Blog

ကမ႓ၻာ့ စီးပြားေရး ယွဥ္ၿပိဳင္ႏိုင္မႈအရွိဆံုး စာရင္းတြင္ စင္ကာပူ ထိပ္ဆံုးေရာက္

ဇြန္ ၁၇၊ ၂၀၁၉
M-Media

-ကမ႓ၻာေပၚက စီးပြားေရးယွဥ္ၿပိဳင္ႏိုင္စြမ္းအရွိဆံုး ႏိုင္ငံမ်ားစာရင္းမွာ စင္ကာပူဟာ ေဟာေကာင္နဲ႔ အေမရိကန္တို႔ကို ေက်ာ္ကာ ထိပ္ဆံုးမွာ ဦးေဆာင္ေနပါတယ္။

နည္းပညာဆိုင္ရာ အေျခခံလိုအပ္ခ်က္ေတြကို ျဖည့္ဆည္းႏိုင္မႈ၊ ကၽြမ္းက်င္လုပ္သား လံုလံုေလာက္ေလာက္ ရရွိႏိုင္မႈ၊ ေျပာင္းေရႊ႕အေျခခ်မႈအတြက္ သင့္ေလ်ာ္တဲ့ ဥပေဒမ်ား ျပဌာန္းႏိုင္မႈ၊ စီးပြားေရး စတင္လုပ္ေဆာင္ဖို႔ လြယ္ကူမႈေတြေၾကာင့္ ဒီလို အဆင့္ ၁ ေနရာကို ရရွိခဲ့တာျဖစ္တယ္လို႔ သုေတသနျပဳ ထုတ္ျပန္တဲ့ ဆြစ္ဇာလန္အေျခစိုက္ IMD Business School က ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။

အခြန္ေလွ်ာ့ခ်မႈ ေနာက္ဆက္တြဲနဲ႔ ကိစၥေတြနဲ႔ အဆင့္ျမင့္နည္းပညာ တင္ပို႔မႈ အားနည္းသြားတာေတြေၾကာင့္ အေမရိကန္ဟာ စာရင္းမွာ ၂ ဆင့္ ေလ်ာ့က်သြားပါတယ္။ စာရင္းမွာပါ၀င္တဲ့ အာရွ စီးပြားေရးထိပ္တန္း ၁၄ ႏိုင္ငံမွာ ၁၁ ႏိုင္ငံက ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္ အဆင့္ကေန မက်ေအာင္၊ ပိုမိုတိုးတက္ေအာင္ ေဆာင္ရြက္ႏိုင္ခဲ့ပါတယ္။

၂၀၁၉ ႏွင့္ ၂၀၁၈ ခုႏွစ္ ထိပ္ဆံုး ၁၀ ႏိုင္ငံ အဆင့္ ႏႈိင္းယွဥ္ခ်က္

ကမ႓ၻာ့ စီးပြားေရး ယွဥ္ၿပိဳင္ႏိုင္မႈ အရွိဆံုး ႏိုင္ငံမ်ား စာရင္းကို IMD World Competitiveness Center က ၁၉၈၉ ကေနစတင္ကာ ထုတ္ျပန္ခဲ့တာပါ။ စီးပြားေရး အင္အားႀကီး ႏိုင္ငံေပါင္း ၆၃ ႏိုင္ငံကို သတ္မွတ္ခ်က္ေပါင္း ၂၃၅ ခုနဲ႔ ခ်ိန္ထိုး ဆန္းစစ္တာ ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီ သတ္မွတ္ခ်က္ေတြထဲမွာ စာရင္းရယူရခက္တဲ့ အလုပ္လက္မဲ့ႏႈန္း၊ စီးပြားေရးတိုးတက္မႈ၊ က်န္းမာေရးနဲ႔ ပညာေရးမွာ အစိုးရရဲ႕ သံုးစြဲမႈေတြ၊ ကမ႓ၻာ့အသိုင္းအဝိုင္းမွာ ၀င္ဆံ့မႈ၊ လူမႈအေစးကပ္မႈနဲ႔ ျခစားမႈအခ်က္အလက္ေတြ ပါ၀င္တယ္။ အဓိက စဥ္းစားတဲ့ သတ္မွတ္ခ်က္ ၄ ခုက စီးပြားေရးစြမ္းေဆာင္ႏိုင္မႈ၊ အေျခခံလိုအပ္ခ်က္ေတြ ျဖည့္ဆည္းေပးႏိုင္မႈ၊ အစိုးရရဲ႕ လုပ္ေဆာင္ႏိုင္စြမ္းနဲ႔ စီးပြားေရး လြယ္ကူမႈေတြ ျဖစ္ပါတယ္။

