အောက်တိုဘာ ၁၊ ၂၀၂၀
-ဟိုင်နန်ကျွန်းက ‘အွတ်ဆူလ်’ လူမျိုးစုတွေရဲ့ အရေအတွက်ဟာ တစ်သောင်းဝန်းကျင်လောက်သာရှိပြီး အခုအချိန်မှာတော့ တရုတ်အစိုးရရဲ့စောင့်ကြည့်တာ၊ ယဉ်ကျေးမှုဖျက်ဆီးတာတွေကို ခံလာရပါတယ်။ ရှင်ကျန်းပြည်နယ်က အစ္စလာမ်ဘာသာဝင် ဝီဂါလူမျိုးတွေအပေါ် တရုတ်အစိုးရရဲ့ ဖိနှိပ်မှုတွေကို နိုင်ငံတကာအသိုင်းအဝိုင်းက အာရုံစိုက်နေကြပေမယ့် ဒီ ‘တရုတ်ဇာတ်သွင်းရေး မူဝါဒ’ ကို တရုတ်နိုင်ငံအတွင်းက တစ်ခြားလူမျိုးစုလည်း ခံစားလာရပါတယ်။
ရှင်ကျန်းက အစ္စလာမ်ဘာသာဝင်လူမျိုးစုတွေအပေါ် တရုတ်အစိုးရရဲ့ ဖိနှိပ်မှုတွေကို ကမ္ဘာတစ်ဝှမ်းက အာရုံပိုစိုက်နေကြတဲ့အချိန် ဒီလို ဘာသာရေးအရ ဖိနှိပ်ချုပ်ချယ်မှုတွေဟာ တောင်ပိုင်းဝေးလံတဲ့ဒေသက လူမျိုးစုငယ်လေးအပါအဝင် တရုတ်နိုင်ငံတစ်ဝှမ်းမှာရှိနေတဲ့ လူနည်းစုအပေါ်မှာလည်း ပြန့်နှံ့လာပါတယ်။
စာသင်ကျောင်းတွေ၊ အစိုးရရုံးတွေမှာ လူမျိုးစုဝတ်စုံတွေဝတ်ဆင်မှုကို ပိတ်ပင်တဲ့ တရုတ်အစိုးရရဲ့ ဆောင်ရွက်ချက်ဟာ အွတ်ဆူလ်လူမျိုးစုတွေအပေါ် ပစ်မှတ်ထားလာပါတယ်။အွတ်ဆူလ်လူမျိုးစုဟာ လူဦးရေ တစ်သောင်းဝန်ကျင်လောက်သာရှိတဲ့ လူမျိုးစုငယ်လေးဖြစ်ပြီး တရုတ်နိုင်ငံတောင်ပိုင်း ဟိုင်နန်ကျွန်းက ဆန်ယာမြို့မှာ အဓိက နေထိုင်ပါတယ်။
ကွန်မြူနစ်ပါတီကထုတ်ပြန်တဲ့ စာရွက်စာတမ်းတွေမှာတော့ ဟန်ယာမြို့က အွတ်ဆူလ်တွေနေထိုင်တဲ့ ရပ်ကွက်တွေကို ပိုမိုစောင့်ကြည့်ဖို့ အာဏာပိုင်တွေကို ညွှန်ကြားထားပြီး ဒါဟာ ပြဿနာတွေကို ဖြေရှင်းဖို့နဲ့ ဘာသာရေးကျင့်သုံးမှု၊ အာရဘီ ဘာသာစကားနဲ့ ဗိသုကာလက်ရာ ပိတ်ပင်ရေး တိုးမြှင့်ဆောင်ရွက်ဖို့ဖြစ်တယ်လို့ ဆိုပါတယ်။
စာသင်ကျောင်းတွေမှာ ဟိဂျဘ်ခေါင်းဆောင်းပုဝါ မဝတ်ရဘူးလို့ ပိတ်ပင်မှုကြောင့် စက်တင်ဘာလအစောပိုင်းက အွတ်ဆူလ်တွေနေတဲ့ ရပ်ကွက်တွေက စာသင်ကျောင်းတွေမှာ ဆန္ဒပြမှုတွေ ဖြစ်ခဲ့ပါတယ်။ Tianya Utsul မူလတန်းကျောင်းရှေ့မှာ အွတ်ဆူလ်မိန်းကလေးငယ်တွေ ပုဝါတွေဆောင်းကာ စာဖတ်နေတာကို တရုတ်ရဲတွေ ဝိုင်းထားတဲ့ ဗီဒီယိုတစ်ခုဟာ တရုတ်ဆိုရှယ်မီဒီယာမှာ ပြန့်နှံ့ခဲ့ပါတယ်။
