ၾသဂုတ္ ၂၉၊ ၂၀၁၉
Photo Credit – AFP -E-sport စတားတစ္ေယာက္ျဖစ္တဲ့ ျမင့္ျမတ္ေဇာ္ဟာ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕က အင္တာနက္ကေဖးတစ္ခုမွာ ၿပိဳင္ပြဲယွဥ္ၿပိဳင္ေနစဥ္ အႏိုင္ရလုဆဲဆဲမွာ မီးပ်က္ၿပီး စခရင္အေမွာင္က်သြားပါတယ္။ ေဒၚလာ ေသာင္းခ်ီရမယ့္ ဆုေၾကးကို လက္လႊတ္ခဲ့ရသလို သူ႕ရဲ႕ဂုဏ္သိကၡာလည္း စြန္းထင္းခဲ့ရပါတယ္။
ထြန္းသစ္စ ဒီမိုကေရစီ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ E-sport ဟာ ဖြံ႕ၿဖိဳးလာခဲ့ေပမယ့္ မၾကာခဏ ဓာတ္အားျပတ္ေတာက္မႈေၾကာင့္ ကစားသမားေတြ ေရွ႕ဆက္မတက္ႏိုင္ ျဖစ္ေနရပါတယ္။
“မီးပ်က္တိုင္း အီးပီစီကို ကၽြန္ေတာ္တို႔ က်ိန္ဆဲတာပဲ။ ခဏခဏကို ပ်က္ေနတာ” လို႔ ျမင့္ျမတ္ေဇာ္က ေျပာပါတယ္။
၁၀ စုႏွစ္နဲ႔ခ်ီ စစ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရး ၿပီးတဲ့ေနာက္ ၂၀၁၀ ခုႏွစ္ ႏိုင္ငံေရးျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြ လုပ္ေဆာင္ၿပီး ႏိုင္ငံျခား ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈေတြ ၀င္ေရာက္လာတဲ့အခ်ိန္ ျမန္မာႏိုင္ငံ လူဦးေရရဲ႕ ၆၀ ရာခိုင္ႏႈန္ေက်ာ္ကေတာ့ လွ်ပ္စစ္ဓာတ္အားမရွိတဲ့ အေျခအေနမွာ ေနထိုင္ေနရပါတယ္။
ႏိုင္ငံေရးျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေနာက္ပိုင္း ျမန္မာႏိုင္ငံဟာ ကမ႓ၻာတစ္၀ွမ္း ဖြံ႕ၿဖိဳးလာတဲ့ E-sport ေရစီးေၾကာင္းမွာ စီးေမ်ာလာႏိုင္ခဲ့ပါတယ္။ E-sport ဟာ ေဒၚလာဘီလီယံခ်ီတန္တဲ့ နယ္ပယ္တစ္ခု ျဖစ္လာခဲ့ၿပီး ႏို၀င္ဘာလ အာဆီယံအားကစားၿပိဳင္ပြဲမွာ ပထမဆံုးအႀကိမ္ ထည့္သြင္းက်င္းပပါေတာ့မယ္။
ဓာတ္အားျပတ္ေတာက္တာ၊ ကိုယ္ပိုင္ကြန္ပ်ဴတာနည္းပါတာ၊ ခရီးသြားဖို႔၊ ႏိုင္ငံျခားမွာ ၿပိဳင္ပြဲ၀င္ႏိုင္ဖို႔ ေထာက္ပံ့မႈ အားနည္းမႈ စတာေတြက ျမန္မာျပည္တြင္းက E-sport ခ်န္ပီယံေတြကို ဆြဲခ်သလိုျဖစ္ၿပီး ၿပိဳင္ပြဲမွာ ႐ံႈးနိမ့္မယ့္အႏၲရာယ္နဲ႔လည္း ရင္ဆိုင္ေနရပါတယ္။
Insane လို႔အမည္ရတဲ့ အသက္ ၂၁ ႏွစ္အရြယ္ ျမင့္ျမတ္ေဇာ္က မီးပ်က္တာေၾကာင့္ ပြဲ ၄၀ ေလာက္ ႐ံႈးခဲ့တယ္လို႔ ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။ ဒီ႐ႈံးပြဲေတြေၾကာင့္ ေဒၚလာသန္းခ်ီ ခ်ီးျမႇင့္တဲ့ ႏိုင္ငံျခားပြဲေတြမွာ တစ္ေနရာရဖို႔ သူ႕အတြက္ ခက္ခဲသြားခဲ့ပါတယ္။
သူဟာ Dota 2 ကစားသူပါ။ Dota 2 ခ်န္ပီယံလိဂ္ၿပိဳင္ပြဲကို အခုတစ္ပတ္ ေႏွာင္းပိုင္းက်ရင္ ရွန္ဟိုင္းမွာ က်င္းပမွာျဖစ္ၿပီး စံခ်ိန္တင္ဆုေၾကး ကန္ေဒၚလာ ၃၄.၃ သန္း ခ်ီးျမႇင့္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။