အခုႏွစ္စာရင္းမွာ အတိုးတက္ဆံုး အာရွႏိုင္ငံဟာ အေရွ႕ေတာင္အာရွက စီးပြားေရးအႀကီးဆံုး အင္ဒိုနီးရွားႏိုင္ငံျဖစ္ၿပီး အဆင့္ ၁၁ ဆင့္တက္ကာ ၃၂ ေနရာမွာ ရွိေနပါတယ္။ ထိုင္းႏိုင္ငံက ၅ ဆင့္တက္ကာ အဆင့္ ၂၅ ေနရာ ေရာက္လာၿပီး၊ စီးပြားေရး တိုးတက္မႈက်ဆင္းတာ၊ အစိုးရရဲ႕အေႂကြး ျမင့္တက္လာတာ၊ စီးပြားေရး လုပ္ေဆာင္ႏိုင္မႈအေျခအေန အားနည္းတာေတြေၾကာင့္ ဂ်ပန္ႏိုင္ငံက ၅ ဆင့္ ေလ်ာ့က်သြားပါတယ္။

ဥေရာပႏိုင္ငံေတြမွာ ယူေကက အဆင့္ ၂၀ ကေန ၂၃ ေနရာ က်ဆင္းသြားၿပီး ေနာ္ေ၀၊ ဒိန္းမတ္၊ နယ္သာလန္တို႔ကလည္း အဆင့္ေတြ အသီးသီး က်ဆင္းသြားပါတယ္။ အိုင္ယာလန္ႏိုင္ငံက ၅ ဆင့္တက္ကာ ဆြစ္ဇာလန္ကလည္း အဆင့္တက္ၿပီး ဥေရာပတိုက္မွာ စီးပြားေရး ယွဥ္ၿပိဳင္ႏိုင္စြမ္း
အရွိဆံုး တိုင္းျပည္ ျဖစ္ေနပါတယ္။

၂၀၁၉ ခုႏွစ္စာရင္းမွာ ေဆာ္ဒီအာေရဗ်က အဆင့္အမ်ားဆံုးတက္တဲ့ တိုင္းျပည္ ျဖစ္လာခဲ့ၿပီး ၁၃ ဆင့္တက္ကာ အဆင့္ ၂၆ ေနရာကို ေရာက္လာပါတယ္။ ဒါဟာ ပညာေရးမွာ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈ ပိုမိုလုပ္ေဆာင္တဲ့အတြက္ ျဖစ္တယ္လို႔ IMD Business School က ေဖာ္ျပထားပါတယ္။
ႏိုင္ငံေရးနဲ႔ စီးပြားေရး မတည္ၿငိမ္မႈေတြ ျဖစ္ေနတဲ့ ဗင္နီဇြဲလားႏိုင္ငံကေတာ့ စာရင္းမွာ ေအာက္ဆံုးကို ေရာက္ရွိေနပါတယ္။

Ref: Bloomberg

June 17, 2019
ႏိုင္ငံေပါင္း ၃၂ ခု ၀င္ဆံ့ႏိုင္တဲ့ အိႏၵိယ

ဇြန္ ၁၇၊ ၂၀၁၉
M-Media

-အိႏၵိယႏိုင္ငံမွာ လူဦးေရ ၁.၃ ဘီလီယံ (သန္း ၁၃၀၀) ေက်ာ္ရွိၿပီး တ႐ုတ္ႏိုင္ငံၿပီးရင္ ကမ႓ၻာမွာ ဒုတိယ လူဦးေရအမ်ားဆံုး တိုင္းျပည္ျဖစ္ပါတယ္။

