News @ M-Media

Category: က်န္းမာေရးႏွင့္ေဆးပညာ

  • ကမၻာ့တစ္၀ွမ္း အသက္ရွည္ႏႈန္း ျမင့္တက္လာ

    ကမၻာ့တစ္၀ွမ္း အသက္ရွည္ႏႈန္း ျမင့္တက္လာ

    ေမ ၂၂၊ ၂၀၁၆
    M-Media

    life

    – ၂၀၀၀ ခုႏွစ္မွစ၍ ကမၻာလုံးဆုိင္ရာ ပ်မ္းမွ်အသက္ရွည္မႈႏႈန္းဟာ ငါးႏွစ္ တုိးျမင့္လာတယ္လုိ႔ ကမၻာ့က်န္းမာေရးအဖြဲ႕ WHO က ထုတ္ျပန္တဲ့ အစီရင္ခံစာအရ သိရပါတယ္။

    “၂၀၀၀ ခုႏွစ္ နဲ႕ ၂၀၁၅ ခုႏွစ္ၾကားမွာ ပ်မ္းမွ် အသက္ရွည္မႈႏႈန္းဟာ ၅ ႏွစ္ တုိးလာပါတယ္။ ဒါဟာ ၁၉၆၀ ေလာက္ကတည္းကစျပီး အျမန္ဆုံး တုိးတက္လာတာ ျဖစ္ပါတယ္။ အခုလုိျမင့္တက္လာျခင္းဟာ အာဖရိကေဒသမွာ အျမင့္ဆုံးျဖစ္ျပီး ပ်မ္းမွ် အသက္ရွည္မႈႏႈန္း ၉.၄ ႏွစ္တုိးလာကာ အသက္ ၆၀ အထိ ရွိေနပါတယ္။ အဓိကေတာ့ ကေလးငယ္ေတြရဲ႕ အသက္ရွင္မႈ တုိးလာတာ၊ ငွက္ဖ်ားေရာဂါထိန္းခ်ဳပ္ေရး တုိးတက္လာတာနဲ႔၊ HIV အတြက္ ကုသႏုိင္တဲ့ေဆး၀ါးေတြ က်ယ္ျပန္႔လာတာေတြေၾကာင့္ ျဖစ္ပါတယ္” လုိ႕ WHO ရဲ႕ အဲဒီ အစီရင္ခံစာမွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။

    ၂၀၁၅ မွာေမြးတဲ့ ကေလးေတြရဲ႕ ကမၻာလုံးဆုိင္ရာ ပွ်မ္းမွ်အသက္ရွင္မႈႏႈန္းဟာ ၇၁.၄ ႏွစ္ရွိၿပီး ကိုယ္၀န္ေဆာင္စဥ္နဲ႕ ေမြးဖြားမႈဆုိင္ရာ ျပႆနာမ်ားေၾကာင့္ ႏွစ္စဥ္ေသဆုံးေနရတဲ့ အမ်ိဳးသမီး အေရအတြက္ဟာ ၃၀၃၀၀၀ ေယာက္ ရွိတယ္လုိ႔ ဆုိပါတယ္။ ကေလး ၆ သန္းနီးပါးကလည္း ၎တုိ႔ရဲ႕ ငါးႏွစ္ေျမာက္ ေမြးေန႔မတုိင္ခင္ ေသဆုံးတတ္ၾကျပီး ႏွလုံးေရာဂါနဲ႕ကင္ဆာေၾကာင့္ အသက္ ၇၀ မတုိင္ခင္ လူ ၁၀ သန္းထက္မနည္း ေသဆုံးေနရတယ္လို႔ WHO က ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။

