News @ M-Media

Blog

  • စကားတစ္ခြန္းေၾကာင့္ ႏိုင္ငံတကာၿပိဳင္ပြဲ ၃ လအပိတ္ခံရတဲ့ မက္ဆီ

    စကားတစ္ခြန္းေၾကာင့္ ႏိုင္ငံတကာၿပိဳင္ပြဲ ၃ လအပိတ္ခံရတဲ့ မက္ဆီ

    ၾသဂုတ္ ၃၊ ၂၀၁၉
    M-Media

    ခ်ီလီႏွင့္ တတိယေနရာလုပြဲတြင္ ပထမပိုင္း ၃၇ မိနစ္၌ မက္ဆီ အထုတ္ခံရစဥ္

    -ကိုပါအေမရိက ေဘာလံုးၿပိဳင္ပြဲဟာ ျခစားမႈရွိတဲ့ ၿပိဳင္ပြဲတစ္ခုျဖစ္တယ္ဆိုတဲ့ မွတ္ခ်က္ေၾကာင့္ အာဂ်င္တီးနား တိုက္စစ္မွဴး လီယြန္နယ္မက္ဆီဟာ ႏိုင္ငံတကာၿပိဳင္ပြဲေတြကေန ၃ လ ပိတ္ပင္ခံလိုက္ရပါတယ္။

    ခ်ီလီကို ၂ ဂိုး ၁ ဂိုးနဲ႔ အႏိုင္ရရွိခဲ့တဲ့ ကိုပါအေမရိကဖလား တတိယေနရာလုပြဲမွာ အနီကဒ္နဲ႔ ထုတ္ခံခဲ့ရၿပီးတဲ့ေနာက္ ကိုပါအေမရိကဟာ ဘရာဇီးလ္ဖလားရေအာင္ လုပ္ေဆာင္ထားတဲ့ ၿပိဳင္ပြဲျဖစ္တယ္လို႔ မက္ဆီက ေျပာၾကားခဲ့တာပါ။

    မက္ဆီဟာ ၃ လပြဲပယ္ျပစ္ဒဏ္အျဖစ္ ေတာင္အေမရိက ေဘာလံုးအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ Conmebol ကိုလည္း ဒဏ္ေငြ ကန္ေဒၚလာ ၅ ေသာင္း ေပးေဆာင္ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ပြဲပယ္ျပစ္ဒဏ္ေၾကာင့္ မက္ဆီဟာ စက္တင္ဘာလနဲ႔ ေအာက္တိုဘာလတို႔မွာ ကစားမယ့္ အာဂ်င္တီးနားရဲ႕ ႏိုင္ငံတကာ ေျခစမ္းပြဲေတြမွာ ပါ၀င္ခြင့္ရမွာ မဟုတ္ေတာ့ပါဘူး။

    အာဂ်င္တီးနားဟာ ၂၀၂၂ ကမ႓ၻာ့ဖလား ေျခစစ္ပြဲေတြကို ၂၀၂၀ ခုႏွစ္မတ္လမွာ စတင္ ကစားရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။

    ဇြန္လနဲ႔ ဇူလိုင္လမွာ ကစားခဲ့တဲ့ ကိုပါအေမရိကဖလား ေဘာလံုးၿပိဳင္ပြဲမွာ အာဂ်င္တီးနားဟာ ဆီမီးဖိုင္နယ္အထိ တက္ေရာက္ႏိုင္ခဲ့ၿပီး အိမ္ရွင္ဘရာဇီးလ္ကို ၂ ဂိုးျပတ္နဲ႔ ႐ႈံးနိမ့္ကာ ၿပိဳင္ပြဲကေန ထြက္ခြာခဲ့ရပါတယ္။

    အာဂ်င္တီးနား ေဘာလံုးအဖြဲ႕ခ်ဳပ္က ဆီမီးဖိုင္နယ္ပြဲမွာ ဒိုင္လူႀကီးေတြ အမွားလုပ္ခဲ့တယ္လို႔ တိုင္ၾကားခဲ့ေပမယ့္ Conmebol က ဒီတိုင္ၾကားမႈဟာ အေျခအျမစ္မရွိတဲ့ တိုင္ၾကားမႈသာ ျဖစ္တယ္လို႔ ျပန္လည္တုန္႔ျပန္ခဲ့ပါတယ္။

    Ref: BBC

  • ေခြး႐ူးေရာဂါတိုက္ဖ်က္ေရး အစိုးရကို WHO ကူညီေန

    ေခြး႐ူးေရာဂါတိုက္ဖ်က္ေရး အစိုးရကို WHO ကူညီေန

    ၾသဂုတ္ ၂၊ ၂၀၁၉
    M-Media

    Photo Credit – mmtimes

    -အခုႏွစ္အတြင္း ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ က်န္းမာေရးနဲ႔ အားကစား၀န္ႀကီးဌာနကို ေခြး႐ူးပ်ံေရာဂါ ကာကြယ္ေဆး ၁၄၀၀၀ ေပးအပ္ခဲ့တယ္လို႔ ကမ႓ၻာ့က်န္းမာေရးအဖြဲ႕ WHO က ေျပာၾကားလိုက္ပါတယ္။

