ျမန္မာျပည္က က်ိဳးေပါက္ေနတဲ့ ကတိက၀တ္
ကိုေရး ပတၱိဆင္http://www.aljazeera.com/
ဗမာတစ္က်ပ္ဆို ခင္ဗ်ားတို့လည္း တစ္က်ပ္ပဲ။ (ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း)
ျမန္မာျပည္က လူနည္းစုတိုင္းရင္းသားေတြထံ ကြ်န္ေတာ္အလည္အပတ္ေရာက္သြားတဲ့အခါ အဲဒီသမိုင္း၀င္ အာမဘေႏၱခံခ်က္ကို ၾကားသိခဲ့ရတာပါ။ အဲဒီစကားကို ကိုလိုနီဆန္႔က်င္ေရး လြတ္လပ္ေရးၾကိဳးပမ္းမွဳသူရဲေကာင္း၊ ေအာင္ဆန္းစုၾကည္ရဲ႕ဖခင္က ၁၉၄၇ မွာ တိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳးစုေတြကို ကိုယ္စားျပဳလက္မွတ္ထိုးၾကမယ့္ တိုင္းရင္းသားကိုယ္စားလွယ္ေတြကို ပင္လံုစာခ်ဳပ္လက္မွတ္ေရးထိုးပြဲမွာ ေျပာခဲ့တာပါ။ နိုင္ငံထြက္ သယံဇာတအရင္းအျမစ္ေတြကို လူမ်ားစုဗမာေတြနဲ႔ တိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳးစုမ်ားအၾကား သာတူညီမွ် ျဖန္႔ေ၀ခံစားဖို႔ မျပဳလုပ္ႏိုင္ခဲ့ျခင္းကေတာ့ ဒီကတိစကားကို ျဖည့္ဆီးဖို႔ရာ ပ်က္ကြက္ျခင္းပါပဲ။ အဲဒီ အေၾကာင္းကပဲ ပင္လံုအျပီး မၾကာျမင့္မီမွာ ျဖစ္ပ်က္ခဲ့တဲ့ ေအာင္ဆန္းကို လုပ္ၾကံသတ္ျဖတ္မွဳၾကီး ျဖစ္ပြားခဲ့ခ်ိန္ကေန ယေန့ထိ သံသရာလည္ေနတဲ့ ပဋိပကၡေတြမွာ အဓိကအခရာျဖစ္ေနတာပါ။ ဒီပဋိပကၡကပဲ ျမန္မာ့နိုင္ငံေရးကို အဓိပၸါယ္ဖြင့္ဆိုေနတာ တင္မဟုတ္ဘဲ လက္ရွိ ဒီမိုကေရစီကူးေျပာငး္ေရးမွာလည္း မ်ားေျမာင္လွတဲ့ ကြာဟခ်က္ေတြကို ထြက္ေပၚေစပါတယ္။
လက္ရွိ လူထုအတင္ေျမႇာက္ခံ အခ်ိဳ႕ပါရွိတဲ့ အစိုးရအဖြဲ႕ကေတာ့ ဒီမိုကေရစီကူးေျပာင္းေရးမွာ ထိေတြ႔ကိုယ္တြင္လို႕ရတဲ့ အက်ိဳးဆက္ေတြ ရတဲ့အထိ အသိအမွတ္ျပဳေလာက္ဖြယ္ တိုးတက္မွဳေတြကို လုပ္ေဆာင္ခဲ့ဲျပီးပါၿပီ။ အစိုးရဘက္က သံေတာ္ဆင့္ေတြကို ဆင္ဆာမထိတဲ့ ပုဂၢလိကသတင္းေတြနဲ႔ ေယဘုယ် အစားထိုးခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီ ပုဂၢလိကသတင္းစာေတြရဲ႕ မ်က္နွာဖံုးမွာေတာ့ ေနရာတကာမွာ ေတြ႔ေနရတဲ့ ေအာင္ဆန္းစုၾကည္ရဲ႕ ပံုေတြနဲ႔ ျပည့္နွက္ေနပါတယ္။ သူမရဲ႕ပါတီ အင္အဲလ္ဒီက လြန္ခဲ့တဲ့ေျခာက္လ ေလာက္ကမွ တရား၀င္ၿပီး ၁၂ နွစ္အတြင္းမွာ ပထမဆံုး နုိင္ငံေရးထဲ ျပန္လည္၀င္လာခဲ့တာပါ။ ဧျပီလတုန္းက က်င္းပတဲ့ လြတ္လပ္တယ္လို႔ သံုးသပ္ရတဲ့ ၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ပြဲမွာ အင္အဲလ္ဒီက အမတ္ ၄၄ ေနရာမွာ ၄၃ ေနရာ ေရြးခ်ယ္ခံခဲ့ရပါတယ္။