ဒါေပမယ့္ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ Dota 2 ၿပိဳင္ပြဲေတြ နည္းပါးတာေၾကာင့္ ဒီအားကစားနည္းနဲ႔ ဘ၀ရပ္တည္ဖို႔ ခက္ခဲတယ္လို႔ ျမင့္ျမတ္ေဇာ္က ေျပာပါတယ္။
“ၿပီးခဲ့တဲ့ ၃ ႏွစ္ဟာ ကစားသမားဘ၀မွာ ကၽြန္ေတာ့္အတြက္ အခက္ခဲဆံုး အခ်ိန္ေတြပါ။ ဂိမ္းဆိုင္မွာပဲ ကၽြန္ေတာ္ေနခဲ့ရၿပီး၊ အစားအေသာက္လည္း ၀၀လင္လင္ မစားရပါဘူး”
အခ်ိန္မေရြး၊ ေနရာမေရြး
အျခားတိုင္းျပည္ကလူေတြနဲ႔ ယွဥ္ၿပိဳင္ဖို႔အတြက္ မီးေရာင္မွိန္မွိန္ အင္တာနက္ကေဖးေတြဟာ ဂိမ္မာေတြရဲ႕ ကြန္းခိုရာေနရာ ျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။
ဒါေပမယ့္ ေစ်းသက္သာတဲ့ ဆင္းမ္ကတ္ေတြ ေစ်းကြက္ထဲေရာက္လာခဲ့ၿပီး မိုဘိုင္းဖုန္းအသံုးျပဳမႈ ျမင့္တက္လာတဲ့အခ်ိန္မွာ အေျခအေနက တစ္မ်ိဳးတစ္ဖံု ေျပာင္းလဲသြားခဲ့ပါတယ္။
ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ မိုဘိုင္းဖုန္းသံုးစြဲမႈဟာ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္မွာ ၇ ရာခိုင္ႏႈန္းသာ ရွိခဲ့ရာကေန ၀ယ္လိုအားတဟုန္ထိုးတက္လာကာ အခုအခ်ိန္မွာေတာ့ ၈၀ ရာခိုင္ႏႈန္းေက်ာ္အထိ ရွိလာပါတယ္။
မိုဘိုင္းဂိမ္းကစားတဲ့သူေတြအတြက္ေတာ့ လွ်ပ္စစ္မီး ျပတ္ေတာက္သြားရင္လည္း ဆက္လက္ ကစားႏိုင္ပါတယ္။
“အခ်ိန္မေရြး၊ ေနရာမေရြး ကၽြန္ေတာ္တို႔ ကစားႏိုင္ပါတယ္” လို႔ စင္ကာပူအေျခစိုက္ E-sport အသင္း Impunity ကို ကိုယ္စားျပဳၿပီး PUBG ဂိမ္း ကစားေနတဲ့ ျမင့္ျမတ္ေအာင္က ေျပာပါတယ္။
အင္တာနက္ဖိုးကလည္း ေစ်းခ်ိဳပါတယ္။
“ဖုန္းေဘးလ္က သိပ္ၿပီးေတာ့ ေစ်းမႀကီးပါဘူး”
ၿပီးခဲ့တဲ့လ ရန္ကုန္က ေရွာ့ပင္းေမာလ္တစ္ခုမွာ က်င္းပခဲ့တဲ့ PUBG ၿပိဳင္ပြဲကို Impunity အပါအ၀င္ အဖြဲ႕ေပါင္း ၄၀၀ ေက်ာ္ ၀င္ေရာက္ယွဥ္ၿပိဳင္ခဲ့ပါတယ္။
စမတ္ဖုန္းေတြကိုင္ၿပီး ၿပိဳင္ဘက္ေတြကို စႏိုက္ပါ႐ိုင္ဖယ္ေတြနဲ႔ ေခ်မႈန္းတဲ့ အဲဒီပြဲေတြကို တီဗီစခရင္ႀကီးေတြမွာ ထုတ္လႊင့္ျပသခဲ့ၿပီး ပရိတ္သတ္ေတြကလည္း လက္ခုပ္လက္ဝါးတီး အားေပးခဲ့ၾကပါတယ္။
အဲဒီၿပိဳင္ပြဲမွာ အေမရိကန္ေဒၚလာ ၇၀၀၀ ခ်ီးျမႇင့္ခဲ့ၿပီး အေျခခံလစာ တစ္ႏွစ္ကို ေဒၚလာ ၁၃၀၀ သာ ရွိတဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ဒီဆုေၾကးက ျမင့္မားတဲ့ ဆုေၾကးတစ္ခုလည္း ျဖစ္ပါတယ္။
