News @ M-Media

Blog

  • IS အၾကမ္းဖက္အဖြဲ႕က မူဆိုးလ္ရွိ ေရွးေဟာင္းဗလီႀကီးတစ္လံုးကုိ အပုိင္စီး

    IS အၾကမ္းဖက္အဖြဲ႕က မူဆိုးလ္ရွိ ေရွးေဟာင္းဗလီႀကီးတစ္လံုးကုိ အပုိင္စီး

    ဇြန္ ၁၊ ၂၀၁၇
    M-Media

    – အီရတ္စစ္တပ္က မူဆုိးလ္ၿမိဳ႕ကို ျပန္လည္သိမ္းပုိက္ႏုိင္ေရး အရွိန္ျမႇင့္ေနခ်ိန္တြင္ IS အၾကမ္းဖက္အဖြဲ႕က အလ္-ႏူရီဗလီ၀တ္ေက်ာင္းေတာ္ႀကီးကုိ သိမ္းပုိက္ကာ ခံတပ္အျဖစ္ ျပဳလုပ္ေနသည္ဟု ေဒသခံမ်ားက ေျပာၾကားခဲ့သည္။

    အလယ္ေခတ္က တည္ေဆာက္ခဲ့သည့္ အဆုိပါ ဗလီႀကီး ၂၀၁၄ ခုႏွစ္က IS ေခါင္းေဆာင္ အလ္-ဘဂၢဒါဒီက ခလီဖိတ္အျဖစ္ ေၾကျငာခဲ့သည့္ ေနရာျဖစ္ၿပီး ၿပီးခဲ့သည့္ ၄၈ နာရီအတြင္း IS တုိက္ခုိက္ေရးသမားမ်ားမွာ ထုိဗလီတစ္၀ုိက္တြင္ ေနရာယူေနၾကသည္ဟု မ်က္ျမက္သက္ေသမ်ားက ဆုိသည္။

    အေရွ႕အလယ္ပုိင္း အစုိးရမ်ားစြာ၏ အႀကံေပးအျဖစ္ ေဆာင္ရြက္ေသာ ဟီရွမ္ အလ္-ဟာရွီမီက IS တုိက္ခုိက္ေရးသမားမ်ားမွာ ထုိဗလီ၀တ္ေက်ာင္းေတာ္ႀကီး၏ အေရးပါပံုကုိ သိရွိၿပီး ထုိေနရာတြင္ အဓိက တုိက္ပြဲဆင္ႏႊဲရန္ ျပင္ဆင္ေနျခင္းျဖစ္သည္ဟု ေျပာၾကားခဲ့သည္။

    အီရတ္တပ္ဖြဲ႕မ်ားက မူဆုိးလ္ၿမိဳ႕အား ျပန္လည္သိမ္းပုိက္ရန္အတြက္ ထုိးစစ္အတြင္း ေဒသေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားကုိ ျပန္လည္သိမ္းပုိက္ႏုိင္ခဲ့ၿပီး IS က က်န္ရွိသည့္နယ္ေျမမ်ား မစြန္႔လႊတ္ရေရးအတြက္ နည္းလမ္းမ်ိဳးစံု အသံုးျပဳကာ ခုခံေနသည္။

    လက္ရွိ မူဆိုးလ္ရွိ IS ထိန္းခ်ဳပ္ရာ ေဒသမ်ားတြင္ ပိတ္မိေနသူ ၂ သိန္းခန္႔ ရွိေနၿပီး အစားအေသာက္၊ ေသာက္သံုးေရ၊ ေဆး၀ါးမ်ားနည္းပါးမႈႏွင့္ ရင္ဆုိင္ေနရသည္။

    Ref: Aljazeera

  • အေမရိကန္ၿမိဳ႕နယ္တစ္ခုက ဗလီေဆာက္ခြင့္မေပးသည့္ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ မွားယြင္းေၾကာင္း တရားေရး ဆံုးျဖတ္

    အေမရိကန္ၿမိဳ႕နယ္တစ္ခုက ဗလီေဆာက္ခြင့္မေပးသည့္ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ မွားယြင္းေၾကာင္း တရားေရး ဆံုးျဖတ္

    ဇြန္ ၁၊ ၂၀၁၇
    M-Media

    – မြတ္စလင္လူ႕အဖြဲ႕အစည္းအား ၀တ္ျပဳရာေနရာ ေဆာက္လုပ္ခြင့္မေပးမႈအတြက္ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု နယူးဂ်ာဆီျပည္နယ္ ဘားနဒ္ၿမိဳ႕က ေလ်ာ္ေၾကး ကန္ေဒၚလာ ၃.၂၅ ေဒၚလာ ေပးေဆာင္ရန္ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုတရား႐ံုးက အဂၤါေန႔တြင္ ဆံုးျဖတ္လုိက္သည္ဟု သိရသည္။

    လြန္ခဲ့သည့္ ၄ ႏွစ္အရင္ ဘက္စကင္းရစ္ဂ်္ အစၥလာမ့္လူ႕အဖြဲ႕အစည္းမွာ ၀တ္ျပဳရာေနရာ ေဆာက္လုပ္ခြင့္ျပဳထားသည့္ ရပ္ကြက္တြင္ ဗလီ၀တ္ေက်ာင္းေတာ္အတြက္ ေျမ၀ယ္ခဲ့ၿပီး ေဆာက္လုပ္ရန္ ေလွ်ာက္ထားမႈကုိ ဘားနဒ္ၿမိဳ႕နယ္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးအဖြဲ႕က ပယ္ခ်ခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။

