ရဲေဘာ္ ကိုေထြး (၁၉၂၉ – ၁၉၄၇)

ဇူလိုင္-၁၈၊ ၂၀၁၃

M-Media

အာဇာနည္မ်ား အထၳဳပၸတၱိ (၆၆-ႏွစ္ေျမာက္ အာဇာနည္ေန႔ အထိမ္းအမွတ္)

၂၀၁၃-ခုႏွစ္ ဇူလိုင္လ (၁၉)ရက္ေန႔ဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ အာဇာနည္ေခါင္းေဆာင္ႀကီးမ်ားက်ဆုံးခဲ့တာ (၆၆)ႏွစ္ ျပည့္ေျမာက္တဲ့ေန႔ ျဖစ္ပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ လြတ္လပ္ေရးဖခင္ႀကီး ဗုိလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းအပါအ၀င္  ဦးဘ၀င္း၊ မန္းဘခိုင္၊ မႈိင္းပြန္ေစာ္ဘြားႀကီး စ၀္စံထြန္း၊ ဦးရာဇတ္၊ ဒီးဒုတ္ဦးဘခ်ဳိ၊ သခင္ျမ၊ ဦးအုန္းေမာင္၊ ရဲေဘာ္ကုိေထြး တုိ႔ဟာ တုိင္းျပည္တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ရင္း မသမာသူလူတစ္စုရဲ႕ လုပ္ႀကံမႈေၾကာင့္ ေသြးအုိင္ထဲမွာ အသက္ေပးခဲ့ရသူေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီလုိ အသက္ေသြးေတြေပးခဲ့ၾကတဲ့ အာဇာနည္(၉)ဦးဟာ ျမန္မာျပည္သူျပည္သားေတြရဲ႕ စိတ္ႏွလုံးသားမွာ အၿမဲအမွတ္ထင္ထင္႐ွိခဲ့ၾကတာ (၆၆)ႏွစ္တုိင္ခဲ့ပါၿပီ။ ဒါေၾကာင့္ အာဇာနည္မ်ားရဲ႕ အထၳဳပၸတၱိအက်ဥ္းကုိ M-Media မွ စုစည္းတင္ျပလိုက္ရပါတယ္။

ရဲေဘာ္ ကိုေထြး (၁၉၂၉ – ၁၉၄၇)

ကုိေထြးသည္ မႏၲေလးၿမိဳ႕ ေတာင္ျပင္ သိပၸံရပ္ ပင္စင္စား လယ္ယာ စိုက္ပ်ိဳးေရး ဝန္ေထာက္ ဦးကိုကိုေလး၊ ေဒၚမင္းရီ တို႕၏ ဆ႒မေျမာက္ သားျဖစ္သည္။ နဝမတန္း အထိ ပညာ သင္ၾကားခဲ့သည္။ အသက္ ၁၈ ႏွစ္ အ႐ြယ္တြင္ ပညာေရး ဝန္ႀကီး ဦးရာဇတ္၏ သက္ေတာ္ေစာင့္ အျဖစ္ ခန္႕အပ္ျခင္း ခံရသည္။

ယင္းကဲ့သုိ႔ တာ၀န္ ထမ္းေဆာင္ေနစဥ္  ၁၉၄၇၊ ဇူလိုင္ ၁၉ ရက္၊ နံနက္ ၁၀း၃၅ နာရီတြင္ အတြင္း၀န္မ်ား႐ံုး (ယခု ၀န္ႀကီးမ်ား႐ံုး)တြင္ ၀န္ႀကီးမ်ား အစည္းအေ၀းက်င္းပေနစဥ္ မ်ဳိးခ်စ္ပါတီေခါင္းေဆာင္ႏွင့္ နန္းရင္း၀န္ေဟာင္း နယ္ခ်ဲ႕ လက္ပါးေစ ဂဠဳန္ဦးေစာ၏ ေနာက္လိုက္ လူသတ္သမားတုိ႔၏ လုပ္ၾကံခံရၿပီး အျခားေသာ လုပ္ေဖာ္ကိုင္ဖက္ တိုင္းျပည္ေခါင္းေဆာင္ အာဇာနည္ႀကီးမ်ားႏွင့္အတူ က်ဆံုးခဲ့ရေသာ အာဇာနည္တစ္ဦးျဖစ္သည္။

