Blog

ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ေထာင္ႏွင့္ခ်ီသည့္ စာသင္ေက်ာင္းမ်ား ပ်က္ဆီးမည့္အႏၲရာယ္ႏွင့္ ရင္ဆိုင္ေနရ

ဇူလိုင္ ၁၊ ၂၀၁၉
M-Media

ျပည္တြင္း စာသင္ေက်ာင္းတစ္ခု (Photo Credit – UNICEF)

-ျမန္မာႏိုင္ငံက စာသင္ေက်ာင္းေတြ၊ စာသင္ေက်ာင္းနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ အေဆာက္အအံုေတြထဲမွာ ေထာင္နဲ႔ခ်ီတဲ့ ေက်ာင္းေတြဟာ ပ်က္ဆီးမႈ တစ္မ်ိဳးမဟုတ္တစ္မ်ိဳးနဲ႔ ရင္ဆိုင္ေနရတယ္လို႔ ပညာေရး၀န္ႀကီးဌာန ျပည္ေထာင္စု၀န္ႀကီး ဦးမ်ိဳးသိန္းႀကီးက ေျပာၾကားလိုက္ပါတယ္။

ႏိုင္ငံအတြင္း စာသင္ေက်ာင္း ၃၄၀၀၀၊ ေက်ာင္းနဲ႔ပတ္သက္တဲ့ အေဆာက္အဦး သိန္းခ်ီရွိရာမွာ ၃၀၀၀ ေလာက္က ပ်က္ဆီးမႈေတြနဲ႔ ရင္ဆိုင္ေနရတာပါ။

“ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ပညာေရး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြ ေဆာင္ရြက္ေနေပမယ့္၊ ေက်ာင္းေဆာက္ထားတဲ့ တစ္ခ်ိဳ႕ေျမေတြက ေက်ာင္းေျမေတြ မဟုတ္ဘူး။ တစ္ခ်ိဳ႕ေက်ာင္းေတြမွာ ျခံစည္း႐ိုးမရွိဘူး။ ေက်ာင္းသားမိဘေတြက ေက်ာင္းအတြက္ ေျမ၀ယ္ေပးရတာေတြ ရွိတယ္။ တစ္ခ်ိဳ႕ေက်ာင္းေတြမွာအေဆာက္အဦးေကာင္းေကာင္း မရွိဘူး။ ဒီလိုအေျခအေနေတြေၾကာင့္ တစ္ႏွစ္ကို ေက်ာင္းေပါင္း ၃၀၀၀ ေလာက္ဟာ ပ်က္ဆီးမယ့္အေနအထားေတြ ရွိေနပါတယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္ ကၽြန္ေတာ္တို႔ရဲ႕ ဒုတိယဦးစားေပးလုပ္ငန္းက စာသင္ေက်ာင္းေတြအတြက္ သင့္ေလ်ာ္တဲ့ အေဆာက္အဦး ေဆာက္ေပးဖို႔ပါ” လို႔ ၾကာသာပေတးေန႔က ေနျပည္ေတာ္မွာျပဳလုပ္တဲ့ ပညာေရးဖိုရမ္တစ္ခုမွာ ပညာေရး၀န္ႀကီး ဦးမ်ိဳးသိမ္းႀကီးက ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။

ႏိုင္ငံရဲ႕ ပညာေရး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈမွာ ေနာက္ထပ္ ဦးစားေပး လုပ္ေဆာင္ရမယ့္ကိစၥက ဆရာ၊ ဆရာမ၊ ကာယာဆရာ၊ စာၾကည့္တိုက္နဲ႔ နည္းပညာစနစ္ေတြအတြက္ ပညာေရး၀န္ထမ္း အသစ္ေတြ ခန္႔ထားေရး ျဖစ္တယ္လို႔လည္း ၀န္ႀကီးက ထည့္သြင္း ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။

ေနျပည္ေတာ္က အဲဒီဖိုရမ္ဟာ ပညာေရးက႑မွာ နည္းပညာအသံုးျပဳႏိုင္ေရး ေဆြးေႏြးခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။

