News @ M-Media

Tag: turkey

  • ဂူလန္ လႈပ္႐ွားမႈ၊ အာဒိုဂန္နဲ႔ တူရကီ ဒီမိုကေရစီ တခန္းရပ္ ဇာတ္သိမ္းခန္း

    ဂူလန္ လႈပ္႐ွားမႈ၊ အာဒိုဂန္နဲ႔ တူရကီ ဒီမိုကေရစီ တခန္းရပ္ ဇာတ္သိမ္းခန္း

    ဇူလိုင္ ၂၁ ၊ ၂၀၁၆
    ေဆာင္းပါးရွင္-ျမင္သစ္
    .Trukey
    လတ္တေလာ သတင္းေတြ ျမင္ထား ၾကားထားတဲ့ စာဖတ္သူေတြအတြက္ ဒီေခါင္းစဥ္က ေဝဝါးသြားေစမည္မွာ အေသအခ်ာပင္။
    .
    ေလာေလာဆယ္ ကမာၻၾကီးက သိထားတဲ့ အာဒိုဂန္က စစ္တပ္အာဏာသိမ္းမႈကို မမႈ မရြံ ့ျပည္သူ႔အင္အားနဲ႔ တန္ျပန္ေအာင္ႏိုင္ခဲ့သူ ဒီမို သူရဲေကာင္းႀကီး။
    .
    ျႆနာေတြရဲ႕ အစက တူရကီ ဒီမိုကေရစီ ဇာတ္သိမ္းခန္း နိဒါန္းလို႔ေျပာရမယ့္ ၂၀၁၃က ျဖစ္ခဲ့တဲ့ အာဒိုဂန္နဲ႔ ဝန္ႀကီးအဖြဲ႔ ေျခ႐ႈပ္ခဲ့တဲ့ ခ်စားမႈႀကီးပါ။
    .
    ဒီမိုကေရစီ စစ္စစ္ကို က်င့္သံုးတဲ့ ယခင္တူရကီမွာ တရားေရးက အုပ္ခ်ဳပ္ေရးလက္ေအာက္မဟုတ္ဘဲ သီးသန္ ့ရပ္တည္ႏိုင္ခဲ့ပါတယ္။
    .
    အဲ့ေတာ့ အဲ့ဒီ လာဘ္စားမႈကို တရားေရးဘက္က လိုက္လံေဖာ္ထုတ္အေရးယူရင္း ၿမိဳ ့ေတာ္၀န္တစ္ေယာက္၊ႏိုင္ငံေတာ္ ဘဏ္ရဲ႕ ဒါ႐ိုက္တာ၊ စီးပြားေရးသမားေတြနဲ႔ ဝန္ႀကီးအခ်ိဳ႕ရဲ႕ မိသားစုဝင္ေတြပါ ဖမ္းဆီးခံခဲ့ရပါတယ္။
    .
    ထိုခ်ိန္က ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ အာဒိုဂန္နဲ႔ မိသားစုဝင္ေတြပါ ပါဝင္ပတ္သက္ေနတဲ့ အသံေတြ ထြက္လာခဲ့ၿပီး အမႈကို ဖိအားေပး ရပ္ဆိုင္းျခင္းခံလိုက္ရပါတယ္။
    .
    အာဒိုဂန္နဲ႔ အစိုးရဖြဲ႔က အာဏာသံုးၿပီး အမႈေဖာ္ထုတ္ေရးမွာ ပါဝင္ခဲ့တဲ့ တရားေရးနဲ႔ ျပည္ထဲေရး အရာရိွေတြကို ထုတ္ပယ္ ဖမ္းဆီးတာေတြ တန္ျပန္လုပ္ခဲ့ပါတယ္။
    .
    ဖမ္းဆီးထားတဲ့ သူေတြကို ျပန္လႊတ္ေပးခဲ့ၿပီး ႏိုင္ငံေရးနဲ႔ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး အာဏာသံုးၿပီး တရားေရးကို အုပ္ခ်ဳပ္ေရးေအာက္ျပန္ထည့္ခဲ့ပါတယ္။
    .
    အာဒိုဂန္က သူ႔ဝန္ႀကီး သံုးဦးကိုေတာ့ ထုတ္ပလိုက္တယ္။
    .
    အဲ့ဒီေနာက္ အာဒိုဂန္က ဖသုလ္လာဟ္ဂူလန္ကို စြပ္စြဲ တိုက္ခိုက္ေတာ့တာပါပဲ၊ ရန္ၿငိဳးထားေတာ့ပါပဲ။
    .
    အဲ့ဒီမွာ ဖသုလ္လာဟ္ဂူလန္ ဘယ္သူလဲေပါ့။ သူက တူရကီလူမ်ိဳး ကမာၻေက်ာ္ ေတြးေခၚပညာ႐ွင္ စာေရးဆရာ ပညာေရး ၿငိမ္းခ်မ္းေရးနဲ႔ လူမႈေရးတက္ႂကြလႈပ္႐ွားသူ အစၥလာမ့္ ပညာ႐ွင္။
    .
    တူရကီမွာေရာ ႏိုင္ငံတကာမွာပါ သူ႔ကို ေလးစားခ်စ္ခင္သူ သန္းခ်ီရိွၿပီး ကမာၻက အလယ္အလတ္က် အစြန္းမေရာက္တဲ့ အစ္စလာမ့္ ျပယုဂ္ အျဖစ္ လက္ခံထားခံရသူ။
    .
    ကာ့ဒ္လူမ်ိဳး ေတြးေခၚနဲ႔ အစၥလာမ့္ ပညာ႐ွင္ စအီးဒ္ႏူစရီရဲ႕ ႏူရ္လႈပ္႐ွားမႈ ေခၚ ဘာသာေရးနဲ႔ ဥာဏ္သစ္ေလာင္း လႈပ္႐ွားမႈကို ဆက္ခံခဲ့သူ။
    .
    စအီးဒ္ႏူစရီက ကမာၻၾကီးမွာ လူသားေတြ အတိဒုကၡေရာက္ေနရတာဟာ အဓိကက ပညာမဲ့လို႔၊ ဆင္းရဲလို႔နဲ႔ မညီၫြတ္လို႔ဆိုၿပီး ဖြင့္ဆိုျပခဲ့တယ္။
    .
    အဲ့ဒီအတြက္ အေျဖအျဖစ္ ပညာေရးမွာ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံဖို႔၊ လူမႈဖြံ ့ၿဖိဳးေရးေတြ လုပ္ဖို႔နဲ႔ မတူကြဲျပားတဲ့ လူ႔အသိုင္းအဝန္းေတြၾကား ဆက္ဆံေရးတည္ေဆာက္ဖို႔ ခ်ျပခဲ့တယ္။
    .