    ေခြး႐ူးေရာဂါ ကာကြယ္ေရးနဲ႔ ကုသေရးအတြက္ က်န္းမာေရး၀န္ႀကီးဌာနဟာ ရန္ကုန္ေဆး႐ံုႀကီး၊ ေျမာက္ဥကၠလာပ ေဆး႐ံု၊ အင္းစိန္ေဆး႐ံုနဲ႔ သကၤန္းကၽြန္း စံျပေဆး႐ံုတို႔မွာ ၂၄ နာရီ ကုသေရးစင္တာေတြကို ဖြင့္လွစ္ၿပီး ေခြးကိုက္ခံရသူေတြကို ကုသေပးေနပါတယ္။

    ကာကြယ္ေဆးကေတာ့ WHO က သတ္မွတ္ထားတဲ့အတိုင္း ၀.၁ မီလီလီတာထိုးေဆးကို တစ္လအတြင္း ၃ ႀကိမ္ ထိုးသြင္းေပးေနတာ ျဖစ္ပါတယ္။

    WHO ရဲ႕ ျမန္မာႏိုင္ငံဆိုင္ရာ ကိုယ္စားလွယ္ စတီဖင္ေပါလ္ေဂ်ာ့စ္က ေခြး႐ူးေရာဂါဟာ ျပည္သူလူထု က်န္းမာေရးမွာ အဓိကက်တဲ့ ေရာဂါတစ္ခုျဖစ္ၿပီး မိမိတို႔အေနနဲ႔ ဒီကိစၥမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံကို ဆက္လက္ ပံ့ပိုးကူညီေပးသြားမယ္လို႔ ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။

    “ေခြးကိုက္တာကို တတ္ႏိုင္သေလာက္ တားဆီးဖို႔ အရမ္း အေရးႀကီးပါတယ္။ ဒါမွ ေခြး႐ူးေရာဂါကို တားဆီးႏိုင္မွာပါ။ ေခြး႐ူးေရာဂါကို ကိုင္တြယ္ေျဖရွင္းရာမွာ ေခြးေတြကို ကာကြယ္ေဆးထိုးေပးထားတာက အရမ္းထိေရာက္တဲ့ နည္းလမ္းတစ္ခုပါ။ ဒါေပမယ့္ ေခြးကိုက္တာေတြ ဆက္ျဖစ္ေနေတာ့ လူေတြကို ကာကြယ္ေဆး လံုလံုေလာက္ေလာက္ ထိုးေပးဖို႔လည္း အေရးႀကီးပါတယ္”

    ေခြး႐ူးေရာဂါအေၾကာင္းနဲ႔ ျဖစ္ပြားလာရင္ ဘယ္လို ကိုင္တြယ္ေဆာင္ရြက္ရမလဲ ဆိုတာေတြနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ၀န္ႀကီးဌာနက ေဆာင္ရြက္ေနတဲ့ ျပည္သူလူထု အသိပညာေပးလုပ္ငန္းမွာလည္း WHO က ကူညီေထာက္ပံ့ေပးေနပါတယ္။

    က်န္းမာေရးနဲ႔ အားကစား၀န္ႀကီး ဦးျမင့္ေထြးက ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ေခြးကိုက္ခံရမႈ ျမင့္တက္လာၿပီး၊ ေခြး႐ူးေရာဂါ ျဖစ္ပြားေနတဲ့ ႏိုင္ငံေပါင္း ၁၅၀ ေက်ာ္မွာ ျမန္မာႏိုင္ငံက ေရာဂါျဖစ္ပြားမႈႏႈန္း အျမင္ဆံုးမွာ ပါ၀င္ေနေၾကာင္း ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။

    “ေခြးကိုက္တဲ့အေရအတြက္ဟာ တစ္ျဖည္းျဖည္း ျမင့္တက္လာပါတယ္။ ေခြးကိုက္တာနည္းသြားရင္ ေခြး႐ူးေရာဂါ ကာကြယ္ေဆးအတြက္ သံုးစြဲမႈလည္း ေလ်ာ့သြားမွာပါ။ ၂၀၁၆ ခုႏွစ္ကေန ၂၀၁၈ ခုႏွစ္အတြင္း ေခြး႐ူးေရာဂါ ကာကြယ္ေဆးနဲ႔ ဆက္စပ္ေဆးဝါးေတြ၀ယ္ဖို႔ ေငြက်ပ္ ၁၃.၇ ဘီလီယံ သံုးစြဲခဲ့ရပါတယ္”

    ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ အိမ္ေမြးေခြးနဲ႔ လမ္းေဘးေခြး စုစုေပါင္း ၆ သန္းေလာက္ရွိမယ္လို႔ ကၽြမ္းက်င္သူေတြက ခန္႔မွန္းထားၿပီး လူ ၁၀ ေယာက္ကို ေခြးတစ္ေကာင္ႏႈန္းျဖစ္ပါတယ္။ ေခြးေကာင္ေရကို ထိန္းခ်ဳပ္ဖို႔ လိုအပ္တယ္လို႔လည္း ပညာရွင္ေတြက ေထာက္ျပ ေျပာဆိုထားပါတယ္။

    ၂၀၁၇ ခုႏွစ္အတြင္း ျမန္မာႏိုင္ငံတစ္၀ွမ္း ေဆး႐ံုးေတြမွာ ေခြးကိုက္လူနာေပါင္း ၁၈၀၀၀၀ ေလာက္ လာေရာက္ကုသခဲ့ၾကၿပီး ၂၀၁၈ ခုႏွစ္မွာေတာ့ ပိုမိုျမင့္က္ကာ ၁၉၂၀၀၀ အထိ ျဖစ္လာပါတယ္။ အခုႏွစ္ ပထမ ၆ လအတြင္းမွာေတာ့ ေခြးကိုက္ခံရတဲ့ လူနာေပါင္း ၆ ေသာင္းေလာက္ ရွိခဲ့ပါတယ္။

    ေခြး႐ူးေရာဂါေၾကာင့္ ေသဆံုးသူကေတာ့ ၂၀၁၁ ခုႏွစ္မွာ ၂၄၅ ဦး ရွိရာကေန၊ ၂၀၁၈ ခုႏွစ္မွာ ၇၁ ဦးအထိ က်ဆင္းသြားပါတယ္။ အခုႏွစ္မွာေတာ့ ေသဆံုးသူ ၄၀ ခန္႔သာ ရွိပါတယ္။

    Ref: mmtimes

    (Myanmar Times အဂၤလိပ္ပိုင္းတြင္ ေဖာ္ျပသည့္ သတင္းကို ေကာက္ႏႈတ္ ဘာသာျပန္ဆိုပါသည္)

  • ထိုင္းႏိုင္ငံ ဘန္ေကာက္ၿမိဳ႕တြင္ ဗံုးအေသးစား ၆ လံုး ေပါက္ကြဲ

    ထိုင္းႏိုင္ငံ ဘန္ေကာက္ၿမိဳ႕တြင္ ဗံုးအေသးစား ၆ လံုး ေပါက္ကြဲ

    ၾသဂုတ္ ၂၊ ၂၀၁၉
    M-Media

    -ထိုင္းႏိုင္ငံ ၿမိဳ႕ေတာ္ဘန္ေကာက္က ေနရာ ၆ ေနရာမွာ ဒီကေန႔မနက္ပိုင္းက ဗံုးအငယ္စား ေပါက္ကြဲမႈေတြ ျဖစ္ခဲ့ၿပီး အေမရိကန္၊ တ႐ုတ္နဲ႔ အေရွ႕ေတာင္အာရွႏိုင္ငံေတြက ထိပ္တန္း သံတမန္ေတြပါ၀င္တဲ့ အာဆီယံ လံုျခံဳေရးအစည္းအေ၀း က်င္းပေနခ်ိန္ တိုက္တိုက္ဆိုင္ဆိုင္ ျဖစ္ပြားခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။

    ေဒသစံေတာ္ခ်ိန္ မနက္ ၉ နာရီမတိုင္ခင္ ဘန္ေကာက္ၿမိဳ႕လယ္ေကာင္က ေနရာႏွစ္ခုမွာ ပထမဆံုး ေပါက္ကြဲခဲ့တာျဖစ္ၿပီး ေနာက္ပိုင္းမွာေတာ့ အစိုးရ၀န္ႀကီးဌာနေတြတည္ရွိရာ ၿမိဳ႕ေျမာက္ပိုင္းက အေဆာက္အဦးနားမွာ ဆက္တိုက္ ေပါက္ကြဲခဲ့ပါတယ္။ ေပါက္ကြဲမႈေတြေၾကာင့္ သန္႔ရွင္းေရး၀န္ထမ္း ၃ ဦးအပါအ၀င္ ၄ ဦး ဒဏ္ရာရရွိခဲ့ပါတယ္။

    ေပါက္ကြဲမႈျဖစ္ပြားရာ ေနရာက တစ္ခ်ိဳ႕အေဆာက္အဦးေတြရဲ႕ ျပတင္းေပါက္မွန္ေတြ အက္ကြဲခဲ့ပါတယ္။