    ထုိ႔ေၾကာင့္ ၂၀၁၆ ခုႏွစ္ မတ္လတြင္ မြတ္စလင္လူ႕အဖြဲ႕အစည္းက ၿမိဳ႕နယ္အား တရားစြဲဆုိခဲ့သည္။ ႏုိ၀င္ဘာတြင္ အေမရိကန္တရားေရးဌာနကလည္း အဆုိပါၿမိဳ႕နယ္ကုိ စြဲခ်က္ ၂ ခုျဖင့္ တရားစြဲဆုိခဲ့ၿပီး အဂၤါေန႔တြင္ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ ခ်မွတ္ႏုိင္ခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။

    “ဘာသာေရးအတြက္ ေျမယာအသံုးျပဳခြင့္ ေလွ်ာက္ထားမႈကုိ အျခားေသာ ရည္ရြယ္ခ်က္အတြက္ ေလွ်ာက္ထားမႈလုိမ်ိဳး ၿမိဳ႕နယ္က ခြင့္ျပဳရမယ္လုိ႔ ျပည္ေထာင္စုဥပေဒမွာ သတ္မွတ္ထားပါတယ္။ ဘားနဒ္ၿမိဳ႕ နယ္ဟာ အျခားေသာ ဘာသာေရးအေဆာက္အဦးေတြနဲ႔ မတူညီတဲ့ နည္းလမ္းမ်ိဳးနဲ႔ ဘက္စကင္း ရစ္ဂ်္ အစၥလာမ့္လူ႕အဖြဲ႕အစည္းကုိ ဆက္ဆံဖုိ႔ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ ခ်ခဲ့ပါတယ္။ ဒီေန႔ခ်မွတ္တဲ့အမိန္႔မွာ အဲဒီဆံုးျဖတ္ခ်က္အမွားေတြကုိ ျပင္ဆင္ေပးၿပီး ဒီဘာသာေရးလူ႕အဖြဲ႕အစည္း၀င္ေတြဟာ အျခားေသာ ဘာသာရားေတြလုိပဲ သူတုိ႔ရဲ႕ ဘာသာတရားကုိ လုိက္နာက်င့္သံုးႏုိင္ခြင့္ ရရွိရမယ္လုိ႔ ဆံုးျဖတ္ပါတယ္” ဟု နယူးဂ်ာဆီျပည္နယ္
    ေရွ႕ေန ၀ီလီယန္ အီး ဖစ္ဇ္ပက္ထရစ္က ေျပာၾကားခဲ့သည္။

    အေမရိကန္ တရားေရးဌာနက ဘားနဒ္ၿမိဳ႕နယ္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးအဖြဲ႕မွာ အျခားေသာ ဘာသာေရးအေဆာက္အဦးအမ်ားအေပၚ သတ္မွတ္ထားျခင္းမရွိသည့္ စံႏႈန္းမ်ားကုိ ဗလီအတြက္ သတ္မွတ္ကာ ေဆာက္လုပ္ခြင့္ ျငင္းဆန္ခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္ဆုိေသာ စြဲခ်က္ျဖင့္ တရားစြဲဆုိခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။

    တရားစြဲဆုိမႈတြင္ လူ႕အဖြဲ႕အစည္းအတြင္း ၿခိမ္းေျခာက္မႈ၊ အရွက္ရေစမႈ အေသးစိတ္အခ်က္အလက္မ်ားကုိ ေဖာ္ျပထားၿပီး ‘ဗလီ၀တ္ေက်ာင္းေတာ္ ေဆာက္လုပ္မႈကုိ ဆန္႔က်င္ရန္အတြက္ လႈံ႕ေဆာ္ေသာ လက္ကမ္း စာေစာင္မ်ား၊ ဆုိရွယ္မီဒီယာမ်ားႏွင့္ ၀ဘ္ဆုိက္မ်ားတြင္ မြတ္စလင္ဆန္႔က်င္ေရး အမုန္းတရားမ်ား ျပည့္ႏွက္ေနျခင္း၊ ၉/၁၁ အၾကမ္းဖက္တုိက္ခုိက္မႈကုိ ကုိးကားေဖာ္ျပျခင္း’ တုိ႔ ရွိခဲ့သည္ဟု တရား႐ံုးအေထာက္အထားမ်ားတြင္ ေတြ႕ရသည္။

    ယခုဆံုးျဖတ္ခ်က္အရ ဘက္စကင္းရစ္ဂ်္ မြတ္စလင္လူ႕အဖြဲ႕အစည္းမွာ ဘားနဒ္ၿမိဳ႕နယ္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးအဖြဲ႕မွ ကန္ေဒၚလာ ၃.၂၅ သန္း ရရွိမည့္အျပင္၊ ဗလီ၀တ္ေက်ာင္းေတာ္ ေဆာက္လုပ္ခြင့္လည္း ရရွိမည္ျဖစ္သည္။

    ဘားနဒ္ၿမိဳ႕နယ္မွ ထုတ္ျပန္ေသာ ေၾကျငာခ်က္တြင္ ေျပာေရးဆုိခြင့္ရွိသူ မီေခးလ္ တာနာက ယခုေျဖရွင္းမႈကုိ ‘ေရွ႕ကုိ ပုိမုိထိေရာက္စြာ သြားႏုိင္ရန္အတြက္’ လက္ခံျခင္းျဖစ္ၿပီး၊ ဗလီ၀တ္ေက်ာင္းေတာ္ေဆာက္လုပ္ေရး ေျမယာအသံုးျပဳရန္ ေလွ်ာက္ထားမႈကုိ အျခားေသာ ေျမယာေလွ်ာက္ထားမႈ သတ္မွတ္ခ်က္မ်ားအတုိင္း အေျခ
    ခံကာ ပယ္ခ်ခဲ့ျခင္းျဖစ္ၿပီး ခြဲျခားဆက္ဆံမႈ မပါဟု ေျပာၾကားခဲ့သည္။

    ဘက္စကင္း ရစ္ဂ်္ မြတ္စလင္လူ႕အဖြဲ႕အစည္းမွ ဥကၠဌျဖစ္ၿပီး တရားလုိလည္းျဖစ္သူ ေဒါက္တာ မုိဟာမက္ အလီ ေခ်ာင္ဒရီက ဆံုးျဖတ္ခ်က္အတြက္ ေက်းဇူးတင္သည္ဟု ေျပာၾကားခဲ့သည္။