သို႔ေပမယ့္ အေျပာင္းအလဲျဖစ္စဥ္မ်ားကေတာ့ အထီးတည္းျဖစ္ေနဆဲပါ။ ေတာဘက္က်တဲ့ေနရာေတြမွာ လူနည္းစု တိုင္းရင္းသားေတြ အေျခခ်ေနထုိင္ၾကတာပါ။ အဲဒီေဒသအမ်ားစုကေတာ့ လြန္ခဲ့တဲ့နွစ္ေတြမွာ ယို႔ယြင္းပ်က္ဆီးသြားခဲ့ၿပီလို႔ အခ်က္အလက္မ်ားအရ သိရပါတယ္။ အဲဒီေဒသေတြက လူမွဳေရးပဋိပကၡမ်ားကေတာ့ စစ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးအတြက္ အခြင့္ေကာင္းေတြပါပဲ။ လူနညး္စုတိုင္းရင္းသားေတြရဲ႕ ဖိနွိပ္ညႇင္းပမ္းမွဳဒဏ္ေတြေၾကာင့္ အေကာင္းျမင္၀ါဒီမ်ားရဲ႕ ႏိုင္ငံေရးနယ္ပယ္မွာ အာရံုျပဳဂရုမူဖို႔ အသံေတြထြက္ေပၚလာၿပီး ယေန႔မွာေတာ့ အဲဒီကိစၥဟာ သတင္းစာအမ်ားစုရဲ႕ ေခါင္းၾကီးပိုင္းမွာ ေနရာယူထားပါတယ္။ ျမန္မာျပည္က ျငိမ္းခ်မ္းေရးကို ကမၻာကၾသဘာေပးေန ေပမယ့္လည္း တိုင္းရင္းသားလူနည္းစုေတြရဲ႕ ေဒသမ်ားမွာေတာ့ ျပည္တြင္းစစ္ေတြျဖစ္ေနဆဲပါ။ ဒါေၾကာင့္ပဲ ဒီမိုကေရစီအသြင္ကူးေျပာင္းေရးအတြက္ စိန္ေခၚမွဳေတြ၊ လမ္းေခ်ာ္မွဳေတြ ျဖစ္လာနုိင္ပါတယ္။
ဖုန္းကြယ္ခံထားရတဲ့ အတိဒုကၡခံစားရမွဳ
ခရစ္ယာန္သာသနာ၀င္အမ်ားစုရွိေနတဲ့ ေျမာက္ပိုင္းက ကခ်င္ျပည္နယ္မွာေတာ့ ျမန္မာစစ္တပ္က ကခ်င္လြတ္လပ္ေရးတပ္မေတာ္ (ေကအိုင္ေအ) ကို ထိုးစစ္ဆင္ေနပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ လူေပါင္း ၇ေသာင္း ၅ေထာင္ေလာက္ ေနရာေျပာငး္ေရြွ႕ခဲ့ရသလို တရုတ္နယ္စပ္မွာလည္း အဲဒီဒုကၡသည္ေတြ ပ်ံ႔နွံ႔ေနပါတယ္။ ၂၀၁၁ ေဖေဖာ္၀ါရီမွာ နွစ္ဖက္သေဘာတူခဲ့တဲ့ အပစ္အခတ္ရပ္ဆဲေရးက အရာမထင္ခဲ့ပါဘူး။ စစ္ျဖစ္ေနတဲ့ ဧရိယာကို အစိုးရကတဘက္ ေကအိုင္အိုကတဘက္ ထိန္းခ်ဳပ္ထားပါတယ္။ ေကအိုင္အိုကေတာ့ သူတို႕ေဒသကို ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ေနၿပီး က်န္းမာေရး၊ ပညာေရးနဲ႕ တရားမွ်တေရးဌာနေတြစတဲ့ လူမွဳေရး၀န္ေဆာင္မွဳေတြကို လည္း ေဆာင္ရြက္ေပးေနပါတယ္။