ဆန္ဒပြ အွတ်ဆူလ်ကျောင်းသူများကို တွေ့ရစဉ် “လူမျိုးစုတွေအနေနဲ့ သူတို့ရဲ့ ရိုးရာဝတ်စုံတွေကို စာသင်ကျောင်းတွေမှာ ဝတ်ဆင်လို့မရဘူးလို့ အစိုးရက ထုတ်ပြန်ထားပါတယ်။ ဆန်ယာက အခြားလူမျိုးစုတွေဟာ ရိုးရာဝတ်စုံကို အမြဲတစေ မဝတ်တဲ့အတွက် ဒီထုတ်ပြန်ချက်ဟာ သူတို့အတွက် ဘာမှမဖြစ်ပါဘူး။ ကျွန်မတို့အတွက်ကြတော့ ဟီဂျဘ်ဟာ ကျွန်မတို့လူမျိုးရဲ့ ရိုးရာယဉ်ကျေးမှု တစ်စိတ်တစ်ပိုင်း ဖြစ်နေတယ်။ ဟီဂျဘ်ကို ချွတ်ခိုင်းတာဟာ ကျွန်မတို့ရဲ့ အဝတ်အစားကို ချွတ်ခိုင်းတာနဲ့ အတူတူပါပဲ” လို့ အမည်မဖော်လိုတဲ့ အွတ်ဆူလ် တက်ကြွလှုပ်ရှားသူတစ်ဦးက ပြောပါတယ်။
ရှင်ကျန်းပြည်နယ်က ဝီဂါတွေကို ဖိနှိပ်မှုမှာ ဝီဂါတွေရဲ့ အရင်က ခွဲထွက်ရေးလှုပ်ရှားမှုကို တရုတ်အာဏာပိုင်တွေက အကြောင်းပြပါတယ်။ ရှင်ကျန်းမှာ ဝီဂါနဲ့ အခြားလူနည်းစု အနည်းဆုံး ၁ သန်းလောက်ကို တရုတ်အာဏာပိုင်တွေက အကျဉ်းစခန်းတွေထဲ သွင်းကာ ဖိနှိပ်ညှင်းပမ်းနေတယ်လို့ ကုသမဂ္ဂက ပြောဆိုထားပါတယ်။
၂၀၁၅ ခုနှစ်တုန်က ရှင်ကျန်းမြို့တော် အွမ်ရူကီမှာ ‘ခေါင်းဆောင်းပုဝါ၊ ဘာသာရေးအစွန်းရောက်မှုကို အားပေးတဲ့ ဝတ်စုံတွေကို ပိတ်ပင်တယ်’ ဆိုတဲ့ အမိန့်တစ်ခုကို ထုတ်ပြန်ခဲ့ပြီး နောက်ထပ် ၂ နှစ်အကြာမှာတော့ ရှင်ကျန်းပြည်နယ်တစ်ခုလုံးမှာ ဒီအမိန့်ကို ကျင်သုံးခဲ့ပါတယ်။
ဟိုင်နန်ကျွန်းက အွတ်ဆူလ်လူမျိုးတွေရဲ့ ရိုးရာဝတ်စုံကို ပိတ်ပင်မှုအတွက်တော့ ဘာအကြောင်းပြချက်မှ မပေးပါဘူး။ အစိုးရဝန်ထမ်းတစ်ဦးက ဆန်ယာမြို့ အုပ်ချုပ်ရေးအဖွဲ့၊ တရုတ်ကွန်မြူနစ်ပါတီ မြို့နယ်ဌာနခွဲတွေမှာ အလုပ်လုပ်တဲ့ အွတ်ဆူလ်အမျိုးသမီးတွေအပေါ် ဟီဂျဘ်ခေါင်းဆောင်ပုဝါ ဝတ်ဆင်မှုကို ပြီးခဲ့တဲ့နှစ်နှောင်းပိုင်းကတည်းက ပိတ်ပင်ခဲ့တယ်လို့ ပြောပါတယ်။