    ထိုင္းရဲတပ္ဖြဲ႕က တာ၀န္ရွိသူ ကာနယ္ Kamtorn Uicharoen က ေနရာ ၆ ခုမွာ ဗံုး ေတြ ေပါက္ကြဲခဲ့ၿပီး တစ္ေနရာမွာေတာ့ မေပါက္ကြဲခင္ ရွင္းလင္းႏိုင္ခဲ့ေၾကာင္း၊ ဗံုးေတြဟာ လက္လုပ္ခ်ိန္ကိုက္ဗံုးေတြျဖစ္ေၾကာင္း ႐ိုက္တာသတင္းဌာနကို ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။

    ဗံုးေတြဟာ ‘ပင္ေပါင္ဗံုး’ လို႔ေခၚတဲ့ တင္းနစ္ေဘာလံုးအရြယ္ေတြျဖစ္ၿပီး ထိခိုက္ဒဏ္ရာရဖို႔ မရြယ္ရည္ဘဲ၊ ေဒသတြင္း လံုျခံဳေရးဆိုင္ရာ အစည္းအေ၀းရွိေနတဲ့အခ်ိန္ အစိုးရကို အရွက္ရေစဖို႔ ရည္ရြယ္လုပ္ေဆာင္မႈ ျဖစ္ပံုရေၾကာင္း ႏိုင္ငံေရး ကၽြမ္းက်င္သူေတြက သံုးသပ္ၾကပါတယ္။

    ထိုင္း၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ ပရာယြတ္ ခ်န္အိုခ်ာကေတာ့ ေပါက္ကြဲမႈေတြကို ႐ႈတ္ခ်ခဲ့ၿပီး စံုစမ္းစစ္ေဆးေရ လုပ္ေဆာင္ဖို႔ အမိန္႔ေပးထားပါတယ္။ ဘယ္အဖြဲ႕က လုပ္ေဆာင္လဲဆိုတာ ရွင္းရွင္းလင္းလင္း မသိရေသးပါဘူး။

    ဘန္ေကာက္မွာ အေရွ႕ေတာင္အာရွ ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးေတြ ပါ၀င္တဲ့ လံုျခံဳေရးဆိုင္ရာ ထိပ္သီးအစည္းအေ၀းတစ္ခု က်င္းပေနၿပီး ဒီအစည္းအေ၀းကို တ႐ုတ္ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ ၀မ္ယီနဲ႔ အေမရိကန္ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး မိုက္ပြမ္ပီယိုတို႔ တက္ေရာက္ၾကပါတယ္။

    ထိုင္းႏိုင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီးဌာနက တာ၀န္ရွိသူ Arthayudh Srisamoot က ေပါက္ကြဲမႈေတြေၾကာင့္ အစည္းအေ၀းေပၚ ဘယ္လိုထိခိုက္မႈမွ ရွိမွာမဟုတ္ဘူးလို႔ ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။

    Ref: CNA

  • အမ်ိဳးသမီးမ်ား ခရီးသြားရာတြင္ အမ်ိဳးသားအုပ္ထိန္းသူ လိုအပ္သည့္စနစ္ကို ေဆာ္ဒီပယ္ဖ်က္

    အမ်ိဳးသမီးမ်ား ခရီးသြားရာတြင္ အမ်ိဳးသားအုပ္ထိန္းသူ လိုအပ္သည့္စနစ္ကို ေဆာ္ဒီပယ္ဖ်က္

    ဇူလိုင္ ၂၊ ၂၀၁၉
    M-Media

    -အမ်ိဳးသမီးေတြ ႏိုင္ငံရပ္ျခားကို ခရီးသြားရင္ အမ်ိဳးသားအုပ္ထိန္းသူ ပါ၀င္မွ ခြင့္ျပဳတဲ့စနစ္ကို
    ဖ်က္သိမ္းေၾကာင္း ေဆာ္ဒီအာေရဗ်အစိုးရက မေန႔မွာ ေၾကျငာလိုက္ၿပီး ေရွး႐ိုးစြဲ ေဆာ္ဒီမွာ အမ်ိဳးသမီးအခြင့္အေရးနဲ႔ပတ္သက္တဲ့ ေနာက္ထပ္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈတစ္ခု ျဖစ္ပါတယ္။

    ေဆာ္ဒီဟာ အရင္က အမ်ိဳးသမီးေတြကားေမာင္းခြင့္ ပိတ္ပင္တဲ့ ကမ႓ၻာ့တစ္ခုတည္းေသာႏိုင္ငံ ျဖစ္ခဲ့ၿပီး ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္မွာ ဒီပိတ္ပင္မႈကို ဖယ္ရွားေပးခဲ့ပါတယ္။

