News @ M-Media

Blog

  • ေလယာဥ္ႏွစ္စီးပ်က္က်ကာ အသက္ဆံုး႐ံႈးမႈမ်ားအတြက္ Boeing ကုမၸဏီက ေတာင္းပန္

    ေလယာဥ္ႏွစ္စီးပ်က္က်ကာ အသက္ဆံုး႐ံႈးမႈမ်ားအတြက္ Boeing ကုမၸဏီက ေတာင္းပန္

    ဧၿပီ ၅၊ ၂၀၁၉
    M-Media

    737 MAX ေလယာဥ္

    – ၿပီးခဲ့တဲ့ ၆ လအတြင္း ဘုိးအင္း 737 MAX ေလယာဥ္ႏွစ္စီး ပ်က္က်မႈဟာ အလုိအေလ်ာက္ ထိန္းခ်ဳပ္မႈစနစ္ ခ်ိဳ႕ယြင္းတာနဲ႔ သက္ဆုိင္ေနတယ္လုိ႔ ဘုိးအင္းကုမၸဏီ စီအီးအုိ ဒန္းနစ္ မူလင္ဘာ့ဂ္က ၀န္ခံခဲ့ၿပီး အသက္ေတြ ဆံုး႐ံႈးရတဲ့အတြက္ ေတာင္းပန္တယ္လုိ႔လည္း ေျပာၾကားလုိက္ပါတယ္။

    ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္ ေအာက္တုိဘာလက အင္ဒုိနီးရွားေလေၾကာင္းလုိင္း Lion Air က 737MAX ေလယာဥ္၊ ၿပီးခဲ့တဲ့လက Ethiopian Airlines က 737 MAX ေလယာဥ္တုိ႔ဟာ ပ်ံတက္ၿပီး သိပ္မၾကာခင္မွာ ပ်က္က်ခဲ့ၿပီး စုစုေပါင္း လူ ၃၅၀ ေက်ာ္ ေသဆံုးခဲ့ပါတယ္။ စံုစမ္းစစ္ေဆးသူေတြက ဒီပ်က္က်မႈ ႏွစ္ခုစလံုးမွာ တူညီမႈေတြ ရွိေနတယ္လုိ႔ သံုးသပ္ပါတယ္။

    “ဒီ မေတာ္တဆမႈႏွစ္ခုမွာ ျဖစ္ပ်က္ခဲ့တာေတြရဲ႕ အေသးစိတ္အခ်က္အလက္ေတြကုိ အစုိးရေတြက ထုတ္ျပန္ေတာ့မွာပါ။ ေလယာဥ္ ႏွစ္စီးစလံုးက MCAS စနစ္ဟာ ေလယာဥ္ဦးပုိင္း ေထာင္တက္မႈအခ်က္အလက္ကို မွားယြင္းတုန္႔ျပန္လုိက္တာေၾကာင့္ ျဖစ္ပံုရပါတယ္” လုိ႔ ဘုိးအင္းစီအီးအုိက မေန႔လႊင့္တင္တဲ့ ဗီဒီယုိမွာ ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။

    MCAS စနစ္ဟာ ေလယာဥ္ဦးပုိင္း ေထာင္တက္မႈကုိ အလိုအေလ်ာက္ ထိန္းညႇိေပးတဲ့စနစ္ ျဖစ္ပါတယ္။ ေလယာဥ္ဦးပုိင္း အလြန္အမင္း ေထာင္ေနရင္ stall ျဖစ္ကာ ပ်က္က်ႏိုင္တာေၾကာင့္ အၿမီႇးပုိင္းကုိ ျမႇင့္ေပးကာ ဟန္ခ်က္ ထိန္းေပးတာပါ။ ဒါေပမယ့္ မေတာ္တဆျဖစ္ခဲ့တဲ့ ေလယာဥ္ႏွစ္စီးစလံုးဟာ ေလယာဥ္ႏႈတ္သီးမွာ တပ္ဆင္ထားတဲ့ ဆင္ဆာအခ်က္အလက္ကုိ MCAS စနစ္က မွားယြင္း ဖတ္မိရာကေန ဦးစုိက္ဆင္းကာ ပ်က္က်သြားတာျဖစ္တယ္လုိ႔ စံုစမ္းစစ္ေဆးသူေတြ၊ ဒီကိစၥနဲ႔ နီးစပ္တဲ့သူေတြက ေျပာၾကားထားပါတယ္။

