News @ M-Media

Category: ေဆာင္းပါး

  • အေျပာင္းအလဲမ်ား၊ အသုံးခ်ခံမ်ားႏွင့္ ေခတ္သစ္လူမႈေရး၀ါဒီမ်ား

    အေျပာင္းအလဲမ်ား၊ အသုံးခ်ခံမ်ားႏွင့္ ေခတ္သစ္လူမႈေရး၀ါဒီမ်ား

    ၾသဂုတ္လ-၂၁ ရက္၊ ၂၀၁၃
    M-Media

    တစ္ခ်ိန္တုန္းက ေပ်ာ္ရႊင္စရာေလးမ်ား

    ေရဇလာျမသားျပင္ရွိ လႈိင္းၾကက္ခြပ္ေလးမ်ားအေပၚသို႔ နံနက္ခင္းေနျခည္ျဖာႏု က်ေရာက္ လာေသာအခါ ထိုလႈိင္းၾကက္ခြပ္ ကေလးမ်ားမွ ျပန္လာေသာ အလင္းေရာင္သည္ ျမစ္ျပင္ တစ္ခုလုံးတြင္ စိန္ၾကယ္ပြင့္မ်ား တလက္လက္ေတာက္ပေနသည့္အလား ၀န္းက်င္အလွ ပန္းခ်ီကား တစ္ခ်ပ္ကို ေဆးခ်ယ္ေန သည့္ႏွယ္ရွိသည္။ စာေရးသူတုိ ႔သူငယ္ခ်င္းတစ္စုသည္ တက္သစ္စ တကၠသီလာ ေက်ာင္းေတာ္သားမ်ား ပီပီ ဖယ္ရီကားေပၚတြင္ အေတြးကိုယ္စီျဖင့္ ပီတိေတြျဖာေနၾကသည္။ ဒီတကၠသိုလ္ႀကီးေရာက္ေအာင္ မိတၱဴဆုိင္ေတြမွာ ဘယ္လိုကူးခဲ့ရတာေတြလည္းပါသည္။ ေၾသာ္… ၁၀ တန္းေက်ာင္းသား ဘ၀တုန္းက သင္ခန္းစာေတြ လိုက္မမီေတာ့ ေက်ာင္းတက္မွန္တဲ့ သူငယ္ခ်င္းမ်ားရဲ႕ အၿငိဳျငင္ခံၿပီး သူတုိ႔စာအုပ္ထဲက သင္ခန္းစာေတြကို မိတၱဴ ျပန္ကူးရတာေတြကိုေျပာတာပါ။ စာေရးသူလည္း တစ္ကိုယ္တည္း အေတြးေတြျဖာရင္း ရန္ကုန္-သန္လ်င္တံတားႀကီးကို ဖယ္ရီကားျဖတ္သန္းေမာင္းႏွင္ေသာအခါ ကားျပတင္းမွ တိုး၀င္ တုိက္ခတ္လာသည့္ေလတုိက္ခံၿပီး ဇိမ္ေတြ႕ေနစဥ္… “အရုဏ္ေမြးဖြားစဥ္ မိုးေကာင္းကင္ မိုးအသစ္ေအာက္မွာကြယ္ .. ကမာၻေျမျပင္ဟာႏုိးထခဲ့ၿပီကြယ္…” ဟူေသာ ပတ္၀န္းက်င္ႏွင့္လုိက္ဖက္သည့္ သီခ်င္းသံ ဖယ္ရီကားေနာက္ဖက္ဆီမွ ပ်ံ႕လြင့္လာသည္။ ကိုညီထြဋ္(ေဇာ္၀င္းထြဋ္) အသံလို အက္ကြဲကြဲရွတတေတာ့ မဟုတ္၊ အသံၿပဲႀကီးႏွင့္ျဖစ္သည္။ အဆုိရွင္ကို သူငယ္ခ်င္းတစ္ေယာက္က လွမ္းေနာက္သည္။

    “ေဟ့ေကာင္၊ ေက်ာ္သန္း ၊ မင္းအသံၿပဲႀကီးနဲ႔ နင္းကန္ေအာ္မေနနဲ႔၊ ဒီမွာ အာရုံပ်က္တယ္”

    အျခားသူငယ္ခ်င္းမ်ားကလည္း တစ္ေယာက္တစ္ေပါက္ႏွင့္…

    “ေအးေလ၊ မင္းအသံကို ကိုညီထြဋ္ ၾကားရင္ ရင္ကြဲနာက်ၿပီးေသမယ္။ ”

    ေက်ာင္းသားလူငယ္တုိ႔၏ထုံးစံအတုိင္း ပြဲက် သြားၾကသည္။ သီခ်င္းဆုိသည့္ ေက်ာ္သန္း ပါးစပ္ပိတ္သြားသည္။ ဤသို႔ႏွင့္ပင္ စာေရးသူတုိ႔ေက်ာင္းေရာက္ခဲ့သည္။

    “တကၠသိုလ္..တကၠသိုလ္၊ တစ္ႀကိမ္တစ္ရက္ခြဲရခက္သလို၊ အိပ္မက္ထဲကတကၠသိုလ္” ဟူသည့္ အတုိင္း အမိတကၠသိုလ္ႀကီးကား လြမ္းေမာဖြယ္ေကာင္းလွသည္။ အင္းလ်ားကန္၊ ခုံျပာတန္းႏွင့္ ကံ့ေကာ္ပင္ တန္းတုိ႔မရွိလင့္ကစား တကၠသိုလ္သည္ တကၠသိုလ္သာျဖစ္သည္။ နံနက္ခင္းေနျခည္ႏုႏုေအာက္တြင္ ေက်ာင္းသူ/ေက်ာင္းသားလူငယ္ေလးမ်ားအား တက္ႀကြၿပဳံးရႊင္စြာျဖင့္ ျမင္ေတြ႕ေနရသည္။ ေရာင္စုံပန္းမ်ား ပြင့္လန္းစြာဖူးပြင့္ေနသည့္ ပန္းခင္းႀကီးထဲတြင္ အေရာင္အေသြး စုံလင္လွေသာ လိပ္ျပာေလးမ်ား ဟုိသည္ပ်ံ၀ဲ ေနသည့္ အလား အမိတကၠသိုလ္ ရင္ခြင္တြင္ ပညာႏုိ႔ခ်ိဳ ေသာက္စုိ႔ေနၾကသည့္ လူငယ္မ်ား..။ အလႊာစုံ၊ လူမ်ိဳးစုံ၊ ဘာသာစုံ ၊ အမုန္းတရားမရွိ၊ အာဃာတ အၿငႇိဳးအေတးမရွိ၊ ေမာင္ရင္းႏွမမ်ား သဖြယ္၊ စလုိက္၊ ေနာက္လိုက္ၾက၊ တကၠသိုလ္ေက်ာင္းသား ဘ၀ ေပ်ာ္စရာအတိပင္။

    စာေရးသူတုိ႔အဖြဲ႕လည္း ေက်ာင္းတက္သာ မမွန္ခ်င္ေနမည္။ ကင္တင္းန္ ထိုင္ခ်ိန္ၾကေတာ့ တိက်သည္။ အခုလည္း ကင္တင္းန္မွာ လူစုံၿပီ။ ထုံးစံအတုိင္း စားၾက ေသာက္ၾက၊ စၾက ေနာက္ၾကႏွင့္။

    ထိုအခ်ိန္တြင္ လက္ဖက္ရည္၀ိုင္းထဲမွ စာေရးသူ၏ ထူးျခားခ်က္တစ္ခုကို စာေရးသူ၏သူငယ္ခ်င္း သုံးခြ သားက စတင္သတိျပဳမိၿပီး ေမးခြန္းတစ္ခုေမးသည္။

    “ေဟ့ေကာင္…သန္႔ဇင္၊ မင္းဘာျဖစ္ေနတာလဲ၊ ဒီေန႔မင္း စားဖုိ႔ေသာက္ဖုိ႔ ဘာမွမမွာဘူးလား”

    သီတာက လွမ္းေနာက္သည္။

    “သူ  အာဟာရ သိဒၶိၿပီးေနတာထင္တယ္”။

    ေက်ာ္သန္းတုိ႔ပါးစပ္က ဒါမ်ိဳးက်ျပန္ေတာ့လည္း အၿငိမ္မေန…

    “ဟာ..သီတာ၊ နင္ကလည္း ၊ အာဟာရသိဒၶိၿပီးတယ္ဆုိတာ သူေတာ္စင္ေတြ ဘာေတြမွျဖစ္တာဟ၊ ဒီ သန္႔ဇင္ေအးလိုေကာင္က ဘယ္လိုမွ သူေတာ္စင္မျဖစ္ႏုိင္ဘူး၊ နင္ကလည္း တန္ရာတန္ရာ ႏႈိင္းစမ္းပါ၊ ျဖစ္မယ့္ ျဖစ္ အဲဒီေကာင္ သူေတာ္စင္ေတာ့ မျဖစ္ႏိုင္ဘူး၊ အပမွီ(သရဲပူး)လာတာပဲျဖစ္မယ္”

    သီတာကျပန္ေျပာသည္..။

    “ဟဲ့…အပမီွရင္  အစားပိုစားတာ မဟုတ္လားဟဲ့။”

    စာေရးသူကဘာမွျပန္မေျပာဘဲေနတာၾကာလာေတာ့ သုံးခြသား စိတ္မရွည္ေတာ့။

    “ေဟ့ေကာင္…သန္႔ဇင္၊ မင္းဘာျဖစ္ေနတာလည္း၊ ေနမေကာင္းဘူးလား၊ ေက်ာ္သူကို အေၾကာင္းၾကား ေပးရမလား၊ ဒီေကာင္ဘာျဖစ္ေနမွန္းကိုမသိဘူး”။

    ထိုအခါ စာေရးသူက မေျပာလို႔မျဖစ္ေတာ့ ရွင္းျပရသည္။

    “ငါတုိ႔ မြတ္စလင္မ္ေတြ ဥပုသ္လ ဒီေန႔ စၿပီကြ၊ အဲဒါ ငါ ဥပုသ္ေစာင့္ထားလို႔ ဘာမွစားေသာက္လို႔ မရဘူး”…။ ဟုျပန္ေျဖၿပီး ဘာသာျခား သူငယ္ခ်င္းမ်ား၏ တုံ႔ျပန္မႈကို ေစာင့္ၾကည့္သည္။ ထိုအခါ အင္မတန္မွ အစအေနာက္သန္ၾကေသာ စာေရးသူ သူငယ္ခ်င္းမ်ားက စာေရးသူအား..

    “မင္းကြာ..အေစာႀကီးကတည္းက ေျပာေရာေပါ့၊ ငါတုိ႔က မင္းဘာစတုိင္ အသစ္ထြင္ျပန္ၿပီလဲလို႔ ထင္ၿပီး မင္းကို၀ိုင္း ေကာေနတာ၊ ဒီလိုမွန္းသိရင္ ငါတုိ႔မေကာပါဘူး၊ အေစာႀကီးကတည္းက မင္းမေျပာေတာ့ မင္းကို ငါတုိ႔ ၀ုိင္း ေကာတာခံရတာ နည္းေတာင္နည္းေသးတယ္၊ ဘာသာေရးအရ ဥပုသ္ေစာင့္ရတာဆုိရင္ ငါတုိ႔ မင္းကိုဘယ္ေနာက္ပါ့မလဲ”။ ဒီလိုမ်ိဳးၾကျပန္ေတာ့လည္း ဒီငေလာင္ေတြက ခ်စ္ဖုိ႔ေကာင္းသည္။…။

    ဤသည္မွာ စာေရးသူ တကၠသိုလ္ေက်ာင္းသား ဘ၀က ႀကဳံေတြ႕ခဲ့ရေသာ ခ်စ္စရာေကာင္းသည့္ ဘာသာျခား သူငယ္ခ်င္းမ်ားႏွင့္ ဆက္ဆံေရးျဖစ္သည္။ အျခားသူမ်ားလည္း မိမိတို႔ရွင္သန္ရာ ပတ္၀န္းက်င္တြင္ ဤသို႔ ေသာ ခ်စ္စရာေကာင္းသည့္ ဓေလ့ေလးမ်ားကို ႀကဳံဖူးၾကမည္ထင္ပါသည္။ ထိုစဥ္အခါက စာေရးသူတုိ႔မွာ Interfaith (ဘာသာေပါင္းစုံ အျပန္အလွန္ နားလည္မႈရွိၿပီး ရင္းႏွီးခ်စ္ၾကည္ေရး) ဆုိသည္ကို ဘာမွန္းပင္မသိခ့ဲ ပါ။ ေနာက္ပိုင္းမွ စာေရးသူ၏ သူငယ္ခ်င္း မႏၲေလးသား ကိုႏိုင္ေအာင္မင္းေက်းဇူးျဖင့္ Interfaith စကား၀ိုင္း မ်ားသုိ႔ စာေရးသူ တက္ေရာက္ပါ၀င္ခဲ့သည္။ ထုိအခါတြင္လည္း စာေရးသူေျပာသည့္ စကားတစ္ခြန္းမွာ “Interfaith ဆုိသည္ မွာ ျမန္မာမ်ားႏွင့္ အစိမ္းသက္သက္မဟုတ္၊ နဂိုကတည္းက Interfaith သေဘာထားမ်ား ရွိၾကၿပီးျဖစ္သည္။” အမွန္ပါ…။ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔တုိင္းျပည္တြင္ ဤက့ဲသုိ႔ေသာ ခ်စ္စရာေကာင္းသည့္ ဓေလ့မ်ား ရွိခဲ့ပါသည္။ ဆက္လက္လည္း ရွိေစခ်င္ပါသည္။ ဒီလိုဓေလ့မ်ိဳးေလးေတြကို ေနာက္မ်ိဳးဆက္မ်ားအထိ အဓြန္႔ရွည္ေစခ်င္ပါသည္။ ဤသည္ကား စာေရးသူ၏ ရင္တြင္းစကား အမွန္ပါ။

    အေၾကာင္းမသင့္လို႔ အေတြးအေခၚ မိႈင္းတုိက္ခံရသည့္ အခါတြင္လည္း  ထို ေကာင္းျမတ္ျဖဴစင္လွသည့္ သေဘာထားမ်ား ေပ်ာက္သြားျခင္း မဟုတ္၊ အေရာင္မွိန္သြားျခင္းျဖစ္သည္။ လူအခ်ိဳ႕သာ ျဖစ္ပါသည္။

    လူမ်ိဳး/ဘာသာေရး မုန္းတီးမႈမ်ားကို ေျခရာခံၾကည့္ျခင္း

    ေယဘုယ်အားျဖင့္ စာေရးသူ သုံးသပ္မိသေလာက္ေျပာရရင္ေတာ့ မုန္းတီးမႈမ်ားမွာ (၂)မ်ိဳးရွိသည္။ ရုိးသားစြာျဖင့္ အထင္လြဲၿပီး မုန္းေနသူမ်ားရွိသလို ရည္ရြယ္ခ်က္ရွိရွိျဖင့္ အမုန္းတရားမ်ား ပြားမ်ားေနသူမ်ား လည္းရွိသည္။ အမ်ားအားျဖင့္ေတာ့ မည္သည့္ ဘာသာမဆုိ ဘာသာတရား ယုံၾကည္ခ်က္ရွိသူမ်ားသည္ မာယာ မ်ားလွေသာ ႏိုင္ငံေရး လွည့္ကြက္မ်ားအတြင္းသို႔ ရုိးသားစြာ က်ေရာက္ခဲ့ၾကျခင္းျဖစ္သည္။ ထိုသုိ႔က်ေရာက္ခဲ့ရ ျခင္းကို ျဖစ္ေပၚလာေအာင္ ေက်ာေထာက္ေနာက္ခံျပဳထားေသာ ၀န္းက်င္ေနာက္ခံ အေနအထားမ်ားလည္း ရွိသည္။ ဥပမာ.. အမုန္းတရားမ်ား ပြားမ်ားေစရန္ လႈံ႔ေဆာ္ျခင္းမ်ိဳးမ်ား ရုိးသားသူမ်ားၾကားတြင္ တြင္က်ယ္ လာျခင္း၊ နဂုိကတည္းက စီးပြားေရး အဆင္မေျပသျဖင့္ ထြက္ေပါက္ရွာရာမွ တလြဲထြက္ေပါက္ ရွာမိျခင္းမ်ား၊ ၀ံသာႏု တရားေခါင္းစဥ္တပ္ၿပီး ႏုိင္ငံေရးႏွင့္ မီဒီယာေလာကထဲသို႔ ၀င္ေရာက္လာေသာ ႏိုင္ငံေရး“က်ား” ႀကီးမ်ား၏  အကြက္ေရႊ႕မႈမ်ား၊ လူမ်ိဳးတစ္မ်ိဳး/ဘာသာ တစ္ဘာသာ၏ ၀တ္စားေနထိုင္ပုံမ်ားကို လူအမ်ားစုက ႏွစ္ၿမိဳ႕မႈ အားနည္းလာျခင္း… စသည္စသည္ျဖင့္။ အျခားတစ္ဖက္တြင္လည္း စာေရးသူတုိ႔အေပၚ ပတ္၀န္းက်င္မွ မည္သုိ႔ ထင္ေၾကးေပးေ၀ဖန္ေနၾကသည္ကိုလည္း သိရန္လိုပါသည္။ မီဒီယာမ်ားတြင္ အစၥလာမ္ႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး ေရးသားမႈအမ်ားအျပားရွိလာရာ အျငင္းပြားေစာဒက တက္စရာမ်ား၊ စြပ္စြဲ ပုတ္ခတ္ေ၀ဖန္မႈမ်ားရွိသလို အခ်ိဳ႕ေသာ စာေရးဆရာမ်ား၏ ႏွပ္ေၾကာင္းေပးေရးသားလာမႈမ်ား ကိုလည္း ေတြ႕ေနရပါသည္။ စြပ္စြဲပုတ္ခတ္ လာမႈမ်ား၊ ေ၀ဖန္မႈမ်ားကိုလည္း သက္ဆုိင္ရာ ဘာသာေရး ပညာရွင္မ်ားမွ မီဒီယာရွင္းလင္းပြဲမ်ားမွေသာ္ လည္း ေကာင္း၊ တစ္ဦးခ်င္းျဖစ္ေစ၊ အဖြဲ႕အစည္းအလိုက္ျဖစ္ေစ မီဒီယာမ်ားမွတဆင့္ ျပန္လည္ရွင္းလင္းေျဖၾကားမႈ မ်ားကိုလည္း ေတြ႕ျမင္ၾကားသိေနရပါသည္။ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးရရွိဖုိ႔အတြက္ အျပဳသေဘာေဆာင္သည့္ ေဆြးေႏြး မႈမ်ား၊ ရွင္းလင္းတင္ျပမႈမ်ားအား ၿငိမ္းခ်မ္းစြာျပဳလုပ္ဖို႔လိုသလို အျခားတစ္ဖက္မွ အသံမ်ားကိုလည္း နားစြင့္ ၾကည့္ၾကရမည္သာျဖစ္ပါသည္။ စြပ္စြဲေ၀ဖန္ပုတ္ခတ္ျခင္းမ်ိဳးမဟုတ္ဘဲ  ၿငိမ္းခ်မ္းေရးျပန္လည္ ရရွိ ေစႏိုင္မည့္အေၾကာင္းအရာမ်ားကို ႏွပ္ေၾကာင္းေပးေရးသားမႈမ်ားလည္းရွိပါသည္။ အက်ဥ္းမွ်ျပန္လည္မွ်ေ၀ တင္ျပရေသာ္…

    ပဥၥသိခၤနတ္သား ေစာင္းတီးသည့္ဥပမာ…

    အရွင္ ၀ိစိတၱာလကၤာရ (ေရႊစုန္းေခ်ာင္းဆရာေတာ္)၏ “ျမတ္ဗုဒၶ ႏွင့္ အလႅာဟ္ကို ပုန္ကန္ၾကသူမ်ား” ေခါင္းစဥ္ျဖင့္ မိန္႔ၾကားေရးသားေတာ္မူခ်က္မ်ားကို Essential , Volume (1), No.(41) တြင္ ေဖာ္ျပရာ၌လည္း…

            “ဘာသာေရးပဋိပကၡ”ဟူ၍ျဖစ္၏။ အမွန္ေတာ့ ဘာသာတရားတုိင္းသည္ သန္႔စင္မြန္ျမတ္ၾကသည္ သာ ျဖစ္သည္။ ညစ္ပတ္စုတ္ပဲ့ၾကသည္မွာ ဘာသာတရားမဟုတ္၊ ထိုဘာသာကို ကုိးကြယ္ပါသည္ဟု ေႀကြးေၾကာ္ၿပီး ထိုဘာသာတရား၏အဆုံးအမကို မလုိက္နာဘဲ င့ါေလွငါထုိး ပဲခူးေရာက္ေရာက္ ျပဳက်င့္သူမ်ားသာျဖစ္သည္။…”  “အစၥလာမ္သည္ အစၥလာမ္ ဘာသာ၀င္ကိုမွသာ ကူညီေကာင္းသည္မဟုတ္၊ အျခားေသာ ဘာသာ၀င္မ်ား ကိုလည္း လွဴဒါန္းေကာင္း၊ ကူညီေကာင္းသည္သာျဖစ္၏။ ကုရ္အာန္က်မ္းကို တကယ္ တတ္သိသူမ်ားႏွင့္ ေဆြးေႏြးၿပီးမွ သည္အခ်က္ကို ကၽြႏ္ုပ္ထည့္ေရးျခင္းျဖစ္သည္။ စာမ်က္ႏွာေပါင္း (၃၀၈၈)မ်က္ႏွာရွိေသာ ကုရ္အာန္က်မ္းကို ကၽြႏု္ပ္ေလ့လာၿပီးျဖစ္သည္။ အစၥလာမ္ဘာသာသည္ ကုရ္အာန္ က်မ္းေတာ္ျမတ္၏ သြန္သင္ ဆုံးမခ်က္အရ ဘယ္လူမ်ိဳး၊ ဘယ္ဘာသာ၀င္ကုိမွ မတရား ေစာ္ကားပိုင္ခြင့္မရွိ။” … “အလႅာဟ္ အရွင္ျမတ္သည္ မႏုႆလူသားတုိ႔ကို တစ္ခါတစ္ရံ ဒုကၡေပး၍ စမ္းသပ္ေတာ္မူ၏။ တစ္ခါတစ္ရံ ခ်မ္းသာေပး၍ စမ္းသပ္ေတာ္မူ၏။” (၂၁း၃၅) … “ဗုဒၶဘာသာ၌ ခႏၲီပါရမီ ခႏၲီမဂၤလာ စသည္ျဖင့္ ေဟာေတာ္မူသကဲ့သို႔ ကုရ္အာန္က်မ္း၌ ခႏၲီတရားကို အထူးတလည္ထိန္းသိမ္းေစာင့္ေရွာက္ရမည့္အေၾကာင္းအရာ အမ်ား အျပားေတြ႕ရ၏။”… ဟူ၍လည္းေကာင္း…