    ခရီးသြားရင္ အမ်ိဳးသားအုပ္ထိန္းသူ ပါ၀င္ရမယ္ဆိုတဲ့ ကန္႔သတ္ခ်က္ ဖယ္ရွားေပးမႈကို အေမရိကန္ႏိုင္ငံဆိုင္ရာ ေဆာ္ဒီသံအမတ္ ရီမာ ဘန္ဒါ အလ္-ဆာအြဒ္ကလည္း အတည္ျပဳခဲ့ပါတယ္။

    “ဒါဟာ သမိုင္းသစ္ေရးရာမွာ ပါ၀င္လာမယ့္ စည္းမ်ဥ္းေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ ကၽြန္မတို႔ လူ႕အဖြဲ႕အစည္းမွာ အမ်ိဳးသားနဲ႔ အမ်ိဳးသမီးေတြအေပၚ တန္းတူဆက္ဆံဖို႔ တိုက္တြန္းေဆာ္ၾသေလ့ရွိၾကတယ္။ အခ်ိန္အေတာ္ၾကာခဲ့ၿပီးတဲ့ေနာက္ အခုလို ျဖစ္ေပၚတိုးတက္မႈေတြ ရွိလာပါၿပီ” လို႔ ရီမာက သူမရဲ႕ ဆိုရွယ္မီဒီယာမွာ ေရးသားခဲ့ပါတယ္။

    ရီမာဟာ ေဆာ္ဒီရဲ႕ ပထမဆံုး အမ်ိဳးသမီး သံအမတ္လည္း ျဖစ္ပါတယ္။

    အမ်ိဳးသားအုပ္ထိန္းသူ လိုအပ္မႈ ပယ္ဖ်က္တဲ့အမိန္႔ဟာ ဘယ္အခ်ိန္မွာ အသက္၀င္မလဲဆိုတာတိတိက်က် မသိရေသးပါဘူး။

    အရင္က ေဆာ္ဒီအမ်ိဳးသမီးေတြဟာ ခရီးသြားရင္ ဖခင္၊ ခင္ပြန္း၊ သား ဒါမွမဟုတ္ ေဆြမ်ိဳးနီးစပ္ထဲက အမ်ိဳးသားတစ္ဦးဦး အေဖာ္ပါမွသာ သြားခြင့္ရတာျဖစ္ၿပီး၊ အခု ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈက ဒီစနစ္ကို အဆံုးသတ္ေစမွာ ျဖစ္ပါတယ္။

    ေဆာ္ဒီအစိုးရသတင္းစာေတြကလည္း အသက္ ၂၁ ႏွစ္ျပည့္ ႏိုင္ငံကူးလက္မွတ္ ေလွ်ာက္ထားတဲ့ အမ်ိဳးသမီးတိုင္းကို ထုတ္ေပးသြားမွာျဖစ္ၿပီး၊ ခရီးသြားရာမွာလည္း အမ်ိဳးသား အုပ္ထိန္းသူ ပါစရာမလိုေတာ့ဘူးလို႔ ေရးသား ေဖာ္ျပခဲ့ၾကပါတယ္။

    ေဆာ္ဒီႏိုင္ငံသားေတြနဲ႔ လူ႕အခြင့္အေရး လႈပ္ရွားသူေတြကေတာ့ ဒီဥပေဒသစ္ကို ႀကိဳဆိုေၾကာင္း ဆိုရွယ္မီဒီယာေတြမွာ ေရးသားေဖာ္ျပေနၾကပါတယ္။

    Ref: Aljazeera

  • ေဘဂ်င္းရွိ ဟာလာလ္ဆိုင္မ်ားတြင္ အစၥလာမ့္အမွတ္သညာမ်ား ဖယ္ရွားရန္ တ႐ုတ္အစိုးရ အမိန္႔ထုတ္

    ေဘဂ်င္းရွိ ဟာလာလ္ဆိုင္မ်ားတြင္ အစၥလာမ့္အမွတ္သညာမ်ား ဖယ္ရွားရန္ တ႐ုတ္အစိုးရ အမိန္႔ထုတ္

    ၾသဂုတ္ ၂၊ ၂၀၁၉
    M-Media

    အာရဘီစာတန္းကို ဘုပ္ထားသည့္ ဟာလာလ္ဆိုင္တစ္ခု

    -ေဘဂ်င္းၿမိဳ႕က အစၥလာမ္ဘာသာ၀င္ေတြရဲ႕ ေစ်းဆိုင္ေတြ၊ ဟာလာလ္ စားေသာက္ဆိုင္ေတြမွာ
    အစၥလာမ္နဲ႔သက္ဆိုင္တဲ့ အမွတ္သညာေတြ၊ အာရဘီဆိုင္းဘုတ္ေတြကို တ႐ုတ္အာဏာပိုင္တြက ဖယ္ရွားခိုင္းခဲ့ၿပီး လူနည္းစုေတြကို တ႐ုတ္ဇာတ္သြင္းေရးစီမံကိန္းမွာ ေနာက္တစ္ဆင့္ ထပ္တိုးလာတာလည္း ျဖစ္ပါတယ္။