    Ethiopian Airlines က ေလယာဥ္ ပ်က္က်မႈမွာ ေလယာဥ္မွဴးေတြဟာ ဘုိးအင္းက ညႊန္ၾကားထားတဲ့ နည္းလမ္းေတြကုိ ထပ္တလဲလဲ လုပ္ေဆာင္ခဲ့ေပမယ့္ ေလယာဥ္ဦး ျပန္မေမာ့လာခဲ့ဘူးလုိ႔ အီသီယုိးပီးယားအာဏာပုိင္ေတြက မေန႔မွာ ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။

    အီသီယုိးပီးယား အျဖစ္အပ်က္ၿပီးတဲ့ေနာက္မွာ ကမၻာတစ္၀ွမ္း ေလေၾကာင္းလုိင္းေတြဟာ 737 MAX ေလယာဥ္ေတြကုိ ပ်ံသန္းမႈ ယာယီရပ္ဆုိင္းခဲ့ပါတယ္။ မူလင္ဘာ့ဂ္က ဒီလုိအျဖစ္အပ်က္မ်ိဳး ေနာက္ထပ္ မျဖစ္ေစဖုိ႔အတြက္ သူတုိ႔ကုမၸဏီဟာ ေဆာ့ဖ္၀ဲအဆင့္ျမႇင့္တင္မႈ ျပဳလုပ္ကာ ဆန္းစစ္မႈေတြ လုပ္ေနတယ္လုိ႔ ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။ ဒီအဆင့္ျမႇင့္တင္မႈအတြက္ ကမၻာ့ႏုိင္ငံေတြက ေလေၾကာင္းဌာနေတြရဲ႕ အတည္ျပဳခ်က္ ရယူရမွာျဖစ္ၿပီး ေနာက္ပုိင္းမွ 737 MAX ေလယာဥ္ေတြ
    ပ်ံသန္းႏုိင္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။

    Ref : RT

  • တုိက္ပြဲမ်ားေၾကာင့္ ရခုိင္ျပည္နယ္တြင္ လူတစ္သိန္းနီးပါး အကူအညီလုိအပ္

    တုိက္ပြဲမ်ားေၾကာင့္ ရခုိင္ျပည္နယ္တြင္ လူတစ္သိန္းနီးပါး အကူအညီလုိအပ္

    ဧၿပီ ၅၊ ၂၀၁၉
    M-Media

    Photo Credit – Frontier Myanmar

    – အစုိးရစစ္တပ္နဲ႔ ရခုိင္လက္နက္ကုိင္တပ္ဖြဲ႕ AA တုိ႔ တုိက္ပြဲျဖစ္ေနတဲ့ ေဒသေတြကုိ အစုိးရက အကူအညီေပးေရးအဖြဲ႕ေတြ ၀င္ေရာက္ခြင့္မေပးတဲ့အတြက္ လူေပါင္း တစ္သိန္းနီးပါးေလာက္ လုိအပ္တဲ့အကူအညီေတြ မရရွိဘူးလုိ႔ လူသားခ်င္း စာနာေထာက္ထားမႈဆုိင္ရာ အဖြဲ႕ေတြ စုေပါင္းထုတ္ျပန္တဲ့ ေၾကျငာခ်က္မ်ာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။

    ျမန္မာအစုိးရဟာ ဇန္န၀ါရီ ၁၀ ရက္ေန႔ကစလုိ႔ ေက်ာက္ေတာ္၊ ပု႑ားကၽြန္း၊ ဘူးသီးေတာင္၊ ေမာင္ေတာနဲ႔ ရေသ့ေတာင္ ၿမိဳ႕နယ္ေတြမွာ အကူအညီေပးေရးမလုပ္ဖုိ႔ ကန္႔သတ္ခဲ့ၿပီး၊ အခု ကန္႔သတ္ခ်က္အသစ္ေၾကာင့္ ေျမာက္ဦးၿမိဳ႕ရဲ႕ ေက်းလက္ေဒသေတြကုိပါ ႐ုိက္ခတ္မႈရွိတယ္လုိ႔ ဆုိပါတယ္။