ဆန်ယာမြို့မှ အွတ်ဆူလ် ရပ်ကွက် မြင်ကွင်းတစ်ခု ‘ဟီဂျဘ်ဟာ မသင့်လျော်ဘူး’ လို့ အစိုးရဌာနနဲ့ ကွန်မြူနစ်ပါတီရဲ့ အဖွဲ့အစည်းက သူတို့ဆီမှာ အလုပ်လုပ်နေတဲ့ အွတ်ဆူလ်အမျိုးသမီးတွေကို ပြောကြားခဲ့ပါတယ်။
ဆန်ယာမြို့ အုပ်ချုပ်ရေးအဖွဲ့က ဒီကိစ္စနဲ့ပတ်သက်ပြီး South China Morning Post ရဲ့ မေးမြန်းမှုကို မဖြေကြားခဲ့ပါဘူး။
ပြီးခဲ့တဲ့နှစ် ကွန်မြူနစ်ပါတီကထုတ်ပြန်တဲ့ စာရွက်စာတမ်းတစ်ခုမှာ ဒီလို ပိတ်ပင်တာဟာ အွတ်ဆူလ်တွေ နေထိုင်သွားလာ စားသောက်ကြတဲ့ ရပ်ကွက်တွေမှာ ‘တရုတ်ဇာတ်သွင်းရေး’ လှုပ်ရှားမှု ပိုမို တိုးမြှင့်ဆောရွက်မှုတွေထဲက တစ်ခုဖြစ်တယ်လို့ ဖော်ပြထားပါတယ်။ ဒီလို ရေးသားထားတာဟာ မှန်ကန်တယ်လို့ အစိုးရဝန်ထမ်းတစ်ဦးက အတည်ပြုပါတယ်။
၄ မျက်နှာပါရှိတဲ့ ဒီထုတ်ပြန်ချက်ကို ‘ဟွေ့ကျင်းနှင့် ဟွေ့ဟွေ့ရပ်ကွက်များတွင် အုပ်ချုပ်မှုအားကောင်းစေရေး လုပ်ငန်းဆိုင်ရာ ညွှန်ကြားချက်’ လို့ ခေါင်းစဉ်တပ်ထားပါတယ်။ ဆန်ယာမြို့က အွတ်ဆူလ်လူမျိုးတွေနေထိုင်တဲ့ ရပ်ကွက်နှစ်ခုတည်းကို ပစ်မှတ်ထားပြီး ထုတ်ပြန်တဲ့ ညွှန်ကြားချက်မျိုးပါ။
ဟွေ့ကျင်းနဲ့ ဟွေ့ဟွေ့ရပ်ကွက်နှစ်ခုတည်ရှိတဲ့ တျင်းယာခရိုင်ရဲ့ ကွန်မြူနစ်ပါတီ ဌာနခွဲက ထုတ်ပြန်ချက်မှာတော့ ဆောင်ရွက်ရမယ့် အသေးစိတ်အချက်အလက်တွေကို ဖော်ပြထားပါတယ်။
ဗလီတွေရဲ့ အရွယ်အစားကို ချုံ့ပြီး ပြန်ဆောက်ဖို့၊ အာရဘီဘာသာစာပေနဲ့ ပတ်သက်တာတွေကို ပိတ်ပင်ဖို့ စတာတွေ ပါဝင်ပါတယ်။ အာရဘီဘာသာစကားကို ပိတ်ပင်ရမှာ ‘ဟာလာလ်’ ‘အစ္စလာမ့်နည်းကျ’ ဆိုတဲ့စကားလုံးတွေကို တရုတ်စာနဲ့ ရေးထားတာမျိုးတွေပါ ပါဝင်ပါတယ်။
ကျောင်းရှေ့တွင် အွတ်ဆူလ်အမျိုးသမီးငယ်များ ဆန္ဒပြနေမှု အွတ်ဆူလ်လူမျိုးစုတွေကို ဒီလို စောင့်ကြည့်မှုဟာ ဒီရပ်ကွက်နှစ်ခု တည်ငြိမ်အေးချမ်းရေးနဲ့ ပြဿနာတွေကို ဖြေရှင်းရေးမှာ အဓိကဆောင်ရွက်ရမယ့်ကိစ္စလို့ ဆိုပါတယ်။