    ႐ိုက္တာသတင္းဌာနက ေဘဂ်င္းၿမိဳ႕မွာရွိတဲ့ စားေသာက္ဆိုင္ေတြ၊ ေစ်းဆိုင္ေတြကို ၿပီးခဲ့တဲ့ရက္ပိုင္းအတြင္း သြားေရာက္စံုစမ္းၿပီး ဒီကိစၥကို ေဖာ္ထုတ္တင္ျပခဲ့တာပါ။

    ဟာလာလ္စားေသာက္ဆိုင္နဲ႔ ေစ်းဆိုင္ ၁၁ ခုရဲ႕ ၀န္ထမ္းေတြက တ႐ုုတ္အာဏာပိုင္ေတြဟာ
    လနဲ႔ၾကယ္လို အစၥလာမ့္အမွတ္သညာေတြ၊ ကိုရန္က်မ္းက စာေၾကာင္းေတြ၊ အာရဘီဘာသာစကားနဲ႔ ေရးသားထားတဲ့ ‘ဟာလာလ္’ ဆိုင္းဘုတ္ေတြကို ဖယ္ရွားခိုင္းခဲ့တယ္လို႔ ႐ိုက္တာသတင္းဌာနကို ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။

    ေခါက္ဆြဲဆိုင္တစ္ဆိုင္မွာဆိုရင္ ဟာလာလ္ဆိုင္းဘုတ္ကို မ်က္စိေရွ႕မွာတင္ ျဖဳတ္ခ်ဖို႔ အာဏာပိုင္ေတြက ခိုင္းေစခဲ့တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။

    “ဒါေတြဟာ ႏိုင္ငံျခားယဥ္ေက်းမႈျဖစ္ၿပီး တ႐ုတ္ယဥ္ေက်းမႈကို ပိုအသံုးျပဳသင့္တယ္လို႔ သူတို႔က ေျပာပါတယ္” လို႔ လံုျခံဳေရးစိုးရိမ္ရမႈေၾကာင့္ အမည္မေဖာ္လိုတဲ့ ေခါက္ဆြဲဆိုင္မန္ေနဂ်ာက ေျပာပါတယ္။

    ႏိုင္ငံအတြင္းက ဘာသာေရးအမွတ္သညာေတြအေပၚ ပစ္မွတ္ထားဖိႏွိပ္တဲ့လုပ္ငန္းကို တ႐ုတ္အစိုးရက ၂၀၁၆ ခုႏွစ္မွာ စတင္လုပ္ေဆာင္ခဲ့တာျဖစ္ၿပီး အစၥလာမ္ အမွတ္သညာေတြနဲ႔ အာရဘီစာပန္းခ်ီေတြကို ပစ္မွတ္ထားလာတာဟာ ဒီလုပ္ငန္းရဲ႕ ေနာက္ဆင့္ ျဖစ္ပါတယ္။

    အရင္ကလည္း တ႐ုတ္အစိုးရဟာ ႏိုင္ငံတစ္၀ွမ္းက ဗလီ၀တ္ေက်ာင္းေတာ္ေတြရဲ႕ အမိုးခံုးေတြကို ဖ်က္ဆီးခဲ့ၿပီး ဒါေတြဟာ အေရွ႕အလယ္ပိုင္းစတိုင္ ျဖစ္တဲ့အတြက္ ဒီလို ေဆာင္ရြက္ရတာလို႔ ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။

    တရား၀င္ကိန္းဂဏန္း ထုတ္ျပန္ခ်က္ေတြအရ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံမွာ အစၥလာမ္ဘာသာ၀င္ သန္း ၂၀
    ေလာက္ရွိၿပီး ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္အနည္းငယ္အတြင္း တ႐ုတ္ဇာတ္သြင္းမႈ၊ ကြန္ျမဴနစ္အေတြးအေခၚ သြတ္သြင္းမႈေတြကို ပိုမို ခံစားလာရပါတယ္။

    ခရစ္ယာန္မ်ားကိုလည္း ပစ္မွတ္ထား

    တ႐ုတ္အစိုးရက Golden Lampstand ခရစ္ယာန္ဘုရားေက်ာင္းကို ေဖာက္ခြဲဖ်က္ဆီးေနစဥ္

    တ႐ုတ္အစိုးရက ဘာသာေရးအေဆာက္အဦးေတြ၊ အမွတ္သညာေတြအေပၚ ပစ္မွတ္ထား ဖ်က္ဆီးေနမႈကို ႏိုင္ငံအတြင္းက လူနည္းစု ခရစ္ယာန္ေတြလည္း ခံစားေနရပါတယ္။