ျမန္မာႏိုင္ငံ ကြန္ပ်ဴတာပညာရွင္မ်ားအသင္း ဒုတိယဥကၠဌ ေဒၚႏြယ္ႏြယ္၀င္းက ျပည္တြင္းကေက်ာင္းေတြမွာ နည္းပညာကို က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ အသံုးျပဳႏိုင္ေရး ေက်ာင္းသားေတြအတြက္ ၿပိဳင္ပြဲလုပ္ေပးတာ၊ ႏိုင္ငံတကာ ၿပိဳင္ပြဲေတြမွာ ၀င္ေရာက္ယွဥ္ၿပိဳင္ႏိုင္ေအာင္ ကူညီေပးတာေတြ လုပ္ေဆာင္ေနတယ္လို႔ ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။

Ref: mmtimes

(Myanmar Times အဂၤလိပ္ပိုင္းတြင္ ေဖာ္ျပသည့္သတင္းကို ေကာက္ႏႈတ္ ဘာသာျပန္ဆိုပါသည္)

July 1, 2019
ဥေရာပတြင္ အပူခ်ိန္လြန္ကဲမႈက ကမ႓ၻာ့ ရာသီဥတုျပႆနာကို မီးေမာင္းထိုးျပေန

ဇူလိုင္ ၁၊ ၂၀၁၉
M-Media

-လတ္တေလာ ဥေရာပတိုင္းျပည္ေတြမွာ အပူခ်ိန္လြန္ကဲၿပီး ေတာမီးေလာင္မႈ၊ လူေသဆံုးမႈေတြ ျဖစ္လာတာဟာ ကမ႓ၻာႀကီးက ၾကံဳေတြ႕ေနရတဲ့ ရာသီဥတု ေဖာက္ျပန္မႈကို မီးေမာင္းထိုးျပေနတာျဖစ္ၿပီး အခ်ိန္မီ ေဆာင္ရြက္ဖို႔ လိုအပ္လာေနၿပီလို႔ ပညာရွင္ေတြက သတိေပးလိုက္ပါတယ္။

ၿပီးခဲ့တဲ့ ရက္ပိုင္းအတြင္း ဥေရာပမွာ ပူလႈိင္းျဖတ္ေနၿပီး ေျမာက္ပိုင္းနဲ႔ အေနာက္ပိုင္း ႏိုင္ငံေတြက အပူအခ်ိန္သတိေပးခ်က္ ထုတ္ျပန္ထားပါတယ္။ ျပင္သစ္၊ အီတလီနဲ႔ စပိန္တို႔မွာ အပူခ်ိန္ အလြန္အမင္းျမင့္မားမႈ ေနာက္ဆက္ ျပႆနာေတြေၾကာင့္ အနည္းဆံုး လူ ၈ ဦး ေသဆံုးခဲ့ပါတယ္။ အပူခ်ိန္ ျမင့္တက္လာမႈေၾကာင့္ ေတာမီးေလာင္တာေတြလည္း ျဖစ္ေနပါတယ္။

ျပင္သစ္ႏိုင္ငံရဲ႕ ေသာၾကာေန႔အပူခ်ိန္ ၄၅.၉ ဒီဂရီ ဆဲလ္စီးယက္စ္ဟာ ႏိုင္ငံသမိုင္းတစ္ေလွ်ာက္ အပူခ်ိန္ အျမင့္ဆံုးလည္း ျဖစ္ပါတယ္။ အပူခ်ိန္ ၄၅ ဒီဂရီကို ေက်ာ္သြားတဲ့ ဥေရာပႏိုင္ငံ အေရအတြက္ဟာ ျပင္သစ္အပါအ၀င္ ၇ ႏိုင္ငံ ရွိလာၿပီ ျဖစ္ပါတယ္။ အပူခ်ိန္ ျမင့္တက္လာတာေၾကာင့္ ျပင္သစ္မွာ ေကာက္ပဲသီးႏွံေတြ ပ်က္ဆီးမႈလည္း ရွိလာပါတယ္။

