ေဖေဖာ္၀ါရီ ၁၄၊ ၂၀၁၇
M-Media
– ျမန္မာႏုိင္ငံ၏ စစ္တပ္အႀကီးအကဲ ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္ ဗုိလ္ခ်ဳပ္မွဴးႀကီးမင္းေအာင္လႈိင္ႏွင့္ တုိင္းျပည္၏ အရပ္သားအစုိးရမွ ထိပ္တန္းပုဂၢိဳလ္ – ႏုိင္ငံေတာ္၏ အတုိင္ပင္ခံပုဂၢိဳလ္ႏွင့္ ႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး – ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္တုိ႔မွာ ၿပီးခဲ့သည့္လ သုိ႔မဟုတ္ မၾကာေသးမီကာလအတြင္း လွ်ိဳ႕၀ွက္ေတြ႕ဆံုမႈမ်ား ျပဳလုပ္ခဲ့သည္။
“ဒါက လွ်ိဳ႕၀ွက္ေဆြးႏြးမႈဆုိတာထက္ တရား၀င္မထုတ္ျပန္တဲ့ ေတြ႕ဆံုမႈေတြပါ” ဟု အာဏာရ အမ်ိဳးသား ဒီမုိကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ပါတီ NLD မွ အႀကီးတန္းအဖြဲ႕၀င္မ်ားက ေျပာၾကားခဲ့သည္။
ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္ႏွင့္ နီးစပ္သည့္ရင္းျမစ္မ်ားက ၎တုိ႔ ႏွစ္ဦးမွာ အနည္းဆံုး ၿပီးခဲ့သည့္ႏွစ္ ေအာက္တုိဘာလေနာက္ပုိင္းတြင္ မ်က္ႏွာခ်င္းဆုိင္ မေတြ႕ခဲ့ၾကဟု ဆုိသည္။ ဗုိလ္ခ်ဳပ္မွဴးႀကီးက တ႐ုတ္ႏုိင္ငံသုိ႔ အလ်င္စလုိ စီစဥ္ကာ သြားေရာက္လည္ပတ္ခဲ့ၿပီးေနာက္ပုိင္း ၎တုိ႔ႏွစ္ဦးၾကား ဆက္ဆံေရးမွာ ဆုိးရြားခဲ့သည္ဟု The Lady ႏွင့္ နီးစပ္သည့္ ရင္းျမစ္တစ္ခုက ဆုိသည္။
ထုိအခ်ိန္ကတည္းကစ၍ ဗုိလ္ခ်ဳပ္မွဴးႀကီးႏွင့္ အရပ္သားအစုိးရၾကား ဆက္သြယ္ေဆာင္ရြက္မႈကုိ ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒအရ စစ္တပ္အႀကီးအကဲက ခန္႔အပ္ထားသည့္ ၀န္ႀကီးမ်ားတြင္ တစ္ဦးအပါအ၀င္ျဖစ္ၿပီး လက္ရွိ စစ္တပ္တြင္ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ေနသည့္ ကာကြယ္ေရး၀န္ႀကီး ဗုိလ္ခ်ဳပ္ႀကီးစိန္၀င္းမွတစ္ဆင့္ လုပ္ေဆာင္ခဲ့သည္။
ၿပီးခဲ့သည့္သီးတင္းပတ္မ်ားတြင္ ျမန္မာႏုိင္ငံ၏ လူ႕အခြင့္အေရးဆုိင္ရာ ကုလ၏ အထူးကုိယ္စားလွယ္ ယန္းဟီးလီ၏ ျပင္းျပင္းထန္ထန္ ျပစ္တင္ေျပာဆုိမႈႏွင့္အတူ ႏုိင္ငံတကာက ေ၀ဖန္မႈမ်ား ျမင့္တက္လာျခင္း၊ ရခုိင္ျပည္နယ္ရွိ အေျခအေနမ်ားမွာ ဆုိးရြားလာျခင္း၊ ၁၉၄၇ ခုႏွစ္က ဗုိလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းႏွင့္ တုိင္းရင္းသား ေခါင္းေဆာင္မ်ား၏ သမုိင္း၀င္ေတြ႕ဆံုမႈအတြင္း ၿငိမ္းခ်မ္းသည့္ ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စုျဖစ္ေရး ကတိက၀တ္ႏွင့္ သေဘာတူညီခဲ့သည့္ ပင္လံုသေဘာတူညီခ်က္ကုိ ‘၂၁ ရာစု ပင္လံု’ ဟု ေခါင္းစဥ္တပ္ကာ ဒုတိယအႀကိမ္ေျမာက္ ‘ျပည္ေထာင္စုၿငိမ္းခ်မ္းေရး ညီလာခံ’ ျပဳလုပ္ရန္ ျပင္ဆင္ေနျခင္း စသည္တုိ႔ေၾကာင့္ ေခါင္းေဆာင္ႏွစ္ဦးမွာ ပုိ၍ အနီးကပ္ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ရမည္ကုိ မၾကာခင္သီတင္းပတ္မ်ားအတြင္း သိရွိလာခဲ့သည္။
“တစ္ေယာက္နဲ႔တစ္ေယာက္ မႏွစ္ၿမိဳ႕ဘူး၊ မယံုၾကည္ဘူးဆုိရင္ေတာင္မွ တစ္ေယာက္အတြက္ ေနာက္တစ္ေယာက္က လုိအပ္တယ္ဆုိတာ ႏွစ္ဖက္စလံုးက နားလည္ၾကပါတယ္” ဟု ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္ႏွင့္ နီးစပ္သည့္ အၿငိမ္းစား စစ္တပ္အရာရွိတစ္ဦးက Bnagkok Post သုိ႔ အမည္မေဖာ္လုိသည့္ အေျခအေနျဖင့္ ေျပာၾကားခဲ့သည္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ႏွင့္ ဗုိလ္ခ်ဳပ္မွဴးႀကီးမင္းေအာင္လႈိင္တုိ႔အၾကား ၿပီးခဲ့သည့္လအတြင္း ေဆြးေႏြးမႈမ်ားစြာ ျပဳလုပ္ခဲ့ေသာ္လည္း NLD ပါတီ၏ ဥေပဒအႀကံေပးျဖစ္သည့္ မြတ္စလင္တရားလႊတ္ေတာ္ေရွ႕ေန ဦးကုိနီ လုပ္ႀကံခံရၿပီးေနာက္ လံုၿခံဳေရးဆုိင္ရာ စုိးရိမ္မႈမ်ား ျမင့္တက္လာျခင္းက အစုိးရႏွင့္ စစ္တပ္တုိ႔အၾကား လံုၿခံဳေရးကိစၥမ်ားတြင္ ပုိမုိ နီးနီးကပ္ကပ္ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ေရး အေရးပါမႈကလည္း ထင္ရွားလာသည္။
ရခုိင္ျပည္နယ္မွ အေျခအေနႏွင့္ ရပ္တန္႔ေနေသာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္ငန္းစဥ္တုိ႔ကလည္း တုိင္းျပည္၏ အရပ္သား ေခါင္းေဆာင္ႏွင့္ စစ္တပ္ေခါင္းေဆာင္ႏွစ္ဦးအၾကား ႀကီးထြားေနသည့္ သေဘာထားကြဲလြဲမႈကုိ ရင္ၾကားေစ့ရန္ ကနဦးႀကိဳးပမ္းမႈကုိ လႈံ႕ေဆာ္ေပးခဲ့သည္။ သုိ႔ေသာ္လည္း ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္ငန္းစဥ္တြင္ ျပႆနာမ်ား ရွိေနၿပီး၊ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၏ ထုိကိစၥႏွင့္ပတ္သက္၍ ပြင္လင္းျမင္သာ မရွိဟု ကာခ်ဳပ္က ယူဆကာ ထုိအခ်က္က ၎တုိ႔ ႏွစ္ဦးအၾကား ဆက္ဆံေရး ဆုိးရြားမႈ၏ ပထမဆံုး အေၾကာင္းအရင္းျဖစ္သည္ဟု စစ္တပ္ရင္းျမစ္မ်ားက ဆုိသည္။
