News @ M-Media

Blog

  • “လံႈ႕ေဆာ္တာနဲ႔ကို အၾကမ္းဖက္မႈတိုက္ဖ်က္ေရးဥပေဒနဲ႔ အေရးယူလုိ႔ရတယ္”

    “လံႈ႕ေဆာ္တာနဲ႔ကို အၾကမ္းဖက္မႈတိုက္ဖ်က္ေရးဥပေဒနဲ႔ အေရးယူလုိ႔ရတယ္”

    တရားလႊတ္ေတာ္ေရွ.ေန ဦးၾကီးျမင့္။ (ဓာတ္ပံု-Myanmar Now)

    ေဆြ၀င္း/ Myanmar Now

    ရန္ကုန္ (Myanmar Now)—ဦးကိုနီကိုလုပ္ႀကံမႈနဲ႔ ပတ္သက္သူေတြကို ျပည္ထဲေရး၀န္ၾကီးဌာနတာ၀န္ရွိသူမ်ားက ရာဇသတ္ႀကီး ပုဒ္မ ၃၀၂ တို႔နဲ႔ စြဲခ်က္တင္ဖုိ႔ ျပင္ဆင္ေနတယ္ လုိ႔ မၾကာေသးမီျပဳလုုပ္ခဲ့တဲ့ သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲမွာ ေၾကညာခဲ့ပါတယ္။ အၾကမ္းဖက္မႈတိုက္ဖ်က္ေရး ဥပေဒနဲ႔ အေရးမယူတာကို မီဒီယာကေမးရာမွာ ဒီဥပေဒနဲ႔ အေရးမယူဘူးဆိုတာ မႏွစ္ေႏွာင္ပိုုင္းကျဖစ္သြားတဲ့ ရခိုုင္ျပည္နယ္ေမာင္ေတာ ရဲကင္းစခန္းမ်ား၀င္ေရာက္တိုုက္ခိုုက္တဲ့ကိစၥ၊ ရွမ္းျပည္ေျမာက္ပိုုင္း တိုုက္ပြဲကိစၥေတြမွာေတာင္ အၾကမ္းဖက္မွႈဥပေဒကိုု မသံုုးခဲ့ေၾကာင္း၊ ဒါ့ေၾကာင့္ လူတစ္ဦးတည္းသာေသဆံုုးတဲ့ ဦးကိုုနီကိစၥကိုုလည္း အၾကမ္းဖက္မွႈပံုုစံနဲ႔ မကိုုင္တြယ္ရျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း ျပည္ထဲေရး၀န္ႀကီး ဒုတိယဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး ေက်ာ္ေဆြက ေျပာခဲ့ပါတယ္။ ဦးကိုနီလုုပ္ႀကံမႈဟာ အၾကမ္းဖက္မႈတိုက္ဖ်က္ေရးဥပေဒနဲ႔ အက်ံဳး၀င္ပါသလား၊ အၾကမ္းဖက္မႈ တိုက္ဖ်က္ေရးဥပေဒနဲ႔ အေရးယူခဲ့မယ္ဆိုရင္ ဘာေတြျဖစ္လာမလဲ၊ တရားရံုတင္ စစ္ေဆးတဲ့အခါမွာေရာ အခုစြဲခ်က္တင္မယ့္ ပုဒ္မေတြကို အေျပာင္းအလဲျဖစ္သြားႏိုင္မလားဆိုတာကို အသက္ ၇၂ ႏွစ္အရြယ္ရွိ တရားလႊတ္ေတာ္ေရွ႕ေန ဦးႀကီးျမင့္ကို Myanmar Now က သြားေရာက္ေမးျမန္းခဲ့ပါတယ္။ ဦးႀကီးျမင့္ဟာ ၁၉၇၀ ခုႏွစ္၊ ၁၉၇၄ ခုႏွစ္၊ ၁၉၇၉ ခုႏွစ္၊ ၁၉၈၂ ခုႏွစ္၊ ၁၉၈၈ ခုႏွစ္တို႔မွာ ႏိုင္ ငံေရးပုဒ္မေတြနဲ႔ ဖမ္းဆီးခံရခဲ့တဲ့ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားေဟာင္းျဖစ္ၿပီးေတာ့ ျပည္ေထာင္စုေရွ႕ေနမ်ားနဲ႔ ဥပေဒအေထာက္ အကူျပဳအဖြဲ႕မွာ ယာယီဥကၠဌအျဖစ္ ေဆာင္ရြက္ေနသူတဦးျဖစ္ပါတယ္။

    ေမး။ ။ ဦးကိုနီအမႈမွာ လူသတ္မွႈပုဒ္မ ၃၀၂ လို ရာဇ၀တ္မႈနဲ႔ အေရးယူတယ္။ ဒါဟာလံုေလာက္တဲ့ စြဲခ်က္ေတြလို႔ ဆရာထင္လား။

    ေျဖ။ ။ မမွန္ဘူး။ ဘာျဖစ္လုိ႔လဲဆိုရင္ ဒီ ၃၀၂ ဆိုတာက သာမန္လူသတ္မႈပဲေလ။ ဒီ အၾကမ္းဖက္မႈတိုက္ဖ်က္ေရးဥပေဒက ၂၀၁၄ ခုႏွစ္က်မွေပၚတာ။ ဘာလုိ႔ေပၚရလဲဆိုေတာ့ ရွိေနတဲ့ဥပေဒနဲ႔ မလံုေလာက္ ေတာ့ဘူး။ အၾကမ္းဖက္တာႀကီးက တအားကိုေခတ္မီလာၿပီးေတာ့၊ အုပ္စုနဲ႔ ဂိုဏ္းနဲ႔ဖြဲ႕လာၿပီးေတာ့ အရမ္းကိုသူတို႔ဘက္က ေခတ္မီ လူသတ္မႈေတြ ျဖစ္လာတဲ့အခါက်ေတာ့ ဒီဥပေဒမ်ိဳးနဲ႔ ျပန္လည္တံု႔ျပန္မွရမယ္ဆိုၿပီး ဒီဥပေဒကို လႊတ္ေတာ္မွာတင္ အတည္ျပဳလိုက္တာ။ ကမာၻ႕စံခ်ိန္မီဥပေဒအေနနဲ႔ ျပ႒ာန္းလိုက္ရတာ။ ဦးကိုနီအမႈကိုၾကည့္မယ္ဆိုလို႔ရွိရင္ ခဲလံုးတစ္လံုးတည္းနဲ႔ ပစ္မွတ္ ၄၊ ၅ ခုေလာက္ကို မွန္ေအာင္ပစ္တာ။ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ေတြနဲ႔ မူစလင္ေတြ စိတ္၀မ္းကြဲျပား ေအာင္၊ အေျခခံဥပေဒျပင္ဆင္ေရးကို ေရွ႕မတိုးရဲေအာင္၊ မလုပ္ရဲေအာင္ေပါ့။ ေနာက္တခါ စစ္အာဏာရွင္သက္ဆိုးရွည္ေရး အတြက္ အားထုတ္ေနတဲ့ ခရိုနီေတြရဲ႕လႈပ္ရွားမႈေတြက ေရွ႕ထြက္လာတာ။ အဲ့ဒီလိုဂိုဏ္းနဲ႔၊ အုပ္စုနဲ႔လုပ္တဲ့ဟာေတြမွန္သမွ် သည္ အၾကမ္းဖက္မႈတိုက္ဖ်က္ေရးဥပေဒနဲ႔ တည့္တည့္ပဲ။ ဒီဥပေဒနဲ႔အေရးယူမႈေတြ လုပ္ရမယ္။ သာမန္ ၃၀၂ ေလာက္နဲ႔မ ဟုတ္ေတာ့ဘူး။ သာမန္ ရည္းစားနဲ႔မေက်နပ္လို႔ ကပ္ေၾကးနဲ႔ထုိးသတ္သလို ရိုးရိုးမဟုတ္ဘူး။ ဒီကိစၥက ႏိုင္ငံေတာ္နဲ႔ပတ္ သက္ေနတဲ့ အၾကမ္းဖက္မႈျဖစ္တယ္။ ေလဆိပ္မွာျဖစ္တဲ့ကိစၥ။ ေလဆိပ္၀န္ေဆာင္မႈျဖစ္ေနစဥ္ဆိုတာ ဘာကိုအဓိပၸါယ္ေခၚ သလဲဆိုတာ ပါလာတယ္။ ေလယာဥ္ေပၚက ဆင္းလာၿပီး ၂၄ နာရီကာလအတြင္းကို ေလယာဥ္ ၀န္ေဆာင္မႈကာလလုိ႔ေခၚ တယ္။ အဲ့ဒီကာလမွာျဖစ္တာေတြက ေသဒဏ္ပဲ။ အထူးသျဖင့္ ေလဆိပ္မွာျဖစ္တာကိုလည္း အက်ံဳး၀င္ေစတယ္။

