ဒီဇင္ဘာ ၆၊ ၂၀၁၇
M-Media
– အစၥေရးက အေမရိကန္သံ႐ံုးကုိ ေဂ်႐ုစလင္ကုိ ေျပာင္းေရႊ႕မယ့္ အစီအစဥ္နဲ႔ပတ္သက္လုိ႔ အစၥေရးနဲ႔ ပါလက္စတုိင္းေခါင္းေဆာင္ေတြ၊ အာရပ္ေခါင္းေဆာင္ေတြကုိ အေမရိကန္သမၼတ ေဒၚနယ္ထရမ့္က မေန႔မွာ အသိေပးခဲ့ၿပီး ဒီလုပ္ရပ္ဟာ ေဒသတြင္း မတည္မၿငိမ္မႈ ပုိမုိျဖစ္လာလိမ့္မယ္ဆုိတဲ့ သတိေပးမႈေတြလည္း က်ယ္က်ယ္ေလာင္ေလာင္ ထြက္ေပၚလာခဲ့ပါတယ္။
ထရမ့္ဟာ မေန႔က ပါလက္စတုိင္းသမၼတ မဟ္မူးဒ္ အဘတ္စ္၊ အီဂ်စ္သမၼတ အဘ္ဒဲလ္ ဖာတာ အလ္-စီစီ၊ ေဆာ္ဒီဘုရင္ ဆလ္မန္နဲ႔ ေဂ်ာ္ဒန္ဘုရင္ အဘ္ဒူလာတုိ႔ကုိ ဖုန္းေခၚဆုိကာ ဒီအေၾကာင္းကုိ ေျပာၾကားခဲ့တာျဖစ္ၿပီး ဗုဒၶဟူးေန႔မွာ တရား၀င္ သတင္းထုတ္ျပန္ဖြယ္ ရွိေနပါတယ္။
တယ္လ္အဗီးက အေမရိကန္သံ႐ံုး ေဂ်႐ုစလင္ကုိ ေရႊ႕ေျပာင္းတာဟာ အစၥေရးရဲ႕ ၿမိဳ႕ေတာ္အျဖစ္ ေဂ်႐ုစလင္ကုိ အသိအမွတ္ျပဳလုိက္တာမ်ိဳး ျဖစ္ၿပီး ဒီကိစၥအတြက္ အစၥေရး၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ ဘင္ဂ်မင္ ေနတန္ယာဟုက တစ္ေလွ်ာက္လံုး ေလာ္ဘီလုပ္ခဲ့တာပါ။
အေရွ႕ေဂ်႐ုစလင္အပါအ၀င္ ကုလက ပါလက္စတုိင္းပုိင္နက္အျဖစ္ သတ္မွတ္ေပးထားတဲ့ ေဒသေတြကုိ အစၥေရးက ၁၉၆၇ ခုႏွစ္ေနာက္ပုိင္းမွာ တစ္စတစ္စ က်ဴးေက်ာ္သိမ္းပုိက္ခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။
ပါလက္္စတုိင္းသမၼတ မဟ္မူဒ္ အဘတ္စ္က ထရမ့္ရဲ႕ ဒီဆံုးျဖတ္ခ်က္ဟာ အႏၱရာယ္ရွိတဲ့ ေနာက္ဆက္တြဲ ဆုိးက်ိဳးေတြ ျဖစ္လာႏုိင္ၿပီး ေဒသတြင္းနဲ႔ ကမၻာတစ္၀ွမ္းက ၿငိမ္းခ်မ္းေရး၊ လံုၿခံဳေရးနဲ႔ တည္ၿငိမ္ေရးကုိ ထိခုိက္ေစမယ္လုိ႔ ထရမ့္ကုိ သတိေပးခဲ့ေၾကာင္း အဘတ္စ္ရဲ႕ ေျပာေရးဆုိခြင့္ရွိသူက ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။
အစၥေရးက ႏုိင္ငံတကာသံ႐ံုးေတြဟာ တယ္လ္အဗီးမွာပဲ ရွိတာျဖစ္ၿပီး ေဂ်႐ုစလင္မွာ တစ္ခုမွ မရွိသလုိ၊ ေဂ်႐ုစလင္ကုိ အစၥေရးက စုိးမုိးအုပ္ခ်ဳပ္မႈကုိလည္း အေမရိကန္အပါအ၀င္ ကမၻာ့ ဘယ္ႏုိင္ငံကမွ အသိအမွတ္မျပဳပါဘူး။
ဥေရာပ