    ဒီေၾကျငာခ်က္ကုိ Action Contre la Faim၊ CARE၊ Oxfam နဲ႔ Save the Children တို႔ အပါအ၀င္ အကူအညီေပးေရး အဖြဲ႕အစည္း ၁၆ ခုက လက္မွတ္ေရးထုိး ထုတ္ျပန္တာ ျဖစ္ပါတယ္။ တုိက္ပြဲေတြ ဆက္ျဖစ္ေနတာေၾကာင့္ ရခုိင္ျပည္နယ္ အလယ္ပုိင္းနဲ႔ ေျမာက္ပုိင္းတုိ႔မွာ အရင္ကတည္းက စုိးရိမ္ေနရတဲ့ အေျခအေနကုိ ပုိမိုဆုိးရြားေစတယ္လုိ႔လည္း အကူအညီေပးေရး အဖြဲ႕ေတြကေျပာပါတယ္။

    “တိုက္ပြဲေတြျဖစ္ပြားေနတဲ့ ေဒသေတြက လူ ၉၅၀၀၀ ေလာက္ဟာ အေျခခံလုိအပ္ခ်က္ေတြ၊ အသက္ရွင္သန္ဖုိ႔ လုိအပ္ေနတာေတြ မရရွိၾကပါဘူး။ က်န္းမာေရးေစာင့္ေရွာက္မႈ၊ ပညာေရး၊ သန္႔ရွင္းတဲ့ေရ ရရွိေရး စတာေတြဟာ ေတာ္ေတာ္ကုိ အေျခအေန ဆုိးရြားေနပါတယ္”

    အသက္ေမြး၀မ္းေၾကာင္း စီမံကိန္းေတြ၊ စုိက္ပ်ိဳးေရး ေထာက္ပံ့မႈနဲ႔ အျခား ဖြံ႕ၿဖိဳးေရး စီမံကိန္းေတြကုိ ရပ္ဆုိင္းထားရတာေၾကာင့္ စားနပ္ရိကၡာ ဖူလႈံေရး၊ ရပ္ရြာ သာယာ၀ေျပာေရးကုိ ထိခုိက္ေနၿပီး၊ လတ္တေလာ အုိးအိမ္စြန္႔ခြာ ထြက္ေျပးရသူေတြကုိ ကူညီခြင့္ျပဳထားေပမယ့္ လုိအပ္ခ်က္ေတြက ႀကီးႀကီးမားမား ရွိေနေသးတယ္လုိ႔လည္း ေၾကျငာခ်က္မွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။

    အကူအညီေပးေရးလုပ္ေဆာင္သူေတြ အႏၱရာယ္ကင္းဖုိ႔ဟာ အစုိးရအတြက္ ဦးစားေပးကိစၥျဖစ္တယ္ဆုိတာကုိ နားလည္တယ္လုိ႔ ဒီအဖြဲ႕ေတြက ေျပာပါတယ္။

    “ရခုိင္ျပည္နယ္တစ္၀ွမ္း မတူညီတဲ့ လံုၿခံဳေရးဆုိင္ရာ အေျခအေနေၾကာင့္ မတူညီတဲ့ အကူအညီေပးေရး နည္းလမ္းေတြ လုိအပ္ေနေပမယ့္ တုိက္ခုိက္မႈေတြ၊ လတ္တေလာ မလံုၿခံဳမႈေတြ တုိက္႐ုိက္ခံစားရမႈမရွိတဲ့ ေဒသေတြမွာ အကူအညီေပးခြင့္ ရရမွာပါ။ ၿမိဳ႕နယ္ေတြအားလံုးကုိ လံုၿခံဳေရးစုိးရိမ္ရမႈတစ္ခုတည္းနဲ႔သာ ၾကည့္မယ္ဆုိရင္ လုိအပ္ခ်က္ေတြရွိေနတဲ့ ျပည္သူေတြရဲ႕ အေျခအေနဟာ ဆုိးရြားသြားမွာပါ” လုိ႔ ေၾကျငာခ်က္မွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။

    ေနာက္ဆံုးမွာေတာ့ ထိခုိက္ခံစားရတဲ့ လူ႕အဖြဲ႕အစည္းအားလံုးကုိ ႏုိင္ငံတကာ လူ႕အခြင့္အေရး စည္းမ်ဥ္းစည္းကမ္းေတြနဲ႔အညီ လ်င္လ်င္ျမန္ျမန္နဲ႔ အဟန္႔အတားမရွိ အကူအညီေပးႏုိင္ေရး ျပည္တြင္း၊ ျပည္ပ အကူအညီေပးေရး အဖြဲ႕ေတြကုိ ခြင့္ျပဳေပးဖုိ႔အတြက္ အစုိးရကုိ တုိက္တြန္းခဲ့ပါတယ္။