    “ဒီဆံုးျဖတ္ခ်က္အတြက္ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ အရမ္းကုိ ေက်းဇူးတင္ပါတယ္။ ၿပီးေတာ့ ဗလီ၀တ္ေက်ာင္းေတာ္ ေဆာက္လုပ္ခြင့္ ခ်က္ျခင္းရမယ္လုိ႔ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ ေမွ်ာ္လင့္ပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ရဲ႕ ဗလီ၀တ္ေက်ာင္းေတာ္မွာ ဘာသာေပါင္းစံု၊ လူမ်ိဳးေပါင္းစံုကလူေတြကုိ ႀကိဳဆုိသြားမွာ ျဖစ္ပါတ္။ လူ႕အဖြဲ႕အစည္းမွာ သဟဇာတျ
    ဖစ္မႈကုိ ျမႇင့္တင္ဖုိ႔၊ ကမၻာႀကီးမွာ ၿငိမ္းခ်မ္းမႈ ျမႇင့္တင္ဖုိ႔အတြက္ ေပါင္းကူေရးလုပ္ငန္းမွာ စိတ္၀င္စားသူ ဘယ္သူ႕ကုိမဆုိ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ တံခါးေတြ ဖြင့္ေပးမွာ ျဖစ္ပါတယ္” ဟု ေခ်ာင္ဒရီက ေျပာၾကားခဲ့သည္။

    Ref: CNN

  • ပဲရစ္သေဘာတူညီခ်က္ႏွင့္ပတ္သက္၍ ထရမ့္ကုိ အီးယူဥကၠဌ ျပင္းျပင္းထန္ထန္ ေ၀ဖန္

    ပဲရစ္သေဘာတူညီခ်က္ႏွင့္ပတ္သက္၍ ထရမ့္ကုိ အီးယူဥကၠဌ ျပင္းျပင္းထန္ထန္ ေ၀ဖန္

    ဇြန္ ၁၊ ၂၀၁၇
    M-Media

    – ရာသီဥတုေျပာင္းလဲမႈဆုိင္ရာ ပဲရစ္သေဘာတူညီခ်က္မွ အေမရိကန္ႏႈတ္ထြက္ရန္ သမၼတထရမ့္က ဆံုးျဖတ္ပါက အေမရိကန္ကုိ ရင္ဆုိင္သြားရမည္မွာ ဥေရာပ၏ တာ၀န္ျဖစ္သည္ဟု ဥေရာပသမၼဂ ဂ်န္ ကလုဒ္ ဂ်န္ကာက ေျပာၾကားလုိက္သည္။

    ယမန္ေန႔က ဘာလင္ရွိ အလုပ္သမားမ်ားသမဂၢ အခမ္းအနားတစ္ခုတြင္ ထုိကဲ့သုိ႔ ေျပာၾကားလိုက္ျခင္းျဖစ္ၿပီး ‘ႏုိင္ငံတကာ သေဘာတူညီခ်က္မ်ားတြင္ ေရးသားထားသည္မ်ားက လုပ္ႀကံသတင္းမ်ားမဟုတ္’ ဟုလည္း ထရမ့္အစုိးရကုိ ေ၀ဖန္ခဲ့သည္။

    ထုိ႔ျပင္ မၾကာေသးမီက အီတလီႏုိင္ငံတြင္ ျပဳလုပ္ခဲ့သည့္ G7 ထိပ္သီးအစည္းအေ၀းတြင္ အဆုိပါ ပဲရစ္သေဘာတူညီခ်က္ႏွင့္ပတ္သက္၍ ေဒၚနယ္ထရမ့္နားလည္ေအာင္ အျခား ေခါင္းေဆာင္မ်ားက ရွင္းျပခဲ့ၾကၿပီး ထုိႀကိဳးပမ္းမႈ ေအာင္ျမင္လွ်င္လည္း ဥပေဒမွာ ဥပေဒသာလွ်င္ျဖစ္ေၾကာင္း၊ သေဘာတူညီခ်က္မွ ႏႈတ္ထြက္ရန္မွာ ခ်က္ျခင္း ျဖစ္လာမည္မဟုတ္ဘဲ ၃၊ ၄ ႏွစ္ ၾကာမည္ျဖစ္ေၾကာင္း ဂ်န္ကာက ထည့္သြင္း ေျပာဆုိခဲ့သည္။

    ယမန္ေန႔မနက္ အေစာပုိင္းတြင္ အိမ္ျဖဴေတာ္တာ၀န္ရွိသူတစ္ဦးက သမၼတထရမ့္အေနျဖင့္ ပဲရစ္သေဘာတူညီခ်က္မွ ႏႈတ္ထြက္ရန္ စဥ္စားေနၿပီး ေနာက္ဆံုး ဆံုးျဖတ္ခ်က္ကုိ ခ်မွတ္ရျခင္း မရွိေသးဟု ေျပာၾကားခဲ့သည္။

    ထရမ့္ကလည္း ရာသီဥတု ေျပာင္းလဲမႈဆုိင္ရာ ပဲရစ္သေဘာတူညီခ်က္မွ ႏႈတ္ထြက္ျခင္းမွာ အေမရိကန္စီးပြားေရးအတြက္ ေအာင္ပြဲတစ္ခု ျဖစ္မည္ဟု ေျပာၾကားခဲ့သည္။

    သုိ႔ေသာ္လည္း ဥေရာပႏွင့္ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံတုိ႔ကမူ ထုိသေဘာတူညီခ်က္တြင္ အေမရိကန္ ပါ၀င္သည္ျဖစ္၊ မပါ၀င္သည္ျဖစ္ေစ မိမိတုိ႔အေနျဖင့္ ဆက္လက္လုပ္ေဆာင္သြားမည္ဟု ေျပာၾကားထားသည္။
    Ref: Aljazeera