    ေမး။ ။ အၾကမ္းဖက္မွႈဥပေဒမွာေကာ အတိအက်ဘယ္လိုုေတြ အဓိပၺါယ္ဖြင့္ဆိုုထားလဲ။

    ေျဖ။ ။ ဥပေဒမွာ အဓိပၸါယ္ဖြင့္ထားတာက အၾကမ္းဖက္မႈဆိုသည္မွာ အၾကမ္းဖက္မႈတခု ခုကို တိုက္ရိုက္ျဖစ္ေစ၊ သြယ္၀ိုက္၍ျဖစ္ေစ ဥပေဒႏွင့္မညီပဲ တနည္းနည္းျဖင့္ က်ဴးလြန္သူ၊ သို႔မဟုတ္ က်ဴးလြန္ရန္အား ထုတ္သူကိုေသာ္လည္းေကာင္း၊ အၾကမ္းဖက္မႈတြြင္ ႀကံရာပါအျဖစ္ပါ၀င္သူ သိုု႔မဟုတ္ အၾကမ္းဖက္မႈက်ဴးလြြန္ရန္ အျခား သူမ်ားအား ညႊန္ၾကားသူ သို႔မဟုတ္ စည္းရံုး သိမ္းသြင္းသူကိုေသာ္လည္းေကာင္း၊ အၾကမ္းဖက္မႈက်ဴးလြန္ႏိုင္ရန္ ရည္ရြယ္ ခ်က္ျဖင့္ ပါ၀င္ေထာက္ပံ့သူကိုေသာ္လည္းေကာင္း ဆိုလိုတယ္။ အၾကမ္းဖက္သမားဆိုသည္မွာ၊ အၾကမ္းဖက္အုပ္စုဆိုသည္ မွာ အၾကမ္းဖက္မႈတခုခု က်ဴးလြန္ရန္ အခ်ိန္ကာလတစ္ခုခုယူ၍ ဖြဲ႕စည္းထားသည့္ လူ ၂ ဦးႏွင့္ အထက္ပါေသာ အသင္းအ ဖြဲ႕ကို ဆိုသည္။ ယင္းစကားရပ္တြင္ ကုလသမဂၢလံုၿခံဳေရးေကာင္စီ၏ ဆံုးျဖတ္ခ်က္အရ လည္းေကာင္း၊ ဗဟိုအဖြဲ႕က ျပည္ ေထာင္စုအစိုးရ၏ အတည္ျပဳခ်က္ျဖင့္လည္းေကာင္း ေၾကညာထားသည့္ အၾကမ္းဖက္အုပ္စုသည္ ပါ၀င္သည္။ ေနာက္တခါ လံႈ႕ေဆာ္မႈဆိုသည္မွာ အၾကမ္းဖက္မႈတခုခုကို က်ဴးလြန္ရန္အတြက္ လံႈေဆာ္ရန္ ရည္ရြယ္ခ်က္ျဖင့္ သတင္းစကား သို႔မ ဟုတ္ သတင္းစကားအခ်က္အလက္ကို သိသိသာသာျဖစ္ေစ၊ မသိမသာျဖစ္ေစ၊ တိုက္ရိုက္ျဖစ္ေစ၊ သြယ္၀ိုက္၍ျဖစ္ေစ၊ ျဖန္႔ ေ၀ျခင္း၊ အားေပးအားေျမွာက္ျပဳျခင္း၊ သို႔မဟုတ္ အျခားတနည္းနည္းျဖင့္ ၾကားျမင္သိရွိျခင္းကို ဆိုသည္။

    ေမး။ ။ ရဲတပ္ဖြဲ႕ရဲ႕ ေနာက္ဆံုးထုတ္ျပန္ခ်က္အရဆိုရင္ ျပည္ခိုုင္ျဖိဳးလႊတ္ေတာ္အမတ္ ယခင္ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္ရံုုးမွာ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ခဲ့တဲ့ ဗိုုလ္မွဴးၾကီးေဟာင္း လင္းေဇာ္ထြန္းဟာ ေအာင္၀င္းခိုုင္၊ ေဇယ်ာျဖိဳးတိုု႔နဲ႔ လက္ဖက္ရည္ဆိုုင္ထိုုင္ျပီး ဦးကိုုနီကိစၥမေက်မနပ္ေျပာခဲ့တယ္။ ဒီလိုုေျပာျပီး အျပန္မွာ ေအာင္၀င္းခိုုင္နဲ႔ ေဇယ်ာျဖိဳးက ကားေပၚမွာစကားေျပာရင္း ဦးကိုုနီကိုုသတ္ဖိုု႔ စတင္ေဆြးေႏြးခဲ့တယ္။ ဒါေပမယ့္ ရဲတပ္ဖြဲ႕က အမွႈျဖစ္ျပီး သူ႔ကိုုေခၚယူစစ္ေဆးတဲ့အခါမွာလည္း ဒီကိစၥမွာသူမပါဘူးဆိုုၿပီး သတင္းထုုတ္ျပန္ထားတယ္။ ဦးလင္းေဇာ္ထြန္းကိုုယ္တိုုင္လည္း သူဦးကိုုနီကိစၥ ေအာင္၀င္းခိုုင္တိုု႔၊ ေဇယ်ာျဖိဳးတိုု႔နဲ႔ စကားေျပာဖူးတာသာရွိတယ္၊ သတ္မယ့္ကိစၥသူမသိ၊ သူမပါဘူးဆိုုျပီး သတင္းမီဒီယာေတြကိုု ေျပာေနတယ္။ ဆိုုေတာ့ ဦးလင္းေဇာ္ထြန္းရဲ႕ အေျခအေနကိုု ဥပေဒေၾကာင္းအရဘယ္လိုုျမင္လဲ။

    ေျဖ။ ။ သူက လံႈ႕ေဆာ္မႈထဲမွာပါတယ္။ သတင္းအခ်က္အလက္ကို သိသိသာသာျဖစ္ေစ၊ မသိမသာျဖစ္ေစ၊ တိုက္ရိုက္ ျဖစ္ေစ၊ သြယ္၀ိုက္ျဖစ္ေစ ဒီလိုက်ဴးလြန္ဖုိ႔ ျဖန္႔ေ၀ျခင္း၊ အားေပးအားေျမွာက္ျပဳျခင္း၊ သို႔မဟုတ္ အျခားတနည္းနည္းျဖင့္ ၾကားျမင္သိရွိေစျခင္းဆိုတာပါ။

    ေမး။ ။ ဒါေပမယ့္ တိုက္ဆိုင္တာေရာ မျဖစ္ႏိုင္ဘူးလား။ ဦးကိုနီကိစၥ စကားေျပာမိတယ္။ သူစကားေျပာျပီးအျပန္မွ ဟိုုႏွစ္ေယာက္က သူတိုု႔ဘာသာသူတိုု႔ ဦးကိုုနီကိုုသတ္ဖိုု႔ၾကံတယ္။ ေနာက္သူလံုုး၀မသိ၊ မေမွ်ာ္လင့္ပဲနဲ႔ အခုလုုိလုုပ္ၾကံမွႈျဖစ္သြားတယ္။ ဒါမ်ိဳး မျဖစ္ႏိုင္ဘူးလား။

    ေျဖ။ ။ မျဖစ္ႏိုင္ဘူး၊ ျဖစ္ႏိုင္တယ္ဆိုတဲ့ဟာကို ဥပေဒက အဲ့ဒီလိုေျပာလုိ႔မရဘူး။ ဥပေဒမွာက ရွင္းရွင္းေလးပဲ။ အဲ့ဒီကိစၥမျဖစ္ ခင္ ဒီစကားေတြေျပာခဲ့တယ္။ ၿပီးေတာ့အဲ့ဒီကိစၥျဖစ္သြားတယ္။ ဒါပဲ။ အဲ့ဒီေတာ့ ဥပေဒက ဒီစကားရပ္္ေတြနဲ႔ သိလို႔ျဖစ္ေစ၊ မသိလို႔ျဖစ္ေစ အားေပးအားေျမွာက္ျပဳရာေရာက္တယ္။

    ေမး။ ။ ဒါဆိုရင္ ဒီအၾကမ္းဖက္ဥပေဒနဲ႔အေရးမယူဘဲ ရာဇ၀တ္မႈနဲ႔ပဲ အေရးယူတာဟာ အာဏာပိုင္ေတြက တမင္သက္သက္ နဲ႔ ရည္ရြယ္ခ်က္ရွိရွိနဲ႔ လုပ္တာလား။