၂၀၀၃ ခုႏွစ္မွာလည္း ျပင္သစ္ဟာ အပူလႈိင္းဒဏ္ကို ခံစားခဲ့ရၿပီး လူေပါင္း ၁၅၀၀၀ ေလာက္ ေသဆံုးခဲ့တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။

စပိန္က ေဒသ ၅၀ မွာ ၄၀ ကို အပူခ်ိန္သတိေပးခ်က္ ထုတ္ျပန္ထားရၿပီး၊ ေဒသ ၇ ခုကေတာ့ အဆိုးဝါးဆံုး အႏၲရာယ္ ရွိႏိုင္တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ စပိန္ႏိုင္ငံေျမာက္ပိုင္းဟာ သမိုင္းတစ္ေလွ်ာက္ အျမင့္ဆံုးအပူခ်ိန္ ၄၃.၉ ဒီဂရီ ဆဲလ္စီးယက္စ္ကို ေရာက္ရွိခဲ့ပါတယ္။ ဂ်ာမနီႏိုင္ငံမွာလည္း အပူခ်ိန္ သတိေပးခ်က္ေတြ ထုတ္ျပန္ထားရပါတယ္။

အပူခ်ိန္အလြန္အမင္း ျမင့္တက္လာမႈေၾကာင့္ ဥေရာပက ၿမိဳ႕ႀကီးတစ္ခ်ိဳ႕မွာ ေလထုသန္႔ရွင္းမႈ အရည္အေသြး က်ဆင္းကာ အာဏာပိုင္ေတြက အေရးေပၚ ေဆာင္ရြက္မႈေတြ ျပဳလုပ္ေနရပါတယ္။

အပူဆံုးႏွစ္ ၂၀၁၉

ရာသီဥတုေျပာင္းလဲမႈ တိုက္ဖ်က္ေရး လုပ္ငန္းေတြကို ထိထိေရာက္ေရာက္ မလုပ္ေဆာင္တာေၾကာင့္ အပူခ်ိန္ေတြဟာ တစ္ႏွစ္ထက္တစ္ႏွစ္ ျမင့္တက္လာတယ္လို႔ မိုးေလ၀သပညာရွင္ေတြက သံုးသပ္ပါတယ္။

ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္ေပါင္း ၅၀၀ အတြင္း ဥေရာပဟာ အပူဆံုးႏွစ္ ၅ ႏွစ္ကို အခုရာစုႏွစ္မွာ ၾကံဳေတြ႕ခဲ့ရတာျဖစ္ပါတယ္။

၂၀၁၉ ခုႏွစ္ဟာ ကမ႓ၻာ့ အပူဆံုးႏွစ္ေတြထဲကတစ္ခု ျဖစ္လာႏိုင္ၿပီး ၂၀၁၅-၂၀၁၉ ကာလဟာ အပူခ်ိန္ စံခ်ိန္တင္အျမင့္ဆံုး ၅ ႏွစ္တာကာလ ျဖစ္လာမယ္လို႔ ကမ႓ၻာ့ မိုးေလ၀သအဖြဲ႕ World Meteorological Organization က ၿပီးခဲ့တဲ့တစ္ပတ္ အေစာပိုင္းမွာ ထုတ္ျပန္ထားပါတယ္။

ဒါဟာ ဖန္လံုအိမ္ဓာတ္ေငြ႕ ထုတ္လႊတ္မႈ ျမင့္တက္လာျခင္းနဲ႔ အဓိက သက္ဆိုင္ေနတာေၾကာင့္ ျဖစ္ပါတယ္။