  • မန္ယူကြင္းလယ္လူေပါ့ဘာ တမန္ေတာ္ျမတ္ဗလီမွာ ၀ါေျဖ

    မန္ယူကြင္းလယ္လူေပါ့ဘာ တမန္ေတာ္ျမတ္ဗလီမွာ ၀ါေျဖ

    ဇြန္ ၁၊ ၂၀၁၇
    M-Media

    – ၿပီးခဲ့တဲ့ရက္အတြင္းက ေဆာ္ဒီအာေရဗ်ႏုိင္ငံကုိ အြမၼရာဟ္ခရီးစဥ္အတြက္ ေရာက္ရွိေနတဲ့ ကမၻာ့ ေၾကးအႀကီးဆံုး မန္ယူကြင္းလယ္လူ ေပါ့ဘာဟာ မဒီနာၿမိဳ႕က တမန္ေတာ္ျမတ္ ဗလီ၀တ္ေက်ာင္းေတာ္မွာ ၀ါေျဖေနတဲ့ ဗီဒီယုိတစ္ခု ေပၚထြက္လာခဲ့ပါတယ္။

    ေပါ့ဘာဟာ သူ အြမၼရာဟ္သြားတဲ့ ခရီးစဥ္ပံုရိပ္ေတြနဲ႔ ဗီဒီယုိေတြကုိ သူ႕ရဲ႕ Instagram စာမ်က္ႏွာမွာ လႊင္တင္ေလ့ရွိပါတယ္။

    ခရီးစဥ္ မစတင္မီ မန္ခ်က္စတာက သူ႕ရဲ႕အိမ္ေရွ႕မွာ ႐ုိက္ထားတဲ့ ဗီဒီယုိမွာ ေပါ့ဘာက ဒီခရီးစဥ္ဟာ တစ္ႏွစ္တာအတြင္း သူရရွိခဲ့တဲ့ ေအာင္ျမင္မႈေတြအတြက္ ဘုရားသခင္ရဲ႕ ေက်းဇူးေတာ္ကုိ ခ်ီးမြမ္းဖုိ႔ျဖစ္တယ္လုိ႔ ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။

    ေပါ့ဘာဟာ မိခင္ျဖစ္သူေၾကာင့္ ငယ္ရြယ္စဥ္ကတည္းက အစၥလာမ္သာသနာနဲ႔ ထိေတြ႕ခဲ့တာျဖစ္ၿပီး၊ သာသနာကုိ လက္ေတြ႕လုိက္နာက်င့္သံုးသူအျဖစ္ လူသိမ်ားပါတယ္။

    Ref: Al Arabiya

  • ျမန္မာ့ၿငိမ္းခ်မ္းေရးမွာ ခရုုိနီေတြ တိတ္ဆိတ္ေနတာ ဘာေၾကာင့္လဲ

    ျမန္မာ့ၿငိမ္းခ်မ္းေရးမွာ ခရုုိနီေတြ တိတ္ဆိတ္ေနတာ ဘာေၾကာင့္လဲ

    သာလြန္ေဇာင္းထက္ ေရးသည္။

    ျမန္မာႏုုိင္ငံမွာ ၁၉၈၈ ခုုႏွစ္ ရွစ္ေလးလုုံး လူထုုလႈပ္ရွားမႈ အေရးေတာ္ပုုံႀကီးကုုိ စစ္တပ္က အၾကမ္းဖက္ ၿဖိဳခြင္းအာဏာသိမ္းၿပီးတဲ့ေနာက္ တုုိင္းျပည္ရဲ႕ စီးပြားေရး တစ္ခုုလုုံးကုုိ ခ်ဳပ္ကိုုင္လိုုက္ပါတယ္။

    စစ္တပ္က တုုိင္းျပည္စီးပြားေရးခ်ဳပ္ကုုိင္ခဲ့တဲ့ ကာလအတြင္းမွာ ႏုုိင္ငံတစ္၀န္း ျပည္ တြင္း စစ္မီးေတာက္ေနလင့္ကစား စစ္တပ္နဲ႔ နီးစပ္တဲ့ စီးပြားေရးလုုပ္ခြင့္ကိုု ရယူ ခ်မ္းသာလာၾကတဲ့ စီးပြားေရးလုုပ္ငန္းရွင္ႀကီးေတြ အမ်ားအျပား ေပၚထြန္း လာခဲ့ ပါတယ္။   အဓိက
    အားျဖင့္ေတာ့ တုုိင္းျပည္ရဲ႕ သယံဇာတ တူးေဖာ္မႈ လုုပ္ငန္း ေတြမွာ လုုပ္ပုုိင္ခြင့္ရရင္း သူတုုိ႔ေတြ ခ်မ္းသာလာၾကတာပါ။

    သမၼတေဟာင္းဦးသိန္းစိန္အစုုိးရလက္ထက္နဲ႔ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုုၾကည္ ဦးေဆာင္ တဲ့ အရပ္သား အစုုိးရလက္ထက္မွာ တုုိင္းျပည္ ဖြံ႕ၿဖိဳးတုုိးတက္ဖုုိ႔ အဓိက်တဲ့ တုုိင္းရင္းသားလက္နက္ကုုိင္ေတြနဲ႔ ထာ၀ရ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးရရွိဖိုု႔ ႀကိဳးစား ေနေပမယ့္လည္း ႏုုိင္ငံရဲ႕ သယံဇာတ တူးေဖာ္မႈနဲ႔ ႀကီးပြားလာၾကတဲ့ စီးပြားေရး လုုပ္ငန္းရွင္ေတြက ႏႈတ္ဆိတ္ေနၾကဆဲပါပဲ။

    ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလုုပ္ငန္းစဥ္ေတြမွာ စီးပြားေရးလုုပ္ငန္းရွင္ေတြပါ၀င္မႈက နည္းပါးေနဆဲပါပဲ။

    ခရုုိနီေတြ ေပၚထြန္းလာျခင္း
    ————————
    ျမန္မာလူမႈအသုုိင္းအ၀ုုိင္းမွာ စစ္တပ္နဲ႔ နီးစပ္သူေတြ၊ အာဏာရွိသူေတြနဲ႔ နီးစပ္ၿပီး စီးပြားေရးလုုပ္ကုုိင္ခြင့္ရရွိသူေတြကုုိ ခရုုိနီရယ္လိုု႔ တြင္တြင္က်ယ္က်ယ္ေခၚေ၀ၚသုုံးစြဲ လာၿပီး အေရအတြက္အားျဖင့္လက္ခ်ဳိးေရတြက္လိုု႔ရႏုုိင္တဲ့ ခရုုိနီေတြ ေပၚထြန္းလာပုုံကလည္း
    စိတ္၀င္စားစရာ ေကာင္းလွပါတယ္။

    ၁၉၆၂ ခုုႏွစ္ ဗိုုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးေန၀င္း ဦးေဆာင္တဲ့ စစ္အာဏာရွင္အစုုိးရ တက္လာခ်ိန္ ကစၿပီး တုုိင္းျပည္မွာ တံခါးပိတ္ စီးပြားေရးစနစ္နဲ႔ ဆုုိရွယ္လစ္ စီးပြားေရး စနစ္ကုုိ က်င့္သုုံးခဲ့ၿပီး စီးပြားေရးလုုပ္ငန္းမွန္သမ ွ် ျပည္သူပုုိင္သိမ္းဆည္းခဲ့တာေၾကာင့္
    စီးပြားေရးလုုပ္ငန္းရွင္လူတန္းစား ေပ်ာက္ကြယ္ခဲ့ပါတယ္။

    ၁၉၈၈ ခုုႏွစ္ ရွစ္ေလး လုုံး ဒီမုုိကေရ လူထုုလႈပ္ရွားမႈကိုု စစ္တပ္က အၾကမ္းဖက္ ၿဖိဳခြင္း အာဏာ သိမ္းယူၿပီးတဲ့ေနာက္မွာေတာ့ ႏုုိင္ငံေတာ္ရဲ႕ အုုပ္ခ်ဳပ္ေရး၊ တရားစီရင္ေရးနဲ႔ စီးပြားေရး လုုပ္ပုုိင္ခြင့္ေတြအားလုုံးကုုိ စစ္တပ္က ထိန္းခ်ဳပ္ ခဲ့ပါတယ္။

    အာဏာနဲ႔ စီးပြားေရးဟာ ေခါင္းနဲ႔ပန္းလိုု ခြဲျခားမရတာမိုု႔ အာဏာ ခိုုင္ၿမဲဖိုု႔ စီးပြားေရးအင္အားတည္ေဆာက္ရသလိုု စီးပြားေရးအင္အား တည္ၿမဲ လာတာ နဲ႔အမ ွ် အာဏာဟာလည္း ခိုုင္မာမႈ ရွိလာတာမုုိ႔ အာဏာရွင္ စစ္အစုုိးရဟာ စီးပြားေရးၾသဇာခ်ဲ႕ထြင္လာပါတယ္။

    သဘာ၀သယံဇာတ ေပါၾကြယ္၀တဲ့ ႏုုိင္ငံမွာ ေက်ာက္မ်က္တူးေဖာ္ခြင့္၊ သစ္ထုုတ္လုုပ္ခြင့္ အပါအ၀င္ သယံဇာ တူးေဖာ္ေရး လုုပ္ခြင့္ေတြ၊ ကုုန္သြယ္ေရးလုုပ္ပုုိင္ခြင့္ ၊ ကားတင္သြင္းခြင့္၊ စားသုုံးဆီနဲ႔ စက္သုုံးဆီ တင္သြင္းခြင့္ စတဲ့ စီးပြားေရးလုုပ္ပုုိင္ခြင့္ စစ္အစုုိးရက
    ကုုိယ္တုုိင္ လုုပ္ေဆာင္သလိုု နီးစပ္တဲ့ အက်ဳိးတူ စီးပြားေရးသမား ေတြကုုိလည္း လုုပ္ခြင့္ေပး ခဲ့ပါတယ္။

    စစ္တပ္ဟာ ျပည္ေထာင္စုုျမန္မာႏုုိင္ငံစီးပြားေရးဦးပုုိင္လီမိတက္၊ ျမန္မာ့ စီးပြားေရးေကာ္ပုုိေရးရွင္းဆိုုတဲ့ နာမည္နဲ႔  စီးပြားေရးေတြ လုုပ္ကိုုင္သလုုိ ထိပ္ပုုိင္း ေခါင္းေဆာင္ေတြနဲ႔ နီးစပ္တဲ့ စီးပြားေရးသမားေတြဟာလည္း စီးပြားေရး လုုပ္ပုုိင္ ခြင့္ရရွိၿပီး
    ၾကြယ္၀ခ်မ္းသာတဲ့ ခရုုိနီ သူေဌးႀကီးေတြျဖစ္လာၾကပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ တုုိင္းရင္းသားလက္နက္ကုုိင္ ေခါင္းေဆာင္ေတြနဲ႔ မူးယစ္ရာဇာ တခ်ဳိ႕ဟာလည္း အစုုိးရဆီမွာ အလင္း၀င္ အညံ့ခံၿပီး စီးပြားေရးလုုပ္ခြင့္ရယူ ခ်မ္းသာလာၾကတာေတြ လည္းရွိပါတယ္။