ႏိုင္ငံအတြင္း ျပည္နယ္ေပါင္း ၂၉ ခုနဲ႔ ျပည္ေထာင္စုနယ္ေျမ ၇ ခု ရွိၿပီး တစ္ခ်ိဳ႕ျပည္နယ္ေတြဟာ ကမ႓ၻာေပၚက အျခားႏိုင္ငံေတြရဲ႕ လူဦးေရပမာဏေလာက္အထိ ရွိၾကပါတယ္။ ဥပမာအားျဖင့္ အိႏၵိယရဲ႕ အႀကီးဆံုး ျပည္နယ္ အူတာ ပရာဒက္ရွ္ဟာ ဘရာဇီးလ္ႏိုင္ငံရဲ႕ လူဦးေရထက္ ပိုမ်ားၿပီး မဟာရက္ရွ္ထရာ ျပည္နယ္ကေတာ့ ဂ်ပန္ႏိုင္ငံရဲ႕ လူဦးေရထက္ ပိုမ်ားပါတယ္။

ႏိုင္ငံမွာ အေသးဆံုးျဖစ္တဲ့ အာသံဆိုရင္ေတာင္ ေဆာ္ဒီအာေရဗ်ႏိုင္ငံရဲ႕ လူဦးေရထက္ ပိုမိုမ်ားပါတယ္။

အိႏၵိယႏိုင္ငံမွာ အျခား ကမ႓ၻာ့ႏိုင္ငံေတြ ထည့္သြင္းမယ္ဆိုရင္ ႏိုင္ငံေပါင္း ၃၀ ေက်ာ္ေလာက္ ၀င္ဆံ့ႏိုင္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။

ref: gzeromedi.com

June 17, 2019
ကမ႓ၻာ့အႀကီးဆံုး ေရေအာက္ အပန္းေျဖစခန္းကို ဘာရိန္း၌ မၾကာမီ ဖြင့္လွစ္မည္

ဇြန္ ၁၅၊ ၂၀၁၉
M-Media

ေရေအာက္အပန္းေျဖစခန္း ျမင္ကြင္း

-Boeing 747 ေလယာဥ္ ပါ၀င္ၿပီး ကမ႓ၻာ့အႀကီးဆံုး ေရအာက္အပန္းေျဖစခန္းျဖစ္လာမယ့္ ေနရာတစ္ခုကို လာမယ့္ ၾသဂုတ္လမွာ ဖြင့္လွစ္ေတာ့မယ္လို႔ ဘာရိန္းႏိုင္ငံက ေၾကျငာလိုက္ပါတယ္။

အဲဒီ ေရေအာက္အပန္းေျဖစခန္းဟာ ႏိုင္ငံအေနာက္ေျမာက္ပိုင္း ကၽြန္းစုၿမိဳ႕ေတာ္ ဒီယာအလ္မူဟာရက္မွာ တည္ရွိမွာပါ။ ဒီယာအလ္မူဟာရက္ ၿမိဳ႕ကို လူလုပ္ကၽြန္း ၇ ခုနဲ႔ ဖြဲ႕စည္းထားၿပီး လက္ရွိ ခရီးသြားေနရာတစ္ခု ျဖစ္ေနပါတယ္။ ကမ႓ၻာလွည့္ခရီးသြားေတြ စိတ္၀င္စားၿပီး ႏိုင္ငံရဲ႕ ခရီးသြား၀င္ေငြ တိုးတက္ေစဖို႔ ရည္ရြယ္ကာ ေရေအာက္ အပန္းေျဖစခန္း စီမံကိန္းကို ေဖာ္ေဆာင္တာ ျဖစ္ပါတယ္။

အပန္းေျဖစခန္းရဲ႕ အက်ယ္အ၀န္းဟာ စကြဲယားမီတာ ၁ သိန္း ရွိၿပီး၊ အဲဒီမွာပါ၀င္မယ့္ မီတာ ၇၀ ရွည္ Boeing 747 ေလယာဥ္ႀကီးကေတာ့ ကမ႓ၻာေပၚမွာ ေရေအာက္ျမႇဳပ္ထားတဲ့ အႀကီးဆံုး ေလယာဥ္အျဖစ္ မွတ္တမ္း၀င္မယ္လို႔ ဘာရိန္း ခရီးသြားလာေရး၀န္ႀကီး ဇာယစ္ ဘင္ ရာရွစ္ အလ္ ဇာယာနီက ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။

