Tag: turkey

ဇူလုိင္ ၁၆၊ ၂၀၁၆
M-Media

– တူရကီစံေတာ္ခ်ိန္ ေသာၾကာေန႔ညပုိင္းက ျပဳလုပ္ခဲ့တဲ့ စစ္တပ္ရဲ႕ အာဏာသိမ္းမႈဟာ မေအာင္မျမင္ျဖစ္ခဲ့ၿပီးတဲ့ေနာက္ အခုအခ်ိန္မွာ တူရကီႏုိင္ငံအတြင္း ပံုမွန္ျပန္ျဖစ္လာတယ္လုိ႔ သိရပါတယ္။

ဒီမုိကေရစီကုိ ကာကြယ္ဖုိ႔ဆုိတဲ့ ေခါင္းစဥ္နဲ႔ စစ္တပ္က တစ္ခ်ိဳ႕စစ္ေခါင္းေဆာင္ေတြေပါင္းကာ ဒီအာဏာသိမ္းမႈကုိ ျပဳလုပ္ခဲ့တာျဖစ္ၿပီး အစၥတန္ဘူလ္နဲ႔ အစုိးရ႐ံုးစုိက္ရာ အန္ကာရာက အခ်က္အခ်ာေနရာတစ္ခ်ိဳ႕ကုိ စစ္တပ္ေတြ၊ တင့္ကားေတြကုိ တပ္ျဖန္႔ခ်ထားကာ အာဏာသိမ္းေၾကာင္း ေၾကျငာခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။

ဒါေပမယ့္ ဒီကိစၥျဖစ္ျဖစ္ျခင္းမွာပဲ တူရကီျပည္သူေတြက လမ္းေပၚထြက္လာခဲ့ၿပီး အာဏာသိမ္းစစ္သားေတြကုိ ရင္ဆုိင္ခဲ့တာေၾကာင့္ စစ္သားတစ္ခ်ိဳ႕ဟာ လက္နက္ခ် အဖမ္းခံခဲ့ၾကပါတယ္။

ခုခံတုိက္ခုိက္မႈတစ္ခ်ိဳ႕ ရွိခဲ့တာေၾကာင့္ အခုအခ်ိန္အထိ ေသဆံုးသူအေရအတြက္ဟာ အစုိးရတပ္ဖြဲ႕ေတြနဲ႔ ျပည္သူ စုစုေပါင္း ၁၆၁ ဦးရွိခဲ့ၿပီး၊ အာဏာသိမ္းမႈအတြင္းမွာ ပါ၀င္သူ ၁၀၄ ဦးကုိ အစုိးရတပ္ေတြက ရွင္းလင္းႏုိင္ခဲ့ပါတယ္။ ထိပ္တန္း အရာရွိေတြအပါအ၀င္ အာဏာသိမ္းဖုိ႔ႀကိဳးစားမႈမွာ ပါ၀င္တဲ့ စစ္သား ၂၈၃၉ ဦးကုိလည္း ဖမ္းဆီးထိန္းသိမ္းထားၿပီး ေနာက္ထပ္ အႀကီးအက်ယ္ဖမ္းဆီးမႈေတြလည္း ျပဳလပ္ဖုိ႔ ရွိေနပါတယ္။ ဒီအျဖစ္အပ်က္အတြင္း ဒဏ္ရာရသူ အေရအတြက္ကေတာ့ ၁၁၄၀ ဦး ရွိခဲ့ပါတယ္။

