News @ M-Media

Author: Ko Lay

  • နှစ်ပေါင်း ၃၀ ကျော်ကြာ လက်လွှတ်ခဲ့ရသည့် ပိုင်နက်ကို အပြီးတိုင် ပြန်ရလိုက်ပြီဖြစ်တဲ့ အဇာဘိုင်ဂျန်

    နှစ်ပေါင်း ၃၀ ကျော်ကြာ လက်လွှတ်ခဲ့ရသည့် ပိုင်နက်ကို အပြီးတိုင် ပြန်ရလိုက်ပြီဖြစ်တဲ့ အဇာဘိုင်ဂျန်

    စက်တင်ဘာ ၂၈၊ ၂၀၂၃

    M-Media 


    -အိမ်နီးချင်း အာမေးနီးယားနိုင်ငံက နှစ်ပေါင်း ၃၀ ကျော် ထိန်းချုပ်ထားခဲ့တဲ့ ပိုင်နက်တစ်ခုကို အဇာဘိုင်ဂျန်က အပြည့်အ၀ ပြန်ရခဲ့ပြီဖြစ်ပါတယ်။ 

    နာဂိုရ်နို-ကရာဘက်ရှ်ဒေသဖြစ်ပြီး အာမေးနီးယန်းလူမျိုးစုတွေ အဓိက နေထိုင်တဲ့နေရာဖြစ်ပါတယ်။ အဲဒီဒေသဟာ အဇာဘိုင်ဂျန်ပိုင်နက်ဖြစ်တယ်လို့ နိုင်ငံတကာ အသိုင်းအ၀ိုင်းက အသိအမှတ်ပြုထားပေမယ့် အာမေးနီးယားနိုင်ငံက ၁၉၉၀ ပြည့်နှစ်တွေကတည်းက စတင်ထိန်းချုပ်ထားတာဖြစ်ပါတယ်။ 

    ဒီကိစ္စကြောင့် နှစ်နိုင်ငံ တိုက်ခိုက်မှုတွေလည်း မကြာခဏ ဖြစ်ပွားခဲ့ပါတယ်။ 

    ၂၀၂၀ ခုနှစ် စက်တင်ဘာမှာ နှစ်နိုင်ငံ စစ်ပွဲကြီးတစ်ခု ဖြစ်ပွားခဲ့ပြီး အဇာဘိုင်ဂျန်က အသာရကာ နာဂိုရ်နို-ကရာဘက်ရှ်ဒေသက ၃ ပုံ ၁ ပုံကို ပြန်လည်ရယူနိုင်ခဲ့ပါတယ်။ 

    ၃ နှစ်အကြာ စက်တင်ဘာ ၁၉ ရက်နေ့မှာ အဇာဘိုင်ဂျန်က ထိုးစစ်ထပ်ဆင်ခဲ့ပြီး ဒီတစ်ကြိမ်မှာတော့ ပိုင်နက်အားလုံးကို ပြန်ရခဲ့ပါတယ်။ 

    လက်နက်ချ 

    အခုတစ်ကြိမ်စစ်ဆင်ရေးမှာ အဇာဘိုင်ဂျန်ဟာ အာမေးနီးယားက ထောက်ပံ့ထားတဲ့ ခွဲထွက်ရေးအဖွဲ့ကိုလည်း အပြီးတိုင် ဖယ်ရှားပစ်နိုင်ခဲ့ပါတယ်။ 

    အာမေးနီးယား ခွဲထွက်ရေးခေါင်းဆောင် ဆမ်ဗဲလ် ရှာရာမန်ယန်က လာမယ့်နှစ် ဇန်န၀ါရီ ၁ ရက်နေ့ကစတင်ပြီး သူတို့အရင်က ကြေငြာခဲ့တဲ့ နာဂိုရ်နို-ကရာဘက်ရှ် ပြည်သူ့သမ္မတနိုင်ငံ ရှိတော့မှာမဟုတ်ဘူးလို့ ဒီကနေ့မှာ ထုတ်ပြန်ကြေငြာခဲ့ပါတယ်။ 