    ေျဖ။ ။ ဒီကိစၥႀကီးက က်ယ္ျပန္႔သြားၿပီးေတာ့ အမ်ားႀကီး ဒီမွာပါလာႏိုင္တယ္။ ေနာက္တစ္ခါ အၾကမ္းဖက္မႈ တိုက္ဖ်က္ေရး ဥပေဒနဲ႔သာစြဲမယ္ဆိုရင္ ဘယ္သူမွ ေသဒဏ္ကေနမလြတ္ဘူး။ အခုဒီမွာက ၾကည္လင္းက ေသဒဏ္က်ၿပီး က်န္တဲ့သူေတြက တစ္သက္တစ္ကၽြန္းတို႔၊ ၁၀ ႏွစ္တို႔ ဘာတုိ႔နဲ႔ က်သြားၿပီး ၿပီးသြားတာမ်ိဳး ျဖစ္ႏိုင္တယ္။ အဲ့ဒီလမ္းေၾကာင္းႀကီးကို ခင္းထားတယ္။

    ေမး။ ။ စြဲခ်က္တင္တာေတာ့ ရဲတပ္ဖြဲ႕ကေန စြဲခ်က္တင္တာေပါ့။ တရားရံုးမွာေရာ ေျပာင္းလုိ႔မရဘူးလား။ ျဖစ္ေပၚလာတဲ့ ျဖစ္စဥ္ကိုၾကည့္ၿပီးေတာ့ ဒီပုဒ္မေတြ ေျပာင္းလိုက္တာမ်ိဳးေပါ့။

    ေျဖ။ ။ ဒါက ဥပေဒ၀န္ထမ္းမွာ တာ၀န္ရွိတယ္။ ႏိုင္ငံေတာ္ကို ကုိယ္စားျပဳမယ့္ ဥပေဒ၀န္ထမ္းက သတၱိရွိမယ္၊ ဥပေဒကို ကၽြမ္းက်င္မယ္၊ တိုင္းျပည္အေပၚမွာ ေစတနာထားမယ္ဆိုရင္ ရဲတပ္ဖြဲ႕ကဘယ္လိုပဲတင္တင္၊ ဥပေဒ၀န္ထမ္းက ဒီကိစၥဟာ ဒီဥပေဒနဲ႔မဟုတ္ဘူး၊ အၾကမ္းဖက္မႈတိုက္ဖ်က္ေရးဥပေဒနဲ႔ အေရးယူရမယ့္ကိစၥ၊ ျပန္စစ္ၿပီး သူက အမႈကိုတည္ေဆာက္လုိ႔ ရတယ္။ ဥပေဒ၀န္ထမ္းက ဒီေနရာမွာ အခ်က္ပဲ။

    ေမး။ ။ အခုေရာ အဲ့ဒီလိုတည္ေဆာက္မယ္လုိ႔ေရာ ယံုၾကည္လား။ ျမန္မာႏို္င္ငံရဲ႕ ႏို္င္ငံေရးအေျခအေန ဆရာလဲသိတာပဲ။ တရားေရးအဖြဲ႕နဲ႔ အားျပိဳင္လုိ႔ရွိရင္ေပါ့။

    ေျဖ။ ။ ဒီဟာမွာ ေရွ႕ေနခ်ဳပ္ကို (အစိုးရက) ခန္႔ထားတာပဲ။ ကိုယ္ခန္႔ထားတဲ့သူက ဥပေဒကိုမေစာင့္ေရွာက္ဘူးဆိုလုိ႔ရွိရင္ လက္ရွိအစိုးရကိုပဲ အျပစ္တင္ရေတာ့မွာပဲ။ ေရွ႕ေနခ်ဳပ္တို႔၊ ရန္ကုန္တိုင္းဥပေဒခ်ဳပ္တုိ႔က ကိုယ္ခန္႔ထားတဲ့သူေတြ။ ရဲတပ္ဖြဲ႕က ဘာပဲတင္ တင္ သူတို႔က ထိန္းေက်ာင္းေပးၿပီး လုပ္လုိ႔ရတဲ့သူေတြ။ သူတို႔ေပ်ာ့လုိ႔၊ ညံ့လုိ႔၊ ေၾကာက္လုိ႔မလုပ္တာကေတာ့ သူတို႔တာ၀န္ ပဲေလ။ ဒီအစိုးရတာ၀န္ပဲ။

    ေမး။ ။ အမ်ိဳးဘာသာ သာသနာထိန္းသိမ္းေစာင့္ေရွာက္ေရးအဖြဲ႕က ဦးေဆာင္တရာေတာ္တစ္ပါးျဖစ္တဲ့ ဦး၀ီရသူဟာ သူ႔ရဲ႕ လူမႈကြန္ရက္စာမ်က္ႏွာမွာေရးထားတာက ဦးကိုနီကိုသတ္တဲ့သူေတြကို ေက်းဇူးတင္တယ္၊ ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒကို ထိပါးခ်င္သူေတြကို သတိေပးတယ္ဆိုတဲ့အေပၚ ဆရာ့အေနနဲ႔ဘယ္လုိယူဆလဲ။ ျပည္ထဲေရး၀န္ၾကီး ဒုုတိယဗိုုလ္ခ်ဳပ္ၾကီးေက်ာ္ေဆြက မၾကာေသးခင္က သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲအစမွာ အမုုန္းစကားေတြ ရပ္သင့္ၾကျပီလိုု႔ေျပာခဲ့တယ္၊ ဒါေပမယ့္ အခုခ်ိန္ထိ ဒါ မ်ိဳးကို အေရးယူတာမ်ိဳးေတြ တခါမွမရွိေသးဘူး။

    ေျဖ။ ။ သူက ေနာက္ထပ္အလားတူအမွႈမ်ဳိး ထပ္က်ဴးလြန္ေအာင္ လံႈ႕ေဆာ္လိုက္တာေလ။ လူသတ္မႈကျဖစ္ၿပီးသြားလုိ႔ အေရးယူလုိ႔မရေတာ့ဘူးဆိုတာမွမဟုတ္တာ။ လံႈ႕ေဆာ္တာနဲ႔ကို အၾကမ္းဖက္မႈတိုက္ဖ်က္ေရးဥပေဒနဲ႔ အေရးယူလုိ႔ရတယ္။ ဒါေပမယ့္ သူ႔ကိုအေရးယူ မႈမရွိတာနဲ႔ ပတ္သက္ရင္ေတာ့ ကိုယ္လည္း ဗုဒၶဘာသာ၀င္တစ္ဦးဆိုေတာ့ ဘုန္းႀကီးတစ္ပါးကို အေရးယူဖုိ႔ ေျပာဖုိ႔ရာမွာေတာ့ ကြာ။ ဒါက ႏိုင္ငံေတာ္ရဲ႕တာ၀န္ပဲ။

  • ႐ုိဟင္ဂ်ာမ်ားအေပၚ ဖိႏွိပ္မႈ ရပ္တန္႔ရန္ ဒလုိင္းလားမား တုိက္တြန္း

    ႐ုိဟင္ဂ်ာမ်ားအေပၚ ဖိႏွိပ္မႈ ရပ္တန္႔ရန္ ဒလုိင္းလားမား တုိက္တြန္း

    မတ္ ၄၊ ၂၀၁၇
    M-Media

    – ရခုိင္ျပည္နယ္က ႐ုိဟင္ဂ်ာမြတ္စလင္ေတြအေပၚ အၾကမ္းဖက္မႈေတြ ရပ္တန္႔ေရးအတြက္ ျမန္မာႏုိင္ငံက ဗုဒၶဘာသာ၀င္ေတြကုိ ကမၻာ့ဘာသာေရးေခါင္းေဆာင္ေတြက တုိက္တြန္းမႈမွာ တီဘက္ဘုန္းေတာ္ႀကီး ဒလုိင္းလားမားလည္း ပါ၀င္လာပါတယ္။

