ေဆာင္းပါးရွင္- စိုငး္လတ္
မတ္လ ၁၈ ရက္ညက က်င္းပခဲ့တဲ့ ၂၀၁၆ ျမန္မာ့႐ုပ္ရွင္ထူးခြၽန္ဆု ခ်ီးျမႇင့္တဲ့အခမ္းအနားမွာ နိုင္ငံေတာ္အတိုင္ပင္ခံပုဂၢိဳလ္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ သဝဏ္လႊာနဲ႕ ဖြင့္ေဖာက္ ဖတ္ၾကားကာ ထူးထူးျခားျခား ေ႐ႊတိဂုံေျခရင္းမွာ က်င္းပျပဳလုပ္ခဲ့ၾကပါတယ္။
ဆုေပးပြဲမွာ ျမန္မာ့႐ုပ္ရွင္ထူးခြၽန္ဆု ၁၀ ဆု ခ်ီးျမႇင့္ခဲ့ၿပီး “အုတ္ၾကားျမက္ေပါက္”ဇာတ္ကားက အေကာင္းဆုံး ႐ုပ္ရွင္ဇာတ္ကားဆု၊ အေကာင္းဆုံး ဒါရိုက္တာဆု၊ အေကာင္းဆုံး အမ်ိဳးသားဇာတ္ေဆာင္ဆုစတဲ့ဆု ၃ ဆု ရရွိခဲ့ပါတယ္။
ထူးခြၽန္ဆု ၃ ဆုေတာင္ရခဲ့တဲ့ “အုတ္ၾကားျမက္ေပါက္”ဆိုတဲ့ ႐ုပ္ရွင္ကားႀကီးကို ဒါရိုက္တာ ၫြန႔္ျမန္မာညီညီေအာင္ ရိုက္ကူးၿပီး ဇင္ဝိုင္း၊ စိုးျမတ္သူဇာ၊ ေနတိုး၊ သက္မြန္ျမင့္၊ ထြန္းထြန္း၊ စႏၵီျမင့္လြင္၊ ေနမင္းနဲ႕ ျမတ္ ေကသီေအာင္တို႔က သ႐ုပ္ေဆာင္ထားတယ္။
ရုပ္ရွင္နာမည္အရ လူမႈစီးပြားေရး၊ ဆင္းရဲခ်မ္းသာ ကြာဟမႈ၊ တရားမွ်တေရးကိစၥေတြနဲ့ ပတ္သက္မယ္လို့ ယူဆတဲ့အတြက္ ျကည့္ျဖစ္တယ္ဆိုရင္ မမွားပါဘူး။ ရုပ္ရွင္အနုပညာအေနနဲ့ေရာ ျပည္သူ့အခ်စ္ေတာ္သရုပ္ေဆာင္မ်ားအေနနဲ့ပါ ခုလို ျမန္မာျပည္အေျပာင္းအလဲကာလမွာ ျပည္သူေတြကို ဘယ္လို Message မ်ိုးေတြေပးေနသလဲဆိုတာ သိခ်င္တာလည္း ပါပါတယ္။
အရင္စစ္အစိုးရလက္ေအာက္မွာတုန္းက လူမႈတရားမွ်တေရး (social justice) ကိစၥနဲ့ပတ္သက္ျပီး ျမန္မာရုပ္ရွင္ေတြဆီက ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ ျကီးျကီးမားမား မထားခဲ့ပါဘူး။ ကန့္သတ္ခ်က္မ်ိုးစံု၊ အခက္အခဲမ်ိုးစံုကို အံတုျပီး ရသေလာက္ လုပ္ေနျကရတယ္ဆိုတာ နားလည္လို့ပါ။
