ဇူလိုင္ ၅၊ ၂၀၁၄THOMAS FULLER WAI MOE
အၾကမ္းဖက္မႈေၾကာင့္ ကြယ္လြန္သြားခဲ့တဲ့ ကိုစိုးမင္း ရဲ႕ ဇနီးျဖစ္သူ ေဒၚတင္တင္ေက်ာ္ ခင္ပြန္းျဖစ္သူ အေလာင္းအနီး ဝမ္းနည္းစြာ ငိုေၾကါးေနစဥ္ (Photo – Soe Zeya Tun/Reuters ) လူႏွစ္ဦးေသဆံုးၿပီး ဒါဇင္ေပါင္းမ်ားစြာ ဒဏ္ရာရေစခဲ့တဲ့ ဘာသာေရးအၾကမ္းဖက္မႈဟာ မႏၱေလးၿမိဳ႕ေတာ္မွာ အသစ္တဖန္ျပန္လည္ေခါင္းေထာင္လာခဲ့ၿပီးေနာက္ ျမန္မာအာဏာပိုင္ေတြဟာ မႏၱေလးမွာ ညမထြက္ရအမိန္႔ထုတ္ျပန္ခဲ့ပါတယ္။
ၿပီးခဲ့တဲ့ ႏွစ္ႏွစ္တာကာလအတြင္းမွာ ဒီလိုထိတ္လန္႔စရာျမင္ကြင္းေတြကို ႀကိမ္ဖန္မ်ားစြာ ျမင္ေတြ႔ခဲ့ရၿပီးပါၿပီ။ ေမာ္ေတာ္ဆိုင္ကယ္ေတြေပၚမွာ ဒါးေတြ၊ တုတ္ေတြကို ေ၀ွ႔ရမ္းကိုင္ေဆာင္ကာ မြတ္ဆလင္ဆန္႔က်င္ေရးေဆာင္ပုဒ္ေတြ၊ ကမၻာမေက်သီခ်င္းေတြ ေအာ္ဟစ္ရြတ္ဆိုကာ၊ မြတ္ဆလင္ပိုင္ဆိုင္ေတြကို ဖ်က္ဆီးပစ္တာေတြဟာ မႏၱေလးရဲ႕ လက္ရွိအေျခအေနေတြပါ လို႔ မ်က္ျမင္သက္ေသတစ္ဦးက ေျပာခဲ့ပါတယ္။
မႏၱေလးေဒသအာဏာပိုင္ေတြထုတ္ျပန္တဲ့ ညမထြက္ရအမိန္႔ဟာ ည ၉ နာရီကေန မနက္ ၅ နာရီထိ လူ ၅ ဦးထက္ ပိုမစုဖို႔ ပိတ္ပင္ပါတယ္။
ဒီအျဖစ္အပ်က္ဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္းက အဓိကၿမိဳ႕ေတာ္ႀကီးေတြမွာ ပထမဆံုးအႀကိမ္အေနနဲ႔ ျဖစ္ေပၚခဲ့ၿပီး ပိုမိုႀကီးထြားက်ယ္ျပန္႔လာမွာကို စိုးရိမ္မႈေတြ ရွိေနၾကပါတယ္။ မႏၱေလးဟာ ရန္ကုန္လိုပဲ ယဥ္ေက်းမႈေပါင္းစံု၊ ဘာသာတရားေပါင္းစံု နက္နက္ရိႈင္းရိႈင္းတည္ရွိထြန္းကားရာေနရာျဖစ္ၿပီး ၿဗိတိသွ် ကိုလိုနီေခတ္မတိုင္မီကာလေတြကတည္းက ဗုဒၶဘာသာ၀င္ေတြ၊ မြတ္ဆလင္ေတြ၊ ခရစ္ယာန္ေတြ နဲ႔ ဟိႏၵဴေတြဟာ စုစုစည္းစည္း ညီညီညြတ္ညြတ္နဲ႔ အတူယွဥ္တြဲေနထိုင္ရာေနရာ ျဖစ္ပါတယ္။
ဒီအၾကမ္းဖက္မႈဟာ မြတ္ဆလင္အမ်ဳိးသားတစ္ဦးက ဗုဒၶဘာသာ၀င္အမ်ဳိးသမီးတစ္ဦးကို မုဒိမ္းက်င့္ေစာ္ကားလိုက္တယ္လို႔ သတင္းေတြေပၚထြက္အၿပီး အဂၤါညမွာ စတင္ျဖစ္ပြားခဲ့ပါတယ္။ အစိုးရပိုင္မီဒီယာေတြကလည္း မုဒိမ္းမႈအတြက္ သံသယရွိသူစာရင္းမွာ မြတ္ဆလင္အမည္တစ္ခုကို အတည္ျပဳေဖာ္ျပခဲ့ပါတယ္။
