ဖေဖော်ဝါရီ ၁၄၊ ၂၀၂၀
M-Media

• COVID-19 ဗိုင်းရပ်စ် တားဆီးတိုက်ဖျက်ရေး ရှေ့တန်းကဆောင်ရွက်နေတဲ့ ကျန်းမာရေးဝန်ထမ်းတွေထဲမှာ ၆ ဦး ရောဂါကြောင့် သေဆုံးသွားပြီး ၁၇၁၆ ဦး ကူးစက်နေတယ်လို့ တရုတ်နိုင်ငံက သတင်းထုတ်ပြန်ပါတယ်။ မနေ့ကတစ်ရက်တည်း သေဆုံးသူဟာ ၁၂၁ ဦးရှိခဲ့ပြီး စုစုပေါင်း သေဆုံးသူ ၁၃၈၀ ဦး ရှိလာပြီဖြစပါတယ်။ ၂၄ နာရီအတွင်း နိုင်ငံတစ်ဝှမ်း ကူးစက်မှုက ၅၀၉၀ ဦး ရှိခဲ့ကာ ကူးစက်သူအရေအတွက်ဟာ ၆၅၀၀၀ လောက် ရှိလာပြီ ဖြစ်ပါတယ်။
• အစိုးရက တရုတ်နိုင်ငံသားတွေ ခရီးသွားလာမှုကို ဆက်လက်ပိတ်ပင်ထားတာကြောင့် တရုတ်ကျောင်းသားတွေဟာ အခုစာသင်နှစ်မှာ ကျောင်းတက်လို့ရမှာ မဟုတ်ဘူးလို့ ဩစတေးလျနိုင်ငံရဲ့ ထိပ်တန်းတက္ကသိုလ်တွေက သတိပေးလိုက်ပါတယ်။ ဩစတေးလျက ကမ္ဘာ့အဆင့် တက္ကသိုလ် ၈ ခုမှာ ပညာသင်ယူနေတဲ့ တရုတ်ကျော်သားပေါင်း ၇ သောင်းနီးပါး ရှိနေတာပါ။ စာသင်နှစ်ဟာ မကြာခင်မှာ စတင်တော့မှာဖြစ်ပြီး တက္ကသိုလ် ၈ ခုကို ကိုယ်စားပြုထားတဲ့ Group of Eight အဖွဲ့က ကျောင်းသားတွေ ဩစတေးလျ လာဖို့အတွက် အာမခံချက် မပေးနိုင်ဘူးလို့ ပြောကြားခဲ့ပါတယ်။
• ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ်သစ် ကူးစက်ပြန့်နှံ့မှုကို တိုက်ဖျက်ရာမှာ တရုတ်ဟာ ပွင့်လင်းမြင်သာမှု မရှိဘူးလို့ အမေရိကန်သမ္မတထရမ့်ရဲ့ စီးပွားရေးအကြံပေး လယ်ရီ ကဒ်လိုက မနေ့မှာ ပြောကြားလိုက်ပါတယ်။ ဒါပေမယ့် သမ္မတထရမ့်က မနေ့က အင်တာဗျူးမှာ တရုတ်ဟာ ဒီကိစ္စမှာ ပရော်ဖက်ရှင်နယ်ကျကျ ဆောင်ရွက်နေပြီး အမေရိကန်ကလည်း အနီးကပ် ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်နေတယ်လို့ ပြောကြားခဲ့ပါတယ်။
• COVID-19 ဗိုင်းရပ်ကူးစက်မှု ပိုမိုကျယ်ပြန့်လာနိုင်တဲ့အတွက် ပြင်ဆင်ထားဖို့ ကမ္ဘာ့ကျန်းမာရေးအဖွဲ့ WHO က မလေးရှားအာဏာပိုင်တွေကို သတိပေးထားပါတယ်။ မလေးရှားမှာ လက်ရှိ ဗိုင်းရပ်စ်ကူးစက်နေတယ်လို့ အတည်ပြုနိုင်သူ ၁၉ ဦး ရှိနေပါတယ်။ WHO ကတော့ ဗိုင်းရပ်စ်ဟာ အစောပိုင်းကရရှိထားတဲ့ စာရင်းတွေထက် ကူးစက်မှု ပိုမိုများပြားနိုင်တယ်လို့ ဖော်ပြထားပါတယ်။ ဒါပေမယ့် မလေးရှားအပါအဝင် နိုင်ငံရပ်ခြားမှာ အရမ်းမြန်မြန်ဆန်ဆန် ပြန့်နှံ့မှု မရှိနိုင်ဘူးလို့ ဆိုပါတယ်။
• စင်ကာပူနိုင်ငံမှာတော့ ဒီကနေ့ ရောဂါကူးစက်နေသူ ၉ ဦး ထပ်တွေ့ရပြီး စုစုပေါင်း ကူးစက်သူအရေအတွက်ဟာ ၆၇ ဦး ရှိလာပြီဖြစ်ပါတယ်။ အဲဒီအထဲက ၆ ဦးဟာ စိုးရိမ်ရတဲ့ အနေအထားမှာ ရှိနေပါတယ်။ ရောဂါကူးစက်နေသူတွေထဲက ၂ ဦး ဒီကနေ့မှာ ဆေးရုံကနေ ဆင်းသွားနိုင်ခဲ့ပြီး ကူးစက်မှုစတင်ကတည်းက စုစုပေါင်း ၁၇ ဦး ဗိုင်းရပ်စ်ပျောက်ကင်းခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။