    ေခတ္ၿပိဳင္ျဖစ္ေပမယ့္ ပညာ႐ွင္ စအီးဒ္ကို မဆံုဘူးလိုက္တဲ့ ဂူလန္ေလးဟာ သူ႔ ရဲ႕ နာမည္ေက်ာ္ ရိစာအိလ္ႏူးရ္ အလင္းရဲ႕သတင္းစကားဆိုတဲ့ က်မ္းတြဲကို ေလ့လာမိၿပီး သူ႔ရဲ႕အေတြးအေခၚေတြကို လက္ေတြ႔ အေကာင္အထည္ေဖာ္သူ ျဖစ္လာခဲ့တယ္။
    .
    ဘာသာေရးပညာ႐ွင္နဲ႔ ေခါင္းေဆာင္တစ္ဦးျဖစ္လာသူ ဂူလန္ဟာ ႏိုင္ငံအႏွံ႔ သြားေရာက္ၿပီး လူငယ္ေတြကို ဘာသာေရး၊ပညာေရး၊ အက်င့္စာရိတ္တနဲ႔ ပရဟိတပိုင္းေတြ ေဟာေျပာစည္းရံုးၿပီး လူသားေကာင္းက်ိဳးျပဳဖို႔ တိုက္တြန္းႏႈိးေဆာ္ခဲ့တယ္။
    .
    ဘာသာေရးနဲ႔ ေခတ္ပညာေရးကို ခ်ိတ္ဆက္အေကာင္ထည္ေဖာ္ခဲ့တယ္။ ဘာသာေရးေရာ ပညာရည္ပါျပည့္လာတဲ့ လူငယ္ေတြဟာ တိုင္းျပည္ရဲ႕ ဦးေဆာင္မႈပိုင္းမွာ ပါဝင္ခြင့္ရလာခဲ့တယ္။
    .
    အာဒိုဂန္နဲ႔ သူ ့ ယခင္ဝန္ႀကီးအခ်ိဳ႕ကိုယ္တိုင္ အဲ့ဒီ ပထမမ်ိဳးဆက္ေတြပါ။
    .
    ေနာက္ၿပီး ဂူလန္ဟာ လူငယ္ေတြကို ကမာၻၾကီးကို အလွဆင္ဖို႔ ေနရာအႏွံ ့ ေျခဆန္႔ေပးဆပ္ၾကဖို႔ ေဟာေျပာခဲ့တယ္။
    .
    ၿငိမ္းခ်မ္းေရးနဲ႔ ခ်စ္ၾကည္ေရးကို လုပ္ေဆာင္ၾကဖို႔ ေဆာ္ၾသခဲ့ၿပီး မိမိကိုယ္တိုင္လည္း ဂ်ဴးနဲ႔ ခရစ္ယာန္ ရဟန္းမင္းႀကီးေတြနဲ႔ေတြ႔ဆံုခဲ့တယ္။
    .
    သူက အၾကမ္းမဖက္လမ္းစဥ္ကို စြဲကိုင္ထားၿပီး ဒီမိုကေရစီကို အားေပးၿပီး တရားနည္းလမ္းၾက စီးပြား႐ွာဖို႔ မီဒီယာကို ဖြံ႔ၿဖိဳးေအာင္လုပ္ဖို႔လည္း တိုက္တြန္းခဲ့တယ္။
    .
    ဂူလန္ဟာ သူ႔ဘဝတစ္ခုလံုးကို လူမႈတိုးတက္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးအတြက္ စာေရးသားျခင္း ေဟာေျပာျခင္းနဲ႔ ကုန္ဆံုးေစခဲ့တယ္။
    .
    အဲ့ဒီအက်ိဳးဆက္အေနနဲ႔ တူရကီလူငယ္ေတြကႏိုင္ငံတြင္းေရာ ႏို္င္ငံတကာမွာပါ ေက်ာင္းေတြ ဖြံ႔၊လူသားခ်င္းစာနာေထာက္ထားေရးလုပ္ငန္းေတြ ေဆာင္ရြက္၊ ဘာသာေပါင္းစံုခ်စ္ၾကည္ေရးအသင္းအဖြဲ႔ေတြ တည္ေထာင္၊ မီဒီယာနဲ႔ ဘဏ္လုပ္ငန္းေတြ လုပ္လာၾကတယ္။
    .
    အဲ့ဒီ အလံုးစံုဖြံ႔ၿဖိဳ းေရးလႈပ္႐ွားမႈကို တူရကီလို Hizmet ေပးဆပ္ျခင္း အက်ိဳးေဆာင္ျခင္းဆိုၿပီး ေခၚၾကတယ္၊ အခိ်ိဳ႕ကလည္း အစပ်ိဳး ႏိႈးေဆာ္ခဲ့တဲ့ ဂူလန္ကို အစြဲျပဳၿပီး ဂူလန္လႈပ္႐ွားမႈဆိုၿပီးေခၚၾကတယ္။
    .
    ဂူလန္ဟာ သူ႔ရဲ႕ ေဟာေျပာေရးသားမႈေတြကေနတဆင့္ လူငယ္ေတြကို ေတြးတတ္ျမင္တတ္ ေပးဆပ္ရဲ ေဖာက္ထြက္ရဲေစခဲ့တာျဖစ္ၿပီး အဲ့ဒီ့လူငယ္ေတြရဲ႕ လုပ္ငန္းေတြမွာ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး ေငြေရးေၾကးေရးအရ လံုး၀ပတ္သက္ျခင္းမရိွခဲ့ပါ။
    .
    ဂူလန္ ေစ့ေဆာ္တဲ့ လႈပ္႐ွားမႈႀကီးရဲ႕ လက္ထြက္ ပထမမ်ိဳးဆက္ေတြ ျဖစ္တဲ့ အာဒိုဂန္နဲ႔ အစိုးရအဖြဲ႔ဟာ အေစာပိုင္းမွာ ဂူလန္နဲ႔ မဟာမိတ္ရင္းေတြ ျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။
    .
    ဒါေပမယ့္ ဆရာတပည့္ၾကားမွာ အက္ေၾကာင္းေတြ ျဖစ္လာခဲ့ပါတယ္။ တူရကီမွ ဂါဇာသို႔ လူသားခ်င္းစာနာမႈ ေထာက္ပံ့ သေဘၤာလႊတ္ရာမွာ အစၥေရးက သံသယနဲ႔ တိုက္ခုိက္ခဲ့တဲ့လကိစၥမွာ ဂူလန္က တူရကီအေနနဲ႔ အစၥေရးကို တရားဝင္ အေၾကာင္းၾကားသင့္ေၾကာင္း တိုက္ခိုက္ခံရမႈကို ေ႐ွာင္ကာ ေထာက္ပံ့မႈ ေအာင္ျမင္မည္ျဖစ္ေၾကာင္း မွတ္ခ်က္ျပဳခဲ့ၿပီး အာဒိုဂန္ကေတာ့ မြတ္စလင္မ္ ကမာၻနဲ႔အတူ ေပါက္ကြဲျပခဲ့ပါတယ္။
    .