    ကမၻာတစ္၀ွမ္း မိမိကုိယ္ကုိသက္ေသမႈ ပမာဏဟာ ၈ သိန္းရွိၿပီး အသတ္ခံရသူအေရအတြက္ ၄၇၅၀၀၀ ရွိကာ ၈၀ ရာခုိင္ႏႈန္းက အမ်ိဳးသားေတြျဖစ္ၾကပါတယ္။ ကမၻာေပၚက လူ ၁.၈ ဘီလီယံေလာက္ဟာ မသန္႔ရွင္းတဲ့ေရကုိ ေသာက္ေနရၿပီး အသက္ ၅ ႏွစ္အရြယ္ ကလးငယ္ ၄၂ သန္းကေတာ့ အ၀လြန္ေနတယ္လုိ႔ အဲဒီအစီရင္ခံစာမွာ ထည့္သြင္းေဖာ္ျပထားပါတယ္။

    Ref: IINA

  • အဆီမ်ားမ်ားစားသည့္ အမ်ိဳးသားမ်ား ေန႔ခင္းတြင္ ငိုက္မ်ဥ္းေလ့ရွိ

    အဆီမ်ားမ်ားစားသည့္ အမ်ိဳးသားမ်ား ေန႔ခင္းတြင္ ငိုက္မ်ဥ္းေလ့ရွိ

    ေမ ၂၁၊ ၂၀၁၆
    M-Media

    sleep

    – အဆီမ်ားမ်ားစားေလ့ရွိတဲ့ အမ်ိဳးသားေတြဟာ ေန႕လည္ေန႔ခင္းေတြမွာ တေရးတေမာ အိပ္ခ်င္လာတတ္တယ္လုိ႔ ၾသေစတးလ်ႏုိင္ငံမွာ ျပဳလုပ္ခဲ့တဲ့ ေလ့လာမႈအသစ္မွာ ေတြ႕ရွိရပါတယ္။

    အသက္ ၃၅ နဲ႕ ၈၀ ၾကား အမ်ိဳးသား ၈၀၀ ခန္႔ကုိ ေလ့လာခဲ့တာျဖစ္ၿပီး အဆီမ်ားမ်ားစားသူေတြမွာ ေန႔လည္ဘက္ ငိုက္မ်ည္းတတ္တဲ့ ျပႆနာ ပိုေတြ႕ရတာကုိ ေတြ႕ခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။ အခုလုိျဖစ္ရပ္ရဲ႕ ဆက္ႏြယ္မႈကုိ ခႏၶာကုိယ္အေလးခ်ိန္၊ ေလ့က်င့္ခန္းလႈပ္ရွားမႈအဆင့္၊ ဆီးခ်ိဳ ဒါမွမဟုတ္ စိတ္က်ေရာဂါလုိ နာတာရွည္ က်န္းမာေရးျပႆနာေတြနဲ႕ ခ်ိတ္ဆက္ျပီး ရွင္းျပႏုိင္ျခင္း မရွိခဲ့ပါဘူး။

    Nutrients ဂ်ာနယ္မွာ ေဖာ္ျပခဲ့တဲ့ အဲဒီေလ့လာေတြ႕ရွိခ်က္မွာ အဆီအစိမ့္ကိုယ္တုိင္က ငုိက္မ်ဥ္းမႈကို ျဖစ္ေစလားဆုိတာကုိလည္း သက္ေသမျပႏုိင္ခဲ့ပါဘူး။

    ၾသစေတးလ် Adelaide တကၠသုိလ္က ပီအိတ္ခ်္ဒီေက်ာင္းသားတစ္ဦးျဖစ္တဲ့ ယင္တင္ကုိ ကေတာ့ neuro-hormone တစ္ခ်ိဳ႕ဟာ အိပ္ငုိက္မႈကုိျဖစ္ေစတာေၾကာင့္ ဒီေဟာ္မုန္းကုိ ထုတ္ေပးတဲ့ အဆီမ်ားတဲ့အစာေတြဟာ ေန႔ခင္းဖက္မွာ အိပ္ငိုက္တာမ်ိဳး ျဖစ္ႏုိင္တယ္လုိ႔ ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဒါကုိ သိသိက်က်သိရဖုိ႔အတြက္ သုေတသနေတြ ဆက္လုပ္ဖုိ႔ လုိမယ္လုိ႔လည္း သူက ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။

