ေအာက္တိုဘာ ၄ ၊ ၂၀၁၆
M-Media
ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ လက္ရိွ အင္တာနက္ ေတာ္လွန္ေရးမွာ အေမွာင္ဖံုးလႊမ္းေနဆဲပင္။
ေဖ့စ္ဘြတ္ကဲ့သို႔ေသာ ဆိုရွယ္မီဒီယာ ပလက္ေဖာင္းမ်ားသည္ ဆဲလ္ဖီဓာတ္ပံုမ်ား၊ စတစ္ကာမ်ား၏ေနာက္ကြယ္တြင္ အမုန္းတရားအမုန္းစကားမ်ား ပ်ဳိးေထာင္သန္စြမ္းေရးအတြက္ အခင္းအက်င္းသစ္တစ္ခု ျဖစ္လို႔ေနသည္။
အမုန္းစကားျပန္႔ပြားမႈ (တစ္နည္း) လူ႔အခြင့္အေရးဆိုင္ရာအပိုဒ္ ၁၉ ရည္ညႊန္းခ်က္ျဖစ္သည့္ “ႏိုင္ငံသား၊ လူမ်ဳိး၊ ကိုးကြယ္ရာဘာသာတရားအေပၚ အေျခခံေသာ အမုန္းရန္ၿငိဳးကို အားေပးအားေျမွာက္ျပဳျခင္း” ဟူသည္ ဤႏိုင္ငံထဲတြင္ သမိုင္းႏွင့္ခ်ီ၍ ၾကာျမင့္လာေလၿပီ။
ထို႔ျပင္ ဆယ္စုႏွစ္မ်ားတစ္ေလွ်ာက္ မီဒီယာက႑မွာ အေျပာင္းအလဲ ျဖစ္လာၾကေသာ္လည္း စိတ္ကူးစိတ္သန္း အမ်ားစုမွာမူ ထူးမျခားနားေသးေပ။
၁၉၃၀ ခုႏွစ္မ်ားမွ နာမည္ႀကီးသီခ်င္းတစ္ပုဒ္ ရိွ၏။ ၎၌ အိႏိၵယသားႏွင့္ မြတ္စ္လင္မ္တို႔အေပၚ “ငါတို႔၏အက်ဳိးစီးပြားကို ဖ်က္ဆီးသူ၊ ငါတို႔အမ်ဳိးသမီးတို႔ကို လူမ်ဳိးေရးအရ ၀ါးမ်ဳိးသူ” အျဖစ္ အဆိုးျမင္သေဘာျဖင့္ စပ္ဆိုသီကံုးထားခဲ့သည္။
၁၉၉၆ ခုနွစ္အေရာက္တြင္လက္ကမ္းစာေစာင္တစ္ခု၌ “ျမန္မာႏိုင္ငံသားတို႔ သတိျပဳၾက။ မြတ္စလင္မ္တို႔သည္ ေျမ၊ ေငြ၊ အမ်ဳိးသမီးႏွင့္ အာဏာမ်ားကို တိတ္တဆိတ္ ရယူျခင္းျဖင့္ ဗုဒၶဘာသာအား ဖ်က္ဆီးကာ ၎တို႔၏ သာသနာကို ျပန္႔ပြားေအာင္ ႀကံေဆာင္ႀကိဳးစားေနၾကသည္” ဟူ၍ ျပင္းထန္စြာ ေရးသားထားေၾကာင္း ေတြ႕ရျပန္သည္။
လတ္တေလာသမယမ်ားမွာေတာ့ အမ်ဳိးသားေရး၀ါဒီဆိုသူမ်ားက စီဒီ၊ ဒီဗီဒီေခြမ်ားျဖင့္ အလားတူ ေသြးထိုးလႈံ႔ေဆာ္သည့္ သတင္းစကားတို႔ကို ထည့္သြင္း၍ ေက်းလက္ေဒသအဆင့္ထိပင္ ပုံဟန္အမ်ဳိးမ်ဳိးျဖင့္ ျဖန္႔ခ်ိေနလ်က္ရိွၾက၏။
တစ္ခ်ိန္တစ္ခါက ဤအျခင္းအရာမွာ အရင္းအျမစ္၊ လူအင္အား၊ ပထ၀ီ၀င္အေနအထားမ်ားအရ အတိုင္းအတာတစ္ရပ္အထိ အကန္႔အသတ္ ရိွခဲ့ေသာ္လည္း ယခုအခါမွာေတာ့ အင္တာနက္ဆက္သြယ္မႈ ေပၚထြက္လာျခင္းက မႀကံဳစဖူးေလာက္ေအာင္ က်ယ္ျပန္႔လာေစေတာ့သည္။
၂၀၁၂ ခုႏွစ္တြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ မိုဘိုင္းသံုးစြဲမႈ တိုးတက္ႏႈန္းမွာ ၄ ရာခိုင္ႏႈန္းမွ်သာရိွသည္ဟု ခန္႔မွန္းခဲ့ၾကသည္။ ယမန္ႏွစ္၌ ၆၃ ရာခိုင္ႏႈန္းအထိပင္ ေရာက္ရိွသြားေၾကာင္း ဆိုၾကသည္။
ရန္ကုန္ၿမိဳ႕အေျခစိုက္ Amara Digital Marketing Agency ၏အဆိုအရ ေဖ့စ္ဘြတ္အသံုးျပဳသူ အေရအတြက္မွာ တစ္ႏွစ္မျပည့္မီကာလအတြင္း ႏွစ္ဆျမင့္တက္ၿပီး ၉.၇ သန္းအထိ မ်ားျပားလာခဲ့သည္။