    ေနာက္ ကာ့ဒ္ေဒသအေရးပါ။ ဂူလန္က ကာ့ဒ္ခြဲထြက္မႈကို ရပ္တန္ ့လိုလွွ်င္ ကာ့ဒ္ေဒသကို ၿငိမ္ခ်မ္းေစလိုလ်ွင္ ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ေရးလုပ္ဖို႔လိုေၾကာင္း ခံယူၿပီး ပညာေရးနဲ႔ လူမႈေရးလုပ္ငန္းေတြမွာ ျမႇဳပ္ႏွံဖို႔ စပ်ိဳးခဲ့တယ္။ တူရကီလူမိ်ိဳးႀကီးဝါဒီ ႏိုင္ငံေရးနဲ႔ စစ္တပ္အင္အားစုအတြက္ ကာ့ဒ္အေရးဟာ ႏိုင္ငံေရးလက္နက္ေကာင္းျဖစ္တာမို႔လို႔ Hizmet ရဲ႕ ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးလုပ္ငန္းေတြ လက္ဝင္ခြင့္မရခဲ့ပါဘူး။
    .
    ေနာက္အက္ကြဲေၾကာင္းတစ္ခုကေတာ့ ဆီးရီးယားအေရးပါ။ အာဒိုဂန္က စစ္ေရးအရ ဝင္ပါလိုခ်ိန္မွာ ဂူလန္က အၾကမ္းမဖက္ လူမႈေျပာင္းလဲေရးကိုသာ ယံုၾကည္ထားသူျဖစ္ၿပီး စစ္ေရးစြက္ဖက္မႈကို လံုးဝဆန္႔က်င္ခဲ့ပါတယ္။
    .
    လံုးဝကို အက္ကြဲသြားေစတဲ့ အရာကေတာ့ လာဘ္စားခ်စား အပုပ္နံံထြက္မႈမွာပါ။ အာဒိုဂန္က ဒီလုပ္ရပ္ဟာ ဂူလန္က သူ႔အစိုးရကို ျဖဳတ္ခ်ဖို႔လုပ္တာ၊ ဂူလန္က စင္ၿပိဳင္အစိုးရေထာင္တာဆိုၿပီး စြပ္စြဲတိုက္ခိုက္ေတာ့တာပါပဲ။
    .
    အဲ့ဒီအခ်ိန္မွာ ဂူလန္ဟာ သူ ့ က်န္းမာေရးအတြက္ဆိုၿပီး အေမရိကန္မွာ သြားေနေနပါၿပီ။ က်န္းမာေရး အေၾကာင္းအျပင္ secularist ဘာသာေရးမဖက္ႏိုင္ငံေရး ေထာက္ခံသူေတြနဲ႔ ဘာသာမဲ့ စစ္တပ္နဲ႔ ႏိုင္ငံေရးအင္အားစုေတြရဲ႕ ၿခိမ္းေျခာက္မႈကေန ေ႐ွာင္တာလည္း ပါမွာပါ။
    .
    ဂူလန္ဟာ အသက္ ၇၇ႏွစ္ရိွၿပီး နာတာ႐ွည္ ေသြးခ်ိဳနဲ႔ ႏွလံုးေရာဂါကို ခံစားေနရပါတယ္။
    .
    တျခားႏိုင္ငံေတြနဲ႔ မတူတာက တူရကီ စစ္တပ္က သမိုင္းေၾကာင္းအရ secularist နဲ႔ atheist အင္အားစုပါ။
    .
    ေစာေစာက အာဒိုဂန္ စြပ္စြဲမႈ ဘယ္ေလာက္မွန္ သံုးသပ္ၾကည့္ရင္ တရားေ႐းက ေျခဥအရ သူ႔အလုပ္သူလုပ္တာပါ။ အာဒိုဂန္ ကိုယ္တိုင္ ဂူလန္လႈပ္႐ွားမႈ မ်ိဳးဆက္ျဖစ္ခဲ့သလို တရားေ႐ူဘက္မွာ အဲ့ဒီ လႈပ္႐ွားမႈေၾကာင့္ ဥာဏ္ပြင့္ပညာ႐ွာခဲ့တဲ့ ဘာသာေရးေလးစားသူ အရာရိွေတြ ရိွမွာပါ။ တရားေရးနဲ႔ မိုင္ရာခ်ီမွာ တပသီေနေနတဲ့ ဂူလန္ကို ဆြဲခ်ိတ္တာကေတာ့ သူ႔လုပ္ရပ္ေတြကို ၾကည့္ၿပီး လာဘ္စားမႈမွာ ပါဝင္ခဲ့တယ္လို႔ ယူဆလို႔ရတဲ့ အာဒိုဂန္ရဲ႕ ႏိုင္ငံေရး ရမယ္႐ွာမႈ ႏိုင္ငံေရး လွည့္စားမႈပါပဲ။
    .
    ဂူလန္ကို ျပန္ၾကည့္ရင္လည္း Hizmet လႈပ္႐ွားမႈနဲ႔ နာမ္ပိုင္းေရးရာနဲ႔ ေတြးေခၚပိုင္းပဲ လႊမ္းမိုးပတ္သက္တယ္။ သူ႔ရပ္တည္ခ်က္အတိုင္း ဒီမိုကေရစီကို ေထာက္ခံတယ္။ အက်င့္ပ်က္ ျခစားတဲ့ အစိုးရကို လက္မခံဘူး။ ဒီမိုကေရစီနည္းမက်တာကို ဆန္႔က်င္တယ္။
    .
    လႊတ္ေတာ္မွာ ထိုင္ခံုမ်ားတဲ့ အာဒိုဂန္ကေတာ့ ဒီမိုစံႏႈန္းေတြကို ေအေကပီ ပါတီအားနဲ႔ေျပာင္းတာနဲ႔ တင္မရပ္ဘဲ ဂူလန္ကို အၾကမ္းဖက္သမားလို႔ စြပ္စြဲ လူသားက်ိဳးျပဳ Hizmet ကို အၾကမ္းဖက္ဖြဲ႔လို႔ စြပ္စြဲတိုက္ခိုက္ခဲ့ပါတယ္။
    .
    ဂူလန္ရဲ႕ ဂရင္းကတ္ (ပါစ္ပို႔တ္အစိမ္း)ကို ႐ုတ္သိမ္းၿပီး သူ႔ကို တူရကီကို ျပန္လႊဲဖို႔ အေမရိကန္ကို တိုက္တြန္းခဲ့တယ္။
    .
    အေမရိကန္အစိုးရနဲ႔ လူ႔ခြင့္ေရးဖြဲ႔စည္းေတြက အဲ့ဒီလုပ္ရပ္ေတြနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး အာဒိုဂန္ကို ေဝဖန္ခဲ့ပါတယ္။
    .
