ေဖေဖာ္၀ါရီ ၈၊ ၂၀၁၇
M-Media
– ေျမာေအာက္တြင္ရွိေနသည့္ ေၾကးနီမ်ားကို ထုတ္ယူရန္အတြက္ အာဖဂန္နစၥတန္ရွိ ေရွးေဟာင္းသမုိင္း၀င္ ဗုဒၶဘာသာထြန္းကားရာ ၿမိဳ႕ေတာ္တစ္ခုကုိ တ႐ုတ္ကုမၸဏီမ်ားက ဖ်က္ဆီးရန္ စီစဥ္ေနသည္ဟု သိရသည္။
ၿမိဳ႕ေတာ္ကဘူးလ္၏ အေရွ႕ေတာင္ဘက္ ၂၅ မိုင္အကြာတြင္ရွိသည့္ Mes Aynak ၿမိဳ႕ျဖစ္ၿပီး လြန္ခဲ့သည့္ ႏွစ္ေပါင္း ၅၀၀၀ ခန္႔က ဗုဒၶဘာသာအေမြအႏွစ္မ်ား တည္ရွိရာ ၿမိဳ႕လည္းျဖစ္သည္။
အာဖဂန္ သတၱဳတြင္းႏွင့္ ေရနံထြက္လုပ္ငန္း၀န္ႀကီးဌာန၏ အဆုိအရ ထုိၿမိဳ႕မွာ ကမၻာ့ ဒုတိယအႀကီးဆံုး ေၾကးနီထြက္ရာ ေဒသျဖစ္သည္ဟု ဆုိသည္။
၂၀၀၇ ခုႏွစ္ သမၼတ ဟာမစ္ကာဇုိင္းလက္ထက္တြင္ တ႐ုတ္ကုမၸဏီတစ္ခုျဖစ္ေသာ MCC ကုိ အဆုိပါ ၿမိဳ႕ရွိ ေၾကးနီးမ်ား ႏွစ္ ၃၀ ထုတ္ယူရန္အတြက္ ကန္ေဒၚလာ ၃ ဘီလီယံႏွင့္ သေဘာတူစာခ်ဳပ္ ခ်ဳပ္ဆုိခဲ့ၿပီး၊ MCC ႏွင့္ အျခားတ႐ုတ္ကုမၸဏီတစ္ခုျဖစ္ေသာ Jiangxi Copper တုိ႔မွာ ကန္ေဒၚလာ သန္း ၁၀၀ ခန္႔ တန္ဖုိးရွိမည့္ ေၾကးနီမ်ားကုိ ဗုဒၶၿမိဳ႕ေတာ္ေအာက္မွ ထုတ္ယူရန္ စီစဥ္ေနသည္။
ေရွးေဟာင္းသုေတသန ပညာရွင္မ်ားကမူ အဆုိပါ Mes Aynak ၿမိဳ႕အား ကာကြယ္ရန္ ႀကိဳးစားေနၿပီး “Saving Mes Aynak” ဟု အမည္ေပးထားသည့္ မွတ္တမ္း႐ုပ္ရွင္ျဖင့္ ထုိအႏၱရာယ္ကုိ ကမၻာသိေအာင္ ခ်ျပခဲ့သည္။
“သူတုိ႔ ခြင့္ျပဳလုိက္တဲ့အတြက္ စိတ္မေကာင္း ျဖစ္ရပါတယ္။ ကမၻာ့ဘဏ္ဟာ အာဖဂန္အစုိးရနဲ႔ ပူးေပါင္းၿပီး ဒီသမုိင္း၀င္ေနရာကုိ ေဘးလြတ္ရာေရႊ႕ဖုိ႔ လုပ္ေနတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဒီလုိလုပ္ရပ္ကုိက ေရွးေဟာင္းသုေတသနဆုိင္ရာ ႏုိင္ငံတကာစံႏႈန္းေတြ၊ ဥပေဒေတြကုိ ခ်ိဳးေဖာက္ေနတာပါပဲ” ဟု အက်ိဳးအျမတ္မယူေသာ Integrity Watch Afghanistan အဖြဲ႕မွ အဖြဲ႕၀င္ေဟာင္း ဂ်ာဗဒ္ ႏူရာနီက ေျပာၾကားခဲ့သည္။
လက္ရွိတြင္ အဆုိပါ ဗုဒၶၿမိဳ႕မွ ေရွးေဟာင္းလက္ရာေပါင္း ၂၃၀၀ ခန္႔ကုိ အာဖဂန္အမ်ိဳးသားျပတုိက္သုိ႔ ေရႊ႕ေျပာင္းထားၿပီး ျဖစ္သည္ဟု သတၱဳတြင္း၀န္ႀကီးဌာနမွ ေျပာေရးဆုိခြင့္ရွိသူ ဆာ၀ါရီက ေျပာၾကားခဲ့သည္။
မွတ္တမ္း႐ုပ္ရွင္အရ ထုိေဒသတြင္ ေနထုိင္သူ အနည္းဆံု တစ္ဒါဇင္ခန္႔ကုိလည္း တစ္ျခားေနရာသစ္သုိ႔ ေရႊ႕ေျပာင္းခဲ့ၿပီး ထုိကဲ့သုိ႔ ေၾကးနီတူးေဖာ္ေရးအစီအစဥ္မွာ အာဖဂန္နစၥတန္၏ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ႏွင့္ လူမႈအက်ိဳးသက္ေရာက္မႈ သံုးသပ္မႈ စံႏႈန္းကုိ ေပၚေပၚတင္တင္ ခ်ိဳးေဖာက္ျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း ႏူရာနီက ထည့္သြင္း ေျပာဆုိခဲ့သည္။
MCC မွ ဒုတိယဥကၠဌျဖစ္သူ လွ်ိဳက်န္းယီက ထုိေဒသရွိ ရြာသားမ်ားကုိ ႀကိဳတင္အေၾကာင္းၾကားထားၿပီးျဖစ္ေၾကာင္း၊ မိမိတုိ႔အေနျဖင့္ အာဖဂန္ကုမၸဏီမ်ားႏွင့္ အာဖဂန္ျပည္သူမ်ားအတြက္ အလုပ္အကုိင္ ဖန္တီးေပးေနျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း ေျပာၾကားခဲ့သည္။
Mes Aynak ဗုဒၶၿမိဳ႕ေတာ္မွာ အာဖဂန္အစုိးရအေနျဖင့္ ယူနက္စကုိသုိ႔ ေလွ်ာက္ထားျခင္းျပဳပါက ကမၻာ့သမုိင္း၀င္ အေမြအႏွစ္နယ္ေျမအျဖစ္ သတ္မွတ္ခံရမည့္ အေနအထားအထိ ရွိေနသည္ဟု ယူနက္စကုိမွ အႀကံေပး တင္မ္၀ီလီယံက ေျပာၾကားခဲ့သည္။
“ဒါဒီေနရာဟာ အံ့ၾသေလာက္ဖြယ္ မပ်က္မယြင္းတည္ရွိမႈနဲ႔အတူ အင္မတန္ထူးျခားၿပီး နက္နဲလွတဲ့ ေရွးေဟာင္းသမုိင္း၀င္ေနရာတစ္ခုပါ” ဟု ၀ီလီယံက ဆုိသည္။
Ref : CNBC
