ၾသဂုတ္ ၃၀၊ ၂၀၁၉
M-Media
Source – Aljazeera
Author: Ko Lay
-
ျမန္မာႏိုင္ငံမွ အဖိုးတန္ပယင္းေက်ာက္မ်ား တ႐ုတ္ႏိုင္ငံသို႔ ေမွာင္ခိုထြက္ေန
ၾသဂုတ္ ၃၀၊ ၂၀၁၉
M-Media
-ျမန္မာႏိုင္ငံေျမာက္ပိုင္းက ပယင္းေက်ာက္ထြက္ရွိရာ ေနရာေတြကို အစိုးရစစ္တပ္က သိမ္းယူၿပီး တရားမ၀င္ထုတ္ေရာင္းေနတယ္လို႔ ေဒသတြင္း လူ႕အခြင့္အေရးအဖြဲ႕ေတြက ေျပာၾကားလိုက္ပါတယ္။
ကခ်င္ျပည္နယ္မွာရွိေနတဲ့ အဲဒီ ပယင္းေက်ာက္တြင္းေတြဟာ အေမႊးပါ ဒိုင္ႏိုေဆာ အၿမီးေတြ၊ ငွက္ေတြ၊ ဖြတ္ေတြ၊ ဖားေတြနဲ႔ အျခား ေက်ာ႐ိုးမဲ့ သတၱဝါေတြ အပါအ၀င္ ႏွစ္ေပါင္း ၉၉ သန္းေလာက္ သက္တမ္းရွိၿပီး သိပၸံဆိုင္ရာ တန္ဖိုးမျဖတ္ႏိုင္တဲ့ ႐ုပ္ႂကြင္းေတြ တည္ရွိရာေနရာလည္း ျဖစ္ပါတယ္။
အဲဒီ ႐ုပ္ႂကြင္းေတြကို စည္းမဲ့ကမ္းမဲ့ တူးယူကာ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံကို ေမွာင္ခိုထုတ္ၿပီး ယူနန္ျပည္နယ္အေနာက္ပိုင္း Tengchong ၿမိဳ႕က ေက်ာက္ေစ်းကြက္မွာ ေရာင္းခ်ေနတယ္လို႔ လန္ဒန္အေျခစိုက္ သိပၸံမဂၢဇင္း New Scientist က ေမလမွာ ေဖာ္ျပခဲ့ပါတယ္။
႐ုပ္ႂကြင္းေလ့လာသူေတြဟာ အဲဒီ ပယင္းေက်ာက္႐ုပ္ႂကြင္းေတြကို အဓိကထား ၀ယ္ယူၿပီး ႐ုပ္ႂကြင္းအသစ္ေတြအေၾကာင္း လတိုင္း စာတမ္းေတြ ဒါဇင္နဲ႔ခ်ီ ေရးသားၾကတယ္လို႔လည္း New Scientist က ဆိုပါတယ္။
ပယင္းေက်ာက္တြင္းေတြရွိရာ ေဒသေတြဟာ ကခ်င္လက္နက္ကိုင္ေတြ ထိန္းခ်ဳပ္မႈေအာက္မွာ ရွိခဲ့ေပမယ့္ ၂၀၁၇ ခုႏွစ္ ဇြန္လမွာ ျမန္မာစစ္တပ္က အဲဒီေနရာေတြကို တိုက္ခိုက္သိမ္းယူခဲ့ပါတယ္။
တရားမ၀င္ ေက်ာက္တူးေဖာ္ေရးလုပ္ငန္းေတြကို တားဆီးဖို႔နဲ႔ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ကို ထိန္းသိမ္းဖို႔ ဒီလို သိမ္းယူရတာလို႔ ေျပာေပမယ့္ Hukawng ေတာင္ၾကားမွာ စစ္တပ္က တရားမ၀င္ ပယင္းေက်ာက္ တူးေဖာ္မႈကို ျပန္လည္ လုပ္ေဆာင္ေနတယ္လို႔ ကခ်င္အဖြဲ႕အစည္းတစ္ခုျဖစ္တဲ့ Kachin Development Networking Group (KDNG) ရဲ႕ အစီရင္ခံစာအသစ္မွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။