    ႐ုိဟင္ဂ်ာျပည္သူေတြအေပၚ အစုိးရ လံုၿခံဳေရးတပ္ဖြဲ႕ေတြက အဓမၼျပဳက်င့္မႈေတြ၊ သတ္ျဖတ္မႈေတြ၊ ႐ုိက္ႏွက္မႈေတြ၊ အိမ္တြင္းမွာ ေသာ့ခတ္ၿပီး အရွင္လတ္လတ္မီး႐ႈိ႕မႈေတြရွိေနၿပီး ဒီလုိလုပ္ရပ္ေတြက လူသားထုအေပၚက်ဴးလြန္တဲ့ ရာဇ၀တ္မႈေတြအျဖစ္ သတ္မွတ္လုိ႔ရေနၿပီလုိ႔ ကုလရဲ႕ အစီရင္ခံစာ ထြက္လာၿပီးေနာက္ပုိင္းမွာ ပုပ္ရဟန္းမင္းႀကီး ဖရန္စစ္က ဒီလုိလုပ္ရပ္ေတြအတြက္ ေဖေဖာ္၀ါရီလက ႐ႈတ္ခ်ခဲ့ပါတယ္။

    ဘုန္းေတာ္ႀကီး ဒလုိင္းလားမာကေတာ့ သူ႕အေနနဲ႔ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔ သီးသန္႔ စကားေျပာဆုိခဲ့ၿပီး ‘ဒီျပႆနာမွာ ၿငိမ္းခ်မ္းတဲ့ အေျဖတစ္ခု ေပၚထြက္လာဖုိ႔အတြက္ သူမရဲ႕ လႊမ္းမုိးမႈကုိ အသံုးခ်ဖုိ႔’ ေျပာၾကားခဲ့တယ္လုိ႔ ဆုိပါတယ္။

    ႐ုိဟင္ဂ်ာျပႆနာနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ‘ျမန္မာႏုိင္ငံဆုိင္ရာ အၿမဲတမ္း ျပည္သူ႔ခံုသမာဓိ႐ံုး’ ရဲ႕ ပထမဆံုး ၾကားနာမႈကုိ မတ္လ ၆ ရက္နဲ႔ ၇ ရက္ေန႔ေတြမွာ လန္ဒန္က Queen Mary တကၠသုိလ္မွာ ျပဳလုပ္မွာျဖစ္ၿပီး ဒီၾကားနာမႈအတြင္း ဒလုိင္းလားမား ေပးပုိ႔တဲ့ ေမတၱာရပ္ခံခ်က္ကုိ ဖတ္ၾကားမွာျဖစ္ပါတယ္။

    “ကမၻာ့အဓိက ဘာသာတရားအားလံုးက ၿငိမ္းခ်မ္းေရးနဲ႔ ခ်စ္ျခင္းေမတၱာ သတင္းစကားကုိသာ ျဖန္႔ခ်ီၾကတာပါ။ ျမန္မာႏုိင္ငံက မြတ္စလင္လူ႕အဖြဲ႕အစည္းနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး အလြန္အေၾကာင္းမလွတဲ့ ျဖစ္ရပ္ေတြလုိ ကိစၥမ်ိဳးမွာ ဘာသာတရားရဲ႕ အမည္ကိုသံုးၿပီး အၾကမ္းဖက္ေနတာကုိ ၾကားေနရတာ အလြန္၀မ္းနည္းေၾကကြဲစရာပါပဲ” လုိ႔ ရခိုင္ျပည္နယ္မွာ ေနထုိင္တဲ့ ၁ သန္းေသာ ႐ုိဟင္ဂ်ာမြတ္စလင္ေတြရဲ႕ ဒုကၡသုကၡကုိ ရည္ညႊန္ၿပီး ဒလုိင္းလားမားက အဲဒီ ေမတၱာရပ္ခံခ်က္မွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။

    ေရာမအေျချပဳ ‘အၿမဲတမ္း ျပည္သူ႕ခံုသမာဓိ႐ံုး’ ဟာ အစုိးရက ေက်ာေထာက္ေနာက္ခံျပဳတဲ့ ရာဇ၀တ္မႈေတြကုိ ခံစားခဲ့ရတဲ့ လူ႕အဖြဲ႕အစည္းေတြအတြက္ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ေပါင္း ၄၃ ခုကုိ ခ်မွတ္ခဲ့ၿပီးပါၿပီ။

    အခု ျမန္မာႏုိင္ငံဆုိင္ရာ ခံု႐ံုးကေတာ့ လန္ဒန္၊ နယူးေယာက္နဲ႔ ကြာလာလမ္ပူတုိ႔မွာ ျပဳလုပ္သြားမွာျဖစ္ၿပီး ျမန္မာအစုိးရစစ္တပ္ရဲ႕ က်ဴးလြန္မႈေတြကုိ ခံစားေနရပါတယ္လုိ႔ ေျပာၾကားထားတဲ့ ႐ုိဟင္ဂ်ာနဲ႔ ကခ်င္လူမ်ိဳးေတြရဲ႕ ေတာင္းဆုိခ်က္ေၾကာင့္ ျပဳလုပ္တာ ျဖစ္ပါတယ္။

    ထိခုိက္ခံစားရသူေတြ၊ လူမ်ိဳးတုန္းသတ္ျဖတ္မႈဆုိင္ရာ ပညာရွင္ေတြရဲ႕ ထြက္ဆုိခ်က္ေတြကို ဒီၾကားနာမႈမွာ ေတြ႕ျမင္ရမွာျဖစ္ၿပီး ဆံုးျဖတ္ခ်က္ကုိေတာ့ ဒီႏွစ္ေႏွာင္းပုိင္းမွာ ခ်မွတ္ဖုိ႔ ရွိေနပါတယ္။

    ဟာရာကာ အလ္-ယကင္လုိ႔ေခၚတဲ့ ႐ုိဟင္ဂ်ာ အဖြဲ႕တစ္ခုက ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္ ေအာက္တုိဘာလမွာ ရခုိင္ျပည္နယ္က နယ္ျခားေစာင့္စခန္းေတြကို တုိက္ခုိက္ခဲ့ၿပီးေနာက္ပုိင္း ျမန္မာအစုိးရတပ္က ျပဳလုပ္ခဲ့တဲ့ စစ္ဆင္ေရးအတြင္းမွာ ႐ုိဟင္ဂ်ာ အရပ္သားတြ အဓမၼျပဳက်င့္ခံရမႈ၊ အစုလုိက္အၿပံဳလုိက္ သတ္ျဖတ္ခံရမႈ၊ ေနအိမ္မီး႐ႈိ႕ခံရမႈေတြ ရွိေနတယ္လုိ႔ သတင္းေတြ ထြက္ေပၚေနၿပီး ျမန္မာအစုိးရနဲ႔ စစ္တပ္ကေတာ့ ဒီသတင္းေတြကို ျငင္းဆုိထားပါတယ္။

    Ref: Tribunalonmyanmar.org

  • အေမရိကန္မြတ္စလင္ေဒါက္တာတစ္ဦး မီခ်ီဂန္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴးအျဖစ္ ၀င္ၿပိဳင္မည္

    အေမရိကန္မြတ္စလင္ေဒါက္တာတစ္ဦး မီခ်ီဂန္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴးအျဖစ္ ၀င္ၿပိဳင္မည္

    မတ္ ၃၊ ၂၀၁၇
    M-Media

    – ေဒၚနယ္ထရမ့္ သမၼတျဖစ္လာၿပီးေနာက္ပုိင္း မြတ္စလင္ေတြအပါအ၀င္ အေမရိကန္က လူနည္းစုေတြဟာ လူျဖဴအစြန္းေရာက္ေတြရဲ႕ ပစ္မွတ္ထားမႈကုိ သိသိသာသာ ခံလာရတဲ့အခ်ိန္ မြတ္စလင္ ဆရာ၀န္တစ္ေယာက္ကေတာ့ မီခ်ီဂန္ျပည္နယ္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴးအျဖစ္ ၀င္ေရာက္ယွဥ္ၿပိဳင္ဖုိ႔ စီစဥ္ေနပါတယ္။

    အသက္ ၃၂ ႏွစ္အရြယ္ ေဒါက္တာ အဘ္ဒူလ္ အလ္-ဆယဒ္ျဖစ္ၿပီး မီခ်ီဂန္က ဂရာတီယြတ္ေကာင္တီမွာ အီဂ်စ္လူမ်ိဳး မိဘႏွစ္ပါးကေန ေမြးဖြားႀကီးျပင္လာခဲ့သူ ျဖစ္ပါတယ္။ အလ္-ဆယဒ္ဟာ ဆရာ၀န္၊ ပညာေရးလႈပ္ရွားသူ၊ ႏုိင္ငံ၀န္ထမ္း ျဖစ္ခဲ့ဖူးၿပီး အခုအခ်ိန္မွာေတာ့ မီခ်ီဂန္ျပည္နယ္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴး ျဖစ္လာဖုိ႔အတြက္ မ်က္စပစ္ေနပါတယ္။