Impunity အသင္းရဲ႕ ျမန္မာႏိုင္ငံဆိုင္ရာ မန္ေနဂ်ာ ဘ႐ိုင္ယန္ မင္းဆက္က ျမန္မာႏိုင္ငံမွာဆုေၾကးျမင့္ၿပိဳင္ပြဲေတြ မ်ားမ်ားစားစား မရွိတဲ့အတြက္ ဆုးေၾကးတိုးျမႇင့္ေပးတာမ်ိဳးဟာ တိုးတက္မႈ လကၡဏာတစ္ရပ္ ျဖစ္တယ္လို႔ ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။
E-sport သုေတသနအဖြဲ႕ NewZoo က ေစ်းကြက္ေလ့လာသူ ဂ်ယ္ရီမီ ဂ်က္ဆန္က ျမန္မာႏိုင္ငံဟာ အိမ္နီးခ်င္းႏိုင္ငံေတြနဲ႔ယွဥ္ရင္ ေတာ္ေတာ္ေလး အားနည္းေနေသးတယ္လို႔ ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။
“ၿပိဳင္ဆိုင္မႈျပင္းထန္တဲ့ ဂိမ္းေလာကမွာ လွ်ပ္စစ္နဲ႔ အင္တာနက္ မွန္မွန္ရဖို႔က အေရးအႀကီးပါတယ္။ စမတ္ဖုန္းသံုးစြဲမႈ ပိုမိုမ်ားျပားလာတာေၾကာင့္ ဂိမ္းေလာကထဲကို လူေတြ ပို၀င္လာမွာ မလြဲ ဧကန္ပါပဲ”
ဂႏၲ၀င္ေတြ ေပၚလာမလား
ႏိုင္ငံတကာတန္း၀င္ အားကစားသမား ထြက္ေပၚမႈနည္းတဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ E-sport ဟာ ကစားသမားေတြ ႏိုင္ငံတကာ အသိုင္းအဝိုင္းထဲ ထိုးေဖာက္၀င္ေရာက္ႏိုင္မယ့္ လမ္းေၾကာင္းတစ္ခု ျဖစ္သလို၊ လူႀကိဳက္အလြန္မ်ားတဲ့ မိုဘိုင္းဂိမ္းေတြမွာ ၀င္ေရာက္ယွဥ္ၿပိဳင္ကစားရင္ ပံုမွန္လစာမ်ိဳး ရႏိုင္တဲ့ အခြင့္အလမ္းတစ္ခုလည္း ျဖစ္ပါတယ္။
“ၿပိဳင္ပြဲေတြမွာ ၀င္ေရာက္ယွဥ္ၿပိဳင္႐ံုနဲ႔ ကိုယ့္ဘ၀ကို ကိုယ္တိုင္ တည္ေဆာက္ႏိုင္ပါတယ္” လို႔ ရန္ကုန္မွာ HOG လို႔ေခၚတဲ့ E-sport စင္တာကို ပူးတြဲဖြင့္လွစ္ထားသူ ကိုေကာင္းျမတ္စံက ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။
ျမန္မာအားကစား၀န္ႀကီးဌာနဟာ ရန္ပံုေငြနည္းပါးတာေၾကာင့္ HOG က ဆီးဂိမ္းၿပိဳင္ပြဲကို
ဆီးဂိမ္းမွာ Dota 2 နဲ႔ Mobile Legends ဂိမ္းေတြ ထည့္သြင္းထားၿပီး ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ဒီဂိမ္းႏွစ္ခုကို ကစားသူအေရအတြက္ ၃ သန္းေက်ာ္ေလာက္ ရွိေနပါတယ္။
အမွတ္ေတြတက္ေအာင္ ဆုေတာင္းေပးၾကတဲ့သူေတြအတြက္ ကစားေပးရင္း ဘ၀ကို ႏွစ္နဲ႔ခ်ီ ေခၽြတာစြာ ျဖတ္သန္းခဲ့ရၿပီးတဲ့ေနာက္ ျမန္မာႏိုင္ငံကို ကိုယ္စားျပဳ ယွဥ္ၿပိဳင္ခြင့္ရတဲ့အတြက္ ဂုဏ္ယူမိတယ္လို႔ ျမင့္ျမတ္ေဇာ္က ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။
“ဖိအားေတြရွိေနေပမယ့္ အဲဒီဖိအားေတြက ပိုေကာင္းေအာင္လုပ္ဖို႔ ကၽြန္ေတာ့္ကို လႈံ႕ေဆာ္ေပးပါတယ္”
Ref: AFP
(AFP သတင္းဌာနတြင္ ေဖာ္ျပထားသည့္ Armed with smartphones, Myanmar e-sports players battle power outages ေဆာင္းပါးကို ေလးေမာင္က ဆီေလ်ာ္ေအာင္ ဘာသာျပန္ဆိုသည္)