Hukawng ေတာင္ၾကားဟာ အဖိုးတန္ ပယင္းေက်ာက္နဲ႔ ႐ုပ္ႂကြင္းေတြ ထြက္ရွိရာေဒသ ျဖစ္ပါတယ္။ ႐ုပ္ႂကြင္းနမူနာေတြကို ၀ယ္လိုအား ျမင့္လာတာေၾကာင့္ တူးၿပီးသားေတြ တ႐ုတ္ဖက္ေရာင္းခ်မႈကလည္း ျပန္လည္ျဖစ္ေပၚလာႏိုင္ေၾကာင္း၊ ေရာင္းခ်မႈတန္ဖိုးဟာ တစ္ႏွစ္ကို ကန္ေဒၚလာ ၁ ဘီလီယံေလာက္ ရွိႏိုင္ေၾကာင္း KDNG က ထည့္သြင္းေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။
ပယင္းေက်ာက္ထြက္ရွိရာေဒသေတြကို စစ္တပ္က တိုက္ခိုက္သိမ္းယူမႈအတြင္း အရပ္သားေသဆံုးမႈေတြ၊ ေထာင္ေသာင္းခ်ီ အိုးအိမ္စြန္႔ခြာ ထြက္ေျပးရမႈေတြ ျဖစ္ေပၚခဲ့ၿပီး၊ လက္ရွိ လူ ၃၀၀၀ ေလာက္ဟာ ကယ္ဆယ္ေရးစခန္းေတြမွာ ေနထိုင္ေနရကာ စစ္တပ္ကလည္း အကူအညီေတြကို ပိတ္ပင္ထားတယ္လို႔ အစီရင္ခံစာမွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။
ထိခိုက္ခံစားခဲ့ရတဲ့ ေဒသတြင္းက လူ ၂၁ ဦးကို အေသးစိတ္ေမးျမန္းၿပီး အစီရင္ခံစာ ေရးသားထုတ္ျပန္တာလို႔ KDNG က ဆိုပါတယ္။ ပယင္းေက်ာက္တူးေဖာ္ ေရာင္းခ်မႈကို ရပ္တန္႔ဖို႔နဲ႔ ေနရပ္စြန္႔ခြာရသူေတြကို အိမ္ျပန္ခြင့္ေပးဖို႔ ျမန္မာစစ္တပ္ကို KDNG က ေတာင္းဆိုခဲ့ၿပီး ႏိုင္ငံတကာအဖြဲ႕အစည္းေတြအေနနဲ႔ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈေတြ ဆက္မလုပ္ဖို႔၊ လူသားခ်င္းစာနာေထာက္ထားမႈ အကူအညီေတြ ဆက္ေပးဖို႔လည္း တိုက္တြန္းခဲ့ပါတယ္။
KDNG ရဲ႕ ထုတ္ျပန္ခ်က္နဲ႔ပတ္သက္ၿပီး လန္ဒန္က ျမန္မာသံ႐ံုးကို ဆက္သြယ္ေမးျမန္းခဲ့ေပမယ့္လည္း ေျဖၾကားခဲ့ျခင္း မရွိဘူးလို႔လည္း New Scientist ရဲ႕ ဒီကေန႔သတင္းမွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။
Ref: New Scientist
-
ျမန္မာ့ E-sport ေလာကတိုးတက္ေရး မီးျပတ္မႈက အဟန္႔အတား ျဖစ္ေနၿပီလား
ၾသဂုတ္ ၂၉၊ ၂၀၁၉
M-Media
Photo Credit – AFP -E-sport စတားတစ္ေယာက္ျဖစ္တဲ့ ျမင့္ျမတ္ေဇာ္ဟာ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕က အင္တာနက္ကေဖးတစ္ခုမွာ ၿပိဳင္ပြဲယွဥ္ၿပိဳင္ေနစဥ္ အႏိုင္ရလုဆဲဆဲမွာ မီးပ်က္ၿပီး စခရင္အေမွာင္က်သြားပါတယ္။ ေဒၚလာ ေသာင္းခ်ီရမယ့္ ဆုေၾကးကို လက္လႊတ္ခဲ့ရသလို သူ႕ရဲ႕ဂုဏ္သိကၡာလည္း စြန္းထင္းခဲ့ရပါတယ္။