ျပႆနာ၏ အဓိကကိစၥက ၿပီးခဲ့သည့္ႏွစ္ ၾသဂုတ္လက ျပဳလုပ္ခဲ့သည့္ ပထမအႀကိမ္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးညီလာခံတြင္ ပါ၀င္ရန္ တုိင္းရင္းသားအဖြဲ႕အခ်ိဳ႕ကုိ တုိက္တြန္းရာတြင္ ကန္႔လန္႔ကာေနာက္ကြယ္က ပါ၀င္ခဲ့သည့္ တ႐ုတ္၏ အခန္းက႑ျဖစ္သည္။ ၾသဂုတ္လတြင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ တ႐ုတ္သုိ႔ သြားေရာက္လည္ပတ္ခဲ့ၿပီးေနာက္ပုိင္း ရွမ္းျပည္နယ္ရွိ နယ္စပ္တစ္ေလွ်ာက္တြင္ အေျခစိုက္ထားေသာ တ႐ုတ္လုိလားသည့္ တုိင္းရင္းသားအုပ္စုႏွစ္ခု- ၀ႏွင့္ မုိင္းလားတုိ႔ ညီလာခံတြင္ ပါ၀င္ရန္ သေဘာတူညီခဲ့သည္မွာ သံသယျဖစ္ဖြယ္ မရွိ။
သုိ႔ေသာ္လည္း ျပႆနာက ရခုိင့္တပ္မေတာ္ (AA)၊ ကုိးကန္႔ သုိ႔မဟုတ္ ျမန္မာအမ်ိဳးသား ဒီမုိကရက္တစ္ မဟာမိတ္တပ္ဖြဲ႕ (MNDAA)၊ ပေလာင္ သုိ႔မဟုတ္ တေအာင္း အမ်ိဳးသား လြတ္ျမာက္ေရး တပ္ဖြဲ႕ (TNLA) စသည့္ အဖြဲ႕ ၃ ခု ပါ၀င္သည့္ကိစၥျဖစ္သည္။ စစ္တပ္က ထုိအဖြဲ႕မ်ား လက္နက္မခ်လွ်င္၊ ပါ၀င္ခြင့္မျပဳ။ အျခားေသာ တုိင္းရင္းသား အဖြဲ႕မ်ားက ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္ငန္းစဥ္မွာ အားလံုးပါအ၀င္သည့္ မွန္ကန္ေသာ ျဖစ္စဥ္တစ္ခု ျဖစ္လုိလွ်င္ ညီလာခံတြင္ ထုိ ၃ ဖြဲ႕ ပါ၀င္သင့္သည္ဟု ေျပာၾကသည္။
အဆုိပါ လက္နက္ကုိင္အဖြဲ႕ ၃ ဖြဲ႕က ၎တုိ႔အေနျဖင့္ ႏုိင္ငံေရးလုပ္ငန္းစဥ္အရ အနာဂတ္တြင္ တုိက္ခုိက္မႈ ရပ္တန္႔ၿပီး၊ လက္နက္ခ်မည္ဟု သေဘာတူ လက္မွတ္ေရးထုိးရမည့္ ညိႇႏႈိင္းေဆြးေႏြးမႈတစ္ခုကုိ ရွာေဖြႏုိင္ခဲ့သည္။ သံတမန္ ရင္းျမစ္မ်ားက ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္မွာ ထုိညႇိႏႈိင္းမႈကုိ အဆုိပါ အဖြဲ႕ ၃ ဖြဲ႕က သေဘာတူေရးႏွင့္ လက္မွတ္ေရးထုိးေရး ၀,က ေဖ်ာင္းျပေပးရန္ ၎၏ မဟာမိတ္ျဖစ္ေသာ တ႐ုတ္ကုိ ထိထိေရာကေရာက္ ဖိအားေပးခဲ့သည္ဟု ဆုိသည္။