    ေနာက္ဆက္တြဲအေနနဲ႔ ၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ပြဲကာလမွာ သူ႔ အာဏာရပါတီဟာ သမိုင္းတေလ်ွာက္ အမတ္ဦးေရ နည္းဆံုးျဖစ္ခဲ့ရတယ္။
    .
    ကံေကာင္းသြားတာက တူရကီမွာ သမိုင္းဝင္ ပထမဆံုး လူထုက တိုက္႐ိုက္ေရြးခ်ယ္တဲ့ သမၼတ ေရြးပြဲပါ။ ယခင္စနစ္ကေန လူထုမဲေပးစနစ္ကိုျဖစ္လာေအာင္ ေျပာင္းလဲေရးမွာ ဒီမိုကေရစီစနစ္ေထာက္ခံသူ ဂူလန္လည္း အားတက္သေရာပါခဲ့တတယ္။ အဲ့ဒီပြဲမွာ အာဒိုဂန္ ႏိုင္ခဲ့ပါတယ္။
    .
    ကမာၻသိ ခ်စားတဲ့ အာဒိုဂန္ ဘာလို႔ႏိုင္လဲေပါ့။ ၿပိဳင္ဘက္ပါတီေတြ မဲကြဲခဲ့တယ္၊ ၿပိဳင္ဘက္ပါတီႀကီးက လူေရြးမွားခဲ့တယ္။ ႏိုင္ငံတကာမွာ နာမည္ၾကီး ေပမယ့္ ျပည္တြင္းမွာ ဘယ္သူမွ မသိတဲ့ အိုအိုင္စီ အတြင္းေရးမႉးခ်ဳပ္ေဟာင္းကို ေရြးခဲ့တယ္။
    .
    အာဒိုဂန္က ဆယ္စုႏွစ္အတြင္းမွာ ႏိုင္ငံကို တိုးတက္ေအာင္လုပ္ျပႏိုင္ခဲ့တယ္။ တူရကီလူမ်ိးႀကီး ဝါဒက်င့္သံုးတယ္။ ႏိုင္ငံတကာမွာ မြတ္စလင္မ္ ဖိႏွိပ္ခံေတြနဲ႔ လူနည္းစုအေရးမွာသူရဲေကာင္းျဖစ္ေနတယ္။ တူရကီမွာ ဘာသာေရးက်င့္သံုးမႈ ဖိႏိွပ္ခံရခ်ိန္မွာ သူနဲ႔ မိသားစုက ဖိႏိွပ္ခံၿပီး က်င့္သံုးခဲ့တယ္။ အဲ့ေတာ့ ဘာသာေရးဟာ သူ ့ အတြက္ ႏိုင္ငံေရးလက္နက္ အလိုလိုျဖစ္လာတယ္။ ေနာက္တစ္ခ်က္က ႏိုင္ငံေရး ႂကြယ္တယ္ ရဲတင္းျပတ္သားတယ္ ရက္စက္တယ္။ အဲ့ဒီ အခ်က္ေတြက္ေၾကာင့္ တူရကီ ႏိုင္ငံသား ထက္ဝက္ေက်ာ္နဲ႔ ႏိုင္ငံတကာမွာပါ သည္းေခ်ႀကိဳက္ျဖစ္ေနဆဲပါ။
    .
    သမိုင္းဝင္သမၼတျဖစ္ၿပီး လူရင္း ယခင္ႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ၾကီး ႏိုင္ငံေရးပညာ႐ွင္ ဂလူကို ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္လႊဲၿပီး စိတ္ႀကိဳက္ အာဏာတည္ေဆာက္ၿပီး ႏိုင္ငံေရးၿပိဳင္ဘက္ေတြကို ေကာင္းေကာင္း ႏိွပ္ကြက္ေတာ့တာပါ။
    .
    သူ႔လာဘ္စားမႈပုပ္နံံ့ထြက္ေစတယ္ ဆိုတဲ့ အၿငိဳးနဲ႔ ဂူလန္ကိုေရာ Hizmetေရာ ဂူလန္ကို ခ်စ္တဲ့သူေတြကိုပါ နည္းမ်ိဳးစံုနဲ႔ႏိွပ္ကြပ္တာပါ။
    .
    သူအဓိက ဖိႏွိပ္တာက ဒီမိုကေရစီရဲ႕ စံေတြျဖစ္တဲ့ Freedom of media နဲ႔ Freedom of speech မီဒီယာလြတ္လပ္ခြင့္နဲ႔ လြတ္လပ္စြာေျပာဆိုခြင့္ကိုပါ။ အဲ့ဒီမွာ လူရင္းနဲ႔ သေဘာမတိုက္ဆိုင္ျဖစ္ၿပီး ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ဂလူ ႏႈတ္ထြက္ျပီး လက္ေစာင္းထက္တဲ့ သူ႔ဆရာအေၾကာင္း သိသူပီပီ ႏိုင္ငံေရးေလာကမလာပါဘူးဆိုသြားေလရဲ႕။
    .
    အဲ့ဒီအတြက္ ႏိုင္ငံတကာရဲ႕ ေဝဖန္ခံေနရစဥ္အတြင္းပဲ ျဗဳန္းဆို တူရကီစစ္တပ္တစ္စုရဲ႕ အာဏာသိမ္းႀကိဳးပမ္းမႈ ေပၚတာပါပဲ။
    .
    ျဖစ္ေနစဥ္ နာရီပိုင္းအၾကာမွာကို အာဒိုဂန္ရဲ႕ တရားေရးဝန္က ဂူလန္ႀကိဳးကိုင္တာဆိုၿပီး ယိုးစြပ္ခဲ့ၿပီး ခ်က္ခ်င္း ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္နဲ႔ အာဒိုဂန္က သံေယာင္လိုက္ခဲ့တယ္။
    .
    ဂူလန္နဲ႔ သူ႔ေနာက္လိုက္ေတြက ဒီစြပ္စြဲမႈကို ခ်က္ခ်င္း ျငင္းဆိုၿပီး ႏိုင္ငံေရး ေခ်ာက္ခ် ျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း Hizmet ကို အေၾကာင္း႐ွာ ၿဖိဳခြဲလိုလို႔ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ဒီမိုကေရစီ စနစ္ကိုသာ ေထာက္ခံေၾကာင္း အာဏာသိမ္းမႈကို ဆန္႔က်င္ေၾကာင္း၊ အာဒိုဂန္ ကိုယ္တိုင္က လုပ္ဇာတ္လုပ္တာျဖစ္လိုေၾကာင္း တုံ႔ျပန္ခဲ့ၾကပါတယ္။