ထြန္းသစ္စ ဒီမိုကေရစီ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ E-sport ဟာ ဖြံ႕ၿဖိဳးလာခဲ့ေပမယ့္ မၾကာခဏ ဓာတ္အားျပတ္ေတာက္မႈေၾကာင့္ ကစားသမားေတြ ေရွ႕ဆက္မတက္ႏိုင္ ျဖစ္ေနရပါတယ္။
“မီးပ်က္တိုင္း အီးပီစီကို ကၽြန္ေတာ္တို႔ က်ိန္ဆဲတာပဲ။ ခဏခဏကို ပ်က္ေနတာ” လို႔ ျမင့္ျမတ္ေဇာ္က ေျပာပါတယ္။
၁၀ စုႏွစ္နဲ႔ခ်ီ စစ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရး ၿပီးတဲ့ေနာက္ ၂၀၁၀ ခုႏွစ္ ႏိုင္ငံေရးျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြ လုပ္ေဆာင္ၿပီး ႏိုင္ငံျခား ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈေတြ ၀င္ေရာက္လာတဲ့အခ်ိန္ ျမန္မာႏိုင္ငံ လူဦးေရရဲ႕ ၆၀ ရာခိုင္ႏႈန္ေက်ာ္ကေတာ့ လွ်ပ္စစ္ဓာတ္အားမရွိတဲ့ အေျခအေနမွာ ေနထိုင္ေနရပါတယ္။
ႏိုင္ငံေရးျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေနာက္ပိုင္း ျမန္မာႏိုင္ငံဟာ ကမ႓ၻာတစ္၀ွမ္း ဖြံ႕ၿဖိဳးလာတဲ့ E-sport ေရစီးေၾကာင္းမွာ စီးေမ်ာလာႏိုင္ခဲ့ပါတယ္။ E-sport ဟာ ေဒၚလာဘီလီယံခ်ီတန္တဲ့ နယ္ပယ္တစ္ခု ျဖစ္လာခဲ့ၿပီး ႏို၀င္ဘာလ အာဆီယံအားကစားၿပိဳင္ပြဲမွာ ပထမဆံုးအႀကိမ္ ထည့္သြင္းက်င္းပပါေတာ့မယ္။
ဓာတ္အားျပတ္ေတာက္တာ၊ ကိုယ္ပိုင္ကြန္ပ်ဴတာနည္းပါတာ၊ ခရီးသြားဖို႔၊ ႏိုင္ငံျခားမွာ ၿပိဳင္ပြဲ၀င္ႏိုင္ဖို႔ ေထာက္ပံ့မႈ အားနည္းမႈ စတာေတြက ျမန္မာျပည္တြင္းက E-sport ခ်န္ပီယံေတြကို ဆြဲခ်သလိုျဖစ္ၿပီး ၿပိဳင္ပြဲမွာ ႐ံႈးနိမ့္မယ့္အႏၲရာယ္နဲ႔လည္း ရင္ဆိုင္ေနရပါတယ္။
Insane လို႔အမည္ရတဲ့ အသက္ ၂၁ ႏွစ္အရြယ္ ျမင့္ျမတ္ေဇာ္က မီးပ်က္တာေၾကာင့္ ပြဲ ၄၀ ေလာက္ ႐ံႈးခဲ့တယ္လို႔ ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။ ဒီ႐ႈံးပြဲေတြေၾကာင့္ ေဒၚလာသန္းခ်ီ ခ်ီးျမႇင့္တဲ့ ႏိုင္ငံျခားပြဲေတြမွာ တစ္ေနရာရဖို႔ သူ႕အတြက္ ခက္ခဲသြားခဲ့ပါတယ္။
သူဟာ Dota 2 ကစားသူပါ။ Dota 2 ခ်န္ပီယံလိဂ္ၿပိဳင္ပြဲကို အခုတစ္ပတ္ ေႏွာင္းပိုင္းက်ရင္ ရွန္ဟိုင္းမွာ က်င္းပမွာျဖစ္ၿပီး စံခ်ိန္တင္ဆုေၾကး ကန္ေဒၚလာ ၃၄.၃ သန္း ခ်ီးျမႇင့္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။