ကခ်င္ျပည္နယ္ျမိဳ႔ေတာ္ ျမစ္ၾကီးနားမွာ ေနထိုင္သူတစ္ဦးကေတာ့ သူတို႕ျမိဳ႕မွာ တေန႔ကို ေလးငါးနာရီေလာက္သာ လွ်ပ္စစ္မီးရေၾကာင္း၊ ဒါကပဲ ေကအိုင္ေအကို ေထာက္ခံေနတဲ့ တိုင္းရင္းသား အုပ္စုေတြအတြက္ လံုေလာက္ၿပီး အတတ္နိုင္ဆံုး လိုက္ေလ်ာထားတဲ့ ၀န္ေဆာင္မွဳလို႔ မွတ္ယူေၾကာင္းေျပာျပပါတယ္။ ေဒသခံမ်ားကေတာ့ ေကအိုင္ေအကို ေထာက္ခံမွဳျမင့္မားၿပီး ပြင့္ပြင့္လင္းလင္းလည္း ရွိၾကပါတယ္။ အစိုးရရဲ႕ တင္ျပခ်က္ေတြကေတာ့ လူထုက ထင္ျမင္ယူဆထားတဲ့ နုိင္ငံေရးအသိတရား အမွန္ျဖစ္စဥ္ေတြကို မီးခိုးမွိဳင္းေတြလုိကာၿပီး ၀ိုးတိုး၀ါးတား ျဖစ္ေနေစပါတယ္။ ညဘက္ေတြမွာ ထုတ္လြွင့္တဲ့ အစိုးရသတင္းေတြမွာ ေကအိုင္ေအေတြ လက္နက္ခ်တဲ့ အေၾကာင္း ျပသေနေပမယ့္ တကယ္တန္းမွာေတာ့ လူထု အမွန္တကယ္ျမင္ေတြ႔ေနတာက အဲလုိျဖစ္စဥ္မ်ိဳး မဟုတ္ပါ။ ကခ်င္လူထုကေတာ ့ အစုိးရဘက္က ထုတ္လႊင့္ျပသေနတယ့္ လက္နက္ခ်ေကအိုင္ေက စစ္သားေတြက အတုေတြလို႔ ထင္ျမင္ယူဆေနပါတယ္။
တရုတ္ႏိုင္ငံ ယူနန္ျပည္နယ္ရိွ ကခ်င္ စစ္ေဘးဒုကၡသည္ စခန္းတခု ျမစ္ၾကီးနားအျပင္ဘက္မွာေတာ့ ေကအိုင္ေအေတြ အုပ္ခ်ဳပ္ေနတဲ့ေဒသကို အစိုးရက အင္အားၾကီးစစ္တပ္နဲ႔ ၀န္းရံပိတ္ဆို႔ထားၿပီး ကုလသမဂၢနဲ႔ ႏိုင္ငံတကာကူညီေထာက္ပံ့ေရး အစီအစဥ္ေတြကို ေနရာထိုင္ခင္း ေပ်ာက္ဆံုးေနၾက ရတဲ့ ေထာင္ေပါင္းမ်ားစြာေသာ ဒုကၡသည္မ်ားကို အလိုအပ္ဆံုးေသာ ပစၥည္းမ်ား ေထာက္ပ့ံေပးႏိုင္ေရးကေန တားဆီးပိတ္ပင္ထားပါတယ္။ ဒီေတာ့ ကခ်င္ခရစ္ယာန္ နွစ္ခ်င္းအသင္းက သာသနာျပဳပုဂၢိဳလ္ေတြက သူတို႕ကိုယ္သူတို႕ ကယ္ဆယ္ေရးလုပ္သားေတြအသြင္ ဖန္တီးၿပီး လူေပါင္း ၂ သာင္းေလာက္ကို အကူအညီေပးေနၾကပါတယ္။ အကူအညီေပးေရးအဖြဲ႕မွာ လူေပါင္း ၃ သိန္းေလာက္ရွိတဲ့ ကြန္ယက္ရွိေနတာေၾကာင့္ ျမန္မာျပည္မွာေတာ့ လူမွဳကူညီေရး အဖြဲ႕ေတြထဲမွာ အင္အားၾကီးအဖြဲ႕တစ္ခုပါပဲ။
အိုးမဲ့အိမ္မဲ့ျဖစ္ေနတဲ့ ဒုကၡသည္စခန္းေတြကို သြားေရာက္ေလ့လာတဲ့အခါမွာေတာ့ ဒီဒုကၡသည္ေတြက သူတို႕ရဲ႕ လူ႕အခြင့္အေရးခ်ိဳးေဖာက္ခံရမွဳ အေတြ႕အၾကံဳေတြကို ျပန္ေျပာျပခဲ့ပါတယ္။ ျဖစ္စဥ္ေတြကေတာ့ မေရမတြက္ႏိုင္ေအာင္ပါပဲ။ ရြာေတြကို မီးရွိဳ႕တယ္၊ ဖမ္းဆီးနွိပ္စက္တယ္၊ မုဒိန္းက်င့္တယ္။ တခ်ိဳ႕ဒုကၡသည္ေတြက အဲဒီဒုကၡသည္ စခန္းေရာက္ေနတာ တစ္နွစ္ေက်ာ္ေလာက္ေတာင္ ရွိပါတယ္။ အိမ္ျပန္ဖို႕ကေတာ့ ေမွ်ာ္တိုင္းေ၀းေနရဆဲပါ။ သူတို႕အားလံုးက အစိုးရအေနနဲ႕ ကခ်င္အားလံုးကို ေကအိုင္ေအလို႕ သတ္မွတ္ထားလို႔ သူတို႕ရဲ႕ ဘ၀တည္ျမဲေရးကို ေၾကာက္ရြံ႕စိုးရိမ္ေနရတဲ့ အေျခအေနမွာ ရွိေနၾကတာပါ။
