ၾသဂုတ္ ၂၇၊ ၂၀၁၈
M-Media
– ႐ုိဟင္ဂ်ာနဲ႔ ႏုိင္ငံအတြင္းက အျခားေသာ တုိင္းရင္းသား လူနည္းစုေတြအေပၚ က်ဴးလြန္မႈေတြအတြက္ ျမန္မာစစ္ေခါင္းေဆာင္ေတြကုိ စစ္ရာဇ၀တ္မႈ၊ လူမ်ိဳးတုန္းသတ္ျဖတ္မႈေတြနဲ႔ တရားစြဲဆုိရမယ္လုိ႔ ကုလ အခ်က္အလက္ရွာေဖြေရးအဖြဲ႕က ဒီကေန႔ထုတ္ျပန္တဲ့ အစီရင္ခံစာမွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။
အဲဒီအခ်က္အလက္ ရွာေဖြေရးအဖြဲ႕ကုိ ၂၀၁၇ ခုႏွစ္ မတ္လက ကုလ လူ႕အခြင့္အေရးေကာင္စီက ဖြဲ႕စည္းခဲ့တာျဖစ္ၿပီး ရခုိင္ျပည္နယ္အပါအ၀င္ ျမန္မာႏုိင္ငံတစ္၀ွမ္းက တုိင္းရင္းသားေတြ၊ လူနည္းစုေတြ က်ဴးလြန္ခံေနရတဲ့ ကိစၥေတြကို စံုစမ္းစစ္ေဆး ေဖာ္ထုတ္ဖုိ႔ ရည္ရြယ္ပါတယ္။ ျမန္မာအစုိးရက ဒီအဖြဲ႕ကုိ လက္မခံသလုိ ျပည္၀င္ခြင့္လည္း မေပးပါဘူး။
အဖြဲ႕ေခါင္းေဆာင္ မာဇူကီ ဒါ႐ုစ္မန္က သူ႕အဖြဲ႕က စံုစမ္းစစ္ေဆးေရးမႈးေတြဟာ မ်က္ျမင္သက္ေသေတြ၊ က်ဴးလြန္ခံရသူ ၈၇၅ ဦးကုိ အင္တာဗ်ဴးမႈ၊ ၿဂိဳဟ္တုဓာတ္ပံုေတြ၊ အေထာက္အထားခုိင္မာတဲ့ ဓာတ္ပံုေတြ၊ ဗီဒီယိုေတြကုိ အေျခခံကာ အခ်က္အလက္ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားကုိ ရရွိခဲ့တယ္လုိ႔ ဒီကေန႔ ဂ်ီနီဗာမွာ ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။
စံုစမ္းေလ့လာမႈေတြအရ ျမန္မာစစ္တပ္ရဲ႕ ေဆာင္ရြက္မႈေတြဟာ ‘ႏုိင္ငံတကာ ဥပေဒအရ အဆုိးရြားဆံုးလုိ႔ သတ္မွတ္ထားတဲ့ ရာဇ၀တ္မႈေတြ ေျမာက္ေနတယ္ဆုိတာ သံသယျဖစ္စရာမလုိဘူး’ လုိ႔ အဖြဲ႕ရဲ႕ အစီရင္ခံစာမွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။
က်ဴးလြန္ခံရသူေတြဟာ သူ႕ရဲ႕ဘ၀မွာ ႀကံဳဖူးခဲ့သမွ် ‘အဆုိးရြားဆံုး လူ႕အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြကုိ ခံစားခဲ့ရတယ္’ လုိ႔ မာဇူကီက ဆုိၿပီး ‘ဒါေတြဟာ က်န္လူေတြရဲ႕ ဘ၀တစ္ေလွ်ာက္လံုးမွာ စိတ္အမာရြတ္အျဖစ္ က်န္ရွိသြားမွာျဖစ္တယ္’ လုိ႔ ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။
ျမန္မာစစ္တပ္ဟာ ‘လူ႕အသက္ေတြကို လံုး၀ အေလးမထားခဲ့သလုိ’ ‘ဆုိးရြားလြန္းတဲ့ ရက္စက္ၾကမ္းၾကဳတ္မႈေတြ’ ကုိ လုပ္ေဆာင္ခဲ့တယ္လုိ႔လည္း မာဇူကီက ထည့္သြင္းေျပာဆုိခဲ့ပါတယ္။