ကွန်မြူနစ်ပါတီက အွတ်ဆူလ်အဖွဲ့ဝင်တွေ အစ္စလာမ်ဘာသာကို လိုက်နာကျင့်သုံးမှုမရှိအောင် စောင့်ကြည့်နေပြီး ကျင့်သုံးတာတွေ့ရင် အပြစ်ပေးတာမျိုးတွေလည်း ရှိနေပါတယ်။
ဟီဂျဘ်အပြင် အွတ်ဆူလ်အမျိုးသမီးတွေရဲ့ ရိုးရာဝတ်စုံဖြစ်တဲ့ စကတ်အရှည်ကို ကျောင်းတွေ၊ အစိုးရရုံးတွေမှာ ဝတ်ဆင်မှုကိုလည်း တရုတ်အာဏာပိုင်တွေက ပိတ်ပင်ထားပါတယ်။ ဗလီတွေဂေါပကအဖွဲ့မှာ ကွန်မြူနစ်ပါတီဝင်တစ်ယောက် မဖြစ်မနေထည့်ရပါတယ်။
ဒီလို့ စောင့်ကြည့်ဖိနှိပ်မှုတွေကို ရှင်ကျန်းပြည်နယ်မှာ ပထမဆုံးလုပ်ဆောင်ပြီး နောက်ပိုင်းမှာတော့ တရုတ်နိုင်ငံတစ်ဝှမ်းလုံးမှာ လုပ်ဆောင်လာခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။
၂၀၁၈ ခုနှစ်မှာ တရုတ်နိုင်ငံတော်ကောင်စီဟာ ‘အခြေအနေသစ်နှင့်ကိုက်ညီအောင် အစ္စလာမ်ကို ပြုပြင်ခြင်း’ ဆိုတဲ့ခေါင်းစဉ်နဲ့ လျှို့ဝှက်ညွှန်ကြားချက်တစ်ခု ထုတ်ပြန်ခဲ့ပါတယ်။ အဲဒီညွှန်ကြားချက်ထဲမှာ ဗလီက အာရပ်အသွင်သဏ္ဍာန်တွေဖယ်ရှားရေးအပါအဝင် ကန့်သတ်ပိတ်ပင်မှု အမြောက်အများ ပါဝင်ပါတယ်။
အဲဒီနောက်ပိုင်း ရှင်ကျန်းပြည်နယ်ပြင်ပက ဒေသတွေ၊ ပြည်နယ်တွေက ဗလီတွေရဲ့ အမိုးခုံးတွေ ဖယ်ရှားခံရတာ၊ တရုတ်ဘုံခုနှစ်ဆင့်နဲ့ အစားထိုးခံရတာတွေ ဖြစ်လာပါတယ်။
အွတ်ဆူလ်အရေး တက်ကြွလှုပ်ရှားသူတစ်ဦးက တရုတ်အစိုးရရဲ့ ခေါင်းဆောင်းပုဝါဝတ်ဆင်မှု ပိတ်ပင်တာကို ကျောင်းသားတွေနဲ့ သူတို့ရဲ့ မိဘတွေက ပြင်းပြင်းထန်ထန်ကန့်ကွက်ခဲ့တယ်လို့ ဆိုပါတယ်။
စာသင်ကျောင်း ၃ ခုက ရာနဲ့ချီတဲ့ကျောင်းသားတွေက ဟီဂျဘ်ခေါင်းဆောင်ပုဝါ မချွတ်ဘူးလို့ ဆန္ဒပြခဲ့ကြပြီး တစ်ခြားအတန်းတွေကလည်း ဒီဆန္ဒပြမှုကို ထောက်ခံခဲ့ပြီးတဲ့နောက် ပြီးခဲ့တဲ့တစ်ပတ် အင်္ဂါနေ့မှာ တရုတ်အာဏာပိုင်တွေက ဒီပိတ်ပင်မှုကို ခေတ္တရုပ်သိမ်းခဲ့ပါတယ်။