    ေသြးသစ္ဂ်ာနယ္၊ 10 April 2013 ၊ အမွတ္-၁၂ ၊ ဗုဒၶဟူးေန႔ထုတ္မွာ ဆရာသရ၀ဏ္(ျပည္)ကလည္း အခ်က္တစ္ခုအေနနဲ႔…

    “…မ်က္စိဆံပင္ေမႊးစူးရာမွ ထိပ္တုိက္ရင္ဆုိင္မႈမ်ား ျဖစ္လာႏုိင္ေပသည္။ ဤသည္မွာလည္း ေရရွည္တြင္ ပဋိပကၡျဖစ္လာႏုိင္ေစေသာ အေၾကာင္းတရားမ်ားအနက္ တစ္ခ်က္ျဖစ္ေပသည္။… ဟူ၍ လည္းေကာင္း။

            ေသြးသစ္ဂ်ာနယ္၊ ျပည္သူ႔ေရးရာက႑တြင္လည္း ကေလာင္ရွင္ ဘုန္းၫြန္႔လႈိင္က…

    “အခ်ဳပ္အားျဖင့္ ျမန္မာနိုင္ငံသားလားလို႔ေမးရင္ “ဟုတ္ကဲ့၊ ကၽြန္ေတာ္ ျမန္မာႏိုင္ငံသားပါလို႔” ရဲရဲ၀င့္၀င့္ ေျပာႏိုင္တဲ့အထိ ျမန္မာစိတ္ကေလးကိုေမြးျမဴလွ်က္ ရန္ၿငႇိဳးေတြကိုဖယ္ရွားၿပီး ကုရ္အာန္က်မ္းပါက႑ေတြ အတုိင္း လိုက္နာက်င့္ႀကံရင္း မိမိသာသနာအတြက္ အက်ိဳးရွိသူေတြျဖစ္ေအာင္ ျပဳလုပ္ၾကပါလို႔ ရိုးသားစြာ တုိက္တြန္းေရးသားလိုက္ရပါတယ္။ … ဟူ၍လည္းေကာင္း။

            မြန္းတည့္ေနဂ်ာနယ္၊ အတြဲ(၁)၊ အမွတ္(၃၂)၊ ေသာၾကာ ၊ ၂ ၊ ၾသဂုတ္ ၊ ၂၀၁၃ ေန႔ထုတ္ ကေလာင္ရွင္ ေနမင္းခန္႔၏ေဆာင္းပါးတြင္လည္း…

    “…ပဋိပကၡႏွင့္ အၾကမ္းဖက္မႈမ်ားျဖစ္ထြန္းျခင္း၏ အရင္းခံေစ့ေဆာ္စိတ္ျဖစ္သည့္ ယဥ္ေက်းမႈ အျမင္မၾကည္လင္မႈကို ဥေပကၡာျပဳၿပီး ျပႆနာခ်ဳပ္ၿငိမ္းေရး အေျဖရွာမည္ဆုိပါက ေရာဂါဇာစ္ျမစ္ အျမစ္ျပတ္ ေစရန္ လုံေလာက္သည့္ေဆး၀ါး ျဖစ္လာႏုိင္ေတာ့မည္မဟုတ္ပါ။…”

    “…ထိုုသို႔ ယဥ္ေက်းမႈအျမင္ မၾကည္လင္ျခင္းက ႏိုင္ငံေရးအရ အုိးစားဖက္အျဖစ္လက္တြဲေနရခ်ိန္၊ ႏိုင္ငံေရးလိုအပ္ခ်က္ရွိေနခ်ိန္တြင္ ထင္ရွားမႈမရွိေသာ္လည္း ႏိုင္ငံေရး တည္ၿငိမ္မႈရွိလာခ်ိန္တြင္မူ အက္ေၾကာင္း တစ္ခုအျဖစ္ ေပၚေပါက္လာခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။ … အမ်ိဳးသားေရး၀ါဒီမ်ား ေခါင္းေထာင္လာျခင္း၊ ဘာသာေရး ကာကြယ္မႈ အစြန္းေရာက္တရားမ်ား၏ ေနာက္ဆက္တြဲမ်ား၊ ေနာက္ေၾကာင္းျပန္လွည့္လိုသူတုိ႔၏ ပဋိပကၡ အခင္းအက်င္းတုိ႔ သပ္လွ်ိဳမႈမ်ား ခပ္ၾကမ္းၾကမ္းခံလိုက္ရသည့္အခါ အၾကမ္းဖက္ေစ့ေဆာ္စိတ္မ်ားအျဖစ္ အသြင္ ေျပာင္းလဲလာခဲ့ျခင္းျဖစ္ပါသည္။”

    အထက္ေဖာ္ျပပါ ေရးသားခ်က္မ်ားသည္ စာေရးသူလက္လွမ္းမီသမွ်ေလ့လာမီေသာ ဂ်ာနယ္မ်ားမွ ႏွပ္ေၾကာင္းေပးေရးသားခ်က္မ်ားျဖစ္ပါသည္။ စာေရးသူတုိ႔အေနျဖင့္လည္း ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ဘာသာေရး အသြင္ေဆာင္သည့္ ပဋိပကၡမ်ား ထပ္မံမျဖစ္ပြားေစလိုပါ။ ထုိ႔ေၾကာင့္ အႀကံေပးလိုသည္မွာ ေစာင္းတီးရာတြင္ ေစာင္းႀကိဳးမ်ားေလ်ာ့လြန္းလွ်င္လည္း အသံမထြက္သကဲ့သို႔ ေစာင္းႀကိဳးမ်ား တင္းလြန္းလွ်င္ လည္း နားေထာင္ေကာင္းသည့္အသံမထြက္ပါ။ ထိုအခါ ေလ်ာ့လြန္းသည္လည္းမဟုတ္၊ တင္းလြန္းသည္လည္း မဟုတ္ဘဲ “ပဥၥသိခၤနတ္သား ေစာင္းတီးသည့္ဥပမာ”ကဲ့သို႔ပင္ မိမိယုံၾကည္ခ်က္ကို ဆံျခည္တစ္မွ်င္စာမွ်ပင္ အတိမ္းအေစာင္းခံစရာမလိုေသာ္လည္း အေျခအေနႏွင့္ အခ်ိန္အခါကိုလုိက္၍ သင့္တင့္ေလ်ာက္ပတ္သည့္ လူမႈဆက္ဆံေရးနည္းဗ်ဴဟာမ်ားျဖင့္ အနာဂတ္တြင္ ေရရွည္ၿငိမ္းခ်မ္းေရးရဖို႔အတြက္ စီမံကိန္းမ်ား ေရးဆြဲ ေဆာင္ရြက္သင့္ပါသည္ဟု အႀကံျပဳလိုပါသည္။

    အေျပာင္းအလဲႏွင့္ အသုံးခ်ခံမ်ား

            ျမန္မာ့ႏုိင္ငံေရးအေျပာင္းအလဲကာလအစတြင္ စာေရးသူတုိ႔အစၥလာမ္ဘာသာ၀င္မ်ားသည္ ပြဲဦးထြက္ မရႈမလွႀကီး ခံလိုက္ၾကရသလိုပင္ အျခားတစ္ဖက္တြင္လည္း ဘာသာေရးပဋိပကၡမ်ားႏွင့္အၿပိဳင္ ႀကီးမားေသာအေရးအခင္းမ်ား  ေပၚေပါက္လာသည္။ ဥပမာ… လက္ပံေတာင္းေတာင္ကိစၥ၊ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ရွိ မိေက်ာင္းကန္ လူေနရပ္ကြက္ကိစၥမ်ား… အစရွိသည္ျဖင့္ ျပႆနာမ်ားေပၚေပါက္လာသည္။ ဤကိစၥမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍…

            ၾသဂုတ္လ ၃ ရက္ေန႔ထုတ္ The Daily Eleven သတင္းစာ၏ အယ္ဒီတာ့အာေဘာ္တြင္…

            “…ၿပီးခဲ့သည့္ ကာလမ်ားက ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ မိေက်ာင္းကန္အပိုင္း(၁)(၂)(၃)တြင္လည္း မိုးေရထဲတြင္ ေနအိမ္မ်ားမႇထြက္ခြာရန္ အင္အားသံုးဖယ္ရႇားမႈမ်ားျပဳလုပ္ခဲ့ေသာေၾကာင့္ အဆိုပါေနရာတြင္ ေနထိုင္သူမ်ား လမ္းေဘးတြင္ တဲထိုးေနခဲ့ရေသာ အေျခအေနမ်ဳိး ေပၚေပါက္ခဲ့ဖူးသည္။ ဧရာ၀တီတုိင္း ရႇားခဲအင္း ေဒသတြင္လည္း အင္းကိစၥႏႇင့္ပတ္သက္ၿပီး ရဲတပ္ဖြဲ႕၀င္မ်ားႏႇင့္ ေဒသခံေတာင္သူမ်ား ပဋိပကၡ ျဖစ္ပြား၍ ေသြးထြက္သံယိုမႈမ်ား ျဖစ္ခဲ့ရသည္။ လက္ပံေတာင္း သပိတ္စခန္းကို ေဖာ့စရပ္ပါေသာ ဗံုးမ်ားျဖင့္ အင္အားသံုး ၿဖိဳခြင္းမႈမ်ဳိးလည္း ရိႇခဲ့သည္။ထိုစဥ္က သံဃာေတာ္မ်ား၏ ထိခိုက္ဒဏ္ရာ ရရိႇမႈမ်ားက ႏိုင္ငံတကာတြင္ အစိုးရ၏ ပံုရိပ္ကို ထိခိုက္ေစ႐ံု သာမက သမိုင္းဒဏ္ရာ တစ္ရပ္အျဖစ္လည္း က်န္ရစ္ခဲ့သည္။…”ဟု ေဖာ္ျပပါရွိပါသည္။ ဤကဲ့သုိ႔ေသာ ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရးအေျပာင္းအလဲ ကာလတြင္ျဖစ္ေပၚခဲ့သည့္ ပဋိပကၡမ်ား၊ အေရးအခင္းမ်ားတြင္ အသုံးခ်ခံ “scapegoat” ျဖစ္ခဲ့ရသူမ်ားတြင္ ဘာသာစုံ၊ လူမ်ိဳးစုံပါ၀င္ေနသည္ကိုေတြ႕ေနရပါသည္။ “အသုံးခ်ခံ” မ်ားကလည္း မိမိတုိ႔အေျခအေနမွန္ကို အရွိအတုိင္း သိျမင္ဖုိ႔လိုအပ္လိမ့္မည္။ ထိုသုိ႔မဟုတ္ဘဲ စာေရးသူ အထက္တြင္ေဖာ္ျပသကဲ့သုိ႔ ဘာသာေရး/လူမ်ိဳးေရးမႈိင္းတိုက္မႈမ်ားေၾကာင့္ျဖစ္ေစ၊ အျခားအေၾကာင္းအရာ မ်ားေၾကာင့္ျဖစ္ေစ “အသုံးခ်ခံ”ျဖစ္ေနရသူမ်ား အခ်င္းခ်င္းၾကားတြင္လည္း ထပ္မံ၍ ပဋိပကၡမ်ားျဖစ္ေပၚ လာဦးမည္ဆုိပါက တစ္ခ်ိန္တုန္းက အဂၤလိပ္အစိုးရက ျမန္မာျပည္ဖြား တုိင္းရင္းသားမ်ား အခ်င္းခ်င္း စိတ္၀မ္း ကဲြျပားမႈမ်ားျဖစ္ေပၚေအာင္ ဖန္တီးကာ လြတ္လပ္ေရးေပးရန္ အခ်ိန္ဆြဲခဲ့သျဖင့္ “ကၽြန္သက္ရွည္”ခဲ့ရသည့္အျဖစ္ ကို သင္ခန္းစာယူသင့္ပါသည္ဟုလည္း အႀကံျပဳခ်င္ပါေသးသည္။

     

    ေခတ္သစ္လူမႈေရး၀ါဒီမ်ား

            ဒါ၀င္၏ အီဗိုလူးရွင္းသီအုိရီ ဟုဆုိလိုက္သည္ႏွင့္ ဖန္ဆင္းရွင္၀ါဒကို ဆန္႔က်င္သည့္အျမင္ရွိသည့္ အေတြးအေခၚတစ္ခုအျဖစ္ သိၾကၿပီးျဖစ္ပါသည္။ စာေရးသူ၏ ယခုေဆာင္းပါးတြင္ေတာ့ “ဖန္ဆင္းရွင္၀ါဒႏွင့္ ဖန္ဆင္းရွင္၀ါဒကိုဆန္႔က်င္သည့္ ၀ါဒမ်ားအနက္ တစ္ခုျဖစ္ေသာ ဒါ၀င္၀ါဒ”တု႔ိ၏ အားၿပိဳင္မႈမ်ား၊ ပညာရွင္မ်ား အျပန္အလွန္ေဆြးေႏြးမႈမ်ားကို ေဖာ္ျပလိမ့္မည္မဟုတ္ပါ။ သို႔ေသာ္ ထုိ ဒါ၀င္၀ါဒက ယူေဆာင္လာခဲ့သည့္ ၎၏ ေနာက္ဆက္တြဲ၀ါဒျဖစ္ေသာ “ဒါ၀င္၏ေခတ္သစ္ လူမႈေရး၀ါဒ”အေၾကာင္းကို စာေရးသူဖတ္မိ သိရွိသမွ် ျပန္လည္ မွ်ေ၀မည္ျဖစ္ၿပီး ထုိ “ဒါ၀င္၏ေခတ္သစ္လူမႈေရး၀ါဒီ”မ်ား၏ သေဘာထားႏွင့္ အျမင္ကိုလည္း မွ်ေ၀မည္ ျဖစ္ပါသည္။ ကမာၻေပၚတြင္ ျဖစ္ပြားခဲ့ေသာ္ လူမ်ိဳးတုံးသတ္ျဖတ္ပြဲႀကီးမ်ား၊ လူမ်ိဳးေရးခြဲျခားမႈမ်ား၏ အဓိက ေရေသာက္ျမစ္မ်ားအနက္တစ္ခုျဖစ္ေသာ ထို၀ါဒကို စာေရးသူေလ့လာမိသမွ် ျပန္လည္မွ်ေ၀ရေသာ္…

    …မၾကာမီအခ်ိန္အတြင္း အီဗုိလူးရွင္းသီအုိရီသည္ လူမႈေရးသိပၸံမွအစ လူ႔သမုိင္းအထိ၊ စိတ္ပညာ မွအစ ႏိုင္ငံေရးအထိစသည့္ လူ႔အဖြဲ႕အစည္းႏွင့္သက္ဆုိင္သည့္ ဘာသာရပ္နယ္ပယ္အားလုံးအတြက္ အဓိကကိုးကား ရေသာ အေျခခံျဖစ္သြားေလေတာ့သည္။ အေတြးအေခၚနယ္ပယ္တုိင္းတြင္ “အသက္ရွင္ေရးအတြက္ တုိက္ပြဲ ဆင္ႏႊဲရမည္”ဟူေသာေႀကြးေၾကာ္သံႏွင့္ “အသင့္ေတာ္ဆုံးသူသာလွ်င္  ဆက္လက္ အသက္ရွင္မည္”ဟူေသာ ေႀကြးေၾကာ္သံမ်ားျဖင့္ ေက်ာ္ၾကားသြားေလၿပီ။ ႏိုင္ငံေရး ပါတီမ်ား၊ ႏုိင္ငံအစုိးရမ်ား၊ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးပုိင္းမ်ား၊ စီးပြားေရး အေဆာက္အအုံမ်ား၊ ပုဂၢလိကအသိုင္းအ၀ိုင္းမ်ား စသည္တုိ႔တြင္ ထုိေႀကြးေၾကာ္သံမ်ား ဟိန္းေနေတာ့၏။ … ဒါ၀င္၀ါဒျဖန္႔မႈသည္ ပညာေရးမွအစ အႏုပညာအထိ၊ ႏိုင္ငံေရးမွအစ လူ႔သမုိင္း ဘာသာရပ္မ်ားအထိ ပ်ံ႕ႏွံ႔အသုံးျပဳၾကေလသည္။ ဘာသာရပ္တုိင္းကို ဒါ၀င္အေတြးအေခၚႏွင့္ အီဗိုလူးရွင္း သီအုိရီကို ႀကိဳးစား၍ ဆက္စပ္ၾကေလသည္။… ဒါ၀င္ကိုယ္တုိင္က သူ၏အီဗိုလူးရွင္းသီအုိရီကုိ လူမႈေရးသိပၸံ ဘာသာရပ္မွ ကိုယ္က်င့္တရားဆုိင္ရာ သေဘာေပါက္မႈမ်ားႏွင့္ပတ္သက္၍ အေျခခံသေဘာတရားအျဖစ္ တည္ေဆာက္ရန္ ေထာက္ခံေျပာဆုိခဲ့ေပသည္။ အိပ္ခ်္သီးလ္ (H.Thiel) ထံသုိ႔ ၁၈၆၉ ခုႏွစ္တြင္ ေရးပို႔ခဲ့ေသာ စာတစ္ေစာင္တြင္ ဒါ၀င္က ေအာက္ပါ အတုိင္း ေရးသားခဲ့ေလသည္။

    “လူႀကီးမင္းကေန၊ ကၽြႏ္ုပ္၏ မ်ိဳးစုမ်ား၏ေျပာင္းလဲမႈႏွင့္ပတ္သက္၍ အသုံးျပဳေသာပုံစံကို စိတ္ဓါတ္ေရးရာက်င့္၀တ္အပိုင္းႏွင့္ လူမႈေရးအပိုင္းတြင္ ဆင္တူရုိးမွား အျမင္မ်ားအေနျဖင့္ အသုံးခ်ေနသည္ကို ကၽြႏ္ုပ္မည္မွ် ႏွစ္ေထာင္းအားရ စိတ္၀င္စားစြာ ေစာင့္ၾကည့္ေနသည္ကို သံသယကင္းစြာ ယုံၾကည္လိမ့္မည္ဟု ေမွ်ာ္လင့္ပါသည္။” 1

    1 Francis Darwin, The Life and Letters of Charles Darwin, D.Appleton and Co. 1896, vol.2, p.294

    သမုိင္းပါေမာကၡ ခ်က္ ဘာရ္ဇြန္းက လက္ရွိကမာၻတြင္ သိပၸံပညာ၊ လူမႈဆက္ဆံေရးႏွင့္ ယဥ္ေက်းမႈတုိ႔ေၾကာင့္ ကိုယ္က်င့္တရားအလြန္အမင္းပ်က္ျပားေနျခင္းႏွင့္ပတ္သက္၍ “ဒါ၀င္၊ မားစ္(က္)၊ ေ၀ဂ္နာ” ဟူေသာစာအုပ္တြင္ ေအာက္ပါအတုိင္း သုံးသပ္ခ်င့္တြက္ထားေပသည္။ ဤကမာၻေလာကတြင္ ဒါ၀င္၀ါဒ၏ ၾသဇာလႊမ္းမိုးမႈႏွင့္ပတ္သက္၍ ဘာရ္ဇြန္း၏ေ၀ဖန္ သုံးသပ္ခ်က္သည္ အင္မတန္ မွန္ကန္ လြန္းလွေပသည္။