မႏၱေလးတိုင္းေဒသႀကီး လံုၿခံဳေရးနဲ႔ နယ္စပ္ေရးရာ၀န္ႀကီး ဗိုလ္မွဴးႀကီး ေအာင္ေက်ာ္မိုးက မြတ္ဆလင္တစ္ဦးနဲ႔ ဗုဒၶဘာသာ၀င္တစ္ဦး ေပါင္း ႏွစ္ဦးေသတယ္၊ ဗလီတစ္လံုး မီးရွုိ႕ခံရတယ္၊ အျခားဗလီ ၄ လံုး ခဲေပါက္ခံရတယ္လို႔ သတင္းေထာက္ေတြကို ေျပာခဲ့ပါတယ္။
ျမန္မာသတင္းမီဒီယာေတြက ေသဆံုးသူ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ဟာ နာေရးကူညီမႈအသင္းတစ္ခုမွာ ယာဥ္ေမာင္းလုပ္ေနတဲ့ ဦးထြန္းထြန္းျဖစ္တယ္လို႔ အတည္ျပဳခဲ့ၿပီးေတာ့ ေသဆံုးသူမြတ္ဆလင္ဟာ စက္ဘီးအေရာင္းဆိုင္ပိုင္ရွင္ ဦးစိုး၀င္းျဖစ္တယ္လို႔ သူ႔ရဲ႕မိတ္ေဆြတစ္ဦးက အတည္ျပဳခဲ့ပါတယ္။ ဦးစိုး၀င္းဟာ မနက္ပိုင္း၀တ္ျပဳဖို႔ ဗလီကိုသြားတဲ့လမ္းေပၚမွာပဲ မေသမခ်င္း ရိုက္သတ္ခံခဲ့ရတာလို႔ သူ႕ရဲ႕မိတ္ေဆြျဖစ္တဲ့ ဦးေနဦးရဲ႕ ေျပာၾကားခ်က္အရ သိရပါတယ္။
ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္ေတြအတြင္း အစြန္းေရာက္ ဗုဒၶဘာသာ၀င္အုပ္စုေတြဟာ အားေကာင္းလာခဲ့ၿပီးေနာက္မွာ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ အမ်ားစုေနထိုင္ရာတိုင္းျပည္မွာ လူနည္းစုမြတ္ဆလင္ေတြအေပၚ အၾကမ္းဖက္တိုက္ခိုက္မႈေတြ အရွိန္ျမင့္လာခဲ့ပါတယ္။
ရဲစခန္းကေန ငါးမိနစ္ေလာက္ပဲ လမ္းေလွ်ာက္သြားရတဲ့ေနရာေတြမွာ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ အၾကမ္းဖက္အုပ္စုေတြက ကားေတြကို ဖ်က္ဆီး၊ မြတ္ဆလင္ပိုင္ဆိုင္ေတြကို တိုက္ခိုက္ဖ်က္ဆီးေနခဲ့ၾကတာလို႔ လူမ်ဳိးေပါင္းစုံေနထိုင္ၾကရာ မႏၱေလးၿမိဳ႕ခံ မြတ္ဆလင္ေတြက ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။
“ရဲေတြက ငါးမိနစ္ေလာက္ပဲ လာရမယ့္ခရီးကို ဘာေၾကာင့္ မိနစ္ ၅၀ ေလာက္ၾကာေနရသလဲဗ်ာ၊ ၿပီးေတာ့ အၾကမ္းဖက္သမားအုပ္စုေတြက ရဲေတြနားက နီးနီးေလးသြားလာေနတာေတာင္ ဘာေၾကာင့္ မဖမ္းဆီးရသလဲ၊ ကၽြန္ေတာ္ျဖင့္ နားေတာင္ မလည္ေတာ့ပါဘူးဗ်ာ” လို႔ လက္ဖက္ရည္ဆိုင္ပိုင္ရွင္ မြတ္ဆလင္တစ္ဦးျဖစ္သူ ဦးညီညီက ေျပာခဲ့ပါတယ္။
“ငါတို႔ဟာ အာဇာနည္ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ေတြ””မြတ္ဆလင္ေတြ ထြက္သြား” စသည္ျဖင့္ အၾကမ္းဖက္အုပ္စုေတြက ေအာ္ဟစ္ေနတာကိုလည္း သူၾကားခဲ့ရတယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။