ထုိအခ်က္ကုိ ေဆာင္ရြက္ေပးမည္ဟုေသာ တ႐ုတ္၏ကတိကုိ ယံုၾကည္ကာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္မွာ ေဘးဂ်င္းမွ ျပန္ေရာက္လာခဲ့ၿပီး ညီလာခံ မက်င္းပခင္ေလးမွာပင္ ထုိသတင္းေကာင္းကုိ စစ္တပ္အႀကီးအကဲအား ေျပာျပခဲ့သည္။ သုိ႔ေသာ္လည္း အဆုိပါ အဖြဲ႕ ၃ ခုက သေဘာတူညီခ်က္ကို လက္မွတ္ေရးထုိးျခင္း မျပဳခဲ့။
ဗုိလ္ခ်ဳပ္မွဴးႀကီးမင္းေအာင္လႈိင္ ေအာက္တုိဘာလ တ႐ုတ္ျပည္သုိ႔ သြားေရာက္စဥ္ တ႐ုတ္အစုိးရက ၎တုိ႔အေနျဖင့္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အား ထုိကဲ့သုိ႔ ကတိမ်ိဳး မေပးခဲ့ေသာ္လည္း လက္နက္ကုိင္ ၃ ဖြဲ႕အား ေဖ်ာင္းျဖရန္ ၀,ကုိ ဖိအားေပးမည္ဟု သေဘာတူခဲ့သည္ဟု ေျပာၾကားခဲ့သည္။ တ႐ုတ္သတင္းရင္းျမစ္အရ ေဘဂ်င္းမွာ ၀,အဖြဲ႕အား ထုိကဲ့သုိ႔ ေဆာင္ရြက္ရန္ အမိန္႔ေပးခဲ့သည့္ အေျခအေနမ်ိဳး မရွိခဲ့ဟု ဆုိသည္။ ဗုိလ္ခ်ဳပ္မွဴးႀကီးက ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္မွာ ၎အား လွည့္ျဖားခဲ့သည္ဟု အထင္ေရာက္ခဲ့ၿပီး၊ ပုိ၍ မယံုၾကမၾကည္ ျဖစ္သြားေစသည္ဟု စစ္တပ္ ရင္းျမစ္မ်ားက ေျပာၾကားခဲ့သည္။
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ဘက္မွၾကည့္လွ်င္ သူမမွာ စစ္တပ္အား ေဖ်ာင္းျပရန္ အစြမ္းကုန္ ႀကိဳးစားခဲ့ပံုရသည္။ ရခုိင္ျပည္နယ္အေျခအေနႏွင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္ငန္းစဥ္တြင္ စစ္တပ္၏ အျမင္အတုိင္း သူမက လက္ခံခဲ့သည္။ ကခ်င္လြတ္ေျမာက္ရးအဖြဲ႕ KIO အား NCA တြင္ လက္မွတ္ေရးထုိးေရး ဖိအားေပးရန္ စစ္ေရးအရ ျပင္းျပင္းထန္ထန္ ေဆာင္ရြက္မည္ဟု စီစဥ္ထားမႈကုိလည္း စစ္တပ္က သူမကုိ ကနဦးကတည္းက အသိေပးခဲ့သည္။ စစ္တပ္ရင္းျမစ္မ်ားအရ ကာကြယ္ေရး၀န္ႀကီး ဗုိလ္ခ်ဳပ္ႀကီး စိန္၀င္းမွာ ထုိအမိန္႔အား သူမ လက္မွတ္ေရးထုိးရန္ပင္ စီစဥ္ခဲ့သည္ ဟူ၏။
လက္ရွိအခ်ိန္တြင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္မွာ NCA ကုိ လက္မွတ္ေရးထုိးထားသည့္ အဖြဲ႕မ်ားႏွင့္သာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးညီလာခံကုိ ေဆာင္ရြက္သြားရန္ စီစဥ္ေနၿပီး အျခားသူမ်ားကုိ ေျဗာင္က်က် ခ်န္ထားေတာ့မည္ျဖစ္သည္။ ထုိအေျခအေနက စစ္တပ္မွ တစ္စုိက္မတ္မတ္ ေျပာဆုိထားသည့္ အေျခအေနမ်ိဳး ျဖစ္သည္။