    “ပထမဆံုး မြတ္စလင္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴး ျဖစ္ဖုိ႔တစ္ခုတည္းအတြက္ ကၽြန္ေတာ္ ၀င္ၿပိဳင္မွာမဟုတ္ပါဘူး။ မီခ်ီဂန္ျပည္နယ္ရဲ႕ အေကာင္းဆံုးအုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴး ျဖစ္လာရမယ္ဆုိတဲ့ ယံုၾကည္ခ်က္နဲ႔ ကၽြန္ေတာ္ ယွဥ္ၿပိဳင္တာျဖစ္ပါတယ္”

    တကယ္လုိ႔ ေရြးခ်ယ္ခံရမယ္ဆုိရင္ အလ္-ဆယဒ္ဟာ ၁၉၇၈ ခုႏွစ္ ဘီလ္ကလင္တန္ေနာက္ပုိင္း အေမရိကန္ရဲ႕ အသက္အငယ္ဆံုး ျပည္နယ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴးနဲ႔ အေမရိကန္မွာ ပထမဆံုး မြတ္စလင္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴးဆုိတဲ့ စံခ်ိန္ႏွစ္ခုကုိ ရရွိမွာျဖစ္ပါတယ္။

    အလ္-ဆယဒ္ဟာ ဒက္ထ႐ြိဳက္ၿမိဳ႕ေတာ္ရဲ႕ က်န္းမာေရးဌာနကုိ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြ လုပ္ေဆာင္ေပးခဲ့ၿပီး၊ အခုအခ်ိန္မွာေတာ့ ေနာက္ထပ္ စိန္ေခၚမႈတစ္ခုျဖစ္တဲ့ လူမႈေရး၊ ႏုိင္ငံရးမွာ မြတ္စလင္ဆန္႔က်င္ေရးသေဘာထားေတြ ျမင့္တက္လာမႈကုိ ေက်ာ္ျဖတ္ရမွာပါ။

    သူက အစုိးရ၀န္ထမ္းတစ္ေယာက္အျဖစ္ ျပည္သူေတြရဲ႕ အက်ိဳးကုိ သယ္ပုိးရာမွာ အစၥလာမ့္တန္ဖုိးေတြက အဓိကအခန္းက႑ကေန ပါ၀င္ခဲ့ၿပီး သူ႕ရဲ႕ ပထမဦးစားေပးက မီခ်ီဂန္ျပည္သူေတြျဖစ္တယ္ဆုိတာ လူေတြကုိ သိေစခ်င္တယ္လုိ႔လည္း ဆုိပါတယ္။

    “ကၽြန္ေတာ္ ဦးစားေပးတဲ့အရာဟာ အၿမဲတမ္း ျပည္သူပဲျဖစ္မွာပါ။ ကၽြန္ေတာ္ရဲ႕အလုပ္က ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ကေလးေတြအတြက္ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔လုိခ်င္တဲ့ အခြင့္အလမ္းမ်ိဳး ရရွိႏုိင္ဖုိ႔ ေန႔စဥ္ဘ၀မွာ ရင္ဆုိင္ေနရတဲ့ အခက္အခဲေတြကုိ ေခ်ဖ်က္ျခင္းအားျဖင့္ တကယ့္ျပည္သူေတြအတြက္ အခြင့္အလမ္းေတြ ဖန္တီးေပးႏုိင္တဲ့ အဖြဲ႕အစည္းမ်ိဳးကုိ တည္ေဆာက္ေပးဖုိ႔၊ ဦးေဆာင္ေပးဖုိ႔ ျဖစ္ပါတယ္” လုိ႔ အလ္-ဆယဒ္က ဆုိပါတယ္။

    မီခ်ီဂန္ဟာ အစၥလာမ္ေၾကာက္ေရာဂါ သိသိသာသာရွိေနတဲ့ ျပည္နယ္တစ္ခုျဖစ္ၿပီး ျပည္နယ္ၿမိဳ႕ေတာ္ ဒက္ထ႐ြိဳက္ၿမိဳ႕လယ္ေကာင္က အာရပ္-အေမရိကန္ ရပ္ကြက္ဟာ မြတ္စလင္ဆန္႔က်င္ေရးသမားေတြ မၾကာခဏ ပစ္မွတ္ထားရာေနရာလည္းျဖစ္ပါတယ္။

    အလ္-ဆယဒ္ကေတာ့ မြတ္စလင္ဆန္႔က်င္ေရး စကားေတြ၊ အၾကမ္းဖက္မႈေတြေၾကာင့္ မီခ်ီဂန္ျပည္သူေတြ စိတ္ေျခာက္ျခားတာမ်ိဳးကုိ မလုိလားဘဲ၊ အစၥလာမ့္တန္ဖုိးေတြက သူ႕ရဲ႕ ျပည္သူအေပၚ အလုပ္အေကၽြးျပဳမႈကုိ လမ္းညႊန္ေပးတယ္ဆုိတာ သိေစခ်င္ေနပါတယ္။

    “သာတူညီမွ်ျဖစ္မႈ၊ လူသားအားလံုးအတြက္ အေျခခံအခြင့္အေရး၊ အခ်ိဳ႕တဲ့ဆံုးသူေတြကုိ ဘယ္လုိဆက္ဆံလဲဆုိတာကုိ အေျခခံၿပီး ကၽြန္ေတာ္တုိ႔အေပၚ စီရင္ဆံုးျဖတ္မယ္ စတဲ့ ယံုၾကည္ခ်က္ေတြပါ၀င္တဲ့ အစၥလာမ့္သာသနာရဲ႕တန္ဖုိးေတြေၾကာင့္ ကၽြန္ေတာ္ ဒီလုိ ၀င္ၿပိဳင္တာပါ။ အျခားသူေတြကုိ အေျခခံကစၿပီး အေကာင္းျပဳဖုိ႔၊ အိမ္နီးခ်င္း၊ မိတ္ေတြနဲ႔ မိသားစုေတြအေပၚ ေလးစားဂုဏ္ေပးရမယ္ဆုိတဲ့ ယံုၾကည္မႈေတြကုိ သင္ေပးတဲ့ အယူ၀ါဒပါ”

    ဒက္ထ႐ိြဳက္ၿမိဳ႕ေတာ္၀န္အျဖစ္ မုိက္ ဒဂ္ဂန္ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္တဲ့အခ်ိန္ ၂၀၁၅ ခုႏွစ္ စက္တင္ဘာလက အလ္-ဆယဒ္ဟာ ၿမိဳ႕ေတာ္ က်န္းမာေရးဌာနမွာ အမႈေဆာင္ဒါ႐ုိက္တာအျဖစ္ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ခဲ့ၿပီး အေမရိကန္ရဲ႕ အဓိကၿမိဳ႕ႀကီးေတြမွာ အသက္ငယ္ဆံုး က်န္းမာေရးအႀကီးအကဲအျဖစ္ မွတ္တမ္း၀င္ခဲ့ပါတယ္။ ေဖေဖာ္၀ါရီအေစာပုိင္းမွာေတာ့ မီခ်ီဂန္ျပည္နယ္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴးအျဖစ္ ၀င္ေရာက္ယွဥ္ၿပိဳင္ဖုိ႔အတြက္ အဲဒီတာ၀န္ကေန ႏႈတ္ထြက္ခဲ့ပါတယ္။

    က်န္းမာေရးအႀကီးအကဲအျဖစ္ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ခ်ိန္မွာ အလ္-ဆယဒ္ဟာ ကေလးငယ္ေတြနဲ႔ မိသားစု က်န္းမာေရးေတြကုိ အဓိကထား ေဆာင္ရြက္ခဲ့ၿပီး၊ ၿမိဳ႕တြင္းက ေက်ာင္းေတြမွာ ကေလးငယ္ေတြအတြက္ မ်က္မွန္ေတြ အခမ့ဲေ၀ေပးတာမ်ိဳးေတြလည္း လုပ္ခဲ့ပါတယ္။ ဖလင့္ၿမိဳ႕က ေရျပႆနာျဖစ္ပြားၿပီးတဲ့ေနာက္ပုိင္းမွာ ခ်က္ျခင္းဘဲ စာသင္ေက်ာင္းေတြက ေရအရင္းအျမစ္သန္႔စင္ေရးကုိ ဦးေဆာင္ျပဳလုပ္ခဲ့ပါတယ္။

