ေဒါက္တာေမာင္ေမာင္ ေရးခဲ့တဲ့ ဦးရာရွစ္အေၾကာင္း

စက္တင္ဘာ၊ ၂၁ ၊ ၂၀၁၂

ဘာသာျပန္ဆိုသူ-အြမၼရ္ခင္ၫြန္႔

Source: ၁၉၅၆ခုႏွစ္ ဒီဇင္ဘာလထုတ္ အမွတ္စဥ္(၁၄)မွ ေဒါက္တာေမာင္ေမာင္၏ THE GUARDIANမွ (Profile-U RASCHID)

ဒီေန႔ ေက်ာင္းသားသမဂၢလို႔ ေအာ္ေနတဲ့လူေတြ သမဂၢသမိုင္းကိုေရာ သိၾကရဲ႕လား။ RUSU (RANGOON UNIVERSITY STUDENTS UNION) စတင္ ျဖစ္ေပၚလာတာက ဗမာမြတ္စလင္က စတယ္လို႔ေျပာလို႔ရတယ္။ ပထမဆံုးက ၁၉၃၀ခုႏွစ္ စက္တင္ဘာလ(၃)ရက္ေန႔တြင္ ရန္ကုန္ တကၠသိုလ္ ေက်ာင္းသားမ်ား သမဂၢ အေျခခံအုတ္ျမစ္ခ်ရန္ အျဖစ္အပ်က္ပင္ျဖစ္သည္။ ေအာ့စဖို႔(ဒ္) တကၠသိုလ္ (Oxford University)ႏွင့္ ကဲမ္ဘရစ္(ဂ်္) တကၠသိုလ္(Cambridge University) တို႔နည္းတူ သမဂၢဖဲြ႕စည္းရန္ ေက်ာင္းသားထု အစည္းအေ၀းတစ္ခုျပဳလုပ္ကာ ေက်ာင္းသားမ်ားသည္ ဆံုးျဖတ္ခဲ့ၾကသည္။ စကားရည္လုပဲြမ်ားက်င္းပျခင္း၊ အျပန္အလွန္ေဆြးေႏြးျခင္း၊ အားကစား၊ အႏုပညာဆိုင္ရာႏွင့္ ျပဇာတ္ဆိုင္ရာ အားေပးမႈအျပင္ အျခားလူ႔က်င့္၀တ္ဆိုင္ရာ လႈပ္ရွားမႈမ်ားျပဳလုပ္ၾကရန္ ျဖစ္သည္။

ႏိုင္ငံေရးဆိုသည္မွာ ၁၉၃၀ခုႏွစ္ စက္တင္ဘာလ၏ ကံေကာင္းလွသည့္ ေန႔ရက္ဆံုဆည္းသည့္ ေက်ာင္းသားမ်ား၏ စိတ္ဆႏၵႏွင့္ လြန္စြာကြားေ၀းလ်က္ ရွိေနခဲ့ေသးသည္။ အခ်ိန္မ်ားသည္ကား ၿငိမ္သက္လ်က္ ရွိေနခဲ့သည္။ ဖဲြ႕စည္းမႈဆိုင္ရာလႈပ္ရွားမႈကို ေက်ာင္းအုပ္ႀကီးႏွင့္ တကၠသိုလ္ အာဏာပိုင္မ်ားကလည္း ေထာက္ခံခဲ့သည္။ ယခင္က သမဂၢအေဆာက္အဦးရွိရာ ေနရာကို သမဂၢအေဆာက္အဦးေဆာက္လုပ္ရန္ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ခ်ခဲ့သည္။
စည္းမ်ဥ္းေရးဆဲြေရးေကာ္မတီတစ္ရပ္ကို
ေက်ာ္ခင္(ဦးေက်ာ္ခင္-B.Sc, B.L., လႊတ္ေတာ္ ေရွ႕ေန-အၿငိမ္းစား လႊတ္ေတာ္အမတ္)၊
ဘဂ်မ္း(ဦးဘဂ်မ္း-U Ba Gyan,B.A;, B.L,.လႊတ္ေတာ္ေရွ႕ေန၊ အၿငိမ္းစားတရားေရး၀န္ႀကီး)၊
တင့္ေဆြ(ဗိုလ္မွဴးတင့္ေဆြ- ႏိုင္ငံေတာ္ကာကြယ္ေရးဦးစီးဌာန) ႏွင့္
အျခားအနည္းငယ္မွ်ေသာ သူမ်ားပါ၀င္ကာ ဖဲြ႔စည္းပံုဥပေဒေရးဆဲြရန္ တာ၀န္ေပးအပ္ျခင္းခံရၿပီး၊ အၿပီးသတ္ေရးဆဲြမႈကို အေထြေထြ ညီလာခံႀကီးတြင္ ေက်ာင္းသားထုကို တင္ျပရန္ျဖစ္သည္။ ထို႔အျပင္ ထိုစဥ္က ရရွီဒ္(ဦးရာရွစ္) သည္ အႀကီးတန္းသိပၸံေက်ာင္းသားတစ္ဦးျဖစ္ၿပီး၊ ယင္းေကာ္မတီတြင္ ပူေပါင္းကူညီေဆာင္ရြက္ရန္ ခန္႔အပ္ျခင္းခံခဲ့ရသည္။ မူၾကမ္းကို တင္သြင္းခဲ့သည္၊ ၁၉၃၁ခုႏွစ္၌ လက္ခံအတည္ျပဳခဲ့သည္။ ေက်ာ္ခင္ကို ရန္ကုန္တကၠသိုလ္ ေက်ာင္းသားသမဂၢ၏ ပထမဆံုး ဥကၠဌအျဖစ္ ေရြးခ်ယ္ျခင္းခံခဲ့ရသည္။ ဦးဖိုးကူသည္ ဒုတိယဥကၠဌႏွင့္ ရရွီဒ္သည္ အတြင္းေရးမွဴးအျဖစ္ ေရြးခ်ယ္ျခင္းခံခဲ့ၾကရသည္။

ေနာက္တစ္ႏွစ္တြင္ ဦးဖိုးကူသည္ သမဂၢ ဒု-ဥကၠဌရာထူးမွ အနားယူေသာအခါ၊ ေစာေစာပိုင္းက သေဘာတူညီခ်က္အရ ေနာက္ဆံုးတြင္ ရရွီဒ္သည္ အထက္သို႔ ေျပာင္းေရႊ႕ေနရာခ်ထားခ်က္အရ၊ ဥကၠဌေနရာကို တစ္ႏွစ္ထမ္းေဆာင္ရမည္ ျဖစ္သည္။ သို႔ေသာ္ ေက်ာ္ခင္သည္ မြတ္စလင္မ္တစ္ဦးျဖစ္၊ ရရွီဒ္သည္လည္း မြတ္စလင္မ္ျဖစ္ေပရာ၊ သေဘာသားေသးသိမ္သူ အခ်ိဳ႕ေသာ ေက်ာင္းသားမ်ားသည္ သမဂၢသည္ “ကုလား”မ်ား မလႊမ္းမိုးေစရဟု တီးတိုးအသံထြက္လာေတာ့သည္။ “ကုလား”ဟု ျပစ္တင္ရႈတ္ခ်ျခင္းသည္ အႏွစ္သာရမရွိ၊ သိမ္ဖ်င္းသည့္ တာ၀န္မဲ့ျခင္းတစ္ရပ္ပင္ျဖစ္သည္။

“ကုလား”ဟူေသာ စကားလံုးသည္ အထင္ေသးရႈတ္ခ်သည့္ လံုးေထြးေနေသာ စကားလံုးျဖစ္ၿပီး၊ အိႏိ္ၵယသားႏွင့္ ၿဗိတိသွ်တို႔ႏွင့္ ႏိုင္ငံျခားသား၊ သို႔မဟုတ္ ႏိုင္သား မဟုတ္သူ ႏိုင္ငံျခားသားတို႔အတြက္ အမွန္တကယ္သံုးသည့္ အသံုးအႏႈန္းျဖစ္သည္။ ရရွီဒ္သည္ကား ႏိုင္ငံျခားသားမဟုတ္ေပ။ သူ၏ မိခင္ဖခင္တို႔သည္ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ အျမစ္တြယ္အေျခခ်ေနသူမ်ား ျဖစ္ၾကသည္။ သူ၏ဖခင္သည္ ၁၉၃၉ခုႏွစ္တြင္ ရန္ကုန္၌ ကြယ္လြန္ခဲ့ၿပီး၊ မိခင္သည္ ၁၉၅၂ခုႏွစ္တြင္ ကြယ္လြန္ခဲ့သည္။ ထို႔အျပင္ သူ၏ဘိုးဘြားမ်ားသည္ ၁၈၈၅ခုႏွစ္ကထဲက ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ အေျခခ်ခဲ့သူမ်ား ျဖစ္သည္ကိုလည္း ေဖၚျပခဲ့ၿပီးျဖစ္သည္။ သူသည္ ျမန္မာႏိုင္ငံ၌ပင္ ျပဳစုပ်ိဳးေထာင္ႀကီးျပင္းလာသူ ျဖစ္သည္။ သူသည္ ရန္ကုန္တကၠသိုလ္ေက်ာင္းသားမ်ားသမဂၢ စည္းမ်ဥ္းဥပေဒမူၾကမ္း ေရးဆဲြရာတြင္ ကူညီခဲ့သူျဖစ္သည္။ ယင္းကို ဖန္တီးရန္ ကူညီခဲ့သူလည္းျဖစ္သည္။