    Ref: IINA

  • ကိုယ္လက္ေလ့က်င့္ခန္းက ကင္ဆာ ၁၃ မ်ိဳးကုိ ကာကြယ္ေပး

    ကိုယ္လက္ေလ့က်င့္ခန္းက ကင္ဆာ ၁၃ မ်ိဳးကုိ ကာကြယ္ေပး

    ေမ ၂၀၊ ၂၀၁၆
    M-Media

    exercises

    – ကိုယ္လက္ေလ့က်င့္ခန္း ျပဳလုပ္ျခင္းက ေသဆုံးမႈမ်ားေလ့ရွိတဲ့ ေရာဂါတစ္ခ်ိဳ႕ အပါအ၀င္ ကင္ဆာေရာဂါအမ်ိဳးအစား ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားကို ထိထိေရာက္ေရာက္ ကာကြယ္ေပးႏုိင္တယ္လုိ႔ အေမရိကန္မွာ မၾကာေသးမီက ျပဳလုပ္ခဲ့တဲ့ ေလ့လာမႈတစ္ခုအရ သိရပါတယ္။

    အဲဒီေလ့လာမႈကုိ ေျမာက္ကယ္႐ုိလုိင္းနားက ခ်က္ပဲေဟးလ္ ျပည္သူ႕က်န္းမာေရးတကၠသုိလ္မွာ ျပဳလုပ္ခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။ ေလ့လာမႈအတြင္း အရြယ္ေရာက္ၿပီးသူေပါင္း ၁.၄ သန္းေလာက္ကုိ ေစာင့္ၾကည့္ခဲ့ၿပီး တစ္ပတ္မွာ ႏွစ္နာရီစာေလာက္ ကိုယ္လက္ေလ့က်င့္ခန္း ျပဳလုပ္ျခင္းဟာ ရင္သားကင္ဆာ၊ အူမၾကီးကင္ဆာ၊ အဆုတ္ကင္ဆာ စတာေတြ အပါအ၀င္ ကင္ဆာ ေရာဂါ ၁၃ မ်ိဳး ျဖစ္ႏုိင္ေခ်ကို ေလ်ာ့က်ေစတယ္လုိ႔ ေတြ႕ရွိခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။

    ေလ့လာမႈကို ဦးေဆာင္သူျဖစ္ၿပီး အေမရိကန္ ကင္ဆာသုေတသနဌာနက တာ၀န္ရွိသူတစ္ဦးျဖစ္တဲ့ စတီဗင္မုိးရ္ကေတာ့ ကုိယ္လက္ေလ့က်င့္ခန္းျပဳလုပ္တဲ့ အခ်ိန္အတုိင္းအတာ ျမင့္တက္ေလေလ၊ ကင္ဆာေရာဂါျဖစ္ပြားမႈအႏၱရာယ္ ေလ်ာ့က်ေလပဲလုိ႔ ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။

    ဒါေပမယ့္ ဒီေတြ႕ရွိခ်က္ဟာ ေလ့က်င့္ခန္းလုပ္မႈနဲ႔ ကင္ဆာေလ်ာ့က်မႈအႏၱရာယ္အၾကား ဆက္ႏြယ္မႈကုိပဲ ေဖာ္ထုတ္ႏုိင္တာျဖစ္ၿပီး ဘာ့ေၾကာင့္ ဒီလုိက်ဆင္းတယ္ဆုိတဲ့ အေၾကာင္းအရင္းကုိေတာ့ သက္ေသမျပႏုိင္ခဲ့ပါဘူး။