    “…၁၈၇၀ ခုႏွစ္ႏွင့္ ၁၉၁၄ ခုႏွစ္ၾကားကာလမ်ားတြင္ ဥေရာပတစ္ခြင္လုံး ႏုိင္ငံတုိင္း၌ လက္နက္တပ္ဆင္မႈကိုလိုလားေသာ စစ္အုပ္စု၊ သနားၾကင္နာမႈကင္းမဲ့စြာ ၿပိဳင္ဆုိင္မႈကို လုိလားေသာ အတၱ၀ါဒီအုပ္စု၊ ေခတ္ေနာက္က်ေနေသာလူတုိ႔ကို လက္လြတ္စပယ္ ကိုင္တြယ္ႏိုင္ခြင့္ေတာင္းဆုိသည့္ နယ္ခ်ဲ႕အုပ္စု၊ အာဏာသိမ္းျခင္းကို လုိလားေတာင္းဆုိေသာ ဆုိရွယ္လစ္၀ါဒီအုပ္စု၊ ျပည္တြင္းရွိလူမ်ိဳးျခားအားလုံးကို သတ္ျဖတ္သုတ္သင္ခြင့္ ေတာင္းဆုိသည့္ လူမ်ိဳးေရး၀ါဒီအုပ္စု စသည္တုိ႔ မႈိလို ေပါက္လာခဲ့သည္။ ၎တုိ႔က အမ်ားလူထု၏ႀကိဳက္ႏွစ္သက္မႈကိုဆြဲေဆာင္ႏိုင္ျခင္းႏွင့္ ၎တုိ႔၏ေက်ာ္ၾကားမႈ ဂုဏ္က်က္သေရေတြ က်ဆင္းလာသည္ႏွင့္အမွ် စပင္ဆာႏွင့္ ဒါ၀င္တုိ႔ကို စတင္ကုိးကား လာၾကေလသည္။ သိပၸံေယာင္ေဆာင္သည့္ ဒုစရုိက္မ်ားဟုပင္ ဆုိရေပမည္။ လူမ်ိဳးခြဲျခား ေရးသည္ ဇီ၀နိယာမျဖစ္သြားသည္။ လူမႈေရးျဖစ္စဥ္အျဖစ္သာ ယူဆၾကေတာ့သည္။ ဒါ၀င္ ၀ါဒီတုိ႔၏အမူအက်င့္ႏွင့္ ေဆာင္ရြက္မႈေတြခ်ည္း ျဖစ္ေပသည္။”2

    2 Jacques Barzun, Darwin, Marx, Wagner, Garden City, N.Y: Double Day, 1958, pp.94-95 cited  in Henry M.Morris, The Long war Against God, Baker Book House, 1989, p.70

    …လူသားကိုဖြံ႕ၿဖိဳးေသာတိရစာၦန္အျဖစ္ လက္ခံယုံၾကည္သူတုိ႔သည္ အင္အားခ်ိနဲ႔သူတုိ႔၏ ေက်ာကိုနင္းေခ်၍ ျမင့္ေသာအဆင့္သို႔တက္ရန္ ၀န္မေလးၾကေခ်။ နာဖ်ားမက်န္းသူတုိ႔ႏွင့္ အင္အားခ်ိနဲ႔ သူတုိ႔ကို ေဖ်ာက္ဖ်က္ပစ္ရန္ႏွင့္ သူတုိ႔အျမင္တြင္ အဆင့္နိမ့္သည္ဟုထင္ေသာ လူမ်ိဳးမ်ားကို အစု လိုက္သတ္ျဖတ္ရန္ နည္းလမ္းရွာၾကေလသည္။ အဘယ့္ေၾကာင့္ဆုိေသာ္ သူတုိ႔လက္ခံယုံၾကည္ထားသည့္ သိပၸံ မ်က္ႏွာဖုံးတပ္ထားေသာသီအုိရီက ထိုကဲ့သုိ႔လုပ္ျခင္းသည္ “သဘာ၀နိယာမတရား”ျဖစ္သည္ဟု သင္ေပးထား ေသာေၾကာင့္ျဖစ္သည္။

    စာေရးသူ၏ ယခုေဖာ္ျပခ်က္မ်ားသည္ မူရင္းေရးသားသူ ဟာရြန္ယာဟ္ယာ ေရးသည့္ စာအုပ္ကို ဘာသာျပန္ပညာရွင္ အလီတန္ဂြန္းက အဂၤလိပ္ဘာသာမွ တဆင့္ ျမန္မာဘာသာသုိ႔ျပန္ဆုိသည့္  “လူ႔ေလာကသို႔ ေဘးဒုကၡအေပါင္း ယူေဆာင္ခဲ့ေသာဒါ၀င္၀ါဒ”စာအုပ္မွ အခ်က္အလက္အခ်ိဳ႕ကိုသာ ေကာက္ႏုတ္ ေဖာ္ျပျခင္းျဖစ္ပါသည္။ English version အေနျဖင့္ကေတာ့ ”THE DISASTERS DARWINISM BROUGHT TO HUMANITY” ဟူ၍ျဖစ္ပါသည္။

    “ဤေနရာတြင္ စာေရးသူအေနျဖင့္ အဓိကထား၍ ေျပာလုိသည္မွာ ဖန္ဆင္းရွင္၀ါဒကိုလက္မခံသူတုိင္း (သုိ႔) ဘုရားမဲ့၀ါဒီ၊ Free Thinker တုိင္းသည္ လူမ်ိဳး/ဘာသာေရး အဓိကရုဏ္းဖန္တီးသူမ်ား မဟုတ္ပါ။ သို႔ေသာ္ လူမ်ိဳး/ဘာသာေရး အဓိကရုဏ္း ဖန္တီးလိုသူမ်ား၊ လူမ်ိဳးတုံးသတ္ျဖတ္ပြဲမ်ားႏွင့္ ဒါ၀င္လူမႈေရး၀ါဒ မည္သုိ႔ဆက္စပ္သည္။ ကမာၻ႕လူသတ္သမားႀကီးမ်ား အမ်ားစုသည္ မည္သို႔ေသာ အုိင္ဒီယာမ်ိဳးျဖင့္ လူမ်ိဳးတုံး သတ္ျဖတ္မႈေတြက်ဴးလြန္ခဲ့ၾကသည္၊ လူမ်ိဳးေရးခြဲျခား ဖိႏွိပ္ဆက္ဆံမႈမ်ား ျပဳလုပ္ခဲ့ၾကသည္ကို စာေရးသူ ဖတ္မိ သမွ်ကို လက္ရွိျပည္တြင္းေရးအေျခအေနမ်ားႏွင့္ဆက္စပ္၍ ျပန္လည္မွ်ေ၀ျခင္းသာ ျဖစ္ပါသည္။ (စာေရးသူ)

    အေၾကာင္းဆက္စပ္သျဖင့္ ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတႀကီး ဦးသိန္းစိန္၏ ၂၀၁၃ခုႏွစ္၊ ၾသဂုတ္လ (၁)ရက္ေန႔တြင္ မီဒီယာမ်ားမွတဆင့္ ႏိုင္ငံေတာ္သုိ႔မိန္႔ၾကားခဲ့ေသာ မိန္႔ခြန္းကိုလည္း ေကာက္ႏုတ္ေဖာ္ျပလိုပါသည္။

    “…အေၾကာင္းတုိက္ဆုိင္တဲ့အတြက္ ဒီေနရာမွာကၽြန္ေတာ့္အေနနဲ႔ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းရဲ႕ အလယ္ ပစၥယံညီလာခံမိန္႔ခြန္းကို ကိုးကားၿပီးေျပာၾကားလိုပါတယ္။ … လူမႈတုိးတက္ေရးနဲ႔ ဘာသာေရးတုိ႔ဟာ တစ္ခုနဲ႔ တစ္ခု ဆန္႔က်င္ဘက္သေဘာမေဆာင္ေၾကာင္း၊ ဒါေပမယ့္ ဘာသာတရားရဲ႕နာမကိုအလြဲသုံးစားလုပ္ၿပီး ဆင္ ျခင္တုံတရားကင္းမဲ့ျခင္းကို အေၾကာင္းျပဳၿပီး မတရားတဲ့အမႈေတြကိုျပဳရင္ေတာ့ လူ႔အဖြဲ႕အစည္းက အဲဒီ မတရား မႈကို လ်စ္လ်ဴရႈႏုိင္မွာမဟုတ္ဘူးလို႔ အတိအလင္းေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။

    လူအမ်ားကိုနစ္နာေစမယ့္ တရားဓမၼျဖစ္ေလဟန္ ေဟာေျပာမႈေတြ၊ လုပ္ေဆာင္မႈေတြကိုလည္း တားျမစ္သြားရမယ္လို႔ အဲဒီမိန္႔ခြန္းမွာ ထင္ထင္ရွားရွားႀကီး ေဖာ္ျပခဲ့ပါတယ္။ အဲသလုိပဲ လြတ္လပ္စြာ ဘာသာကုိးကြယ္ႏိုင္မႈဆုိတဲ့ အခြင့္အေရးကိုေပးတဲ့ေနရာမွာေတာ့ ႏိုင္ငံေရးနဲ႔ ကိုးကြယ္သည့္ဘာသာေရး ႏွစ္ဌာနစပ္ၾကား စည္းတားရေပလိမ့္မည္လို႔ဆုိခဲ့ပါတယ္။ … ဗိုလ္ခ်ဳပ္ရဲ႕အလယ္ပစၥယံညီလာခံမိန္႔ခြန္းဟာ ဒီကေန႔ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ႏိုင္ငံအေျခအေနမွာ မ်ားစြာစဥ္းစားစရာ၊ မ်ားစြာသင္ခန္းစာယူစရာျဖစ္တယ္လို႔ ဆုိရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။”

     

    Liability လား? Asset လား? ကၽြႏု္ပ္တုိ႔၏ပိုင္ဆုိင္မႈမ်ား…

            ျမန္မာလိုဆုိရင္ေတာ့ “ပစၥည္းသခၤါရ၊ လူသခၤါရ”ဟု ဆုိရလိမ့္မည္ထင္ပါသည္။ ကၽြႏ္ုပ္တုိ႔၏ ပိုင္ဆုိင္မႈ မ်ားသည္ အနိစၥသေဘာအတုိင္း ပ်က္စီး၊ ဆုံးရႈံးရတတ္သည့္ သေဘာရွိပါသည္။ ဘာသာတရားတုိင္းတြင္လည္း ထုိသခၤါရတရားႏွင့္ပတ္သက္ၿပီး ဆုိဆုံးမမႈမ်ားရွိပါသည္။ သို႔ေသာ္ လူအခ်ိဳ႕သည္ ထုိမၿမဲေသာ သေဘာမ်ားကို သိထားပါလ်က္ႏွင့္ ဘာေၾကာင့္မ်ား “ငါ့ပိုင္ဆုိင္မႈ၊ ငါ့အိမ္”ဆုိၿပီး အတၱေတြ ႀကီးေနရပါသနည္း၊ အမွန္တကယ္ပဲ ထုိပိုင္ဆုိင္မႈမ်ားကို ထာ၀ရတည္တံ့သည္ဟုထင္ေနသည္လား၊ သို႔မဟုတ္ ထာ၀ရ မတည္တံ့မွန္းသိ၍ မိမိ၏ေနာင္သားစဥ္ေျမးဆက္အထိ ေရရွည္တည္တံ့ႏုိင္ေအာင္ ဥာဏ္နီဥာဏ္နက္ မ်ားသုံးၿပီး တရားသည့္နည္းေရာ၊ မတရားသည့္နည္းပါသုံး၍ တုိးပြားတည္တံ့ေအာင္လုပ္ေနသည္လားဆုိသည္ကိုေတာ့ ကာယကံရွင္မ်ားသာ သိပါလိမ့္မည္။ စာေရးသူကေတာ့ အေမရိကန္ႏိုင္ငံမွ စီးပြားေရးပညာရွင္ႀကီးတစ္ဦးျဖစ္သူ Robert T.Kiyosaki ႀကိဳတင္ခန္႔မွန္းခဲ့သည့္ ခန္႔မွန္းမႈႏွင့္ ၎ခန္႔မွန္းသည့္အတုိင္းျဖစ္ေပၚလာမႈကိုၾကည့္ၿပီး သံေ၀ဂယူမိပါသည္။

    လြန္ခဲ့သည့္ႏွစ္အနည္းငယ္က အေမရိကန္မွစတင္ကာ တစ္ကမာၻလုံးတြင္ စီးပြားပ်က္ကပ္ ႀကီးကို ႀကဳံခဲ့ရပါသည္။ ထို စီးပြားပ်က္ကပ္ႀကီးမႀကဳံခင္ ႏွစ္အနည္းငယ္ကပင္ Robert T.Kyiosaki က ၎၏ Rich Dad Poor Dad အမည္ရေသာ စာအုပ္တြင္ ကၽြႏ္ုပ္တုိ႔ပိုင္ဆုိင္ေသာအိမ္မ်ားသည္ ကၽြႏ္ုပ္တုိ႔ရပုိင္ခြင့္ Asset မ်ားမဟုတ္၊ ကၽြႏ္ုပ္တုိ႔ေပးရန္ရွိသည့္ တာ၀န္မ်ား(သုိ႔)ေႀကြးၿမီမ်ား Liabilities မ်ားျဖစ္သည္ဟု ခန္႔မွန္း ေျပာဆုိခဲ့သျဖင့္ အေမရိကန္စီးပြားေရး ပညာရွင္ေလာကတြင္ ေ၀ဖန္သံမ်ားညံသြားခဲ့သည္။

    သုိ႔ေသာ္ ေနာက္ ႏွစ္အနည္းငယ္အၾကာတြင္ ၎ခန္႔မွန္းသည့္အတုိင္း Credit Card (အေႀကြး၀ယ္ကဒ္မ်ား) အသုံးမ်ားေသာ ႏုိင္ငံတြင္ အိမ္၊ၿခံ၊ေျမ ေစ်းကြက္က ကေသာင္းကနင္းျဖစ္၊ ဘဏ္ေတြေဒ၀ါလီခံသည့္အခါ (အေႀကြး၀ယ္ ကဒ္မ်ား) စိတ္မခ်ရေတာ့၊ သုံးလို႔မရေတာ့၊ စီးပြားေရးေႀကြးၿမီမ်ားကိုေပးဆပ္ရန္လည္း ေငြမရွိသည့္အခါ မိမိ ေနထုိင္သည့္တုိက္ခန္း၊ အိမ္ခန္းမ်ား (အေႀကြးစနစ္ Installment ျဖင့္၀ယ္ယူထားသည္ကမ်ားပါသည္)ကို ဘဏ္မ်ားသုိ႔ ထိုးအပ္လိုက္ရၿပီး လူေတြအမ်ားႀကီး အလုပ္လက္မဲ့၊ အုိးမဲ့အိမ္မဲ့မ်ားျဖစ္ကုန္ၾကသည္။ အေမရိကန္လို ကမာၻ႔စူပါပါ၀ါ၊ ကမာၻ႔ပညာရွင္ႀကီးမ်ားေပါမ်ားသည့္ႏိုင္ငံတြင္ စတင္၍ျဖစ္ျခင္းျဖစ္သည္။ အရပ္ကူပါ၊ လူ၀ုိင္းပါ ။ အစုိးရလည္း မေနရ၊ ေနာက္ဆုံးေတာ့ ကမာၻ႔အႀကီးဆုံးျဖစ္ၿပီး အစိုးရမွ ျခယ္လွယ္ျခင္း ကင္းေသာ လြတ္လပ္သည့္ေစ်းကြက္ႀကီးကို အစိုးရကေငြစုိက္ထုတ္ကာ ကယ္တင္လုိက္ရသည္။ ႏိုင္ငံလည္း ေတာ္ေတာ္ အေႀကြးတင္သြားသည္။ ဤျဖစ္ရပ္ကုိၾကည့္ျခင္းအားျဖင့္ စာေရးသူက Robert T.Kiyosaki မဟုတ္သည့္တုိင္ သူ႔အေတြးအေခၚ လမ္းေၾကာင္းအတုိင္း စဥ္းစားမိသည္။

    စာေရးသူတုိ႔ိႏိုင္ငံတြင္လည္း သူတုိ႔ႏိုင္ငံမွာလို အေႀကြး၀ယ္ကဒ္ေတြ လႈိင္လိႈင္ သုံးေနတာမဟုတ္သည့္တုိင္ ကိုယ့္အိမ္၊ ကိုယ့္ၿခံသည္ ကိုယ္ပိုင္ဆုိင္သည့္ မေရႊ႕ေျပာင္းႏုိင္ေသာ ပစၥည္းမ်ားဟု အတပ္ေျပာႏိုင္ပါမည္ေလာ၊ တစ္ခ်ိန္ခ်ိန္တြင္ စာေရးသူတုိ႔ အိမ္၊ၿခံ၊ေျမမ်ားအား အေလ်ာ္အျဖစ္ ခုႏွိမ္ျခင္း မခံရဟု (သုိ႔) ရန္သူမ်ိဳးငါးပါးျဖင့္ မပ်က္စီး၊ မဆုံးရႈံးဟု မည္သူအာမခံႏိုင္ပါမည္လဲ။ ႏိုင္ငံႀကီးအခ်ိဳ႕ကေတာ့ ၎တုိ႔ ရစရာရွိေသာအေႀကြးမ်ားကို ေလွ်ာ္ပစ္သည္ဟုေတာ့ ၾကားသိေနရသည့္တုိင္ စာေရးသူတုိ႔ႏိုင္ငံတြင္ ႏုိင္ငံျခားေႀကြးၿမီမ်ား မည္မွ်ရွိေနပါၿပီလဲ၊ ထုိႏိုင္ငံႀကီးမ်ားမွ ထုိေႀကြးၿမီမ်ားကို မေလွ်ာ္ပစ္ခဲ့လွ်င္…အစရွိသည္ျဖင့္ မီးခုိးတန္းႀကြက္ေလွ်ာက္ ေတြးမိလွ်င္ သက္ေမာခ်စရာေတြႀကီးမ်ားသာျဖစ္သည္။

    အခ်ဳပ္အားျဖင့္ေတာ့… စာေရးသူတုိ႔ ေလာကႀကီးတြင္ ခဏတာေနရသည့္အခ်ိန္တြင္ တစ္ဦးႏွင့္တစ္ဦး ေမတၱာပြားမ်ားကာ ေ၀မွ် ႏိုင္ရန္လိုပါသည္။ သို႔မွသာ စာေရးသူတုိ႔ မ်ိဳးဆက္သစ္မ်ားအတြက္လည္း ေငြေၾကး၊ အိမ္ၿခံေျမ ပိုင္ဆုိင္မႈစသည္ တုိ႔အျပင္ သစၥာတရား၊ ေမတၱာတရား၊ ဥာဏ္အလင္းထြန္းလင္းေစမည့္ပညာ အစရွိသည့္ လူသားဆန္သည့္ ေကာင္းမြန္ေသာ ရုပ္ႏွင့္ နာမ္ပိုင္းဆုိင္ရာတရားမ်ားကိုလည္း အေမြအျဖစ္ ထားရစ္ခဲ့ႏိုင္ပါလိမ့္မည္။ စာေရးသူတုိ႔ ခဏတာမွ်ေနရေသာေလာကႀကီးကို ႏႈတ္ဆက္ ခြဲခြာရာတြင္ေတာ့ တာ၀န္ေက်ပြန္ေသာလူသားတစ္ေယာက္၊ တရားမွ်တေသာ လူသား တစ္ေယာက္အျဖစ္ ခြဲခြာႏႈတ္ဆက္ရင္း ေလာကီ၊ ေလာကုတၱရာ ႏွစ္ျဖာေသာ အက်ိဳးေအာင္ျမင္မႈမ်ားကို ရရွိႏိုင္ၾကပါေစလို႔ လူသားအားလုံးအတြက္ ဆုေတာင္းေပးရင္း၊ ေ၀ေနယ်ခပ္သိမ္းကို ေမတၱာပို႔ရင္းျဖင့္…

    သန္႔ဇင္ေအး

    မွီျငမ္းကိုးကား

    ၁။ ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏိုင္ငံေတာ္ သမၼတရုံး Facebook စာမ်က္ႏွာ

    ၂။ လူ႔ေလာကသို႔ ေဘးဒုကၡအေပါင္းယူေဆာင္ခဲ့ေသာဒါ၀င္၀ါဒ ၊ ဟာရြန္ယာယဟ္ ၊ အလီတန္ဂြန္း(ျမန္မာျပန္)

    ၃။ Rich Dad Poor Dad, Robert T.Kiyosaki

    ၄။ ေဆာင္းပါးတြင္ ေဖာ္ျပပါရွိၿပီးေသာ ဂ်ာနယ္မ်ား၊ သတင္းစာမ်ားႏွင့္ ေအာက္ေျခမွတ္စု Foot Notes မ်ား

  • ျမန္မာႏိုင္ငံမွ မြတ္စ္လင္မ်ား မ်ဳိးျဖဳတ္ သုတ္သင္ျခင္း အႏ ၱရာယ္တြင္း၀သို႕ ေရာက္ေနၿပီေလာ ? (ဘာသာျပန္)

    ၾသဂုတ္လ-၂၁၊ ၂၀၁၃
    M-Media
    Source: DVB
    ဘာသာျပန္ဆိုသူ- ျမင့္မိုရ္ေမာင္ေမာင္

    27131_4783306302136_1685146913_n
    မတ္လတြင္းျဖစ္ပြားခဲ့သည့္ မိထၳိလာျမိဳ႕မွ အၾကမ္းဖက္မႈတြင္ အသတ္္ခံရသူ တဦး၏ အေလာင္းနားမွ လက္နက္ကိုင္ဆိုင္ထားသူမ်ားႏွင့္ လံုျခံဳေရးအဖြဲ႕ဝင္တဦး

    ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္းရိွ လူနည္းစု မြတ္စ္လင္မ္တို႕အေပၚ စံနစ္တက်လႈံ႕ေဆာ္အၾကမ္းဖက္မႈမ်ားအတြက္ ျမန္မာအစိုးရမွ အတိုင္းအတာ ပမာဏတစ္ရပ္အထိ လက္သင့္မခံႏိုင္စရာေကာင္းေအာင္ ပံ့ပိုးကူညီေနေၾကာင္း ေပၚလြင္လာပါသည္။ ယင္းပံ့ပိုးမႈအား စစ္ေဆး အေရးယူျခင္းမရိွပါက မ်ဳိးျဖဳတ္သုတ္သင္မႈထံသို႕ ဦးတည္လာႏိုင္သည္ဟု အဂၤါေန႕ထြက္ အစီရင္ခံစာသစ္တစ္ခုမွ သတိေပးလိုက္သည္။