    ေနာက္ၿပီး ၿမိဳ႕အတြင္းမွာ မစီစဥ္ထားဘဲနဲ႔ ကုိယ္၀န္ေဆာင္ရမႈကိစၥကို တုိက္ဖ်က္ခဲ့သလုိ၊ ကေလးငယ္ေသဆံုးမႈႏႈန္းေတြကုိ ေလ်ာ့က်ေအာင္ ေဆာင္ရြက္ေပးခဲ့ၿပီး ၿမိဳ႕တြင္း ကာဘြန္ထုတ္လုပ္မႈကုိလည္း ေလ်ာ့က်ေအာင္ ကတိအတုိင္း ေဆာင္ရြက္ခဲ့ပါတယ္။

    မီခ်ီဂန္ အစုိးေက်ာင္းမွာ ပညာသင္ၾကားကာ အားကစားမွာလည္း ထူးခၽြန္ခဲ့တဲ့ အလ္-ဆယဒ္ဟာ ၂၀၀၇ ခုႏွစ္မွာ ဂုဏ္ထူးေတြ တစ္သီတစ္သန္းႀကီးနဲ႔ ဘြဲ႕ရခဲ့ၿပီး၊ မီခ်ီဂန္တကၠသုိလ္မွာ ပညာေတာ္သင္ဆုနဲ႔ ေဆးပညာကုိ သင္ၾကားခြင့္ရခဲ့ပါတယ္။ ေဆးဘက္ဆုိင္ရာ ခရီးစဥ္အျဖစ္ ပီ႐ူးကုိသြားတဲ့အခ်ိန္မွာေတာ့ အလ္-ဆယဒ္ဟာ အခမဲ့က်န္းမာေရး ေစာင့္ေရွာက္မႈ ေပးႏုိင္ဖုိ႔အတြက္ ေဒသတြင္းေဆးခန္းေတြ ေပၚေပါက္လာဖုိ႔ ေက်ာင္းသားအဖြဲ႕အစည္းတစ္ခုကုိ ဖြဲ႕စည္းခဲ့ပါတယ္။

    ၂၀၀၉ ခုႏွစ္မွာ ပညာသင္ဆုနဲ႔ ေအာက္စဖုိ႔ဒ္တကၠသုိလ္မွာ ျပည္သူ႕က်န္းမာေရး ေဒါက္တာဘြဲ႕ကုိရခဲ့ၿပီး၊ ကုိလံဘီယာတကၠသုိလ္ကေနလည္း ေဆးဘက္ဆုိင္ရာဘြဲ႕ရကာ အဲဒီမွာ လက္ေထာက္ပါေမာကၡအျဖစ္ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ခဲ့ပါတယ္။

    Ref: Bussiness Insider

  • ကာကြယ္ေဆးထုိးျခင္း – ယေန႔တုိင္ရွင္က်န္ေနသည့္ မြတ္စလင္တုိ႔၏ အေမြအႏွစ္မ်ား (၄၁)

    ကာကြယ္ေဆးထုိးျခင္း – ယေန႔တုိင္ရွင္က်န္ေနသည့္ မြတ္စလင္တုိ႔၏ အေမြအႏွစ္မ်ား (၄၁)

    မတ္ ၃၊ ၂၀၁၇

    M-Media

    ရာဇာ တင္ဆက္သည္
    (အပတ္စဥ္ ေသာၾကာေန႔တုိင္း ေဖာ္ျပသြားပါမည္)
    ေဒါက္တာဂ်င္းနားက ေဆး႐ံုတြင္ ကာကြယ္ေဆးထုိးမႈကုိ ၁၈၀၂ ခုႏွစ္တြင္ သ႐ုပ္ေဖာ္ထားသည့္ ကာတြန္း

    – ဒီေန႔ေခတ္မွာ ကာကြယ္ေဆးထုိးျခင္းဟာ အျငင္းပြားဖြယ္ရာ ကိစၥတစ္ခု ျဖစ္ေကာင္းျဖစ္ႏုိင္ေပမယ့္ လြန္ခဲ့တဲ့ ႏွစ္ေပါင္း ၃၀၀ အရင္ ဒီကာကြယ္ေဆးထုိးမႈနည္းလမ္း တူရကီႏုိင္ငံေန အဂၤလန္ကုိ ေရာက္လာတဲ့အခ်ိန္မွာ ဘယ္သူမွ လက္မခံခဲ့ၾကပါဘူး။ ကာကြယ္ေဆး ထုိးရမယ္ဆုိတဲ့အသိကုိ အနာတုိလီယန္ ေအာ္တုိမန္ တာ့က္ (Anatolian Ottoman Turks) ေတြက သိရွိခဲ့ၾကၿပီး၊ ကာကြယ္ေဆးထုိးႏွံမႈကုိ ‘အရွီ’ (Ashi) လုိ႔ေခၚဆုိကာ အဓိပၸါယ္ကေတာ့ ‘အစားထုိးျခင္း’ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီနည္းလမ္းကုိ သူတုိေတြဟာ ေရွးေဟာင္း တူရကီမ်ိဳးႏြယ္ေတြဆီကေန အေမြဆက္ခံခဲ့တာပါ။

    ကာကြယ္ေဆးထုိးျခင္းဆုိတာ လူတစ္ေယာက္ရဲ႕ ခႏၶာကုိယ္ထဲမွာရွိတဲ့ ေရာဂါျဖစ္ပြားႏုိင္တဲ့ ဇီ၀႐ုပ္ေတြကုိ အားနည္းသြားေအာင္ ဒါမွမဟုတ္ ထိေရာက္မႈမရွိေအာင္ လုပ္ေဆာင္တဲ့ လုပ္ငန္းစဥ္ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီလုိ ကာကြယ္ေဆးထုိးလုိက္ျခင္းအားျဖင့္ ကုိယ္ခံစြမ္းအားစနစ္ကုိ အာေကာင္းေစၿပီး သက္ဆုိင္ရာ ေရာဂါကုိ တုိက္ဖ်က္ဖုိ႔တြက္ ပဋိပစၥည္းေတြကုိ ထုတ္လုပ္ေပးပါတယ္။ ဒီေန႔မွာေတာ့ ကာကြယ္ေဆးသစ္တစ္မ်ိဳး ေပၚထြက္လာဖုိ႔ ၈ ႏွစ္ကေန ၁၂ ႏွစ္ေလာက္သာ ၾကာျမင့္ေတာ့ၿပီး အႏၱရာယ္ကင္းကင္းနဲ႔ ထုိးႏွံႏုိင္ဖုိ႔ ေသေသခ်ာခ်ာ စမ္းသပ္မႈေတြလည္း ျပဳလုပ္ႏုိင္ေနပါၿပီ။

    တာ့က္လူမ်ိဳးေတြဟာ ႏြားေက်ာက္ေရာဂါေပါက္ေနတဲ့ ကၽြဲႏြားေတြရဲ႕ ရင္အံုက ႏြားေက်ာက္ကုိ ယူၿပီး ကေလးငယ္ေတြကုိ ကာကြယ္ေဆးထုိးေပးရင္ ေက်ာက္ႀကီးေရဂါ မေပါက္ဘူးဆုိတာကုိ ရွာေဖြေတြ႕ရွိခဲ့ပါတယ္။ ဒီလုိပံုစံ ကာကြယ္ေဆး၊ အျခားပံုစံ ကာကြယ္ေဆးေတြကုိ နာမည္ေက်ာ္ အဂၤလိပ္ စာလႊာေရးသူျဖစ္ၿပီး ၁၇၁၆ ကေန ၁၇၁၈ ခုႏွစ္ၾကား ေအာ္တုိမန္အင္ပါယာဆုိင္ရာ အဂၤလိပ္ သံအမတ္ရဲ႕ ဇနီး ေလဒီ မြန္တာဂူ (Lady Montagu) က အဂၤလန္ႏုိင္ငံမွာ မိတ္ဆက္ေပးခဲ့တာပါ။ သူမဟာ တာ့က္လူမ်ိဳးေတြရဲ႕ ကာကြယ္ေဆးထုိးမႈ နည္းလမ္းေတြကုိ ထိေတြ႕ခဲ့ၿပီး၊ သားျဖစ္သူ ေက်ာက္ႀကီးေရာဂါျဖစ္တဲ့အခ်ိန္ ကာကြယ္ေဆးထုိးဖုိ႔ သံ႐ံုးသမားေတာ္ ခ်ားလ္စ္ မိတ္လန္း (Charles Maitland) ကုိ ခြင့္ျပဳခဲ့ၿပီးတဲ့ေနာက္မွာ ေက်ာက္ေရာဂါ ကာကြယ္ေဆးနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ စိတ္၀င္စားခဲ့တာပါ။