    Ref: Frontier Myanmar

    (Frontier Myanmar အဂၤလိပ္ပုိင္းတြင္ ေဖာ္ျပထားသည့္သတင္းကုိ ေကာက္ႏႈတ္ဘာသာျပန္ဆုိပါသည္။)

  • ၀ရမ္းေျပးလုပ္ငန္းရွင္၏ ဇိမ္ခံရြက္ေလွကုိ မေလးရွားက ေရာင္းခ်၍ ျပည္သူ႕ဘ႑ာထဲထည့္မည္

    ၀ရမ္းေျပးလုပ္ငန္းရွင္၏ ဇိမ္ခံရြက္ေလွကုိ မေလးရွားက ေရာင္းခ်၍ ျပည္သူ႕ဘ႑ာထဲထည့္မည္

    ဧၿပီ ၄၊ ၂၀၁၉
    M-Media

    – ႏုိင္ငံပုိင္ 1MDB လုပ္ငန္းက ေပ်ာက္ဆံုးသြားတဲ့ ရန္ပံုေငြေတြနဲ႔ ၀ယ္ယူထားတယ္လုိ႔ သံသယရွိတဲ့ ဇိမ္ခံရြက္ေလွကုိ မေလးရွားအစုိးရက ျပည္တြင္းကုမၸဏီတစ္ခုထံ ကန္ေဒၚလာ ၁၂၆ သန္းနဲ႔ ေရာင္းခ်ဖုိ႔ စိစဥ္ေနပါတယ္။

    Equanimity လုိ႔ အမည္ေပးထားတဲ့ အဲဒီရြက္ေလွမွာ ေရကူးကန္၊ ရဟတ္ယာဥ္ကြင္းနဲ႔ ႐ုပ္ရွင္႐ံုေတြ ပါ၀င္ၿပီး မေလးရွားစီးပြားေရးလုပ္ငန္းရွင္ လုိတက္ဂ်ိဳက ပုိင္ဆုိင္တာ ျဖစ္ပါတယ္။ သူဟာ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ေဟာင္း နာဂ်စ္ရာဇတ္ ဦးေဆာင္တဲ့ အစုိးရနဲ႔ေပါင္းကာ 1MDB လုပ္ငန္းက ေငြေတြကို အလြဲသံုးစားလုပ္ခဲ့တယ္လုိ႔ စြပ္စြဲခံထားရၿပီး လက္ရွိမွာ ထြက္ေျပးေနပါတယ္။

    Equanimity ကုိ ကန္ေဒၚလာ သန္း ၂၅၀ နဲ႔ ၀ယ္ယူခဲ့တာျဖစ္ၿပီး အဲဒီငြေတြဟာ 1MDB က ေငြေတြျဖစ္တယ္လုိ႔ ေျပာၾကားမႈေတြ ရွိေနတာပါ။ မေလးရွားအစုိးရသစ္က ဒီရြက္ေလွကုိ ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္မွာ အင္ဒုိနီးရွားကေန သိမ္းယူခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။

    မေလးရွားေရွ႕ေနခ်ဳပ္ ေတာ္မီ ေသာမတ္စ္က ေကမန္ကၽြန္းမွာ မွတ္ပံုတင္ထားတဲ့ ဒီရြက္ေလွကုိ Genting Malaysia စီးပြားေရးလုပ္ငန္းစုထံ ေရာင္းခ်သြားတယ္လုိ႔ မေန႔က ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။ Genting Malaysia လုပ္ငန္းဟာ ဟုိတယ္ေတြ၊ အပန္းေျဖစခန္းေတြနဲ႔ ႏုိင္ငံရဲ႕ ပထမဆံုး လုိင္စင္ရ ကာစီႏုိေလာင္းကစားလုပ္ငန္းကုိ လုပ္ကုိင္ေနတဲ့ ကုမၸဏီ ျဖစ္ပါတယ္။

    “ဇိမ္ခံရြက္ေလွ Equanimity ကုိ ကန္ေဒၚလာ ၁၂၆ သန္းနဲ႔ Genting Malaysia လုပ္ငန္းကုိ ေရာင္းခ်ေတာ့မွာျဖစ္ေၾကာင္း ေၾကျငာလုိပါတယ္” လုိ႔ ေရွ႕ေနခ်ဳပ္က ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။

