စက်တင်ဘာ ၉၊ ၂၀၂၃
M-Media
-ယူကရိန်းအစိုးရဟာ ကာကွယ်ရေး၀န်ကြီးသစ်အဖြစ် ခရိုင်းမီးယားနွယ်ဖွား တာတာမွတ်စလင် ရက်စတမ် အူမာရော့ဗ်ကို ခန့်အပ်လိုက်ပါတယ်။
အနောက်နိုင်ငံတွေက ပေးပို့တဲ့ ဒေါ်လာဘီလီယံချီ တန်ဖိုးရှိ လက်နက်အကူအညီတွေကို ကိုင်တွယ်နေရတဲ့ ယူကရိန်းစစ်တပ် ထိပ်ပိုင်းမှာ ခြစားမှုတွေ ကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန့် ဖြစ်ပေါ်နေတယ်ဆိုတဲ့ သတင်းကြောင့် သမ္မတ ဇယ်လင်စကီးဟာ စစ်တပ်ကို ပြုပြင်ပြောင်းလဲမှုတွေ လုပ်နေတာပါ။
၂၀၂၁ ခုနှစ် နို၀င်ဘာက စတင်ကာ ကာကွယ်ရေး၀န်ကြီးတာ၀န် ရယူခဲ့တဲ့ အိုလက်စကီ ရက်ဇ်နီကော့ဗ်လည်း ရာထူးကနေ နှုတ်ထွက်သွားခဲ့ပါတယ်။
အောက်ခြေစစ်သားတွေအတွက် စားနပ်ရိက္ခာတွေ၊ ယူနီဖောင်းတွေ ၀ယ်ယူရာမှာ ထိပ်ပိုင်းဗိုလ်ချုပ်တွေက တင်ရိုက်တာတွေ ရှိနေပါတယ်။ စစ်ရေးစစ်ရာမှာလည်း ယူကရိန်းစစ်တပ် ထိပ်ပိုင်းခေါင်းဆောင်တွေဟာ ထိထိရောက်ရောက် စွမ်းဆောင်နိုင်ခြင်း မရှိပါဘူး။
အနောက်နိုင်ငံတွေက မျှော်လင့်ချက်ကြီးကြီးထားတဲ့ ရုရှားအပေါ် တန်ပြန်တိုက်စစ်ဟာ နှမ်းထွက်မကိုက်ပါဘူး။
ဇယ်လင်စကီးဟာ ကာကွယ်ရေး၀န်ကြီးဌာနနဲ့ စစ်တပ်အတွင်းက ခြစားမှု၊ စီမံခန့်ခွဲမှု ညံ့ဖျင်းတာတွေကို ကိုင်တွယ်နေပြီး ထိပ်ပိုင်းခေါင်းဆောင် တော်တော်များများကိုလည်း ထုတ်ပယ်ကာ အစားထိုးထားပါတယ်။
ကာကွယ်ရေး၀န်ကြီးအသစ်က ဘယ်သူလဲ
ကာကွယ်ရေး၀န်ကြီးမဖြစ်ခင် အူမာရော့ဗ်ဟာ နိုင်ငံစီးပွားရေးကို အဓိကထိန်းကျောင်းတဲ့အဖွဲ့ State Property Fund အကြီးအကဲအဖြစ် တစ်နှစ် တာ၀န်ထမ်းဆောင်ခဲ့ပါတယ်။
သူ့ရဲ့ စီစစ်ဆောင်ရွက်မှုတွေကြောင့် နိုင်ငံပိုင်ငွေ အလေအလွင့်ဖြစ်နေမှု တော်တော်များများကို တားဆီးနိုင်ခဲ့ပြီး ၀င်ငွေလည်း တိုးလာပါတယ်။
စာရင်းစစ်ဆေးမှုတွေ အကြီးအကျယ်လုပ်ဆောင်ကာ ခြစားမှု၊ စီမံခန့်ခွဲမှု အလွဲအမှားတွေကို တိုက်ဖျက်နိုင်တာကြောင့် အူမာရော့ဟာ ယူကရိန်းအစိုးရနဲ့ နိုင်ငံရေးအသိုင်းအ၀ိုင်းရဲ့ ချီးကျူးမှု၊ ယုံကြည်မှုကို ရရှိခဲ့ပါတယ်။
အူမာရော့ဗ်ဟာ ယူကရိန်းသမ္မတ ဇယ်လင်စကီးရဲ့ Servant of the People ပါတီ၀င်မဟုတ်ဘဲ ဥရောပလိုလားတဲ့ Holos ပါတီ၀င်ဖြစ်ပါတယ်။ နိုင်ငံရေး၊ စီးပွားရေးနယ်ပယ်မှာ ကွန်ယက်ကောင်းကောင်း တည်ဆောက်ထားနိုင်ပြီး ရုရှားရဲ့ ကျူးကျော်မှုအတွင်း တိုင်းပြည်မနာစေမယ့် အောင်မြင်တဲ့ ဆွေးနွေးမှု တော်တော်များများကို လုပ်ဆောင်ထားနိုင်ပါတယ်။
ရုရှားရဲ့ကျူးကျော်မှု တစ်လအကြာမှာ ပြုလုပ်တဲ့ ငြိမ်းချမ်းရေး ဆွေးနွေးမှုက ယူကရိန်းကိုယ်စားလှယ်အဖွဲ့မှာ အူမာရော့ဗ် ပါ၀င်ခဲ့ပါတယ်။