ဘာရိန္းရဲ႕ နာမည္ေက်ာ္ ပုလဲေရာင္း၀ယ္ေရးစင္တာ ပံုတူလည္း အဲဒီေရေအာက္ အပန္းေျဖစခန္းမွာ ပါ၀င္သလို၊ လူလုပ္သႏၲာေက်ာက္တန္း၊ အႏုပညာလက္ရာေတြကိုလည္း ဖန္တီးထည့္သြင္းထားပါတယ္။ ၂၀၁၉ ခုႏွစ္ ၾသဂုတ္လကေနစၿပီး ခရီးသြားေတြဟာ အပန္းေျဖစခန္းကို လာေရာက္ဖို႔ ဘိုကင္လုပ္ႏိုင္မယ္လို႔လည္း ၀န္ႀကီး အလ္ ဇယာနီက ထည့္သြင္း ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။

“သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္နဲ႔ ကိုက္ညီတဲ့ ဒီလိုစီမံကိန္းႀကီးတစ္ခုကို ေဖာ္ေဆာင္ခြင့္ရတဲ့အတြက္ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ဂုဏ္ယူမိပါတယ္”

ေရေအာက္အပန္းေျဖစခန္း စီမံကိန္းကို သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ ထိန္းသိမ္းေစာင့္ေရွာက္ေရး စံႏႈန္းေတြနဲ႔အညီ ေဖာ္ေဆာင္ထားၿပီး ေရေနသတၱဝါေတြ ရွင္သန္ႀကီးထြားေရး၊ ဇီ၀စနစ္ ေကာင္းမြန္ေရးေတြကို အေထာက္အကူ ျပဳလိမ့္မယ္လို႔လည္း ဘာရိန္းအာဏာပိုင္ေတြက ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။

အခု ေရေအာက္အပန္းေျဖစခန္းမွာ ႏွစ္ျမႇဳပ္ထားတဲ့ Boeing 747 ေလယာဥ္ကို ၾကာရွည္ခံေအာင္ အထူး ျပင္ဆင္မြမ္းမံထားၿပီး ခရီးသြားေတြဟာ ေလယာဥ္အတြင္းပိုင္းအထိ ၀င္ေရာက္ၾကည့္႐ႈႏိုင္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။

ေရေအာက္ ျမင္ကြင္းေတြကို ျပသကာ ခရီးသြားေတြကို စြဲေဆာင္တဲ့ လုပ္ငန္းဟာ ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္အနည္းကစလို ႀကီးထြားလာခဲ့ၿပီး ေမာ္လ္ဒိုက္ႏိုင္ငံက ေရေအာက္ဟိုတယ္၊ အေမရိကန္ႏိုင္ငံက ေရေအာက္ ျပတိုက္ေတြက နာမည္ေက်ာ္ပါတယ္။

တူရကီကလည္း သႏၲရာေက်ာက္တန္းအတု ဖန္တီးဖို႔အတြက္ လြန္ခဲ့တဲ့ ၂ ႏွစ္က Airbus ေလယာဥ္တစ္စီးကို ေအဂ်ီယံ ကမ္း႐ိုးတန္းမွာ ႏွစ္ျမဳပ္ခဲ့ပါတယ္။ မၾကာေသးခင္ကပဲ ႏိုင္ငံ အေနာက္ေျမာက္ပိုင္း ဂါလီပိုလီ ကၽြန္းဆြယ္မွာ Airbus ေလယာဥ္တစ္စီးကို တူရကီက ထပ္မံႏွစ္ျမႇဳပ္ခဲ့ၿပီး အခုတစ္ႀကိမ္မွာေတာ့ ေရငုပ္ဝါသနာပါသူေတြကို စြဲေဆာင္ဖို႔ ျဖစ္ပါတယ္။