    .
    ေခတ္သမိုင္းမွာ တျခားအာဏာသိမ္းပြဲမ်ားနဲ႔ ခ်ိန္ထိုးလွ်င္နည္းစနစ္ေရာ စီမံမႈပါ ညံ့ဖ်င္းတဲ့ အာဏာသိမ္းႀကိဳးပမ္းမႈကို အာဒိုဂန္အစိုးရ ၄၈နာရီ မျပည့္ခင္ အႏိုင္ယူခဲ့ၿပီး ဂူလန္ကို လံုး၀ ပုဒ္မတပ္ခဲ့တယ္။
    .
    အာဏာသိမ္းမႈ အစမွာ အေမရိကန္ အီးယူႏွင့္ တစ္ကမာၻလံုး ဒီမိုကေရစီအတြက္ အာဒိုဂန္နဲ႔ ရပ္တည္ေပးခဲ့ၾကတယ္။
    .
    ေနာက္ပိုင္းမွာေတာ့ အာဏာသိမ္းျဖစ္စဥ္နဲ႔ အာဒိုဂန္ရဲ႕ တုန္႔ျပန္မႈ အေပၚမူတည္ၿပီး ဂူလန္နည္းတူ တျခားသုေတသီနဲ႔ ေဝဖန္ေရးဆရာမ်ား ႏိုင္ငံတကာမီဒီယာမ်ားလည္း လုပ္ဇာတ္ျဖစ္ႏိုင္ေၾကာင္း စြပ္စဲြေဝဖန္မႈေတြ ရိွလာေနၿပီျဖစ္ပါတယ္။
    .
    အာဒိုဂန္ကေတာ့ သူ႔ရပ္တည္ခ်က္အတိုင္း ဂူလန္ကို ပုဒ္မတပ္ အာဏာသိမ္းႏိွမ္နင္းေရး ေခါင္းစဥ္ေအာက္ကေန ဗိုလ္ခ်ဳပ္ ၅ ေယာက္န႔ဲစစ္သားမ်ားမွစလို႔ အစိုးရအဖြဲ႔က ဝန္ထမ္းေတြ၊ တရားေရးဝန္ထမ္းေတြ၊ေက်ာင္းဆရာေတြေသာင္းခ်ီ ၊ေက်ာင္းအုပ္ေတြေထာင္ခ်ီကို ျဖဳတ္ ဖမ္းဆီး လိုင္စင္သိမ္းေတြလုပ္ေနပါၿပီ။ဂူလန္ရဲ႕ ႏိႈးၾကားမႈနဲ႔ လူငယ္ေတြ တည္ေထာင္ထားတဲ့ လူမႈေရးလုပ္ငန္းေတြ၊ ႏိုင္ငံတြင္းေက်ာင္းေတြသာမက တူရကီျသဇာလႊမ္းတဲ့ ျပည္ပႏိုင္ငံအခ်ိဳ႕က ေက်ာင္းေတြကိုပါ အတင္းပိတ္တာေတြ လုပ္ေနပါၿပီ။
    .
    ျပည့္သူေတာင္းဆိုခ်က္ဆိုၿပီး ေသဒဏ္ကို ျပန္အသက္သြင္းဖို႔ လုပ္ေနပါၿပီ။
    .
    အေစာပိုင္းက ရပ္တည္ေပးခဲ့တဲ့ ႏိုင္ငံတကာအသိုက္အ၀န္းက အာဒိုဂန္အစိုးရကို အာဏာသိမ္းနဲ႔ မဆိုင္သူေတြကို မဖမ္းဖို႔၊ ဖမ္းဆီးထားသူေတြကိုလည္း ေျခဥနဲ႔ အညီသာ အေရးယူဖို႔၊ဒီမိုကေရစီစံႏႈန္းေတြကို လိုက္နာဖို႔ ေစာင့္ၾကည့္သတိေပးေနရပါၿပီ။
    .
    ဂူလန္ကို သူ႔အစိုးရဆီ လြဲေျပာင္းရံုးတင္ဖို႔ကိုလည္း အာဒိုဂန္က အေမရိကန္ကို အတင္းအေရးဆိုေနၿပီး အေမရိကန္ကလည္း တိက်တဲ့ အေထာက္အထားေတြလိုေၾကာင္း၊ ေလာေလာဆယ္ ဂူလန္မွာ ဥပေဒနဲ႔ အညီေနသူျဖစ္ေၾကာင္း ျပန္ထားၿပီး ႏွစ္ႏိုင္ငံၾကား သံတမန္ဖုထစ္ျဖစ္လာႏိုင္ပါတယ္။
    .
    လက္ရိွအာဏာသိမ္းမႈ ျဖစ္စဥ္ဟာ သူ႔အတြက္ ဘုရားသခင္ရဲ႕ ဆုလာဘ္လို႔ ကိုယ္တိုင္ ခံယူထားတဲ့ အာဒိုဂန္အတြက္ အာဏာ တည္ေဆာက္ေရး ျဖဳတ္ထုတ္သတ္ပြဲဆိုတာေတာ့ ဘယ္ႏိုင္ငံေရး သုေသတီမွ ျငင္းႏိုင္မွာ မဟုတ္ပါဘူး။
    .
    လူမ်ိဳးႀကီးဝါဒနဲ႔ ဘာသာေရး လက္နက္ေတြနဲ႔အတူ ႏိုင္ငံေရး သဘာရင့္ အာဒိုဂန္ရဲ႕ ဒီမိုအာဏာ႐ွင္ ဇာတ္ဝင္ခန္းကေတာ့ မလြဲမုခ် တူရကီ ဒီမိုကေရစီရဲ႕ ဇာတ္သိမ္းခန္း အစပါပဲ။
    .
    အာဒိုဂန္က အာဏာဆက္ တည္ေဆာက္မယ္၊ ဖသုလ္လာဟ္ဂူလန္ကလည္း လူငယ္ေတြနဲ႔အတူ ကမာၻၾကီးကို ဆက္တည္ေဆာက္ေနဦးမယ္ ထင္ပါတယ္။
    .
    အာဏာသိမ္းတရားခံစစ္က ဘယ္သူလဲ။ တူရကီ ဒီမိုအာဏာ႐ွင္ႀကီး အာဒိုဂန္ကို ဘယ္သူကမ်ား ရပ္တန္႔ႏိုင္မလဲ။ စအီးဒ္ႏူစရီက ဂူလန္ေလးကို လက္ဆင့္ကမ္းခဲ့သလို ဂူလန္ကို ဘယ္သူကမ်ား ဆက္ခံမလဲ။
    .
    ဒီမိုကေရစီဆိုတာ မဲေပးရံုသက္သက္လား၊ လူႀကိဳက္မ်ားတာနဲ႔ ဒီမိုကေရစီလားဆိုတဲ့ အေတြးမ်ားနဲ႔ ဒီေန႔နဲ႔ မနက္ျဖန္ရဲ႕ ဒီမိုကေရစီအတြက္ စိုးရြံ႔ျခင္းမ်ားနဲ႔…။

