ကၽြန္မ အျမင္ေျပာရရင္ အကိုက္အခဲ ေပ်ာက္ေဆးေတြကို ေၾကာက္ၾကေစခ်င္ပါတယ္………လိုအပ္ရင္ေတာ့ သံုးရမွာ အမွန္ ျဖစ္ေပမယ့္….သူ.ဆိုးက်ိဳးေတြကို သိထားသင့္ပါတယ္………
ဘာလို. ဒီလို ေျပာရလဲ ဆိုေတာ့ အကိုက္အခဲ ေပ်ာက္ေဆးေတြကို ပဲေလွာ္လို စားတဲ့သူေတြ ရွိေနလို.ပါ….ေခၚင္းကိုက္တာႏွင့္ ေသာက္၊ႏွာေစးရင္လည္း တြဲေသာက္၊အလုပ္ပင္ပန္းလို.ဆိုျပီး မကိုက္ခဲခင္ ၾကိဳေသာက္၊မိုးမိလာလို. ဖ်ားမွာစိုးလို. ၾကိဳေသာက္ စတာ စတာ ေတြေပါ့(အမွန္ေတာ့ တုပ္ေကြး မျဖစ္ေအာင္ အကိုက္အခဲ ေပ်ာက္ေဆး ၾကိဳေသာက္ဖို. မလိုအပ္ပါဘူး)။
တခ်ိဳ.က်ေတာ့ ဆိုးက်ိဳးနည္းေအာင္ တိုင္းရင္းေဆး ေသာက္ပါတယ္…..အဲဒါလည္း မဟန္ပါဘူးရွင္…အကိုက္အခဲေပ်ာက္ေဆးေတြကို အမႈန္.ၾကိတ္ျပီး ေရာင္းတဲ့ တိုင္းရင္းေဆးရွိသလို ၊ ဆိုးက်ိဳးမ်ားလို. လိုအပ္တဲ့ သူေတြမွာသာ သံုးတဲ့ စတီးရြိဳက္လို ေဆးမ်ိဳးေတြ ထည့္ထားတဲ့ တိုင္းရင္းေဆးေတြလည္း ရွိပါ့ရွင္။
တခ်ိဳ. ရင္ၾကပ္ပန္းနာ ေပ်ာက္ေဆး၊ႏွလံုးေဆး၊အေမာသက္သာေစတဲ့ ေဆး၊ေနလို. ထိုင္လို. ေကာင္းေစျပီး ၉၆ ပါး ေရာဂါ ေပ်ာက္တဲ့ေဆး အစံုမွာ စတီးရြိဳက္ကို ထည့္ေပးႏိုင္ပါတယ္……ေရာဂါ လကၡဏာကို ခ်က္ခ်င္း သက္သာေစတဲ့ အစြမ္း ရွိတာကိုး(မေပးရတဲ့ ေရာဂါေတြလည္း ရွိပါတယ္၊ပိုဆိုးေစတာမ်ိဳးပါ)…..စတီးရိြဳက္ေတြ အကိုက္အခဲ ေပ်ာက္ေဆး အျပင္းစားေတြကို ဆိုးက်ိဳးမ်ားေပမယ့္ အျမန္သက္သာေတာ့ ေသာက္ၾကတာေပါ့။(ေဆးခန္းသြားလို. ထူးျပီး မသက္သာဘူး…ကြမ္းယာဆိုင္က ေဆးကမွ သက္သာေသးတယ္ ဆိုတာမ်ိဳးေတြေလ……..တခ်ိဳ. ရမ္းကုေဆးမႈးေတြ ေဆးစြမ္းထက္ျခင္း အေၾကာင္းအရင္းေပါ့)……ဒါေပမယ့္ ဆိုးက်ိဳးလည္း မ်ား၊ေပးရင္လည္း သတိႏွင့္ ေပးရတာမို. မလိုအပ္တဲ့ သူမွာ ဆရာဝန္ မညႊန္ဘဲ ေသာက္လို. မရပါဘူး…(ေဆးျဖတ္ရင္လည္း ခ်က္ခ်င္းျဖတ္လို. မရပါဘူး)။
ကၽြန္မ အခုေျပာခ်င္တာက စတီးရိြဳက္မဟုတ္တဲ့ အကိုက္အခဲေပ်ာက္ေဆး အုပ္စုNSAID အေၾကာင္းပါ။NSAID မွာ aspirin, diclofenac, aceclofenac, ibuprofen, mefenamic acid, celecoxib, etroricoxib အစရွိေသာ ေဆးေတြ ပါပါတယ္။