စစ္ျဖစ္ေနတဲ့ ကခ်င္ေဒသကေတာ့ သဘာ၀အရ ခ်မ္းသာတဲ့ေဒသျဖစ္ၿပီး အဖိုးတန္ေက်ာက္စိမ္းထြက္ပါတယ္။ ဒါ့ျပင္ သံနဲ႔ သစ္လည္းထြက္ပါတယ္။ ဧရာ၀တီျမစ္ၾကီး ျမစ္ဖ်ားခံတဲ့ေဒသလညး္ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီေဒသမွာ ဧရာ၀တီျမစ္ကို ပိတ္ၿပီး ေဒၚလာဘီလီယံတန္တဲ့ ဆည္ ၇ ခုထဲမွာ အၾကီးဆံုး ဆည္ေဆာက္ဖို႔အစီအစဥ္ကို သမၼတသိန္းစိန္က မေမွ်ာ္လင့္တဲ့အေနအထားကေန တားျမစ္ပိတ္ပင္လိုက္ပါတယ္။ ဒီေၾကညာခ်က္ကေတာ့ တရုတ္အေနနဲ႔ ျမန္မာအေပၚ ၾသဇာလြွမ္းမိုးမွဳျမင့္တက္လာတဲ့အေပၚမွာ အစိုးရဘက္က (တခုခုလုပ္ျပတဲ့အေနနဲ႕) အခုလိုေၾကညာလိုက္ျခင္းျဖစ္တယ္ လုိ႔ အမ်ားစုက ယူဆၾကပါတယ္။ ျမစ္ဆံုဆည္ၾကီးၿပီးသြားရင္လည္း ရလာမဲ့ လွ်ပ္စစ္ရဲ႕ ၉၀ ရာနွဳန္းေလာက္က တရုတ္၊ ယူနန္ျပည္ထဲ ေရာက္သြားမွာပါ။
ေဒသခံေတြကေတာ့ ဆည္ၾကီးဟာ လုံး၀မေဆာက္ေတာ့ဘဲ ရပ္တန္႔သြားတာမ်ိဳးမဟုတ္ဘဲ ေခတၱခဏတန္႔သြားတဲ့ သေဘာမ်ိဳးပဲလို႔ သိထားၾကပါတယ္။ သူတို႕က ဧရာ၀တီျမစ္ေရနီနီေတြကို ညႊန္ျပၿပီး တရုတ္လုပ္သားေတြ ဆည္ၾကီးကို ဘယ္လိုဘယ္ပံုစတင္အုတ္ျမစ္ခ်ခဲ့သလဲဆိုတာ ေျပာျပပါတယ္။ ဒီလိုဆည္ၾကီး တည္ေဆာက္လို႕ ေဒသခံရာေပါင္းမ်ားစြာ အိုးမဲ့အိမ္မဲ့ျဖစ္ခဲ့ရပါတယ္။ ဆည္ေဆာက္ေနစဥ္မွာ တရုတ္အလုပ္သမားေတြက ေရႊတူးေဖာ္ေရးလုပ္ငန္းအတြက္ အမ်ားအျပား ၀င္ေရာက္လာၾကပါတယ္။ ေဒသခံပတ္၀န္းက်င္ ထိန္းသိမ္းေရး အုပ္စုေတြအတြက္ေတာ့ ျမစ္ဆံုဆည္ တည္ေဆာက္ျခင္း ရပ္တံ့လိုက္တာက ေအာင္ျမင္မွဳၾကီး တစ္ခုျဖစ္ေပမယ့္လည္း အစိုးရအတြက္ အက်ိဳးအျမတ္ျဖစ္ထြန္းလွတဲ့ ကခ်င္ေဒသထြက္ သယံဇာတေတြကို တရုတ္ဆီအစုလိုက္အျပံဳလိုက္ ေရာက္ဖို႕ အခ်ိန္ နည္းနည္းေလး ေနွာင့္ေနွးသြားတာမ်ိဳးပါပဲ။
ေရနံ၊ သဘာ၀ဓာတ္ေငြ႔နဲ႔ နယ္ေျမေဒဆိုင္ရာ ႏိုင္ငံေရး