    ——————————-
    ** ေဆာင္းပါးရွင္၏ အာေဘာ္သာျဖစ္သည္။

  • အာဏာသိမ္းရန္ႀကိဳးပမ္းမႈ ေနာက္ဆက္တြဲအျဖစ္ တူရကီက အေရးေပၚအေျခအေန ေၾကျငာ

    အာဏာသိမ္းရန္ႀကိဳးပမ္းမႈ ေနာက္ဆက္တြဲအျဖစ္ တူရကီက အေရးေပၚအေျခအေန ေၾကျငာ

    ဇူလုိင္ ၂၁၊ ၂၀၁၆
    M-Media

    erdogan

    – မေအာင္ျမင္သည့္ အာဏာသိမ္းမႈအား တုန္႔ျပန္သည့္အေနျဖင့္ တူရကီသမၼတ အာဒုိဂန္က တုိင္းျပည္အား အေရးေပၚအေျခအေန ေၾကျငာခဲ့ၿပီး ၃ လတာ ၾကာျမင့္မည္ဟု သိရသည္။

    ယမန္ေန႔က ႐ုပ္ျမင္သံၾကားမွ ျပဳလုပ္သည့္မိန္႔ခြန္းတြင္ အာဒုိဂန္က အမ်ိဳးသားလံုၿခံဳေရးေကာင္စီ အဖြဲ႕၀င္မ်ားႏွင့္ အစည္းအေ၀းျပဳလုပ္ၿပီးေနာက္ ထုိဆံုးျဖတ္ခ်က္ကို ခ်မွတ္ခဲ့ျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း၊ အာဏာသိမ္းရန္ ႀကိဳးပမ္းမႈအတြင္း ပါ၀င္ခဲ့သည့္ အၾကမ္းဖက္အဖြဲ႕အစည္းမွ အစိတ္အပုိင္းအားလံုးကုိ အလ်င္အျမန္ ဖယ္ရွားရန္အတြက္ ထုိကဲ့သုိ႔ အေရးေပၚ အေျခအေန လုိအပ္ျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း ေျပာၾကားခဲ့သည္။

    “အေရးေပၚအေျခအေန ေၾကျငာတာဟာ အၾကမ္းဖက္ေတြရဲ႕ ၿခိမ္းေျခာက္မႈကုိ ရင္ဆုိင္ေနရတဲ့ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔တုိင္းျပည္အတြက္ လုိအပ္တဲ့ ေဆာင္ရြက္မႈေတြကုိ ျပဳလုပ္ဖုိ႔ဆုိတဲ့ ရည္ရြယ္ခ်က္ျဖစ္ပါတယ္” ဟု အာဒုိဂန္က ဆုိၿပီး စစ္တပ္အတြင္းရွိ ပုိးမႊားမ်ားကုိလည္း ရွင္းလင္းၿပီးျဖစ္သည္ဟု ထပ္ေလာင္း ေျပာဆုိခဲ့သည္။