လက္ရွိအခ်ိန္အထိ အာဏာသိမ္းမႈကုိ ဘယ္သူက ဦးေဆာင္ျပဳလုပ္တယ္ဆုိတာကုိ မသိရွိရေသးဘဲ စစ္တပ္က လူပုဂိၢဳလ္ ၇ ဦးနဲ႔ အရပ္သားတစ္ဦးဟာ ဂရိႏုိင္ငံကုိ စစ္တပ္သံုး ရဟတ္ယာဥ္နဲ႔ ထြက္ေျပးသြားၿပီး ခုိလႈံခြင့္ေတာင္းခံမႈလည္း ျဖစ္ပြားခဲ့ပါတယ္။ တူရကီႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးကေတာ့ ဒီခုိလႈံခြင့္ေတာင္းခံသူေတြကုိ ခ်က္ျခင္းျပန္လႊဲေပးဖုိ႔ ေတာင္းဆုိထားပါတယ္။

အာဏာသိမ္းမႈျဖစ္ပြားၿပီးေနာက္ပုိင္း တူရကီအာဏာပုိင္ေတြက တရားသူႀကီးေပါင္း ၂၇၄၅ ဦးကုိ ရာထူးကေန ဖယ္ရွားလုိက္ပါတယ္။

အစၥတန္ဘူလ္က Bosphorus ေဒသမွာ အာရွဘက္ျခမ္းနဲ႔ ဥေရာပဘက္ျခမ္းကုိ ဆက္သြယ္ထားတဲ့ အဓိကတံတား ၂ စင္းကုိလည္း ျပန္လည္ ဖြင့္လွစ္လုိက္လုိက္ၿပီျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီတံတားမွာ အာဏာသိမ္းအဖြဲ႕က လက္နက္အျပည့္နဲ႔ တင့္ကားေတြခ်ထားတာေၾကာင့္ အခ်ိန္အေတာ္ၾကာ ပိတ္ထားရတာ ျဖစ္ပါတယ္။

တူရကီ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ ဘီနာလီ ယီလ္ဒီရင္မ္ကေတာ့ စစ္တပ္က အဖြဲ႕တစ္ခ်ိဳ႕ျပဳလုပ္တဲ့ အာဏာသိမ္းမႈကုိ ႏွိမ္နင္းႏုိင္ခဲ့ၿပီလုိ႔ ေျပာၾကားခဲ့ၿပီး ၿမိဳ႕ေတာ္ အစၥတန္ဘူလ္နဲ႔ အန္ကာရာတုိ႔မွာလည္း ျပည္သူေတြဟာ ပံုမွန္အတုိင္း သြားလာေနၾကၿပီျဖစ္ပါတယ္။

သမၼတ အာဒုိဂန္ရဲ႕ ႐ုပ္ျမင္သံၾကားကေနတစ္ဆင့္ တုိင္းျပည္ကုိေျပာၾကားတဲ့မိန္႔ခြန္းမွာ အာဏာသိမ္းသူေတြကုိ တုိင္းျပည္သစၥာေဖာက္ေတြလုိ႔ သံုးႏႈန္းသြားၿပီး ျပည္သူေတြအေနနဲ႔ ဒီလုပ္ရပ္ကုိ ဆန္႔က်င္ၾကဖုိ႔ တုိက္တြန္းခဲ့ပါတယ္။

Ref: Aljazeera

ဇူလုိင္ ၁၆၊ ၂၀၁၆
M-Media

– တူရကီစစ္တပ္ထဲက အဖြဲ႕တစ္ခုက အာဏာသိမ္းဖုိ႔ႀကိဳးစားတာကုိ ရပ္တန္႔ႏုိင္ခဲ့ၿပီလုိ႔ တူရကီသမၼတ အာဒုိဂန္က ဒီေန႔မနက္အေစာပုိင္း သူ႕ကုိေထာက္ခံသူေတြနဲ႔အတူ အစၥတန္ဘူလ္ၿမိဳ႕ လမ္းမေပၚမွာရွိေနစဥ္အတြင္း ေျပာၾကားလုိက္ပါတယ္။