    စစ္အစုုိးရလက္ထက္ ၾကြယ္၀ခ်မ္းသာလာတဲ့ ခရုုိနီ သူေဌးႀကီးေတြ စုုစုုေပါင္း ၁၇ ဦးရွိၿပီး သူတိုု႔ဟာ ႏုုိင္ငံရဲ႕ စီးပြားေရးလုုပ္ငန္း အမ်ားစုုကိုု ခ်ဳပ္ကုုိင္ထား ႏုုိင္ၾကတဲ့ အထိ ၾကြယ္၀ခ်မ္းသာလာၾကတာပါ။ ၂၀၁၃ ခုုႏွစ္ ျမန္မာ့ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေစာင့္ၾကည့္ ေရးအဖြဲ႕က ထုုတ္ျပန္တဲ့ အစီရင္ခံစာအရ ဦးေတဇ( ထူးထေရးဒင္း) ၊ ဦးေဇာ္ေဇာ္ ( မက္စ္ျမန္မာ)၊ ဦးထြန္းျမင့္ႏုုိင္(ေအးရွားေ၀ါလ္)၊ ဦးေက်ာ္၀င္း(ေရႊသံလြင္)၊ ဦးေအာင္ကုုိ၀င္း(ကေမၻာဇ) ၊ ဦး၀င္းေအာင္ (ဒဂုုံအင္တာေနရွင္နယ္)၊ ဦးျပည္ေအာင္ႏွင့္ဦးေနေအာင္ ( ေအာင္ျပည့္ၿဖိဳး ကုုမၺဏီႏွင့္ IGE) ၊ ဦးေအာင္သက္မန္း(ဧရာေရႊ၀ါ)၊ မုုိက္ကယ္မုုိးျမင့္ (ျမင့္ႏွင့္အေပါင္းပါမ်ား အုုပ္စုု)၊ ဦးေန၀င္းထြန္း(ပတၱျမားနဂါး) ၊ ဦးခင္ေရႊ (ေဇကမၻာ)၊ ဦးေဌးျမင့္(ယုုဇန)၊ ဦးအုုိက္ထြန္း(အုုိလံပစ္)၊ ဦးခ်စ္ခိုုင္(ဧဒင္)၊ ဦးတင္၀င္း(တင္၀င္းထြန္း)၊ ဦးေအာင္ျမတ္( မားသား ထရိတ္ဒင္း) တိုု႔ ၁၇ ဦးဟာ စစ္အစုုိးရ လက္ထက္မွာ အႀကီးအက်ယ္ ခ်မ္းသာလာတဲ့ ခရုုိနီေတြ အျဖစ္ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။

    စီးပြားေရးပိတ္ဆုုိ႔မႈမွ လြတ္ေျမာက္ျခင္း
    ————————————–
    စစ္အစုုိးရလက္ထက္ ၾကြယ္၀ခ်မ္းသာလာတဲ့ ခရုုိနီနဲ႔ စီးပြားေရးလုုပ္ငန္းရွင္ႀကီး ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားဟာ အေမရိကန္အပါအ၀င္ အေနာက္ႏုုိင္ငံႀကီးေတြရဲ႕ စီးပြားေရး ပိတ္ဆုုိ႔ ဒဏ္ခတ္မႈ စာရင္းမွာ ပါ၀င္ေနတာမုုိ႔ ႏုုိင္ငံတကာနဲ႔ စီးပြားေရး လုုပ္ဖိုု႔
    အဆင္မေျပခဲ့ၾကပါဘူး။

    အမ်ဳိးသားဒီမုုိကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ ၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲ အႏုုိင္ရၿပီး ေဒၚေအာင္ဆန္း စုုၾကည္ ဦးေဆာင္တဲ့ အစုုိးရ တက္လာတဲ့အခ်ိန္မွာေတာ့ စီးပြားေရးပိတ္ဆုုိ႔မႈ ဒဏ္ခံ ေနရတဲ့ ခရုုိနီေတြနဲ႔ စီးပြားေရးလုုပ္ငန္းရွင္ေတြ၊ စစ္ဗိုုလ္ခ်ဳပ္ေတြအားလုုံး
    အေနာက္ႏုုိင္ငံႀကီးေတြရဲ႕ပိတ္ဆုုိ႔မႈကေန လြတ္ေျမာက္ ေအာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုုၾကည္က လုုပ္ေဆာင္ေပးခဲ့ပါတယ္။

    တခ်ိန္က တုုိင္းျပည္ရဲ႕ သယံဇာတနဲ႔ လုုပ္ပုုိင္ခြင့္ ေတြကုုိ တရားမ၀င္ ရယူ ခ်မ္းသာခဲ့ၾကတဲ့ ခရုုိနီနဲ႔ စီးပြားေရး လုုပ္ငန္းရွင္ေတြရဲ႕ပိုုင္ဆုုိင္မႈေတြဟာ စီးပြားေရး ပိတ္ဆုုိ႔မႈ ကင္းလြတ္သြားခ်ိန္မွာေတာ့ ႏုုိင္ငံတကာအထိ လႊဲေျပာင္းလိုု႔ရတဲ့ တရား၀င္ ခ်မ္းသာၾကြယ္၀မႈေတြျဖစ္လာပါတယ္။

    အစုုိးရသစ္လက္ထက္မွာ တခ်ဳိ႕ေသာ ခရုုိနီႀကီးမ်ားဟာ တုုိင္းျပည္ကုုိ အမွန္တကယ္ အခြန္ေဆာင္ျခင္းျဖင့္ ႏုုိင္ငံကုုိ အေထာက္အကူျပဳတာေတြ ရွိေပမယ့္လည္း အမ်ားစုုေသာ ခရုုိနီကေတာ့ အခြန္တိမ္းေရွာင္ေနၾကဆဲပါပဲ။
    ေပးေဆာင္ရမယ့္ အခြန္ကုုိေတာင္ တိမ္းေရွာင္ေနတဲ့အတြက္ တုုိင္းျပည္ရဲ႕ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးက႑မွာ ပါ၀င္ဖိုု႔ကေတာ့ အလွမ္းေ၀းေနဆဲပါပဲ။

