ဇူလုိင္ ၂၆၊ ၂၀၁၇
ဖမ္းဆီးတရားစြဲဆုိခံထားရသည့္ Dumdaw Nawng Lat ႏွင့္ Langjaw Gam Seng – ရွမ္းျပည္နယ္မွာ သတင္းသမားေတြကို ကူညီလုိ႔ ဖမ္းဆီးခံထားရတဲ့ ခရစ္ယာန္ ႏွစ္ျခင္းအသင္းေတာ္က အႀကီးအကဲႏွစ္ဦးကုိ ျမန္မာအာဏာပုိင္ေတြအေနနဲ႔ ႁခြင္းခ်က္မဲ့ ခ်က္ျခင္းျပန္လႊတ္ေပးဖုိ႔ ႏုိင္ငံတကာ လူ႕အခြင့္အေရးအဖြဲ႕ေတြက ဒီေန႔မွာ ေတာင္းဆုိလုိက္ေၾကာင္း လူ႕အခြင့္အေရးအဖြဲ႕ HRW ရဲ႕ ၀ဘ္စာမ်က္ႏွာမွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။
Dumdaw Nawng Lat နဲ႔ Langjaw Gam Seng တုိ႔ႏွစ္ဦးဟာ ၂၀၁၆ ခုႏွစ္ေႏွာင္းပုိင္းက ရွမ္းျပည္နယ္ေျမာက္ပုိင္းမွာ ျဖစ္ပြားခဲ့တဲ့ တုိက္ခုိက္မႈအတြင္း အစုိးရရဲ႕ ေလေၾကာင္းတုိက္ခုိက္မႈေၾကာင့္ ပ်က္ဆီးသြားတဲ့ ကက္သလစ္ခရစ္ယာန္ဘုရားေက်ာင္းကိစၥကုိ ေဖာ္ျပခဲ့တဲ့ ဂ်ာနယ္လစ္ေတြကုိ လမ္းညႊန္ခဲ့မႈအတြက္ ရာဇ၀တ္မႈဆုိင္ရာ ပုဒ္မေတြနဲ႔ တရားစြဲဆုိ ခံထားရတာ ျဖစ္ပါတယ္။
ဇူလုိင္လ ၂၆ ရက္ ဒီေန႔မွာ လား႐ႈိးက တရား႐ံုးမွာ သူတုိ႔ ၂ ဦးကုိ ၾကားနာဖုိ႔ရွိေနၿပီး ေထာင္ဒဏ္ ၆ ႏွစ္ကေန ၈ ႏွစ္ေလာက္ ခ်ခံရဖုိ႔ရွိေနပါတယ္။
“ကခ်င္နဲ႔ ရွမ္းျပည္နယ္က အရပ္သားေတြကုိ ၿခိမ္းေျခာက္တာမ်ိဳး၊ ဖိႏွိပ္တာမ်ိဳး ျမန္မာအစုိးရစစ္တပ္က ႀကိဳးႀကိဳးစားစားကုိ လုပ္ေဆာင္ေနတာပါ။ စစ္တပ္က မဟုတ္တာလုပ္တာကုိ ေဖာ္ထုတ္တဲ့သူေတြအေပၚ ျမန္မာအာဏာပုိင္ေတြက ပစ္မွတ္ထားတဲ့ကိစၥဟာ ဒီတစ္ခုတည္း မဟုတ္ပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ အခုကိစၥကုိ ေနာက္ဆုတ္ေပးဖုိ႔ သိပ္ၿပီး ေနာက္မက်ေသးပါဘူး။ သူတုိ႔အေနနဲ႔ စြဲခ်က္ေတြကုိ ႐ုပ္သိမ္းၿပီး ဒီလူႏွစ္ဦးကုိ ခ်က္ျခင္း ျပန္လႊတ္ေပးသင့္ပါတယ္” လုိ႔ လူ႕အခြင့္အေရးအဖြဲ႕ Fortify Rights က စီအီးအုိ မက္သယူးစမစ္က ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။
ဧရာ၀တီသတင္းဌာနက ဒီဇင္ဘာလ အေစာပုိင္းမွာ စစ္တပ္ရဲ႕ ေလေၾကာင္းတုိက္ခုိက္မႈေၾကာင့္ ပ်က္ဆီးသြားတယ္လုိ႔ဆုိတဲ့ မုန္းကုိးက ကက္သလစ္ဘုရားေက်ာင္း St. Francis Xavier Catholic Church အေၾကာင္းကုိ ဓာတ္ပံုေတြနဲ႔ သတင္းေဖာ္ျပခဲ့ၿပီးတဲ့ေနာက္ တစ္ရက္အၾကာမွာပဲ ကခ်င္ႏွစ္ျခင္းအသင္းေတာ္ (KBC) က အသက္ ၆၇ ႏွစ္အရြယ္ လက္ေထာက္ သင္းအုပ္ဆရာ Dumdaw Nawng Lat နဲ႔ KBC လူငယ္ေခါင္းေဆာင္ Langjaw Gam Seng တုိ႔ဟာ ဖမ္းဆီးခံခဲ့ရတာ ျဖ
ဒီလူႏွစ္ဦးဟာ ဒီဘုရားေက်ာင္းနဲ႔ တုိက္ခုိက္မႈေတြျဖစ္ပြားတဲ့ မူဆယ္ၿမိဳ႕နယ္က အျခား ပ်က္ဆီးေနတဲ့ အရပ္ဖက္အေဆာက္အဦးေတြအေၾကာင္း မွတ္တမ္းေတြယူဖုိ႔ ဂ်ာနယ္လစ္ေတြကို လမ္းညႊန္ေပးခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။