UK မွာ NSAID ရဲ. ေဘးထြက္ဆိုးက်ိဳးေၾကာင့္ ေသဆံုးႏႈန္းဟာ တစ္ႏွစ္မွာ လူအေယာက္ ၁၀၀၀ ရွိပါသတဲ့(Oxford handbook of clinical medicine 11th edition)။
NSAID ေဆးေတြကို တြဲေသာက္ရင္ ဆိုးက်ိဳး ပိုတိုးႏိုင္ပါတယ္။
အကိုက္အခဲေပ်ာက္ေဆးေတြေသာက္ရင္ လိုအပ္တာထက္ ပိုမေသာက္ဖို. Take the lowest possible dose for the shortest possible time. လို. မွတ္ထားသင့္ပါတယ္။
အသက္ၾကီးသူ၊အစာအိမ္နာ အူသိမ္နာ ရွိသူ၊အျခားေသာ ေဆးမ်ားႏွင့္ တြဲစပ္ ေသာက္သံုးေနရသူ၊ေက်ာက္ကပ္ မေကာင္းသူ၊အသည္းေရာဂါရွင္၊ေဆးလိပ္ေသာက္သူေတြ ႏွင့္ အရက္ အလြန္အကၽြံ ေသာက္သူေတြမွာ အဲဒီေဆးေတြရဲ့ side effect ေတြ ပိုျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။
ႏွလံုးေရာဂါ၊ရင္ၾကပ္ ပန္းနာ ေရာဂါ စတဲ့ ေရာဂါ အခံ ရွိသူေတြ၊ကိုယ္ဝန္ေဆာင္ေတြ၊ႏို.တိုက္မိခင္ေတြဟာ တတ္ကၽြမ္းနာလည္သူ ညႊန္ၾကားမွသာ ေသာက္သံုးသင့္ပါတယ္။
အဆစ္ေရာင္ ေရာဂါရွင္လို လူနာေတြမွာ ညႊန္ၾကားထားလို. ေသာက္သံုးေနဆဲမွာလည္း အကိုက္အခဲမရွိတဲ့ အခ်ိန္၊သက္သာေနခ်ိန္မွာ ေဆးကို နားထားသင့္ပါတယ္(ေသြးက်ေဆးလို စြဲေသာက္ဖို. လိုအပ္တဲ့ ေဆးေတြကိုေတာ့ ကိုယ့္သေဘာႏွင့္ ကိုယ္ ရပ္မထားမိဖို. အေရးၾကီးပါတယ္……၊ပိုးသတ္ေဆးလို ရက္ျပည့္ေအာင္ ေသာက္ရမယ့္ ေဆးေတြဆိုရင္လည္း ေဆးမျပတ္ခင္ ရပ္လိုက္ရင္ အႏၱရာယ္ မ်ားပါတယ္)။
NSAID ရဲ့ side effect ထဲမွာ အစာအိမ္ႏွင့္ အူလမ္းေၾကာင္းမွာ အနာျဖစ္ေစျခင္း၊ ရွိတဲ့ အနာကို ပိုဆိုးေစျခင္း ႏွင့္ အူလမ္းေၾကာင္းမွ ေသြးယိုစီးေစျခင္းတို.လည္း ပါဝင္ပါတယ္…….
အဲဒါေၾကာင့္ ေဆးေသာက္ေနတုန္းမွာ ဗိုက္နာ ဗိုက္ေအာင့္ရင္၊ဝမ္းမည္းမည္းသြားရင္ အထူး ဂရုျပဳဖို. လိုေၾကာင္းပါ။
ဒါ့အျပင္ ေက်ာက္ကပ္ထိျခင္း၊အသည္းထိျခင္း၊ႏွလံုးေရာဂါကို ပိုဆိုးေစျခင္း စတဲ့ ဆိုးက်ိဳးေတြလည္း ရွိပါေသးတယ္။
အဲဒါေၾကာင့္ အကိုက္အခဲ ေပ်ာက္ေဆး ေသာက္မယ္ဆိုရင္ ေဆးဆိုင္ကေန လြယ္လြယ္ ဝယ္မေသာက္ဖို.ႏွင့္
“Take the lowest possible dose for the shortest possible time” ပါရွင္။
ေလးစားလ်က္
Dr.Raihana