ခုလို ပြင့္လင္းလာတဲ့ကာလမွာလည္း အေျပာင္းအလဲႀကီးေတြ ခ်က္ခ်င္းမျဖစ္နိုင္ဘူးဆိုေပမယ့္ အေျပာင္းအလဲတခ်ိဳ႕ေတာ့ ေမွ်ာ္လင့္မိပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ လူမ်ိဳးေရး ဘာသာေရးမွိုင္းနဲ႕ နိုင္ငံကို အပိုင္ႀကံေနၾကတဲ့ကာလမွာ ျပည္သူေတြ အားလုံးရဲ႕ ရင္ထဲကို ခ်စ္ျခင္းတရား၊ သည္းခံျခင္းတရား၊ ေမတၱာတရားေရေအးေတြ ဘယ္ေလာက္ထည့္ေပးနိုင္မလဲ။ စစ္မီး၊ အမုန္း မီးအပါအဝင္ အပူေပါင္းစုံေလာင္ေနၾကတဲ့ ျပည္သူေတြၾကားက အာဃာတေတြကို ေမတၱာေရေအးနဲ႕ဘယ္လို ကူၿငိမ္းေပးနိုင္မလဲဆိုတာမ်ိဳးပါ။ ဒါေပမယ့္ ႐ုပ္ရွင္ၿပီးသြားေတာ့ ေမးခြန္းတခုသာ ထြက္လာတယ္။
“တကယ္လို႔သာ အုတ္ၾကားျမက္ေပါက္ဟာ ခရစ္ယာန္ဘုန္းေတာ္ႀကီးမ်ားျဖစ္ခဲ့မယ္ဆိုရင္ ဒီဇာတ္ကား ဘယ္ကမ္းဆိုက္မလဲ” ဆိုတာပါပဲ။
ဇာတ္လမ္းကို အတိုခ်ဳပ္ေျပာရမယ္ဆိုရင္ အုတ္ၾကားျမက္ေပါက္ဆိုတာ ေ႐ႊအုတ္ (ေနတိုး)၊ ျမက္ (ေနမင္း)၊ သၾကား (ထြန္း ထြန္း)၊ ေပါက္ေပါက္ (သက္မြန္ျမင့္) ဆိုတဲ့ လူငယ္ေလးေယာက္ ေပါင္းစုမႈပါ။ ေလးေယာက္စလုံးဟာ မိသားစုျပႆနာ ကိုယ္ စီေၾကာင့္ ကေလးဘဝကတည္းက စိတ္ဒဏ္ရာေတြရခဲ့ၾကတယ္။ မိဘအိမ္ေထာင္ေရးမသာယာမႈ ေလာင္းကစားမႈ၊ ေငြေၾကး ခက္ခဲမႈ၊ မိဘေတြ ဆုံးသူဆုံး၊ စြန႔္ပစ္ခံရသူ ခံရနဲ႕ လမ္းေပၚေရာက္ၿပီး ဘဝေတြၾကမ္းခဲ့ၾကရတယ္။
ေပါက္ေပါက္မိခင္ဆိုရင္ အပ်ိဳဘဝမွာ ထိုင္းနိုင္ငံမွာ အလုပ္လုပ္ဖို႔ေတာလမ္းကေန ခိုးလာရာကေန ပြဲစားေတြ ေရာင္းစားတာ ခံရတယ္။ ထိုင္းနယ္ျခားေစာင့္ရဲေတြ မတရားျပဳက်င့္တာခံရတယ္။ ထိုင္းေရာက္ေတာ့ အိမ္ေဖာ္အလုပ္လုပ္ရတယ္။ ကိုယ္ဝန္ ရွိမွန္းသိေတာ့ အလုပ္ရွင္က အဓမၼ ဖ်က္ခ်ခိဳင္းတယ္။ ဒါေပမယ့္ ရေအာင္ ထြက္ေျပးၿပီး သမီးေလး ေပါက္ေပါက္ကို ေမြးခဲ့ တယ္။
ေယာက်ၤားေလး၃ေယာက္က အခ်ဳပ္ထဲမွာ ဆုံမိၾကၿပီး ေပါက္ေပါက္နဲ႕ေတာ့ Paradise ဆိုတဲ့ အထူးခန္းပါ စားေသာက္ဆိုင္ မွာ ဆုံေတြ႕ၾကတယ္။ ကံမေကာင္းတဲ့ ဘဝကိုယ္စီနဲ႕ေလးေယာက္ေပါင္း အုတ္ၾကားျမက္ေပါက္ဆိုၿပီး သူတို႔ကိုယ္ သူတို႔ ေခၚ ၾကတယ္။