အေရွ႕အလယ္ပိုင္း ပါရွန္ပင္လယ္ေကြ႕မွာတည္ရွိတဲ့ ဘာရိန္းႏိုင္ငံဟာ ကၽြန္းစုႏိုင္ငံျဖစ္ၿပီး လူဦးေရ ၁ သန္းေက်ာ္သာ တည္ရွိတဲ့ ဘုရင့္ႏိုင္ငံငယ္ေလး ျဖစ္ပါတယ္။ အရင္က ကမ႓ၻာမွာ နာမည္ေက်ာ္ပုလဲေတြ ထြက္ရွိရာေဒသျဖစ္သလို၊ အခုအခ်ိန္မွာေတာ့ ေရနံႂကြယ္၀ကာ ခ်မ္းသာတဲ့ ႏိုင္ငံတစ္ခု ျဖစ္လာပါတယ္။

Ref: CNN

June 15, 2019
Touch-screen ေခါက္ဖုန္း ေစ်းကြက္တင္မည့္ရက္ကို Huawei က ၃ လေနာက္ေရႊ႕

ဇြန္ ၁၅၊ ၂၀၁၉
M-Media

-Touch-screen ေခါက္ဖုန္း Mate X စတင္ေရာင္းခ်မယ့္ ကာလကို ၃ လေနာက္ဆုတ္လိုက္တယ္လို႔ Huawei က မေန႔မွာ ေၾကျငာခဲ့ၿပီး ဒါဟာ အေမရိကန္ရဲ႕ ပိတ္ပင္မႈေၾကာင့္ မဟုတ္ဘူးလို႔ ဆိုပါတယ္။

ဆမ္ေဆာင္းရဲ႕ touch-screen ေခါက္ဖုန္း Galaxy Fold ကို ယွဥ္ၿပိဳင္ႏိုင္ၿပီး ေစ်းကြက္က ေမွ်ာ္လင့္ထားတဲ့ Mate X ကို အခုလအတြင္း ေစ်းကြက္တင္ေရာင္းခ်ဖို႔ Huawei စီစဥ္ထားတာပါ။ ကုမၸဏီရဲ႕ တာ၀န္ရွိသူ ဗင္းဆင့္ပန္က စ်းကြက္တင္မယ့္ရက္ကို စက္တင္ဘာလအထိ ေရႊ႕ဆိုင္းလိုက္တယ္လို႔ ေဟာင္ေကာင္မွာျပဳလုပ္တဲ့ WSJ Tech D.Live အခမ္းအနားမွာ ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။

တ႐ုတ္အစိုးရအတြက္ သူလွ်ိဳလုပ္ေပးတယ္လို႔ဆိုကာ အေမရိကန္က Huawei ကို ေမလမွာ အမည္ပ်က္စာရင္းသြင္းခဲ့ၿပီး အေမရိကန္ ကုမၸဏီေတြအေနနဲ႔ စီးပြားေရး ဆက္သြယ္ေဆာင္ရြက္မႈေတြ မလုပ္ဖို႔ တားျမစ္ခဲ့ပါတယ္။

ဗင္းဆင့္ပန္က Mate X ေစ်းကြက္တင္မယ့္ ရက္ကို ေနာက္ဆုတ္လိုက္တာဟာ အေမရိကန္ရဲ႕ ပိတ္ဆို႔မႈေတြေၾကာင့္ မဟုတ္ဘဲ ျဖန္႔ခ်ီမယ့္ကုမၸဏီေတြထံကေန အသိအမွတ္ျပဳလက္မွတ္ရေရး စမ္းသပ္သံုးစြဲမႈကို ေစာင့္ဆိုင္းေနတာေၾကာင့္ျဖစ္တယ္လို႔ ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။ ဒီစမ္းသပ္မႈဟာ ၾသဂုတ္လကုန္မွာ ၿပီးဆံုးမွာ ျဖစ္ပါတယ္။