Ref: Aljazeera

July 1, 2019
ျပည့္၀ယူေရနီယံပမာဏကို တိုးျမႇင့္မည္ဟု အီရန္ေျပာ

ဇြန္ ၃၀၊ ၂၀၁၉
M-Media

-၂၀၁၅ ခုႏွစ္ ႏ်ဴသေဘာတူညီခ်က္ပါ ျပည့္၀ယူေရနီယံ ကန္႔သတ္ခ်က္ကို ေက်ာ္လြန္ေအာင္ မၾကာခင္ ေဆာင္ရြက္သြားေတာ့မယ္လို႔ အီရန္က ေျပာၾကားလိုက္ၿပီး ဒါဟာ စာခ်ဳပ္ပါႏိုင္ငံေတြက အီရန္ရဲ႕ ေတာင္းဆိုမႈကို မလိုက္ေလ်ာေပးတဲ့အတြက္ ျဖစ္တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။

ဥေရာပသမဂၢနဲ႔ ယူေကတို႔အပါအ၀င္ စာခ်ဳပ္ပါ အျခားႏိုင္ငံေတြနဲ႔ အီရန္တို႔ဟာ ၿပီးခဲ့တဲ့
ရက္ပိုင္းက ၾသစႀတီးယားႏိုင္ငံ ဗီယင္နာၿမိဳ႕မွာ ေတြ႕ဆံုေဆြးေႏြးခဲ့ၾကပါတယ္။ အေမရိကန္ရဲ႕
ပိတ္ဆို႔မႈေတြကို ေက်ာ္လႊားႏိုင္ေရး စာခ်ဳပ္ပါႏိုင္ငံေတြက ကူညီေပးဖို႔ အီရန္က ေတာင္းဆိုခဲ့ေပမယ့္ သေဘာတူညီခ်က္ မရခဲ့ဘူးလို႔ အမည္မေဖာ္လိုတဲ့ အီရန္အစိုးရ တာ၀န္ရွိသူတစ္ဦးကို
ကိုးကားၿပီး အီရန္သတင္းဌာန Fars က ေဖာ္ျပခဲ့ပါတယ္။

“ဗီယင္နာက ေတြ႕ဆံုေဆြးေႏြးမႈအတြင္း အီရန္ရဲ႕ ေတာင္းဆိုမႈေတြ ရရွိခဲ့ျခင္း မရွိပါဘူး။ စာခ်ဳပ္ပါ သေဘာတူညီခ်က္ေတြကို မလိုက္နာဖို႔ အီရန္က ဆံုးျဖတ္ခဲ့ၿပီး ျပည့္၀ယူေရနီယံ ပမာဏကလည္း ကန္႔သတ္ထားတဲ့ ၃၀၀ ကီလိုဂရမ္ကေန မၾကာခင္ ေက်ာ္လြန္ေတာ့မွာ ျဖစ္ပါတယ္”

အေမရိကန္ဟာ ႏ်ဴသေဘာတူညီခ်က္ေန ႏႈတ္ထြက္ေၾကာင္း ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္ ေမလမွာ ေၾကျငာခဲ့ၿပီး
အီရန္အေပၚ ပိတ္ဆို႔မႈေတြ ပိုမို ျပဳလုပ္ခဲ့ပါတယ္။ အီရန္က သေဘာတူညီခ်က္ပါ က်န္တဲ့ ႏိုင္ငံေတြအေနနဲ႔ အေမရိကန္ရဲ႕ ပိတ္ဆို႔မႈေတြကို ေက်ာ္လႊားႏိုင္ေအာင္ ရက္ေပါင္း ၆၀ အတြင္း မလုပ္ေပးဘူးဆိုရင္ သေဘာတူညီခ်က္ပါ သတ္မွတ္ခ်က္ေတြကို လိုက္နာမွာ မဟုတ္ေတာ့ဘူးလို႔
အခုႏွစ္ ေမလ ၈ ရက္ေန႔မွာ အီရန္က ေၾကျငာခဲ့ပါတယ္။