ရိုင္းစိုင္းသည့္ ယင္းတီးတိုးသံကို ၾကားသိေသာအခါ ရရွီဒ္အေနျဖင့္ စိတ္ထိိခိုက္မိသည္။ သို႔ေသာ္ တကၠသိုလ္အာဏာပိုင္မ်ား တိုက္တြန္းသည့္တိုင္ သူသည္ ျပန္လည္ တိုက္ခိုက္ျငင္းဆိုျခင္း မျပဳခဲ့ေပ။ သူသည္ ရိုးသားစြာပင္ ေနာက္ဆုတ္ခဲ့ၿပီး၊ ၁၉၃၅ခုႏွစ္တိုင္ ရန္ကုန္၀ိဇၨၨာႏွင့္သိပၸံတကၠသိုလ္ ေရြးခ်ယ္ပဲြမ်ားတြင္ မပါ၀င္ခဲ့ေပ။ ထိုႏွစ္တြင္ စိတ္ထက္သန္သည့္ ျပန္လည္တည္ေဆာက္ေရးအုပ္စုသည္ ရန္ကုန္တကၠသိုလ္တြင္ ဆံုမိၾကသည္။ ေက်ာ္ၿငိမ္းသည္ မႏၲေလးမွ ေရာက္လာခဲ့သည္။ ကိုႏုသည္ သူ၏ၿမိဳ႕နယ္ စာသင္ၾကားေရးမွ ဥပေဒပညာ ဆည္းပူးရန္ ျပန္လည္ေရာက္လာခဲ့သည္။ ေအာင္ဆန္း၊ သိန္းေဖႏွင့္အျခားသူတို႔သည္လည္း ေရာက္လာခဲ့ၾကသည္။ ယင္းအုပ္စုသည္ ရန္ကုန္တကၠသိုလ္ ေက်ာင္းသားမ်ားသမဂၢကို ျပင္းထန္ေသာ တိုက္ပဲြႏွင့္အတူ ခ်ဳပ္ကိုင္ရန္ ဆံုးျဖတ္ခဲ့ၾကၿပီး ရရွီဒ္ ကို ျပန္လည္ေခၚယူခဲ့ၾကသည္။ ထိုအစုအေ၀းႏွင့္ လုပ္ေဆာင္မႈသည္ ေအာင္ျမင္မႈတစ္ခုကို ရေစခဲ့သည္။ ရဲတိုက္ႀကီးသည္ ၿပိဳလဲခဲ့ေလသည္။ ကိုႏုသည္ ဥကၠဌျဖစ္ခဲ့သည္။ ရရွီဒ္သည္ ဒုု-ဥကၠဌျဖစ္ၿပီး၊ သီဟန္သည္ အတြင္းေရးမွဴးျဖစ္ခဲ့သည္။

အလုပ္အမႈေဆာင္အဖဲြ႕၀င္မ်ားမွာ၊ ေအာႏွစ္၏ အဆံုးဆီသို႔ ေရာက္ေသာအခါ ဥကၠဌကိုႏုသည္ မိန္႔ခြန္းတစ္ခုေျပာၾကားရာတြင္ ေက်ာင္းအုပ္ႀကီး စေလာ(စ္)(OSS)သည္ မ်ားစြာေသာ နည္းလမ္းတို႔ျဖင့္ ေက်ာင္းသားမ်ားအေပၚ မမွ်တမႈမ်ား ျပဳလုပ္ခဲ့သည္ ဟူ၍ုျဖစ္ရာ၊ ေက်ာင္းအုပ္ႀကီးသည္ ထိုစကားရပ္ကို မႀကိဳက္မႏွစ္သက္သျဖင့္ ကိုႏုကို ေက်ာင္းထုတ္ခဲ့ေလသည္။ ယင္းအျဖစ္အပ်က္သည္ ေက်ာင္းသားမ်ားအတြင္း၌ တီးတိုးသံမ်ား ေပၚထြက္ခဲ့ေသာ္လည္း မုန္းတိုင္းႀကီးကာ မတိုက္ခိုက္ေသးဘဲ၊ အစသာ ျဖစ္ခဲ့သည္။ ႏွစ္လေနာက္တြင္ တကၠသိုလ္ေက်ာင္းသားမ်ားသမဂၢ၏ ပထမဆံုး စာေစာင္ျဖစ္ေသာ “အိုးေ၀”မဂၢဇင္း ထြက္ေပၚခဲ့ေလသည္။ အယ္ဒီတာသို႔ ေပးစာမ်ားတြင္ စာတစ္ေစာင္မွာ “ေခြးဘီလူးႀကီး သရမ္းေနၿပီ” (Hell Hound at Large) ဟူသည့္ေခါင္းစဥ္ျဖင့္ ပါလာခဲ့ရာ၊ ယင္းစာေၾကာင့္ ျဖစ္ရမည့္အတိုင္း ဆိုးရြားစြာ ေခြးဘီလူးေဟာင္သကဲ့သို႔ စာဖတ္သူထံ ခုန္ေပါက္၍ ေရာက္ရွိသြားခဲ့ေတာ့သည္။ ယင္းစာသည္ အမ်ိဳးသမီးမ်ား၏ အေဆာင္မ်ားသို႔တိုင္ သူ႔ဟာသူေရာက္ရွိသြားၿပီး အားေပးခ်ီးျမႇင့္ျခင္း ခံရေပသည္။ ယင္းေဆာင္းပါးသည္ တကၠသိုလ္စခန္းမ်ား အားလံုးဆီသို႔ မီးကဲ့သို႔ပင္ ပ်ံ႕ႏွံ႕သြားေလရာ ေက်ာင္းအုပ္ႀကီးသည္ ယင္းေဆာင္းပါးအေၾကာင္းကို ေအာင္ဆန္း၊ ေက်ာ္ၿငိမ္း၊ ထြန္းအုံႏွင့္ ကိုအုန္းတို႔ျဖစ္ၾကသည္။

မီးကဲ့သို႔ပင္ ပ်ံ႕ႏွံ႕သြားေလရာ ေက်ာင္းအုပ္ႀကီးသည္ ယင္းေဆာင္းပါးအေၾကာင္းကို ၾကားခဲ့သည္။ သိရွိခဲ့သည္။ ဖတ္ခဲ့သည္။ သူမႏွစ္ၿခိဳက္ခဲ့ေပ။ သူသည္ အိုးေ၀မဂၢဇင္း၏ အယ္ဒီတာျဖစ္ေသာ ေအာင္ဆန္းကိုေခၚယူကာ စာေရးသူကို ေဖၚျပရန္ေတာင္းဆိုခဲ့ရာ၊ ေအာင္ဆန္းသည္ စာေပႏွင့္ အယ္ဒီတာတို႔၏ က်င့္၀တ္အရ မေျပာျပႏိုင္ေၾကာင္း ျငင္းဆိုခဲ့သည္။ ေဒါပြေနသည့္ စေလာ(စ္)သည္ ေအာင္ဆန္းကို ေက်ာင္းမွ ၃ႏွစ္အတြက္ ထုတ္ပယ္ခဲ့ေလသည္။

ဤတစ္ႀကိမ္တြင္မူ ေက်ာင္းသားသမဂၢသည္ ျဖစ္ပ်က္သည္တို႔ကို ယင္းအတိုင္း လႊတ္မထားရန္ ဆံုးျဖတ္ခဲ့ၾကသည္။ ကိုႏုကို ထုတ္ပယ္ခဲ့မႈကို သည္းခံခဲ့ၾကသည္။ အမွန္ဆိုရေသာ္၊ ကိုႏုကိုယ္တိုင္ကလည္း သိပ္ဂရုမစိုက္ခဲ့ဘဲ ေနာင္တြင္ မိမိ၏(B.A.,)ဘဲြ႕ကိုပင္ ေက်ာင္းသို႔ ျပန္လည္အပ္ခဲ့သည္။ သို႔ေသာ္ ေအာင္ဆန္းအား ထုတ္ပယ္မႈကိုေတာ့ ဆန္႔က်င္ကန္႔ကြက္ၾကရမည္ ျဖစ္သည္။ တကၠသိုလ္သမဂၢ ေကာ္မတီအဖဲြ႔၀င္မ်ားသည္ တညီတညြတ္တည္း ေရွ႕ဆက္ရန္ႏွင့္ ေရွ႕လာမည့္စာေမးပဲြကို ကန္႔ကြက္သည့္ ဆႏၵႏွင့္ ထုတ္ေဖၚျပသည့္ အေနျဖင့္ ဆံုးျဖတ္ခဲ့ၾကသည္။ ေက်ာင္းသားထု စည္းေ၀းပဲြႀကီး တစ္ရပ္ကိုလည္း ေခၚယူမွတ္တမ္းတင္ရန္ ဆံုးျဖတ္ခဲ့ၾကသည္။ ရရွီဒ္သည္ ယင္းအစည္းေ၀းကို ဦးစီးၾကီးၾကပ္မႈ ျပဳခဲ့သည္။ ကိုႏုသည္ အေရးပါသက္ဆိုင္သည့္ က႑အေနျဖင့္ ပါ၀င္သင့္သည္ဟု ခံစားရ၍ ၀င္ေရာက္လာေသာ္လည္း ေက်ာင္းသားမ်ားကို ၾသဇာအာဏာ မသက္ေရာက္ေစခဲ့ပါ။ ရရွီဒ္ကမူ အေျခအေနကို ေအးခ်မ္းတည္ၿငိမ္စြာျဖင့္ စာေမးပဲြႏွင့္ ပတ္သက္သည့္ ေက်ာင္းသားမ်ား၏ ေရွ႕ဆက္သြားမည့္ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ကို ေၾကညာတင္ျပခဲ့ေလသည္။ ထိုအစည္းေ၀းတြင္ သူသည္ တည္ၿငိမ္စြာပင္ ရွိခဲ့သည္။ သို႔ေသာ္ ေက်ာင္းသားမ်ားသည္ အေရးယူလႈပ္ရွားရန္  ေတာင္းဆိုခဲ့ၾကၿပီး၊ သပိတ္ေမွာက္ရန္ “သပိတ္ကို အခိုင္အမာေၾကညာ”ဟု ေအာ္ဟစ္ခဲ့ၾကသည္။ အခ်ိဳ႕ေသာ ေက်ာင္းသားအုပ္စုငယ္မ်ား ေက်ာင္းခန္းမမ်ားတြင္ ပို၍ သတ္မွတ္ပိုင္းျခားစြာ ရွိေနေသာ္လည္း၊ ဤတုန္႔ျပန္မႈသည္ အလိုအေလ်ာက္ ႀကီးမားစြာ ျဖစ္ေပၚလာခဲ့ၿပီး၊ တကၠသိုလ္ေက်ာင္းသားသမဂၢေခါင္းေဆာင္မ်ားသည္ မီးကို ေလပင့္ေပးရန္ ကူညီခဲ့ေလသည္။ သတ္မွတ္ထားသည့္ေနရာတြင္ ေက်ာင္းသားမ်ားသည္ စတင္ခဲ့ၾကၿပီး လူထုကလည္း ေနာက္မွ လိုက္ခဲ့ၾကသည္။ သို႔ေသာ္ ေဒါသႏွင့္ ခံျပင္းမႈတို႔ကမူ ယခင္ထဲက ရွိေနခဲ့ၿပီး ထြက္ေပါက္ကုိ ရွာေနခဲ့ျခင္းမွ်သာ ျဖစ္သည္။