Ref: CNA, Aljazeera

ဖေဖော်ဝါရီ ၁၃၊ ၂၀၂၀ (ညနေ ၅ နာရီ)
M-Media

• ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ်အသစ်ကြောင့် တရုတ်နိုင်ငံမှာ မနေ့က လူ ၂၄၂ ဦး ထပ်မံသေဆုံးကာ၊ ကူးစက်မှု ၁၄၈၄၀ ရှိခဲ့ပြီး ဒါဟာ ရောဂါပြန့်နှံ့ပြီးနောက်ပိုင်း တစ်ရက်အတွင်း သေဆုံးမှု၊ ကူးစက်မှု စံချိန်တင်မြင့်တက်လာတာ ဖြစ်ပါတယ်။ သေဆုံးသူ စုစုပေါင်းဟာ ၁၃၅၅ ဦး ရှိလာပါပြီ။ ရောဂါစတင်ဖြစ်ပွားရာ ဟူဘေးပြည်နယ်က ကွန်မြူနစ်ပါတီအကြီးအကဲကို တရုတ်အာဏာပိုင်တွေက မနေ့မှာ ရာထူးကနေ ဖယ်ရှားလိုက်ပါတယ်။ အခုတစ်ပတ်အစောပိုင်းကလည်း ဟူဘေးပြည်နယ် ကျန်းမာရေးကော်မရှင်ရဲ့ ထိပ်တန်း တာဝန်ရှိသူနှစ်ဦးကို ထုတ်ပယ်ခဲ့ပါတယ်။
• ရောဂါ အဓိကပြန့်နှံ့ရာ ဝူဟန်မြို့မှာ ပြီးခဲ့တဲ့ ရက်အနည်းငယ်အတွင်း CJ ဂျာနယ်လစ်တစ်ချို့ ပျောက်ဆုံးမှု ရှိတယ်လို့ တက်ကြွလှုပ်ရှားသူတွေက ပြောကြားလိုက်ပါတယ်။ တရုတ်ရိုးရာအထည် ရောင်းချမှုလုပ်ငန်း လုပ်ကိုင်ပြီး ဝူဟန်က အခြေအနေတွေကို ဆိုရှယ်မီဒီယာမှာ အမြဲလိုလို လွှင့်တင်ပေးနေတဲ့ CJ ဂျာနယ်လစ် ဖန်ဘင်ဟာ ပြီးခဲ့တဲ့ တနင်္ဂနွေနေ့ကစလို့ လွှင့်တင်မှုတွေ မရှိတော့ဘဲ ဖုန်းခေါ်ဆိုမှု၊ စာတိုပေးပို့မှုတွေကိုလည်း လက်ခံဖြေကြားခြင်း မပြုတော့ပါဘူး။ ဗုဒ္ဓဟူးနေ့မှာတော့ သူရဲ့ဖုန်းဟာ ပါဝါပိတ်သွားတယ်လို့ မိတ်ဆွေတွေက ပြောကြားခဲ့ပါတယ်။ နောက်ထပ် CJ တစ်ယောက်ဖြစ်တဲ့ ချန်ကျီရှီဆိုသူဟာလည်း သောကြာနေ့မှာ ပျောက်ဆုံးသွားပါတယ်။
• ဗီယက်နမ်နိုင်ငံ ဟနွိုင်းမြို့ အနောက်မြောက်ဖက်က လူတစ်သောင်းလောက်နေထိုင်တဲ့ ရပ်ကွက်တစ်ခုကို အာဏာပိုင်တွေက ပိတ်ပစ်လိုက်ပြီး တစ်ဦးချင်းစီ စစ်ဆေးမှုတွေ လုပ်ဆောင်နေပါတယ်။ ဗီယက်နမ်နိုင်ငံမှာ လက်ရှိ ဗိုင်းရပ်စ်ကူးစက်မှု ၁၆ ခု ရှိနေပြီး အများစုဟာ အခုပိတ်ပစ်လိုက်တဲ့ရပ်ကွက်တည်ရှိရာ Vinh Phuc ပြည်နယ်မှာ ဖြစ်ပါတယ်။