    ၿပီးခဲ့တဲ့ ၅ လ ရြက္ေလွကုိ သိမ္းဆည္းၿပီးကတည္းက ဒီရြက္ေလွကုိ၀ယ္ယူဖုိ႔ ကမ္းလွမ္းမႈေတြရွိခဲ့ၿပီး Geting Malaysia ကေပးတဲ့ေစ်းဟာ အမ်ားဆံုးျဖစ္တယ္လုိ႔လည္း ဆုိပါတယ္။

    ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္မဟာသီဦးေဆာင္တဲ့ မေလးရွားအစုိးရဟာ နာဂ်စ္ရာဇတ္လက္ထက္ ေပ်ာက္ဆံုးသြားတဲ့ 1MDB လုပ္ငန္းက ေငြေတြကို ျပန္လည္ရရွိဖုိ႔အတြက္ နည္းလမ္းေပါင္းစံုနဲ႔ ႀကိဳးစားေနတာျဖစ္ပါတယ္။ နာဂ်စ္ရာဇတ္ကေတာ့ လက္ရွိမွာ ျခစားမႈအပါအ၀င္ စြဲခ်က္မ်ားစြာနဲ႔ တရားစြဲဆုိ ခံထားရပါတယ္။

    Ref: Arab News

  • မြတ္စလင္သမုိင္းအေမြအႏွစ္စင္တာသုိ႔ ၿဗိတိသွ်အိမ္ေရွ႕မင္းသား သြားေရာက္လည္ပတ္

    မြတ္စလင္သမုိင္းအေမြအႏွစ္စင္တာသုိ႔ ၿဗိတိသွ်အိမ္ေရွ႕မင္းသား သြားေရာက္လည္ပတ္

    ဧၿပီ ၄၊ ၂၀၁၉
    M-Media

    – ၿဗိတိသွ်မြတ္စလင္ သမုိင္းအေမြအႏွစ္စင္တာ British Muslim Heritage Centre ရဲ႕ လုပ္ေဆာင္ခ်က္ေတြကုိ ၿဗိတိသွ် အိမ္ေရွ႕စံ ခ်ားလ္စ္မင္းသားက ခ်ီးက်ဴးခဲ့ၿပီး အစၥလာမ္ဘာသာ၀င္လူ႕အဖြဲ႕အစည္းဟာ တုိင္းျပည္မွာ ဘယ္ေလာက္အထိ အေရးပါတယ္ဆုိတာကို သိရွိခဲ့ရတယ္လုိ႔ ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။

    ယူေက အေနာက္ေျမာက္ပုိင္းက လူ႕အဖြဲ႕အစည္းေတြနဲ႔ ေတြ႕ဆံုမႈ တစ္စိတ္တစ္ပုိင္းအျဖစ္ ခ်ားလ္စ္မင္းသားဟာ မန္ခ်က္စတာၿမိဳ႕ Whalley Range ေဒသမွာရွိတဲ့ British Muslim Heritage Centre စင္တာကုိ သြားေရာက္လည္ပတ္ခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။

    စင္တာမွာ မြတ္စလင္ေက်ာင္းသားလူငယ္ေတြက ၿဗိတိသွ်အလံကုိ ေ၀ွ႔ယမ္းကာ ႀကိဳဆုိခဲ့ၿပီး မင္းသားကလည္း စင္တာအတြင္းက ျပခန္းေတြကုိ လွည့္လည္ၾကည့္႐ႈခဲ့ပါတယ္။ British Muslim Heritage Centre ဟာ ၁၀ ႏွစ္သက္တမ္း ရွိၿပီ ျဖစ္ပါတယ္။

    ၿဗိတိသွ်မြတ္စလင္ သမုိင္းအေမြအႏွစ္စင္တာရဲ႕ ေဆာင္ရြက္ခ်က္ေတြနဲ႔ လူ႕အဖြဲ႕အစည္းေတြအၾကား ေပါင္းကူူးေပးတဲ့ လုပ္ေဆာင္မႈေတြကို ခ်ားလ္စ္မင္းသားက
    ခ်ီးက်ဴးေျပာဆုိခဲ့ပါတယ္။