    ကရာဘက်ရှ်ဒေသကို ရှာရာမန်ယန်ခေါင်းဆောင်တဲ့ ခွဲထွက်ရေးတပ်ဖွဲ့က ထိန်းချုပ်ထားတာပါ။ သူတို့အဖွဲ့ဟာ အာဇာဘိုင်ဂျန် ကိုယ်စားလှယ်အဖွဲ့နဲ့ ငြိမ်းချမ်းရေး သဘောတူညီချက် ရယူခဲ့ပြီးနောက် အခုလို ကြေငြာချက်မျိုး ထွက်လာတာဖြစ်ပါတယ်။ 

    နာဂိုရ်နို-ကရာဘက်ရှ်ဒေသမှာ အာမေးနီးယန်းလူမျိုး ၁ သိန်း ၂ သောင်းလောက်ရှိနေတာပါ။ အဇာဘိုင်ဂျန်က ဆက်နေမယ်ဆိုရင် နေလို့ရပြီး၊ အာမေးနီးယားကို ထွက်သွားမယ်ဆိုရင်လည်း ခွင့်ပြုတယ်လို့ ကြေငြာထားပါတယ်၊ 

    အများစုကတော့ အိုးအိမ်တွေစွန့်ခွာကာ အာမေးနီးယားကို ထွက်ခွာနေကြပါတယ်။ 

    အာမေးနီးယား၀န်ကြီးချုပ် နီကိုလ် ပါရှင်ယန်က ကရာဘက်ရှ်ဒေသမှာ အာမေးနီးယားလူမျိုးတွေ တစ်ယောက်မှ မကျန်ဖို့ မျှော်လင့်တယ်လို့ ပြောကြားထားပါတယ်။ 

    နိုင်ငံရေးလေ့လာသုံးသပ်တွေက နာဂိုရ်နို-ကရာဘက်ရှ်ကို ပြန်ရမှုဟာ လွတ်လပ်ရေးရပြီးနောက်ပိုင်း အဇာဘိုင်ဂျန်ရဲ့ အကြီးမားဆုံး အောင်မြင်မှုဖြစ်တယ်လို့ သုံးသပ်ပါတယ်။ 

    Ref: BBC 

  • စိန်ခေါ်မှုကို အခွင့်အလမ်းအဖြစ် ပြောင်းလဲခဲ့သူ အစ်ဘ်သီဟဂျ် မိုဟာမက်

    စိန်ခေါ်မှုကို အခွင့်အလမ်းအဖြစ် ပြောင်းလဲခဲ့သူ အစ်ဘ်သီဟဂျ် မိုဟာမက်

    စက်တင်ဘာ ၂၃၊ ၂၀၂၃

    M-Media 


    -အစ်ဘ်သီဟဂျ် မိုဟာမက်ဟာ အမေရိကန်ကိုယ်စားပြု ဓားသိုင်းသမားတစ်ဦးဖြစ်ပြီး ၂၀၁၆ ခုနှစ်က အိုလံပစ်ပြိုင်ပွဲမှာ သမိုင်းသစ်တစ်ခု ရေးထိုးခဲ့ပါတယ်။ 

    အိုလံပစ်မှာ ဟီဂျဘ် ခေါင်းဆောင်ပု၀ါ ၀တ်ဆင်ပြီး ၀င်ရောက်ယှဥ်ပြိုင်တဲ့ ပထမဆုံးအမျိုးသမီးအဖြစ် မှတ်တမ်း၀င်ခဲ့တာပါ။ 

    အဲဒီတုန်းက သမ္မတလောင်းထရမ့်ရဲ့ မွတ်စလင်ဆန့်ကျင်ရေး လှုံ့ဆော်မှုတွေ ပြန့်နှံ့နေတဲ့အချိန် အစ်ဘ်သီဟဂျ်က ဒီလို လုပ်ပြခဲ့တာဖြစ်ပါတယ်။ 

    ထရမ့်ရဲ့ စကားတွေကြောင့် မီဒီယာတွေဟာ အသင်းက တစ်ခြားလူတွေထက် သူမကို ပိုအာရုံစိုက်ကြပြီး ထရမ့်အပေါ် ဘယ်လိုမြင်လဲဆိုတာတွေပါ မေးမြန်းခဲ့ကြပါတယ်။ 