    ဗုဒၶဟူးေန႔မနက္ပုိင္းက အလ္ဂ်ာဇီးရားႏွင့္ျပဳလုပ္သည့္ အင္တာဗ်ဴးတြင္ အာဒုိဂန္က အာဏာသိမ္းရန္ႀကိဳးပမ္းမႈ လံုး၀ ၿပီးဆံုးသြားၿပီလားဆုိသည္ႏွင့္ပတ္သက္၍ သံသယရွိေနသည္ဟု ေျဖၾကားခဲ့သည္။

    ၿပီးခဲ့သည့္တစ္ပတ္က ျဖစ္ပြားခဲ့သည့္ အဆုိပါ မေအာင္ျမင္ေသာ အာဏာသိမ္းမႈေနာက္ကြယ္၌ အေမရိကန္အေျခစုိက္ တူရကီ ပညာရွင္ ဖီသူလာ ဂူလန္ ရွိေနသည္ဟု အာဒုိဂန္က စြပ္စြဲေျပာၾကားထားၿပီး၊ ေလ့လာသူမ်ားကမူ ႏုိင္ငံေရးတြင္ ၎၏ၾသဇာ ပုိမုိႀကီးထြားလာရန္ အာဒုိဂန္၏ လုပ္ႀကံမႈျဖစ္သည္ဟု ေျပာၾကားမႈမ်ားလည္း ရွိေနသည္။

    Ref: Aljazeera

  • အာဏာရပါတီ၏ အီးေမးလ္မ်ား ဖြင့္ခ်ခဲ့သည့္ ၀ီကီလိခ္ကုိ တူရကီ ပိတ္ပစ္

    အာဏာရပါတီ၏ အီးေမးလ္မ်ား ဖြင့္ခ်ခဲ့သည့္ ၀ီကီလိခ္ကုိ တူရကီ ပိတ္ပစ္

    ဇူလုိင္ ၂၀၊ ၂၀၁၆
    M-Media

    wiki

    – ၀န္ႀကီးမ်ားအပါအ၀င္ တူရကီ အာဏာရပါတီ AKP မွ အဖြဲ႕၀င္မ်ား၏ အီးေမးလ္မ်ားစြာကုိ ဖြင့္ခ်ခဲ့သည့္ ၀ီကီလိခ္၀ဘ္ဆုိက္အား ၀င္ေရာက္ၾကည့္႐ႈခြင့္ကုိ တူရကီက ယေန႔တြင္ ပိတ္ပင္လုိက္သည္ဟု သိရသည္။

    ၀ီကီလီခ္မွာ ယမန္ေန႔က အာဒုိဂန္၏ AKP ပါတီ အဓိက အီးေမးလ္ဒုိမိန္းရွိ ေမးလိပ္စာ ၇၆၂ ခုမွ အီးေမးလ္စုစုေပါင္း ၂၉၄၅၄၆ ကုိ ဖြင့္ခ်ခဲ့ျခင္းျဖစ္ၿပီး ထုိအီးေမးလ္မ်ားႏွင့္ တြဲထားသည့္ ဖုိင္ ေထာင္ေပါင္းမ်ားစြာလည္း ပါ၀င္ခဲ့သည္။ ထုိအီးေမးလ္မ်ားတြင္ ေနာက္ဆံုး ရက္စြဲမွာ ၂၀၁၆ ခုႏွစ္ ဇူလုိင္လ ၆ ရက္ေန႔ျဖစ္ၿပီး၊ အေစာဆံုးမွာ ၂၀၁၀ ခုႏွစ္ျဖစ္သည္။

    ၀ီကီလိခ္ကမူ မိမိတုိ႔ေဖာ္ထုတ္ခဲ့သည့္ အီးေမးလ္မ်ားရရွိရာ ဒုိမိန္းမွာ AKP ပါတီက ကမၻာႏွင့္ဆက္သြယ္ရာတြင္ သံုးစြဲသည့္ ဒုိ
    မိန္းျဖစ္ေၾကာင္း၊ ထုိအီးေမးလ္မ်ားကုိ အာဏာသိမ္းမႈမျဖစ္ပြားခင္ တစ္ပတ္အလုိက ရရွိခဲ့ျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း ေျပာၾကားခဲ့သည္။

    လက္ရွိတြင္ ၀ီကီလိခ္က ဖြင့္ခ်ခဲ့သည့္ အီးေမးလ္မ်ားမွာ အဂၤလိပ္ အကၡရာစဥ္ A မွ I အထိျဖစ္ၿပီး အီးေမးလ္ႏွင့္ ဖုိင္ ေထာင္
    ေပါင္းမ်ားစြာကုိလည္း ထပ္မံဖြင့္ခ်ရန္ ရွိေနသည္။

    Ref: Aljzeera

  • အာဏာသိမ္းမႈကုိ ဆန္႔က်င္သည့္ ဆႏၵျပမႈ တူရကီျပည္သူမ်ား ျပဳလုပ္

    အာဏာသိမ္းမႈကုိ ဆန္႔က်င္သည့္ ဆႏၵျပမႈ တူရကီျပည္သူမ်ား ျပဳလုပ္

    ဇူလုိင္ ၁၈၊ ၂၀၁၆
    M-Media

    turkey 6

    – စစ္တပ္အဖြဲ႕တစ္ခုမွ မေအာင္ျမင္ေသာ အာဏာသိမ္းမႈၿပီးေနာက္ သမၼတ အာဒုိဂန္ဦးေဆာင္သည့္ တူရကီအစုိးရအား ေထာက္ခံသည္ကုိ ျပသသည့္အေနျဖင့္ တူရကီျပည္သူမ်ားက ၿမိဳ႕ေတာ္အန္ကာရာႏွင့္ ႏုိင္ငံတစ္၀ွမ္း လမ္းေပၚသုိ႔ထြက္၍ အင္အားျပမႈမ်ား ျပဳလုပ္ခဲ့သည္ဟု သိရသည္။