ဒါေပမယ့္ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ Dota 2 ၿပိဳင္ပြဲေတြ နည္းပါးတာေၾကာင့္ ဒီအားကစားနည္းနဲ႔ ဘ၀ရပ္တည္ဖို႔ ခက္ခဲတယ္လို႔ ျမင့္ျမတ္ေဇာ္က ေျပာပါတယ္။
“ၿပီးခဲ့တဲ့ ၃ ႏွစ္ဟာ ကစားသမားဘ၀မွာ ကၽြန္ေတာ့္အတြက္ အခက္ခဲဆံုး အခ်ိန္ေတြပါ။ ဂိမ္းဆိုင္မွာပဲ ကၽြန္ေတာ္ေနခဲ့ရၿပီး၊ အစားအေသာက္လည္း ၀၀လင္လင္ မစားရပါဘူး”
အခ်ိန္မေရြး၊ ေနရာမေရြး
အျခားတိုင္းျပည္ကလူေတြနဲ႔ ယွဥ္ၿပိဳင္ဖို႔အတြက္ မီးေရာင္မွိန္မွိန္ အင္တာနက္ကေဖးေတြဟာ ဂိမ္မာေတြရဲ႕ ကြန္းခိုရာေနရာ ျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။
ဒါေပမယ့္ ေစ်းသက္သာတဲ့ ဆင္းမ္ကတ္ေတြ ေစ်းကြက္ထဲေရာက္လာခဲ့ၿပီး မိုဘိုင္းဖုန္းအသံုးျပဳမႈ ျမင့္တက္လာတဲ့အခ်ိန္မွာ အေျခအေနက တစ္မ်ိဳးတစ္ဖံု ေျပာင္းလဲသြားခဲ့ပါတယ္။
ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ မိုဘိုင္းဖုန္းသံုးစြဲမႈဟာ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္မွာ ၇ ရာခိုင္ႏႈန္းသာ ရွိခဲ့ရာကေန ၀ယ္လိုအားတဟုန္ထိုးတက္လာကာ အခုအခ်ိန္မွာေတာ့ ၈၀ ရာခိုင္ႏႈန္းေက်ာ္အထိ ရွိလာပါတယ္။
မိုဘိုင္းဂိမ္းကစားတဲ့သူေတြအတြက္ေတာ့ လွ်ပ္စစ္မီး ျပတ္ေတာက္သြားရင္လည္း ဆက္လက္ ကစားႏိုင္ပါတယ္။
“အခ်ိန္မေရြး၊ ေနရာမေရြး ကၽြန္ေတာ္တို႔ ကစားႏိုင္ပါတယ္” လို႔ စင္ကာပူအေျခစိုက္ E-sport အသင္း Impunity ကို ကိုယ္စားျပဳၿပီး PUBG ဂိမ္း ကစားေနတဲ့ ျမင့္ျမတ္ေအာင္က ေျပာပါတယ္။
အင္တာနက္ဖိုးကလည္း ေစ်းခ်ိဳပါတယ္။
“ဖုန္းေဘးလ္က သိပ္ၿပီးေတာ့ ေစ်းမႀကီးပါဘူး”
ၿပီးခဲ့တဲ့လ ရန္ကုန္က ေရွာ့ပင္းေမာလ္တစ္ခုမွာ က်င္းပခဲ့တဲ့ PUBG ၿပိဳင္ပြဲကို Impunity အပါအ၀င္ အဖြဲ႕ေပါင္း ၄၀၀ ေက်ာ္ ၀င္ေရာက္ယွဥ္ၿပိဳင္ခဲ့ပါတယ္။
စမတ္ဖုန္းေတြကိုင္ၿပီး ၿပိဳင္ဘက္ေတြကို စႏိုက္ပါ႐ိုင္ဖယ္ေတြနဲ႔ ေခ်မႈန္းတဲ့ အဲဒီပြဲေတြကို တီဗီစခရင္ႀကီးေတြမွာ ထုတ္လႊင့္ျပသခဲ့ၿပီး ပရိတ္သတ္ေတြကလည္း လက္ခုပ္လက္ဝါးတီး အားေပးခဲ့ၾကပါတယ္။
အဲဒီၿပိဳင္ပြဲမွာ အေမရိကန္ေဒၚလာ ၇၀၀၀ ခ်ီးျမႇင့္ခဲ့ၿပီး အေျခခံလစာ တစ္ႏွစ္ကို ေဒၚလာ ၁၃၀၀ သာ ရွိတဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ဒီဆုေၾကးက ျမင့္မားတဲ့ ဆုေၾကးတစ္ခုလည္း ျဖစ္ပါတယ္။