    အစၥတန္ဘူလ္မွာရွိေနတဲ့အခ်ိန္ ေလဒီ မြန္တာဂူဟာ အဂၤလန္ကုိ စာလႊာေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား ေရးသားေပးပုိ႔ခဲ့ၿပီး အဲဒီစာေတြထဲမွာ ေက်ာက္ေရာဂါကာကြယ္ေဆး ထုိးႏွံမႈအေၾကာင္းကုိ အေသးစိတ္ ေရးသားခဲ့ပါတယ္။ အဂၤလန္ျပန္ေရာက္တဲ့အခါမွာလည္း သူဟာ တူရကီေတြရဲ႕ ကာကြယ္ေဆးထုိးမႈ နည္းလမ္းေတြကုိ ျပန္႔ႏွံ႔ေအာင္လုပ္ခဲ့ၿပီး ေဆြမ်ိဳးေတြကို ကာကြယ္ေဆးထုိးေပးခဲ့ပါတယ္။ ဒီလုိ ကာကြယ္ေဆး စတင္ထုိးႏွံေပးတဲ့အခ်ိန္မွာ ေလဒီ မြန္တာဂူဟာ ခရစ္ယာန္ဘုရားေက်ာင္း အာဏာပုိင္ေတြသာမက သမားေတာ္ေတြရဲ႕ ျပင္းျပင္းထန္ထန္ ဆန္႔က်င္မႈကုိ ခံခဲ့ရပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ သူမရဲ႕ မဆုတ္မနစ္ ႀကိဳးစားမႈေၾကာင့္ ဒီ ကာကြယ္ေဆးထုိးမႈ ဓေလ့ဟာ လ်င္လ်င္ျမန္ျမန္ပဲ ျပန္႔ႏွံ႔သြားခဲ့ၿပီး အႀကီးအက်ယ္ ေအာင္ျမင္မႈ ရရွိခဲ့ပါတယ္။

    ၁၇၂၄ ခုႏွစ္မွာေတ့ အစၥတန္ဘူလ္မွာ မြန္တာဂူရဲ႕ မိသားစုဆရာ၀န္ျဖစ္ခဲ့တဲ့ ေဒါက္တာ အီမန္ႏ်ဴယဲလ္ တီမုိနီ (Emmanuel Timoni) က ကာကြယ္ေဆးထုိးျခင္းနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး သိပၸံနည္းက်က် ရွင္းျပထားတဲ့ စာတမ္းတစ္ေစာင္ကုိ ယူေက အမ်ိဳးသား သိပၸံပညာရွင္မ်ားအဖြဲ႕ (Royal Society) ကုိ တင္သြင္းခဲ့မႈက ဒီအခက္အခဲေတြကုိ ေျပလည္ေစခဲ့ပါတယ္။ ေနာက္ပုိင္းမွာ ထရီပုိလီက သံအမတ္ ကာဆမ္ အဂၢါ (Cassem Aga) က ထရီပုိလီ၊ တူနစ္နဲ႔ အလ္ဂ်ီယားစ္တုိ႔က ကာကြယ္ေဆးထုိးမႈ၊ ေဘးအႏၱရာယ္ကင္းရွင္းမႈ မွတ္တမ္းေတြကုိ ထပ္မံေပးပုိ႔ခဲ့ပါတယ္။ ဒါဟာ မြတ္စလင္ႏုိင္ငံေတြ ကာကြယ္ေဆးထုိးႏွံမႈမွာ ကာလရွည္ ေဘးအႏၱရာယ္ကင္းရွင္းမႈ ရွိခဲ့တယ္ဆုိတဲ့ မွတ္တမ္းနဲ႔ပတ္သက္လုိ႔ တန္ဖုိးျဖတ္မရတဲ့ အာမခံခ်က္လည္းျဖစ္ပါတယ္။ ဒီလုိ တင္သြင္းခဲ့မႈအတြက္ ၁၇၂၉ ခုႏွစ္မွာ အဂၢါဟာ Royal Society ရဲ႕ အဖြဲ႕၀င္အျဖစ္ ေရြးခ်ယ္ျခင္း ခံခဲ့ရပါတယ္။ အဲဒီေနာက္ပုိင္းမွာ ကာကြယ္ေဆးထုိးမႈကုိ စတင္ခဲ့သူလုိ႔ မွတ္ယူခံခဲ့ရတဲ့ အဒ္၀ပ္ ဂ်င္းနား (Edward Jenner) မတုိင္ခင္ ႏွစ္ေပါင္း ၅၀၀ ေလာက္အရင္ကတည္းက ကာကြယ္ေဆးထုိးျခင္းကုိ အဂၤလန္နဲ႔ ျပင္သစ္တုိ႔မွာ က်င့္သံုးခဲ့ၾကတာပါ။

    ၁၇၉၆ ခုႏွစ္မွာ ဂ်င္းနားဟာ ႏြားႏုိ႔ညႇစ္သမရဲ႕ လက္က ျပတ္ရွဒဏ္ရာကေန အသက္ ၈ ႏွစ္အရြယ္ ဂ်ိမ္းစ္ဖစ္ဆုိတဲ့ ေကာင္ေလး ႏြားေက်ာက္ေရာဂါ ကူးစက္ခဲ့ၿပီးေနာက္ ႏြားေက်ာက္ေရာဂါဟာ ေက်ာက္ႀကီးေရာဂါကုိ ကာကြယ္ႏုိင္တယ္ဆုိတာ သိရွိခဲ့တယ္လုိ႔ အဆုိရွိပါတယ္။

    ကာကြယ္ေဆးစတင္ထုိးႏွံမႈ ႏွစ္ ၂၅၀ ျပည့္အထိမ္းအမွတ္ တူရကီမွ ထုတ္ေ၀ခဲ့ေသာ တံဆိပ္ေခါင္း

    ၁၉၆၇ ခုႏွစ္မွာ တူရကီဟာ ေက်ာက္ေရာဂါ ကာကြယ္ေဆးထုိးမႈ ႏွစ္ ၂၅၀ ေျမာက္ အခမ္းအနားကုိ က်င္းပခဲ့ၿပီး၊ ေက်ာက္ရာဂါ ကာကြယ္ေဆး ထုိးႏွံေနတဲ့ပံုပါတဲ့ အမွတ္တရ တံဆိပ္ေခါင္းတစ္ခုကုိလည္း ထုတ္ေ၀ခဲ့ပါတယ္။

    (ကုိးကား- National Geographic ၏ 1001 Inventions – The Enduring Legacy of Muslim Civilization)

    (ကမၻာ့လူ႕အဖြဲ႕အစည္းတြင္ ယေန႔တုိင္ရွင္က်န္ေနသည့္ မြတ္စလင္တုိ႔၏ အေမြအႏွစ္မ်ား – တင္ဆက္ျပီးသမွ် အပုိင္းအားလံုးကို  ဤေနရာ တြင္ ဖတ္႐ႈႏုိင္ပါသည္။

  • အေမရိကန္ရွိ ၿခိမ္းေျခာက္ခံဂ်ဴးမ်ားကုိ ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္ေပးရန္ မြတ္စလင္မ်ား ကမ္းလွမ္း

    အေမရိကန္ရွိ ၿခိမ္းေျခာက္ခံဂ်ဴးမ်ားကုိ ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္ေပးရန္ မြတ္စလင္မ်ား ကမ္းလွမ္း

    မတ္ ၃၊ ၂၀၁၇
    M-Media

    – ၿပီးခဲ့တဲ့ ရက္ပုိင္းအတြင္း အေမရိကန္ႏုိင္ငံတစ္၀ွမ္းက ဂ်ဴးလူ႕အဖြဲ႕အစည္းစင္တာေတြကုိ ဗံုးနဲ႔ တုိက္ခုိက္မယ္လုိ႔ ၿခိမ္းေျခာက္ခံရမႈ၊ ဖီလာဒဲလ္ဖီးယားနဲ႔ စိန္႔လူး၀စ္က ဂ်ဴးသုႆာန္ေတြ ဖ်က္ဆီးခံရမႈေတြ ဆက္တုိက္ျဖစ္လာခဲ့ၿပီး သမၼတ ေဒၚနယ္ထရမ့္ တက္လာၿပီးေနာက္ပုိင္း လူျဖဴအစြန္းေရာက္ေတြက လူနည္းစုေတြအေပၚ ပစ္မွတ္ထားမႈ ေနာက္ဆက္တြဲလည္း ျဖစ္ပါတယ္။