    “ဒီလိုမေးခွန်းတွေကို ဖြေတဲ့အခါ စိုးရိမ်စိတ်ရှိခဲ့တာတော့ အမှန်ပါပဲ။ ဒါပေမယ့် မွတ်စလင်လူ့အဖွဲ့အစည်းအပေါ် လူတွေရဲ့ သမရိုးကျ အမြင်တွေကို ချေဖျက်ဖို့၊ ကျွန်မတို့က ဘယ်လိုလူတွေလဲ ဘယ်ကလာတာလဲဆိုတာတွေကို အများသိအောင်လုပ်ဖို့ အခွင့်အရေး တစ်ခုလို့ ကျွန်မ ခံယူခဲ့ပါတယ်” 

    ဘရာဇီးလ်အိုလံပစ်မှာ ကြေးတံဆိပ်ဆုရခဲ့တဲ့ အစ်ဘ်သီဟဂျ်ဟာ ပညာတတ်တစ်ဦးပါ။ Duke တက္ကသိုလ်ကနေ နိုင်ငံတကာ ဆက်ဆံရေး၊ အာဖရိကန်-အမေရိကန် ဆက်ဆံရေး ပညာရပ်တွေနဲ့ ဘွဲ့ရခဲ့ပါတယ်။ 

    “ကျွန်မတို့(အာဖရိကန်-အမေရိကန်တွေ)ရဲ့ ဇစ်မြစ်၊ ကျွန်တို့ ဖန်တီးခဲ့တဲ့ လှပတဲ့ အခိုက်အတန့်တွေ၊ ကျွန်မတို့လူမျိုးတွေရဲ့ တည်ရှိမှု စတဲ့ သမိုင်းကြောင်းတွေကို လေ့လာဖို့အတွက် ဘိုးဘွားဘီဘင်တွေအပေါ် အကြွေးရှိနေတယ်လို့ ကျွန်မ ခံစားရပါတယ်”

    အာဖရိကန်-အမေရိကန် သမိုင်းကြောင်းကို လေ့လာမှုကနေတစ်ဆင့် အစ်ဘ်သီဟဂျ်ဟာ အားကစားသမားတစ်ယောက်အဖြစ် လမ်းဖောက်နိုင်ခဲ့ပါတယ်။ 

    “ဂျက်ကီ ရော်ဘင်ဆန်၊ မိုဟာမက်အလီ၊ အလ်သီယာ ဂစ်ဘ်ဆင်တို့ရဲ့ သမိုင်းကြောင်းကို လေ့လာမှုနဲ့ အားကစားကတစ်ဆင့် ကျွန်မသိလိုက်ရတာက ကျွန်မလျှောက်မယ့်လမ်းဟာ ကျွန်မထက် ပိုပြီး ကြီးမားတယ်ဆိုတာပါပဲ။ ဒီလမ်းအတိုင်း ကျွန်မလျှောက်မယ်ဆိုရင် အဓိပ္ပါယ်ရှိတဲ့ အပြောင်းအလဲကို ဖန်တီးနိုင်မလို့လည်း ကျွန်မ နားလည်ခဲ့ပါတယ်”

    အိုလံပစ်ပြိုင်ပွဲကို သွားရာလမ်းတစ်လျှောက် လူမျိုး၊ ဘာသာတရားတို့ကို မူတည်ပြီး ပေါ်ပေါက်လာတဲ့ အခက်အခဲ အတားအဆီးတွေကို အစ်ဘ်သီဟဂျ်တစ်ယောက် ကျော်ဖြတ်ခဲ့ရသလို၊ စိတ်ဓာတ်ကျဆင်းမှု၊ ထင်သလောက် မစွမ်းဆောင်နိုင်မှု စတဲ့ စိတ်ပိုင်းဆိုင်ရာ အဟန့်အတားတွေကိုလည်း ရင်ဆိုင်ခဲ့ရပါတယ်။ 

    ၂၀၁၆ ခုနှစ် အိုလံပစ်ပြိုင်ပွဲမှာ ဆုတံဆိပ် ရရှိခဲ့ပြီးတဲ့နောက် သူမဟာ ကိုယ်တိုင်ရေး အထုပ္ပတ္တိတစ်အုပ်ကို ရေးသားထုတ်၀ေခဲ့ပြီး သူမဘ၀ ဖြစ်ကြောင်းကုန်စင်ကို စာအုပ်ထဲမှာ ရေးသားဖော်ပြခဲ့ပါတယ်။ 