နိုင္ငံျခားကုမၸဏီေတြက ကခ်င္မွာတင္ သယံဇာတေတြထုတ္ယူေနၾကတာမဟုတ္ပါ။ ျမန္မာအေရွ႕ဘက္ ရွမ္းျပည္မွာေတာ့ တရုတ္ပက္ထရိုလီယံကုမၸဏီက နွစ္နုိင္ငံဆက္သြယ္ဖုိ႕ သဘာ၀ဓာတ္ေငြ႔နဲ႕ ေရနံပိုက္လိုင္းၾကီးကို ေဆာက္လုပ္ေနပါတယ္။ ဘဂၤလားပင္လယ္ေအာ္က ေက်ာက္ျဖဴျမိဳ႕ကေန ကူမင္းအထိေဖာ္ၿပီး ေဆာက္လုပ္ေနတာပါ။ ဒီကေန ပင္လယ္ ဆိပ္ကမ္းျမိဳ႕နဲ႔ ခ်ိတ္ဆက္မိၿပီး ေရနံထုတ္ယူႏိုင္တဲ့ အေျခအေနကို ဖန္တီးနုိင္မယ္။ အဲဒီကေန ရလာတဲ့အကိ်ဳးအျမတ္ကေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္းေရာက္ရွိလာမွာေတာ့မဟုတ္ပါ။ အခ်က္အလက္မ်ားအရ ၂၀ ရာနွဳန္းေအာက္ေလာက္ သာသာရွိတဲ့ ျမန္မာျပည္တြင္းေနအိမ္မ်ားသာ ပံုမွန္လွ်ပ္စစ္မီးရေနတာပါ။
စိတ္၀င္စားစရာေကာင္းတာက ရွမ္းလယ္သမားမ်ားရဲ႕ ျပင္းထန္တဲ့ဆႏၵထုတ္ေဖာ္မွဳက ကခ်င္မွလုိပဲအရာမထင္ပါ။ ဒါကလည္း တရုတ္တည္ေဆာက္သူမ်ားရဲ႕ ထိေရာက္တဲ့နည္းဗ်ဴဟာလို႕ တစိတ္တပိုင္း ကင္ပြန္းတပ္ႏိုင္ပါတယ္။ သူတို႕ကလည္း ျမစ္ဆံုအေရးကတည္းက ျမန္မာမွာ တရုတ္ဆန္႔က်င္ေရးပ်ံ့နွံ့ေနၿပီဆိုတာ ရိပ္မိေနပံုပဲ။ တရုတ္အတြက္ ဒီေရနံပိုက္လိုင္းတည္ေဆာက္ၿပီး အေရးၾကီးတဲ့ နယ္ေျမေဒသဆိုင္ရာ မဟာဗ်ဴဟာေျမာက္ တိုးတိုးတိတ္တိတ္လွဳပ္ရွား မွဳဟာ သခၤ်ာဂဏန္းမ်ား အရ ေငြေရးေၾကးေရးေတြ၊ ရုပ္ျမင္သံၾကားကဏၭေတြ အပါအ၀င္ အားလံုးတြက္ခ်က္ၾကည့္လိုက္တဲ့အခါ အေမရိကန္တို႔ ထိန္းခ်ဳပ္ထားတဲ့ မေလးနဲ႔ အင္ဒိုၾကားက မလက္ကာေရလက္ၾကားကို ေက်ာ္ျဖတ္သြားႏိုင္သလို အေရွ႕အလယ္ပိုင္းက ေရနံထိန္းသိမ္းထားတဲ့ေနရာေတြထိ တုိက္ရိုက္ ထိေတြ႔ႏိုင္ေလာက္ေအာင္ (ကုန္က်စရိတ္ရွိေနပါတယ္။ )
ရွမ္းေတြကေတာ့ ျပည္နယ္တြင္းမွာ လတ္လတ္ဆတ္ဆတ္ ရရွိထားတဲ့ ဒဏ္ရာဒဏ္ခ်က္ေတြျပည့္ေနနဲ႔ အနီေရာင္ (တရုတ္ပိုက္လိုင္းေၾကာင့္ ဖယ္ေပးလိုက္ရတဲ့) အနီေရာင္ လယ္ေျမမ်ားအတြက္ တစံုတရာ မခံစားရဘူးဆိုတာ မျဖစ္နုိင္သလို ဒီျဖစ္စဥ္က ႏိုင္ငံေရးဆိုင္ရာ အစီအစဥ္ေတြကို ကိုယ္စားျပဳေနတာကလည္း သူတို႔စိတ္ခံစားခ်က္အေပၚ အက်ိဳးသက္ေရာက္ေနပါတယ္။ တရုတ္ပိုက္လိုင္းတေလွ်ာက္မွာေတာ့ အစိုးရတပ္နဲ႔ ရွမ္းတပ္တို႔ တုိက္ခိုက္ေနခဲ့ပါၿပီ။ အစိုးရတပ္က အင္အားၾကီးလြန္းေတာ့လည္း ရွမ္းတပ္မေတာ္က အပစ္အခတ္ရပ္ဆဲဖို႔ လိုအပ္ေၾကာင္း သိျမင္မွဳေတြ တစစ ျမင့္မားလာပါတယ္။
ေဒသခံေတြကေတာ့ ဒီလိုမ်ိဳးပဋိပကၡေတြကို ေတြ႔ၾကံဳရဖန္မ်ားလာေတာ့ ဗဟိုအစိုးရနဲ႔ အရင္စစ္တပ္က ပိုင္ဆိုင္မွဳထားမွဳအမ်ားအျပားေၾကာင့္ သူတို႕ရဲ႕ အယံုအၾကည္မရွိမွဳ သံသယမ်ားဟာ တစစတိုးတက္မ်ားျပားလာပါတယ္။ ဒီရွမ္းေျမမွာပဲ ၁၉၈၀ နဲ႔ ၁၉၉၀ ျပည့္လြန္နွစ္ေတြမွာ အစိုးရစစ္ေဆးေရး အေျမာက္အျမားျပဳလုပ္ခဲ့ဖူးပါတယ္။ “အဲဒီအခ်ိန္ကေတာ့ အိပ္မက္ဆိုးပါပဲ၊ ေမ့ပစ္ဖို႔ ခက္ပါတယ္” လို႔ ေက်ာက္မဲ ေဒသခံတစ္ဦးက ဆိုပါတယ္။