Paradise လည္းေရာက္ေရာ ႐ုပ္ရွင္ဇာတ္လမ္းက ခ်က္ခ်င္းလမ္းေၾကာင္းေျပာင္းသြားတယ္။ အိမ္တြင္းမသာယာလို႔ လူ ငယ္ ေတြလမ္းေပၚ ေရာက္ရတယ္ဆိုတာကေန လူမ်ိဳးျခားေတြနဲ႕ အသားထဲေလာက္ထြက္လို႔ ေခၚတဲ့ျမန္မာေတြေၾကာင့္ ျမန္မာအ မ်ိဳးသမီးေတြ ဒုကၡေရာက္ရတယ္ဆိုတဲ့ လူမ်ိဳးေရးဇာတ္လမ္း စပါေတာ့တယ္။
လူငယ္ေလးေယာက္ ရင္းႏွီးၿပီးေနာက္ Paradise ကို ဝင္ထြက္သြားလာရာကေန Paradise ဟာ နိုင္ငံျခားသားေတြ အသုံးေတာ္ခံဖို႔ ျမန္မာအမ်ိဳးသမီးေတြကို အျမတ္ထုတ္ေနတယ္။ တဖက္နိုင္ငံကို လူေမွာင္ခိုပို႔ေနတယ္ဆိုတာ သိလာရတယ္။ လူ ေမွာင္ခိုကိစၥကို ေပါက္ေပါက္က ေနာက္ေယာင္ခံေနတယ္ဆိုတာ ေမွာင္ခိုဂိုဏ္းက သိသြားေတာ့ သူ႕ကို ဖမ္းသြားတယ္။ သူ႕ကို ကယ္ဖို႔ လိုက္ရာကေန လူေမွာင္ခိုဂိုဏ္းေခါင္းေဆာင္ဟာ ဘန္ေကာက္မွာေနတဲ့ စင္သီယာလို႔ေခၚတဲ့ ျမန္မာအမ်ိဳးသမီး (ျမတ္ေကသီေအာင္) ျဖစ္ၿပီး ေ႐ြအုတ္ဖခင္ သူေဌး ဦးစိန္အုတ္ရဲ႕လုပ္ေဖာ္ကိုင္ဖက္ျဖစ္ေနတယ္။ ႏွစ္ဖက္သတ္ၾက ပုတ္ၾကရင္းနဲ႕ ေနာက္ဆုံးရဲတပ္ဖြဲ႕ေရာက္လာတယ္။
ဒီဇာတ္လမ္းမွာ ျမန္မာအမ်ိဳးသမီးေတြ နိုင္ငံျခားသား အသုံးေတာ္ခံျဖစ္ရတဲ့ျပႆနာနဲ႕ လူကုန္ကူးမႈကိစၥကို မီးေမွာင္းထိုးျပရာမွာ အလြဲႀကီးလြဲေနပါတယ္။ ဒီျပႆနာေတြရဲ႕ အရင္းအျမစ္ဟာ ဂုတ္ေသြးစုတ္အျမတ္ထုတ္ေနတဲ့ “စနစ္ဆိုး” နဲ႕ အဲဒီ စနစ္ဆိုးရဲ႕ ပဲ့ကိုင္ရွင္ေတြပါ။
အဲဒီ ပဲ့ကိုင္ရွင္ေတြက နိုင္ငံစည္းျခားေပမယ့္အက်ိဳးတူ တစုတည္းလိုျဖစ္ေနတဲ့ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး၊ စီးပြားေရး လူကုံထန္ မဟာမိတ္ (Transnational political-economic elite coalition) ပဲျဖစ္ပါတယ္။ စနစ္နဲ႕ အဲဒီစနစ္ကို ခြစားေနတဲ့ အက်ိဳးတူ စီးပြားေရးမဟာမိတ္ကို နားလည္ေအာင္ျပရမယ့္အစား “လူမ်ိဳးျခား” ေတြကို အျပစ္တင္ေတာ့တယ္။
