မေ ၇၊ ၂၀၂၁
M-Media
-စစ်တပ်က အာဏာသိမ်းမှု နောက်ဆက်တွဲ ဂယက်တွေကြောင့် မြန်မာနိုင်ငံက စီးပွားရေးလုပ်ငန်းတွေ လုံး၀ပိတ်သိမ်းရတာ၊ လုပ်ငန်းပမာဏ အကြီးအကျယ်လျော့ချရတာတွေ အများအပြား ဖြစ်လာတယ်လို့ သိရပါတယ်။
မြန်မာနိုင်ငံအခြေစိုက် နိုင်ငံခြား ကုန်သည်ကြီးများအသင်း ၁၀ ခုက ပူးတွဲပြုလုပ်တဲ့ သုတေနမှာ ဒီလို တွေ့ခဲ့ရတာပါ။
သုတေသနအတွင်း မြန်မာနိုင်ငံမှာ လုပ်ကိုင်နေတဲ့ ဂျပန်လုပ်ငန်း ၁၈၂ ခု၊ အနောက်နိုင်ငံက ၁၁၅၊ ပြည်တွင်းလုပ်ငန်း ၅၄ ခု၊ အာဆီယံနိုင်ငံတွေက စီးပွားရေးလုပ်ငန်း ၁၇ ခုကို မေးမြန်းခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။
၁၃ ရာခိုင်နှုန်းက သူတို့လုပ်ငန်းတွေကို လုံး၀ ပိတ်ပစ်လိုက်ရတယ်လို့ ပြောခဲ့ပြီး၊ ၃ ပုံ ၁ ပုံက လုပ်ငန်းလုပ်ကိုင်မှုကို ၇၅ ရာခိုင်နှုန်းကျော် လျော့ချထားကြောင်း ဖြေကြားခဲ့ပါတယ်။
၅၀ ရာခိုင်နှုန်းကနေ ၇၅ ရာခိုင်နှုန်းအထိ လျော့ချထားရတဲ့ စီးပွားရေးလုပ်ငန်းတွေက ၂၁ ရာခိုင်နှုန်း ရှိနေပြီး၊ လုပ်ငန်း လုံး၀ မထိခိုက်ဘူးလို့ ဖြေကြားခဲ့တဲ့ ကုမ္ပဏီကတော့ ၅ ရာခိုင်နှုန်း ရှိပါတယ်။
လုပ်ငန်းတွေ ပိတ်သိမ်း၊ လျော့ချလိုက်ရတဲ့ အကြောင်းအရင်းတွေထဲမှာ ဘဏ်လုပ်ငန်းနဲ့ ငွေပေးချေမှုလုပ်ငန်း မလည်ပတ်နိုင်တာက ၇၇ ရာခိုင်နှုန်း၊ အင်တာနက် မရတာက ၇၀ ရာခိုင်နှုန်း၊ ဝန်ထမ်းတွေ လွတ်လပ်စွာ မသွားလာနိုင်တာက ၆၄ ရာခိုင်နှုန်း ပါဝင်ပါတယ်။
သုတေသနမှာ ဖြေကြားခဲ့တဲ့ စီးပွားရေးလုပ်ငန်းတွေရဲ့ ၃၃ ရာခိုင်နှုန်းက ၂၀၂၁ ခုနှစ်အတွင်း ဘာရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုမှ မလုပ်တော့ဘဲ ရှိတာကိုပဲ လည်ပတ်မယ်လို့ ပြောခဲ့ပြီး၊ ၁၅ ရာခိုင်နှုန်းက လုပ်ငန်းတွေ လျော့မယ်လို့ ဖြေခဲ့ပါတယ်။ အခြေအနေကို စောင့်ကြည့်မယ်လို့ ဖြေခဲ့တဲ့ စီးပွားရေးလုပ်ငန်းတွေက ၃၉ ရာခိုင်နှုန်း ရှိပါတယ်။
ကုန်သည်ကြီးများအဖွဲ့ ၁၀ ခုက ပူးတွဲထုတ်ပြန်တဲ့ အစီရင်ခံစာမှာ ဘဏ္ဍာရေးနှစ်ဖြစ်တဲ့ စက်တင်ဘာလအကုန်အထိ ဘာတိုးတက်မှုမှ မရှိဘူးဆိုရင် လုံး၀ ပိတ်သိမ်းရတဲ့ ဒါမှမဟုတ် လုပ်ငန်းတွေ လျော့ချရတဲ့ စီးပွားရေးလုပ်ငန်း အရေအတွက်ဟာ နှစ်ဆအထိ ဖြစ်လာနိုင်တယ်လို့ သုံးသပ်ထားပါတယ်။
မြေပြင်မှာ လုပ်ရကိုင်ရ ခက်ခဲတာ၊ စစ်အာဏာရှင်တွေရဲ့ အပုပ်နံ့နဲ့ ဆက်နွယ်ပြီး လုပ်ငန်းထိခိုက်နိုင်တဲ့အန္တရာယ် ရှိတာကြောင့် မိမိတို့လုပ်ငန်း မြန်မာနိုင်ငံမှာ ဆက်ရှိနေသင့်လားဆိုတာကို ဆန်းစစ်သုံးသပ်လာကြတဲ့ နိုင်ငံခြားကုမ္ပဏီ အရေအတွက်ဟာလည်း များပြားလာတယ်လို့ အစီရင်ခံစာမှာ ထည့်သွင်း ဖော်ပြထားပါတယ်။
လုပ်ငန်းရှင်တွေက အလုပ်ခန့်အပ်မှုစာချုပ်တွေ ဖျက်သိမ်းတာ၊ လခလျော့ချတွေကို လာမယ့်လတွေမှာ ပိုတွေ့လာရဖို့ရှိပြီး၊ ဒါမျိုးဖြစ်လာရင် လူမှုရေးအကျပ်အတည်း ကြာရှည်သွားတာ၊ လုပ်သားတွေရဲ့ နေထိုင်မှုအဆင့်အတန်းနဲ့ ဝယ်ယူနိုင်စွမ်း ကျဆင်းသွားတာ၊ အလုပ်လက်မဲ့ အကြီးအကျယ်ဖြစ်လာတာတွေ ကြုံရနိုင်တယ်လို့လည်း အစီရင်ခံစာမှာ သတိပေးခဲ့ပါတယ်။
Ref: The Diplomat