“ရဲေထြးကို (၇) လနဲ႔ေမြးတာပါ။ ဒီေတာ့ လူက အေတာ့္ကိုညႇက္လြန္းပါတယ္။ အေထြးဆံုးသားလည္းျဖစ္ျပန္၊ ကိုယ္ဟန္က ေယာက္်ားေလးျဖစ္ေပမယ့္ ေပ်ာ့ေပ်ာ့ေပ်ာင္းေပ်ာင္း ကႏြဲ႕ကလ်ေလးျဖစ္ေနေလေတာ့ တစ္အိမ္လံုးက ဖူးဖူးမႈတ္မတတ္ ျဖစ္ေနၾကတာေပါ့။ ဒါေပမယ့္ ေယာက်္ားပီသေစလိုတဲ့ဆႏၵေၾကာင့္ ငယ္ငယ္ကတည္းက သူ႔ကို ဆက္ဆံရာမွာ သိပ္ၿပီး တယုတယမထားဘဲ ၾကမ္းၾကမ္းတမ္းတမ္းေလး ဆက္ဆံဖို႔ တစ္အိမ္လံုးကို က်ဳပ္ကိုယ္တိုင္ မွာၾကားခဲ့ရတယ္။”

“သားေလးရဲေထြးဟာ က်ဆံုးခ်ိန္မွာေတာင္ အသက္ ၁၉ ႏွစ္ပဲရွိပါေသးတယ္။ အသက္အားျဖင့္ၾကည့္ရင္ တကယ့္ကို ငယ္႐ြယ္လြန္းပါတယ္။ က်ဳပ္တို႔ မိဘေတြအဖို႔ေတာ့ ႏို႔နံ႔ေတာင္ မပ်ယ္ေသးတဲ့ အ႐ြယ္ေပါ့။ ဒါေပမယ့္ အ႐ြယ္နဲ႔မလိုက္ေအာင္ မ်ိဳးခ်စ္စိတ္တကယ့္ကိုထက္သန္တဲ့ သူငယ္ေလးပဲ။ အဂၤလိပ္မ်ားကို မျမင္လိုက္နဲ႔ “တို႔ကို ကၽြန္လုပ္တဲ့ ေကာင္ေတြ” ဆိုၿပီးခဲနဲ႔ေပါက္မယ္တကဲကဲ လုပ္ေနတာမို႔ တစ္အိမ္သားလံုးက အေတာ့္ကို ေျပာဆိုထိန္းသိမ္းထားရပါတယ္။”

ရဲေဘာ္ေထြး၏ ဖခင္ႀကီး ဦးကိုကိုေလးက သားေတာ္ေမာင္၏အေၾကာင္းကို အာဇာနည္ေန႔ အထိမ္းအမွတ္ အခမ္းအနားတစ္ရပ္တြင္ ေျပာၾကားခဲ့ျခင္းျဖစ္ပါသည္။

–  အာဇာနည္မ်ား အထၳဳပၸတၱိ – စာေပဗိမာန္။

–  ကိုလိုနီေခတ္ ျမန္မာ့ သမိုင္း အဘိဓာန္ – ျမဟန္၊ ၁၉၉၉ တတိယ အႀကိမ္ထုတ္၊ တကၠသိုလ္မ်ား သမိုင္း သုေတသန ဌာန၊ ဂ်ီအီးစီ (ပညာေရး) သမဝါယမ အသင္း။

ေ႐ႊဘိုသီရိမာလာ စီစဥ္တည္းျဖတ္ေသာ “ဧကရာဇ္စာဆိုႏွင့္ မိုးစင္ၾကယ္” စာေစာင္ ၁၉၈၇ ခုႏွစ္၊ မတ္လ စာမ်က္ႏွာ ၈၆၊ ၈၇