ကခ်င္နဲ႔ ရွမ္းတို႔ရဲ႕ (အစိုးရအေပၚ) ထင္ရွားတဲ့ အယံုအၾကည္မရွိမွဳက ဗဟိုအစိုးရကို ဦးတည္ေနသလို ၊ အင္အဲလ္ဒီနဲ႔ ျမိဳ႕ျပက ဗမာလူမ်ိဳးေတြဆီလည္း ဦးတည္ေနပါတယ္။ ေအာင္ဆန္းစုၾကည္ရဲ႕ ေထာက္ပံ့မွဳအမ်ားအျပားရွိေပမယ့္ စိုးရိမ္ေၾကာင့္ၾကမွဳေတြက သူမရဲ႕ (လုပ္ပိုင္ခြင့္) အလြန္မွာပါ။ ဒါ့ျပင္ သူမပါတီရဲ႕ ဒီမိုကေရစီနည္းနာေတြရဲ႕ တတ္စြမ္းႏိုင္စြမ္းထက္ ပိုမိုေနပါတယ္။ အမွန္တကယ္ေတာ့ အင္အဲလ္ဒီက ဒီလူနည္းစုတိုင္းရင္းသားအေရးမွာ ေျပာစရာနည္းနည္းေလးပဲ ရွိပါတယ္။
ဒီကိစၥေတြ ပေပ်ာက္သြားဖို႔အတြက္ အင္အဲလ္ဒီရဲ႕ ေဆာင္ရြက္မွဳက အနည္းအက်ဥ္းပမာဏပဲရွိပါတယ္။ ရန္ကုန္မွာ အင္အဲလ္ဒီတာ၀န္ခံတစ္ေယာက္နဲ႔ေတြ႔ေတာ့ သူက ဒီတုိင္းရင္းသား လူနည္းစုကိစၥကို ကိုယ္ခ်င္းစာပါေၾကာင္း သိမ္သိမ္ေမြ႔ေမြ႔ကေလးေျပာခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဒီကိစၥကို ဘယ္လိုဘယ္ပံု တင္ျပေျပာဆိုမလဲဆိုတဲ့ေနရာမွာေတာ့ ၀ိုးတိုး၀ါးတားျဖစ္ေနဆဲပါ။ အဲဒီ၀ိုး၀ါးေနတဲ့ေနရာကေတာ့ က်ယ္က်ယ္ျပန့္ျပန့္ေအာင္ပြဲခံနုိင္တဲ့ အင္အဲလ္ဒီပါ၀င္လာမယ့္ ၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲပါပဲ။
ပဋိပကၡ၏ ေကာက္ေၾကာင္းတစ္ခု
တိုင္းရင္းသားလူနည္းစုအေရးမွာ အင္အဲလ္ဒီရဲ႕သက္ဆိုင္မွဳကေတာ့ မၾကာေသးမီက ရခိုင္မွာျဖစ္ပ်က္ခဲ့တဲ့ ပဋိပကၡမွာ အင္အဲလ္ဒီက အသံတိတ္ေနခဲ့တာမ်ိဳးပါ။ ရခိုင္ဆိုတာျမန္မာ အေနာက္ပိုင္းမွာ တည္ရွိၿပီး လူမ်ားစု ဗုဒၶဘာသာ၀င္ရခိုင္မ်ားနဲ႔ ျမန္မာျပည္ရဲ႕ နွိပ္စက္အညႇင္းပမ္းခံရမွဳမ်ားျပားတဲ့ ရိုဟင္ဂ်ာလူမ်ိဳးစုတို႕အၾကား ပဋိပကၡပါ။ အဲဒီပဋိပကၡေၾကာင့္ လူ ၆၀ ေသရၿပီး လူေပါင္း ၉ ေသာင္းေလာက္ အိုးအိမ္မဲ့ခဲ့တယ္လို႔ ကုလသမဂၢက ခန္႔မွန္းထားပါတယ္။