    ၿငိမ္းခ်မ္းေရးမွာ ခရုုိနီေတြ ဘာေၾကာင့္ မပါ၀င္ေသးတာလဲ
    ————————————–
    အမ်ဳိးသားဒီမုုိကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ နာယက ဦးတင္ဦးက ခရုုိနီေတြ၊ စီးပြားေရး လုုပ္ငန္းရွင္ႀကီးေတြအေနနဲ႔ သူတိုု႔ရဲ႕ ခ်မ္းသာၾကြယ္၀မႈေတြကုုိ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး လုုပ္ငန္းစဥ္မွာ သုုံးစြဲ ပါ၀င္ၾကဖိုု႔ ေမလ ၇ ရက္ေန႔ က်င္းပတဲ့ ျပည္ၿမိဳ႕ လုုပ္တဲ့ ၂၁ ရာစုု ပင္လုုံညီလာခံေထာက္ခံပြဲမွာ
    တုုိက္တြန္းခဲ့ပါတယ္။

    “စီးပြားေရးလုုပ္ငန္းရွင္ေတြကလည္း မိမိတိုု႔ရဲ႕ ခ်မး္သာၾကြယ္၀မႈေတြကုုိ မိမိတုုိ႔ရဲ႕ တစ္ဘ၀စာေလး မၾကည့္ဘဲနဲ႔ မိမိတိုု႔ေထာက္ခံအားေပးေနတဲ့ ျပည္သူ လူထုု တရပ္လုုံး ရဲ႕ မ်က္ႏွာ ကုုိ ၾကည့္ၿပီးေတာ့ လာမယ့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ညီလာခံမွာ ေအာင္ျမင္ေအာင္လုုပ္ဖိုု႔ တုုိက္တြန္းတယ္” လုုိ႔ ဦးတင္ဦးက ဆုုိပါတယ္။

    NLD နာယက ဦးတင္ဦး တုုိက္တြန္းေနရတာကလည္း စီးပြားေရးလုုပ္ငန္းရွင္ေတြ အေနနဲ႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကိုု မဆုုိင္သလိုု ေနေနၾကလိုု႔ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္လည္း တခ်ုဳိ႕ေသာ စီးပြားေရးလုုပ္ငန္းရွင္ေတြဘက္ကေတာ့ အစုုိးရအေနနဲ႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး လုုပ္ငန္းစဥ္ေတြမွာ စီးပြားေရးလုုပ္ငန္းရွင္ေတြ ပါ၀င္လုုိ႔ရမယ့္ လမ္းေတြ ဖြင့္ေပးဖိုု႔ လိုုေနတယ္လိုု႔ ဆိုုပါတယ္။

    တကယ္လိုု႔ တုုိင္းျပည္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ရခဲ့မယ္ဆိုုရင္ စီးပြားေရးဖံြ႕ၿဖိဳးတုုိးတက္မွာ အေသအခ်ာျဖစ္လိုု႔ စီးပြားေရးလုုပ္ငန္းရွင္ေတြ ဘက္ကလည္း ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ရေအာင္ က်ရာ ေနရာေပါင္းစုုံ ပါ၀င္ဖိုု႔ တုုိက္တြန္းမႈေတြက နယ္ပယ္ေပါင္းစုုံက
    ေပၚထြက္ေနတာပါ။

    ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအတြက္ အစုုိးရဘက္က လုုပ္ငန္းရွင္ေတြပါ၀င္လာေအာင္ လမ္းဖြင့္ေပးဖုုိ႔ လိုုသလိုု လုုပ္ငန္းရွင္ေတြဘက္ကလည္း ၿငိမ္းခ်မ္းေရး အတြက္ ဘယ္လိုုေနရာကျဖစ္ျဖစ္ ပါ၀င္မယ္ဆုုိတဲ့ အျမတ္မတြက္တဲ့ စိတ္ဓာတ္ရွိေနဖုုိ႔ လိုုေနတာကေတာ့ အေသအခ်ာပါပဲ။

    လတ္တေလာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး လုုပ္ငန္းစဥ္ေတြအတြက္ ရန္ပုုံေငြေတြ လိုုအပ္ေနၿပီး ရန္ပုုံေငြ အမ်ားစုုက ႏုုိင္ငံတကာက ကူညီေထာက္ပံ့တာျဖစ္ၿပီး ျပည္တြင္း စီးပြားေရး လုုပ္ငန္းရွင္ေတြဘက္က ေထာက္ပံ့ကူညီ လွဴဒါန္းတာ အင္မတန္ကိုု နည္းပါးလြန္းလွပါတယ္။

    NLD အစုုိးရသစ္က ၿငိမ္းခ်မ္းေရးနဲ႔ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးအတြက္ သိပ္မၾကာခင္ အေမရိကန္ေဒၚလာ ၆ ဒသမ ၅ သန္း အသုုံးျပဳဖုုိ႔ ရည္ရြယ္ထားၿပီး အဲဒီေငြေၾကးေတြဟာလည္း ႏုုိင္ငံတကာအစုုိးရေတြနဲ႔ အဖြဲ႕အစည္းေတြက ေထာက္ပံ့ထားတဲ့ေငြေၾကးေတြျဖစ္ပါတယ္။ ျပည္တြင္း စီးပြားေရးလုုပ္ငန္းရွင္ေတြနဲ႔ ခရုုိနီေတြဘက္က လွဴဒါန္းထားတဲ့ေငြေၾကးက မရွိသေလာက္ နည္းပါးေနတာကိုု ေတြ႕ရပါတယ္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုုၾကည္က သိပ္မၾကာေသးခင္က ၿငိမ္းခ်မ္းေရးရန္ပုုံေငြအတြက္ ျပည္သူေတြအားလုုံးပါ၀င္လွဴဒါန္းၾကဖိုု႔ အလွဴခံခဲ့ေပမယ့္လည္း စီးပြားေရးသမားေတြ ပါ၀င္မႈ အေတာ္ကုုိ နည္းပါးခဲ့ပါတယ္။