 

ရရွီဒ္က ရဲေဘာ္ရဲဘက္မ်ားကို ဂရုတစိုက္စဥ္းစားရန္ႏွင့္ တည္ၿငိမ္စြာျဖင့္ ျပန္လည္စဥ္စားရန္ သတိေပးခဲ့သည္။ သို႔ေသာ္ သူ၏သတိေပး စကားလံုးမ်ားသည္ အေ၀းသို႔ သယ္ယူသြားျခင္းခံရၿပီး၊ မုန္တိုင္းသည္ကား ထခဲ့ေခ်ၿပီျဖစ္သည္။ သပိတ္စခန္းမ်ားသို႔ သြားရန္ ယခင္ထဲကရွိေနသည့္ တန္းဆီလ်က္ရွိေသာ ဘတ္စ္ကားမ်ားဆီသို႔ သူ၏ခႏၶာ ကိုယ္တိုင္ပင္လွ်င္ ေရာက္ရွိခဲ့ေတာ့သည္။ ကားမ်ားသည္ အလိုအေလ်ာက္ ရွိေနခဲ့သည္မဟုတ္ေပ။ ႀကိဳတင္ၾကံစည္ထားခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။ သို႔ေသာ္ ကားမ်ားထဲသို႔ ခုန္ေရာက္၀င္ခဲ့ေသာ ေက်ာင္းသားမ်ားစိတ္တြင္မူ သံသယခံစားမႈ မရွိခဲ့ၾကေပ။

ေက်ာင္းသားမ်ားထဲမွ တစ္ဦးျဖစ္ေသာ သိန္းတင္ေခၚ သူ၏ကေလာင္အမည္ ညိဳျမသည္ကား အားလံုးထဲတြင္ စိတ္ဓါတ္အတက္ႂကြဆံုး ျဖစ္ႏိုင္ေခ်ရွိေပမည္။ သူ႕အေနျဖင့္ ၄င္းတို႔သည္ တရားမွ်တမႈ အေၾကာင္းအရာ တစ္ခုအတြက္ ရွိေနခဲ့ၾကျခင္း ျဖစ္သည္ဟု ခံစားရေပသည္။

သူသည္ ေက်ာင္းမ်ားသို႔ လွည့္ပတ္သြားလာၿပီး အင္းယားေဆာင္ေရွ႕တြင္ ရပ္ကာ၊ ေက်ာင္းသူမ်ားကို ဤတိုက္ပဲြတြင္ ပူးေပါင္းပါ၀င္ရန္ ေခၚေလသည္။ သူ၏အစ္မ မမႀကီးသည္ ထိုအေဆာင္တြင္ ရွိေနခဲ့သည္။ သူသည္ ျပတ္သားသည့္ ေခၚယူမႈတြင္ သူမအား မူလအရင္းခံျဖစ္ကာ၊ သူမထြက္လာေသာအခါ အသဲနာက်ည္းေနသည့္ အနည္းငယ္မွ် ျဖစ္ၾကသည့္ မအမာ၊ မခင္ျမ၊ မခင္စီ၊ မရီရီႏွင့္ အျခားသူမ်ားသည္လည္း ထြက္လာခဲ့ၾကေလသည္။ သူ၏မ်ိဳးခ်စ္စိတ္ဓါတ္ ႀကိဳးစားအားထုတ္မႈတြင္ ညိဳျမသည္ သူ႔အသံအက္လာသည္အထိ သူ၏ညိဳေသာ အသားနီလာသည့္အထိ ေခၚေအာ္ခဲ့သည္။ သူသည္ သူ၏ မူလအေၾကာင္းအရာမ်ားေပၚ၌ပင္ တည္ရွိလ်က္ရွိခဲ့သည္။ ထို႔အျပင္ သူသည္ ယခုအခါ နာမည္ဆိုးျဖင့္ အမည္တြင္ေနသည့္ ကံၾကမၼာက ေပးလာေသာ ေခြးဘီးလူး အေၾကာင္းကို ေရးခဲ့သူျဖစ္ေပရာ သပိတ္ႏွင့္ပတ္သက္၍ စိတ္ဓါတ္တက္ႂကြထိုက္ေပသည္။ ညိဳျမသည္ ပါေမာကၡ၏ မ်က္ႏွာသာေပးခံရေသာ၊ အထူးသျဖင့္ အဂၤလိပ္စာပါေမာကၡ ရိုးဒ္(စ္)(ßGhodes)၊ ညိဳျမကို သူအျမဲေခၚေလ့ရွိသည့္ ေသလ်က္ရွိေသာ အိမ္ေျမႇာင္အၾကည့္ရွိသူဟု ေခၚၿပီး၊ ႏွစ္သက္ခဲ့ေသာ ပါေမာကၡ ရိုးဒ္(စ္) (ßGhodes)၏ အေရးေပးျခင္းခံရေသာ အိုက္စီအက္ဆ္ (ICS)၏ ညီျဖစ္ေပသည္။ ညိဳျမသည္ကား ႀကိဳတင္မခန္႔မွန္းႏိုင္သည့္ နတ္ဆိုးကေလး ျဖစ္ေပသည္။ စေလာ(စ္)က ယင္းေဆာင္းပါးကို ညိဳျမေရးခဲ့သည္ဟု ေျပာၾကားျခင္းခံရေသာအခါ ညိုျမသည္ သူတို႔အား မသိေသာေၾကာင့္ ဤကဲ့သို႔ေသာ စကားလံုးႀကီးမ်ားကို သံုးလိမ့္မည္မဟုတ္ဟူေသာ အေၾကာင္းျပခ်က္ျဖင့္ သူသည္ မယံုၾကည္ခဲ့ေပ။

စေလာ(စ္)ယုံၾကည္သည္ျဖစ္ေစ၊ မယံုၾကည္သည္ျဖစ္ေစ၊ အေၾကာင္းမဟုတ္ေပ။ သပိတ္သည္ကား ေရွ႕ဆက္လ်က္ရွိေပသည္။ ကားတန္းႀကီးသည္ သူတို႔ရႊင္းျမဴးလ်က္ရွိေသာ ေႂကြးေၾကာ္သံကို ထုတ္ေဖၚလ်က္ ေရႊတိဂံုဘုရားႀကီးဆီသို႔ စီတန္းသြားလ်က္ ရွိေပသည္။
သံုးလနီးပါးမွ် ေရႊတိဂံုဘုရားသည္ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ အားလံုး၏ မ်က္စိတြင္ ဗဟိုအခ်က္အျခာ ျဖစ္ေနေပေတာ့သည္။ သပိတ္သည္ လူထုကို တက္ႂကြလႈပ္ရွားေစခဲ့သည္။ ဦးစြာပထမ အခ်ိန္ကတည္းက ယင္းသည္ အမ်ိဳးသားေရး ျဖစ္ခဲ့သည္။ ပံုႏွိပ္တိုက္မ်ားသည္ ယင္းအေၾကာင္းအရာ အားလံုးေပၚသို႔ ၄င္းတို႔၏ ႏွလံုးသားကို ေပးအပ္ခဲ့ေလသည္။ ေန႔စဥ္ႏွင့္ သပိတ္အရွည္ၾကာဆံုးခံမည့္ အခ်ိန္ထိျဖစ္သည္။ သပိတ္သတင္းမ်ားသည္ ေပါက္ကဲြလ်က္ အႀကီးဆံုး၊ မည္းနက္ဆံုး၊ ေခါင္းႀကီးပိုင္းမ်ားအျဖစ္ မ်က္ႏွာစာမ်ားတြင္ ေဖၚျပခဲ့ၾကသည္။ ေရႊတိဂံုေစတီေပၚရွိ စခန္း စတင္ခဲ့သည့္ ေန႕ကတည္းကပင္ သတင္းေထာက္မ်ားသည္ စိတ္ထက္သန္စြာ၊ မ်ိဳးခ်စ္စိတ္အျပည့္ျဖင့္ ဘက္ေတာ္သားလံုးလံုးအျဖစ္ စိတ္ေစာလ်က္ မိမိတို႔၏တာ၀န္ကို ထမ္းေဆာင္ရန္ ေခါင္းေဆာင္မ်ား၏ ပတ္လည္တြင္ ၀ိုင္းလ်က္ရွိေနခဲ့ေပသည္။ မည္သို႔ပင္ဆိုေစ၊ ပထမဆံုးညီလာခံသတင္းစာရွင္းလင္းပဲြတြင္ ကိုႏု သို႔မဟုတ္ ေခါင္းေဆာင္းမ်ားထဲမွ တစ္ဦးတစ္ေယာက္မွ် အေၾကာင္းရင္းမ်ားႏွင့္ သပိတ္၏ရည္ရြယ္ခ်က္ အတိအက်ကို ရွင္းလင္းေဖၚျပႏိုင္ျခင္း မရွိခဲ့ေပ။ ထိုသို႔ ျဖစ္ရသည့္အေၾကာင္းရင္းမွာ မည္သူတစ္ဦးတစ္ေယာက္မွ် ယင္းအေၾကာင္းမ်ားေပၚတြင္ သတိရွိစြာျဖင့္ ေတြးေတာခဲ့ေသးျခင္း မရွိေသာေၾကာင့္ျဖစ္သည္။