၂၀၁၂ ဇြန္လတြင္ ျဖစ္ပြားခဲ့ေသာ ရခိုင္ျပည္နယ္ ပဋိပကၡတြင္ ရိုဟင္ဂ်ာဘက္မွ ဒုကၡသည္မ်ား ဒီလို ကာလရွည္ျဖစ္ပ်က္ေနတဲ့ ပဋိပကၡရဲ႕ ေနာက္ဆံုးအပိုင္းကေတာ့ အစိုးရရဲ႕ ခြဲျခားဆက္ဆံေရး ေပၚလစီရဲ႕ တုိက္ရိုက္အက်ိဳးရလဒ္ပါပဲ။ ရိုဟင္ဂ်ာေတြဆိုတာ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ဘက္က တရားမ၀င္ ၀င္ေရာက္လာသူမ်ားဆိုတဲ့ မွားယြင္းတဲ့အထင္အျမင္ကို အေျခခံျဖစ္ေပၚလာတာက ရိုဟင္ဂ်ာေတြသည္ ၁၈၂၃ မတိုင္မီ ကတည္းက ျမန္မာျပည္တြင္း ေနထိုင္လာၾကအျပီး ႏိုင္ငံသားျဖစ္ခြင့္ေတာင္း ဆိုေနၾက တယ္ဆိုတာကို ရိုဟင္ဂ်ာေတြဘက္က အစိုးရကို သက္ေသတင္ျပဖို႔လိုအပ္ေနတာပါပဲ။ ၁၈၂၃ မတိုင္မီ ႏိုင္ငံတြင္း ရွိေနမွ ႏိုင္ငံသားျပဳခြင့္ရွိမယ္ ဆိုတာကို ၁၉၈၂ လူ၀င္မွဳၾကီးၾကပ္ေရးဥပေဒက ျပဌာန္းထားလို႔ပါပဲ။ ပံုစံမက်တဲ့၊ ညစ္ပတ္ေပဆုတ္ေနတ့ဲ ဒုကၡသည္ စခန္းေတြမွာ ေမြးဖြားၾကီးျပင္းလာၿပီး ဥပေဒအရ အလုပ္လုပ္ခြင့္၊ ပညာဆည္းပူးခြင့္နဲ႔ (အိမ္ျခံလယ္ယာေျမစတဲ့) ပိုင္ဆိုင္ခြင့္ေတြကို ကန္႔သတ္ထိန္းခ်ဳပ္ခံေနရတဲ့ ျမန္မာျပည္က ၈ သိန္းေလာက္ ပမာဏရွိတဲ့ ရိုဟင္ဂ်ာအမ်ားစုၾကီးကေတာ့ ရွဳပ္ေထြးခက္ခဲလွတဲ့ လိုအပ္ခ်က္ေလးေတြကိုေတာင္ အက်ိဳးခံစားခြင့္မရွိပါ။ ဗုဒၶဘာသာကိုးကြယ္တဲ့ ရခိုင္ေတြက ဒါမ်ိဳးကန္႔သတ္ခ်က္ေတြ မခံစားရပါ။ ဒါေၾကာင့္လည္း ဒီအုပ္စုနွစ္ခုၾကားမွ အမုန္းတရားေတြ အဆမတန္ ေဖာင္းပြလာတာေပါ့။
ႏိုင္ငံျခားသားေတြ ၀င္ေရာက္ခြင့္ရွိတဲ့ ေဒသအခ်ိဳ႕ကို ဒီအဓိကရုဏ္းၾကီး မျဖစ္ပြားမည့္ဆဲဆဲ အခ်ိန္ေလာက္က က်ေနာ္ခရီးႏွင္ခဲ့ေတာ့ တဘက္နဲ႔တဘက္ ခ်ိဳးနွိမ္ေခၚေ၀ၚတဲ့ ရြံ႔စရာအသံုးအနွဳံးေတြ၊ လူမ်ိဳးေရးခြဲျခားတဲ့ အသံုးအႏွံဳးေတြကို နွစ္ဘက္လံုးက သံုးစြဲေနၾကပါတယ္။ ျမန္မာျပည္က တိုးတက္စြာနဲ႔ သံုးစြဲလာႏိုင္ေနတဲ့ အင္တာနက္မွာေတာ့ ဒီအဓိက႐ုဏ္းထျဖစ္တဲ့အခါမွာ တင္ဆက္ေဖာ္ျပၾကပံုကလည္း တူညီစြာပါပဲ၊ လူမ်ိဳးေရးခြဲျခားတဲ့ အသံုးအႏွံဳးေတြကို တာ၀န္မဲ့သံုးစြဲခဲ့ၾကပါတယ္။
ဇြန္လမွာေတာ့ တင္ဒါဗူးထဲ မီးျခစ္နဲ႔ရွိဳ႕လိုက္သလိုပါပဲ။ ရခုိင္သံုးရာေလာက္က ရိုဟင္ဂ်ာ ** ၁၀ ဦးကို ကားေပၚကဆြဲခ်ၿပီး ရိုက္သတ္ျပစ္လိုက္ၾကတယ္။ အေၾကာင္းကေတာ့ ရခိုင္အမ်ိဳးသမီး တေယာက္ကို မုဒိန္းမွဳက်ဴးလြန္ခံရလို႔လို႔ ထင္ျမင္ရတာပဲ။ လူထုအၾကား ဆူပူေသာင္းက်န္းမွဳက ခ်က္ခ်င္းျဖစ္ပ်က္ခဲ့တာေၾကာင့္ ရခုိင္ေဒသမွာေတာ့ မီးခိုးျပာေတြ အမ်ားအျပား က်န္ခဲ့ပါေတာ့တယ္။