    ဘာသာ၀င် အမျိုးသမီးတွေ လုံခြုံစွာ ၀တ်စားဆင်ယင်ရမယ်ဆိုတဲ့ အစ္စလာမ်ရဲ့ သွန်သင်ချက်ကို အသိပညာပေးဖို့လည်း ကျော်ကြားမှုကို သူမက အသုံးပြုပါတယ်။ 

    “သမိုင်းကိုကြည့်ရင် ကမ္ဘာကြီးမှာ ဟီဂျဘ်ပု၀ါနဲ့ပတ်သက်ပြီး မနှစ်မြို့တာတွေ ရှိခဲ့ပါတယ်။ ကျွန်မကတော့ ဒါဟာ လူမျိုးရေးခွဲခြားမှု၊ အစ္စလာမ်ကြောက်ရောဂါတွေကို အခြေခံတယ်လို့မြင်တယ်။ ဟီဂျဘ်ပု၀ါကြောင့် သက်သက် မဟုတ်ပါဘူး”

    အားကစားသမားဘ၀ ကမ္ဘာတစ်၀ှမ်းကို သွားရောက်ရတာကြောင့် အစ္စလာမ်ဘာသာ၀င် အသိုင်းအ၀ိုင်းပေါင်းစုံနဲ့ ထိတွေ့ဆက်ဆံခဲ့ရပြီး မြင်တွေ့ခဲ့ရတဲ့ အခြေအနေတွေကိုလည်း ပွင့်ပွင့်လင်းလင်းပဲ ထုတ်ပြောပါတယ်။ 

    “မွတ်စလင်တစ်ယောက်ဖြစ်တာကြောင့် ပါလက်စတိုင်းမှာ ဖြစ်ပျက်နေတာတွေ၊ တရုတ်မှာဖြစ်နေတာတွေ (၀ီဂါမွတ်စလင်ကိစ္စ)၊ မကြာသေးခင်က ပြင်သစ်မှာ ရဲက သတ်ဖြတ်မှုတွေနဲ့ပတ်သက်ပြီး ကိုယ်နဲ့သက်ဆိုင်တယ်လို့ ခံစားရပါတယ်” 

    ဇွန်လ ၂၇ ရက်နေ့က ပဲရစ်မြို့မှာ အသက် ၁၇ နှစ်အရွယ် မွတ်စလင်လူငယ် နာဟီလ် မာဇူက်ကို ရဲတပ်ဖွဲ့က ပစ်ခတ်သတ်ဖြတ်မှုနဲ့ပတ်သက်ပြီး ပြင်သစ်နိုင်ငံတစ်၀ှမ်း ရဲတပ်ဖွဲ့ကို ဆန့်ကျင် ဆန္ဒပြမှုတွေ အကြီးအကျယ် ဖြစ်ပွားခဲ့ပါတယ်။ 

    “မူ၀ါဒအပြောင်းအလဲတွေ လုပ်ဆောင်ဖို့ ဂရုတစိုက် ကြိုးစားလုပ်ဆောင်မယ်၊ အပြစ်ရှိတဲ့ရဲကို အပြစ်ပေးအရေးယူမယ်ဆိုရင် အခုလိုအဖြစ်အပျက်မျိုး ဖြစ်လာမှာ မဟုတ်ပါဘူး”

    Ref: Aljazeera 

  • မဟာတံတိုင်းတွင် ဖြတ်လမ်းဖောက်သူများကို တရုတ်အရေးယူ

    မဟာတံတိုင်းတွင် ဖြတ်လမ်းဖောက်သူများကို တရုတ်အရေးယူ


    စက်တင်ဘာ ၁၉၊ ၂၀၂၃

    M-Media 


    -နာမည်ကျော် မဟာတံတိုင်းကို ဖောက်ပြီး ဖြတ်လမ်းဖောက်တဲ့ လူ ၂ ဦးကို သြဂုတ်လနှောင်းပိုင်းမှာ ဖမ်းဆီးလိုက်တယ်လို့ တရုတ်အစိုးရက ထုတ်ပြန်ပါတယ်။ 