သုိ႔ေသာ္လည္း ရခုိင္ျပည္နယ္ကိစၥ၊ ထုိေဒသတြင္ စစ္တပ္က ရက္စက္ၾကမ္းၾကဳတ္မႈမ်ား ျပဳလုပ္ေနသည္ဟု စြပ္စြဲမႈမ်ား ျမင့္တက္လာျခင္းက ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အတြက္ ပုိႀကီးသည့္ ျပႆနာ ျဖစ္လာၿပီး၊ စစ္တပ္အႀကီးအကဲႏွင့္ သူမ၏ ဆက္ဆံေရး တင္းမာမႈမွာ ျမင့္တက္လာဖြယ္ ရွိေနသည္။ ရခုိင္ျပည္နယ္ရွိ အေျခအေနမ်ားမွာ ‘လူထားထုအေပၚ က်ဴးလြန္သည့္ ရာဇ၀တ္မႈ’ ပံုစံ ျဖစ္ေနသည္ဟု ေဖာ္ျပထားသည့္ ကုလ၏ ေနာက္ဆံုးထြက္ေပၚလာေသာ အစီရင္ခံစာႏွင့္ပတ္သက္၍ ယခုအခ်ိန္အထိ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ပါးစပ္မဟ။
ဒီဇင္ဘာကလည္း သူမမွာ ရခုိင္ျပည္နယ္မွ အေျခအေနမ်ားကို အက်ဥ္းခ်ံဳးတင္ျပရန္ အာဆီယံႏိုင္ငံမ်ားမွ ႏုိင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီးမ်ားႏွင့္ ေတြ႕ဆံုခဲ့ၿပီး၊ လူ႕အခြင့္အေရးခ်ိဳးေဖာက္မႈမ်ားစြာ ရွိေကာင္းရွိႏုိင္သည္ဟု သူမက ၀န္ခံခဲ့သည္။
သူမအေနျဖင့္ စစ္တပ္အား ထိန္းရမည္ကုိ နားလည္ေသာ္လည္း မည္ကဲ့သုိ႔ေဆာင္ရြက္ရမည္ကုိ မသိေၾကာင္း အာဆီယံႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးမ်ားအား ေျပာျပခဲ့သည္ဟု အာဆီယံေဒသ အႀကီးတန္း သံတမန္ရင္းျမစ္မ်ားက ဆုိသည္။
ထုိအေၾကာင္းအရင္းမ်ားေၾကာင့္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ႏွင့္ ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္တုိ႔အၾကား ေဆြးေႏြးစရာမ်ား အမ်ားအျပားရွိေနသည္မွာ သံသယရွိစရာမဟုတ္။ ေလ့လာဆန္းစစ္သူအမ်ားစုကေတာ့ ၎တုိ႔ႏွစ္ဦးအၾကား ပုိမုိေကာင္းမြန္သည့္ နားလည္မႈကသာ တုိင္းျပည္ ေရွ႕ဆက္ေလွ်ာက္လွမ္းရန္ အကူအညီျဖစ္ေစမည္ဟု ယံုၾကည္ေနၾကေလသည္။
Ref: Bankokpost
(ျမန္မာအေရးကၽြမ္းက်င္သူ Larry Jagan ေရးသားၿပီး Bangkokpost တြင္ ေဖေဖာ္၀ါရီ ၁၃ ရက္ေန႔က လႊင့္တင္ထားသည့္ Suu Kyi, general try to heal differences ေဆာင္းပါးကုိ ေလးေမာင္က ဆီေလ်ာ္ေအာင္ ဘာသာျပန္ဆုိသည္)