Impunity အသင္းရဲ႕ ျမန္မာႏိုင္ငံဆိုင္ရာ မန္ေနဂ်ာ ဘ႐ိုင္ယန္ မင္းဆက္က ျမန္မာႏိုင္ငံမွာဆုေၾကးျမင့္ၿပိဳင္ပြဲေတြ မ်ားမ်ားစားစား မရွိတဲ့အတြက္ ဆုးေၾကးတိုးျမႇင့္ေပးတာမ်ိဳးဟာ တိုးတက္မႈ လကၡဏာတစ္ရပ္ ျဖစ္တယ္လို႔ ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။
E-sport သုေတသနအဖြဲ႕ NewZoo က ေစ်းကြက္ေလ့လာသူ ဂ်ယ္ရီမီ ဂ်က္ဆန္က ျမန္မာႏိုင္ငံဟာ အိမ္နီးခ်င္းႏိုင္ငံေတြနဲ႔ယွဥ္ရင္ ေတာ္ေတာ္ေလး အားနည္းေနေသးတယ္လို႔ ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။
“ၿပိဳင္ဆိုင္မႈျပင္းထန္တဲ့ ဂိမ္းေလာကမွာ လွ်ပ္စစ္နဲ႔ အင္တာနက္ မွန္မွန္ရဖို႔က အေရးအႀကီးပါတယ္။ စမတ္ဖုန္းသံုးစြဲမႈ ပိုမိုမ်ားျပားလာတာေၾကာင့္ ဂိမ္းေလာကထဲကို လူေတြ ပို၀င္လာမွာ မလြဲ ဧကန္ပါပဲ”
ဂႏၲ၀င္ေတြ ေပၚလာမလား
ႏိုင္ငံတကာတန္း၀င္ အားကစားသမား ထြက္ေပၚမႈနည္းတဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ E-sport ဟာ ကစားသမားေတြ ႏိုင္ငံတကာ အသိုင္းအဝိုင္းထဲ ထိုးေဖာက္၀င္ေရာက္ႏိုင္မယ့္ လမ္းေၾကာင္းတစ္ခု ျဖစ္သလို၊ လူႀကိဳက္အလြန္မ်ားတဲ့ မိုဘိုင္းဂိမ္းေတြမွာ ၀င္ေရာက္ယွဥ္ၿပိဳင္ကစားရင္ ပံုမွန္လစာမ်ိဳး ရႏိုင္တဲ့ အခြင့္အလမ္းတစ္ခုလည္း ျဖစ္ပါတယ္။
“ၿပိဳင္ပြဲေတြမွာ ၀င္ေရာက္ယွဥ္ၿပိဳင္႐ံုနဲ႔ ကိုယ့္ဘ၀ကို ကိုယ္တိုင္ တည္ေဆာက္ႏိုင္ပါတယ္” လို႔ ရန္ကုန္မွာ HOG လို႔ေခၚတဲ့ E-sport စင္တာကို ပူးတြဲဖြင့္လွစ္ထားသူ ကိုေကာင္းျမတ္စံက ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။
ျမန္မာအားကစား၀န္ႀကီးဌာနဟာ ရန္ပံုေငြနည္းပါးတာေၾကာင့္ HOG က ဆီးဂိမ္းၿပိဳင္ပြဲကို
ကစားသမား ၁၆ ဦးလႊတ္ဖို႔ စီစဥ္ထားပါတယ္။ အဲဒီအထဲမွာ အခုႏွစ္ အေစာပိုင္းကစၿပီး လစာရ ကစားသမားျဖစ္လာခဲ့တဲ့ ျမင့္ျမတ္ေဇာ္လည္း ပါ၀င္မွာပါ။ဆီးဂိမ္းမွာ Dota 2 နဲ႔ Mobile Legends ဂိမ္းေတြ ထည့္သြင္းထားၿပီး ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ဒီဂိမ္းႏွစ္ခုကို ကစားသူအေရအတြက္ ၃ သန္းေက်ာ္ေလာက္ ရွိေနပါတယ္။