နိုင်ငံအတွင်းက လူမျိုးစုတွေအပေါ် တရုတ်ဇာတ်သွင်းရေး စီမံကိန်းကို တရုတ်အစိုးရက ပြီးခဲ့တဲ့နှစ်အနည်းငယ်အတွင်းမှာ တိုးမြှင့်ပြုလုပ်လာပါတယ်။
အင်းနားမွန်ဂိုလီးယားဒေသက စာသင်ကျောင်းတွေမှာ မွန်ဂိုလီးယားဘာသာစကားနဲ့ သင်ကြားတဲ့ ဘာသာရပ်တွေကို တရုတ်မန်ဒရင်းဘာသာနဲ့သာ သင်ကြားဖို့ ကွန်မြူနစ်အာဏာပိုင်တွေက အမိန့်ထုတ်ခဲ့တာကြောင် စက်တင်ဘာလအစောပိုင်းမှာ မွန်ဂိုလီးယားပြည်သူတွေက ဒေသတစ်ဝှမ်း ဆန္ဒပြခဲ့ကြပါတယ်။
မန်ဒရင်းစကားပြောပြီး တရုတ်နိုင်ငံရဲ့ အကြီးဆုံး အစ္စလာမ်ဘာသာဝင် လူမျိုးစုဖြစ်တဲ့ ဟွေလူမျိုးတွေလည်း ဒီလိုဖိနှိပ်ကန့်သတ်မှုတွေကို တိုးမြှင့်ခံစားလာရပါတယ်။
၂၀၁၈ ခုနှစ်က နင်ရှာမြို့မှာရှိတဲ့ ဗလီတစ်လုံးကို ဖြိုချဖို့ တရုတ်အစိုးရက စီစဉ်ခဲ့တာကြောင့် ဟွေလူမျိုးတွေက အကြီးအကျယ်ဆန္ဒပြခဲ့ကြပြီး ဖြိုချမယ့်အစီအစဉ်ကို အာဏာပိုင်တွေက နောက်ရွှေ့လိုက်ပါတယ်။ နှစ်ကုန်ပိုင်းမှာ ဗလီရဲ့ အမိုးခုံးနဲ့ မင်နာရတ်မျှော်စင်တွေ ဖြိုချခံလိုက်ရပြီး ဒီပြင်ဆင်မှုကို သဘောတူညီကြောင်း ဒေသခံတွေကို အဓမ္မ လက်မှတ်ထိုးခိုင်းခဲ့ပါတယ်။
အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု မေရီလန်းပြည်နယ် Frostburg State တက္ကသိုလ်က လက်ထောက်ပရော်ဖက်ဆာ မာဟိုင်ယွင်က အစ္စလာမ်သာသနာအပေါ် ဖိနှိပ်ကန့်သတ်မှုတွေလုပ်ဖို့ စီမံကိန်းမှာ ရှက်ကျန်းပြည်နယ်က ဓာတ်ခွဲခန်းသဘောမျိုးဖြစ်ပြီး လက်ရှိမှာ ဒီစီမံကိန်းကို နိုင်ငံတစ်ဝှမ်း ဆောင်ရွက်နေပြီလို့ ပြောကြားခဲ့ပါတယ်။
ရိုးရာဝတ်စုံတွေနဲ့ပတ်သက်လာရင် တရုတ်အစိုးရက စံနှစ်ခုကျင့်သုံးတယ်ဆိုတာ ထင်ရှားတယ်လို့ ဟွေမွတ်စလင်တစ်ဦးဖြစ်တဲ့ မာဟိုင်ယွင်က ပြောပါတယ်။
လူမျိုးစုတွေရဲ့ ယဉ်ကျေးမှု ဓလေ့ထုံးတမ်းတွေကို ပစ်မှတ်ထားဖိနှိပ်နေပေမယ့် ‘ဟန်ဖူ’ လို့ ခေါ်တဲ့ လူများစုဟန်လူမျိုးတွေရဲ့ ရိုးရာဝတ်စုံ ဝတ်ဆင်ရေး မကြာသေးခင်က လှုပ်ရှားမှုတွေကိုတော့ တရုတ်အာဏာပိုင်တွေက ချီးကျူးခဲ့ကြပါတယ်။