Telenor ႏွင့္ MPT ၏ အခမဲ့အသံုးျပဳႏိုင္မႈ အစီအစဥ္ေၾကာင့္ ဆိုရွယ္မီဒီယာအသံုးျပဳသူ အေရအတြက္ ဤမွ်အထိ ျမင့္တက္လာရေပသည္။ ယင္းကြန္ရက္ႏွစ္ရပ္ေပါင္း၏ ပံုမွန္ေငြျဖည့္အသံုးျပဳေနၾကသူမ်ားမွာ ၃၆.၉ သန္း အနိမ့္ဆံုး ရိွေန၏။
ဤသို႔ ရုတ္တရက္ တအံုတက်င္း အသံုးျပဳလာမႈသည္ အမ်ားႏွင့္ ပုဂၢလဆိုင္ရာ ေဆြးေႏြးခ်က္တို႔ႏွင့္ ဒြန္တြဲျဖစ္တည္လာျခင္း မဟုတ္ေသာေၾကာင့္ အေၾကာင္းအရာမ်ားအေပၚ ေ၀ဖန္ဆန္းစစ္ျခင္းႏွင့္ ပတ္သက္၍ ကၽြမ္းက်င္သူမ်ားစြာတို႔မွ စိုးရိမ္မိေၾကာင္း The Myanmar Times သို႔ေျပာၾကားသည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ မီဒီယာႏွင့္ သတင္းအခ်က္အလက္ပညာအေပၚ ခြဲျခားသိျမင္မႈ အဆင့္နိမ့္ပါးေနေသးသည္ဟု ကုလသမဂၢ ပညာေရး၊ သိပၸံႏွင့္ ယဥ္ေက်းမႈအဖြဲ႕ UNESCO ယူနက္စကို(ျမန္မာ)ရံုး၏ အဆိုအရ သိရသည္။
လူေပါင္းမ်ားစြာတို႔သည္ စူးစမ္းေသာ (၀ါ) ခြဲျခမ္းစိပ္ျဖာေသာ အျမင္ မရိွဘဲ ျမင္ျမင္သမွ် အဟုတ္အမွန္ဟု ယံုၾကည္ေနတတ္သည္ကို ဤအခ်က္က ညႊန္းဆိုျပသေနသည္။
“(အသံုးျပဳသူအခ်ဳိ႕က) ဘယ္ဟာက အျဖစ္မွန္၊ ဘယ္ဟာက လုပ္ႀကံဖန္တီးခ်က္ ဆိုတာကို ေ၀ဖန္ပိုင္းျခားမႈ မလုပ္တတ္ၾကဘူး” ဟု NGO ကိုယ္စားလွယ္တစ္ဦးက ဆိုသည္။
၀ါဒျဖန္႔ ေသြးထိုးလႈ႔ံေဆာ္သူမ်ားကလည္း ဤတိမ္းညႊတ္လြယ္မႈအေပၚ အခြင့္အလမ္းကို အမိအရ ဆုပ္ကိုင္ထားၾကသည္။
အမ်ဳိးသားေရး၀ါဒီမ်ားသည္ တစ္ဦးခ်င္းေသာ္လည္းေကာင္း၊ အုပ္စုလိုက္ေသာ္လည္းေကာင္း အြန္လိုင္းက်င့္၀တ္ခ်ဳိးေဖာက္၍ လူနည္းစု၀င္မ်ားအား ေသြးခြဲခ်ဳိးႏွိမ္ႏွိမ့္ခ်ျခင္း၊ အၾကမ္းဖက္မႈျဖစ္ေပၚေအာင္ အြန္လိုင္းေပၚမွတြန္းအားေပးျခင္း စသည္တို႔ကို လုပ္ေဆာင္ေနၾကေၾကာင္း အမုန္းစကားေစာင့္ၾကည့္ေရး အဖြဲ႕အစည္းအသီးသီးက The Myanmar Times သို႔ ေျပာျပၾက၏။
ေစာင့္ၾကည့္ေလ့လာေရးအဖြဲ႕မ်ားက ဘာသာေရးႏွင့္ လူမ်ဳိးေရးဆန္႔က်င္ခြဲျခားျခင္းကို အတုအေယာင္လုပ္ႀကံသတင္းမ်ားႏွင့္ သိမွတ္ဖြယ္အသြင္ေဆာင္အခ်က္အလက္ပို႔စ္မ်ားအားျဖင့္ ဆိုရွယ္မီဒီယာေပၚမွ လမ္းေၾကာင္းေဖာ္လ်က္ရိွသည္ဟု ဖြင့္ခ်အသိေပးခဲ့ၾကသည္။
“အြန္လိုင္းေပၚက အမုန္းစကားရဲ႕ တာသြားမႈကို တစ္ယူသန္အစြန္းေရာက္ေတြက ေကာင္းေကာင္း သိေနၾကၿပီး ဒါကိုပဲ ထပ္ခါတလဲလဲ အသံုးခ်ေနၾကပါတယ္။ သတင္းအတုအေယာင္ေတြ၊ မုသားအခ်က္အလက္ေတြအေပၚ like ေပး၊ comment ေရး၊ share လုပ္တဲ့အေရအတြက္ဟာ ေၾကာက္ခမန္းလိလိ ျဖစ္ေနပါတယ္ရွင္” ဟု PEN Myanmar Center ပညာေပးအဖြဲ႕မွ ပရိုဂရမ္မန္ေနဂ်ာ မဇာျခည္ဦးက ေျပာဆိုလုိက္ပါသည္။
×××××××××××××××
ျမင့္မိုရ္ေမာင္ေမာင္
The Myanmar Times မွ Nick Baker ၏ How social media became Myanmar’s hate speech megaphone ေဆာင္းပါးကို ဆီေလ်ာ္ေအာင္ ျပန္ဆိုေရးသားသည္။