ဥေရာပသမဂၢ ႏုိင္ငံေရးေပၚလစီ အႀကီးအကဲ ဖက္ဒရီကာ မုိဂ္ဟီရီနီက ထရမ့္ရဲ႕ ဒီအစီအစဥ္ကုိ သေဘာမက်ဘဲ အစၥေရးနဲ႔ ပါလက္စတုိင္းေတြအၾကား ေနာက္ဆံုး ၿငိမ္းခ်မ္းေရး သေဘာတူညီခ်က္ရေရး အစီအစဥ္ကုိ ပ်က္ဆီးေစတဲ့ ဘယ္လုိ႔ လုပ္ရပ္မ်ိဳးမဆုိ လံုး၀ ေရွာင္ရွားရမယ္လုိ႔ မေန႔က အေမရိကန္ႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးနဲ႔ ျပဳလုပ္တဲ့ သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲမွာ ထည့္သြင္းေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။
တူရကီသမၼတ အာဒုိဂန္က အစၥေရးက အေမရိကန္သံ႐ံုးကုိ ေဂ်႐ုစလင္ကုိ ေရႊ႕တာဟာ မြတ္စလင္ေတြအေပၚ စည္းေဖာက္တာျဖစ္ၿပီး အစၥေရးနဲ႔ သံတမန္ဆက္ဆံေရး ခ်က္ျခင္းျဖတ္ေတာက္သြားမယ္လုိ႔ မေန႔မွာ သတိေပးခဲ့ပါတယ္။
တနလၤာေန႔ကလည္း ျပင္သစ္သမၼတ အီမန္ႏ်ဴယဲလ္မာခရြန္ဟာ ထရမ့္ကုိ ဖုန္းေခၚကာ ေဂ်႐ုစလင္ကိစၥဟာ အစၥေရးနဲ႔ ပါလက္စတုိင္းတုိ႔အၾကား ႏွစ္ႏုိင္ငံ ၿငိမ္းခမ္းစြာတည္ရွိေရး ေဆြးေႏြးမႈကေနတစ္ဆင့္ ေျဖရွင္းရမယ့္ ကိစၥျဖစ္တယ္လုိ႔ ေျပာၾကားခဲ့ေၾကာင္း ျပင္သစ္ႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးက သတင္းထုတ္ျပန္ပါတ
ယ္။
အာရပ္ကမၻာ
ေဂ်ာ္ဒန္ဘုရင့္နန္းေတာ္က ထုတ္ျပန္တဲ့ေၾကျငာခ်က္မွာ ထရမ့္ဟာ သံ႐ံုး ေဂ်႐ုစလင္ကုိ ေရႊ႕ဖုိ႔ကိစၥအတြက္ ဘုရင္အဘ္ဒူလာကုိ ဖုန္းဆက္ေျပာၾကားေၾကာင္း၊ ဒီလုပ္ရပ္ဟာ ေဒသတြင္း လံုၿခံဳေရးနဲ႔ တည္ၿငိမ္ေအးခ်မ္းေရးကုိ အႏၱရာယ္ရွိလာမွာျဖစ္ၿပီး ေဂ်႐ုစလင္က မြတ္စလင္ေတြနဲ႔ ခရစ္ယာန္ေတြကုိလည္း ထိခုိက္နာက်ည္းေစမွာျဖစ္ေၾကင္း ေဖာ္ျပခဲ့ပါတယ္။
အီဂ်စ္သမၼတ အလ္-စီစီကလည္း ဒီဆံုးျဖတ္ခ်က္မ်ိဳး မခ်ဖုိ႔အတြက္ ထရမ့္ကုိ မေန႔က ဖုန္းေခၚဆုိမႈအတြင္း တုိက္တြန္းခဲ့ၿပီး ဒါဟာ အေရွ႕အလယ္ပုိင္းက ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအခြင့္အလမ္းေတြကုိ ထိခုိက္ေစမယ္လုိ႔ ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။
ကာတာကေတာ့ ေဂ်႐ုစလင္ကုိ အစၥေရးၿမိဳ႕ေတာ္အျဖစ္ အသိအမွတ္ျပဳေရး ဘယ္လုိ လုပ္ရပ္မ်ိဳးကုိမဆုိ ကန္႔ကြက္တယ္လုိ႔ ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။