လူေပါင္း ၂၅၀ ေက်ာ္ေသဆံုးခဲ့ရတဲ့အျပင္ လူေပါင္း တစ္သိန္းခြဲနီးနီးကို အိုးအိမ္မဲ့ျဖစ္ေစခဲ့တဲ့ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ ဇြန္လ၊ ျမန္မာအေနာက္ပိုင္း ရခိုင္ျပည္နယ္က စတင္လာခဲ့တဲ့ အဓိကရုဏ္းေတြဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ စစ္အာဏာရွင္စနစ္ကေန ဒီမိုကေရစီစနစ္သို႔ အသြင္ကူးေျပာင္းရာမွာ အဓိကအတားအဆီး အခက္အခဲတစ္ခုျဖစ္ေနခဲ့ပါတယ္။
သမၼတဦးသိန္းစိန္က အၾကမ္းဖက္မႈေတြကို ထိန္းခ်ဳပ္ဖို႔ ႀကိဳးစားေနပါတယ္ လို႔ ေျပာခဲ့ၿပီး ေနာက္ကြယ္က ဖန္တီးလႈံ႕ေဆာ္ေနတဲ့ အဖြဲ႕အစည္းေတြကို ျပစ္တင္ခဲ့တယ္။ တက္ၾကြလႈပ္ရွားသူေတြကေတာ့ အစိုးရဟာ လံုေလာက္တဲ့ တားဆီးမႈေတြ မလုပ္ခဲ့ဘူး၊ ၿပီးေတာ့ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ အမ်ဳိးသမီးတစ္ဦး အျခားဘာသာကို ကူးေျပာင္းလိုရင္ ေထာက္ခံခ်က္အဆင့္ဆင့္လိုအပ္တဲ့ ဘာသာကူးေျပာင္းေရးဥပေဒ ျပဌာန္းဖို႔ ဒီႏွစ္အေစာပိုင္းက ဦးသိန္းစိန္ရဲ႕ အဆုိတင္သြင္းမႈက ဘာသာေရးဆိုင္ရာ ကြဲျပားျခားနားမႈေတြကို ပိုမိုအားေကာင္းေစခဲ့တယ္လို႔ ေထာက္ျပခဲ့ၾကပါတယ္။
အစြန္းေရာက္ ဗုဒၶဘာသာ အၾကမ္းဖက္ဂိုဏ္း ၉၆၉ ေခါင္းေဆာင္ဘုန္းႀကီးျဖစ္တဲ့ ဦး၀ီရသူရဲ႕ ေဖ့စ္ဘုတ္ေပၚက သတင္းထပ္ဆင့္ျဖန္႔ေ၀မႈဟာလည္း မႏၱေလးအၾကမ္းဖက္မႈကို တစ္စိတ္တစ္ပိုင္း စတင္ျဖစ္ပြားေစခဲ့ပါတယ္။ သူဟာ အဲဒီမုဒိမ္းမႈသတင္းကို သူ႕ရဲ႕ ေဖ့စ္ဘုတ္ေပၚမွာ တင္ခဲ့ၿပီး သူဟာသူေခၚေ၀ၚထားတဲ့ “ဂ်ီဟတ္မြတ္ဆလင္” ေတြကို အစိုးရက ၿဖိဳခြင္းပစ္ဖို႔ တိုက္တြန္းေရးသားထားပါတယ္။
ဗုဒၶဘာသာ၀င္ၿမိဳ႕ခံတစ္ဦးျဖစ္တဲ့ ဦးစိုးလင္းက အၾကမ္းဖက္သမားေတြဟာ မႏၱေလးၿမိဳ႕ရဲ႕ ၿမိဳ႕ကြင္းၿမိဳ႕ကြက္လမ္းေတြကို သိပံုမရၾကဘူးလို႔ ေျပာခဲ့ပါတယ္။ “အၾကမ္းဖက္လူအုပ္ဟာ ေန၀င္တာနဲ႔ ေရာက္လာတယ္၊ မိုးမလင္းခင္ ေပ်ာက္ကုန္ၾကတယ္၊ ၿမိဳ႕တြင္းလမ္းေတြကို မကၽြမ္းၾကဘူး၊ သူတို႔က လူစိမ္းေတြဗ်” လို႔ သူက ေျပာျပခဲ့ပါတယ္။
New Youk Time သတင္းစာတြင္ THOMAS FULLER နဲ႔ WAI MOE ေရးသားတဲ့ Buddhist-Muslim Mayhem Hits Myanmar’s No. 2 City သတင္းေဆာင္းပါးအား ေဆြမြန္ မွ ဆီေလ်ာ္ေအာင္ျပန္ဆိုပါသည္။