    Ref: INA

  • မိန္းကေလးငယ္မ်ား အသီးအႏွံမ်ားမ်ားစားပါက ရင္သားကင္ဆာ ျဖစ္ႏုိင္ေခ် က်ဆင္း

    မိန္းကေလးငယ္မ်ား အသီးအႏွံမ်ားမ်ားစားပါက ရင္သားကင္ဆာ ျဖစ္ႏုိင္ေခ် က်ဆင္း

    ေမ ၁၉၊ ၂၀၁၆
    M-Media

    fruit

    – ဆယ္ေက်ာ္သက္မိန္းကေလးေတြအေနနဲ႔ အသီးအႏွံေတြ မ်ားမ်ားစားမယ္ဆုိရင္ အနာဂတ္မွာ ရင္သားကင္ဆာအႏၱရာယ္ ေလ်ာ့နည္းေစႏုိင္တယ္လုိ႔ အေမရိကန္ေလ့လာမႈတစ္ရပ္အရ သိရပါတယ္။

    အပ်ိဳေဖာ္၀င္လာစဥ္အခ်ိန္မွာ ပန္းသီး၊ ငွက္ေပ်ာသီး၊ စပ်စ္သီးေတြ စားသုံးတာမ်ိဳးျဖစ္ၿပီး အဲဒီလုိ အသီးအႏွံေတြစားျခင္းက ရင္သားကင္ဆာျဖစ္ႏုိင္ေခ်ေလ်ာ့က်မႈနဲ႕ လုံး၀ဆက္ႏြယ္ေနတာကို ေတြ႕ရွိခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။ အၾကမ္းဖ်င္းအားျဖင့္ အဲဒီသီးႏွံေတြကုိ တစ္ေန႔တစ္ႀကိမ္ စားတာထက္စာရင္ တစ္ေန႔သုံးၾကိမ္ေလာက္ စားေပးပါက လူလတ္ပိုင္းအရြယ္မွာ ရင္သားကင္ဆာျဖစ္ႏုိင္ေခ် ၂၅ ရာခိုင္ႏႈန္းေလာက္ ေလ်ာ့နည္းတာကုိလည္း ေတြ႕ခဲ့ရပါတယ္။

    အမ်ိဳးသမီးႀကီးေတြအေနနဲ႔ အရြယ္ေရာက္ကာစ အမ်ိဳးသမီးေတြလုိမ်ိဳး လိေမၼာ္သီး စားေပးရင္ ရင္သားကင္ဆာျဖစ္ျခင္းကေန အနည္းငယ္ ကာကြယ္မႈရမွာျဖစ္ေပမယ့္ အသီးအႏွံေတြ အရည္ေဖ်ာ္ေသာက္သုံးျခင္းက ဘာအက်ိဳးေက်းဇူးမွ ရရွိေစမွာ မဟုတ္ပါဘူး။

    “အရြယ္ေရာက္စဥ္မွာ အသီးအႏွံမ်ားမ်ား စားသုံးတာဟာ ရင္သားကင္ဆာျဖစ္ႏုိင္ေခ် ေလ်ာ့က်ျခင္းနဲ႕ ဆက္စပ္ေနတဲ့အေၾကာင္းကို ပထမဆုံးအၾကိမ္ ေလ့လာေတြ႕ရွိတာ ျဖစ္ပါတယ္” လို႔ ေဘာ္စတြန္ျမိဳ႕ Harvard T.H. Chan လူထုက်န္းမာေရးတကၠသိုလ္က အာဟာရေရးရာဌာန သုေတသနအသင္းက ေလ့လာသူတစ္ဦးျဖစ္သူ မရ္ယမ္ ဖာရ္ဗစ္ဒ္က ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။