    အစၥလာမ္သာသနာကို တစ္ဖက္သတ္ရြံမုန္းသြားေအာင္ အမုန္းတရား၀ါဒျဖန္႕မႈ က်ယ္ျပန္႕လာျခင္းႏွင့္အတူ ျမန္မာႏိုင္ငံ မြတ္စ္လင္မ္မ်ားကို တစိုက္မတ္မတ္ေစာ္ကားေနမႈမ်ားမွာ အစိုးရ၏ သေဘာတူညီမႈႏွင့္ တရား၀င္ ေဘးမဲ့ေပးထားျခင္းက အေျခခံေလာင္စာျဖစ္ေနသျဖင့္ ၫွင္းပန္းႏွိပ္စက္မႈမ်ား ျဖစ္လာရေၾကာင္း ႏ်ဴးေယာ့ခ္ အေျခစိုက္ လူ႔အခြင့္အေရး လႈပ္ရွားမႈအဖဲြ႔ (Physicians for Human Rights – PHR)၏ ေလ့လာမႈ စာတမ္း၌ ေဖာ္ျပထား၏။

    “ ဤအေျခအေနမ်ားကို ၾကပ္မတ္မႈမရိွဘဲ ဆက္လႊတ္ထားပါက ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ လူမဆန္သည့္ျပစ္မႈမ်ား ႏွင့္ မ်ဳိးျဖဳတ္သုတ္သင္မႈ အပါအ၀င္ တိုင္းျပည္တစ္ခုလံုး ပ်က္စီးမည့္ အၾကမ္းဖက္မႈႀကီးအား ေတြ႕ႀကံဳသြားဖြယ္ရိွေနပါသည္ ” ဟု အစီရင္ခံစာမွ သတိေပးထားသည္။

    ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ မ်ဳိးျဖဳတ္သုတ္သင္မႈ ကာကြယ္ေရးဆိုင္ရာ ကုလသမဂၢ အထူးညႊန္ၾကားေရးဌာနမွ သတ္မွတ္ထားေသာ သတိေပးစည္းမ်ဥ္း ၈ ခ်က္ႏွင့္ ၫိွစြန္းေနၿပီျဖစ္ေၾကာင္း၊ အထူးသျဖင့္ ဆယ္စုႏွစ္မ်ားစြာ အဓမၼ အင္အားသံုးခ်ဳပ္ထိန္းခံရသည့္ ရခိုင္ျပည္နယ္ရိွ ရိုဟင္ဂ်ာလူမ်ဳိး ၈ သိန္း ကိစၥျဖစ္ေၾကာင္း အစီရင္ခံစာေရးသူတစ္ဦးမွ DVB သို႕ ေျပာဆိုခဲ့သည္။

    “ မ်ဳိးျဖဳတ္သုတ္သင္မႈႀကီးျဖစ္ေနၿပီလို႕ ဆိုလိုတာ မဟုတ္ေပမယ့္ အဲ့ဒီအႏ ၱရာယ္ရဲ႕ တြင္း၀ ကို ေရာက္ေနၿပီျဖစ္တယ္။ ဒါေၾကာင့္ တကယ္လို႕ အဲ့ဒီ စည္းမ်ဥ္းစံၫႊန္းေတြနဲ႕ၫိွစြန္းၿပီဆိုယင္ေတာ့ အေရးယူ ကာကြယ္မႈလုပ္ရေတာ့မွာပါဘဲ။ ကၽြန္ေတာ္တို႕က ဒီစာရင္း၀င္ေအာင္ သြတ္သြင္းခဲ့တာ မဟုတ္ပါဘူး။ ကၽြန္ေတာ္တို႕ ေတြ႕ျမင္တဲ့အတိုင္း ေဖာ္ျပခ်က္သာ ျဖစ္ပါတယ္ ” ဟု ျမန္မာႏိုင္ငံ အေရး သုေတသီ PHR တစ္ဦးျဖစ္ေသာ ဘီလ္ ေဒးဗစၥ (Bill Davis) က ဆိုသည္။

    အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ လူ႕အခြင့္အေရး ကာကြယ္ေရး အမႈေဆာင္ခ်ဳပ္ မက္သ်ဴး စမစ္(Mattew Smith) က ဤအစီရင္ခံစာသည္ ယံုၾကည္ လက္ခံႏိုင္ေသာ၊ မွ်တေသာ၊ အေရးပါေသာ အစီရင္ခံစာတစ္ေစာင္ ျဖစ္ေၾကာင္း ရွင္းျပၿပီး၊ မျဖစ္မေနကိုင္တြယ္ရမည့္ ကိစၥျဖစ္သည္ဟု အခိုင္အမာ ဆိုလိုက္သည္။ “ ဒီကိစၥကို မ်ဳိးျဖဳတ္သုတ္သင္မႈစံၫႊန္းနဲ႕ၫိွေနၿပီ ဆိုၿပီး ေဆြးေႏြးတဲ့ အဆင့္ထိေရာက္ေနပါၿပီ။ ဒီေဆြးေႏြးမႈပန္းတိုင္ကေတာ့ ပိုမိုၿပီးဆိုးဆိုး၀ါး၀ါးျဖစ္မလာေအာင္ ကာကြယ္ဖို႕ (နဲ႕) မ်ဳိးျဖဳတ္သုတ္သင္မႈလို႕ သတ္မွတ္အတည္ျပဳခံရတာမ်ဳိးကေန ေ၀းကြာေစဖို႕ ျဖစ္ပါတယ္ ” ဟု ၄င္းမွ  DVB သို႕ ေျပာၾကားခဲ့သည္။

    အစိုးက ႏိုင္ငံသားအျဖစ္ျငင္းပယ္ထားၿပီး ျပင္းထန္စြာဖိႏွိပ္ၫွင္းပန္းခံရေသာ ရိုဟင္ဂ်ာႏွင့္ ဗုဒၶဘာသာ၀င္တို႕၏ ရခိုင္ျပည္နယ္ပဋိပကၡ (ယမန္ႏွစ္ ဇြန္လ)မွစတင္၍ ျမန္မာႏိုင္ငံတစ္၀ွန္း ဘာသာေရးအၾကမ္းဖက္လိႈင္းလံုးမ်ား ရိုက္ခတ္ခဲ့သည္။ လူ႕အခြင့္အေရးေစာင့္ၾကည့္ေလ့လာမႈအဖြဲ႕(Human Rights Watch – HRW) ၏ အလြတ္သေဘာ စံုစမ္းမႈတစ္ရပ္က ျမန္မာ့လံုၿခံဳေရးတပ္ဖြဲ႕မ်ားသည္ လူနည္းစုတို႕အား ရွင္းလင္းဖယ္ရွားျခင္းလုပ္ငန္းစဥ္တြင္ ကိုယ္စိတ္တစ္လက္တည္း ပူးေပါင္း ပါ၀င္ခဲ့သည္ဟု ေကာက္ခ်က္ခ်ကာ ေဖာ္ထုတ္ တင္ျပႏိုင္ခဲ့သည္။

    ဤႏွစ္အေစာပိုင္းတြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံ အလယ္ပိုင္းေဒသမ်ား၌ အၾကမ္းဖက္မႈမ်ား ဆက္တိုက္ျဖစ္ပြားခဲ့ရာ ဗလီ၀တ္ေက်ာင္းမ်ား၊ ဘုန္းေတာ္ႀကီးေက်ာင္းမ်ား ႏွင့္ အိမ္ေျခ တစ္ေသာင္းမွ် ပ်က္စီးဆံုးရံႈးခဲ့သည္။ အာဏာပိုင္မ်ားက ရိုဟင္ဂ်ာ ဆန္႕က်င္ေရး သေဘာထားမွသည္ တိုင္းျပည္အႏွံ႕ မြတ္စ္လင္မ္ ဆန္႕က်င္ေရး လႈပ္ရွားမႈမ်ားျဖစ္လာသည္အထိ အားေပး အားေျမွာက္ျပဳခဲ့ေၾကာင္း၊ အျပင္းထန္ဆံုး ကာလ၌ အၾကမ္းဖက္ခံရသူမ်ာကို ကာကြယ္ရန္သာမက ဒုစရိုက္သားမ်ားကို ႏွိမ္ႏွင္းရန္ ပ်က္ကြက္ခဲ့ေၾကာင္း PHR မွ စြပ္စြဲလိုက္သည္။ ၄င္းအျပင္ အၾကမ္းဖက္မႈေနာက္ကြယ္မွ ႀကိဳးကိုင္ထားသည့္ ႏိုင္ငံေရးသမားတို႕၏ တင္ျပမႈတို႕အေပၚ စံုစမ္းစစ္ေဆးရန္ကိုလည္း တိုက္တြန္းခဲ့သည္။

    “ အာဏာပိုင္အစိုးရက ဖန္တီးတာလို႕ ဆိုလိုတာမဟုတ္ပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ သူတို႕ဟာ လုပ္သင့္တာကို မလုပ္ခဲ့တာကေတာ့ အမွန္ပါဘဲ။ ရဲတပ္ဖြဲ႕၀င္ေတြနဲ႕စစ္တပ္ရဲ႕လုပ္ရပ္ကို ေလ့လာၾကည့္လိုက္ပါ။ အၾကမ္းဖက္မႈ မရပ္မနားျဖစ္ေနပါလ်က္ မတားဆီးခဲ့ၾကပါဘူး။ လမ္းမေပၚမွာ အျပန္အလွန္ သတ္ျဖတ္ေနတာကိုလည္း ရဲတပ္ဖြဲ႕၀င္ေတြက ရပ္ၿပီးသာ ေစာင့္ၾကည့္ေနခဲ့ၾကတယ္။ တိတိက်က်ေျပာရယင္ ဒါဟာ အကာအကြယ္ေပးဖို႕ ပ်က္ကြက္တာပါဘဲ ” ဟု ေဒးဗစၥ က ဆိုေလသည္။

    ျမန္မာႏိုင္ငံအလယ္ပိုင္း မိတၳီလာၿမိဳ႕၌ မြတ္စ္လင္မ္ေက်ာင္းသားငယ္မ်ားအား စုၿပံဳသတ္ျဖတ္မႈႏွင့္ပတ္သက္၍ PHR မွ ေမလတြင္ အစီရင္ခံစာတစ္ေစာင္ ထုတ္ျပန္ခဲ့သည္။ ၄င္း၌ မြတ္စ္လင္မ္တို႕အား လွီးျဖတ္ သတ္ျဖတ္ေနစဥ္ ရဲတပ္ဖြဲ႕၀င္မ်ားသည္ အရုပ္သဖြယ္ ရပ္ၾကည့္လ်က္သာရိွေၾကာင္း ေဖာ္ျပထားသည္။

    ၿပီးခဲ့သည့္ အဂၤါေန႕က ထုတ္ျပန္လိုက္ေသာ အစီရင္ခံစာ၌ မြတ္စ္လင္မ္တို႕၏စီးပြားေရးကို သပိတ္ေမွာက္ရန္ ဗုဒၶဘာသာ၀င္တို႕အား လႈံ႕ေဆာ္ေနသည့္ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ၉၆၉ အစြန္းေရာက္ အမ်ဳိးသားေရးလႈပ္ရွားမႈသည္ ပြင့္ထြက္လာေသာ အၾကမ္းဖက္မႈမ်ားစြာႏွင့္ အခ်ိတ္အဆက္ရိွေနေၾကာင္း ေဖာ္ျပထားသည္။ မိတၳီလာအၾကမ္းဖက္မႈ မျဖစ္ပြားမီ တစ္ပတ္အလိုတြင္ မီးရိႈ႕မခံလိုပါက ၉၆၉ စတစ္ကာမ်ားကို မိမိတို႕အိမ္မ်ား၌ ေဖာ္ျပထားရမည္ဟုဆို၍ ဗုဒၶဘာသာ၀င္အုပ္စုမ်ားသည္ တစ္အိမ္တက္ဆင္း  ေ၀ငွခဲ့ေၾကာင္း မ်က္ျမင္သက္ေသတစ္ဦးမွ PHR သို႕ ေျပာျပခဲ့၏။

    “ တုိက္ခုိက္မႈေတြျဖစ္ပြားလာတဲ့အခါ ၉၆၉ စတစ္ကာကပ္ထားတဲ့အိမ္ေတြ၊ ၉၆၉ နံပါတ္ ေဆးမႈတ္ေရးသားထားတဲ့ အိမ္ေတြဟာ အကာအကြယ္ရခဲ့ၾကတယ္။ ဒါဟာ ခိုင္မာတဲ့ သက္ေသျပခ်က္ မဟုတ္ေပမယ့္လည္း အဲ့ဒီလို ဆက္စပ္ေနမႈကို ကၽြန္ေတာ္တို႕ တကယ္ကို ေတြ႕ၾကရတယ္။ ၉၆၉ အဖြဲ႕က ဒီကိစၥကို ပစ္မွတ္ထား စီမံတာလားဆိုတာ ကၽြန္ေတာ္ မေျပာတတ္ပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ သူတို႕ဟာ မြတ္စ္လင္မ္ဆန္႕က်င္ေရး လႈပ္ရွားမႈနဲ႕အတူ အမုန္းတရားျဖန္႕ခ်ိေရးအတြက္ ေဒါက္တိုင္ေတြဘဲဆိုတာကေတာ့ အေသအခ်ာပါဘဲ ” ဟု ေဒးဗစၥက ေျပာဆိုသည္။

    ယင္းလႈပ္ရွားမႈ၏ နာမည္ႀကီးေဟာေျပာသူတစ္ဦးျဖစ္သည့္ ဦး၀ီရသူမွာ သူ၏မီးေမႊးမိႈင္းတိုက္ တရားပြဲၿပီးဆံုးခဲ့ေသာ ေနရာမ်ားစြာ၌ မ်ားမၾကာမီအတြင္း အၾကမ္းဖက္မႈျဖစ္ပြားခဲ့ေၾကာင္း လူသိမ်ားလွေပသည္။ မိတၳီလာတြင္ မြတ္စ္လင္မ္ကေလးငယ္မ်ား အသတ္ခံရျခင္းသည္ မိမိတို႕၏ အင္အားကို ခင္းက်င္းျပသျခင္းဟုလည္း ေျပာဆိုခဲ့သည္။

    အၾကမ္းဖက္မႈအတြက္ မိမိတို႕ထံ တာ၀န္မရိွပါဟု အစိုးရမွ မျပတ္စတမ္း ျငင္းဆိုေနလ်က္ ၉၆၉ ကို  ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအဖြဲ႕အျဖစ္ အကာအကြယ္ေပးေနျပန္သည္။ သို႕ေသာ္ တက္ၾကြလႈပ္ရွားသူမ်ား၏အဆိုအရ – ႏွစ္ေပါင္းငါးဆယ္နီးပါး စစ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးလမ္းေၾကာင္းမွ ခြဲျဖာထြက္ရိွလာသည့္ ျမန္မာႏိုင္ငံအဖို႕ ယင္းသို႕ျပဳလုပ္ေနျခင္းျဖင့္ အမ်ဳိးသားျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရးအား နစ္နာပ်က္သုဥ္းသြားေစႏိုင္သည္ ဟု သိရသည္။

    “ ဘာသာတရားေတြအၾကား အၾကမ္းဖက္မႈေတြ၊ အၾကမ္းဖက္မႈျဖစ္လာေအာင္ အမုန္းသြတ္သြင္းလႈံ႕ေဆာ္တရားပြဲေတြကို ခြင့္ျပဳေနမႈအတြက္ တာ၀န္ယူဖို႕ အစိုးရအေနနဲ႕ ေရရွည္ေခါင္းေရွာင္လို႕ မရႏိုင္ေတာ့ပါဘူး။ ဒါ့အျပင္ ဇာတ္လမ္းအဆံုးသတ္ေကာင္းလိမ့္မယ္လို႕ ေမွ်ာ္မွန္းလို႕ မရႏိုင္ေတာ့ပါဘူး ” ဟု HRW ၏ အာရွေဒသတာ၀န္ခံ ဒုတိယဒါရိုက္တာျဖစ္သူ ဖီးလ္ ေရာဘတ္ဆင္(Phil Robertson) မွ ထုတ္ေဖာ္ေျပာၾကားလိုက္သည္။

    **  ဟန္းနား ဟင္းဒ္စထေရာမ္း(HANNA HINDSTROM) ၏ Burmese Muslims at ‘great risk’ of genocide, warn activists အမည္ရိွေဆာင္းပါးကို ျမင့္မိုရ္ေမာင္ေမာင္မွ ဆီေလ်ာ္ေအာင္ ျပန္ဆိုေရးသားပါသည္။

    ** မူရင္းလင့္ခ္ – http://www.dvb.no/news/burmese-muslims-at-great-risk-of-genocide-warn-activists/31682

  • မြတ္စ္လင္မ္ လူနည္းစုအေပၚ ျမန္မာ ဗုဒၶဘာသာ၀င္တို႕၏ သေဘာထား (ဘာသာျပန္ သတင္း-ေဆာင္းပါး)

    ၾသဂုတ္လ- ၁၉ ရက္၊ ၂၀၁၃
    M-Media
    မူရင္းဆုိဒ္-THE IRISH TIMES
    ဘာသာျပန္ဆိုသူ – ျမင့္မိုရ္ေမာင္ေမာင္

    အမုန္းတရား ႏွင့္ အက်ဥ္းအၾကပ္

    ရိုဟင္ဂ်ာ ႏွင့္ အျခားမြတ္စ္လင္မ္တို႕အေပၚ အစြန္းေရာက္ဗုဒၶဘာသာ၀င္တို႕မွ လူမ်ဳိးႀကီး၀ါဒျဖင့္ အမုန္းတရားမီးေမႊးေနျခင္းမွာ ႏိုင္ငံေရးမႈိင္းတုိက္မႈ၌ အပါအ၀င္ျဖစ္သည္။

     

    irishtimes
    (ဓာတ္ပံု – စစ္ေတြၿမိဳ႕၊ ေအာင္မဂၤလာရပ္ကြက္အ၀င္ရိွ စစ္ေဆးေရးဂိတ္တစ္ခု ) Photograph: Tom Farrell

    ျမန္မာႏိုင္ငံအေနာက္ေျမာက္ပိုင္း၊ ရခိုင္ျပည္နယ္၏ၿမိဳ႕ေတာ္ရိွ ဌာနဆိုင္ရာအေဆာက္အဦးမ်ားကို အသာထားဘိဦး။ ေနာက္ဆံုးက်န္ မြတ္စ္လင္မ္ရပ္ကြက္သို႕ ခြင့္ျပဳခ်က္မရဘဲ သြားလာသူအားလံုးကို ရပ္တန္႕စစ္ေဆးရန္ စစ္ေဆးေရးဂိတ္တစ္ခု ျပဳလုပ္ထားသည္။ ေအာင္မဂၤလာရပ္ကြက္ႏွင့္ မီတာတစ္ရာေက်ာ္မွ်သာကြာေ၀းေသာ ၄င္းေနရာအနီးတစ္၀ိုက္တြင္ ရဲတပ္ဖြဲ႕၀င္မ်ား ေနပူႀကဲႀကဲေအာက္၌ ေလ်ာ့တိေလ်ာ့ရဲထိုင္ေနၾကသည္။ ယင္းရပ္ကြက္မွာ လူဦးေရ ၇၀၀၀ ခန္႕ရိွ ရိုဟင္ဂ်ာမြတ္စ္လင္မ္အမ်ားစုေနထိုင္ၾကသည့္ ရပ္၀န္းျဖစ္ၿပီး ၄င္းတို႕သည္ ယမန္ႏွစ္အၾကမ္းဖက္မႈေနာက္ပိုင္းတြင္ ပိတ္ေလွာင္ကန္႕သတ္ျခင္း ခံေနၾကရ၏။

    ရခိုင္ျပည္နယ္အတြင္း ယမန္ႏွစ္ ဇြန္ႏွင့္ေအာက္တိုဘာလမ်ား၌ မြတ္စ္လင္မ္ႏွင့္ဗုဒၶဘာသာ၀င္တို႕အၾကား ပဋိပကၡျဖစ္လာေအာင္ ရည္ရြယ္ဖန္တီးမႈမ်ား ျဖစ္ခဲ့သည္။ လူမ်ားစုျဖစ္ေသာ ဗုဒၶဘာသာ၀င္တို႕က တစ္ဖက္သတ္အမုန္းပြားမႈျဖင့္ လူနည္းစု ရိုဟင္ဂ်ာမ်ားအေပၚ ပစ္မွတ္ထားခဲ့ၾကသည္။ ရိုဟင္ဂ်ာတို႕သည္ ၁၉၈၂ ခုႏွစ္တြင္ ႏိုင္ငံသားျဖစ္ျခင္းမွ ပစ္ပယ္ခံရၿပီး၊ ၂၀၁၁ ခုႏွစ္ မတ္လ၌ အာဏာရယူခဲ့ေသာ စစ္တပ္တစ္ပိုင္းအရပ္သားတစ္ပိုင္းလက္ထက္၏ေနာက္မွာလည္း လြတ္ေျမာက္ျခင္းလမ္းစဟူ၍ မေတြ႕ရသေလာက္ပင္။ ဤႏွစ္အတြင္း ႀကိဳၾကားႀကိဳၾကားအၾကမ္းဖက္မႈရိွလာခဲ့ရာမွ ျမန္မာႏိုင္ငံအျခားေဒသမ်ားထံ ပ်ံ႕ႏွံ႕လာခဲ့သည္။ ယခုေသာ္ ျမန္မာ့လူဦးေရပမာဏ၏ ၅ % မွ်ရိွေသာ ရိုဟင္ဂ်ာမဟုတ္သည့္ အျခားမြတ္စ္လင္မ္တို႕ကိုပါ ပစ္မွတ္ထား ဦးတည္လာၾကေတာ့၏။