    “ေျပာရရင္ ခင္ဗ်ားတုိ႔ကုိ ခ်ီးက်ဴးခ်င္တယ္။ ခင္ဗ်ားတုိ႔ ဒီမွာလုပ္ထားေတြအားလံုးကုိ ကၽြန္ေတာ္ ေလးစားအားက်မိတယ္။ ဒီတုိင္းျပည္မွာ ခင္ဗ်ားတုိ႔လူ႕အဖြဲ႕အစည္းဟာ ဘယ္ေလာက္အထိ ေရးပါလဲဆုိတာကုိလည္း သိလာရပါတယ္”

    စင္တာရဲ႕ ျပခန္းဆုိင္ရာအႀကီးအကဲ အက္ရွ္ရက္ဖ္အလီက ပထမကမၻာစစ္အတြင္း ၿဗိတိသွ်အတြက္ တုိက္ပြဲ၀င္ခဲ့တဲ့ မြတ္စလင္ေတြအေၾကာင္း ျပသထားတဲ့ Stories of Sacrifice Exhibition ျပခန္းကို မင္းသားက အထူးစိတ္၀င္စားခဲ့တယ္လုိ႔ ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။

    မင္းသားရဲ႕ အေဘးျဖစ္သူ ပဥၥမေျမာက္ ေဂ်ာ့ဂ်္ဘုရင္ဟာ ၿဗိတိသွ်စစ္တပ္က မြတ္စလင္ျမင္းတပ္ကုိ ဦးစီးစဥ္ ေခါင္းေပါင္းနဲ႔ ႐ုိက္ထားတဲ့ ဓာတ္ပံုကုိလည္း အက္ရွ္ရက္ဖ္အလီက ျပသခဲ့ရာမွာ ခ်ားလ္စ္မင္းသားက အံ့ၾသခဲ့ပါတယ္။ မင္းသားဟာ ေဒသတြင္းက မြတ္စလင္ေခါင္းေဆာင္ေတြ၊ ရပ္မိရပ္ဖေတြနဲ႔လည္း ေတြ႕ဆံုေဆြးေႏြးခဲ့ပါတယ္။

    Ref: Asia Image

  • Diet မမွ်တမႈေၾကာင့္ ကမၻာတစ္၀ွမ္း ေသဆံုးမႈ တစ္ႏွစ္လွ်င္ ၁၁ သန္း ရွိေန

    Diet မမွ်တမႈေၾကာင့္ ကမၻာတစ္၀ွမ္း ေသဆံုးမႈ တစ္ႏွစ္လွ်င္ ၁၁ သန္း ရွိေန

    ဧၿပီ ၄၊ ၂၀၁၉
    M-Media

    – အစားအေသာက္ကုိ အခ်ိဳးအစားနဲ႔ ခ်င့္ခ်ိန္စားသံုးမႈမရွိတာေၾကာင့္ ကမၻာတစ္၀ွမ္း အခ်ိန္မတုိင္မီ ေသဆံုးသူအေရအတြက္ဟာ တစ္ႏွစ္ကုိ ၁၁ သန္းေလာက္ရွိတယ္လုိ႔ ကမၻာ့ နာမည္ႀကီး ေဆးပညာဂ်ာနယ္ Lancet မွာ ေဖာ္ျပထားတဲ့ သုေတသန စာတမ္းသစ္တစ္ခုမွာ ေတြ႕ရပါတယ္။

    ေန႔စဥ္ စားေသာက္မႈစနစ္က လူေတြရဲ႕ အသက္ရွင္သန္မႈကုိ ဘယ္ေလာက္အထိ သက္ေရာက္ေစလဲဆုိတာကုိ အဓိက သံုးသပ္တဲ့ ဒီသုေတသနကုိ Global Burden of Disease Study အဖြဲ႕က လုပ္ေဆာင္တာျဖစ္ပါတယ္။

    ကမၻာတစ္၀ွမ္း ေသဆံုးသူ ၅ ဦးမွာ ၁ ဦးဟာ ေန႔စဥ္အဟာရကုိ ခ်င့္ခ်ိန္စားသံုးမႈမရွိတာေၾကာင့္ျဖစ္ၿပီး ေဆးလိပ္ေသာက္မႈေၾကာင့္ ေသဆံုးမႈထက္ ပုိမို ေၾကာက္စရာေကာင္းတဲ့ အေၾကာင္းအရင္း ျဖစ္ေနပါတယ္။