အီရန္နဲ႔ အေမရိကန္တို႔အၾကား တင္းမာမႈဟာ ေမလအတြင္းမွာ ပိုမို ျပင္းထန္လာခဲ့ၿပီး ပင္လယ္ေကြ႕မွာ အေမရိကန္က တပ္ေတြ တိုးခ်တဲ့အထိ ျဖစ္လာခဲ့ပါတယ္။ အီရန္ဟာ အခုလအတြင္း အေမရိကန္ ေမာင္းသူမဲ့ ဒ႐ုန္းေလယာဥ္တစ္စီးကို ပစ္ခ်ခဲ့ၿပီး သူတို႔ ေလပိ္ုင္နက္ထဲကို ၀င္လာတဲ့အတြက္ ပစ္ခ်တာလို႔ ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။

အေမရိကန္ကေတာ့ သူတို႔ဒ႐ုန္းဟာ ႏိုင္ငံတကာ ေလပိုင္နက္မွာ ရွိေနစဥ္ ပစ္ခ်ခံလိုက္ရတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ ဒီကိစၥကို တုန္႔ျပန္တဲ့အေနနဲ႔ အီရန္က ပစ္မွတ္ခ်ိဳ႕ကို တိုက္ခိုက္ဖို႔ သမၼတထရမ့္က အမိန္႔ေပးခဲ့ေပမယ့္ ေနာက္ပိုင္းမွာ ဒီစီအစဥ္ကို ပယ္ဖ်က္ခဲ့ပါတယ္။ အီရန္ရဲ႕ ဒံုးက်ည္ ကြန္ပ်ဴတာကြန္ယက္ကို တိ္ုက္ခိုက္ခဲ့တယ္လို႔လည္း အေမရိကန္က ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။

Ref: Aljazeera

June 30, 2019
လူအုပ္ကို ကားႏွင့္၀င္တိုက္သည့္ လူျဖဴအမ်ိဳးသားေရးအစြန္းေရာက္ကို အေမရိကန္က ေထာင္တစ္သက္ခ်

ဇြန္ ၃၀၊ ၂၀၁၉
M-Media

နာဇီဆန္႔က်င္ေရးလူအုပ္ကို ကားျဖင့္၀င္တိုက္ခဲ့သည့္ လူျဖဴအမ်ိဳးသားေရးဝါဒီ ဂ်ိမ္းစ္ အဲလက္စ္ဖီးလ္ဒ္

-၂၀၁၇ ခုႏွစ္ ခ်ားေလာ့စ္ဗီလီၿမိဳ႕က အစြန္းေရာက္ဝါဒ ဆန္႔က်င္ေရး ဆႏၵျပလူအုပ္ကို ကားနဲ႔ ၀င္တိုက္ခဲ့တဲ့ လူျဖဴအမ်ိဳးသားေရးသမားကို အေမရိကန္တရား႐ံုးက ေသာၾကာေန႔မွာ ေထာင္ဒဏ္တစ္သက္ ခ်မွတ္လိုက္ပါတယ္။

ၾသဂုတ္လ ၁၂ ရက္ေန႔က ျဖစ္ပြားခဲ့တဲ့ အဲဒီအျဖစ္အပ်က္အတြင္း အသက္ ၃၂ ႏွစ္အရြယ္
အမ်ိဳးသမီး ဟီသာ ေဟယာ ေသဆံုးခဲ့ၿပီး လူ ၁၉ ဦး ဒဏ္ရာရခဲ့ပါတယ္။ ကားနဲ႔၀င္တိုက္ခဲ့တဲ့ လူျဖဴအမ်ိဳးသားေရးသမား အသက္ ၂၂ ႏွစ္အရြယ္ ဂ်ိမ္စ္း အဲလက္စ္ဖီးလ္ဒ္က ၿပီးခဲ့တဲ့မတ္လမွာ အျပစ္ရွိေၾကာင္း ၀န္ခံခဲ့ပါတယ္။

ေသာၾကာေန႔မွာေတာ့ ျပည္ေထာင္စု တရား႐ံုးက ဂ်ိမ္းစ္ကို ေထာင္ဒဏ္ တစ္သက္ခ်မွတ္ခဲ့ပါတယ္။ ဂ်ိမ္းစ္ဟာ ဒီကိစၥအတြက္ ျပည္နယ္တရား႐ံုးမွာလည္း စြဲခ်က္တင္ခံထားရၿပီး ဆက္လက္ တရားရင္ဆိုင္ရအံုးမွာ ျဖစ္ပါတယ္။