အာဏာသိမ္းမႈဟာ အာဒုိဂန္ ခရီးသြားေနခ်ိန္ ျဖစ္ပြားခဲ့တာျဖစ္ၿပီး ပထမပုိင္းမွာ ဂ်ာမနီႏုိင္ငံအတြင္း ေလယာဥ္ဆင္းသက္ဖုိ႔ ႀကိးစားခဲ့ေပမယ့္ ဂ်ာမန္အာဏာပုိင္ေတြက လက္မခံခဲ့ဘဲ အခုအခ်ိန္မွာေတာ့ သမၼတဟာ တူရကီကုိ ျပန္ေရာက္ေနၿပီ ျဖစ္ပါတယ္။ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ ဘီနာလီ ယီလ္ဒရင္ကေတာ့ မိမိတုိ႔အေနနဲ႔ တုိင္းျပည္ရဲ႕ အစိတ္အပုိင္းေတာ္ေတာ္းမ်ားမ်ားကုိ ထိန္းခ်ဳပ္ထားႏုိင္တယ္လုိ႔ ဆုိပါတယ္။

အဲဒီအာဏာသိမ္းမႈအတြင္း ႏုိင္ငံတစ္၀ွမ္း တစ္ခ်ိဳ႕ေနရာေတြမွာ ပစ္ခတ္မႈေတြ ျဖစ္ပြားခဲ့တာေၾကာင့္ အနည္းဆံုး လူ ၆၀ ေလာက္ ေသဆံုးခဲ့ၿပီး စစ္တပ္ကတာ၀န္ရွိသူ ၇၅၀ ေက်ာ္ေလာက္ကုိလည္း အစုိးရက ဖမ္းဆီးထားလုိက္ပါတယ္။

သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲမွာ အာဒုိဂန္က ဒီလုိအာဏာသိမ္းတာဟာ ႏုိင္ငံေတာ္ကို သစၥာေဖာက္တဲ့လုပ္ရပ္လုိ႔ေျပာၾကားခဲ့ၿပီး ပါ၀င္သူေတြအေနနဲ႔ ႀကီးႀကီးမားမား ေပးဆပ္ရမယ္လုိ႔ ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။

လက္ရွိအခ်ိန္မွာ အစၥတန္ဘူနဲ႔ အန္ကာရာၿမိဳ႕ေတြမွာ အာဏာသိမ္းသူေတြက ခုခံတုိက္ခုိက္မႈေတြ ဆက္လက္လုပ္ေဆာင္ေနဆဲျဖစ္ၿပီး သမၼတအိမ္ေတာ္တည္ရွိရာေနရာကုိလည္း ဂ်က္ေလယာဥ္ေတြက ဗံုးႀကဲခ်မႈေတြ ရွိခဲ့ပါတယ္။

အာဒုိဂန္က ဒီအာဏာသိမ္းမႈဟာ အေမရိကန္အေျခစုိက္ တူရကီတရားေဟာဆရာ ဖာသူလာ ဂူလန္ကုိ ေထာက္ခံသူေတြက ျပဳလုပ္တယ္လုိ႔ စြပ္စြဲေျပာၾကားထားေပမယ့္ ဂူလန္ကေတာ့ ဒီစြပ္စြဲမႈကုိ ျငင္းပယ္ထားၿပီး အစုိးရဆုိတာ လြတ္လပ္မွ်တတဲ့ ေရြးေကာက္ပြဲကေနတစ္ဆင့္ တက္လာရမွာမ်ိဳးျဖစ္ၿပီး အင္အားသံုးရမွာမဟုတ္ဘူးလုိ႔ ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။

တူရကီျပည္သူေတြကလည္း စစ္တပ္ရဲ႕ ဆႏၵျပမႈကုိ ဆန္႔က်င္တဲ့အေနနဲ႔ လမ္းေပၚထြက္ ဆႏၵျပေနၾကပါတယ္။