အဓိက အပစ္တင္ခံရတာက တ႐ုတ္၊ ထိုင္းနဲ႕ျမန္မာေတြပါပဲ။ တ႐ုတ္ကိုေတာ့ အမ်ိဳးသမီး ေရာင္းစားတဲ့ကိစၥ၊ လက္ထပ္တဲ့ ကိစၥနဲ႕ခ်ိတ္ပါတယ္။ ထိုင္းကိုေတာ့ Paradise မွာ ေပ်ာ္ပါးတဲ့ ကိစၥ၊ မိန္းကေလးေတြကို ကိုယ္ထိလက္ေရာက္ ေႏွာက္ယွက္တဲ့ကိစၥ၊ လူကုန္ကူးတဲ့ကိစၥ၊ နယ္ျခားေစာင့္ရဲက အဓမၼ ျပဳက်င့္တဲ့ကိစၥ၊ အလုပ္ရွင္ေတြ ဒုကၡေပးတဲ့ကိစၥနဲ႕ျပတယ္။ ျမန္မာ ေတြကိုေတာ့ နိုင္ငံျခားသား အႀကိဳက္လုပ္တဲ့ အသားထဲက ေလာက္ထြက္လို႔ ဆိုပါတယ္။
လူေမွာင္ခို ဂိုဏ္းေခါင္းေဆာင္ကို နိုင္ငံျပင္ပမွာေနၿပီး ကိုယ့္နိုင္ငံအမ်ိဳးသားေရးကို ထိခိုက္ေအာင္လုပ္တယ္ဆိုတဲ့ သေဘာ ေျပာတာဟာ အစိုးရအဆက္ဆက္ ျပည္ပနိုင္ငံေရးအင္အားစုမ်ားကို အခ်ဳပ္အျခာအာဏာ ထိပါးေအာင္ လုပ္ေနတဲ့ ျပည္ပ အားကိုး ပုဆိန္ရိုးဆိုၿပီး စြပ္စြဲတာနဲ႕ သေဘာတရား အေျခခံျခင္း တူေနတယ္။ အမ်ိဳးသမီးေတြကို နိုင္ငံျခားသားမ်ား ရန္ကေန ကာကြယ္ရမယ္ဆိုတဲ့ အေျခခံကလည္း ေခတ္အဆက္ဆက္သုံးခဲ့တဲ့ ဓာတ္ျပားေဟာင္း လူမ်ိဳးေရး ဘာသာေရးမွိုင္းပါပဲ။
တကယ္တန္း ျပည္သူေတြကို အေကာင္းဘက္က ပညာေပးမယ္ဆိုရင္ ျပသင့္တဲ့ပုံစံက တ႐ုတ္ရယ္ ထိုင္းရယ္ဆိုတဲ့ “လူမ်ိဳး ” က ျပသနာရဲ႕ အရင္းခံမဟုတ္ပါဘူး။ အမ်ိဳးသမီးငယ္ေတြကို အကာအကြယ္မဲ့ေစတဲ့ “စနစ္”၊ ကိုယ္က်ိဳးစီးပြားအတြက္ အဲဒီ စနစ္ကို ထိန္းေက်ာင္းေနတဲ့ လူကုံထန္ လူတန္းစားအသိုင္းအဝိုင္းကသာ အဓိက ျပႆနာျဖစ္တယ္ဆိုတာကို ျပရမွာပါ။
သတိျပဳေစခ်င္တာက အကာအကြယ္မဲ့”ေစတဲ့” စနစ္ပါ၊ အကာအကြယ္ မေပးနိုင္တဲ့ စနစ္ ေတာင္ မဟုတ္ပါဘူး။ အကာအကြယ္ မေပးနိုင္တဲ့စနစ္ဆိုရင္ အကာအကြယ္က အလိုလိုေနရင္း မဲ့ေနတယ္၊ အဲဒါကို မကာကြယ္နိုင္တာလို႔ သေဘာ သက္ေရာက္ပါတယ္။ အခုက အကာအကြယ္မရွိေအာင္ ျဖစ္ေစတဲ့စနစ္က အဓိကတရားခံပါ။