    ၂၀၁၇ ခုုႏွစ္ ဇန္န၀ါရီလမွ ေမလ အထိ အစုုိးရသစ္က ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ရန္ပုုံေငြ အတြက္ အလွဴခံခဲ့ရာမွာ ေငြက်ပ္ ၁၅ ဒသမ ၄၅ ဘီလီယံ ရရွိခဲ့ၿပီး ျပည္တြင္းအလွဴရွင္ ၁၅၀ ေက်ာ္က လွဴဒါန္းခဲ့တာပါ။ အဲဒီအထဲမွာ ခရုုိနီ တခ်ဳိ႕ ပါ၀င္ခဲ့ၿပီး တစ္ဦးတည္းကေန ေငြက်ပ္ ၃ ဘီလီယံ လွဴဒါန္းခဲ့တယ္လိုု႔လည္း အစုုိးရက သတင္းထုုတ္ျပန္ထားပါတယ္။

    ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအတြက္ စီးပြားေရး ေခၚ B4P
    —————————————-
    ျပည္တြင္းၿငိမ္းခ်မ္းေရးအတြက္ စီးပြားေရးလုုပ္ငန္းေတြ ပါ၀င္ ေဆာင္ရြက္ရန္ ျမန္မာႏုုိင္ငံကုုန္သည္မ်ားအသင္းခ်ဳပ္ (UMFCCI) နဲ႔  United Nation Global Compact Network Myanmar တုုိ႔ ဧၿပီလ ၄ ရက္ေန႔ ရန္ကုုန္မွာ စာခၽြန္လႊာ တရပ္ လက္မွတ္ေရးထုုိးခဲ့ပါတယ္။

    ဒီစာခၽြန္လႊာအရ ဖြံ႕ၿဖိဳးမႈ နိမ့္က်ေနတဲ့ ေဒသေတြကိုု ဦးစားေပးကာ ျပည္တြင္းလူမႈ အသုုိင္းအ၀ုုိင္းအတြင္း တာ၀န္ယူမႈ၊ တာ၀န္ေက်ပြန္မႈျဖင့္ အလုုပ္အကုုိင္အခြင့္ အလမ္းေတြ ဖန္ဆီးေပးေရး အပါအ၀င္ လုုပ္ငန္းအတြင္း ကုုန္စည္နဲ႔ ၀န္ေဆာင္မႈေစ်းကြက္အတြင္း၊ လူ႕အဖြဲ႕အစည္းအတြင္းၿငိမ္းခ်မ္းမႈ ရရွိ တည္ၿမဲေရး ေဆာင္ရြက္ႏုုိင္တာေတြကုုိ ေလ့လာ သင္ယူ ညွိႏႈိင္း စုုေပါင္း ေဆာင္ရြက္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။

    Global Compact ဟာ ၂၀၁၂ ခုုႏွစ္မွာ ကုုမၺဏီ ၁၅ ခုုနဲ႔ စတင္ခဲ့တာျဖစ္ၿပီး ၂၀၁၆ ခုုႏွစ္မွာ ကုုမၺဏီ ၃၀၀ ရွိခဲ့ၿပီျဖစ္ပါတယ္။ UMFCCI မွာ ကုမၺဏီေပါင္း ၃၀၀၀၀ ရွိသည့္အနက္ ကုုမၺဏီ ၁၀၀၀၀ ခန္႔ကုုိ အဖြဲ႕၀င္ဖုုိ႔ ကမ္းလွမ္းမယ္လုုိ႔ သိရပါတယ္။

    Global Compact အဖြဲ႕၀င္ျဖစ္လာတဲ့ ကုုမၺဏီေတြအေနနဲ႔ လူ႕အခြင့္အေရး၊ ဥပေဒ ေလးစားလုုိက္နာေရး၊ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ထိန္းသိမ္းၿပီး အဂတိလုုိက္စားမႈကိုု အားမေပးျခင္း အပါအ၀င္ United Nation Global Impact အဖြဲ႕က ခ်မွတ္ထားတဲ့
    စည္းကမ္းစည္းမ်ဥ္းေတြကိုု လုုိက္နာၿပီး ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအတြက္ ပါ၀င္ရမွာျဖစ္ပါတယ္။

    Global Impact နဲ႔ UMFCCI တုုိ႔ ရဲ႕ သေဘာတူညီမႈ စာခၽြန္လႊာအရ လတ္တေလာ ကရင္ျပည္နယ္၊ မြန္ျပည္နယ္ ေတြအပါအ၀င္ ျပည္နယ္၊ တုုိင္းေဒသေတြမွာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအတြက္ တာ၀န္သိ တာ၀န္ယူ တတ္တဲ့
    စီးပြားေရးရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈေတြ ျဖစ္လာဖိုု႔ ျပည္နယ္အစုုိးရေတြ၊ တုုိင္းေဒသႀကီးအစိုုးရေတြနဲ႔ စီးပြားေရးလုုပ္ငန္းရွင္ ေတြအၾကား ညွိႏႈိင္း  ေဆြးေႏြးတာေတြ လုုပ္ေဆာင္လာေနၿပီျဖစ္ပါတယ္။

    ဒါေပမယ့္လည္း တကယ္တန္း စီးပြားေရးလုုပ္ငန္းရွင္ေတြ၊ ကုုမၺဏီေတြနဲ႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအတြက္ တကယ္ပဲ စီးပြားေရးက႑ကေန ပါ၀င္ေနသလား၊ မပါ၀င္ဖူးလားဆုုိတာကေတာ့ ဆက္လက္ေစာင့္ၾကည့္သြားရမွာျဖစ္ပါတယ္။