ဆံုး႐ံႈးနစ္နာခဲ့သူေတြအတြက္ ေတာင္းပန္ေၾကာင္း၊ မိမိရဲ႕ လုပ္ရပ္အတြင္း ေနာင္တရမိေၾကာင္း အမိန္႔မခ်ခင္မွာ ဂ်ိမ္းစ္က ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။

တိုက္ခိုက္မႈကို မ်က္ျမင္ၾကံဳေတြ႕ရသူေတြနဲ႔ အသက္ေဘးကလြတ္ေျမာက္လာသူေတြဟာ ေသာၾကာေန႔က အမိန္႔ခ်မႈကို လာေရာက္နားေထာင္ခဲ့ပါတယ္။ ဟီသာရဲ႕ မိဘေတြကေတာ့ သမီးျဖစ္သူကို ဆံုး႐ႈံးရမႈအတြက္ ဘယ္ေတာ့မွ ပံုမွန္ျပန္ျဖစ္မွာ မဟုတ္ေတာ့ဘူးလို႔ ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။

အမ်ိဳးသားေရးအစြန္းေရာက္ ဆန္႔က်င္မႈ

ဗာဂ်ီးနီးယားျပည္နယ္ ခ်ားေလာ့ဗီလီၿမိဳ႕က ကြန္ဖက္ဒရိတ္ ဂုဏ္ျပဳ႐ုပ္ထုကို ဖယ္ရွားမယ္လို႔ ၿမိဳ႕ေတာ္ တာ၀န္ရွိသူေတြက ဆံုးျဖတ္ၿပီးေနာက္ပိုင္း ၂၀၁၇ ခုႏွစ္ ၾသဂုတ္လအတြင္း လူျဖဴ အမ်ိဳးသားေရးဝါဒီေတြက အႀကီးအက်ယ္ဆႏၵျပခဲ့ၾကၿပီး လတ္တေလာ အေမရိကန္သမိုင္းမွာ လူျဖဴအမ်ိဳးသားေရး ဝါဒီေတြရဲ႕ အႀကီးမားဆံုး ဆႏၵျပမႈႀကီးလည္း ျဖစ္ပါတယ္။

အဲဒီဆႏၵျပမႈအတြင္း ခ်ားေလာ့ဗီလီၿမိဳ႕ခံေတြ၊ ဖက္ဆစ္ဆန္႔က်င္ေရး၊ လူမ်ိဳးေရးအစြန္းေရာက္မႈ ဆန္႔က်င္ေရး၊ နာဇီဆန္႔က်င္ေရး အုပ္စုေတြနဲ႔ ႐ုန္းရင္းဆန္ခတ္မႈေတြ ျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။ လူျဖဴအစြန္းေရာက္ေတြရဲ႕ ဆႏၵျပမႈအၿပီး ဖက္စစ္ဆန္႔က်င္သူေတြက တန္ျပန္ဆႏၵျပမႈ ျပဳလုပ္တဲ့အခ်ိန္မွာေတာ့ ဂ်ိမ္းစ္က ဒီလူအုပ္ကို ကားနဲ႔ ၀င္တိုက္ခဲ့ပါတယ္။

ဒီအျဖစ္အပ်က္မွာ ၂ ဖက္စလံုးမွားတယ္လို႔ ေျပာခဲ့တဲ့အတြက္ အေမရိကန္သမၼတ ေဒၚနယ္ထရမ့္ဟာ လူမ်ိဳးေရးခြဲျခားမႈကို အားေပးအားေျမႇာက္ျပဳတယ္လို႔ ေ၀ဖန္မႈေတြ ရွိခဲ့ပါတယ္။