ေက်ာင္းသားမ်ားသည္ စိတ္ေဇာႀကီးမားစြာျဖင့္သာ ညီလာခံမွထခဲ့ၾကၿပီး သူတို႔၏ လႈပ္ရွားမႈကို စတင္လုပ္ေဆာင္ခဲ့ျခင္းသာ ျဖစ္သည္။ ယင္းသည္ ၄င္းတို႔၏ ရွည္လ်ားလွသည့္ ေလွာင္ထားခဲ့ေသာ ခံစားမႈမ်ား၊ မတရားမႈ၏ မ်ားစြာေသာ ဒဏ္ရာဒဏ္ခ်က္မ်ား ေရာေႏွာေနသည့္ ခံစားမႈမ်ား ေပါက္ကဲြလာမႈသာ ျဖစ္သည္။ စစ္ပဲြသည္ နာက်ည္းမႈ ဒဏ္ရာဒဏ္ခ်က္ ခံစားမႈမ်ား တစ္ခုတည္းျဖင့္ တိုက္၍ရသည္ မဟုတ္ေပ။ ယင္း၌ တိက်ခိုင္လံုသည့္ ရည္ရြယ္ခ်က္မ်ား ရွိရေပမည္။ ထို႔အျပင္ ၄င္းတို႔ႀကိဳးစား၍ ရရွိမည့္အရာမ်ားအတြက္ ႀကိဳတင္ျပင္ဆင္မႈ အၾကံအစည္လည္း ရွိရေပမည္။ အမ်ားဆံုး အေတြ႕အၾကံဳရွိသည့္ အယ္ဒီတာမ်ား၏ အၾကံေပးခ်က္အရ၊ ေခါင္းေဆာင္မ်ားသည္ အၾကံအစည္မ်ားႏွင့္ လမ္းစဥ္မ်ားႏွင့္ပတ္သက္သည့္ ေၾကညာခ်က္မ်ားကို ေနာက္တစ္ေန႔အထိ ရပ္ဆိုင္းထားမည့္ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ကို ခ်မွတ္ခဲ့ၾကသည္။ ထိုညတြင္ ညလံုးေပါက္၊ နံနက္ခင္း ေရာင္နီသန္းခ်ိန္က်ၿပီး ငွက္ကေလးမ်ား လမ္းတစ္ေလွ်ာက္ စတင္ျမည္တြားလာသည့္ အခ်ိန္အထိ ရရွီဒ္သည္ ႀကိဳးစားေဆာင္ရြက္ခဲ့ေတာ့သည္။ တကၠသိုလ္ဆိုင္ရာ ဥပေဒမ်ားကို ဖတ္ရြတ္ျခင္း၊ အျပစ္အနာအဆာ၊ အားနည္းမႈ ယုိေပါက္မ်ားကို ရွာေဖြျခင္း၊ ေတာင္းဆိုျပဳလုပ္မည့္ အေၾကာင္းအရာမ်ားကို စဥ္းစားေတြးေတာျခင္း၊ ၄င္းတို႔အဖို႔ ေရွ႕တိုး၍ သပိတ္အတြက္ ပန္းတိုင္မ်ား အေသးစိတ္ကို ႀကိဳတင္တည္ေဆာက္ျခင္းတို႔ကို ေဆာင္ရြက္ျပဳစုခဲ့ေလသည္။

ရရွီဒ္သည္ကား ရန္ကုန္တကၠသိုလ္ ေက်ာင္းသားသမဂၢ၏ အဓိက စည္းမ်ဥ္းဥပေဒ ေရးဆဲြသူမ်ားထဲမွ တစ္ဦးပင္ျဖစ္သည္။ တဖန္တစ္ခါ ျပန္၍ သပိတ္၏အေၾကာင္းရင္းႏွင့္ အဓိပၸာယ္ေပးေဆာင္သူ အဓိကပုဂၢိဳလ္တစ္ဦး ျဖစ္လာျပန္သည္။ ေရႊတိဂံုေစတီေတာ္ေပၚရွိ ေက်ာင္းသားမ်ားသည္ စြမ္းအားႀကီးစြာျဖင့္ တည္တန္႔ရပ္တည္လ်က္ ရွိခဲ့ေပသည္။ ပညာေရး၀န္ႀကီးျဖစ္ေသာ ေဒါက္တာဘေမာ္သည္ ဖြင့္ဟ၍ ၾကင္နာမႈကို ျပခဲ့သည္။ ပံုႏွိပ္တိုက္မ်ားသည္ မဟာမိတ္မ်ား ျဖစ္ခဲ့ၾကသည္။ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕၏ ဦးေဆာင္သူ လူႀကီးသူမ ႏိုင္ငံသားတို႔သည္ ကူညီခဲ့ၾကသည္။ ဒီးဒုတ္ ဦးဘခ်ိဳ၊ တရားဥပေဒဆိုင္ရာ ပါေမာကၡ၀တ္လံုေတာ္ရ ဦးေက်ာ္ျမင့္ႏွင့္ အၿငိမ္းစား တရားရံုးေတာ္ တရားသူႀကီးတို႔သည္ တိုက္ပဲြ၀င္လူငယ္မ်ား၏ လူမႈေရးရာႏွင့္ လိုအပ္ခ်က္မ်ားကို ကုိယ္တိုင္ကိုယ္က် ေတြ႕ရွိခဲ့ၾကသည္။ အစားအေသာက္မ်ားအတြက္ မည္သည့္ ျပႆနာမွ်မရွိေပ။ ေန႔စဥ္ အစားအေသာက္အထုတ္အပိုးမ်ားသည္ လိုသည္ထက္ပင္ ေရာက္ရွိလာေနေပသည္။ ေရႊတိဂံုေစတီေတာ္ေပၚတြင္ စခန္းခ်ေနၾကသည့္ မ်ားစြားေသာ ေက်ာင္းသားမ်ားႏွင့္ ေက်ာင္းသူမ်ား၏ ကိုယ္အေလးခ်ိန္သည္ တိုးလ်က္ရွိေနခဲ့ေပသည္။

လူထုသည္ အေမးအဆန္းမရွိ ေထာက္ခံမႈမ်ားကို ေပးလ်က္ရွိေပသည္။ မိဘမ်ားသည္ စခန္းတြင္ရွိေနသည့္ ၄င္းတို႔၏သမီးမ်ားထံ သံႀကိဳးစာမ်ား ပို႕ခဲ့ၾကသည္မွာ ”မင္းတို႔အတြက္ တို႔ဂုဏ္ယူသည္၊ ဆက္လုပ္ၾက” ဟူ၍ ျဖစ္သည္။ သံႀကိဳးစာမ်ားကို ႏို႔တစ္ဘုတ္၊ ေၾကညာခ်က္ သင္ပံုးႀကီးမ်ားတြင္ ကပ္ထားရာ၊ ဖတ္ရႈ၍ ၀မ္းသာၾကည္ႏူးခဲ့ၾကသည္။
ကိုႏုသည္ သပိတ္ေခါင္းေဆာင္အျဖစ္ ရပ္တည္ထြက္ေပၚခဲ့သည္။ သူသည္ စိတ္ဓါတ္တက္ႂကြမႈ အတိၿပီးေသာ၊ စိတ္ဓါတ္တက္ႂကြေစေသာ ေဟာေျပာသူ ျဖစ္ေပသည္။ သူသည္ မူဆိုလိုနီ၊ ဟစ္တလာ၊ ႏွင့္ အျခားကမၻာ့ေခါင္းေဆာင္မ်ား၏ ထိုအခ်ိန္က ၾကားရွိခဲ့ေသာ၊ ဖတ္ရႈခဲ့ေသာ သူတို႔၏ အမူအရာ အေျပာအဆိုမ်ားကို ေန႔စဥ္အထူးျပဳ ေလ့က်င့္လ်က္ခဲ့ေပသည္္္္္္္္္္္္္္။ ေရႊတိဂံုေစတီေတာ္ေပၚမွ တစ္ခ်ိန္က ေပ်ာ္ရႊင္ဖြယ္ရာ အတိတ္သည္ကား၊ ေခါင္းေဆာင္မ်ားသည္ မတူျခားနားသည့္ ပံုစံမ်ားျဖင့္ သပိတ္တိုက္ပဲြ၀င္ပံု ဓါတ္ပံုမ်ား၊ ေလ့က်င့္မႈမ်ား၊ အမ်ိဳးသားထုကို ဦးေဆာင္ျပဳမည့္အခါတြင္ ေျပာဆိုမႈမ်ား၊ တပိုင္းတစ ေနာက္ေျပာင္မႈမ်ား၊ တစိတ္တပိုင္း တည္တည္ခန္႔ခန္႔ ေဟာေျပာပံုမ်ားကို တေပ်ာ္တပါး ေတြ႕ျမင္ခဲ့ရေလသည္။ ယေန႔ေသာ္ကား၊ ၄င္းတို႔သည္ အမွန္တကယ္ပင္ ၄င္းတို႔ထဲမွ မ်ားစြာေသာ သူတို႔သည္ ဦးေဆာင္ေနၾကၿပီး၊ သူတို႔၏ မ်ားစြာေသာ ေရႊတိဂံုေစတီရင္ျပင္ေပၚမွ ျမင္ကြင္းမ်ားသည္ ၄င္းတို႔ႏွင့္အတူ ရွိေနကာ ၄င္းတို႔၏ အစိတ္အပိုင္း တစ္ခု ျဖစ္ေနေပေတာ့သည္။