အစိုးရက အမည္ပ်က္စာရင္း သြင္းခဲ့တာေၾကာင့္ Google အပါအ၀င္ အေမရိကန္ နည္းပညာကုမၸဏီ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားဟာ Huawei နဲ႔ ဆက္သြယ္ေဆာင္ရြက္မွာ မဟုတ္ေတာ့ဘူးလို႔ ေၾကျငာခဲ့ပါတယ္။ ဒ့ါေၾကာင့္ ဖုန္းအသစ္ေတြအတြက္ Huawei ဟာ Andoriod စနစ္ကို အသံုးျပဳလို႔ရမွာ မဟုတ္သလို၊ ဖုန္းေတြအတြက္ လိုအပ္တဲ့ ခ်စ္ပ္ျပားေတြကိုလည္း အေမရိကန္ကေန တင္သြင္းခြင့္ ရေတာ့မွာ မဟုတ္ပါဘူး။

Huawei ကေတာ့ လက္ရွိမွာ သူတို႔ရဲ႕ ကိုယ္ပိုင္ ဖုန္း Operating System ျဖစ္တဲ့ Hongmeng ကို စမ္းသပ္ေနၿပီး ၉ လအတြင္းမွာ အသံုးျပဳႏိုင္မွာျဖစ္ေၾကာင္း၊ တစ္ျခားေသာဖုန္းေတြမွာလည္း အသံုးျပဳႏိုင္မွာေၾကာင္း ထုန္ျပန္ခဲ့ပါတယ္။ လက္ေတာ့ ကြန္ပ်ဴတာအသစ္ ေစ်းကြက္တင္ေရာင္းခ်မယ့္ အစီအစဥ္ကို Huawei က ေရႊ႕ဆိုင္းလိုက္တယ္ဆိုတဲ့ မီဒီယာေတြရဲ႕
ေဖာ္ျပမႈကို ဗင္းဆင့္ပန္က ျငင္းဆိုခဲ့ၿပီး မၾကာခင္မွာ ထုတ္ျပန္ ေၾကျငာသြားမယ္လို႔ ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။

Ref: Reuters

June 15, 2019
ေတာင္ဆူဒန္ႏိုင္ငံ၏ လူဦးေရ ၆၀ ရာခိုင္ႏႈန္းေက်ာ္ ငတ္မြတ္ေခါင္းပါးမႈႏွင့္ ရင္ဆိုင္ေနရ

ဇြန္ ၁၅၊ ၂၀၁၉
M-Media

ေတာင္ဆူဒန္မွာ မိခင္ႏွင့္ ကေလးငယ္

-ကမ႓ၻာ့ သက္တမ္းအႏုဆံုး တိုင္းျပည္ျဖစ္တဲ့ ေတာင္ဆူဒန္ႏိုင္ငံမွာ စစ္ပြဲေတြေၾကာင့္ ႏိုင္ငံလူဦးေရရဲ႕ ၆၀ ရာခိုင္ႏႈန္းေက်ာ္ ငတ္မြတ္ေခါင္းပါးမႈနဲ႔ ရင္ဆိုင္ေနရတယ္လို႔ ကုလသမဂၢလက္ေအာက္မွာရွိတဲ့ အဖြဲ႕အစည္း ၃ ခုနဲ႔ ေတာင္ဆူဒန္ အစိုးရတို႔က ထုတ္ျပန္ေၾကျငာလိုက္ၿပီး ဒါဟာ ႏိုင္ငံသမိုင္းတစ္ေလွ်ာက္ စံခ်ိန္တင္ ပမာဏလည္း ျဖစ္ပါတယ္။

ဆူဒန္ႏိုင္ငံကေန ၂၀၁၁ ခုႏွစ္မွာ လြတ္လပ္ေရးယူခဲ့တဲ့ ေတာင္ဆူဒန္ဟာ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္မွာေတာ့ ျပည္တြင္းစစ္ စျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။ ဒုတိယသမၼတ ရလက္ မန္ခ်ာက အာဏာသိမ္းဖို႔ ႀကိဳးစားတယ္လို႔ သမၼတ ဆာလ္ဗာ ကီရ္က စြပ္စြဲခဲ့ၿပီးတဲ့ေနာက္ သူတို႔ႏွစ္ဦးကို သစၥာခံတဲ့ အဖြဲ႕ေတြအၾကား တိုက္ခိုက္ရာကေန ျပည္တြင္းစစ္ စတင္ခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။