၂၀၁၇ ခုႏွစ္အတြင္း လူျဖဴ အမ်ိဳးသားေရး ဝါဒီေတြေၾကာင့္ အေမရိကန္ႏိုင္ငံတစ္၀ွမ္းမွာ လူ ၁၈ ဦးေသဆံုးခဲ့တယ္လို႔ အမ်ိဳးသားေရးအစြန္းေရာက္ေတြရဲ႕ လႈပ္ရွားမႈေတြကို ေစာင့္ၾကည့္ေနတဲ့ Anti-Defamation League အဖြဲ႕က ေျပာပါတယ္။ အေမရိကန္ ဖက္ဒရယ္ ေထာက္လွမ္းေရးအဖြဲ႕ FBI ရဲ႕ မွတ္တမ္းေတြမွာ ၂၀၁၇ ခုႏွစ္အတြင္း အမုန္းအေျချပဳ ရာဇ၀တ္မႈအေရအတြက္ဟာ ၁၇ ရာခိုင္ႏႈန္းအထိ တိုးလာတယ္လို႔ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။

လူျဖဴအမ်ိဳးသားေရးဝါဒီေတြဟာ ၂၀၁၈ ခုႏွစ္ကလည္း ဝါရွင္တန္မွာ ခ်ီတက္ဆႏၵျပမႈေတြ ျပဳလုပ္ခဲ့ၿပီး တန္ျပန္ ဆႏၵျပမႈေတြနဲ႔ ၾကံဳေတြ႕ခဲ့ရပါတယ္။

Ref: Aljazeera

June 30, 2019
ရခိုင္ႏွင့္ ခ်င္းျပည္နယ္တို႔တြင္ အင္တာနက္ပိတ္ထားမႈ အဆံုးသတ္ရန္ ကန္ တိုက္တြန္း

ဇြန္ ၃၀၊ ၂၀၁၉
M-Media

-ရခိုင္ျပည္နယ္နဲ႔ ခ်င္းျပည္နယ္က ၿမိဳ႕နယ္အခ်ိဳ႕မွာ အင္တာနက္ ပိတ္ပင္ထားတာကို ဖယ္ရွားဖို႔ ေတာင္းဆိုတဲ့ ႏိုင္ငံေတြထဲမွာ အေမရိကန္လည္း ပါ၀င္လာၿပီး လံုျခံဳေရးတပ္ဖြဲ႕ေတြရဲ႕ လုပ္ရပ္ေတြ ပြင့္လင္းျမင္သာရွိဖို႔အတြက္ သတင္းအခ်က္အလက္ စီးဆင္းမႈ အေရးႀကီးတယ္လို႔လည္း
ထည့္သြင္း ေျပာဆိုခဲ့ပါတယ္။

ရခိုင္ျပည္နယ္က ၈ ၿမိဳ႕နယ္နဲ႔ ခ်င္းျပည္နယ္က ၿမိဳ႕နယ္တစ္ခုတို႔မွာ ျမန္မာအစိုးရက ဇြန္လ ၂၁ ရက္ေန႔မွာ အင္တာနက္အသံုးျပဳခြင့္ ပိတ္ပင္ခဲ့တာပါ။ ရခိုင္လက္နက္ကိုင္တပ္ဖြဲ႕ AA နဲ႔ အစိုးရစစ္တပ္တို႔အၾကား တိုက္ပြဲေတြ ျပင္းထန္ေနတဲ့အခ်ိန္မွာ ဒီပိတ္ပင္မႈ ေပၚထြက္လာခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။

အေမရိကန္အစိုးရရဲ႕ ေျပာေရးဆိုခြင့္ရွိသူ ေမာ္ဂန္ အိုတာဂက္စ္က ဒါဟာ လူတစ္သန္းေလာက္ရဲ႕ သတင္းအခ်က္အလက္ ရရွိမႈကို အဟန္႔အတားျဖစ္ေစတဲ့အတြက္ အလြန္အမင္း စိုးရိမ္မိတယ္လို႔ မေန႔မွာ ေျပာၾကားခဲ့ၿပီး အသံုးျပဳခြင့္ ခ်က္ျခင္းျပန္ေပးဖို႔ ေတာင္းဆိုခဲ့ပါတယ္။