အွတ်ဆူလ်လူမျိုးတွေအပေါ် ဒီလို ဖိနှပ်ချုပ်ချယ်မှုတွေ လုပ်ဆောင်လာတာဟာ အရင်တုန်းက မရှိခဲ့တဲ့ ပြဿနာမျိုးတွေ ဖြစ်လာနိုင်တယ်လို့ မာဟိုင်ယွင်က ပြောပါတယ်။ အွတ်ဆူလ်အမျိုးသမီးတွေ ဟီဂျဘ်ခေါင်းဆောင်းပုဝါ ဝတ်ဆင်တာဟာ ဘာသာရေးထက် ရိုးရာယဉ်ကျေးမှုသဘော ပိုဆောင်တယ်လို့လည်း သူက ဆိုပါတယ်။
အွတ်ဆူလ်လူမျိုးရေး လှုပ်ရှားသူတွေကလည်း ဒါဟာ မှန်ကန်ပြီး တရုတ်အာဏာပိုင်တွေက ‘အရွယ်မရောက်သေးသူတွေအပေါ် ဘာသာရေးသွတ်သွင်းတယ်’ ဆိုကာ အမှတ်မှားနေကြတယ်လို့ ဆိုပါတယ်။
“အရွယ်မရောက်မသေးတဲ့ မိန်းကလေးငယ်တွေဟာ ပုဝါဆောင်းစရာမလိုဘူးလို့ ကျွန်တော်တို့ သာသနာမှာ ပြောထားပါတယ်။ ဒါ့ကြောင့် အွတ်ဆူလ်မိန်းကလေးငယ်တွေ ပုဝါဆောင်းတာဟာ ဘာသာရေးဆိုတာထက် ယဉ်ကျေးမှုဓလေ့ထုံးတမ်းဖက်ကို ပိုရောက်ပါတယ်။ ဘာ့ကြောင့် ဘာသာရေးနဲ့ အမှတ်မှားပြီး ပိတ်ပင်တယ်ဆိုတာ နားမလည်ပါဘူး”
၁၀ သန်းလောက်ရှိတဲ့ ဟွေလူမျိုးတွေ၊ ဝီဂါလူမျိုးတွေနဲ့ယှဉ်ရင် အွတ်ဆူလ်လူမျိုးစုတွေက အရေအတွက် အလွန်နည်းပါးပါတယ်။ အရှေ့တောင်အာရှဒေသနဲ့ ယဉ်ကျေးမှုဓလေ့ထုံး နက်နက်ရှိုင်းရှိုင်းရှိတဲ့ အွတ်ဆူလ်လူမျိုးတွေကို ဖိနှိပ်ချုပ်ချယ်တာဟာ အရှေ့တောင်အာရှနိုင်ငံတွေနဲ့ ကောင်းမွန်တဲ့ဆက်ဆံရေးကို ထိခိုက်စေနိုင်ပါတယ်။
အတ်ဆူလ်လူမျိုးတွေဟာ ယနေ့ခေတ် ဗီယက်နမ်နိုင်ငံလို့ခေါ်တဲ့ဒေသမှာ အရင်ကတည်ရှိခဲ့တဲ့ ‘ချမ်ပါ့ ဘုရင့်နိုင်ငံ’ ကနေ ဆင်းသက်လာသူတွေဖြစ်ပါတယ်။ ချမ်ပါ့ဘုရင့်နိုင်ငံဟာ အစ္စလာမ်သာသာနာ ထွန်းကားတဲ့နိုင်ငံဖြစ်ပြီး ၁၇ ရာစုအထိ တည်ရှိခဲ့ပါတယ်။
အွတ်ဆူလ်တွေမှာ မလေးဘာသာစကားနဲ့ဆင်တဲ့ ကိုယ်ပိုင်ဘာသာစကား ရှိပါတယ်။
“ကိုဗစ်မဖြစ်ခင်တုန်းက ကျောင်းတက်ဖို့နဲ့ အပန်းဖြေဖို့ အရှေ့တောင်အာရှနိုင်ငံတွေကို သွားလေ့ရှိပါတယ်။ အရှေ့တောင်အာရှက ဘယ်ဒေသကိုပဲရောက်ရောက် မိသားစုလို ခံစားရပါတယ်” လို့ အွတ်ဆူလ်အရေး တက်ကြွလှုပ်ရှားသူတစ်ဦးက ပြောပါတယ်။