    ေဒသခံရိုဟင္ဂ်ာအေရးလႈပ္ရွားသူႏွင့္စကားျပန္ျဖစ္ေသာ ဦးေအာင္၀င္း(၅၇ ႏွစ္)သည္ပင္လွ်င္ စစ္ေရးဂိတ္အား ေက်ာ္ျဖတ္ရန္ စိတ္မကူးရဲသည့္အေျခအေန၌ ရိွေနသည္။ လမ္းမေပၚ ျဖတ္ထြက္မလာႏိုင္ေသာ္လည္း မီတာအနည္းငယ္ ကြာေ၀းေသာေနရာမွ မိုဘိုင္းလ္ဖုန္းျဖင့္ေတာ့ ေျပာၾကားႏိုင္ခဲ့သည္။
    “ ဘယ္သူမဆို ဒီေနရာကေန အျပင္ထြက္လိုယင္ က်ပ္ေငြ တစ္ေသာင္းခြဲ ေပးရတယ္။ အ၀င္အထြက္ အသြားအျပန္ တစ္ႀကိမ္အတြက္ သူတို႕က ေငြသံုးေသာင္းယူၾကတယ္။ လမ္းခရီးအသြားအျပန္ကိုလည္း ၂ နာရီထဲ အခ်ိန္ေပးတယ္။ ေဆး၀ါးကုသခံယူေရးကိုလည္း ဆိုးဆိုး၀ါး၀ါး ထိန္းခ်ဳပ္ကန္႕သတ္ထားၾကပါတယ္ ” ဟု သူမွ ေျပာၾကားခဲ့သည္။

    “ ယမန္ႏွစ္ ဇြန္လက စတင္ခဲ့တာေပါ့ဗ်ာ။ စစ္ေတြၿမိဳ႕ခံမဟုတ္တဲ့ သူစိမ္းေတြနဲ႕အတူ ရခိုင္အစြန္းေရာက္ေတြ ေရာက္လာၾကတယ္။ ရိုဟင္ဂ်ာရြာေတြကို တိုက္ခိုက္ခဲ့ၾကတယ္။ ရြာေပါင္း ၁၃ ရြာ ဖ်က္ဆီးခံရၿပီး လူ ၁၀၀ ထက္မနည္း သတ္ျဖတ္ခံလိုက္ရပါတယ္ ” ဟုလည္း ေျပာျပပါသည္။

    ဦးေအာင္၀င္း၏ေနအိမ္သည္ စစ္ေတြၿမိဳ႕ဟိုတယ္ႀကီး၏ေနာက္တြင္ တည္ရိွသည္။ ၄င္းႏွင့္ အနည္းငယ္ကြာေ၀းေသာေနရာ ရခိုင္ျပည္နယ္ျပတိုက္အနီးတြင္ ၁၈၅၉ ခုႏွစ္က တည္ေဆာက္ခဲ့သည့္ ၿမိဳ႕၏ ဂုဏ္ေဆာင္ ဂ်ာေမ့ဗလီႀကီး ရိွေန၏။ သုိ႕ေသာ္ ၄င္း၏ေျမေပၚတြင္ ၿခံဳႏြယ္ျမက္ပင္မ်ား ဖံုးလႊမ္းေနပါသည္။ ပင္မ၀င္ေပါက္အား ရခိုင္လူမ်ဳိးပိုင္ အေအးႏွင့္မုန္႕ဆိုင္မ်ားျဖင့္ ပိတ္ကာဖြင့္လွစ္ထားၾကသည္။ ေဘး၀င္ေပါက္ကိုကား ရိုင္ဖယ္ေသနတ္ကိုင္ ရဲႏွစ္ဦးမွ ပိတ္ဆို႕ထားသည္။ လမ္းေအာက္ဖက္မွာေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံမွ ယခုႏွစ္တြင္ အိမ္ရွင္အျဖစ္လက္ခံက်င္းပမည့္ အေရွ႕ေတာင္အာရွအားကစားၿပိဳင္ပြဲ ကားခ်ပ္ႀကီးကို စိုက္ထူထားေလသည္။

    ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ အခ်ိန္ၾကာျမင့္စြာ ပိတ္ဆို႕ခံထားခဲ့ရသည္။ ၁၉၉၀ ခုႏွစ္ေရြးေကာက္ပြဲရလဒ္မ်ားကို တစ္ဖက္သတ္ ေၾကျငာသည့္အတြက္ အမည္ဆိုးႏွင့္ေက်ာ္ၾကားခဲ့သည္။ လာမည့္ႏွစ္တြင္ သမၼတဦးသိန္းစိန္သည္ အာဆီယံႏိုင္ငံမ်ားအသင္းဥကၠဌအျဖစ္ ေဆာင္ရြက္ရန္အေၾကာင္းျဖင့္ ျပန္လည္မ်က္ႏွာပန္းလွခဲ့သည္။
    “ျမန္မာ့ေႏြဦး” ဟု သံုးႏႈန္းႏိုင္အံ့ေသာအေရးသည္ အရွိန္ျဖင့္ ဆက္လိွမ့္ေနပါသည္။ ဦးသိန္းစိန္သည္ ၂၀၁၁ ခုႏွစ္တြင္ ၄၉ ႏွစ္တာကာလအတြင္း ၾကားျဖတ္အစိုးရမဟုတ္သည့္ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ပထမဆံုးအရပ္သားသမၼတျဖစ္လာခဲ့သည္။

    ထိုႏွစ္တြင္ ၁၅ ႏွစ္မွ် ေနအိမ္အက်ယ္ခ်ဳပ္ျဖင့္ထိန္းသိမ္းခံရေသာ အတိုက္အခံေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ႏွင့္ ေတြ႕ဆံုၿပီးေနာက္၊ လြန္ခဲ့သည့္ ဧၿပီလ၌ ေဒၚစုၾကည္၏ NLD ပါတီအား ၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ပြဲသုိ႕ ၀င္ေရာက္ခြင့္ျပဳခဲ့သျဖင့္ ဦးသိန္းစိန္မွာ နာမည္ေကာင္းရလာခဲ့သည္။ ယခုေသာ္ ေဒၚစုၾကည္မွာ လႊတ္ေတာ္အမတ္တစ္ဦး ႏွင့္ တရားဥပေဒစိုးမိုးတည္ၿငိမ္ေရးေကာ္မတီ၏ဥကၠဌ ျဖစ္ေနေပၿပီ။

    ဆင္းရဲမြဲေတမႈ ႏွင့္ အက်င့္ပ်က္ျခစားျခင္း

    သို႕ရာတြင္ လႊတ္ေတာ္ႏွစ္ရပ္လံုးရိွ ဦးသိန္းစိန္၏ ႏိုင္ငံေတာ္အဆင့္အာဏာပိုင္မ်ား (တနည္း) ပမာဏတစ္ရပ္အထိေနရာရယူထားေသာ စစ္အရာရိွေဟာင္းမ်ားမွာ စစ္တပ္၏ကိုင္တြယ္ထိန္းခ်ဳပ္မႈေအာက္၌ ရိွေနဆဲ ျဖစ္သည္။ ၂၀၁၀ အေထြေထြေရြးေကာက္ပြဲရလဒ္ျဖင့္ သူ၏ ျပည္ေထာင္စုႀကံ႕ခိုင္ေရး ႏွင့္ ဖြံ႕ၿဖိဳးေရးပါတီမွ အမတ္ေနရာ ၇၅ % အထက္ ရရိွခဲ့ေသာ္လည္း ထုိေရြးေကာက္ပြဲကို မရိုးသားမႈအျဖစ္ ႏိုင္ငံတကာမွ ရႈျမင္ထားသည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံ၌ ရြာေပါင္း ၈၅၀၀၀ ေက်ာ္ရိွသည္တြင္ အမ်ားစုမွာ ဆင္းရဲတြင္းနက္သထက္နက္ေနသည္။ ႏွစ္မ်ားစြာကပင္ စစ္တပ္ႏွင့္ ၄င္း၏ စီးပြားေရး ခရိုနီမ်ားမွ လက္လႊတ္စံပယ္လယ္ေျမသိမ္းဆည္းျခင္းမ်ား ရိွခဲ့ၿပီး ျပန္လည္အစားေပးစီမံမႈမွာ မဆိုစေလာက္မွ်သာ ရိွေသးသည္။

    ရိုဟင္ဂ်ာဒုကၡသည္စခန္းသို႕ သြားေရာက္ခြင့္ေတာင္းခံရာတြင္ အစိုးရပိုင္းထံမွ “ သူတုိ႕ဟာ ရိုဟင္ဂ်ာ မဟုတ္ဘူး၊ ဘဂၤါလီေတြျဖစ္တယ္ ” ဟု ရုန္႕ရင္းခါးသည္းစြာ ေျပာဆိုမႈမ်ားကိုလည္း ႀကံဳဆံုရ၏။ ၄င္းက အျပန္အလွန္တင္းမာမႈအရိွန္ျမင့္မားလာျခင္း၏တစ္စိတ္တစ္ပိုင္းအျဖစ္ပါ၀င္ေနသည္။

    ဗုဒၶဘာသာ၀င္ရခိုင္မ်ားစြာတို႕၏အျမင္၌ ရိုဟင္ဂ်ာတို႕ကို ၄င္းတို႕၏အစၥလာမ္ယံုၾကည္ခ်က္ႏွင့္သြင္ျပင္လကၡဏာမ်ားေၾကာင့္ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏိုင္ငံမွ ၀င္ေရာက္လာသည့္ မ်ဳိးဆက္အခ်ဳိ႕၏အႏြယ္မ်ားအျဖစ္ သေဘာထားလ်က္ရိွသည္။
    ရိုဟင္ဂ်ာအေရးကၽြမ္းက်င္သူႏွင့္လႈပ္ရွားေဆာင္ရြက္သူတစ္ဦးျဖစ္ေသာ အဘူ သြာေဟးမွ “ ရိုဟင္ဂ်ာေတြဟာ ရခိုင္ျပည္နယ္မွာ လြန္ခဲ့တဲ့ ႏွစ္ေပါင္း ၁၅၀၀ ကတည္းက ရိွခဲ့ၾကတယ္။ ရခိုင္ျပည္နယ္ထဲေတြ႕ရတဲ့ ၈ ရာစုေခတ္ ေက်ာက္စာေတြမွာ သက္ေသအေထာက္အထားအျဖစ္ ေတြ႕ရၿပီးျဖစ္တယ္။ အဲ့ဒီေတြ႕ရိွခ်က္အရ ရိုဟင္ဂ်ာဘာသာစကားဟာ ယေန႕ရခိုင္ဘာသာစကား နဲ႕ ၁၀၀ % ကြဲျပားခဲ့ပါတယ္ ” ဟု ေျပာျပသည္။

    စစ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးေခတ္ ၁၉၈၂ ႏိုင္ငံသားဥပေဒက ရိုဟင္ဂ်ာတို႕အား ႏိုင္ငံမဲ့ဌာနီမဲ့ အျဖစ္ ဖန္တီးခဲ့သည္။ ၄င္းတို႕သည္ မိမိတို႕ၿမိဳ႕ရြာမ်ားမွ ခရီးထြက္လိုလွ်င္ ခြင့္ျပဳခ်က္ယူရသည္။ ေျမယာပိုင္ဆိုင္ခြင့္ မရိွၾက။ အိမ္ေထာင္စုတစ္စုလွ်င္ ကေလး ၂ ဦးသာ ယူခြင့္သတ္မွတ္ခံရသည္။ ၁၉၇၈ ႏွင့္ ၁၉၉၁ ခုႏွစ္အတြင္း စစ္တပ္ကျပဳလုပ္ေသာ စစ္ဆင္ေရးမ်ားေၾကာင့္ ေထာင္ႏွင့္ခ်ီ၍ ဒုကၡသည္ဘ၀ေရာက္ခဲ့ၾကသည္။ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ဒုကၡသည္စခန္းမ်ားတြင္ ရိုဟင္ဂ်ာဒုကၡသည္မ်ား သံုးသိန္း၊ ထိုင္းနယ္စပ္တြင္ တစ္သိန္းခန္႕ ရိွေနၾက၏။ ဘဂၤါလီဟူသည္ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏိုင္ငံတြင္း ေမြးဖြားႀကီးျပင္းဆင္းသက္လာသူမ်ားကို အစဥ္အလာအရ ေခၚဆိုျခင္းျဖစ္သည္။ သို႕ေသာ္ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္သည္ ဘဂၤလား ပင္လယ္ေအာ္ကို ေလွငယ္ေလးျဖင့္ အသက္စြန္႕ျဖတ္သန္းလာသူမ်ားကို ေနရပ္ျပန္ပို႕ေလ့သာရိွသည္။ ယမန္ႏွစ္ အဓိကရုဏ္းျဖစ္စဥ္ကာလအတြင္း မိမိႏိုင္ငံအတြင္း ေနာက္ထပ္၀င္ေရာက္လာမည့္ ဒုကၡသည္မ်ားအား လက္ခံရန္အေနအထား မရိွေတာ့ေၾကာင္း ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးမွ ေျပာၾကားခဲ့သည္။

    ကုလားတန္ျမစ္ ႏွင့္ ဘာရြန္ဂါကၽြန္းသို႕ ဦးတည္ေသာ စစ္ေတြၿမိဳ႕ျပင္ဆင္ေျခဖံုးေဒသမ်ားသို႕ သြားလွ်င္  ၀ါးႏွင့္ျပည္တြင္း ပရိေဘာဂတို႕ျဖင့္ တည္ေဆာက္ထားသည့္ UNHCR တံဆိပ္ပါ ယာယီတဲမ်ားကို တန္းစီၿပီး ေတြရသည္။

    မိုးရြာသြန္းမႈေၾကာင့္ ရႊံ႕ဗြက္ေျမျပင္ျဖစ္ေနေသာ စက္ရံုစုစခန္းတြင္ အိမ္ေထာင္စု ၁၅၀ ခန္႕ကို စိတ္မခ်မ္းေျမ႕ဖြယ္ အေနအထားမ်ားျဖင့္ ေတြ႕ျမင္ရသည္။ ညစ္ပတ္ေသာေနရာမ်ား၏ေနရိပ္ေအာက္တြင္ လူႀကီးမ်ားကထိုင္ေနၾကၿပီး အသံတစီစီကေလးငယ္မ်ားက ၀န္းရံေနၾကသည္။

    ယမန္နွစ္ေႏြရာသီ၌ အၾကမ္းဖက္ပထမလႈိင္းလံုး ပြင့္အံခဲ့သည္။ ယင္းျဖစ္ရပ္၏ ေမာင္းခလုတ္မွာ ေက်ာက္ျဖဴၿမိဳ႕မွ အသက္ ၂၇ ႏွစ္အရြယ္ ရခိုင္အမ်ဳိးသမီးတစ္ဦးကို ရိုဟင္ဂ်ာအမ်ဳိးသားသံုးဦးက ရက္စက္စြာ မုဒိန္းက်င့္သတ္ျဖတ္ခဲ့သည္ဟူေသာ စြဲခ်က္ျဖစ္သည္။

    အျခားတစ္ၿမိဳ႕တြင္ ခရီးသည္တင္ကားတစ္စီးကို ရခိုင္လူရမ္းကားတစ္စုမွ ရပ္တန္႕ေစၿပီး ရိုဟင္ဂ်ာခရီးသည္ ၁၀ ဦးကို သတ္ျဖတ္ခဲ့ၾကသည္။ ၄င္းမွာ ဇြန္လ ၃ ရက္ ျဖစ္၏။ တစ္ပတ္အၾကာ စစ္ေတြၿမိဳ႕သို႕ အၾကမ္းဖက္မီးရႈိ႕ျခင္းမ်ား ကူးစက္ျဖစ္ပြားသည္။ ဦးသိန္းစိန္အာဏာရၿပီးေနာက္ ပထမဆံုးအႀကိမ္အျဖစ္ အေရးေပၚအေျခအေနအျဖစ္ေၾကျငာၿပီး စစ္တပ္ျဖင့္ ထိန္းခ်ဳပ္ေစခဲ့သည္။

    ရခိုင္ျပည္နယ္အတြင္း ဒုတိယအၾကမ္းဖက္လိႈင္းမွာ ေအာက္တိုဘာလတြင္ ျဖစ္ခဲ့သည္။ ၄င္းေနာက္ပိုင္း မြတ္စ္လင္မ္တို႕ႏွင့္ ေရာင္း၀ယ္ေဖာက္ကားမႈမျပဳရန္ သတိေပးစာမ်ား၊ ပိုစတာမ်ားကို ျပည္နယ္အတြင္း ျဖန္႕ေ၀ခဲ့ေၾကာင္း နယ္စည္းမျခားဆရာ၀န္မ်ားက ဆိုသည္။ ထိုစဥ္က လူေပါင္း ၁၉၂ ဦးေသဆံုးၿပီး တစ္သိန္းေလးေသာင္းခန္႕မွာ အိုးအိမ္မဲ့မ်ားအျဖစ္ ေရႊ႕ေျပာင္းခံလုိက္ရသည္။

    မြတ္စ္လင္မ္ဆန္႕က်င္ေရးမႈိင္းတိုက္မႈအမ်ားစုမွာ ၉၆၉ အမည္ရိွ လႈပ္ရွားမႈႏွင့္တြဲလ်က္ ရိွေနသည္။ ဗုဒၶဂုဏ္ေတာ္ ၉ ပါး၊ ဓမၼဂုဏ္ေတာ္ ၆ ပါး ႏွင့္ သံဃာ့ဂုဏ္ေတာ္ ၉ ပါးကို အစြဲျပဳၿပီး အမည္ေပးထားျခင္းျဖစ္သည္။ ယင္းလႈပ္ရွားမႈ၏ အဖြဲ႕ေခါင္းေဆာင္ ဆရာေတာ္ ၀ီရသူသည္ မႏ ၱေလးၿမိဳ႕တြင္ ေျခကုပ္ယူထား၏။ သူ၏ တို႕မီးရႈိ႕မီးေဟာေျပာခ်က္မ်ားေၾကာင့္ မီဒီယာေလာကမွ သူ႕အား ျမန္မာဘင္လာဒင္ဟု ကင္ပြန္းတပ္ထားၾကသည္။ စစ္ေတြရိွ ရိုဟင္ဂ်ာ ႏွင့္ အျခားေဒသရိွမြတ္စ္လင္မ္တို႕သည္ ႏိုင္ငံတကာအေထာက္အပ့ံမ်ား ခံစားရယူလိုသည့္အတြက္ မိမိတို႕၏အိမ္မ်ားကို မိမိတို႕ကိုယ္တိုင္မီးရႈိ႕ခဲ့ၾကျခင္းျဖစ္သည္ဟု ထည့္သြင္းေဟာၾကားလ်က္ရိွသည္။

    မတ္လက အြန္လိုင္းဗီဒီယိုတစ္ခုတြင္ သူမွ ဤသို႕ေသာစကားမ်ားဆိုခဲ့ေၾကာင္း ေတြ႕ရသည္ “ ဒီမြတ္စ္လင္မ္ဆိုးေတြ ဒို႕အေပၚ လႊမ္းမိုးႀကီးစိုးလာယင္ ဒို႕ဘာသာတရားကို လြတ္လပ္စြာက်င့္သံုးခြင့္ ရေတာ့မွာမဟုတ္ဘူး။ ဒီအစၥလာမ္ဘာသာ၀င္ေတြက ဒို႕ႏိုင္ငံတစ္၀ွန္းက ေျမေတြ၊ ပစၥည္းေတြကို ၀ယ္ေနၾကတာ။ အဲ့ဒီေငြေတြကိုသံုးၿပီး ဗုဒၶဘာသာ၀င္အမ်ဳိးသမီးေတြကို အရယူေနၾကတယ္ ” ။

    သို႕ေသာ္ ဤႏွစ္အၾကမ္းဖက္ျဖစ္စဥ္က တိုက္ခိုက္မႈမ်ားသည္ မထင္မွတ္ဘဲျဖစ္ေပၚျခင္းမဟုတ္ေၾကာင္း ရွမ္းျပည္နယ္တစ္၀ိုက္အေျခအေနမ်ားက ၫႊန္းျပလ်က္ရိွသည္။

    ပစ္မွတ္ထား တိုက္ခိုက္မႈမ်ား

    မိတၳီလာအၾကမ္းဖက္မႈ၏ေနာက္ ေလးရက္အၾကာတြင္ ကုလသမဂၢအေထြအေထြအတြင္းေရးမွဴး၏ ျမနမာႏိုင္ငံဆိုင္ရာ အထူးအႀကံေပးအရာရိွ ဗီေဂ်း နမ္ဘီးယား က မြတ္စ္လင္မ္တို႕အေပၚ ပစ္မွတ္ထားေနသည္မွာ အလြန္ရွင္းလင္းလွေၾကာင္း၊ တိုက္ခိုက္မႈမ်ားသည္ ရက္စက္ၾကမ္းၾကဳတ္လွေၾကာင္း ေျပာဆိုခဲ့သည္။ မြတ္စ္လင္မ္ႏွင့္ဗုဒၶဘာသာ၀င္မ်ားအၾကား တင္းမာမႈ ႀကီးထြားက်ယ္ျပန္႕ေအာင္ မိႈင္းတိုက္ေနသည္မွာ ျမန္မာတစ္ႏိုင္ငံတည္းမဟုတ္၊ သီရိလကၤာ၊ ထိုင္း၊ အင္ဒိုနီးရွား ႏွင့္ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္တြင္လည္း အလားတူျဖစ္ေၾကာင္း ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ရိွ လႊတ္ေတာ္အမတ္ေဟာင္း ရိုဟင္ဂ်ာလူမ်ဳိး ဦးေက်ာ္မင္းက ဆိုသည္။