ဆင္းရဲမြဲေတမႈက အမ်ိဳးသမီးမ်ားစြာကို လမ္းေမွာင္ထဲတြန္းပို႔ေနဆိုရင္ ေမးရမွာက လူေတြ ဆင္းရဲေအာင္ ဘယ္စနစ္က ဘယ္လိုလုပ္ထားတာလဲ။ နိုင္ငံျခားသားေတြေၾကာင့္ရယ္မွ ျပည့္တန္ဆာေတြ ျဖစ္ၾကရတာ မဟုတ္ပါဘူး။ ျမန္မာျပည္အႏွံ႕ နိုင္ငံျခားသားမေရာက္တဲ့ေနရာမွာလည္း အမ်ိဳးသမီးေတြ၊ ကေလးေတြ အကာအကြယ္မဲ့ၾကရတာပဲ မဟုတ္လား။ ရႈပ္ေထြးေပြလီလွတဲ့ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး၊ စီးပြာေရး၊ လူမႈေရးစနစ္ေတြေၾကာင့္ အေျခခိုင္ခြင့္ မရၾကလို႔ မုဆိုးတပိုင္း သားေကာင္တပိုင္း ျဖစ္ၾကသူေတြမဟုတ္လား။
ဒီနိုင္ငံမွာလာၿပီး အျမတ္ထုတ္တဲ့ တိုင္းတပါးသားဟာ သူ႕နိုင္ငံမွာ သူ႕နိုင္ငံသားကို အျမတ္မထုတ္ဘဲ ေနမွာ မဟုတ္ပါဘူး။ အျမတ္ထုတ္တဲ့လူက ဘယ္ေနရာေရာက္ေရာက္ အျမတ္ထုတ္လို႔ရတဲ့ ေနရာတိုင္းမွာ ထုတ္ပါလိမ့္မယ္။ ဒီလိုပါပဲ၊ မတရား အျမတ္ထုတ္တာကို လက္မခံတဲ့လူက သူ႕နိုင္ငံမွာ အျမတ္ထုတ္တာ လက္မခံသလို သူမ်ားနိုင္ငံမွာသြားၿပီး အျမတ္ထုတ္တာ၊ ကိုယ့္နိုင္ငံထဲေရာက္ေနတဲ့ နိုင္ငံျခားသားကို အျမတ္ထုတ္မွာကိုလည္း လက္ပိုက္ၾကည့္မေနပါဘူး။
ဥပမာ ထိုင္းနိုင္ငံ ေရာက္ ျမန္မာအလုပ္သမားေတြကို ကာကြယ္ဖို႔ ျမန္မာအဖြဲ႕အစည္းေတြနဲ႕လက္တြဲၿပီး ေရွ႕တန္းက မားမားမတ္မတ္ ရပ္တည္ေပးေန တာ ထိုင္းအဖြဲ႕အစည္း၊ ထိုင္းလူ႕ခြင့္အေရး လႈပ္ရွားသူမ်ားပါပဲ။
ဒါေၾကာင့္ ဒီလူမ်ိဳးျခားက ငါတို႔လူမ်ိဳးအသိုက္ကို လာဖ်က္ဆီးတယ္ဆိုတဲ့ လူမ်ိဳးအေျခခံနဲ႕ ခ်ည္းကပ္တာဟာ ျပႆနာ အရင္းခံျဖစ္တဲ့ ”စနစ္ဆိုး” နဲ႕ သူ႕ရဲ႕ပဲ့ကိုင္ ရွင္ေတြကို ျပည္ဖုံး ကားခ်ေပးလိုက္ၿပီးေတာ့ နိုင္ငံျခားလူမ်ိဳးျခားေၾကာက္ ေရာဂါ (xenophobia) ကို သင္ေပးလိုက္တာပါပဲ။