သို႔ေသာ္ အျမင္မ်ားသည္ မလံုေလာက္ေပ။ ေဟာေျပာမႈမ်ားသည္ မလံုေလာက္ေပ။ ေန႔စဥ္ အေထာက္အကူအျဖစ္ အေၾကာင္းအရာမ်ားသည္ကား ရွိေနရမည္ျဖစ္ေပသည္။ ထိုကိစၥအတြက္ ရရွီဒ္သည္ ယင္းေထာက္ပံ့ေပးကမ္းသူမ်ားအနက္ အႀကီးမားဆံုးေသာ ေထာက္ပ့ံေပးခဲ့သူ ျဖစ္ေပသည္။ သူသည္ ႀကိဳးႀကိဳးပန္းပန္း ေဆာင္ရြက္ခဲ့သည္။ ေန႔စဥ္ သူတင္ျပေသာအခါ အမ်ိဳးမ်ိဳး မေျပာင္းမလဲ တသမတ္တည္းေသာ တည္ၿငိမ္မႈရွိၿပီး၊ သူ၏သိပၸံဘဲြ႔အတြက္ သူဓါတုေဗဒစမ္းသပ္ခန္းတြင္ ပံုေဖၚသကဲ့သို႔ ရွင္းလင္းသည့္ အဂၤလိပ္ဘာသာစကားျဖင့္ တင္ျပေလ့ရွိသည္။ သူသည္ ဘ၀သစ္ႏွင့္ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္အသစ္တို႔ကို ေပးေဆာင္ခဲ့သည္။

“သူမပါခဲ့ပါက ကၽြႏ္ုပ္တို႔သည္ ဆံုးရံႈးခဲ့မည္ျဖစ္သည္” ဟုသပိတ္ေခါင္းေဆာင္တစ္ဦးက ယခုေသာ္ သတိတရ ေျပာခဲ့သည္။
ကိုႏုသည္ ျပည္နယ္မ်ားတြင္ သူ၏ေဟာေျပာမႈမ်ားႏွင့္ေက်ာင္းသားမ်ားကို လံႈေဆာ္ရင္း၊ ႏိုင္ငံတလႊား ခရီးမ်ားစြာထြက္ခဲ့သည္။ တစ္ခါေသာ္၊ ဟသၤာတၿမိဳ႕တြင္ ရရွီဒ္ႏွင့္ ခရီးထြက္ခဲ့စဥ္ တေနကုန္ ေဟာေျပာမႈမ်ား ျပဳလုပ္ၿပီး၊ နယ္ခံေခါင္းေဆာင္မ်ားႏွင့္ အစည္းေ၀းမ်ား တညလံုး ျပဳလုပ္ခဲ့သည္။ ေမာပန္းခဲ့သည့္ တေနကုန္ေနာက္ပိုင္း ရရွီဒ္သည္ အိပ္ယာ၀င္ေသာအခါ ကိုႏုသည္ စိတ္လႈပ္ရွားစြာ အိပ္ခန္းအတြင္းသို႔ ၀င္လာကာ သူ႔အား ႏိႈးခဲ့သည္။ ကုိႏုသည္ ထူးဆန္းသည့္ အေျခအေနတြင္ ရွိေနသည္။ သူသည္ နယ္ေခါင္းေဆာင္မ်ားအား သပိတ္သည္ မွားယြင္းသည့္ တကၠသိုလ္စည္းမ်ဥ္းဥပေဒကို ဆန္႔က်င္၍ သပိတ္ေမွာက္ျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း ေျပာျပခဲ့သည္။ ေခါင္းေဆာင္မ်ားက ဥပေဒစည္းမ်ဥ္းသည္ မည္သည့္ေနရာတြင္ မွားယြင္းေနၿပီး၊ ယင္းကို မည္ကဲ့သို႔ ျပဳလုပ္ႏိုင္မည့္အေၾကာင္း ေမးျမန္းေသာအခါ၊ စည္းမ်ဥ္းဥပေဒကို မဖတ္ခဲ့သည့္ ကိုႏုသည္ မေျဖႏိုင္ခဲ့ေပ။ သူသည္ အေျဖကို သူမသိေၾကာင္း သူအတြက္ ေျဖေပးမည့္ အေျဖအားလံုးကို သိေသာ ရရွီဒ္ကို ေခၚလာမည္ဟု ၀န္ခံေျပာဆုိခဲ့သည္။ ရရွီဒ္သည္ သူ၏အိပ္စက္မႈကို ခါထုတ္ကာ အေျဖေပးရမည့္ေနရာသို႔ ထြက္လာျပီး ေကာင္းစြာ ေျဖေပးေဆာင္ရြက္ႏိုင္ခဲ့၏။

ေနာက္ပိုင္းတြင္ သူသည္ ကိုႏုအား ေခါင္းေဆာင္မ်ားကို ေက်နပ္ေလာက္သည့္ အေျဖတစ္စံုတစ္ရာ ေပးခဲ့သင့္ေၾကာင္းႏွင့္ သူမည္သည္ကို တိုက္ပဲြ၀င္သည္ႏွင့္ ပတ္သက္၍ မသိေၾကာင္းကို မ၀န္ခံသင့္ေၾကာင္း ညည္းတြားေျပာဆိုခဲ့သည္။ သို႔ေသာ္ ကုိႏုသည္ ျပဳံးရံုမွ်ျပံဳးၿပီး “တို႔ဟာ တည္ၾကည္ေျဖာင့္မတ္ရမယ္” ဟု ေျပာခ့ဲသည္။

သံုးလမွ်ေသာ သပိတ္ေမွာက္မႈမ်ားသည္ ရရွီဒ္ႏွင့္ သူ၏အေပါင္းအေဖၚတို႔အတြက္ လႈပ္ရွားမႈႏွင့္ ျဖည့္စည္းေပးမႈမ်ား ျဖစ္ခဲ့ေပသည္။ ရရွီဒ္အဖို႔မူ၊ ခါးသီးမႈ နာၾကင္မႈ အေတြ႔အၾကံဳမ်ားႏွင့္ မေရာေႏွာသည့္ ေအာင္ျမင္မႈျဖစ္ခဲ့သည္။ ေက်ာင္းသားထုသည္ ၀မ္းေျမာက္၀မ္းသာစြာျဖင့္ သူ႔ေနာက္လိုက္ခဲ့ၿပီး၊ လႈပ္ရွားမႈ၏ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္မ်ားကို သူ႔အေပၚထားရွိေသာအခါ  မေစၦရသေဘာရွိေသာ လွ်ားမ်ားက ဆက္လက္လႈပ္ရွားလ်က္ပင္ ရွိခဲ့သည္။ သူသည္ “ကုလား”တစ္ဦးျဖစ္သည္ဟု တီးတိုးသံမ်ားက ျပန္လည္ထြက္လာၿပီး၊ သူသည္ ထိပ္ပိုင္းေခါင္းေဆာင္မႈအျဖစ္ မယံုၾကည္သင့္ဟု ေျပာလာၾကေလသည္။ ေသခဲလွသည့္ သခင္အခ်ိဳ႕က အခ်ိဳ႕ေက်ာင္းသားမ်ား၏စိတ္ႏွလံုးတြင္ အဆိပ္ေလာင္းကာ သူ႔အား ဆန္႔က်င္ရန္ သူမသိဘဲ လွည့္လည္လံႈ႔ေဆာ္ခဲ့သည္။ ဆူညံျငင္းခံုသံမ်ား သူ႔ေနာက္ေက်ာတြင္ သူမသိဘဲ ေပါက္ကြဲခဲ့သည္။
ဥပမာတစ္ခုကို ျပရေသာ္ သာလွ(ေနာင္တြင္ ေဒါက္တာသာလွ ဘူမိေဗဒ ပါေမာကၡျဖစ္လာမည့္သူ)သည္ ရရွီဒ္အား အကာအကြယ္ေပးရန္အတြက္ တိုက္ခိုက္ရန္ ကမ္းဆိုလာခဲ့သည္။ ေဒါက္တာသာလွသည္ ထိုစဥ္အခါက သူ၏လက္သီးကို ဆုပ္လ်က္ အသင့္ရွိေနခဲ့သည္။ သူတို႔ႏွစ္ေယာက္ အျပင္သို႔ ထြက္သြားရေလေအာင္၊ ရရွီဒ္သည္ ကိုႏုအား ထိပ္ပိုင္းေခါင္းေဆာင္မႈမွ ႏွင္ထုတ္ရန္ အၾကံအစည္ ျပဳေနသည္ဟုလည္း လုပ္ၾကံသတင္းမ်ား ေပၚေပါက္ေနခဲ့သည္။ ေကာလဟာလမ်ားကို ရပ္စဲသြားေစရန္ သူတို႔ႏွစ္ဦးသည္ ထမင္းအတူ စားေနပံု၊ အတူတကြ ရွိေနပံုမ်ားကို သတင္းစာမ်ားတြင္ ဓါတ္ပံုရိုက္ ေဖၚျပခံခဲ့ၾကရသည္။ မည္သို႔ပင္ဆိုေစ ေကာလဟလသတင္းမ်ားသည္ ရရွီဒ္ကို အနည္းငယ္မွ် မထိတို႔ႏိုင္ေတာ့ပါ။ သူသည္ စမ္းသပ္ျခင္း ခံခဲ့ၿပီးျဖစ္ရာ၊ သူသည္ အဆင့္အတန္း အရည္အခ်င္းရွိေၾကာင္း သက္ေသထူခဲ့ၿပီးျဖစ္သည္။
သပိတ္ႀကီး ၿပီးေျမာက္ေအာင္ျမင္ၿပီးေနာက္၊ ေက်ာင္းသားမ်ား မိမိိတို႔စာေမးပဲြမ်ားအတြက္ ျပင္ဆင္ရန္ အသီးသီး မိမိတို႔စာအုပ္မ်ားဆီသုိ႔ ပ်ံ႕က်ဲေရာက္သြားခဲ့ၾကသည္။ စာေမးပဲြကို ေရွာင္လဲႊရန္အတြက္ ႀကိဳးစားရန္ မလိုအပ္ေပ။ သို႔မဟုတ္ ခြင့္ျပဳခ်က္ယူရန္လည္းမလို။ လြယ္ကူသည့္ အဆင့္အတန္းအတြက္ စဥ္းစားရန္လည္း ေတာင္းဆိုရန္မလို။ အခန္းခြင့္ျပဳခ်က္လည္း မလိုေပ။ ရရွီဒ္သည္ ခိုင္မာသည့္ အမည္ဂုဏ္ျဖင့္ ထြက္ေပၚလာခဲ့ေပသည္။ ယင္းသည့္အျပင္ သူသည္ ေကာင္းမြန္ၿပီး သစၥာရွိသည့္ မိတ္ေဆြမ်ားကို ရရွိခဲ့သည္။