    ယမန္ေန႔က ျပဳလုပ္ခဲ့ျခင္းျဖစ္ၿပီး ျပည္သူမ်ားမွာ ႏုိင္ငံေတာ္အလံမ်ားကုိ ေ၀ွ႔ယမ္းကာ အန္ကာရာရွိ ကီဇီေလး ရင္ျပင္ႏွင့္ တက္ဆင္မ္ ရင္ျပင္မ်ားတြင္ စု႐ံုးခဲ့ၾကသည္။ ထုိက့ဲ့သုိ႔ အစုိးရကုိ ေထာက္ခံေၾကာင္း ဆႏၵျပမႈမွာ တူရကီသမၼတ အာဒုိဂန္က စေနေန႔တြင္ ျပည္သူမ်ားအား အာဏာသိမ္းမႈကုိ ဆန္႔က်င္ေၾကာင္း ျပသရန္ ေဆာ္ၾသခဲ့ၿပီးေနာက္ ေပၚထြက္လာျခင္းျဖစ္သည္။

    ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ ဘီနာလီ ယီလ္ဒီရင္မ္ကမူ ကီဇီေလးရင္ျပင္၌ မိန္႔ခြန္းေျပာၾကားရာတြင္ အာဏာသိမ္းမႈကုိ ႏွိမ္နင္းႏုိင္ခဲ့သည့္ တူရကီျပည္သူမ်ားကုိ ေက်းဇူးတင္ေၾကာင္း၊ ထုိလုပ္ရပ္မွာ ဒီမုိကေရစီကုိ ကာကြယ္ျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း ထည့္သြင္း ေျပာဆုိခဲ့သည္။

    “ႏုိင္ငံေရးအျမင္ေတြ ဘယ္လုိပဲ ျဖစ္ေနပါေစ၊ ပါတီအားလံုးဟာ လက္ခ်င္းခ်ိတ္ကာ အာဏာသိမ္းမႈကုိ ဆန္႔က်င္ခဲ့ၾကသလုိ၊ လူသိရွင္ၾကားလည္း ႐ႈတ္ခ်ခဲ့ပါတယ္။ ဒါက တုိင္းျပည္အတြက္သာ အဓိကက်ၿပီး က်န္တာအားလံုး အေသးအဖြဲပဲဆုိတာ ျပသလုိက္တာလည္း ျဖစ္ပါတယ္”

    တူရကီရွိ အဓိကႏုိင္ငံေရးပါတီႀကီး ၄ ခုကလည္း အာဒုိဂန္အစုိးရကုိ ျဖဳတ္ခ်ရန္ ထုိေဆာင္ရြက္မႈကုိ ႐ႈတ္ခ်ေၾကာင္း လႊတ္ေတာ္အစည္းအေ၀းတြင္ ပူးေပါင္းေၾကျငာခ်က္ထုတ္ျပန္ခဲ့ၿပီး ထုိထုတ္ျပန္မႈမွာ တူရကီႏုိင္ငံေရးနယ္ပယ္တြင္ တစ္မူထူးျခားသည့္ ညီညြတ္မႈမ်ိဳး ျဖစ္ခဲ့သည္

    Ref: Aljazeera

  • ဂါဇာသုိ႔ တူရကီက အကူအညီမ်ား ထပ္မံေပးပုိ႔မည္

    ဂါဇာသုိ႔ တူရကီက အကူအညီမ်ား ထပ္မံေပးပုိ႔မည္

    ဇူလုိင္ ၁၇၊ ၂၀၁၆
    M-Media

    turkey 5

    – အစၥေရးက ပိတ္ဆုိ႔ထားတဲ့ ပါလက္စတုိင္းပုိင္ ဂါဇာကမ္းေျမာင္ကုိ စက္တင္ဘာမွာ က်ေရာက္မယ့္ အီသြလ္အသြဟာ အီးဒ္ေန႔မတုိင္ခင္ ေနာက္ထပ္ ကယ္ဆယ္ေရးနဲ႔ ကူညီေထာက္ပံ့ေရး သေဘၤာတစ္စီး ထပ္မံေစလႊတ္ဖုိ႕ စီစဥ္ထားတယ္လုိ႔ တူရကီ ဒုတိယ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ Veysi Kaynak က ၾကာသာပေတးေန႔မွာ ေျပာၾကားလုိက္ပါတယ္။

    တူရကီနဲ႔အစၥေရး ဆက္ဆံေရး ျပန္လည္စတင္ၿပီးေနာက္ပုိင္း ေထာက္ပ့ံေရးပစၥည္း တန္ ၁၁၀၀၀ တင္ေဆာင္ထားတဲ့ တူရကီသေဘၤာဟာ ဂါဇာကမ္းေျမႇာင္ကုိ ဇူလုိင္လ အေစာပုိင္းက သြားေရာက္ပုိ႔ေဆာင္ေပးခဲ့ၿပီး အခု စက္တင္ဘာမွာ သြားေရာက္မယ့္ အႀကိမ္ဟာ ဒုတိယအႀကိမ္ ျဖစ္ပါတယ္။

    ၂၀၁၀ ခုႏွစ္က ဂါဇာကုိပုိ႔ေဆာင္ဖုိ႔ ေထာက္ပံ့ေရးပစၥည္းေတြ တင္ေဆာင္လာတဲ့ Mavi Marmara သေဘၤာကုိ ႏုိင္ငံတကာပိုင္ေရပိုင္နက္မွာ အစၥေရးစစ္သားေတြက ၀င္ေရာက္စီးနင္း တုိက္ခုိက္ခဲ့တာၾကာင့္ တူရကီတက္ၾကြလႈပ္ရွားသူ ၁၀ ဦး ေသဆုံးခဲ့ၿပီး အဲဒီေနာက္ပုိင္း တူရကီနဲ႕ အစၥေရးဆက္ဆံေရး ရပ္တန္႔ခဲ့ရတာ ျဖစ္ပါတယ္။

    ယခုအခါ တူရကီနဲ႕ အစၥေရးၾကား သေဘာတူညီမႈစာခ်ဳပ္တစ္ခု ခ်ဳပ္ဆုိထားျပီး ယင္းစာခ်ဳပ္အရ အစၥေရးက Mavi Marmara သေဘၤာမွာ ေသဆုံးခဲ့သူေတြရဲ႕ မိသားစုကို ေလ်ာ္ေၾကး ေဒၚလာ သန္း ၂၀ ေပးရမွာျဖစ္ကာ ဂါဇာကုိ တူရကီရဲ႕ လူသားခ်င္းစာနာမႈအကူအညီမ်ား ထပ္မံေပးပို႔ေရးကိုလည္း သေဘာတူရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။

    Ref : IINA