ျပည္တြင္းစစ္ ၅ ႏွစ္ေက်ာ္အတြင္း ႏွစ္ဖက္ အပစ္ရပ္ေရး သေဘာတူညီခ်က္ေတြ ရခဲ့ေပမယ့္ ၾကာၾကာမခံပါဘူး။ ေနာက္ဆံုး သေဘာတူညီခ်က္ဟာ ၿပီးခဲ့တဲ့ ၉ လအရင္က ပ်က္ျပယ္ၿပီးတဲ့ေနာက္ တိုက္ခိုက္မႈေတြ ဆက္လက္ျဖစ္ပြားေနပါတယ္။

လက္ရွိမွာ ႏိုင္ငံလူဦးေရရဲ႕ ၆၀ ရာခိုင္ႏႈန္းေက်ာ္ ၇ သန္းေလာက္ဟာ ငတ္မြတ္ေခါင္းပါးမႈနဲ႔ ရင္ဆိုင္ေနရၿပီး ၂ သန္းေလာက္ေတာ့ အငတ္ေဘးက်ေရာက္လုဆဲဆဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ကာလရွည္၊ ျဖစ္ပြားခဲ့တဲ့ ပဋိပကၡေတြ၊ စီးပြားေရးအၾကပ္အတည္း၊ မိုးေခါင္ေရရွားမႈေတြေၾကာင့္ အေျခအေနဟာ တစ္ႏွစ္ထက္တစ္ႏွစ္ ပိုပိုဆိုးဝါးလာတယ္လို႔ ကမ႓ၻာ့ စားနပ္ရိကၡာအစီအစဥ္ WFP ရဲ႕ တာ၀န္ရွိသူ ေရွာင္ေ၀လီက ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။

အဆင့္ ၅ ဆင့္ ပါ၀င္တဲ့ ကုလရဲ႕ စားနပ္ရိကၡာ ဖူလႈံမႈသတ္မွတ္ခ်က္ IPC မွာ ေတာင္ဆူဒန္ႏိုင္ငံက ၁.၈ သန္းေသာ ျပည္သူေတြဟာ အဆိုးဆံုးအဆင့္ရဲ႕ေအာက္ အဆင့္ ၄ ကို ေရာက္ေနတယ္လို႔ WFP၊ FAO နဲ႔ UNICEF တို႔ရဲ႕ စစ္တမ္းေကာက္ယူမႈမွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။ အဆင့္ ၄ ဟာ အေရးေပၚအေျခအေနျဖစ္ၿပီး ထမင္း မွန္မွန္မစားရတာ၊ အဟာရခ်ိဳ႕တဲ့တာနဲ႔ ငတ္မြတ္ၿပီး ေသဆံုးမႈျဖစ္တဲ့ အဆင့္မ်ိဳး ျဖစ္ပါတယ္။

ငတ္မြတ္ေခါင္းပါးမႈ အေရအတြက္ဟာ ၂၀၁၉ ခုႏွစ္ အေစာပိုင္းက ၆.၁ သန္း ရွိရာကေန ယခုအခ်ိန္မွာေတာ့ ၆.၉ သန္းအထိ ေရာက္ရွိလာခဲ့ပါတယ္။ ေတာင္ဆူဒန္က ႏိုင္ငံမွာ လူသားေတြေၾကာင့္ျဖစ္တဲ့ ငတ္မြတ္ေခါင္းပါးမႈကို ရင္ဆိုင္ေနရတယ္လို႔ ၂၀၁၇ ခုႏွစ္မွာ ေၾကျငာခဲ့ပါတယ္။

စာရင္းအတိအက် ေကာက္လို႔မရေပမယ့္ စားနပ္ရိကၡာအကူအညီ လိုအပ္ေနတဲ့ ပမာဏက ၂ သန္းအထိ ရွိေနၿပီး ဒီအေျခအေနတိုင္း ဆက္သြားမယ္ဆိုရင္ လူ ၂၁၀၀၀ ေလာက္ဟာ အငတ္ေဘး ဆိုက္ႏိုင္တယ္လို႔ FAO ရဲ႕ ေတာင္ဆူဒန္ဆိုင္ရာ ဌာနကိုယ္စားလွယ္ ပီယာရီ ဗူသီယာက ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။

Ref: Aljazeera

June 15, 2019