တကယ္ေတာ့ အဲဒီ “စနစ္“နဲ႕ သူ႕ရဲ႕ပဲ့ကိုင္ရွင္ေတြကို ရင္ဆိုင္နိုင္ဖို႔အတြက္ ကိုယ့္တိုင္းျပည္ထဲမွာရွိတဲ့ လူမ်ိဳးမတူ၊ ဘာသာ မတူ၊ အလႊာမတူ၊ အေျခအေနမတူ လူမ်ားအၾကားေရာ၊ တရားမွ်တမႈကို လိုလားတဲ့ နိုင္ငံတကာက အလႊာေပါင္းစုံ ျပည္သူေတြနဲ႕ပါ လက္တြဲၿပီး အင္အား တည္ေဆာက္ဖို႔ လိုတယ္ဆိုတဲ့ အျမင္သစ္၊ ေမတၱာတရားနဲ႕မွသာလွ်င္ လူအမ်ားၾကား လက္တြဲ တည္ေဆာက္နိုင္လိမ့္မယ္ဆိုတဲ့ အေတြးသစ္၊ စနစ္ဆိုးရဲ႕ပဲ့ကိုင္ရွင္ေတြကိုေတာင္ အမုန္းတရား၊ အာဃာတတရားနဲ႕မ ဟုတ္ဘဲ ေအးခ်မ္းတဲ့နည္းနဲ႕ ခ်ည္းကပ္ ေျဖရွင္းမယ္ဆိုတဲ့ ေမတၱာေတာ္လွန္ေရး အားအင္ေပးသင့္တာပါ။
အုတ္ၾကားျမက္ေပါက္႐ုပ္ရွင္မွာ ျမန္မာအမ်ိဳးသမီးေတြကို ကာကြယ္ဖို႔ဆိုတဲ့ ရည္႐ြယ္ခ်က္ေကာင္းရွိေပမယ့္ လူမ်ိဳးေရးကို ေရွ႕တန္းတင္ေတာ့ ျပႆနာရဲ႕အဓိက အရင္းအျမစ္ျဖစ္တဲ့စနစ္နဲ႕ ပဲ့ကိုင္ရွင္ကို အံတုမယ့္အစား ကိုယ္နဲ႕မဟာမိတ္ဖြဲ႕ရမယ့္ လူေတြကို အမုန္းမ်က္လုံးၾကည့္ၿပီး ရန္နဲ႕ တုံ႕ျပန္ဖို႔ သင္ေပးသလိုျဖစ္ေနတယ္။ ဥပမာျပရမယ္ဆိုရင္ လူမ်ိဳးေရး နိုင္ငံေရးနဲ႕ပတ္သက္ၿပီး ေ႐ြအုတ္ (ေနတိုး)ေျပာတဲ့ စကားပါပဲ။
သူက ငွက္ဆိုတာ ငယ္ခ်င္ငယ္ေပမယ့္ ကိုယ့္အသိုက္ကို ထိပါးလာမယ္ဆိုရင္ေတာ့ လာထိတဲ့ငွက္ကို ေတာင္ပံ ရိုက္ခ်ိဳးၿပီး ပင္လယ္ထဲ ေမ်ာပစ္လိုက္မယ္လို႔ ေဒါသတႀကီး ႀကိမ္းဝါးတယ္။
ေ႐ႊအုတ္ရဲ႕ေပါက္ကြဲသံက က်ေနာ့္အတြက္ေတာ့ ေမးခြန္းျဖစ္ေစပါတယ္။ တေလာတုန္းက ကရင္ျပည္နယ္မွာရွိတဲ့ ခရစ္ယာန္ဘုရားေက်ာင္းဝိုင္းထဲမွာ ေစတီသြားတည္တဲ့ကိစၥနဲ႕ ဆက္စပ္ၿပီး ေပၚလာတဲ့ေမးခြန္းပါ။ တကယ္လို႔ ေ႐ြအုတ္ ေနရာမွာ အဲဒီေစတီျပႆနာကို တာဝန္ခံေျဖရွင္းခဲ့တဲ့ ခရစ္ယာန္ဘုန္းေတာ္ႀကီးသာျဖစ္မယ္ဆိုရင္ သူ ဘယ္လိုတုံ႕ျပန္ေလမလဲ။