ေဆာ္ဒီက ထုတ္ျပန္တဲ့ ေၾကျငာခ်က္မွာ အေမရိကန္သံ႐ံုး ေဂ်႐ုစလင္ကုိ ေရႊ႕မယ့္အစီအစဥ္ဟ အစၥေရး-ပါလက္စတုိင္း ျပႆနာကုိ ပုိမို႐ႈပ္ေထြးကာ ေဒသတြင္း အကြဲအၿပဲေတြ ျဖစ္လာမွာျဖစ္ျဖစ္ေၾကာင္း၊ အစၥေရး-ပါလက္စတုိင္း ၿငိမ္းခ်မ္းကိစၥကုိ ထိခုိက္ၿပီး ကမၻာမြတ္စလင္လူထုလည္း အံုႂကြလာမွာျဖစ္ေၾကာင္း သတိေပးခဲ့ပါတယ္။
ကၽြမ္းက်င္သူမ်ား သတိေပး
အစၥေရးက အေမရိကန္သံ႐ံုး ေဂ်႐ုစလင္ကုိ ၁၉၉၉ ခုႏွစ္မွာ ေျပာင္းေရႊ႕ဖုိ႔ အေမရိကန္ေအာက္လႊတ္ေတာ္က ၁၉၉၅ ခုႏွစ္မွာ မဲခြဲဆံုးျဖတ္ခဲ့ေပမယ့္ တည္ၿငိမ္ေအးခ်မ္းေရးကုိ ထိခုိက္ႏုိင္တာေၾကာင့္ ၁၉၉၈ ခုႏွစ္ကစၿပီး အေမရိကန္သမၼတ အဆက္ဆက္ဟာ ဒီဆံုးျဖတ္ခ်က္ကုိ ၆ လတစ္ႀကိမ္ ေရႊ႕ဆုိင္းလာခဲ့တာပါ။
ထရမ့္ကလည္း ဇြန္လမွာ ဒီဆံုးျဖတ္ခ်က္ကုိ ေရႊ႕ဆုိင္းခဲ့ၿပီး ေနာက္ထပ္ ၆ လက္သက္တမ္းဟာ မေန႔မွာ ကုန္ဆံုးခဲ့ပါတယ္။
အေရွ႕ေမွ်ာ္ေပၚလစီဆုိင္ရာ ၀ါရွင္တန္အင္စတီက်ဳက အေရွ႕အလယ္ပုိင္း ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္ငန္းစဥ္ စီမံကိန္း ဒါ႐ုိက္တာ ေဒးဗစ္ မာေကာ့ဗ္စကီးက ထရမ့္အေနရဲ႕ ဒီလုိ ေၾကျငာလိုက္မယ္ဆုိရင္ ၿငိမ္းေရးလမ္းစအားလံုး အဆံုးသတ္သြားလိမ့္မယ္လုိ႔ သတိေပးခဲ့ပါတယ္။
ေမရီလန္းတကၠသုိလ္က ပါေမာကၡ ရွိဘီ တဲလ္ဟာမီကလည္း ဒီလုပ္ရပ္ဟာ အစြန္းေရာက္ေတြ ၀ါဒျဖန္႔ဖုိ႔ ေခါင္းစဥ္တစ္ခု ေဖာ္ေပးလုိက္တာျဖစ္ၿပီး လံုၿခံဳေရးကိစၥမွာ အစၥေရးနဲ႔ ပြင့္ပြင့္လင္းလင္း ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ေနကာ အေမရိကန္တပ္ေတြ ရွိေနတဲ့ ပင္လယ္ေကြ႕ႏုိင္ငံေတြအတြက္ ခက္ခဲသြားမယ္လုိ႔ ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။
လတ္တေလာမွာေတာ့ အေမရိကန္က ဒီလုိ ေၾကျငာခ်က္မ်ိဳးထုတ္လာရင္ ဆႏၵျပဆန္႔က်င္သြားဖုိ႔ ပါလက္စတုိင္းျပည္သူေတြက စီစဥ္ေနပါတယ္။ အဘတ္စ္ကလည္း ဒီလုပ္ရပ္ကုိ မေၾကနပ္ေၾကာင္း ျပသဖုိ႔အတြက္ ၃ ရက္တာ အႀကီးအက်ယ္ ဆႏၵျပၾကဖုိ႔ ျပည္သူေတြကုိ တုိက္တြန္းထားပါတယ္။
Ref: CNN, Aajazeera