အမွတ္ေတြတက္ေအာင္ ဆုေတာင္းေပးၾကတဲ့သူေတြအတြက္ ကစားေပးရင္း ဘ၀ကို ႏွစ္နဲ႔ခ်ီ ေခၽြတာစြာ ျဖတ္သန္းခဲ့ရၿပီးတဲ့ေနာက္ ျမန္မာႏိုင္ငံကို ကိုယ္စားျပဳ ယွဥ္ၿပိဳင္ခြင့္ရတဲ့အတြက္ ဂုဏ္ယူမိတယ္လို႔ ျမင့္ျမတ္ေဇာ္က ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။
“ဖိအားေတြရွိေနေပမယ့္ အဲဒီဖိအားေတြက ပိုေကာင္းေအာင္လုပ္ဖို႔ ကၽြန္ေတာ့္ကို လႈံ႕ေဆာ္ေပးပါတယ္”
Ref: AFP
(AFP သတင္းဌာနတြင္ ေဖာ္ျပထားသည့္ Armed with smartphones, Myanmar e-sports players battle power outages ေဆာင္းပါးကို ေလးေမာင္က ဆီေလ်ာ္ေအာင္ ဘာသာျပန္ဆိုသည္)
-
အေမရိကန္မေရာင္းလွ်င္ ႐ုရွားထံမွ တိုက္ေလယာဥ္၀ယ္မည္ဟု တူရကီေျပာ
ၾသဂုတ္ ၂၉၊ ၂၀၁၉
M-Media
႐ု႐ွား၏ Su-35 တိုက္ေလယာဥ္မ်ား -အေမရိကန္တိုက္ေလယာဥ္ F-35 အစား ႐ုရွားလုပ္ Su-35 နဲ႔ Su-57 တိုက္ေလယာဥ္ေတြကို ၀ယ္ယူႏိုင္တယ္လို႔ တူရကီသမၼတ အာဒိုဂန္က ေျပာၾကားလိုက္ၿပီး အေမရိကန္နဲ႔ တူရကီတို႔အၾကား တင္းမာမႈေတြ ပိုမိုျမင့္တက္လာႏိုင္မယ့္ အေျခအေန ျဖစ္လာပါတယ္။
႐ုရွားကေန S-400 ဒံုးခြင္းစနစ္ေတြကို တူရကီက ၀ယ္ယူလိုက္တဲ့အတြက္ အေမရိကန္နဲ႔ တူရကီအၾကား တင္းမာမႈေတြ ျမင့္တက္ေနၿပီး တူရကီကို F-35 တိုက္ေလယာဥ္ေတြ ေရာင္းခ်မႈနဲ႔ ေလယာဥ္မွဴးေတြ ေလ့က်င့္ေပးမယ့္ အစီအစဥ္ေတြ ရပ္ဆိုင္းမယ္လို႔ အေမရိကန္က ေျပာၾကားထားပါတယ္။
႐ုရွားဟာ S-400 ဒံုးခြင္းစနစ္ ဒုတိယအသုတ္ကို အခုတစ္ပတ္အေစာပိုင္းမွာ တူရကီထံ ေပးပို႔ခဲ့ပါတယ္။
အာဒိုဂန္ကေတာ့ အေမရိကန္တိုက္ေလယာဥ္အစား၊ ႐ုရွားလုပ္ တိုက္ေလယာဥ္ေတြ ၀ယ္ယူဖို႔ သံုးသပ္ေနတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။
“Su-35 နဲ႔ Su-57 တို႔ဟာ ေနာက္ထပ္ ေရြးခ်ယ္စရာ ဘာ့ေၾကာင့္ မျဖစ္ႏိုင္ရမွာလဲ။ ကၽြန္ေတာ္ ဒီကို အေၾကာင္းမဲ့လာတာ မဟုတ္ပါဘူး” လို႔ အခုတစ္ပတ္အေစာပိုင္း ေမာ္စကိုမွာ ႐ုရွားသမၼတ ပူတင္နဲ႔ ေတြ႕ဆံုခဲ့ၿပီးတဲ့ေနာက္ အာဒိုဂန္က ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။