ဘုန္းေတာ္ႀကီးက ကိုယ့္အသိုက္ထဲကို အဓမၼ က်ဴးေက်ာ္လာတဲ့ငွက္ရဲ႕အေတာင္ကို ရိုက္မခ်ိဳးခဲ့ပါဘူး။ ပင္လယ္ထဲလည္း မေမ်ာခဲ့ပါဘူး။ သည္းခံျခင္းနဲ႕ေမတၱာတရားေရွ႕ထားၿပီး ဘုရားေက်ာင္းပိုင္ေျမကိုေတာင္ေစတီအတြက္ လႉဒါန္းေပးလိုက္ပါေသးတယ္။ ကိုယ့္အသိုက္ကိုထိပါး က်ဴးေက်ာ္လာတဲ့ ငွက္ကို အသိုက္ကူေဆာက္ေပးခဲ့ျခင္းပါ။
ဘုရားေက်ာင္းပိုင္ေျမ နည္းနည္းေလ်ာ့သြားေပမယ့္ ဘုန္းေတာ္ႀကီးနဲ႕ ခရစ္ယာန္အသိုင္းအဝိုင္းဟာ မိတ္ေဆြသစ္၊ မဟာမိတ္သစ္မ်ားစြာ ရရွိသြားပါတယ္။ အဲ့ဒီမိတ္ေဆြသစ္ေပါင္းမ်ားစြာကို သူတို႔ ဒီတသက္ျမင္ဖူးခ်င္မွ ျမင္ဖူးလိမ့္မယ္။ ဒါေပမယ့္ ေမတၱာတရားနဲ႕သည္းခံျခင္းကို ႏႈတ္က ခ်ည္း႐ြတ္တာမဟုတ္ဘဲ လက္ေတြ႕အနစ္နာခံက်င့္သုံးၾကတဲ့ ေခါင္းေဆာင္ေကာင္း နဲ႕ ေနာက္လိုက္စံနမူနာမ်ားအျဖစ္ လက္ခံသြားတဲ့ မိတ္ေဆြမ်ားပါပဲ။
အနိုင္ယူဖို႔ မရည္႐ြယ္ရင္ေတာင္ ေအးခ်မ္းေသာနည္းနဲ႕ အနိုင္ရလိုက္ျခင္းပါပဲ။ ေမတၱာတရားရွားပါးေနတဲ့ ေခတ္မွာ ေမတၱာ တရားဆိုတာကို ျပသလိုက္တာလည္း ျဖစ္တယ္။
တကယ္လို႔အုတ္ၾကားျမက္ေပါက္ကလည္း စနစ္ဆိုးရဲ႕ပဲ့ကိုင္ရွင္ကို လက္ညွိုးထိုးဖို႔ ဒါမွမဟုတ္ နယ္ျခားရပ္ျခားနဲ႕ မိတ္ေဆြ မဟာမိတ္ဖြဲ႕ဖို႔ မရည္႐ြယ္ရင္ေတာင္ လူမ်ိဳးေရး ေဒါသမ်က္မွန္တပ္ေပးတာမဟုတ္ဘဲ ေမတၱာေရေအးျဖန္းခဲ့မယ္ဆိုရင္ျဖင့္ ဘယ္နားက အုတ္ပဲျဖစ္ျဖစ္၊ ဘယ္ၾကားမွာ ေပါက္တဲ့ ျမက္ပဲျဖစ္ျဖစ္ အပူေပါင္းစုံေလာင္ေနတဲ့ ပရိသတ္ေတြအတြက္ေတာ့ တဒဂၤ စိတ္ေအးခ်မ္းရာျဖစ္ခဲ့မွာ အမွန္ပါပဲ။
(ေဒါက္တာစိုင္းလတ္သည္ Human Geography Ph.D. ဘြဲ့ကို ကေနဒါနိုင္ငံ ဆိုင္မြန္ ဖေရဇာ တကၠသိုလ္မွ ရရွိသည္။ လတ္တေလာ York တကၠသိုလ္၏ ေယာ့ခ္ အာရွေလ့လာေရးစင္တာ၏ သုေတသီအေနျဖင့္ ပဋိပကၡ၊ လံုျခံဳေရး၊ ဌာေနရပ္ ေရႊေျပာင္းေရးကိစၥရပ္မ်ားကို သုေတသနျပဳေနသည္။)
ဧရာဝတီမွ ကူးယူေဖာ္ျပသည္။