Ref: Aljazeera

ဇူလိုင္ ၁၆ ၊ ၂၀၁၆

တူရကီႏိုင္ငံတြင္ အာဏာသိမ္းရန္ ႀကိဳးပမ္းမႈ ျဖစ္ပြား

ဇြန္ ၂၉၊ ၂၀၁၆
M-Media

– ယမန္ေန႔ညေႏွာင္းပုိင္းက ျဖစ္ပြားခဲ့ၿပီး အနည္းဆံုး ၃၆ ဦးေသဆံုးခဲ့ေသာ အစၥတန္ဘူလ္ရွိ Ataturk ေလဆိပ္တုိခုိက္မႈမွာ IS အၾကမ္းဖက္အဖြဲ႕က ျပဳလုပ္သည့္ တုိက္ခုိက္မႈ ျဖစ္ႏုိင္ဖြယ္ရွိသည္ဟု တူရကီ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ ဘီနာလီ ယီလ္ဒီရင္မ္က ေျပာၾကားခဲ့သည္။

အဆုိပါတုိက္ခုိက္မႈတြင္ အနည္းဆံုး အေသခံဗံုးခြဲသမား ၃ ဦး ပါ၀င္ခဲ့သည္။

“ေနာက္ဆုံးရရွိတဲ့သတင္းေတြအရ လူေပါင္း ၃၆ ဦး အသက္ဆံုး႐ံႈးခဲ့ရပါတယ္။ ဒီအၾကမ္းဖက္တုိက္ခုိက္မႈကုိ ႀကိဳးကိုင္သူေတြဟာ IS အဖြဲ႕ျဖစ္ႏုိင္တယ္လုိ႔ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ လံုၿခံဳေရးတပ္ဖြဲ႕ေတြရဲ႕ ေတြ႕ရွိခ်က္ေတြက ေဖာ္ျပေနပါတယ္” ဟု ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္က မီဒီယာမ်ားကုိ ေျပာၾကားခဲ့သည္။

ထုိ႔ျပင္ တုိက္ခုိက္မႈအတြင္း အမ်ားအျပား ဒဏ္ရာရရွိခဲ့သည္ဟု ယီလ္ဒီရင္မ္က ေျပာၾကားခဲ့ၿပီး အျခားတာ၀န္ရွိသူမ်ားကမူ ဒဏ္ရာရသူအေရအတြက္မွာ ၆၀ မွ ၁၅၀ နီးပါး ရွိသည္ဟု ဆုိသည္။

တုိက္ခုိက္မႈအတြက္ မည္သည့္အဖြဲ႕မွ တာ၀န္ယူျခင္းမရွိေသးဘဲ ေလဆိပ္သုိ႔ တကၠဆီျဖင့္ လာေရာက္ခဲ့သည့္ တုိက္ခုိက္သူမ်ား မည္သူမည္၀ါျဖစ္ၾကာင္း ေဖာ္ထုတ္ရန္ ႀကိဳးစားေနသည္ဟု ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္က ထပ္ေလာင္းေျပာဆုိခဲ့သည္။

တုိက္ခုိက္သူမ်ားမွာ ေလဆိပ္အေစာင့္မ်ားကုိ ေသနတ္ျဖင့္ပစ္ခတ္မႈမ်ား ျပဳလုပ္ခဲ့ၿပီး ေနာက္ပုိင္း ေရွ႕ဆင့္ေနာက္ဆင့္ အေသခံဗံုးခြဲခဲ့ၾကျခင္းျဖစ္သည္။ တူရကီသမၼတ အာဒုိဂန္ကလည္း အၾကမ္းဖက္၀ါဒကုိ ပူးေပါင္း တုိက္ဖ်က္ၾကရန္ တုိက္ခိုက္မႈအၿပီးတြင္ တုိက္တြန္းခဲ့သည္။