    “ ႏိုင္ငံေတာ္ျပန္လည္ထူေထာင္ေရးအတြက္ မြတ္စ္လင္မ္ေတြဟာ အႏ ၱရာယ္တစ္ခုဘဲလို႕ ၉၆၉ အဖြဲ႕ေတြက ဆိုၾကတယ္။ အင္ဒိုနီးရွား နဲ႕ မေလးရွားႏိုင္ငံေတြဟာ တစ္ခ်ိန္တုန္းက ဗုဒၶဘာသာႏိုင္ငံေတြ ျဖစ္ခဲ့ၿပီး အခုဆိုယင္ ၉၀ % က မြတ္စ္လင္မ္ေတြ ျဖစ္ကုန္တယ္ ဆိုတဲ့အခ်က္နဲ႕ မီးေမႊးမိႈင္းတိုက္ေနၾကပါတယ္ ”။

    သို႕ေသာ္ ဗုဒၶဘာသာ၀င္မွန္သမွ် ၉၆၉ အား ေထာက္ခံေနၾကသူ မဟုတ္။ ရိုဟင္ဂ်ာ ႏွင့္ အျခားမြတ္စ္လင္မ္တို႕အေပၚ တိုက္ခိုက္မႈမ်ားမွာ ႏိုင္ငံေရးကစားကြက္ျဖစ္ေၾကာင္း သိျမင္သူလည္း မနည္းလွေပ။

    ၉၆၉ ဆန္႕က်င္သူ ဘုန္းေတာ္ႀကီး ဦးပ႑၀ံသ က “ ဗုဒၶဘုရားရွင္အေနနဲ႕ မတူကြဲျပားတဲ့အျခားဘာသာ၀င္ေတြကို ဆန္႕က်င္ဖို႕ သြန္သင္ေဟာေျပာခဲ့တာမ်ဳိး အလ်ဥ္းမရိွခဲ့ပါဘူး။ မြန္ျပည္နယ္မွာေဟာေျပာတဲ့ ၉၆၉ ဒီဗီဒီတရားေခြေပါင္း သံုးေသာင္းေလာက္ကို ရန္ကုန္မွာ ျဖန္႕ေ၀ခဲ့ၾကတယ္။ ဒီေလာက္ႀကီးမားတဲ့ပမာဏအထိျဖန္႕ခ်ိႏိုင္ဖို႕ သူတို႕မွာ ေက်ာေထာက္ေနာက္ခံ ခိုင္ခိုင္မာမာ ရိွေနေၾကာင္း ဒါဟာ ထင္ရွားတဲ့သာဓကျဖစ္တယ္။ သူတို႕ကို ေငြအင္အားနဲ႕လွ်ဳိ႕၀ွက္ ေထာက္ပံ့ေနသူေတြက စစ္အာဏာရွင္ေဟာင္းေတြနဲ႕စီးပြားေရးမွာ အလြမ္းသင့္ေနၾကတဲ့ ခရိုနီေတြ ဒါမွမဟုတ္ ျပန္လည္ျပဳျပင္ေရးလမ္းေၾကာင္းကိုၿဖိဳဖ်က္လိုတဲ့ အမာခံစစ္အင္အားစုေတြ  စသျဖင့္ ျဖစ္ႏိုင္ေခ် အမ်ဳိးမ်ဳိးရိွပါတယ္ ” ဟု မိန္႕ၾကားေၾကာင္း ဇြန္လထုတ္ ဧရာ၀တီမဂၢဇင္း ႏွင့္ ၄င္း၏ ၀က္ဘ္ဆိုဒ္တြင္ ေဖာ္ျပခဲ့သည္။

    ၂၀၁၅ ခုႏွစ္တြင္ အေထြေထြေရြးေကာက္ပြဲက်င္းပရန္ သတ္မွတ္ထားေသာ္လည္း မြတ္စ္လင္မ္ဆန္႕က်င္ေရးလႈပ္ရွားမႈအားျဖင့္ အတိုက္အခံဒီမိုကေရစီအုပ္စုတုိ႕မွ ကိုယ္က်ဳိးရွာမည္ကို မ်ားစြာေသာ ရိုဟင္ဂ်ာတို႕က စိုးရိမ္လ်က္ရိွသည္။

    “ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ဟာ catch-22 ဆိုတဲ့ အေျခအေနမွာေရာက္ေနတယ္။ ဒီအၾကမ္းဖက္မႈအားလံုးကုိ သူမအေနနဲ႕ ေျပာင္ေျပာင္တင္းတင္း ရႈတ္ခ်သြားယင္ လူမ်ားစုဗုဒၶဘာသာ၀င္ေတြရဲ႕ ေထာက္ခံမႈဆံုးရံႈးလက္လႊတ္သြားႏိုင္တယ္။ ဒါေၾကာင့္ လူ႕အခြင့္အေရးနဲ႕မေလ်ာ္ညီတဲ့ ကေလးႏွစ္ဦးသာယူေရးမူ၀ါဒလုိ ကိစၥမ်ဳိး အနည္းမွ်သာ ေျပာဆိုျခင္းျဖစ္တယ္ ” ဟု ၁၉၉၀ ခုႏွစ္မ်ားအတြင္း ၇ ႏွစ္အက်ဥ္းက်ခဲ့သူ ဦးေက်ာ္မင္းက ေျပာျပ၏။

    လက္ရိွအေနအထား၌ စစ္ေတြတစ္ၿမိဳ႕တည္းမွာပင္ အၾကမ္းဖက္မႈထပ္မံျဖစ္ပြားဦးမည့္ နိမိတ္လကၡဏာမ်ား ေပၚလြင္ေနပါသည္။

    THE IRISH TIMES
    http://www.irishtimes.com/news/world/asia-pacific/burmese-buddhists-turn-on-muslim-minority-1.1497966

    ( ျမင့္မိုရ္ေမာင္ေမာင္ မွ ဆီေလ်ာ္ေအာင္ ျပန္ဆိုထားျခင္းျဖစ္သည္ )

  • ျမန္မာ့သမိုင္း၏ န၀မေျမာက္ သမၼတ မည္သူျဖစ္ႏိုင္သနည္း ?

    ၾသဂုတ္လ- ၉ ။ ၂၀၁၃
    M-Media
    ေဆာင္းပါး၇ွင္ – ၾသရသေရခ်မ္း

    9th copy

    ကၽြႏ္ုပ္တို႕ မွီတင္းေနထိုင္လ်က္ရိွသည့္ ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ “ဗမာ/ျမန္မာ” ဟူေသာ အမည္နာမသည္လည္းေကာင္း၊ တိုင္းျပည္နယ္နမိတ္ဟူ၍ ကန္႕သတ္ခ်က္သည္လည္းေကာင္း သတ္သတ္မွတ္မွတ္ မရိွခင္ကပင္ နယ္ပယ္ေဒသအလိုက္ အုပ္ခ်ဳပ္မင္းလုပ္သူမ်ား၊ မင္းႀကီးမင္းငယ္မ်ား၊ မင္းဆက္မ်ား၊ ေစာ္ဘြားမ်ား စသျဖင့္ ရိွေနခဲ့ၾကသည္။

    ပထမျမန္မာႏိုင္ငံေတာ္ မတိုင္မီက ျမန္မာ့ေရွးဦးသမိုင္းအား အႏုလံုပဋိလံု မွတ္တမ္းတင္ထားႏိုင္ျခင္း မရိွခဲ့ၾကေပ။ ေတြ႕ၾကရသည့္အေထာက္အထားတို႕မွာလည္း မဆိုစေလာက္မွ်သာ ျဖစ္ခဲ့သည္။ ၄င္းေနာက္ ပထမျမန္မာႏိုင္ငံေတာ္၊ ဒုတိယျမန္မာႏိုင္ငံေတာ္၊ တတိယျမန္မာႏိုင္ငံေတာ္ စသျဖင့္ အဆက္ဆက္တည္ေထာင္လာၾကသည္။ သမိုင္းတင္မႈမ်ားကိုလည္း ထိုက္သင့္သမွ် ျပဳလုပ္ေဆာင္ရြက္လာၾကသည္။ ေခတ္ကာလတိုင္းတြင္ မွတ္တမ္းတင္ခံရသည့္ သမိုင္းမ်ား ရိွသလို၊ မွတ္တမ္းတင္ မခံၾကရေသာ ရာဇ၀င္မ်ားလည္း ရိွေနေၾကာင္း ကၽြႏ္ုပ္တို႕ သိဖို႕ လိုအပ္ပါသည္။ ယေန႕ေခတ္တြင္မူ တစ္စံုတစ္ရာေသာ ကိုယ္က်ဳိးစီးပြားမ်ားအတြက္ သမိုင္းလိမ္မ်ားကိုလည္း အစားထိုးလာသည္ကို ေတြ႕ရ၏။ အလိမ္အညာ သြတ္သြင္းမႈမ်ားအၾကားမွ ျဖစ္ရပ္မွန္မ်ားကို ျပန္လည္ေဖာ္ထုတ္သူမ်ားလည္း ရိွေနေပဦးမည္။ အရိုးေပၚအရြက္ဖံုးမႈ အစဥ္အလာ ခိုင္မာသြားလွ်င္မူ အနာဂတ္ျမန္မာႏိုင္ငံအဖို႕ အရွက္ကြဲစရာ၊ ဂုဏ္သိကၡာက်ဆင္းဖြယ္ရာမ်ား တစ္ေန႕မဟုတ္တစ္ေန႕တြင္ မလြဲမေသြ ႀကံဳဆံုလာႏိုင္သည္ကိုလည္း မ်ဳိးဆက္သစ္မ်ားမွ သတိကရုျပဳရမည့္ အခ်က္တစ္ရပ္ ျဖစ္သည္။ မည္သို႕ဆိုေစ ျမန္မာ့သမိုင္းတြင္ တတိယျမန္မာႏိုင္ငံေတာ္(ကုန္းေဘာင္မင္းဆက္)အထိကား ရွင္ဘုရင္မ်ား၊ မင္းဆက္မ်ားတို႕ျဖင့္သာ ႏိုင္ငံေတာ္ကို ထူေထာင္အုပ္ခ်ဳပ္ခဲ့ၾကေပသည္။

    တတိယျမန္မာႏိုင္ငံေတာ္တြင္ အေလာင္းမင္းတရားႀကီး(ျမန္မာသကၠရာဇ္ ၁၀၇၆-၁၁၂၂) မွသည္ သီေပါမင္း(၁၂၂၁-၁၂၇၈) အထိ ကုန္းေဘာင္မင္းဆက္ ၁၁ ဆက္ရိွခဲ့ၾကသည္။ ကုန္းေဘာင္မင္းဆက္၏ေနာက္ဆံုးဘုရင္ျဖစ္သူ သီေပါမင္း လက္ထက္ ျမန္မာသကၠရာဇ္ ၁၂၇၄၊ တန္ေဆာင္မုန္းလဆုတ္ ၈ ရက္၊ အဂၤလိပ္သကၠရာဇ္ ၁၈၈၆ ခုႏွစ္တြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ နယ္ခ်ဲ႕အဂၤလိပ္တို႕လက္ေအာက္ က်ေရာက္သြားခဲ့သည္။ ထိုေန႕တြင္ပင္ သီေပါမင္း၏မိသားစုကို အိႏိၵယသို႕ ပို႕ေဆာင္လိုက္သည္။ ထို ပါေတာ္မူခ်ိန္မွစတင္ၿပီး ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ ရွင္ဘုရင္မ်ဳိးဆက္ျပတ္၍ ၿဗိတိသွ်ကိုလိုနီလက္ေအာက္ခံျဖစ္သြားကာ ျပည္သူျပည္သားမ်ားအားလံုး ႏွစ္ေပါင္းတစ္ရာေက်ာ္ ကၽြန္ဘ၀ေရာက္ခဲ့၏။ ၿဗိတိသွ်တို႕၏ကၽြန္ဘ၀၊ ဂ်ပန္နယ္ခ်ဲ႕တို႕၏ကၽြန္ဘ၀ ႏွင့္ (ယခုလက္ရိွ) စစ္အာဏာပိုင္တို႕၏ကၽြန္ဘ၀ ဟူေသာ ကၽြန္ဘ၀သံုးခုကို ျဖတ္သန္းလာၾကရာ ျမန္မာျပည္သူျပည္သားတို႕၏ ကံၾကမၼာကား ကၽြန္ဘ၀မွ မေဖာက္ထြက္ႏိုင္ေသးဟု ဆိုရေပေတာ့မည္။

    ေခတ္ကာလအေျပာင္းအလဲမ်ားအရ ကမာၻတစ္၀ွန္း၌ သက္ဦးဆံပိုင္ပေဒသရာဇ္စံနစ္ တစ္စစ ပ်က္သုဥ္း၍ ဘုရင္မင္းဆက္ဓေလ့ေနရာတြင္ ပိုမိုလက္ေတြ႕က်ေသာ သမၼတ၊ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ စသည့္ အာဏာပိုင္စံနစ္မ်ဳိးကို ပိုမိုေခတ္စားလက္ခံလာၾကသည္။

    ၁၉၄၇ ခုႏွစ္၊ ဇႏၷ၀ါရီလ ၄ ရက္တြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ ကိုယ္ပိုင္အခ်ဳပ္အျခာအာဏာထူေထာင္မည့္ လြတ္လပ္ေသာ ႏိုင္ငံတစ္ခုအျဖစ္ ေၾကျငာႏိုင္ခဲ့သည္။ ျပည္တြင္းရိွ လူမ်ဳိးစံု၊ ဘာသာစံု၊ အလႊာစံုတို႕၏ ၀ိုင္း၀န္းႀကိဳးပမ္းမႈအားျဖင့္ တိုင္းတစ္ပါးတို႕၏ကၽြန္ဘ၀မွ အၿပီးအပိုင္ လြတ္ေျမာက္သြားသည္။ ၄င္းႏွစ္မွာပင္ ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏိုင္ငံဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒမူၾကမ္းကို ေရးဆြဲအတည္ျပဳျပ႒ာန္းႏိုင္ခဲ့သည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္လည္း ထိုအခ်ိန္မွ စတင္ကာ သမၼတႏိုင္ငံေတာ္စံနစ္အား စတင္က်င့္သံုးသည္။ ၁၉၄၇ ခုႏွစ္ဥပေဒအရ ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတကို တိုင္းရင္းသားမ်ားအနက္မွ အလွည့္က်ေရြးခ်ယ္တင္ေျမွာက္ရမည္ျဖစ္သည္။

    သို႕ျဖင့္  ရွမ္းလူမ်ဳိး ေညာင္ေရႊေစာ္ဘြား စ၀္ေရႊသိုက္ မွာ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ပထမဦးဆံုးသမၼတ ျဖစ္လာသည္။ စ၀္ေရႊသိုက္ (၁၈၉၆-၁၉၆၂)သည္ ၁၉၄၈ ခုႏွစ္၊ ဇႏၷ၀ါရီလ ၄ ရက္မွ ၁၉၅၂ ခုႏွစ္၊ မတ္လ ၁၆ ရက္ေန႕အထိ သမၼတတာ၀န္ကို ထမ္းေဆာင္ခဲ့သည္။ သူ၏ျဖစ္စဥ္ႏွင့္ေဆာင္ရြက္ခ်က္အက်ဥ္းမွာ –

    1
    *  ၁၉၂၃ ခုႏွစ္၊ ပထမကမၻာစစ္အတြင္း အေရွ႕ေျမာက္နယ္စပ္ေဒသ ဗမာ့လက္နက္ကိုင္တပ္ရင္းတပ္ဖြဲ႕၀င္
    *  ၁၉၂၇ မွ ၁၉၅၉ ခုႏွစ္အထိ ေညာင္ေရႊေစာ္ဘြား
    *  ၁၉၃၉ မွ ၁၉၄၂ ခုႏွစ္အထိ ဗမာ့တပ္မေတာ္စစ္မႈထမ္း
    *  ၁၉၄၇ ခုႏွစ္ ႏိုင္ငံေတာ္ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒမူၾကမ္းေရးဆြဲျခင္းေကာ္မတီအဖြဲ႕၀င္ ႏွင့္ ဥပေဒျပဳအဖြဲ႕ဥကၠဌ
    *  ၁၉၅၂ ခုႏွစ္ လူမ်ဳိးစုလႊတ္ေတာ္နာယက
    *  ၁၉၄၇ မွ ၁၉၆၀ ခုႏွစ္အထိ လူမ်ဳိးစုလႊတ္ေတာ္အမတ္
    *  ဓနရွင္ပါလီမန္ေခတ္တြင္ ပေဒသရာဇ္စိတ္ မေပ်ာက္ေသးခဲ့သူျဖစ္ေသာ္လည္း ၁၉၅၉ ခုႏွစ္၊ ဧၿပီလ ၂၉ ရက္တြင္ နယ္ရွင္ေစာ္ဘြားအာဏာကို စြန္႕လႊတ္ခဲ့ၿပီး၊ အဂၢမဟာသေရစည္သူ ႏွင့္ အဂၢမဟာ သီရိသုဓမၼ ဂုဏ္ထူးေဆာင္ဘြဲ႕မ်ား ခ်ီးျမွင့္ခံရ
    *  ၁၉၆၀ ခုႏွစ္၊ ၾသဂုတ္လတြင္ ခ်က္ကိုစလိုဗက္ကီးယားႏိုင္ငံသို႕ အဖြဲ႕ႏွင့္ခ်စ္ၾကည္ေရးခရီးစဥ္
    *  ၁၉၆၂ ခုႏွစ္၊ ႏို၀င္ဘာ ၂၁ ရက္၊ ေသာၾကာေန႕၊ နံနက္ ၁ နာရီတြင္ ႏိုင္ငံေတာ္အာဏာကို ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးေန၀င္း၏ ေတာ္လွန္ေရးအစိုးရမွ သိမ္းယူေသာအခါ ထိန္းသိမ္းခံရ
    *  ၁၉၆၂ ခုႏွစ္၊ ႏို၀င္ဘာ ၂၁ ရက္၊ ဗုဒၶဟူးေန႕၊ အသက္ ၆၆ ႏွစ္အရြယ္၊ အက်ဥ္းသားဘ၀ျဖင့္ပင္ ကြယ္လြန္သည္။

    ဒုတိယေျမာက္သမၼတမွာ ပုသိမ္ၿမိဳ႕ဇာတိ၊ ဗမာလူမ်ဳိး ေဒါက္တာဘဦး(၁၈၈၇-၁၉၆၃) ျဖစ္၏။ ၁၉၅၂ ခုႏွစ္မွ ၁၉၅၇ ခုႏွစ္၊ မတ္လ ၁၃ ရက္ေန႕အထိ သမၼတာ၀န္ကို ငါးႏွစ္ ထမ္းေဆာင္ခဲ့သည္။ သူ၏ျဖစ္စဥ္ႏွင့္ေဆာင္ရြက္ခ်က္အက်ဥ္းမွာ –
    2*  ၁၉၁၂ ခုႏွစ္၊ LLB, M.A  ကဲန္းဘရစ္ခ်္ တကၠသိုလ္
    *  ၁၉၂၁ ခုႏွစ္ ခရိုင္ရာဇ၀တ္အုပ္တရားသူႀကီး
    *  ၁၉၃၀ ခုႏွစ္ တရားလႊတ္ေတာ္ခ်ဳပ္တရားသူႀကီး
    *  ၁၉၃၁ ခုႏွစ္ အထူးခံုရံုးအဖြဲ႕၀င္
    *  ၁၉၄၇ ခုႏွစ္ ၿဗိတိသွ်အစိုးရမွခ်ီးျမွင့္ေသာ ဓားဆု ႏွင့္ ဆာ ဘြဲ႕
    *  ၁၉၄၈-၅၂ ခုႏွစ္ထိ ျမန္မာႏိုင္ငံတရားသူႀကီးခ်ဳပ္
    *  ၁၉၅၂ ခုႏွစ္ ျမန္မာႏိုင္ငံဒုသမၼတ
    *  ၁၉၅၅ ခုႏွစ္ ထိုင္းႏိုင္ငံမွ ဟိတၱိေသနဘြဲ႕ ႏွင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံမွ အဂၢမဟာသေရစည္သူ ႏွင့္ အဂၢမဟာ သီရိသုဓမၼ ဂုဏ္ထူးေဆာင္ဘြဲ႕မ်ား ခ်ီးျမွင့္ခံရ
    *  ၁၉၆၀ ခုႏွစ္ ျမန္မာႏိုင္ငံအစိုးရအတိုင္ပင္ခံေကာ္မတီဥကၠဌ
    *  ၁၉၆၃ ခုႏွစ္၊ ႏို၀င္ဘာလ ၉ ရက္၊ စေနေန႕၊ အသက္ ၇၆ ႏွစ္အရြယ္တြင္ ကြယ္လြန္သည္။