    Ref: IINA

  • ေျခဗလာႏွင့္ ေျပးျခင္းက ဦးေႏွာက္ကို ပုိက်န္းမာေစႏိုင္

    ေျခဗလာႏွင့္ ေျပးျခင္းက ဦးေႏွာက္ကို ပုိက်န္းမာေစႏိုင္

    ေမ ၁၈၊ ၂၀၁၆
    M-Media

    Man running in grassy field

    – အေျပးသမားေတြအေနနဲ႔ ဖိနပ္ခၽြတ္ေျပးျခင္းက ဦးေႏွာက္ရဲ႕လုပ္ေဆာင္မႈကုိ ပုိမိုအားေကာင္းေစႏုိင္တယ္လုိ႔ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု ဖေလာ္ရီဒါေျမာက္ပုိင္းတကၠသုိလ္မွာ ျပဳလုပ္ခဲ့တဲ့ သုေတသနတစ္ခုမွာ ေတြ႕ရွိခဲ့ရပါတယ္။

    လူ ၇၂ ဦး ပါ၀င္ခဲ့တဲ့ အဲဒီ သုေတသနမွာ ဖိနပ္မပါဘဲ ေျပးတဲ့သူေတြဟာ မွတ္ဉာဏ္ပိုတုိးလာတာ ဒါမွမဟုတ္ သတင္းအခ်က္အလက္ျဖစ္စဥ္ေတြကို ျပန္လည္မွတ္မိေအာင္လုပ္ႏုိင္စြမ္း တုိးတက္လာတာကို ေတြ႕ခဲ့ရပါတယ္။ ဖိနပ္၀တ္ၿပီး ေျပးတဲ့သူေတြမွာေတာ့ တူညီတဲ့အက်ိဳးရလဒ္ကို မေတြ႕ရဘူးလုိ႕ ေလ့လာသူေတြက ဆုိပါတယ္။

    ပါ၀င္သူေတြဟာ အသက္ ၁၈ ႏွစ္ကေန ၄၄ ႏွစ္ၾကား ရွိၾကၿပီး ဖိနပ္ပါသူေတြေရာ၊ မပါသူေတြကုိပါ ျပန္႔ျဖဴးတဲ့မ်က္ႏွာျပင္ေပၚမွာ ၁၆ မိနစ္ေလာက္ ေျပးခုိင္းတာျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ သုေတသီေတြကေတာ့ အဲဒီလုိ ဖိနပ္ခၽြတ္ျပးရာမွာ ေျခဖ၀ါးကုိ နာက်င္ေစႏုိင္မယ့္ မ်က္ႏွာျပင္ေတြကုိ ေရွာင္က်ဥ္ဖုိ႔ လုိတယ္လုိ႔ သတိေပးခဲ့ပါတယ္။

    အဲဒီလုိ အေျပးေလ့က်င္မႈ မလုပ္ခင္နဲ႔ လုပ္ၿပီးတဲ့ေနာက္ပုိင္းမွာ ပါ၀င္သူေတြရဲ႕ မွတ္ဉာဏ္အလုပ္လုပ္မႈကုိ စမ္းသပ္ခဲ့ၿပီး ဖိနပ္မပါဘဲ ေျပးတဲ့သူေတြက မွတ္ဉာဏ္စြမ္းရည္ ၁၆ ရာခုိင္ႏႈန္းေလာက္ တုိးတာတာကုိ ေတြ႕ခဲ့ရပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဖိနပ္နဲ႔ ေျပးတဲ့သူေတြမွာေတာ့ ဒီလုိ အက်ိဳးေက်းဇူးကုိ မေတြ႕ခဲ့ရပါဘူး။

    ေနာက္ၿပီး ေျခဗလာနဲ႔ေျပးျခင္းဟာ စိတ္ပုိင္းဆုိင္ရာ တည္ၿငိမ္မႈနဲ႔ အလုပ္လုပ္ကိုင္မႈဆုိင္ရာ မွတ္ဉာဏ္ေတြကုိလည္း ပုိမိုေကာင္းမြန္ေစတယ္ဆုိတာကုိ ေတြ႕ရပါတယ္။

    Ref; IINA