    အခုႏွစ္ ဇန္နဝါရီလက ႏိုင္ငံေျမာက္ပိုင္း ရွန္ဇီျပည္နယ္မွာရွိတဲ့ Golden Lampstand ခရစ္ယာန္ ဘုရားေက်ာင္းကို တ႐ုတ္အစိုးရက စက္ယႏၲရားႀကီးေတြ၊ ဒိုင္းနမိုက္ေတြ အသံုးျပဳၿပီး
    ေဖါက္ခြဲဖ်က္ဆီးခဲ့ပါတယ္။

    Golden Lampstand ဘုရားေက်ာင္းက တ႐ုတ္ႏိုင္ငံမွာရွိတဲ့ အႀကီးဆံုး ခရစ္ယာန္ဘုရားေက်ာင္းေတြထဲက တစ္ခုလည္း ျဖစ္ပါတယ္။ တ႐ုတ္အစိုးရဟာ ၂၀၁၈ ခုႏွစ္ ဒီဇင္ဘာလ ေႏွာင္းပိုင္းနဲ႔ ၂၀၁၉ ခုႏွစ္ ဇန္နဝါရီလ အေစာပိုင္းေတြမွာ ခရစ္ယာန္ဘုရားေက်ာင္းႀကီး ၂ ခုကို ေဖာက္ခြဲဖ်က္ဆီးခဲ့ပါတယ္။

    ႏိုင္ငံတစ္၀ွမ္းမွာ စိုက္ထူထားတဲ့ လက္ဝါးကပ္တိုင္ေတြကို ၿဖိဳခ်တာ၊ ခရစ္ယာန္ဘာသာ၀င္ေတြရဲ႕
    ဘာသာေရး စာအုပ္စာေပေတြကို သိမ္းဆည္းတာ၊ ဘုရားေက်ာင္းေတြကို ၀င္ေရာက္စီးနင္းၿပီး
    ၀တ္ျပဳဆုေတာင္းသူေတြကို ဖမ္းဆီးထိန္းသိမ္းတာေတြကိုလည္း တ႐ုတ္အစိုးရက ပိုမို လုပ္ေဆာင္လာပါတယ္။

    တ႐ုတ္ႏိုင္ငံမွာ ခရစ္ယာန္ဘာသာ၀င္ သန္း ၆၀ ေလာက္ ရွိေနၿပီး တ႐ုတ္အာဏာပိုင္ေတြရဲ႕ ဖိႏွိပ္မႈေၾကာင့္ ထက္၀က္ေလာက္က ဘာသာေရးကို လွ်ိဳ႕၀ွက္စြာ က်င့္သံုးေနရပါတယ္။

    စိုးရိမ္

    ေဘဂ်င္းၿမိဳ႕မွ ဟာလာလ္ဆိုင္

    ဘာသာေရးအသင္းအဖြဲ႕ေတြကတစ္ဆင့္ ႏိုင္ငံျခားၾသဇာလႊမ္းမိုးကာ ထိန္းခ်ဳပ္ရခက္မွာကို တ႐ုတ္အာဏာပိုင္ေတြက စိုးရိမ္တဲ့အတြက္ ဘာသာေရးအသင္းအဖြဲ႕ေတြကို ဒီလို ပစ္မွတ္ထား ႏွိမ္ႏွင္းတာျဖစ္တယ္လို႔ ကၽြမ္းက်င္သူေတြက သံုးသပ္ေျပာဆိုၾကပါတယ္။

    “အာရဘီကို ႏိုင္ငံျခား ဘာသာစကားတစ္ခုအျဖစ္ ႐ႈျမင္ၿပီး၊ ဒီဘာသာစကားနဲ႔ ဆက္ႏြယ္တဲ့ အ အသိပညာေတြဟာ အစိုးရရဲ႕ ထိန္းခ်ဳပ္မႈေအာက္မွာ မရွိဘူးလို႔ ယူဆေနတာပါ။ အာရဘီဟာ တစ္ကမ႓ၻာလံုးက က်င့္သံုးေနတဲ့ ဘာသာေရးပံုစံနဲ႔ ဆက္ႏြယ္ေနၿပီး တ႐ုတ္အာဏာပိုင္ေတြက အစြန္းေရာက္ဝါဒနဲ႔ ဆက္ႏြယ္ေနတယ္လို႔ မွတ္ယူထားပါတယ္။ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံက အစၥလာမ္ဘာသာကို တ႐ုတ္ဘာသာစကားနဲ႔ပဲ သူတို႔က က်င့္သံုးခ်င္ၾကတာပါ” လို႔ ဝါရွင္တန္တကၠသိုလ္က မႏုႆေဗဒ ပညာရွင္ျဖစ္ၿပီး တ႐ုတ္ႏိုင္ငံအေနာက္ပိုင္းက ရွင္က်န္းျပည္နယ္အေၾကာင္း ေလ့လာေနသူ ဒါရန္ဘိုင္လာက ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။