Ref: Aljazeera

ဇြန္ ၁၈၊ ၂၀၁၆
M-Media

– အာဖရိက က မုိးေခါင္ေရရွားမႈဒဏ္ကုိ ဆုိးရြားစြာ ရင္ဆုိင္ေနရတဲ့ ႏုိင္ဂ်ာႏုိင္ငံမွာ ေရတြင္းေတြ တူေဖာ္ေပးမယ္လုိ႔ တူရကီႏုိင္ငံအေျခစုိက္ Cansuyu ပရဟိတႏွင့္ ညီညြတ္ေရးအသင္းက ယခုတစ္ပတ္အတြင္းမွာ ေျပာၾကားလိုက္ပါတယ္။

“ႏုိင္ဂ်ာမွာ ေရတြင္းေတြတူးေဖာ္ဖုိ႔ စည္း႐ုံးလႈပ္ရွားမႈေတြ စေတာ့မွာပါ” လုိ႔ ယင္းပရဟိတအဖြဲ႕ရဲ႕ အာဖရိကကိုယ္စားလွယ္ျဖစ္သူ မီဆု ေဆလန္က ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။

မုိးေခါင္ေရရွားမႈေၾကာင့္ ႏုိင္ဂ်ာျပည္သူေတြဟာ ေသာက္သံုးေရးျပတ္လတ္မႈဒဏ္ကုိ အလြန္အမင္း ခံစားေနရၿပီး ေရရွိဖုိ႔အတြက္ တန္းစီးေစာင့္ဆုိင္းေနရတာမ်ိဳးေတြလည္း ရွိေနပါတယ္။

“ဒီကိစၥကို ခ်က္ခ်င္းေျဖရွင္းေပးဖုိ႔ လုိပါတယ္။ ဥပမာ၊ သူတို႔ကို ကုိယ့္ဘာသာကိုယ္ ေျဖရွင္းႏုိင္စြမ္းရွိဖုိ႔၊ အသက္ေမြး၀မ္းေက်ာင္းသင္တန္းေတြ ဦးစားေပး ေဆာင္ရြက္ရပါမယ္။ ဒီကိစၥနဲ႔ပတ္သက္တဲ့ ဌာနဆုိင္ရာအသင္းအပင္း၊ အဖြဲ႕အစည္းေတြနဲ႕အတူ လိုအပ္တဲ့စီမံကိန္းေတြလည္း ခ်မွတ္ေဆာင္ရြက္ရပါမယ္” လုိ႕ ေဆလန္က ထပ္ေလာင္းေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။

Cansuyu ပရဟိတအသင္းဟာ အခုႏွစ္ ရမ္ဇာန္ဥပုသ္လအတြင္းမွာ ႏုိင္ဂ်ာျပည္သူေတြအတြက္ အစားအေသာက္ အကူအညီေတြကုိလည္း ေထာက္ပံ့ေပးအပ္ထားပါတယ္။ ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္ေတြအတြင္း တူရကီႏုိင္ငံက အကူအညီေပးေရး အဖြဲ႕ေတြဟာ ႏုိင္ငံဂ်ာႏုိင္ငံမွာ ေရတြင္းအေျမာက္အမ်ား တူးေပးတာ၊ လူသားခ်င္းစာနာေထာက္ထားမႈဆုိင္ရာ အကူအညီေတြ ေပးအပ္တာ စတဲ့ ေထာက္ပံ့ကူညီမႈေတြကုိ ျပဳလုပ္ေပးခဲ့ပါတယ္။

ကမၻာ့အဆင္းရဲဆုံးစာရင္း၀င္ ႏုိင္ငံေတြထဲက တစ္ခုျဖစ္တဲ့ ႏုိင္ဂ်ာဟာ ကုလသမဂၢရဲ႕ ၂၀၁၅ ခုႏွစ္က ထုတ္ျပန္တဲ့ အစီရင္ခံ
စာအရ လူသားဖြံ႕ၿဖိဳးမႈညႊန္းကိန္းစာရင္းမွာ အဆင့္ ၁၈၈ သာရရွိခဲ့ပါတယ္။

Ref; IINA