ဘုရားေက်ာင္းရဲ႕ အပ်က္အဆီးပံုရိပ္ေတြကုိ ၂၀၁၆ ခုႏွစ္ ဒီဇင္ဘာ ၁၅ ရက္ေန႔မွာ Kachin News Group သတင္းဌာနက ပထမဆံုး ေဖာ္ျပခဲ့တာျဖစ္ၿပီး စစ္တပ္ကေတာ့ သူတုိ႔ရဲ႕လက္ခ်က္မဟုတ္ဘဲ သူပုန္ေတြရဲ႕လက္ခ်က္ ျဖစ္တယ္လုိ႔ ဆုိပါတယ္။
ျမန္မာစစ္တပ္ဟာ အဲဒီအမ်ိဳးသားႏွစ္ဦးကုိ သီတင္းပတ္ေတာ္ေတာ္ၾကာၾကာ စစ္ေၾကာခဲ့ၿပီး ေနာက္ပုိင္းမွာမွ ရဲတပ္ဖြဲ႕ကုိ လႊဲေျပာင္းေပးခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီလုိလႊဲေျပာင္းမေပးခင္မွာ သူတုိ႔ဟာ ကခ်င္လြတ္ေျမာက္ေရးတပ္ဖြဲ႕ (KIA) ကုိ ေထာက္ခံတယ္ဆုိတဲ့ ေၾကျငာခ်က္ေတြကုိ လက္မွတ္ထုိးခဲ့ပါတယ္။
၂၀၁၇ ခုႏွစ္ ေဖေဖာ္၀ါရီမွာ သူတုိ႔ႏွစ္ဦးဟာ တရားမ၀င္အသင္းအဖြဲ႕အက္ဥပေဒ၊ လုိင္စင္မဲ့ ေမာ္ေတာ္ဆုိင္ကယ္ကုိ ပုိင္ဆုိင္ထားမႈအတြက္ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ သြင္းကုန္ထုတ္ကုန္ ဥပေဒေတြနဲ႔ တရားစြဲဆုိခံခဲ့ရပါတယ္။ ၂၀၁၆ ခုႏွစ္ ဒီဇင္ဘာမွာ VOA သတင္းဌာနနဲ႔ အင္တာဗ်ဴးလုပ္ခဲ့တဲ့အတြက္ Dumdaw Nawng Lat ကုိ မတ္လ ၂၀ ရက္ေန႔မွာ အသေရဖ်က္မႈနဲ႔ ထပ္မံ စြဲခ်က္တင္ခဲ့ပါတယ္။ VOA နဲ႔အင္တာဗ်ဴးမွာ Dumdaw Nawng Lat က ျမန္မာအစုိးရစစ္တပ္ဟာ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကုိင္ေတြနဲ႔ တုိက္ခုိက္မႈအတြင္း အရပ္သားေတြအေပၚ ဗံုးႀကဲခ်ခဲ့တယ္လုိ႔ ေျဖၾကားခဲ့ပါတယ္။
Fortify Rights နဲ႔ Human Rights Watch တုိ႔ကေတာ့ ဒီလုိ တရားစြဲဆုိမႈေတြဟာ လြတ္လပ္စြာ ထုတ္ေဖာ္ေျပာဆုိခြင့္၊ အသင္းအဖြဲ႕ဖြဲ႕စည္းခြင့္ စတဲ့ အေျခခံအခြင့္အေရးေတြကုိ ခ်ိဳးေဖာက္တာသာျဖစ္တယ္လုိ႔ ဆုိပါတယ္။
ျမန္မာစစ္တပ္၏ ေလေၾကာင္းတုိက္ခုိက္မႈေၾကာင့္ ပ်က္ဆီးသြားသည္ဆုိသည့္ St. Francis Xavier Catholic Church ခရစ္ယာန္ဘုရားေက်ာင္း “ဘုရားေက်ာင္းကုိ ျမန္မာစစ္တပ္က တုိက္ခုိက္မႈကုိ သတၱိရွိရွိ မီးေမာင္းထုိးျပခဲ့တာေၾကာင့္ ဒီ ႏွစ္ျခင္းေခါင္းေဆာင္ႏွစ္ဦးဟာ ပစ္မွတ္ထားခံေနရတာ ျဖစ္ပါတယ္။ စစ္ပြဲရဲ႕ အနိဌာ႐ံုေတြကုိ အဆံုးသတ္ဖုိ႔ဆုိရင္ ဒီလုိခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြအေၾကာင္း လူေတြသိဖုိ႔ လုိပါတယ္။ ဒီလူႏွစ္ဦး တရားစြဲခံရတာဟာ ျပည္တြင္းသာမကဘဲ က်န္ကမၻာတစ္ခုလံုးကုိ အစုိးရက မွားယြင္းတဲ့ သတင္းစကား ေပးလုိက္ျခင္းသာ ျဖစ္ပါတယ္” လုိ႔ Human Rights Watch အဖြဲ႕ရဲ႕ အာရွဆုိင္ရာ လက္ေထာက္ ဒါ႐ုိက္တာ ဖီလ္ ေရာဘတ္ဆန္က ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။
ျမန္မာအဏာပုိင္ေတြဟာ လြတ္လပ္စြာ စုေ၀းခြင့္၊ ကုိးကြယ္ခြင့္တုိ႔ကုိ ခ်ိဳးေဖာက္ၿပီး ကခ်င္လူမ်ိဳးေတြကုိ ဖမ္းဆီး တရားစြဲဆုိ ေထာင္ခ်တာေတြလည္း ရွိခဲ့တယ္လုိ႔ HRW က ထည့္သြင္း ေဖာ္ျပခဲ့ပါတယ္။
Ref: HRW.org