“ကၽြႏ္ုပ္သည္ ျမန္မာႏိုင္ငံအား ခ်စ္သူအားလံုးကို ခ်စ္ပါသည္။ ကၽြႏ္ုပ္သည္ အားလံုးေသာ ဂုဏ္က်က္သေရရွိသူမ်ားကို ခ်စ္သည္။ …..ကၽြႏ္ုပ္သည္ ခ်စ္ပါသည္၊ ေလးစားပါသည္။ သင့္ေနာက္လိုက္ပါသည္။” ဟုကိုႏုသည္ ရရွီဒ္၏ အမွတ္တရစာအုပ္တြင္ ၁၉၃၆ခုႏွစ္၊ ေမလ(၁၄)ရက္ေန႔တြင္ ေရးသားခဲ့သည္။

အနာဂါတ္တြင္ ကြန္ျမဴနစ္ျဖစ္လာမည့္ ပုဂ္ၢိဳလ္ပင္လွ်င္ သူ႔အား မျမတ္ႏိုးဘဲ မေနႏိုင္ရာ၊ “ကၽြႏ္ုပ္သင့္ကို နားလည္သေဘာေပါက္ပါသည္။ ယင္းသည္ လံုေလာက္ေပၿပီ။” ဗဟိန္းက ေရးသားခဲ့ေလသည္။

အမ်ိဳးသားလႈပ္ရွားမႈတြင္ ပိုမိုက်ယ္၀န္းသည္ ့ အသံုးအႏႈန္းအရ၊ ေက်ာ္ၿငိမ္းသည္ သပိတ္ေမွာက္သူမ်ား၏စခန္းကို သေဘာထားတူညီသူမ်ား၏ ေတြ႕ဆံုရာကြင္းျပင္၊ တပ္သည္ အတူတကြ ေရွ႕သို႔ခ်ီတက္ရန္ ႀကီးမားသည့္ အေျခခံစခန္း ျမင္ေပသည္။ သူသည္ “ကုလားႏွင့္ဗမာတို႔ ေတြ႕ဆံုသည့္ သပိတ္စခန္း”ဟု ေရးသားခဲ့သည္။

ေအာင္ဆန္းထံမွမူ အျမဲတမ္း အျဖည့္ပုဒ္အေနျဖင့္ မွ်ေ၀ခဲ့သည္။ မ်ားစြာေသာ စည္းရံုးေရး လုပ္ငန္းမ်ားကို ရရွီဒ္ႏွင့္ အျခားသူငယ္ခ်င္းမ်ားအား လဲႊထားေသာ သပိတ္ကာလတေလွ်ာက္ အမ်ိဳးမ်ိဳးေျပာင္းလဲေနၿပီး ဆန္းျပားသည့္ ေအာင္ဆန္းသည္လည္း ဤသို႔ သေဘာထားေပးခဲ့သည္။ “M.A ၏ ေနာက္တြင္ ကၽြႏု္တို႔၏အမည္မွလဲြ၍ မည္သူ၏အမည္မွ မရွိေပ။ ဤသည္မွာ ကၽြႏ္ုပ္တို႔ႏွစ္ဦးအၾကားတြင္ အသြင္တူသည့္ အခ်က္တစ္ခ်က္ပင္ျဖစ္သည္။ သို႔ေသာ္ အျခားမ်ားစြာေသာ အရာမ်ားရွိသည္ကို သင္သိေပမည္။ ကၽြႏ္ုပ္တို႔ႏွစ္ဦးသည္ သမဂၢအလုပ္အမႈေဆာင္အဖဲြ႕တြင္လည္း အတူတကြ ေဆာင္ရြက္ခဲ့ၾကသည္။ ထို႔အျပင္ ကၽြႏ္ုပ္တို႔ေသသည့္တိုင္လည္း လုပ္ေကာင္းလုပ္ရေပမည္။ ”ဟု ေရးသားၿပီး၊ ရွားပါးသည့္ အျပံဳးျဖင့္ M.A.San ဆန္းဟု လက္မွတ္ေရးထိုးခဲ့သည္။ (ဦးရရွီဒ္သည္ကား သူ၏အမည္ကိုM.A.Raschidဟု ေရးထိုးေလ့ရွိသည္။)

ရရွီဒ္ေရာက္လာျခင္းကို ဦးေက်ာ္ျမင့္သည္ ေထြးေႏြးစြာ ႀကိဳဆိုခဲ့သည္။ သူက “ကၽြႏ္ုပ္တို႔သည္ သင့္အား ညီကိုေတာ္တစ္ေယာက္ အေနျဖင့္လည္းေကာင္း၊ တက္ခ်င္းတဲြသည့္ ညီေနာင္ အေနျဖင့္လည္းေကာင္း ႀကိဳဆိုပါသည္။” ဟု ဆိုခဲ့သည္။ ၄င္းတို႔ႏွစ္ဦး၏ မိသားစုတို႔သည္ မိတ္ေဆြမ်ားျဖစ္ၾကၿပီး ယခုေသာ္ကား၊ ငယ္ရြယ္သည့္ မိတ္ေဆြေလးသည္လည္း ရဲေဘာ္္ျဖစ္ခဲ့ေပၿပီး။
(ကၽြႏု္ပ္ၾကားဖူးသည္မွာ ထုိစဥ္က ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ဦးေက်ာ္ျမင့္ႏွင့္ ဦးရရွီဒ္၏အစ္ကို Mr. ßGauf တို႔ႏွစ္ဦးသာလွ်င္ Barr at Law ဘဲြ႕ကို ရရွိခဲ့သူမ်ားဟူ၍ ျဖစ္သည္။ စာေရးသူ)

ေခြးဘီလူးေဟာင္ျခင္းကို မညႇာမတာ သူ၏ကေလာင္ျဖင့္ ဆုတ္ျဖဲခဲ့ၿပီး၊ သပိတ္ကို လံႈ႕ေဆာ္ခဲ့သူ ညိဳျမသည္ ရရွီဒ္အေပၚတြင္ ႏွစ္ၿခိဳက္ပီတိအျပည့္ျဖင့္ ခ်ီးက်ဴးရန္ မလံုေလာက္ေသာ္လည္း ေပါက္ကဲြကာ တစ္ဦးတစ္ေယာက္၏ ကဗ်ာကို ကူးယူ၍ ကဗ်ာေရးသားခဲ့သည္။ သူသည္ တစ္ေနရာရာတြင္ ဖတ္ခဲ့ရာ၊ ယင္းသည္လည္း ယခုတိုင္ တစ္စံုတစ္ရာကဗ်ာ ျဖစ္ခဲ့ေလသည္။
“ထို႔အျပင္ ကၽြႏ္ုပ္သည္ ရရွီဒ္ကို ရဲေဘာ္တစ္ဦးကဲ့သို႔ ခ်စ္ပါသည္။
ကၽြႏ္ုပ္သည္ ရရွီဒ္ကို ေခါင္းေဆာင္တစ္ဦးအေနျဖင့္ ရိုေသက်ိဳးႏြံပါသည္။
အသင့္ကို ကၽြႏ္ုပ္ေမ့ခဲ့ေသာ္၊ အို-ရရွီဒ္ ကၽြႏု္ုပ္၏ လက္်ာလက္သည္ သူ၏ လိမၼာပါးနပ္မႈကို ေမ့ေလ်ာ့ပါေစသား။” ဟု ေရးသားခဲ့ေလသည္။

ညိဳျမ၏လက္်ာလက္သည္ သူ၏လိမၼာပါးနပ္မႈကို မေမ့ခဲ့ေပ။ အမွန္တကယ္ပင္ သူသည္ သူ၏ သူရဲေကာင္းကို မေမ့ခဲ့ေပ။

ဤသပိတ္ေမွာက္မႈသည္ ေအာင္ျမင္မႈတစ္ခု ျဖစ္ခဲ့သည္။ ထုတ္ပယ္မႈမ်ားကို ျပန္လည္ ရုပ္သိမ္းခဲ့သည္။ တကၠသိုလ္၏ အေျခအေနမ်ားသည္ ပိုမို တိုးတက္လာခဲ့သည္။ စုံစမ္းေရး ေကာ္မရွင္သည္ က်န္ရွိေနသည့္ ျပႆနာမ်ားကို တစိတ္တပိုင္းစီ စံုစမ္းစီစစ္လ်က္ ရွိခဲ့သည္။ ေက်ာင္းသားေခါင္းေဆာင္ ကိုႏုႏွင့္ ရရွီဒ္တို႔သည္ကို ေကာ္မရွင္တြင္ ဖိတ္ၾကားျခင္းခံရၿပီး၊ သူတို႔၏ အေရးကိစၥမ်ားကို သူတို႔ကိုယ္တိုင္ ဆံုးျဖတ္ေစခဲ့သည္။ တကၠသိုလ္ေက်ာင္းသားမ်ား သမဂၢ၏ ကိုယ္စားလွယ္တစ္ဦးကိုလည္း တကၠသိုလ္ အာဏာရွိ အုပ္ခ်ဳပ္မႈအဖဲြ႕တြင္ ခံုတစ္ေနရာေပးျခင္း ခံခဲ့ရသည္။ ရရွီဒ္သည္ ပထမဦးဆံုးေသာ အစည္းအေ၀းတိုင္ပင္ခံအျဖစ္ တကၠသိုလ္ေက်ာင္းသားမ်ားသမဂၢ၏ အမည္တင္သြင္းမႈျဖင့္ ရရွိခဲ့သည္။ ရရွီဒ္အား သည့္ထက္ပို၍ သူ၏မိတ္ေဆြမ်ား သူ႔အေပၚတြင္ ယံုၾကည္မႈကို သက္ေသအထင္အရွား ျပခဲ့ၾကေလသည္။ သပိတ္ႀကီးၿပီး၍ မၾကာမီေနာက္ ဗမာႏိုင္ငံလံုးဆိုင္ရာ ေက်ာင္းသားမ်ားသမဂၢကို ဖဲြ႕စည္းခဲ့ၾကသည္။ ဤေနရာတြင္လည္း ရရွီဒ္သည္ ပထမဆံုးေသာ ဥကၠဌအျဖစ္ တညီတညြတ္တည္း ေရြးေကာက္တင္ေျမႇာက္ျခင္းကို ခံခဲ့ရသည္။