• တိုင်းပြည်ကိုဝင်ရောက်လာတဲ့ နိုင်ငံခြားသားအားလုံးနဲ့ COVID-19 ဗိုင်းရပ်စ်ပိုးရှိတယ်လို့ သံသယရှိသူတွေကို တစ်လကြာ သီးသန့်ခွဲထား စောင့်ကြည့်သွားမယ်လို့ မြောက်ကိုရီးယားက ဒီကနေ့မှာ ကြေငြာလိုက်ပါတယ်။ ရောဂါလက္ခဏာပြကာ၊ ပြန့်နှံ့နိုင်တဲ့ကာလကို အရင်က ၂ ပတ်လို့ သတ်မှတ်ထားပေမယ့် နောက်ပိုင်း သုတေသနရလဒ်တွေအရ ၂၄ ရက်အထိရှိတာကို တွေ့ခဲ့ရတာပါ။ လက်ရှိအချိန်အထိ ကူးစက်သူတစ်ဦးမှ မရှိသေးပေမယ့် ရောဂါလက္ခဏာပြသူတစ်ချို့ကို သီးသန့်ခွဲထားစောင့်ကြည့်နေတယ်လို့ မြောက်ကိုရီးကာ အရိပ်အမြွက် ထုတ်ဖော်ပြောဆိုထားပါတယ်။
• COVID-19 ဗိုင်းရပ်စ်ဟာ လူတွေကြားထဲမှာ သိသိသာသာ ပြန့်နှံ့နိုင်တာကြောင့် ကူးစက်သူအရေအတွက် ထပ်တိုးလာနိုင်တယ်လို့ စင်ကာပူအာဏာပိုင်တွေက ထုတ်ပြန်ပြောကြားလိုက်ပါတယ်။ စင်ကာပူမှာ ကူးစက်နေသူ ၅၀ ရှိနေပြီး အဲဒီအထဲက ၈ ဦးဟာ စိုးရိမ်ရတဲ့ အနေအထားဖြစ်ကာ ၁၅ ဦးကတော့ ပြန်လည်သက်သာသွားပြီ ဖြစ်ပါတယ်။ စင်ကာပူဟာ ဗိုင်းရပ်စ်ပြန့်နှံ့မှုကြောင့် လိမ္မော်ရောင် သတိပေးချက်လည်း ထုတ်ပြန်ထားပါတယ်။
• မိမိတို့လေယာဉ်တွေ တရုတ်နိုင်ငံဆီပျံသန်းမှု ရပ်ဆိုင်းထားတာကို ဧပြီလအထိ တိုးမြှင့်သွားမယ်လို့ အမေရိကန်လေကြောင်းလိုင်း United Airlines က မနေ့မှာ ပြောကြားလိုက်ပါတယ်။ ပြီးခဲ့တဲ့ ၁၄ ရက်အတွင်း တရုတ်နိုင်ငံကိုသွားရောက်ခဲ့တဲ့ မည်သူကိုမဆို အမေရိကန်က ပြည်ဝင်ခွင့် ပိတ်ပင်ထားပြီး၊ အဲဒီလိုခရီးသည်တွေပါအဝင်တဲ့ လေယာဉ်‌တွေ အမေရိကန်ဆီ ပျံသန်းမှုကိုလည်း ကန့်သတ်မှုတွေ ပြုလုပ်ထားပါတယ်။ United Airlines ကတော့ ခရီးစဉ် ရပ်ဆိုင်းမှုဟာ စီးမယ့်သူ ကျဆင်းလို့ဖြစ်တယ်လို့ ပြောကြားခဲ့ပါတယ်။
• COVID-19 ကူးစက်မယ့်သံသယကြောင့် နိုင်ငံ ၅ နိုင်ငံက ကမ်းကပ်ခွင့်မပေးတဲ့ ကမ္ဘာလှည့် ဇိမ်ခံသင်္ဘော MS Westerdam ကို ကမ္ဘောဒီးယားနိုင်ငံက မနေ့မှာ ကမ်းကပ်ခွင့် ပေးလိုက်ပါတယ်။ လူထောင်ကျော်ပါဝင်တဲ့ အဲဒီသင်္ဘောမှာ နေမကောင်းဖြစ်နေသူ တစ်ဦးမှ မရှိပေမယ့် ဂျပန်၊ ထိုင်ဝမ်၊ ဂူအမ်၊ ဖိလစ်ပိုင်နဲ့ ထိုင်းတို့က စိုးရိမ်မှုကြောင့် ကမ်းကပ်ခွင့်မပေးခဲ့တာပါ။

Ref: Aljazeera