“ပဋိပကၡျဖစ္တဲ့ ေဒသေတြမွာ အၾကမ္းဖက္မႈေတြ တားဆီးဖို႔ ရည္ရြယ္ၿပီး ဥပေဒစိုးမိုးေရးအဖြဲ႕ေတြက စစ္ဆင္ေရးလုပ္ရပါတယ္ဆိုတဲ့ အစိုးရရဲ႕ေျပာၾကားမႈေတြ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈရွိေရး၊ တာ၀န္ခံမႈ တာ၀န္ရွိမႈရွိေရးတို႔မွာ အင္တာနက္ အသံုးျပဳခြင့္က အကူအညီ ျဖစ္ေစမွာပါ”

၂၀၁၈ ခုႏွစ္ ေႏွာင္းပိုင္းကတည္းက AA နဲ႔ အစိုးရစစ္တပ္တို႔အၾကား ျဖစ္ပြားတဲ့ တိုက္ပြဲေတြေၾကာင့္ အရပ္သား ၃ ေသာင္းေက်ာ္ေလာက္ ထြက္ေျပးခဲ့ရပါတယ္။ ႐ိုဟင္ဂ်ာ လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႕
ARSAR ရဲ႕ တိုက္ခိုက္မႈေတြအၿပီး အစိုးရစစ္တပ္က ရခိုင္ျပည္နယ္ေျမာက္ပိုင္းမွာ ျပဳလုပ္ခဲ့တဲ့
နယ္ေျမရွင္းလင္းေရးလုပ္ငန္းေၾကာင့္ ႐ိုဟင္ဂ်ာ ၇ သိန္းေက်ာ္ အိမ္နီးခ်င္း ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ဖက္ကို
ထြက္ေျပးခဲ့ရပါတယ္။

စိုးရိမ္မႈရွိ

အင္တာနက္ အသံုးျပဳခြင့္ ပိတ္ပင္ထားမႈေၾကာင့္ အကူအညီေပးေရးအဖြဲ႕ေတြရဲ႕ လုပ္ငန္းေတြကို
ထိခိုက္ေစတယ္လို႔ လူ႕အခြင့္အေရးေစာင့္ၾကည့္အဖြဲ႕ HRW က အခုတစ္ပတ္ အေစာပိုင္းမွာ ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။

ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ လူ႕အခြင့္အေရးဆိုင္ရာ ကုလ အထူးကိုယ္စားလွယ္ ရန္ဟီးလီကလည္း
လံုျခံဳေရးတပ္ဖြဲ႕ေတြဟာ အင္တာနက္ ပိတ္ပင္မႈကို အခြင့္ေကာင္းယူၿပီး လူ႕အခြင့္အေရးခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြ ဆိုးဆိုးဝါးဝါး က်ဴးလြန္လာမွာကို စိုးရိမ္မိတယ္လို႔ အခုတစ္ပတ္မွာ ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။

အဂၤါေန႔က အလ္ဂ်ာဇီးရား သတင္းဌာနနဲ႔ ျပဳလုပ္တဲ့ အင္တာဗ်ဴးမွာ ယန္ဟီးလီက ျမန္မာစစ္တပ္ဟာ “အေရးယူမခံရဘဲ” က်ဴးလြန္မႈေတြ လုပ္ေဆာင္ေနတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။

“လက္ရွိအေနအထားအရ ဖြဲ႕စည္းပံု အေျခခံဥပေဒ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈ မလုပ္မခ်င္း စစ္တပ္နဲ႔ လံုျခံဳေရး တပ္ဖြဲ႕ေတြဟာ ႏိုင္ငံေတာ္လံုျခံဳေရး ေခါင္းစဥ္ေအာက္မွာ သူတို႔ လုပ္ခ်င္သလို လုပ္ႏိုင္မွာပါ”

Ref: Aljazeera

June 30, 2019