အကယ္၍ မစၥတာရရွီဒ္၏ အေၾကာင္းကို အျပည့္အ၀ ေျပာရမည္ဆိုပါက၊ ယင္းသည္ မျဖစ္ႏိုင္ေပ၊ အဘယ္ေၾကာင့္ဆိုေသာ္၊ ၄င္း၏ဘ၀ကားခ်ပ္သည္ ယခုတိုင္ လိပ္ေခါက္တင္ထားလ်က္ပင္ ရွိေသးသည္။ ဤသည္မွာ ယင္းအစျပဳေသာ ေနရာပင္ျဖစ္သည္။ သပိတ္ေမွာက္ျခင္းသည္ ႀကီးမားသည့္ အျဖစ္အပ်က္တစ္ခု ျဖစ္ၿပီး၊ သူသည္ ယင္းအျဖစ္အပ်က္၏ အေရးပါသည့္ က႑မွ ပါ၀င္သူတစ္ဦး ျဖစ္သည္။ သို႔ေသာ္ ယင္းသည္ သူ၏ အေၾကာင္းအရာအျပည့္အစံု မဟုတ္ေသးေပ။ သပိတ္သည္ သူ႔အား ေရွ႕သို႔တြန္းပို႔ျခင္းလည္း ျဖစ္ႏိုင္ေပသည္။ တင္ဆက္ခဲ့ျခင္းလည္း ျဖစ္ႏိုင္ေပသည္။ သို႔ေသာ္ လုပ္ေဆာင္မႈတစ္ခုသည္ ယင္းကို တင္ဆက္ျခင္းတစ္ခုတည္းျဖင့္ မၿပီးဆံုးႏိုင္ေပ။ အနည္းဆံုး မစၥတာရရွီဒ္၏ ကိစၥရပ္တြင္ ျဖစ္သည္။ သူ၏ဥပေဒဘဲြ႕ကိုု ယူခဲ့ၿပီးသည့္ေနာက္ သူသည္ လက္ေတြ႕က်င့္သံုးရန္ ျပဳလုပ္ခဲ့ေတာ့သည္။ ပထမသူသည္ အငယ္တန္းအျဖစ္ႏွင့္ လုပ္ေဆာင္ခဲ့ၿပီး၊ ေနာက္ပိုင္းတြင္ ယခုအခါတြင္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕၏ ေျပာင္ေျမာက္ထူးခၽြန္ေေသာ ၀တ္လံုေတာ္ရတစ္ဦး ျဖစ္ေနၿပီျဖစ္သည့္ သူ၏အစ္ကိုရအူးဖ္ႏွင့္ တဲြဖက္လုပ္ကိုင္ခဲ့သည္။ ဥပေဒေရးရာသည္ သူ႔ကိုဆဲြေဆာင္ခ့ဲၿပီး၊ သူသည္ေကာင္းမြန္စြာ လုပ္ေဆာင္ႏိုင္ခဲ့ကာ ပထမႏွစ္၌ပင္ အခြန္ေဆာင္ႏိုင္ေလာက္သည့္ ၀င္ေငြကို ရွာေဖြလုပ္ကိုင္ရရွိခဲ့သည္။ သို႔ေသာ္ ဥပေဒသည္ သူအားလံုေလာက္သည့္ စိတ္၀င္စားမႈ မျပဳခဲ့ေပ။ ပိုမိုက်ယ္၀န္းသည့္ လူထုအက်ိဳးျပဳလုပ္ငန္းသည္ ၄င္းအား ျဖားေယာင္းဆဲြေဆာင္လ်က္ ရွိခဲ့သည္။ အလုပ္သမားအဖဲြ႔အစည္းသည္ သူ၏ပထမဆံုးေသာ စိတ္၀င္စားမႈျဖစ္သည္။ ထို႕ေနာက္ လူမႈေရးဆိုင္ရာ လုပ္ေဆာင္မႈတြင္္ သူႏွင့္သူ၏ဇနီးတို႔ သြက္လက္စြာ ပါ၀င္လႈပ္ရွားခဲ့ၾကသည္။ ေအာင္ဆန္း၊ ကိုႏုႏွင့္ အျခားကဲ့သို႔ေသာ သူ၏ရဲေဘာ္တို႔သည္ သခင္မ်ား၊ ေတာ္လွန္ေရးသမားမ်ား ျဖစ္ေနၾကၿပီး ထိုအခ်ိန္က သူ႔အား ဆက္လက္ေတြ႕ဆံုေနၾကၿပီး၊ ေဆြးေႏြးတိုင္ပင္ၾကကာ၊ သူ႔အေပၚတြင္ ရံပံုေငြရွာေဖြေရးမိသားစုအျဖစ္ မွီခိုေနခဲ့ေသာ္လည္း သူသည္ အဖဲြ႕အစည္း၊ ႏိုင္ငံေရးတို႔ကို ေရွာင္ဖယ္ခဲ့သည္။

စစ္ႀကီးျဖစ္ေပၚခဲ့သည္။ ရရွီဒ္မိသားစုသည္ တျဖည္းျဖည္းႏွင့္ ျမစ္ႀကီးနားသို႔ ဆုတ္ခြာသြားေစခဲ့သည္။ သူတို႔၏ စိိတ္ဆႏၵမပါဘဲ၊ ေနာက္ဆံုးတြင္ သူတို႔အား အိႏိ္ၵယႏိုင္ငံနယ္စပ္ကို ျဖတ္ေက်ာ္လ်က္ တြးန္ပို႔ျခင္း ခံခဲ့ရေလသည္။ စစ္ကာလမ်ားသည္ သူတို႔အဖို႔ မိမိတို႔အိမ္ ျမန္မာႏိုင္ငံသို႔ ျပန္ရန္ ေစာင့္ေမွ်ာ္ေနရသည့္ အခ်ိန္ကာလျဖစ္သည္။ သို႔ျဖင့္ သူတို႔သည္ ရန္ကုန္သို႔ ျပန္ေရာက္ခဲ့ၾကသည္။ ေအာင္ဆန္းဆီသို႔ ျပန္ေရာက္ခဲ့သည္။ (ေအာင္ဆန္းသည္ မစၥတာ ရရွီဒ္ကို အိႏိ္ၵယႏိုင္မွ ဆင့္ေခၚကာ၊ ကက္ဘိနက္ အစည္းအေ၀းတစ္ခုသို႔ ၾကားျဖတ္၀င္ေရာက္ေစခဲ့ၿပီး၊ အတိတ္ႏွင့္ အနာဂါတ္အေၾကာင္း ေျပာဆိုျခင္းျပဳခဲ့သည္)။
(ယင္းကိစၥႏွင့္ပတ္သက္၍ ဦးရရွီဒ္သည္ အိႏိ္ၵယႏိုင္ငံတြင္ ေနရူဟ္၏ လက္ေအာက္တြင္ လုပ္ကိုင္ေနစဥ္၊ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းက ေနရူဟ္မွတစ္ဆင့္ ဦးရရွီဒ္အား သံႀကိဳးရိုက္ေခၚယူခဲ့သည့္ သံႀကိဳးစာကို ဦးရရွီဒ္သည္ ထိုစဥ္က ၄င္း၏စာတမ္းစာရြက္မ်ားကို ျပဳစုေပးေနၾကသည့္ ကၽြန္ေတာ္အပါ အျခားလူငယ္ကို ျပသခဲ့ေလသည္။ စာေရးသူ)

သူသည္ မိမိအလုပ္သို႔ ျပန္၍ ၀င္ေရာက္လုပ္ကိုင္ခဲ့သည္။ ေအာင္ဆန္းသည္ မိမိ၏ရဲေဘာ္ႀကီးအား အလုပ္သမား၀န္ႀကီးတစ္ဦး၊ သို႔မဟုတ္ ကက္ဘိနက္၏ အလုပ္သမားေရးရာ အၾကံေပးအရာရွိတစ္ဦး ျဖစ္ေစျခင္းသည္။ သို႔ေသာ္ မစၥတာ ရရွီဒ္သည္ ျပင္ပမွ တရားမ၀င္တစ္ဦးအေနျဖင့္ လုပ္ကိုင္ျခင္းကို ေရြးခ်ယ္ခဲ့သည္။ အလုပ္သမားဥပေဒ ျပန္လည္ျပင္ဆင္မႈ၊ စက္မႈလက္မႈဆိုင္ရာ ရံုးေတာ္၊ ကုန္သြယ္ေရးသမဂၢမ်ားႏွင့္ အျခားအလုပ္သမားအေၾကာင္းအရာမ်ားသည္ စိတ္၀င္စားဖြယ္ရာ ေတာင္းဆိုမႈမ်ားသည္ သူ႔အခ်ိန္တြင္ တိုးျမင့္မႈ ျဖစ္ေပၚလာခဲ့သည္။ သို႔ေသာ္ ယင္းသည္ အခ်ိန္ကို ေကာင္းစြာ အသံုးခ်ရသည့္ အခ်ိန္ျဖစ္သည္။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း က်ဆံုးခဲ့ၿပီး၊ ရရွီဒ္သည္ ဆက္လက္၍ ေအာင္ဆန္းသူ႔မွတ္တမ္းစာအုပ္တြင္ ႀကိဳတင္ေဟာသကဲ့သို႔ ေရးသားခဲ့သည့္အတိုင္း၊ သူတို႔ ႏွစ္ဦးသည္ အတူတကြ ေသသည့္တိုင္ သို႔မဟုတ္ ကဲြကြာသြားသည့္တိုင္ လုပ္ေဆာင္မည္ဟု ေအာင္ဆန္းက ေရးသားခဲ့ျခင္းကို ဆက္လက္ အေကာင္အထည္ ေဖၚခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။