    နိုင်ငံအနောက်မြောက်ပိုင်း ရှန်ဇီပြည်နယ်က အသက် ၃၈နှစ်နဲ့ ၅၅ နှစ်အရွယ် အမျိုးသားနှစ်ဦး ဖြစ်ပါတယ်။

    သူတို့အလုပ်လုပ်နေတဲ့ အနီးအနားကရွာကို သွားရောက်တဲ့အခါ မဟာတံတိုင်းအတိုင်းသွားရင် ကြာနေတဲ့အတွက် ဖြတ်လမ်းတစ်ခု ဖောက်ခဲ့တာလို့ သူတို့က ထွက်ဆိုပါတယ်။

    ၁၆ ရာစု မင် မင်းဆက်လက်ထက်က တည်ဆောက်ခဲ့တဲ့ မဟာတံတိုင်းကြီးဟာ ကမ္ဘာ့အမွေအနှစ်စာရင်း၀င် အဆောက်အဦးတစ်ခု ဖြစ်ပါတယ်။ 

    မိုင်ပေါင်း ၅၅၀၀ လောက် ရှည်လျားပြီး စနစ်တကျ လက်ရာမြောက်စွာ တည်ဆောက်ထားတာပါ။ နိုင်ငံမြောက်ပိုင်းက ရန်သူတွေ ၀င်ရောက်မှုကို တားဆီးဖို့ ရည်ရွယ်ပါတယ်။ 

    ကုလရဲ့ ကမ္ဘာ့အမွေအနှစ်အဖွဲ့ ယူနက်စကိုက ဒီတံတိုင်းကြီးဟာ အရှေ့တိုင်း ယဥ်ကျေးမှုနဲ့ နော်မက်ဒစ် ယဥ်ကျေးမှုတို့ ပေါင်းစည်း ရောယှက်ရာ အမှတ်အသားတစ်ခုလို့ ကင်ပွန်းတပ်ထားပါတယ်။ 

    Ref: AP 

  • အံ့သြဖွယ် ပျောက်ဆုံးနေသည့် အမေရိကန်၏ F-35 တိုက်လေယာဥ်

    အံ့သြဖွယ် ပျောက်ဆုံးနေသည့် အမေရိကန်၏ F-35 တိုက်လေယာဥ်

    စက်တင်ဘာ ၁၉၊ ၂၀၂၃

    M-Media 


    -အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု တောင်ကယ်ရိုလိုင်းနားမှာ နောက်ဆုံးပေါ် F-35B Lightning II တိုက်လေယာဥ်တစ်စင်း တနင်္ဂနွေနေ့က ပျောက်ဆုံးသွားပြီး ရှာဖွေမှုတွေ လုပ်ဆောင်နေပါတယ်။ 

    မောင်းနှင်သွားတဲ့ လေယာဥ်မှုးက လေပေါ်မှာ အရေးပေါ် ခုန်ထွက်ခဲ့ပြီးနောက်ပိုင်း လေယာဥ် ပျောက်ဆုံးသွားတာပါ။ ဘာ့ကြောင့် အရေးပေါ် ခုန်ထွက်ရသလဲဆိုတာ ထုတ်ပြန်ခြင်း မပြုပါဘူး။ 

    F-35 လေယာဥ်တစ်စီးဟာ အနည်းဆုံး ဒေါ်လာ သန်း ၈၀ တန်ဖိုးရှိပြီး အဓိက အားသာချက်က ကိုယ်ပျောက်နိုင်တာပါ။ ဘယ်ရေဒါနဲ့မှ ဖမ်းလို့ မရပါဘူး။ 

    လက်ရှိမှာ အမေရိကန် စစ်ဖက်၊ အရပ်ဖက် အဖွဲ့ပေါင်းစုံက ရှာဖွေမှုတွေ လုပ်ဆောင်နေပြီး၊ အများပြည်သူကိုလည်း တွေ့ရင် အကြောင်းကြားဖို့ မေတ္တာရပ်ခံထားပါတယ်။ 

    လေယာဥ်ပျောက်ဆုံးရာ နော့သ် ချာလ်စတန်ဒေသ လွှတ်တော်အမတ် နန်စီ မေ့စ်က နောက်ဆုံးပေါ် ခြေရာခံကိရိယာတွေ တပ်ဆင်ထားတဲ့ လေယာဥ်ကို ရှာမတွေ့ဘူးဆိုတဲ့အတွက် အစိုးရနဲ့ စစ်တပ်ကို ဆိုရှယ်မီဒီယာကနေ ၀ေဖန်ခဲ့ပါတယ်။ 