ဇြန္ ၁၀ က်ေတာ့ သမၼတသိန္းစိန္က အေရးေပၚအေျခအေနေၾကညာခဲ့ပါတယ္။ ရခိုင္မွာ အက်ိဳးသက္ေရာက္ေအာင္ျမင္တဲ့ ညမထြက္ရအမိန္႔ကို က်င့္သံုးခဲ့ပါတယ္။ စစ္တပ္ေတြ ရခိုင္ကို ၀င္ေရာက္လာခဲ့တယ္။ လမ္းေတြ၊ ဆိုင္ေတြ၊ လက္ဖက္ရည္ဆုိင္ေတြ အကုန္ပိတ္ထားခဲ့တယ္။ အစိုးရထိန္းခ်ဳပ္ထားတဲ့ ကခ်င္ေဒသနဲ႔ ရွမ္းျပည္နယ္က စစ္ဆင္ေရးကို ျပန္ၿပီး အသက္သြင္းဖို႔ အမိန္႔ထုတ္တယ္။
လူနည္းစုတုိင္းရင္းသားေတြရွိတဲ့ေနရာက လူမွဳေရးအဓိကရုဏ္းကေတာ့ မေရရာမေသခ်ာတဲ့ အခ်ိန္ၾကာျမင့္ျခင္းကို စိန္ေခၚေနပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ျပင္းထန္တဲ့ ကိုင္တြယ္မွဳေတြရွိတဲ့ ယခင္ေပၚလစီကုိ ျပန္လည္က်င့္သံုးမယ္ဆိုရင္ေတာ့ ဒီဆူပူေသာင္းက်န္းမွဳေတြျဖစ္ပ်က္ေနမွာပါပဲ။ ဒီလုိျဖစ္ပ်က္ေနရင္ေတာ့ စစ္တပ္လက္ထဲ ႏို္င္ငံေတာ္ ထိုးထည့္ရတဲ့ ေပၚလစီမ်ိဳးျဖစ္ေအာင္ ျခိမ္းေျခာက္ေနပါတယ္။ ဒါဟာ အႏၱရာယ္ရွိတဲ့ အသြင္ကူးေျပာင္းေရးအစီအမံပါပဲ။
လူနည္းစုတိုင္းရင္းသားမ်ားရဲ႕ အခြင့္အေရးနဲ႔ ႏိုင္ငံေရးအရ လြတ္လပ္ခြင့္အျပည့္အ၀ရရွိေရးတို႔အတြက္ဆုိရင္ေတာ့ စစ္တပ္ကေန လူထုကို ထိန္းခ်ဳပ္ေရးျမင့္မားစြာ လိုအပ္သလို ႏို္င္ငံေတာ္ အရင္းအျမစ္ေတြကို သာတူညီမွ်ခြဲျခမ္းေပးေရး ေျပာင္းလဲတဲ့ေပၚလစီအသစ္လည္း လိုအပ္ပါတယ္။ ဒါက ပင္လံုညီလာခံမွာ ကတိျပဳထားတာမ်ိဳးပါ။ ဒီစိန္ေခၚမွဳနွစ္မ်ိဳး လံုးက ေသးေသးေလးေတြေတာ့မဟုတ္ပါ။ က်ေနာ္တို႔အေနနဲ႔ ေျမာ္လင့္ခ်က္ေတြ၊ အခ်ိန္ဇယားေတြနဲ႔ စိတ္ရွည္ရွည္ေစာင့္ဆိုင္းရေတာ့မွာပါ။ သို႔ေသာ္ မျဖစ္ႏိုင္စရာေတာ့မရွိပါ။ ေအာင္ျမင္ဖို႔အတြက္ ေစာင့္ၾကည့္ဖို႔ လိုအပ္သလိုႏိုင္ငံတကာအကူအညီေတြလည္း လိုအပ္ပါတယ္။ ရလဒ္ရဲ႕အေရးၾကီးပံုက ျမင့္မားပါတယ္။ ဒါကပဲ က်ေနာ္တို႔အားလံုးက အနညး္ဆံုးလုပ္ေဆာင္ေပးႏိုင္တာပါ။
ဒန္ျငာရွိန္း
ရွင္းလင္းခ်က္ – ရိုဟင္ဂ်ာ ** အၾကမ္းဖတ္သတ္ျဖတ္ျခင္းခံရေသာ လူ(၁၀) ဦးမွာ ရိုဟင္ဂ်ာလူမ်ိဳးမ်ား မဟုတ္ပါ။ ျပည္မမွ ျမန္မာမြတ္စလင္ မ်ားျဖစ္ၾကပါတယ္။ မူရငး္ေဆာငး္ပါးအတိုင္း ထည့္သြင္းဘာသာျပန္ျခင္းျဖစ္ေၾကာင္းပါ။
ပဥၥသိခၤ့ ေစာင္းၾကိဳးျပတ္ (အပိုင္း ၁) ဖတ္ရန္။
ပဥၥသိခၤ့ ေစာင္းၾကိဳးျပတ္ (အပိုင္း ၂ ) ဖတ္ရန္။