F-35 တိုက္ေလယာဥ္အစီအစဥ္မွာ တူရကီရဲ႕ပါ၀င္မႈနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး အေမရိကန္ဖက္က ေနာက္ဆံုးအေျဖတစ္ခု ထြက္လာရင္ ႐ုရွားတိုက္ေလယာဥ္ ၀ယ္၊ မ၀ယ္ကို ဆံုးျဖတ္သြားမယ္လို႔လည္း အာဒိုဂန္က ဆိုပါတယ္။
အေမရိကန္ ကာကြယ္ေရး၀နႀကီး မာ့ခ္ အက္စပါက တူရကီအေနနဲ႔ F-35 အစီအစဥ္မွာ ျပန္လည္ပါ၀င္ခ်င္ရင္ S-400 ၀ယ္ယူမႈကို စြန္႔လႊတ္ရလိမ့္မယ္လို႔ ထပ္ေလာင္းေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။
Ref: Aljazeera
-
မြတ္စလင္မ်ားသာ ရာဇ၀တ္မႈက်ဴးလြန္သည္ဟု အိႏၵိယရဲ ထက္၀က္က ထင္ျမင္ယူဆေန
ၾသဂုတ္ ၂၉၊ ၂၀၁၉
M-Media
-မြတ္စလင္ေတြဟာ ရာဇ၀တ္မႈေတြ ပိုမိုက်ဴးလြန္တဲ့ သဘာ၀ရွိတယ္ဆိုတဲ့ အေတြးမ်ိဳး အိႏၵိယရဲေတြရဲ႕ ထက္၀က္ေလာက္မွာ ရွိေနတယ္ၿပီး၊ သံသယရွိသူကို ႐ိုက္ႏွက္ စစ္ခ်က္ယူတာမ်ိဳး လုပ္သင့္တယ္ဆိုတဲ့ တရားေသ အေတြးအေခၚမ်ိဳးေတြလည္း ရွိေနတယ္လို႔ စစ္တမ္းေကာက္ယူမႈတစ္ခုမွာ ေတြ႕ခဲ့ရပါတယ္။
၀န္ႀကီးခ်ဳပ္မိုဒီ ဦးေဆာင္တဲ့ ဟိႏၵဴအမ်ိဳးသားေရးပါတီ BJP အာဏာရခဲ့တဲ့ ၂၀၁၄ ခုႏွစ္ ကစလို႔ မြတ္စလင္လူ႕အဖြဲ႕အစည္းအေပၚ ဟိႏၵဴအစြန္းေရာက္ေတြက အၾကမ္းဖက္တိုက္ခိုက္မႈ၊ အရွက္ရေအာင္လုပ္မႈေတြ စိုးရိမ္စရာေကာင္းေလာက္ေအာက္ ျမင့္တက္လာေနတယ္လို႔ ကုလနဲ႔ လူ႕အခြင့္အေရးအဖြဲ႕ေတြက သတိေပးထားပါတယ္။
အခုစစ္တမ္းေကာက္ယူမႈမွာ ႏိုင္ငံတစ္၀ွမ္း ျပည္နယ္ ၂၁ ခုက ရဲတပ္ဖြဲ႕၀င္ေပါင္း ၁၂၀၀၀ ေလာက္ကို ေမးျမန္းခဲ့ၿပီး ရလဒ္ကို The Status of Policing in India Report: Police Adequacy and Working Conditions ေခါင္းစဥ္နဲ႔ အဂၤါေန႔မွာ ထုတ္ျပန္ခဲ့တာပါ။
ရဲတပ္ဖြဲ႕၀င္ ထက္၀က္ေက်ာ္ေလာက္က မြတ္စလင္ေတြဟာ ရာဇ၀တ္မႈေတြကို ပိုမိုလုပ္ေဆာင္တဲ့ ဗီဇမ်ိဳးရွိတယ္လို႔ ေျပာခဲ့သလို၊ ႏြားကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္ေရးအဖြဲ႕ေတြရဲ႕ အုပ္စုဖြဲ႕ အၾကမ္းဖက္သတ္ျဖတ္မႈေတြကလည္း ‘ပံုမွန္ကိစၥ’ ျဖစ္ေၾကာင္း ရဲတပ္ဖြဲ႕၀င္ ၃ ပံုတစ္ပံုက ေျဖၾကားခဲ့ပါတယ္။