    အစားအေသာက္ေတြကို လိုက္လံပို႔ေဆာင္ေပးေနတဲ့ Meituan Dianping အက္ပလီေကးရွင္းအရ ေဘဂ်င္းၿမိဳ႕မွာ ဟာလာလ္ စားေသာက္ဆိုင္နဲ႔ ေစ်းဆိုင္ေပါင္း အနည္းဆံုး တစ္ေထာင္ေလာက္ရွိၿပီး အမ်ားစုက ေဘဂ်င္းရဲ႕ သမိုင္း၀င္ မြတ္စလင္ရပ္ကြက္က ျဖစ္ပါတယ္။

    ဟာလာလ္အမွတ္သညာေတြ၊ အာရဘီစာပန္းခ်ီနဲ႔ ေရးသားထာားတဲ့ ကိုရန္က်မ္းက စာတန္းေတြ ဖယ္ရွားဖို႔ ၿမိဳ႕တြင္းက ဟာလာလ္ဆိုင္ေတြအားလံုးကို တ႐ုတ္အာဏာပိုင္ေတြက အမိန္႔ေပးထားလားဆိုတာ ရွင္းရွင္းလင္းလင္း မသိရေသးပါဘူး။

    မိမိတို႔ သတင္းေထာက္ေတြရဲ႕ ေလ့လာမႈအရ ဆိုင္ႀကီးေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားမွာ အာရဘီနဲ႔ ေရးသားထားတဲ့ ဟာလာလ္ဆိုင္းဘုတ္အစား တ႐ုတ္ဘာသာစကားနဲ႔ ေရးသားထားတဲ့ ဟာလာလ္ဆိုင္းဘုတ္ေတြကို တပ္ဆင္ထားတယ္လို႔ ႐ိုက္တာသတင္းဌာနက ေဖာ္ျပထားပါတယ္။

    ေဘဂ်င္းအစိုးရရဲ႕ တိုင္းရင္းသားနဲ႔ ဘာသာေရးဆိုင္ရာ ေကာ္မတီကေတာ့ ႐ိုက္တာသတင္းဌာနရဲ႕ ေမးျမန္းမႈကို ေျဖၾကားဖို႔ ျငင္းဆိုခဲ့ၿပီး၊ ဟာလာလ္ဆိုင္ေတြကို ဒီလိုအမိန္႔ေပးတာဟာ ဗဟိုအစိုးရရဲ႕ ၫႊန္ၾကားခ်က္အတိုင္းျဖစ္တယ္လို႔ ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။

    ဗဟိုအစိုးရရဲ႕ တိုင္းရင္းသားေရးရာေကာ္မရွင္အႀကီးအကဲ က်ားရွီက တ႐ုတ္ႏိုင္ငံရဲ႕ အေျခခံဥပေဒမွာ လူနည္းစုေတြ အားလံုးရဲ႕ အခြင့္အေရးနဲ႔ အက်ိဳးစီးပြားကို ကာကြယ္ေပးထားတယ္လို႔ ေျပာၾကားခဲ့ေပမယ့္၊ ေဘဂ်င္းက ကိစၥအတြက္ ဗဟိုက ဘယ္လိုၫႊန္ၾကားထားသလဲဆိုတာကို ရွင္းျပခဲ့ျခင္း မရွိပါဘူး။

    ႐ိုက္တာသတင္းဌာနက ေမးျမန္းခဲ့တဲ့ ဆိုင္ရွင္အမ်ားစုက ဟာလာလ္ဆိုင္းဘုတ္ေတြ အစားထိုးရတာနဲ႔ပတ္သက္လို႔ သူတို႔မွာ ဘာျပႆနာမွ မရွိေၾကာင္း ေျပာၾကားခဲ့ၾကၿပီး၊ တစ္ခ်ိဳ႕ေတြကေတာ့
    ဒါဟာ စားသံုးသူေတြအတြက္ ႐ႈတ္ေထြးမႈ ျဖစ္ေစလိမ့္မယ္လို႔ ေျဖခဲ့ၾကပါတယ္။ တစ္ခ်ိဳ႕ေတြက တ႐ုတ္အစိုးရဟာ အစၥလာမ္ဘာသာရဲ႕ အမွတ္သညာေတြ၊ ဓေလ့ထံုးတမ္းေတြကို ဖယ္ရွားဖို႔ ေဆာင္ရြက္ေနတာလို႔ ေ၀ဖန္ခဲ့ပါတယ္။

    “ႏိုင္ငံေတာ္ညီၫြတ္ေရး၊ ႏိုင္ငံတကာမွာ၀င္ဆံ့ေရးလို႔ သူတို႔ တစ္ခ်ိန္လံုး ေျပာေနၾကတယ္။ ႏိုင္ငံေတာ္ ညီၫြတ္ေရးဆိုတာ ဒါမ်ိဳးလား”

    Ref: Reuters, NY Times