    ဆား အလြန္အကၽြံစားသံုးမႈေၾကာင့္ ေသဆံုးသူဟာ တစ္ႏွစ္ကုိ ၃ သန္းရွိၿပီး၊ ဆန္လုိ သီးႏွံအေစ့ (whole grain) ေတြ စားသံုးမႈနည္းတာေၾကာင့္ ေသဆံုးသူဟာ ၃ သန္းရွိတယ္လုိ႔ သုေတသနမွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။ အသီးအႏွံ စားသံုးမႈ နည္းတာေၾကာင့္ ေသဆံုးသူဟာ ၂ သန္း ရွိေနပါတယ္။

    အခြံမာသီး၊ သီးႏွံအေစ့အဆံေတြ၊ ဟင္းသီးဟင္းရြက္ ပင္လယ္စာကေနရတဲ့ omega-3 စားသံုးမႈနည္းတာကလည္း အစားအေသာက္မမွ်တာတာေၾကာင့္ ေသဆံုးရမႈ အေၾကာင္းအရင္းေတြထဲမွာ ပါ၀င္ပါတယ္။

    “အစားအစာကုိ ခ်င့္ခ်ိန္စားသံုးမႈဟာ ကမၻာ့က်န္းမာေရးမွာ အဓိကက်တဲ့ အခန္းက႑ကေန ပါ၀င္ေနတယ္ဆုိတာ ေတြ႕ရၿပီး ေတာ္ေတာ္ေလးကုိ သက္ေရာက္မႈရွိပါတယ္” လုိ႔ သုေတသနမွာ ပါ၀င္တဲ့ ပေရာ္ဖက္ဆာ ခရစၥတုိဖာ မူေရးက ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။

    ကမၻာတစ္၀ွမ္း ေန႔စဥ္အဟာရကို ခ်င့္ခ်ိန္စားသံုးမႈ မရွိတာေၾကာင့္ ေသဆံုးသူ ၁၁ သန္းမွာ ၁၀ သန္းေလာက္က ႏွလံုးေသြးေၾကာနဲ႔ဆုိင္တဲ့ ေရာဂါေတြေၾကာင့္ ျဖစ္ၿပီး ဆားအလြန္အကၽြံစားသံုးမႈ ေနာက္ဆက္တြဲ ျဖစ္ပါတယ္။ က်န္တဲ့တစ္သန္းေလာက္က ကင္ဆာနဲ႔ အဆင့္ ၂ ဆီးခ်ိဳေရာဂါေတြေၾကာင့္ ေသဆံုးရတာ ျဖစ္ပါတယ္။

    ေန႔စဥ္ အစားအေသာက္မွာ လူသားေတြ ထည့္သြင္းစားသံုးဖုိ႔ ေမ့ေလ်ာ့က်တဲ့ အစားအေသာက္ေတြက အခြံမာသီးနဲ႔ အေစ့အဆံေတြျဖစ္တယ္လုိ႔ အဲဒီေလ့လာမႈမွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။

    “ဒီအစားအေသာက္က စြမ္းအင္စုေလးေတြလုိ႔ ေျပာလုိ႔ရပါတယ္။ ခႏၶာကုိယ္အတြက္ အဆီဓာတ္ေပးၿပီး ေကာင္းတဲ့အဆီဓာတ္ျဖစ္ပါတယ္။ လူေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားက ဒါကုိ အဓိက အစားအေသာက္အေနနဲ႔ မယူဆၾကဘူး။ ေစ်းႀကီးတာကလည္း အေၾကာင္းတစ္ရပ္ပါ” လုိ႔ ကမ္းဘရစ္ခ်္တကၠသုိလ္က ပေရာ္ဖက္ဆာ နီတာ ဖူ႐ူဟီက သံုးသပ္ပါတယ္။

    ျပင္သစ္၊ စပိန္နဲ႔ အစၥေရးတုိ႔လုိ ေျမထဲပင္လယ္ႏုိင္ငံေတြဟာ အဟာရ မမွ်တာမႈေၾကာင့္ ေသဆံုးသူအေရအတြက္ အနည္းဆံုးႏုိင္ငံေတြျဖစ္ၿပီး ေတာင္အာရွ၊ အေရွ႕ေတာင္အာရွနဲ႔ အလယ္အာရွႏုိင္ငံေတြကေတာ့ ေသဆံုးမႈအမ်ားဆံုး ႏုိင္ငံေတြျဖစ္ပါတယ္။

    Ref: BBC