    “F-35 ကို ဘယ်လိုတောင် ဖျောက်လိုက်ကြတာလဲ။ တပ်ထားတဲ့ခြေရာခံ ကိရိယာတွေက ဘာလုပ်ဖို့လဲ။ ပြည်သူတွေကို ရှာပြီး၊ ပြန်အပ်ပေးပါလို့ ပြောနေရပြီလား”

    Ref: Reuters

  • လန်ဒန်မှာလုပ်မယ့် ကမ္ဘာ့ ဟာလာလ်အစားအသောက်ပွဲတော်

    လန်ဒန်မှာလုပ်မယ့် ကမ္ဘာ့ ဟာလာလ်အစားအသောက်ပွဲတော်

    စက်တင်ဘာ ၁၆၊ ၂၀၂၃

    M-Media


    – ကမ္ဘာ့အကြီးဆုံး ဟာလာလ် အစားအသောက်ပွဲတော်ကို ဗြိတိန်နိုင်ငံ လန်ဒန်မြို့မှာ အခုလစတုတ္ထပတ်အတွင်း ကျင်းပသွားမယ်လို့ သိရပါတယ်။ 

    စက်တင်ဘာ ၂၃၊ ၂၄ ရက် Queen Elizabeth Olympic Park မှာ ပြုလုပ်မှာဖြစ်ပါတယ်။ အခုတစ်ကြိမ်ပါဆို ဒီပွဲတော်ဟာ ၈ ကြိမ်မြောက် ရှိပါပြီ။ 

    အရင်က ‘လန်ဒန်ဟာလာလ်အစားအသောက်ပွဲတော်’ လို့ အမည်ပေးခဲ့ပြီး အခုတစ်ကြိမ်မှာတော့ ‘ကမ္ဘာ့ ဟာလာလ် အစားအသောက်ပွဲတော်’လို့ ပြောင်းလိုက်ပါတယ်။ 

    ကမ္ဘာတစ်၀ှမ်းက ထင်ရှားတဲ့ ဟာလာလ်အစားအသောက် လုပ်ငန်းတွေ၊ နာမည်ကျော် စားဖိုမှူးတွေ ဒီပွဲတော်မှာ ပါ၀င်မှာဖြစ်ပါတယ်။ 

    ဗြိတိန်က နာမည်ကျော် စာဖိုမှူးနဲ့ စာရေးဆရာမ နာဒီယာ ဟူစိန်က ပွဲတော်မှာ လက်တွေ့ ချက်ပြုတ်ပြမှာဖြစ်ပါတယ်။ သူမဟာ ဘီဘီစီ တီဗီရဲ့ အစားအသောက်အစီအစဥ်မှာ တင်ဆက်နေသူလည်း ဖြစ်ပါတယ်။ 

    လန်ဒန်ရဲတပ်ဖွဲ့၊ Western Union၊ ဗြိတိန် အစ္စလာမ့်ကုန်သွယ်ရေးအသင်းတို့က မိတ်ဖက်အဖြစ် ဟာလာလ်ပွဲတော်မှာ ပါ၀င်မှာဖြစ်ပြီး Tariq Halal Meats လုပ်ငန်းက အဓိက စပွန်ဆာပေးထားပါတယ်။ 

    “လူ့အဖွဲ့အစည်းအားလုံးက လူတွေ ကမ္ဘာ့စားဖွယ်စုံ လက်ရာတွေကို မိသားစု၊ သူငယ်ချင်းအပေါင်းအသင်းတွေနဲ့ လာရောက် မြည်းစမ်း ခံစားဖို့အတွက် ကမ္ဘာ့ဟာလာလ်အစားအသောက်ပွဲတော်က အခွင့်အလမ်းတစ်ခုဖြစ်ပါတယ်” လို့ ပွဲကို စီစဥ်တဲ့ Algebra Festivals အဖွဲ့ မန်းနေဂျင်းဒါရိုက်တာ ၀ါလစ် ဂျာဟန်ဂီရ်က ပြောပါတယ်။ 

    Ref: Arab News