    တတိယေျမာက္သမၼတမွာ ပုသိမ္ခရိုင္၊ က်ဳံေပ်ာ္ၿမိဳ႕နယ္၊ သစ္ဆိပ္ရြာဇာတိ၊ ကရင္လူမ်ဳိး မန္း၀င္းေမာင္(၁၉၁၆-၁၉၈၉) ျဖစ္သည္။ ၁၉၅၇ ခုႏွစ္၊ မတ္လ ၁၃ ရက္မွ ၁၉၆၂ ခုႏွစ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေန၀င္း၏အာဏာသိမ္းခ်ိန္အထိ သမၼတာ၀န္ကို ငါးႏွစ္ ထမ္းေဆာင္ခဲ့သည္။ သူ၏ျဖစ္စဥ္ႏွင့္ေဆာင္ရြက္ခ်က္အက်ဥ္းမွာ –
    3*  ၁၉၃၇ ခုႏွစ္၊ ရန္ကုန္ ဂ်ပ္ဆင္ေကာလိပ္မွ ဘီေအဘြဲ႕၊ သန္လ်င္ေရနံခ်က္စက္ရံုတာ၀န္ခံ
    *  ၁၉၄၁ ခုႏွစ္ ဒုအရာခံဗိုလ္
    *  ၁၉၄၅ ခုႏွစ္ ကရင္လူငယ္မ်ားဒုဥကၠဌ ႏွင့္ တိုင္းရင္းသားဂ်ာနယ္အယ္ဒီတာ
    *  ၁၉၄၇ ခုႏွစ္ ပုသိမ္အေနာက္ပိုင္းဥပေဒျပဳလႊတ္ေတာ္အမတ္ ႏွင့္ သတၳဳတြင္းႏွင့္အလုပ္သမား၀န္ႀကီး
    *  ၁၉၄၉ ႏွင့္ ၁၉၅၁ ခုႏွစ္ သယ္ယူပို႕ေဆာင္ေရးႏွင့္ဆက္သြယ္ေရး၀န္ႀကီး
    *  ၁၉၅၆ ခုႏွစ္ ဆိပ္ကမ္းေရေၾကာင္း၊ ေလေၾကာင္း ႏွင့္ ကမ္းရိုးတန္းသြားသေဘၤာဌာန၀န္ႀကီး
    *  ၁၉၅၇ ခုႏွစ္ အဂၢမဟာ သီရိသုဓမၼ ဂုဏ္ထူးေဆာင္ဘြဲ႕ ခ်ီးျမွင့္ခံရ
    *  ၁၉၅၉ ခုႏွစ္ ထိုင္းဘုရင္မင္းျမတ္မွခ်ီးျမွင့္ေသာ Chula Chom Kloa တံဆိပ္
    *  ၁၉၆၀ ခုႏွစ္ ေတာ္လွန္ေရးၾကယ္တံဆိပ္ ဒုတိယဆင့္
    *  ၁၉၆၂ မွ ၁၉၆၇  ခုႏွစ္အထိ ထိန္းသိမ္းခံရ
    *  ၁၉၈၈ ခုႏွစ္၊ ရွစ္ေလးလံုးအေရးအခင္းကာလတြင္ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ေဟာင္းဦးႏု၏ ဒီမိုကေရစီႏွင့္ၿငိမ္းခ်မ္းေရး(ဒီ/ၿငိမ္း)ပါတီ ဒုဥကၠဌ ႏွင့္ ယွဥ္ၿပိဳင္အစိုးရ၏သမၼတ
    *  ၁၉၈၉ ခုႏွစ္၊ ဇူလုိင္လ ၄ ရက္၊ အသက္ ၇၃ ႏွစ္အရြယ္တြင္ ကြယ္လြန္ခဲ့ၿပီး၊ ျမန္မာႏိုင္ငံသမၼတမ်ားအနက္ ပေဒသရာဇ္ႏွင့္ဗ်ဴရိုကရက္စိတ္ အလ်ဥ္းမရိွဘဲ ဒီမိုကေရစီစစ္စစ္ကိုလိုလားသည့္ တစ္ဦးတည္းေသာသမၼတအျဖစ္ မွတ္တမ္းတင္ခံရသည္။

    စတုတၳေျမာက္သမၼတမွာ ျပည္ခရိုင္၊ ေပါင္တလည္ၿမိဳ႕ဇာတိ (လူမ်ဳိးမသိ) ဦးေန၀င္း(၁၉၁၁-၂၀၀၂) ျဖစ္သည္။  ၁၉၆၂ ခုႏွစ္တြင္ ႏိုင္ငံေတာ္အာဏာကိုသိမ္းယူၿပီး ၁၉၇၄ ခုႏွစ္မွ ၁၉၈၁ ခုႏွစ္၊ ႏို၀င္ဘာ ၉ ရက္အထိ သမၼတအျဖစ္ အုပ္ခ်ဳပ္ခဲ့သည္။ ၁၉၆၂ မွစ၍ ၂၆ ႏွစ္တိုင္တိုင္ တစ္ပါတီအာဏာရွင္စံနစ္ျဖင့္ အုပ္ခ်ဳပ္ခဲ့သူျဖစ္သည္။ သူ၏ျဖစ္စဥ္ႏွင့္ေဆာင္ရြက္ခ်က္အက်ဥ္းမွာ –
    4*  ၁၉၂၉ ခုႏွစ္ ရန္ကုန္တကၠသိုလ္ တက္ေရာက္
    *  ၁၉၃၁ ခုႏွစ္ ဥပစာသိပၸံေနာက္ဆံုးႏွစ္တြင္ ေက်ာင္းထြက္
    *  ၁၉၃၄ ခုႏွစ္ မီးရထားဌာန၀န္ထမ္း
    *  ၁၉၃၆ ခုႏွစ္ စာတိုက္ႏွင့္ေၾကးနန္းဌာနစာေရး၊ ဒို႕ဗမာအစည္းအရံုး၀င္၊ ဥပစာသိပၸံဘြဲ႕ရ၊ သခင္ရႈေမာင္ အျဖစ္အမည္ခံ
    *  ၁၉၄၁ ခုႏွစ္ စစ္ပညာသင္ရန္ ဂ်ပန္သို႕သြားေရာက္၊ ျပန္လည္၀င္ေရာက္လာသည့္ေရွ႕ေျပးအဖြဲ႕ေခါင္းေဆာင္၊ ဘီအိုင္ေအတပ္မႀကီး ၂ တြင္ တပ္မႀကီးမွဴး။ ဘီဒီေအတပ္ရင္း ၁ တြင္ ဗိုလ္မွဴးႀကီးအဆင့္ျဖင့္တပ္ရင္းမွဴး
    *  ၁၉၄၂ ခုႏွစ္ ဗိုလ္မွဴးႀကီးအဆင့္ျဖင့္ ဘီဒီေအႏွင့္ဘီအင္န္ေအတို႕၏စစ္ေသနာပတိ၊ စစ္ဦးစီးဌာနခ်ဳပ္မွဴး၊ ေထာက္ပံ့ေရးဌာနႀကီးမွဴး
    *  ၁၉၄၅ ခုႏွစ္ ကနီၿမိဳ႕၊ မဟာမိတ္တို႕၏ေတြ႕ဆံုပြဲ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းေခါင္းေဆာင္သည့္ ျမန္မာကိုယ္စားလွယ္အဖြဲ႕ႏွင့္အတူ အဖြဲ႕၀င္အျဖစ္ လိုက္ပါ။ ဗိုလ္မွဴးအဆင့္ျဖင့္ ဗမာ့တပ္မေတာ္ေသနတ္ကိုင္တပ္ရင္း ၄ ၏တပ္ရင္းမွဴး
    *  ၁၉၄၆ ခုႏွစ္ ဒုတိယဗိုလ္မွဴးႀကီး
    *  ၁၉၄၇ ခုႏွစ္ တပ္ရင္းမွဴး ႏွင့္ ဗိုလ္မွဴးႀကီး။ ၄င္းေနာက္ ဗိုလ္မွဴးခ်ဳပ္အဆင့္ျဖင့္ ေျမာက္ပိုင္းတိုင္းစစ္ဌာနခ်ဳပ္တိုင္းမွဴး
    *  ၁၉၆၂ ခုႏွစ္ တပ္မေတာ္ကိုဦးေဆာင္၍ ႏိုင္ငံေတာ္အာဏာကို သိမ္းယူ ။ ေတာ္လွန္ေရးေကာင္စီဥကၠဌ ၊(ထိုအခ်ိန္မွစၿပီး ၂၆ ႏွစ္တိုင္တိုင္ အုပ္ခ်ဳပ္ခဲ့)
    *  ၁၉၇၄ ခုႏွစ္ ႏိုင္ငံေတာ္ေကာင္စီဥကၠဌ ၊ ၄င္းမွတဆင့္ ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတ ႏွင့္ မဆလဗဟုိအလုပ္အမႈေဆာင္ေကာ္မတီ ဥကၠဌ
    *  ၁၉၈၈ ခုႏွစ္ အနားယူ
    *  ၂၀၀၂ ခုႏွစ္၊ ဒီဇင္ဘာ ၅ ရက္၊ အသက္ ၉၂ ႏွစ္အရြယ္တြင္ ကြယ္လြန္ခဲ့ၿပီး၊ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ပထမဆံုးစစ္အာဏာရွင္တစ္ဦးအျဖစ္ မွတ္တမ္း၀င္ခဲ့သည္။

    ပဥၥမေျမာက္သမၼတမွာ ျပည္ခရိုင္၊ သဲကုန္းၿမိဳ႕ဇာတိ၊ ဗမာလူမ်ဳိး ဦးစန္းယု(၁၉၁၈-၁၉၉၆) ျဖစ္သည္။  ၁၉၈၁ ခုႏွစ္၊ ေအာက္တိုဘာလ ၉ ရက္မွ ၁၉၈၈ ခုႏွစ္ ဇူလိုင္လ ၂၅ ရက္အထိ သမၼတအျဖစ္ တာ၀န္ယူခဲ့သည္။ သူ၏ျဖစ္စဥ္ႏွင့္ေဆာင္ရြက္ခ်က္အက်ဥ္းမွာ –
    5*  ၁၉၄၂ ခုႏွစ္၊ ရန္ကုန္ေဆးေက်ာင္းတြင္ ဒုတိယႏွစ္အထိတက္ေရာက္၊ ဗမာ့လြတ္လပ္ေရးတပ္မေတာ္သို႕ ျပည္ၿမိဳ႕မွ ၀င္ေရာက္စစ္မႈထမ္း၊ ၄င္းမွ အရာရိွျဖစ္ကာ တပ္ရင္း ၂ တြင္ တပ္ရင္းမွဴးခန္႕အပ္ခံရ
    *  ၁၉၄၆ ခုႏွစ္ တပ္ရင္း ၃ တြင္ တပ္ခြဲအရာရိွ၊ ႏိုင္ငံတစ္၀ွန္းျဖစ္ပြားေသာ တုိက္ပြဲမ်ားစြာတြင္ ပါ၀င္ခဲ့
    *  ၁၉၄၇ ခုႏွစ္ ဗိုလ္ႀကီး
    *  ၁၉၄၉ ခုႏွစ္ ဗိုလ္မွဴး ႏွင့္ သနက ၃ တြင္ ဒုတပ္ရင္းမွဴး။ ၄င္းမွတဆင့္ အီးကရင္းတပ္ရင္း ၁ တြင္ ဒုဗိုလ္မွဴးႀကီး
    *  ၁၉၅၀ ခုႏွစ္ အီးကရင္း တပ္ရင္း ၂၊ ကယား ၁ တြင္ တပ္ရင္းမွဴး
    *  ၁၉၅၁ ခုႏွစ္ လက္ေထာက္စစ္ေရး စစ္ေထာက္ခ်ဳပ္
    *  ၁၉၅၂ ခုႏွစ္ စစ္ရာထူးခန္႕ခ်ဳပ္ရံုးမွ စစ္ရာထူးခန္႕အတြင္း၀န္
    *  ၁၉၅၉ ခုႏွစ္ မပခ တုိင္းမွဴး၊ ၄င္းမွတဆင့္ ဗိုလ္မွဴးခ်ဳပ္
    *  ၁၉၆၁ ခုႏွစ္ တပ္မဟာ ၁ မွ တပ္မဟာမွဴး ၊ ၄င္းမွတဆင့္ ရပခတိုင္းမွဴး၊ ၄င္းေနာက္ နမခတိုင္းမွဴး
    *  ၁၉၆၃ ခုႏွစ္ ဒုကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္(ၾကည္း)
    *  ၁၉၇၂ ခုႏွစ္ ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္၊ ကာကြယ္ေရး၀န္ႀကီး ႏွင့္ ဒု၀န္ႀကီးခ်ဳပ္၊ တပ္မေတာ္ပါတီဥကၠဌ
    *  ၁၉၇၄ ခုႏွစ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး၊ ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္၊ ႏိုင္ငံေတာ္ေကာင္စီအတြင္းေရးမွဴး
    *  ၁၉၇၈ ခုႏွစ္ တပ္မေတာ္မွအနားယူ၊ ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏို္င္ငံေတာ္ ေတာ္လွန္ေရးေကာင္စီ၀င္ ၊ အမ်ဳိးသားစီမံကိန္းဌာန၀န္ႀကီး၊ မဆလဗဟိုအလုပ္အမႈေဆာင္ေကာ္မတီအေထြေထြအတြင္းေရးမွဴး
    *  ၁၉၈၁ ခုႏွစ္ ပါတီလုပ္ငန္းစိစစ္ေရးေကာ္မတီ ဥကၠဌ ၊ ႏိုင္ငံေတာ္ေကာင္စီဥကၠဌ၊ ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတ
    *  ၁၉၈၈ ခုႏွစ္၊ ဇူလိုင္လ ၂၅ ရက္တြင္ အနားယူ
    *  ၁၉၉၆ ခုႏွစ္၊ ဇႏၷ၀ါရီလ ၂၈ရက္၊ အသက္ ၇၈ ႏွစ္အရြယ္တြင္ ကြယ္လြန္သည္။

    ဆဌမေျမာက္သမၼတမွာ မြန္ျပည္နယ္၊ ေပါင္ၿမိဳ႕ဇာတိ၊  ဦးစိန္လြင္(၁၉၂၄-၂၀၀၄) ျဖစ္သည္။   ၁၉၈၈ ခုႏွစ္ ဇူလိုင္လ ၂၅ ရက္မွ ၁၉၈၈ ခုႏွစ္၊ ၾသဂုတ္လ ၁၂ ရက္အထိ သမၼတအျဖစ္ တာ၀န္ယူခဲ့သည္။ သူ၏ျဖစ္စဥ္ႏွင့္ေဆာင္ရြက္ခ်က္အက်ဥ္းမွာ –
    6*  ၁၉၄၂ ခုႏွစ္ အလယ္တန္းျပေက်ာင္းဆရာအျဖစ္မွ ရဟန္းဘ၀သို႕ေရာက္ခဲ့ၿပီးေနာက္ ဗမာ့လြတ္လပ္ေရးတပ္မေတာ္သို႕၀င္ေရာက္
    *  ၁၉၄၃ ခုႏွစ္ ဗမာ့ကာကြယ္ေရးတပ္မေတာ္တပ္ရင္း ၁ မွ အရာရိွ
    *  ၁၉၄၅ ခုႏွစ္ တိုင္း ၂ ၊ တပ္ရင္း ၈၃ တြင္ တပ္ခြဲမွဴးအျဖစ္ ျမစ္၀ကၽြန္ေပၚဖက္ဆစ္ဂ်ပန္ေတာ္လွန္ရး၌ပါ၀င္
    *  ၁၉၄၆ ခုႏွစ္ သနက ၄ တြင္ တပ္သား
    *  ၁၉၄၈ ခုႏွစ္ ျပန္တမ္း၀င္အရာရိွ ႏွင့္ ျပည္ထဲေရးဌာန၊ တနသၤာရီတိုင္းမင္းႀကီး၏အပါးေတာ္ၿမဲ
    *  ၁၉၄၉ ခုႏွစ္ ထား၀ယ္တပ္ရင္းမွဴး
    *  ၁၉၅၀ ခုႏွစ္ ခလရ ၃ တြင္ တပ္ခြဲမွဴး
    *  ၁၉၅၀-၅၁ ခုႏွစ္ လကရ ၁ ၏ တပ္ခြဲမွဴး
    *  ၁၉၅၃-၅၄ ခုႏွစ္ ခ်င္းသနက၏ဒုတပ္ရင္းမွဴး ႏွင့္ လရက ၁ ၏ဒုတပ္ရင္းမွဴး
    *  ၁၉၅၇ ခုႏွစ္ သနက ၄ ၏ တပ္ရင္းမွဴး
    *  ၁၉၆၂ ခုႏွစ္ ႏိုင္ငံေတာ္အာဏာသိမ္းမႈ၏ ကြပ္ကဲေရးေခါင္းေဆာင္၊ 7 July ေက်ာင္းသာအေရးအခင္းတြင္ အဓိကရုဏ္းအား အဓိကၿဖိဳခြဲ
    *  ၁၉၆၅ ခုႏွစ္ ျပည္ထဲေရး၊ ဒီမိုကေရစီေဒသႏၱရအုပ္ခ်ဳပ္ေရးႏွင့္ေဒသႏၱရအဖြဲ႕အစည္းမ်ား၊ လူ၀င္မႈႀကီးၾကပ္ေရးႏွင့္အမ်ဳိးသားမွတ္ပံုတင္၊ တရားေရး စသည့္ ၀န္ႀကီးဌာနမ်ား၏ အတြင္း၀န္
    *  ၁၉၆၅-၆၉ ခုႏွစ္ နတခဒုတိုင္းမွဴး
    *  ၁၉၇၀ ခုႏွစ္ အေရွ႕ပိုင္းတိုင္းဗ်ဴဟာမွဴး
    *  ၁၉၇၀-၇၂ ခုႏွစ္ တိုင္းႀကီးၾကပ္ေရးဥကၠဌ
    *  ၁၉၇၂-၇၄-၈၀ ခုႏွစ္ နမခတိုင္းမွဴး။ ပါတီလုပ္ငန္းစိစစ္ေရးႏွင့္အေရးေပၚပါတီညီလာခံ၏ဗဟိုအလုပ္အမႈေဆာင္ အဖြဲ႕၀င္။ သမ၀ါယမ၀န္ႀကီး၊ ပို႕ေဆာင္ဆက္သြယ္ေရး၀န္ႀကီး၊ ျပည္ထဲေရးႏွင့္သာသနာေရး၀န္ႀကီး (ျပည္ထဲေရးႏွင့္သာသနာေရး၀န္ႀကီးဘ၀တြင္ သာသနာသန္႕ရွင္းတည္တံ့ျပန္႕ပြားေရးဌာန၏တာ၀န္ခံ)
    *  ၁၉၈၁ ခုႏွစ္ ႏိုင္ငံေတာ္ေကာင္စီ၀င္ ပါတီတြဲဖက္အေထြေထြအတြင္းေရးမွဴး
    *  ၁၉၈၈ ခုႏွစ္ ျမန္မာ့ဆိုရွယ္လစ္လမ္းစဥ္ပါတီဥကၠဌ ႏွင့္ ႏိုင္ငံေတာ္ေကာင္စီဥကၠဌ၊ ၄င္းမွတဆင့္ ရွစ္ေလးလံုးကာလ ျပည္သူ႕လႊတ္ေတာ္အေရးေပၚအစည္းအေ၀းတြင္ ေကာင္စီဥကၠဌႏွင့္သမၼတအျဖစ္ တင္ေျမွာက္ခံရ
    *  ၂၀၀၄ ခုႏွစ္၊ ဧၿပီလ ၉ ရက္၊ အသက္ ၈၁ ႏွစ္အရြယ္တြင္ ကြယ္လြန္သည္။
    *  ျမန္မာႏိုင္ငံသမၼတမ်ားအနက္ သမၼတသက္တမ္းအတိုဆံုး ပုဂၢိဳလ္ျဖစ္ၿပီး၊ ၁၇ ရက္သာ တာ၀န္ယူခဲ့သည္။