ကခ်င္ျပည္နယ္၊ ရွမ္းျပည္နယ္နဲ႔ ရခုိင္ျပည္နယ္တုိ႔က က်ဴးလြန္မႈေတြအတြက္ ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္ ဗုိလ္ခ်ဳပ္မွဴးႀကီး မင္းေအာင္လႈိင္အပါအ၀င္ စစ္ေခါင္းေဆာင္ ၆ ဦးကုိ စံုစမ္းစစ္ေဆးကာ လူမ်ိဳးတုန္းသတ္ျဖတ္မႈ၊ စစ္ရာဇ၀တ္မႈ၊ လူသားထုအေပၚ က်ဴးလြန္တဲ့ ရာဇ၀တ္မႈနဲ႔ တရားစြဲဆုိရမယ္လုိ႔ အစီရင္ခံစာမွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။
အစီရင္ခံစာမွာ တပ္မေတာ္လုိ႔ေခၚတဲ့ ျမန္မာစစ္တပ္ကုိ အဓိကထား ေဖာ္ျပထားေပမယ့္ အျခား လံုၿခံဳေရးတပ္ဖြဲ႕ေတြလည္း က်ဴးလြန္မႈေတြမွာ ပါ၀င္တယ္လုိ႔ ဆုိပါတယ္။
“ေတြ႕ရာျမင္ရာ သတ္ျဖတ္တာ၊ အမ်ိဳးသမီးေတြကို အဓမၼက်င့္တာ၊ ကေလးငယ္ေတြကုိ ညႇင္းပမ္းေစာ္ကားတာ၊ ရြာလံုးကၽြတ္ မီး႐ႈိ႕ဖ်က္ဆီးတာေတြကုိ တရားမွ်တေၾကာင္း ေျပာဆုိတာဟာ စစ္တပ္က လုပ္ရမယ့္ကိစၥမ်ိဳး မဟုတ္ပါဘူး။ ရခုိင္ျပည္နယ္နဲ႔ ျမန္မာႏုိင္ငံေျမာက္ပုိင္းမွာ စစ္တပ္ရဲ႕ လုပ္ေဆာင္ခ်က္ဗ်ဴဟာေတြဟာ အမွန္တကယ္ လံုၿခံဳေရးဆုိင္ရာၿခိမ္းေျခာက္မႈကုိ တုန္႔ျပန္တာထက္ အမ်ားႀကီးကုိ ဆုိးရြားလြန္လြန္းေနပါတယ္” လုိ႔ အစီရင္ခံစာမွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။
စံုစမ္းစစ္ေဆးေရးအဖြဲ႕၀င္တစ္ဦးျဖစ္တဲ့ ခရစၥတုိဖာ ဆီဒုိတီက အစီရင္ခံစာမွာ ေဖာ္ျပထားတဲ့ အခ်က္အလက္ေတြကို အေရးယူဖုိ႔အတြက္ ကုလလုံၿခံဳေရးေကာင္စီနဲ႔ ကုလအေထြေထြညီလာခံကုိ တုိက္တြန္းခဲ့ပါတယ္။
အစီရင္ခံစာမွာ ႏုိင္ငံေတာ္အတုိင္ပင္ခံပုဂၢိဳလ္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကုိလည္း ေ၀ဖန္ခဲ့ၿပီး စစ္တပ္ရဲ႕ လုပ္ရပ္ေတြကုိ တားဆီးမႈမရွိဘူးလုိ႔ ျပစ္တင္ထားပါတယ္။
ကုလဆုိင္ရာ ျမန္မာႏုိင္ငံသံအမတ္ႀကီး ဦးေဟာက္ဒုိဆြမ္းကေတာ့ အစီရင္ခံစာဟာ တစ္ဖက္သက္အခ်က္အလက္ကုိ အေျခခံေရးထားတာျဖစ္ၿပီး၊ ျမန္မာအစုိးရကုိယ္တုိင္က အခ်က္အလက္ရွာေဖြေရးအဖြဲ႕ကုိ လက္မခံေၾကာင္း၊ မိမိတုိ႔ရဲ႕ ရပ္တည္ခ်က္အတုိင္း ဆက္လက္လုပ္ေဆာင္သြားမွာျဖစ္ေၾကာင္း ဘီဘီစီသတင္းဌာနကုိ ေျဖၾကားခဲ့ပါတယ္။
Ref: Aljazeera, BBC