    အေမရိကန္မြတ္စလင္ေတြကေတာ့ သူတုိ႔နဲ႔ဘ၀တူ ဂ်ဴးေတြကုိ ေဖးမကူညီဖုိ႔ လက္မေႏွးခဲ့ၾကပါဘူး။ စိန္႔လူး၀စ္နဲ႔ ဖီလာဒဲလ္ဖီးယားက ဂ်ဴးသုႆာန္ေတြ ျပန္လည္ျပဳျပင္ဖုိ႔အတြက္ ရန္ပံုေငြ သိန္းခ်ီ ေကာက္ခံလွဴဒါန္းေပးခဲ့သလုိ အခုဆုိရင္လည္း ဂ်ဴးေတြရဲ႕ အေဆာက္အဦးေတြကုိ ေစတနာ့၀န္ထမ္း ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္ေပးဖုိ႔ ဆုိရွယ္မီဒီယာေတြကေနတစ္ဆင့္ ကမ္းလွမ္းမႈေတြလည္း ျပဳလုပ္လာခဲ့ပါတယ္။

    အဲဒီလုိ ကမ္းလွမ္းမႈေတြမွာ အေမရိကန္စစ္တပ္ထဲ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ခဲ့တဲ့ မြတ္စလင္စစ္သားေတြ၊ ေရွ႕ေနေတြ၊ Emmy ဆုရရွိထားတဲ့ ႐ုပ္သံအသံလႊင့္သူေတြနဲ႔အတူ အလႊာေပါင္းစံုက မြတ္စလင္ေတြ ပါ၀င္ေနပါတယ္။

    ၂၀၁၇ ခုႏွစ္ရဲ႕ ပထမ ၂ လအတြင္းမွာ ႏုိင္ငံတစ္၀ွမ္းက ဂ်ဴးစင္တာေတြမွာ ဗံုးနဲ႔တုိက္ခုိက္မယ္လုိ႔ ၿခိမ္းေျခာက္မႈေပါင္း ၁၀၀ ေလာက္ရွိတယ္လုိ႔ ေျမာက္အေမရိက ဂ်ဴးယဥ္ေက်းမႈစင္တာအသင္း JCC က ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။

    တနလၤာေန႔ တစ္ေန႔တည္းမွာပဲ အဲဒီလုိ ၿခိမ္းေျခာက္မႈေပါင္း ၃၁ ခု ျဖစ္ပြားခဲ့ၿပီး အင္ဒီယားနားျပည္နယ္ ဂ်ဴးဘုရားေက်ာင္းတစ္ခုက ဟီဘ႐ူးဘာသာစကားေက်ာင္းလည္း ေသနတ္နဲ႔ ပစ္ခံခဲ့ရပါတယ္။

    စည္းလံုးမႈ

    “ကၽြန္ေတာ္က ခ်ီကာဂုိလန္းေဒသမွာေနတဲ့ မြတ္စလင္ မရိန္းတပ္သားပါ။ တကယ္လုိ႔ ခင္ဗ်ားတုိ႔ ဂ်ဴးဘုရားေက်ာင္းေတြ၊ ဒါမွမဟုတ္ ဂ်ဴးသုႆာန္ေတြမွာ ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္ဖုိ႔လုိလာၿပီဆုိရင္ ကၽြန္ေတာ့္ကုိ စာရင္းထည့္လုိက္ပါ။ အစၥလာမ္မွာ ဒါမ်ိဳးလုပ္ေပးရမယ့္ တာ၀န္ရွိပါတယ္” လုိ႔ မြတ္စလင္ မရိန္းတပ္သားေဟာင္းတစ္ဦးျဖစ္သူ တုိင္ယစ္ဘ္ ရာရွစ္က သူ႕ရဲ႕ Twitter စာမ်က္ႏွာမွာ ေရးသားခဲ့ပါတယ္။

    ရာရွစ္ရဲ႕ ဒီလုိေရးသားမႈကုိ ဂ်ဴးေတြအပါအ၀င္ အေမရိကန္ျပည္သူေတြကုိ ေသာင္းေသာင္းဖ်ဖ် ႀကိဳဆုိခဲ့ၿပီး၊ ရာရွစ္ကလည္း မြတ္စလင္နဲ႔ မြတ္စလင္မဟုတ္သူေတြအၾကား ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ အတူယွဥ္တြဲေနထုိင္ေရးကုိ ျမႇင့္တင္ေရး အကူအညီျဖစ္ေစမယ့္ လႈပ္ရွားမႈတစ္ခုကုိ ခ်ီကာဂုိက သူ႕ရဲ႕ ဇာတိၿမိဳ႕ ဂေရးစ္လိတ္က္မွာ ျပဳလုပ္ေနၿပီး ဒီလႈပ္ရွားမႈမွာ ပါ၀င္ၾကဖုိ႔လည္း အေမရိကန္ျပည္သူေတြကုိ တုိက္တြန္းခဲ့ပါတယ္။

    “ကၽြန္ေတာ္ ဒီလုိလုပ္ရပ္ေတြကုိ ရင္ထဲအသည္းထဲကေန ႐ႈတ္ခ်ၿပီး အေမရိကန္ႏုိင္ငံသား ဂ်ဴးေတြဖက္ကေန ကၽြန္ေတာ္ရပ္တည္ပါတယ္” လို႔လည္း ရာရွစ္က ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။

    အေမရိကန္ဂ်ဴးေတြကေတာ့ သူတုိ႔ရဲ႕ ဘာသာေရးပြဲေတာ္တစ္ခုကုိ တက္ေရာက္ဖုိ႔ ရာရွစ္ကုိ ဖိတ္ေခၚထားပါတယ္။

    Emmy Award ဆု ရရွိထားတဲ့ တီဗီအစီအစဥ္တင္ဆက္သူ မြမ္မီ ဘက္တီက ဂ်ဴးအေဆာက္အဦးေတြကုိ ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္ဖုိ႔ ရာရွစ္ရဲ႕ တုိက္တြန္းမႈကုိ ေထာက္ခံကာ ကုိယ္တုိင္လည္း ပါ၀င္မယ္လုိ႔ Twitter စာမ်က္ႏွာမွာ ေရးသားခဲ့ပါတယ္။

    “ကၽြန္ေတာ္ ဟာရစၥဘာ့ဂ္က မြတ္စလင္တစ္ဦးပါ။ တကယ္လုိ႔ ခင္ဗ်ားတုိ႔ရဲ႕ ဂ်ဴးဘုရားေက်ာင္းေတြ၊ လူမႈေရးစင္တာေတြမွာ ေစာင့္ေရွာက္ဖုိ႔ တစ္ေယာက္ေယာက္ လုိအပ္မယ္ဆုိရင္ ကၽြန္ေတာ္ ခင္ဗ်ားတုိ႔အတြက္ ေစာင့္ေရွာက္ေပးပါမယ္။ အစၥလာမ္မွာ ဒါမ်ိဳး လုပ္ေပးရမယ့္တာ၀န္ ရွိပါတယ္”

    ဂ်ဴးေတြရဲ႕ အေဆာက္အဦးေတြကုိ ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္ေပးဖုိ႔ ကမ္းလွမ္းတဲ့ အေမရိကန္မြတ္စလင္တစ္ခ်ိဳ႕ရဲ႕ ေရးသားမႈေတြကေတာ့ ေအာက္ပါအတုိင္း ျဖစ္ပါတယ္။

    “ဟူစတန္ေဒသက ဂ်ဴးလူ႕အဖြဲ႕အစည္းခင္ဗ်ား – ကၽြန္ေတာ္ဟာ တုိင္းျပည္ကုိ ၁၀ ႏွစ္ၾကာ ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္ေပးခဲ့ပါတယ္။ ခင္ဗ်ားတုိ႔ ကၽြန္ေတာ့္ကုိ လုိအပ္မယ္ဆုိရင္ ဂ်ဴးေတြရဲ႕ ၀တ္ျပဳရာေနရာတြကုိ လုိလုိလားလားနဲ႔ ကၽြန္ေတာ္ ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္ေပးမွာပါ” (ခါလစ္ ၀ါလစ္ – အေမရိကန္စစ္သားေဟာင္း)

    “ကၽြန္ေတာ္ ၀ါရွင္တန္ဒီစီက မြတ္စလင္တစ္ဦးပါ။ တကယ္လုိ႔ ခင္ဗ်ားတုိ႔ ဂ်ဴးဘုရားေက်ာင္းကုိ ကာကြယ္ကြယ္ေစာင့္ေရွာက္ဖုိ႔ လုိအပ္မယ္ဆုိရင္ ကၽြန္ေတာ္ ေစာင့္ေရွာက္ေပးပါမယ္။ အစၥလာမ္မွာ ဒါမ်ိဳး လုပ္ေပးရမယ့္တာ၀န္ ရွိပါတယ္” (ကာစင္ ရာရွစ္)

    Ref: BBC