ဦးႏုသည္ အားလံုးတို႔တြင္ ပင္ကိုယ္စြမ္းရည္၌ အေကာင္းဆံုးေသာ ေစာင့္ၾကပ္ၾကည့္ရႈသူျဖစ္ရာ သူသည္ မစၥတာရရွီဒ္ကို ကက္ဘိနက္၀န္ႀကီးအဖဲြ႕အတြင္းသို႔ ေခၚေဆာင္လာၿပီး အလုပ္သမားမ်ားေရးရာမ်ားကို ကိုင္တြယ္ေစခဲ့သည္။ ၀န္ႀကီးတစ္ဦးအေနျဖင့္ မစၥတာရရွီဒ္သည္ ႀကိဳးႀကိဳးပန္းပန္း လုပ္ေဆာင္ခဲ့ၿပီး အေျမာက္အမ်ားကိုလည္း ၿပီးေျမာက္ေအာင္ျမင္စြာ လုပ္ေဆာင္ႏိုင္ခဲ့ေလသည္။ မၾကာခဏဆိုသလို၊ ဟိုမွသည္မွ သူသည္ ကုလားျဖစ္သည္ဆိုသည့္ ေ၀ဖန္မႈမ်ား၊ အသံမ်ားသည္ ျပန္လည္ ထြက္ေပၚလာျပန္သည္။ သူသည္ ကုလားျဖစ္ရာ ကုလားမ်ားကို မ်က္ႏွာသာေပးခဲ့သည္။ သို႔မဟုတ္ ကုလားတစ္ေယာက္ျဖစ္ေနသည့္အတြက္ ၀န္ႀကီးအဖဲြ႕အတြင္း၌ မရွိသင့္ဟု ေျပာလာၾကျပန္သည္။ ကံေကာင္းေထာက္မစြာျဖင့္ ဦးႏုႏွင့္ သူ၏ေရာင္းရင္းမ်ားႏွင့္ ႏိုင္ငံေတာ္သည္ ယင္းေ၀ဖန္မႈမ်ားကို မသိႀကိဳးက်င္ျပဳရန္ လံုေလာက္လွေပသည္။
ႏိုင္ငံေတာ္၀န္ႀကီးအဖဲြ႕တြင္ ယေန႔ ”ကုလားေသြးပါသူမ်ား” ႏွင့္ တရုပ္ေသြးပါေနသူမ်ားႏွင့္ အဖဲြ႕၀င္မ်ားသည္ မတူျခားနားသည့္ လူမ်ိဳးစုအုပ္စုမ်ားအား ကိုယ္စားျပဳလ်က္ ရွိေပသည္။ ထို႔အျပင္ ျမန္မာ့အေရးအေၾကာင္းမ်ားကို စိတ္ထားက်ဥ္းေျမာင္းၿပီး ကန္႔သတ္မႈ အေရအတြက္သာရွိသည့္ အသိုင္းအ၀န္း “ဗမာစစ္စစ္” မ်ားက ကိုင္တြယ္ေျဖရွင္းသည့္ ေန႔သည္ ၀မ္းနည္းဖြယ္ရာေန႔ ျဖစ္ေပမည္။ “ထိုကဲ့သို႔ေသာ တိရစၦာန္တစ္ေကာင္ အကယ္၍ ရွိခဲ့ေသာ္”  က်န္ရွိသည့္အခ်က္မ်ားသည္ ေဖၚျပပါ စာရင္းအတိုင္းပင္ျဖစ္သည္။

အလုပ္သမားေရးရာမ်ားႏွင့္ အိုင္အလ္အုိ (I.L.O) ၊(I.L.O တြင္ဥကၠဌလုပ္ခဲ့စဥ္တုန္းက သူ၏ အစည္းေ၀းပဲြမ်ားတြင္ မည္သူမွ် အရက္ေသစာျဖင့္ ဧည့္ခံျခင္းမခံရေပ။ အားလံုးကို အခ်ိဳရည္မ်ားျဖင့္သာ ဧည့္ခံခဲ့သည္။ စာေရးသူ) အိမ္ရာေဆာက္လုပ္ေရး၊ အေဆာက္အဦးစီမံကိန္းမ်ား၊ ကုန္သြယ္ေရးတိုးတက္မႈႏွင့္ ႏိုင္ငံေရးဆိုင္ရာသက္သက္ လြတ္ၿငိမ္းခ်မ္းသာခြင့္၊ မလိုလားအပ္သည့္ လာဘ္ေပးလာဘ္ယူမႈမ်ား၊ သြင္းကုန္ႏွင့္ထုတ္ကုန္လိုင္စင္ ထုတ္ေပးရာတြင္ နည္းလမ္း၊ စည္းစနစ္မ်ားကို မိတ္ဆက္ေပးျခင္း(ယင္းတို႔သည္ ခြာခ်ခဲ့သည္သူတို႔၏ လြတ္ၿငိမ္းခ်မ္းသာခြင့္ႏွင့္ ၿခိမ္းေျခာက္ေငြေတာင္းခံသူမ်ား၏ ကန္႔ကြက္မူးရွသံကို ထြက္ေပၚလာေစမည္ ျဖစ္သည္)။
ဆန္မ်ားေရာင္းခ်ရန္ အိ္ႏိ္ၵယႏိုင္ငံသို႔ မၾကာမၾကာ ေလယာဥ္ခရီးမ်ားသြားရျခင္း။ ေက်ာက္တံုးကဲ့သို႔ေသာ မာေက်ာသည့္ အိႏိ္ၵယစားနပ္ရိကၡာဆိုင္ရာ ၀န္ႀကီးပင္ မစၥတာရရွီဒ္၏ ျမန္မာႏိုင္ငံမွ ဆန္၀ယ္ယူရန္ စာခ်ဳပ္ကို လက္မွတ္ေရးထိုးေလာက္ေအာင္ တရားေဟာဆြယ္မႈအေပၚ လႈပ္ရွားစိတ္ေပ်ာ္သြားခဲ့ရသည္။ ထို႔အျပင္ ဟင္ဒြဆ္သာန္စံႏႈန္း သတင္းစာအယ္ဒီတာ က႑တြင္ ”ရရွီဒ္သည္ မွန္ကန္ေပသည္။ သူက သူသည္ သေဘာတူစာခ်ဳပ္တစ္ခု ခ်ဳပ္ဆိုမႈရရွိမည္ဟု ဆိုခဲ့သည္။ သူရရွိခဲ့သည္။)

အိႏိ္ၵယမွေခ်းေငြရရွိခဲ့ျခင္း။
မၾကာေသးမီက အမ်ိဳးသားေရး ေရြးေကာက္ပဲြတြင္ ရန္ကုန္တြင္ သူသည္ ေျမာက္မ်ားစြာ ေထာက္ခံမႈ မဲအမ်ားဆံုးရရွိကာ ေအာင္ႏိုင္ခဲ့ျခင္း။ ယခုအခါ သတၳဳတြင္း၀န္ႀကီးဌာန၊ ၀န္ႀကီးျဖစ္လာေသာအခါ၊ ၀န္ႀကီးမ်ားလာေရာက္ျခင္း ရွားပါးစြာခံရသည့္ ထား၀ယ္၊ ေမာ္ခ်ီ၊ ကေလး၀ႏွင့္ အျခားေ၀းကြားလွသည့္ ေနရာမ်ားသို႔ သြားေရာက္ၾကည့္ရႈ စစ္ေဆးခဲ့ေလသည္။ အရည္အခ်င္းႏွင့္ ခက္ခဲစြာ လုပ္ရမည့္အလုပ္မ်ားျဖင့္ ေအာင္ျမင္ႏိုင္သည့္ ေနရာမ်ားတြင္ မစၥတာရရွီဒ္သည္ ထိုေနရာမ်ားတြင္ သူ႔၌ အဆံုးအစမရွိသည့္ လိုအပ္ခ်က္မ်ား သိုေလွာင္ထားရွိမႈႏွင့္ အရည္အခ်င္းရွိျခင္းတို႔သည္ မစၥတာရရွီဒ္တြင္ ရွိေပသည္။

ျမန္မာမႈျပဳရာတြင္ အားတက္သေရာရိွသည့္ ဦးႏုသည္ သူ၏မိတ္ေဆြ မစၥတာရရွီဒ္ကို ဦးရန္ရွင္း (အႏၱရာယ္ကင္းရွင္းသူ) ဟူသည့္ အမည္ေျပာင္းရန္ လိုလားခဲ့သည္။ ရရွီဒ္သည္ကား သူ၏ေမြးအမည္ေပၚတြင္ သစၥာရွိလွေပရာ၊ ယင္းကို လက္မခံေသာ္လည္း သူ၏အမည္ေရွ႕တြင္ “ဦး”တပ္ကာ အေလွ်ာ့ေပး လုိလိုလားလား လက္ခံခဲ့သည္။ ထို႔အျပင္ သူ၏ရင္းျမစ္ေပၚသို႔ သစၥာရွိမႈမ်ားသည္ သူေရြးခ်ယ္သည့္ အမိေျမအေပၚ သစၥာရွိမႈကို ထက္ျမက္ေစသည္။ သူ၏ မြတ္စလင္မ္ျဖစ္ျခင္းအေပၚ သစၥာရွိျခင္း၊ သူ၏ မွန္ကန္မႈျဖစ္ျခင္းႏွင့္ သတိၲတို႔သည္ သူ႕အား ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ထြန္းေတာက္သည့္ ေခါင္းေဆာင္တစ္ဦးျဖစ္ျခင္း တန္းဖိုးအျဖစ္ တည္ရွိေနေပသည္။

(ေဖၚျပပါ အေၾကာင္းအရာအားလံုးသည္ ေဒါက္တာေမာင္ေမာင္၏ ေဆာင္းပါး၌ ရရွိသည့္ အေၾကာင္းအရာ ေရးသားခ်က္မ်ားပင္ျဖစ္ပါသည္။)
၁၉၅၆ခုႏွစ္ ဒီဇင္ဘာလထုတ္ အမွတ္စဥ္(၁၄)မွ ေဒါက္တာေမာင္ေမာင္၏ THE GUARDIANမွ (Profile-U RASCHID)