“ေတြ႕ရွိခ်က္ေတြထဲကတစ္ခ်ိဳ႕ဟာ ေတာ္ေတာ္ေလး အံ့ၾသဖို႔ေကာင္းပါတယ္။ ဒီလို သေဘာထားေတြဟာ သာမန္လူေတြရဲ႕ ယူဆခ်က္မ်ိဳးျဖစ္ၿပီး ရဲေတြမွာ ဒီလိုအေတြးမ်ိဳး ရွိလိမ့္မယ္လို႔ မထင္မိခဲ့ပါဘူး” လို႔ စစ္တမ္းေကာက္ယူမႈမွာ ပါ၀င္ခဲ့တဲ့ မန္ဂ်က္ရွ္ ရာနာက ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။
စစ္တမ္းေကာက္ယူမႈဟာ တစ္ႏွစ္တာ ၾကာျမင့္ခဲ့ပါတယ္။
ဒီလိုအေတြးအေခၚမ်ိဳးဟာ ေျမျပင္ ရဲလုပ္ငန္းေတြအေပၚ သက္ေရာက္မႈရွိလားေနတယ္ဆိုတာကို
ခိုင္ခိုင္လံုလံု မေျပာႏိုင္ေပမယ့္ ဒီလိုအလားအလာမ်ိဳး ရွိတယ္လို႔လည္း ရာနာက ထည့္သြင္းဆိုခဲ့ပါတယ္။တရားေသအေတြး
စစ္တမ္းေကာက္ယူမႈမွာ ေျဖၾကားခဲ့တဲ့ ရဲတပ္ဖြဲ႕၀င္ေတြရဲ႕ ၆၀ ရာခိုင္ႏႈန္းေလာက္က တစ္ျခားျပည္နယ္ေတြကေန ၀င္ေရာက္လာတဲ့ အေျခခ်သူေတြဟာ ရာဇ၀တ္မႈ ပိုမိုက်ဴးလြန္ႏိုင္တယ္လို႔
ယူဆေၾကာင္း ေျဖၾကားခဲ့ၾကပါတယ္။ရဲတပ္ဖြဲ႕၀င္ေတြရဲ႕ အေတြးအျမင္ေတြ၊ လုပ္ငန္းခြင္ အေျခအေန၊ ရရွိတဲ့ ရင္းျမစ္ေတြ၊ ရာဇ၀တ္မႈ စံုစမ္းစစ္ေဆးရာမွာ ေတြ႕ရွိရတဲ့ အခက္အခဲေတြ စသျဖင့္ ရဲလုပ္ငန္း က႑စံုကို ျခံဳငံုထားတဲ့ အဲဒီစစ္တမ္းေကာက္ယူမႈ ပံုစံဟာ အိႏၵိယမွာ ပထမဆံုးလုပ္ေဆာင္တာ ျဖစ္ပါတယ္။
က်ား၊ မ အေျချပဳ အၾကမ္းဖက္မႈအျဖစ္ တိုင္ၾကားမႈေတြဟာ လုပ္ၾကံတိုင္ၾကားမႈေတြ ျဖစ္တယ္လို႔ ရဲတပ္ဖြဲ႕၀င္ ၆၀ ရာခိုင္ႏႈန္းေလာက္က ယူဆထားၾကပါတယ္။ ရာဇ၀တ္မႈေတြ စစ္ေဆးရာမွာ ႏိုင္ငံေရးသမားေတြထံကေနလာတဲ့ ဖိအားေတြဟာ အႀကီးမားဆံုး အခက္အခဲ ျဖစ္ေနတယ္လို႔လည္း ၃ ပံုတစ္ပံုနီးပါးက ေျဖၾကားခဲ့ပါတယ္။
၇၂ ရာခိုင္ႏႈန္းက ႏိုင္ငံေရးၾသဇာရွိတဲ့သူေတြ ပါ၀င္တဲ့ အမႈေတြမွာ ႏိုင္ငံေရးဖိအားေတြကို ၾကံဳေတြ႕ရေလ့ရွိတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ အေသးစား ရာဇ၀တ္မႈေတြကို တရားစြဲဆိုတာထက္ ျပစ္ဒဏ္အငယ္ေတြ ေပးတာမ်ိဳး ပိုသေဘာက်တယ္လို႔ ရဲတပ္ဖြဲ႕၀င္ ၃ ပံု ၁ ပံုေက်ာ္က ေျဖၾကားခဲ့ၿပီး၊ အႏၲရာယ္ရွိတဲ့ ရာဇ၀တ္ေကာင္းေတြကို တရားစြဲဆိုတာထက္ သတ္ပစ္လိုက္တာ ပိုေကာင္းတယ္လို႔ ေျဖၾကားသူကေတာ့ ၅ ပံု ၁ ပံု ရွိပါတယ္။
သံသယရွိသူေတြထံကေန စစ္ခ်က္ရေအာင္ ႐ိုက္ႏွက္တာမ်ိဳးဟာ မွားယြင္းတဲ့ လုပ္ေဆာင္မႈမ်ိဳး မဟုတ္ဘူးလို႔ ရဲတပ္ဖြဲ႕၀င္ ၄ ပံု ၁ ပံုက ယူဆေနေၾကာင္း စစ္တမ္းေကာက္ယူမႈမွာ ေတြ႕ခဲ့ရပါတယ္။
Ref: Aljazeera