ပင်လယ်နက်မှာ ပိတ်မိနေတဲ့ ယူကရိန်းဂျုံတွေ တင်ပို့ရောင်းချနိုင်ရေး၊ ရုရှားက ဖမ်းဆီးထားတဲ့ ယူကရိန်းစစ်သုံ့ပန်းတွေကို ပြန်လွှတ်ပေးရေး သူဦးဆောင်ကာ ရုရှားနဲ့ ဆွေးနွေးခဲ့ပြီး အောင်မြင်ခဲ့ပါတယ်။
ဇစ်မြစ်
အူမာရော့ဗ်ကို ဥဇဘက်ကစ္စတန်နိုင်ငံ ဆမာရ်ကန်မြို့မှာ မွေးတာပါ။ သူမွေးစဥ်က ဥဇဘက်ကစ္စတန်ဟာ ဆိုဗီယက်လက်အောက််မှာ ရှိတဲ့အချိန် ဖြစ်ပါတယ်။
ခရိုင်းမီးယားကျွန်းဆွယ်မှာမွေးတဲ့ တာတာအနွယ်ဖြစ်ပါတယ်။
ခရိုင်းမီးယားတာတာတွေဟာ တူရကီစကားပြောကာ အစ္စလာမ်ဘာသာကို ကိုးကွယ်ကြသူတွေပါ။ ဆိုဗီယက်လက်ထက်က အလွန်ဖိနှိပ်ခံရပြီး ၁၉၄၀ ပြည့်နှစ်တွေမှာ အာရှအလယ်ပိုင်းနိုင်ငံတွေကို နှင်ထုတ်ခံခဲ့ရပါတယ်။
အူမာရော့ဗ်ရဲ့ မိဘတွေက ဒီလိုဖိနှိပ်နှင်ထုတ်မှုကြောင့် ဥဇဘက်ကစ္စတန်ကို ရောက်ခဲ့ရတာပါ။
ပါရှန်ပင်လယ်ကွေ့နိုင်ငံတွေ၊ တူရကီတို့နဲ့ သံတမန်ရေး၊ စီးပွားရေး အဆက်အသွယ် ပိုမိုကောင်းမွန်အောင် ဆောင်ရွက်ရာမှာ သူ တာတာလူမျိုးဖြစ်နေမှုက အားတစ်ခုဖြစ်ခဲ့တယ်လို့ အူမာရော့ဗ်က ဆိုပါတယ်။
“ယူကရိန်းမွတ်စလင်တွေဟာ ယူကရိန်းလွတ်လပ်ရေးနဲ့ အချုပ်အခြာအာဏာအတွက် တိုက်ပွဲ၀င်နေကြတယ်ဆိုတာ ကျွန်တော်တို့ ပြသနိုင်ခဲ့ပါတယ်။ ရုရှားရဲ့ ၀ါဒဖြန့်မှုတွေသာ ကြားနေရတဲ့ အိုအိုင်စီနိုင်ငံတွေမှာ ဒါက သူတို့နှလုံးသားကို ထိစေတဲ့အချက် ဖြစ်ခဲ့ပါတယ်” လို့ Forbes သတင်းဌာနနဲ့ အင်တာဗျူးမှာ သူက ပြောကြားခဲ့ပါတယ်။
ဆိုဗီယက်ပြည်ထောင်စု ပြိုကွဲသွားပြီးနောက် ၁၉၉၁ ခုနှစ်မှာ အူမာရော့ဗ်မိသားစုဟာ ခရိုင်းမီးယားကို ပြန်လာခဲ့ပါတယ်။ ၂၀၁၄ ခုနှစ်အထိ နေထိုင်ခဲ့ပြီး ရုရှားက ကျူးကျော်သိမ်းပိုက်မှုအပြီးမှာတော့ အူမာရော့ဗ်ဟာ ယူကရိန်းပြည်မကို ပြောင်းလာပါတယ်။
“သိမ်းပိုက်ခံ ကျွန်တော်တို့နယ်မြေတွေအားလုံး လွတ်မြောက်တဲ့တစ်နေ့ ခရိုင်းမီးယားကို ကျွန်တော် ပြန်မှာပါ”
အူမာရော့ဗ်ဟာ ယူကရိန်း၊ တာတာ၊ ရုရှား၊ တူရကီနဲ့ အင်္ဂလိပ်စကားတွေကို ကျွမ်းကျွမ်းကျင်ကျင် ပြောတတ်သူလည်း ဖြစ်ပါတယ်။
အူမာရော့ဗ်ကို ကာကွယ်ရေး၀န်ကြီးသစ် ခန့်အပ်မှုအပေါ် ယူကရိန်း နိုင်ငံရေးနဲ့ စစ်တပ်အသိုင်းအ၀ိုင်း၊ နိုင်ငံတကာအသိုင်းအ၀ိုင်းတွေက ကြိုဆိုကြပါတယ်။
လွတ်လပ်တဲ့ ယူကရိန်း ခြစားမှုတိုက်ဖျက်ရေးအဖွဲ့ အကြီးအကဲ ဗီတာလီ ရှာဘူနင်က အူမာရော့ဗ်ကို ခန့်အပ်မှုဟာ သမ္မတဇယ်လင်စကီးရဲ့ အကောင်းဆုံး ဆုံးဖြတ်ချက်တွေထဲက တစ်ခုလို့ ပြောပါတယ်။
“State Property Fund ဌာနမှာ အူမာရော့ဗ်နဲ့ သူ့အဖွဲ့က မဖြစ်နိုင်တာတွေကို လုပ်ပြခဲ့တာပါ”
Ref: Washington Post