အစ္စလာမ်ဘာသာဝင်အများစုရှိတဲ့ မလေးရှားနဲ့ အင်ဒိုနီးရှားတို့ဟာ ပြီးခဲ့တဲ့နှစ်အနည်းငယ်အတွင်း အွတ်ဆူလ်လူမျိုးတွေနဲ့ ဆက်ဆံရေး တည်ဆောက်လာကြတယ်လို့ မာဟိုင်ယွမ်က ဆိုပါတယ်။ မလေးရှားဝန်ကြီးချုပ်ဟောင်း အဘ်ဒူလာ အဟ်မဒ် ဘာဒါဝီရဲ့ အဘွားဟာ အွတ်ဆူလ်လူမျိုးဖြစ်ပြီး ဘာဒါဝီလည်း ဆန်ယာမြို့ကို အကြိမ်တော်တော်များများ လာရောက်လည်ပတ်ဖူးပါတယ်။
ဆွတ်ဆူလ်တွေပေါ် ဒီလိုဖိနှိပ်မှုတွေ ဆက်လုပ်နေမယ်ဆိုရင် မလေးရှားလို နိုင်ငံမျိုးမှာ တရုတ်ဆန့်ကျင်ရေး သဘောထားတွေ ပေါက်ကွဲထွက်လာနိုင်တယ်လို့ မာက သတိပေးခဲ့ပါတယ်။
“လူဦးရေ တစ်သောင်းလောက်သာရှိတဲ့ ဒီလူမျိုးတွေအပေါ် တရုတ်အာဏာပိုင်တွေက ဖိနှိပ်ချုပ်ချယ်တာဟာ အရှေ့တောင်အာရှနိုင်ငံတွေမှာ တရုတ်ရဲ့ပုံရိပ်ကို ကျင်ဆင်းစေနိုင်ပါတယ်။ ပြီးတော့ အစိုးရတွေကလည်း ဒီအချက်ကို အသုံးချပြီး နိုင်ငံအတွင်းမှာရှိနေတဲ့ တရုတ်တွေအပေါ် မုန်းတီးရေးလုပ်ကာ လူပြိန်းကြိုက်နိုင်ငံရေးမျိုး ပေါ်လာနိုင်ပါတယ်”
ပညာရေးကို အခြေခံပြီး အွတ်ဆူလ်လူမျိုးတွေအပေါ် ခြိမ်းခြောက်ဖိနှိပ်တာမျိုးဟာ ၂၀၂၅ ခုနှစ်မှာ ဟိုင်နန်ကျွန်း လွတ်လပ်တဲ့ကုန်သွယ်ရေးဇုန်ဖြစ်ရေး တရုတ်စိုးရရဲ့ စီမံကိန်းကို ထိခိုက်စေလိမ့်လို့လည်း မာဟိုင်ယွင်က ထည့်သွင်းပြောဆိုခဲ့ပါတယ်။
“အခြေခံအခွင့်အရေးဖြစ်တဲ့ ကျောင်းသားတွေရဲ့ ပညာသင်ကြားခွင့်ကိုတောင် အာမမခံနိုင်ဘဲနဲ့ လွတ်လပ်ပြီး ချုပ်ချယ်မှုကင်းတဲ့ ကုန်သွယ်ရေးဇုန်တစ်ခု ဖြစ်လာမယ်လို့ ဘယ်သူပြောနိုင်မှာလဲ။ ကျွန်တော့်အတွက်တော့ ဒါဟာ အဓိပ္ပါယ်ကို မရှိပါဘူး”
Ref: South China Morning Post
( South China Morning Post တွင် ဖော်ပြထားသည့် Tiny Muslim community in China’s Hainan becomes latest target for religious crackdownဆောင်းပါးကို လေးမောင်က ဆီလျော်အောင် ဘာသာပြန်ဆိုသည်။)