    သတၱမေျမာက္သမၼတမွာ မႏၱေလးၿမိဳ႕ဇာတိ၊  ေဒါက္တာေမာင္ေမာင္(၁၉၂၅-၁၉၉၄) ျဖစ္သည္။  ၁၉၈၈ ခုႏွစ္၊ ၾသဂုတ္လ ၁၉ ရက္မွ ၁၉၈၈ ခုႏွစ္၊ စက္တင္ဘာလ ၁၈ ရက္အထိ သမၼတအျဖစ္ တာ၀န္ယူခဲ့သည္။ သူ၏ျဖစ္စဥ္ႏွင့္ေဆာင္ရြက္ခ်က္အက်ဥ္းမွာ –
    499px-Dr_Maung_Maung*  မႏၱေလးဥပစာေကာလိပ္တက္ဆဲမွ တပ္မေတာ္သို႕၀င္။ ဟသၤာတခရိုင္ႏွင့္ဗမာ့မ်ဳိးခ်စ္တပ္မေတာ္တိုင္း ၁ တြင္ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္
    *  ၁၉၄၆-၅၀ ခုႏွစ္ ဘီအယ္လ္ဘြဲ႕ရ။ ရန္ကုန္တကၠသိုလ္ အဂၤလိပ္စာဌာန သရုပ္ျပဆရာ၊ ဗမာ့ေခတ္သတင္းစာအယ္ဒီတာ၊ ဗမာ့မီးရထားလက္ေထာက္အတြင္း၀န္
    *  ၁၉၅၀ ခုႏွစ္ ၿဗိတိန္သို႕ ပညာေတာ္သင္ေစလႊြတ္ခံရ
    *  ၁၉၅၃-၅၄ ခုႏွစ္ အစိုးရေရွ႕ေန
    *  ၁၉၅၅ ခုႏွစ္ ဥပေဒသတင္းေထာက္
    *  ၁၉၅၆ ခုႏွစ္၊ ေဟာ္လန္ႏိုင္ငံ Utrecht တကၠသိုလ္မွ ႏိုင္ငံတကာ L.L.D ဘြဲ႕ရရိွ
    *  ၁၉၅၈ ခုႏွစ္ လက္ေထာက္ေရွ႕ေနခ်ဳပ္
    *  ၁၉၆၀ ခုႏွစ္ ႏိုင္ငံေရးသိပၸံႏွင့္အေရွ႕ေတာင္အာရွႏိုင္ငံမ်ားေလ့လာေရးပညာရပ္မ်ားကို ေယးလ္တကၠသိုလ္သို႕ တက္ေရာက္ေလ့လာ ။ ေမာ္ကြန္း၀င္ဒုတိယအဆင့္ကို ခ်ီးျမွင့္ခံရ
    *  ၁၉၆၂ ခုႏွစ္ မဆလအျမဳေတပါတီ၏ပညာေရးေကာ္မတီ၀င္။ ပါတီစည္းကမ္းထိန္းသိမ္းေရးေကာ္မတီဥကၠဌ။ ၄င္းေနာက္ ဗဟိုအလုပ္အမႈေဆာင္ေကာ္မတီ၀င္
    *  ေတာ္လွန္ေရးေကာင္စီေခတ္တစ္ေလွ်ာက္တြင္ တရားသူႀကီးခ်ဳပ္၊ ေတာ္လွန္ေရးအစိုးရအဖြဲ႕၀င္ တရားေရးဌာန၀န္ႀကီး  အျဖစ္ တာ၀န္ယူေဆာင္ရြက္
    *  ၁၉၇၄ ခုႏွစ္ ျပည္သူ႕လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္၊ ႏိုင္ငံေတာ္ေကာင္စီ၀င္
    *  ၁၉၇၅ ခုႏွစ္ လြတ္လပ္ေရးေမာ္ကြန္း၀င္ ဒုတိယဆင့္ ခ်ီးျမွင့္ခံရ
    *  ၁၉၈၄ ခုႏွစ္ ႏိုင္ငံ့ဂုဏ္ရည္ဘြဲ႕ ပထမဆင့္ ခ်ီးျမွင့္ခံရ
    *  ၁၉၈၈ ခုႏွစ္ မဆလပါတီဥကၠဌ၊ ႏိုင္ငံေတာ္ေကာင္စီဥကၠဌ ႏွင့္ ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတ
    *  ၁၉၉၄ ခုႏွစ္၊ ဇူလိုင္လ ၂ ရက္၊ အသက္ ၇၀ အရြယ္တြင္ ကြယ္လြန္သည္။
    *  ျမန္မာႏိုင္ငံသမၼတမ်ားအနက္ သမၼတသက္တမ္း၌ ဒုတိယအတိုဆံုး ပုဂၢိဳလ္ျဖစ္ၿပီး၊ တစ္လသာ တာ၀န္ယူခဲ့သည္။ ၄င္းျပင္ အာဏာရွင္ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေန၀င္း၏လက္စြဲသက္ေတာ္ရွည္အမတ္ႀကီးအျဖစ္ နီးစပ္လက္တြဲခဲ့သူျဖစ္သည္။

    အဌမေျမာက္သမၼတမွာ ပုသိမ္ခရိုင္၊ ငပုေတာၿမိဳ႕နယ္၊ က်ဳံကူးေက်းရြာဇာတိ (လက္ရိွသမၼတ) ဦးသိန္းစိန္(၁၉၄၅-      ) ျဖစ္သည္။  ၂၀၁၀ ခုႏွစ္၊ ႏို၀င္ဘာလတြင္ က်င္းပေသာ ေရြးေကာက္ပြဲ၌ အႏိုင္ရၿပီး သမၼတျဖစ္လာသည္။ သူ၏ျဖစ္စဥ္ႏွင့္ေဆာင္ရြက္ခ်က္အက်ဥ္းမွာ –
    8*  က်ဳံကူးေက်းရြာ ဆရာေတာ္ဦးေကသရဘုန္းေတာ္ႀကီးေက်ာင္း၌ မူလတန္း၊ ပုသိမ္ၿမိဳ႕တြင္ အလယ္တန္းမွ ဒႆမတန္းအထိ၊ ၄င္းေနာက္ DSA  ၀င္ေရာက္ေျဖဆိုၿပီး ျပင္ဦးလြင္ စစ္တကၠသိုလ္ အပတ္စဥ္ ၉ တြင္ တက္ေရာက္ခဲ့သည္။ ၁၉၆၇ ခုႏွစ္ B.A(DSA) ဘြဲ႕ရရိွခဲ့
    *  နအဖေခတ္တြင္ အတြင္းေရးမွဴး ၂ ၊ ၄င္းေနာက္ အတြင္းေရးမွဴး ၁
    *  ၂၀၀၈ ခုႏွစ္ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္
    *  ၂၀၁၀ ခုႏွစ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးရာထူးမွႏႈတ္ထြက္၍ ေရြးေကာက္ပြဲ၀င္ရန္ ျပည္ေထာင္စုႀကံ႕ခိုင္ေရးႏွင့္ဖြံ႕ၿဖိဳးေရးပါတီ ဥကၠဌ အျဖစ္ တာ၀န္ယူ
    *  ၂၀၁၀ ခုႏွစ္၊ ႏို၀င္ဘာလေရြးေကာက္ပြဲတြင္ အႏိုင္ရ၍ ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတ ျဖစ္လာ။ ေခါက္ရိုးက်ဳိးစစ္မႈထမ္းမ်ား ႏွင့္ ဒီမိုကေရစီအုပ္စုအၾကား ႏိုင္ငံေရးခရီးကို ေရွ႕ဆက္လ်က္ရိွၿပီး လာမည့္ ၂၀၁၅ ခုႏွစ္ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ ၀င္ေရာက္ယွဥ္ၿပိဳင္ေတာ့မည္ မဟုတ္ဟု ေၾကျငာခဲ့သည္။

    လြတ္လပ္ေရးရရိွခ်ိန္မွ လက္ရိွသမၼတဦးသိန္းစိန္လက္ထက္အထိ သမၼတရာထူးကို တရား၀င္ရယူခဲ့သည့္ ပုဂၢိဳလ္မွာ ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရးခရီး ၆၆ ႏွစ္တာကာလအတြင္း ၈ ဦးသာ ရိွေသး၏။ ၀ါရင့္ႏိုင္ငံေရးသမားတို႕၏ သံုးသပ္ခ်က္မ်ားအား ေအာက္ပါအတိုင္း ေတြ႕ၾကရသည္။

    ပါလီမန္ဒီမိုကေရစီေခတ္(၁၉၄၈-၁၉၆၂)က ေရြးေကာက္တင္ေျမွာက္ခဲ့ေသာ ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတ သံုးဦးသည္ကား ဖြဲ႕စည္းပံု၏အျဖည့္ခံမ်ားသာ ျဖစ္ခဲ့ၾကသည္။ ျမန္မာႏို္င္ငံအတြက္ ထိထိေရာက္ေရာက္ ေလာက္ေလာက္လားလား လုပ္ေဆာင္ခ်က္ဟူ၍ မရိွခဲ့။

    မဆလေခတ္(၁၉၇၄-၁၉၈၈)က သမၼတျဖစ္ခဲ့ေသာ ဦးေန၀င္း ႏွင့္ ဦးစန္းယုသည္လည္း တစ္ပါတီစံနစ္ျဖင့္ အုပ္ခ်ဳပ္ခဲ့သည့္ စစ္အာဏာရွင္မ်ားသာ ျဖစ္ခဲ့ၾက၏။ ၈၈ အေရးအခင္းကာလ၌ ၁၇ ရက္သမၼတဦးစိန္လြင္သည္လည္း ထူးမျခားနားသာ ျဖစ္၏။ ထို႕နည္းတူ ေနာက္ထပ္တက္လာေသာ ေဒါက္တာေမာင္ေမာင္သည္လည္း ကတိမ်ဳိးစံုေပးကာ ျပည္သူအား ေခၽြးသိပ္ခဲ့ရာမွ မင္းမဲ့စရိုက္ထၾကြလ်က္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးယႏၱရားပ်က္စီးကုန္သျဖင့္ စစ္တပ္ကိုပင္ ျပန္လည္ လက္လႊဲေပးခဲ့ရသည္။

    လက္ရိွသမၼတဦးသိန္းစိန္ကမူ စစ္အသိုင္းအ၀ိုင္းမွ တိုးထြက္လာေသာ္လည္း နာမည္ဆိုးျဖင့္ေက်ာ္ၾကားျခင္း မရိွခဲ့၊ သူ႕ေရွ႕က အုပ္ခ်ဳပ္သြားခဲ့ေသာ စစ္အာဏာရွင္ႀကီး ဦးသန္းေရႊကဲ့သို႕လည္း ဆိုး၀ါးၾကမ္းတမ္းျခင္း မရိွခဲ့ေပ။ သို႕ေသာ္ ၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ ျပည္ခိုင္ၿဖိဳးပါတီသည္ စစ္တပ္၏ေက်ာေထာက္ေနာက္ခံအရိွန္အ၀ါျဖင့္ မဲမသမာမႈမ်ား ရိွခဲ့ေၾကာင္း သတင္းႀကီးသည္။ ဦးသိန္းစိန္ကိုယ္တိုင္ကလည္း စစ္အာဏာျဖင့္သက္ဦးဆံပိုင္ပေဒသရာဇ္စံနစ္ဖက္သို႕ ယိမ္းလိုခဲ့ေသာ ဦးသန္းေရႊ၏ လက္ရင္းလူယံုစာရင္း၌ ပါ၀င္ေနေသာေၾကာင့္ ႏိုင္ငံေတာ္၏အုပ္ခ်ဳပ္ေရး၊ လံုၿခံဳေရး၊ ကာကြယ္ေရး၊ တရားစီရင္ေရး၊ စီးပြားေရး၊ ဘာသာေရး အစရိွသည္တို႕၌ ဦးသန္းေရႊ၏ၫႊန္ၾကားမႈေအာက္တြင္ လုပ္ကိုင္ေဆာင္ရြက္ေနရေၾကာင္း – ဦးသန္းေရႊမွာ အမည္ခံအားျဖင့္ အနားယူသြားသည္ဆိုေသာ္လည္း သူ၏အစီအမံမ်ားက သက္၀င္လႈပ္ရွားေနဆဲျဖစ္ေၾကာင္း ႏိုင္ငံတကာမွပင္သိရိွရိပ္စားမိသည့္အေျခအေနသို႕ ေရာက္ေန၏။

    မည္သို႕ပင္ဆိုေစကာမူ ဦးသိန္းစိန္၏သမၼတသက္တမ္း ကနဦး ၂ ႏွစ္တာ၌ အျပဳသေဘာေဆာင္သည့္ လုပ္ရပ္မ်ားစြာ ေဆာင္ရြက္ခဲ့သည္။ ဦးသန္းေရႊလက္ထက္က ဖိႏွိပ္အက်ဥ္းခ်ထားခဲ့ေသာ အတိုက္အခံေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ အပါအ၀င္ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားမ်ားစြာကို လြတ္ေျမာက္ေစျခင္း၊ ၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ပြဲ က်င္းပေပးျခင္းျဖင့္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ႏွင့္ NLD ဘက္ေတာ္သားတို႕ကို လႊတ္ေတာ္အတြင္းသို႕ ၀င္ႏိုင္ရန္ လမ္းေဖာ္ေပးျခင္း၊ စီးပြားေရးပိတ္ဆို႕မႈမ်ားကို အာမခံခ်က္မ်ားျဖင့္ ပြင့္လွစ္ေစျခင္း၊ အေနာက္ႏိုင္ငံမ်ားႏွင့္ဆက္ဆံေရး တင္းမာေနခဲ့ရာမွ အျမင္ေျပာင္းလဲေစျခင္း၊ စာနယ္ဇင္း/မီဒီယာႏွင့္အသင္းအဖြဲ႕လြတ္လပ္မႈ၌ ထင္ထားသည္ထက္ ေလွ်ာ့ေပါ့ေပးျခင္း၊ ႏိုင္ငံတကာဆက္ဆံေရးကို ျမွင့္တင္ျခင္း၊ လာဘ္ေပးလာဘ္ယူကိစၥမ်ားတြင္ အာရံုစိုက္တုန္႕ျပန္လာျခင္း၊ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္အဖြဲ႕အစည္းတို႕ႏွင့္ ပိုမိုေျပလည္မႈရေအာင္ ႀကိဳးပမ္းေနျခင္း စသည္တို႕ ျဖစ္သည္။ ထို႕ေၾကာင့္လည္း ႏိုင္ငံတကာ၏ခ်ီးက်ဴးမႈကို ခံရကာ – ဦးေန၀င္းမွ ဦးသန္းေရႊေခတ္ကာလ အေျခအေနမ်ားႏွင့္ ႏိႈ္င္းစာလွ်င္ ျပည္သူမ်ားအဖို႕ မ်ားစြာအသက္ရွဴေခ်ာင္ခဲ့သည္။

    သို႕ပါေသာ္လည္း စစ္တပ္တစ္ပိုင္းအရပ္သားတစ္ပိုင္း အစိုးရျဖစ္ေနေသးသည့္အတြက္ မီးစတစ္ဖက္ ေရမႈတ္တစ္ဖက္ စံနစ္၀ါဒအား ေတြ႕ျမင္ေနရသည္။ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္အလြန္တြင္ေတာ့ အက်ည္းတန္မႈမ်ား ခ်ဥ္းနင္း၀င္ေရာက္လာၾကသည္။ ဒီမိုကေရစီလမ္းေၾကာင္းသို႕ေမာင္းႏွင္ေနသည့္တိုင္ေအာင္ စစ္တပ္၏လႊမ္းမိုးထိန္းခ်ဳပ္မႈအား မပယ္လွန္ႏိုင္ေသး။ တရားဥပေဒစိုးမိုးမႈမွာ မထိေရာက္ေသး။ တရားစီရင္ေရးက႑တြင္လည္း ဥပေဒေၾကာင္း၏ေဘာင္အတြင္းသို႕ တင္းျပည့္ၾကပ္ျပည့္ မေရာက္ရိွေသး။ တိုင္းျပည္၏သယံဇာတယိုေပါက္မ်ားကို မပိတ္ဆို႕ႏိုင္ေသး။ အာဏာရွင္ေဟာင္းအသိုင္းအ၀ိုင္းမ်ားႏွင့္ ၄င္းတို႕၏လက္ေ၀ခံမ်ားအတြင္းရိွ ခရိုနီတို႕၏ လက္၀ါးႀကီးအုပ္ထားမႈကို မဖယ္ထုတ္ႏိုင္ေသး။ စစ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးအဆက္ဆက္က ခ်မွတ္က်င့္သံုးခဲ့ေသာ ဘာသာေရး၊ လူမ်ဳိးေရး ႏွင့္ လူ႕အခြင့္အေရးတို႕အေပၚ မူ၀ါဒဆိုင္ရာ အခ်ဳိ႕ေဖာ္ျမဴလာမ်ားကိုလည္း လက္ကိုင္ထားဆဲ-အေကာင္အထည္ေဖာ္ေနဆဲ။ ႏိုင္ငံတကာမွ ရႈတ္ခ်ဖြယ္ရာ လုပ္ရပ္ဆိုး၊ စိတ္ဓာတ္ဆိုး၊ အေတြးဆိုး၊ အျမင္ဆိုး၊ အႀကံဆိုးမ်ားစြာကို အဆံုးမသတ္ႏိုင္သည္သာမက ထင္ရာစိုင္းဥပေဒမဲ့ကိစၥမ်ား၊ မဟာဗမာလူမ်ဳိးႀကီး၀ါဒ၊ ဘာသာေရးဘက္လိုက္မႈ၊ မ်က္ကန္းမ်ဳိးခ်စ္အယူအဆမ်ား၊ အယူသည္းမႈမ်ား၊ ငါတေကာေကာျခင္းမ်ားမွာ ပို၍ပင္ ႀကီးထြားလာခဲ့သည္။ သမၼတဦးသိန္းစိန္၏ ကမာၻသိ ကတိက၀တ္မ်ားကိုလည္း စစ္တပ္အပါအ၀င္ သူ၏အစိုးရအဖြဲ႕၀င္မ်ားမွ အေလးမထားၾက – လက္ေတြ႕ျဖည့္ဆည္းေဆာင္ရြက္မႈကို ပီျပင္စြာ မျမင္ရေသးေခ်။ မိမိသည္ ေနာက္ေၾကာင္းျပန္လွည့္မည္ မဟုတ္ဟု ေၾကြးေၾကာ္ထားသည့္တိုင္ ေနာက္ျပန္ဆုတ္မည့္အေနအထားမ်ားအား လက္ယပ္ေခၚေနသကဲ့သို႕ ျဖစ္ေနသည္။ လူနည္းစုအေရးကို ဥေပကၡာျပဳထားၾကဆဲ။ တိုင္းရင္းသားျဖစ္မႈ ႏွင့္ ႏိုင္ငံသားျဖစ္မႈအျပင္ ဘာသာေရး၊ လူမ်ဳိးေရးႏွင့္ အမ်ဳိးသားေရးတို႕ကို ေရာေထြးစြာ သတ္မွတ္၍ မၿပီးႏိုင္ၾက – မကြဲျပားသျဖင့္ ျပည္သူ႕ဆႏၵမဲတြင္ ျပႆနာ၏အေငြ႕အသက္က ၀န္းရံေနသည္။ ႏိုင္ငံေတာ္၏ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒသစ္ကိုလည္း ၿပီးေျမာက္ေအာင္ မေရးဆြဲႏိုင္ေသးသည္သာမက ဒီမိုကေရစီနည္းက်လမ္းေၾကာင္း၏ပံုစံ မေပၚလြင္လာေသး။ သို႕ျဖစ္ရာ အနာဂတ္ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရးက မႈန္၀ါး၀ါးပန္းခ်ီကားတစ္ခ်ပ္ႏွယ္ ျဖစ္ေနေပ၏။ ဦးသိန္းစိန္က အနားယူေတာ့မည္ဟု ဆိုထားေသာေၾကာင့္ သူ၏သမၼတသက္တမ္းမွာ ၂ ႏွစ္၀န္းက်င္သာ က်န္ရိွေတာ့သည္။ လက္ရိွအေျခအေနမွာ သူ႕ထံတြင္ ရာထူးတာ၀န္ ႏွင့္ လုပ္ပိုင္ခြင့္အာဏာစက္က တစ္သားတည္းျဖစ္မေန။ ဤကာလအတြင္း သူ၏ခံယူခ်က္၊ သူ၏ေရွ႕ဆက္ေျခလွမ္းမ်ားႏွင့္ပတ္သက္၍ ေနာက္ကြယ္မွေႏွာင္ႀကိဳးမ်ားကို ရွင္းလင္းမည္ေလာ – ဇာတ္ဆရာအလိုက် ဆက္က,သြားမည္ေလာဟူသည့္အခ်က္မွာ ယခင္သမၼတေဟာင္း ၇ ဦးထက္ပင္ စိတ္၀င္စားစရာ ေကာင္းေနေတာ့သည္။

    တဖန္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ႏွင့္ သူရဦးေရႊမန္း ႏွစ္ဦးလံုးက သမၼတအျဖစ္ ၀င္ေရာက္ယွဥ္ၿပိဳင္အေရြးခံမည္ဟု လူသိရွင္ၾကား ဆိုေနၾကၿပီ။ မ်ားမၾကာမီ ျပည္ေထာင္စုႀကံ႕ခိုင္ေရးႏွင့္ဖြံ႕ၿဖိဳးေရးပါတီ (ႏွင့္) အတိုက္အခံ အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္တို႕၏ အားၿပိဳင္မႈ အရိွန္ျပင္းႀကီးမားလာေတာ့မည္။ သီးသန္႕ႏိုင္ငံေရးပါတီတစ္ရပ္ရပ္ ထပ္မံေပၚထြက္ႏိုင္ျခင္းရိွမရိွကိုလည္း မည္သူမွ် တပ္အပ္မေျပာႏိုင္။ မည္သည့္ဖက္မွ အျပတ္အသတ္ အႏိုင္ရေစကာမူ ၫႊန္႕ေပါင္းအစိုးရဖြဲ႕ရမည့္ အေနအထားရိွေန၏။ မက္လံုးေပးမႈမည္မွ်ေကာင္းေကာင္း သူရဦးေရႊမန္းမွာ ေခတ္အဆက္ဆက္ အာဏာရွင္တို႕၏လက္ေ၀ခံမ်ဳိးဆက္ထဲက ျဖစ္ေနေသာေၾကာင့္ ျမန္မာျပည္သူမ်ားမွ ေကာင္းစြာ မယံုစားရဲၾက။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္သည္ ခြဲျခားႏိွမ့္ခ်ဆက္ဆံတတ္သူ မဟုတ္ေသာ္လည္း မၾကာေသးမီက ရုပ္ပ်က္ဆင္းပ်က္ျဖစ္ပြားခဲ့သည့္ အက်ည္းတန္ကမာၻေက်ာ္ကိစၥမ်ား၌ လူ႕အခြင့္အေရး၊ တရားမွ်တေရး၊ လူသားခ်င္းစာနာေထာက္ထားေရးတို႕ႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး ႏႈတ္ဆိတ္လ်က္ စစ္အုပ္စုမ်ားႏွင့္အဆင္ေျပေအာင္သာ အားထုတ္ေနသည့္အေပၚ သူမ၏ပံုရိပ္ေကာင္းက တျဖည္းျဖည္းက်ဆင္းလာေနသည္။ ကၽြဲႏွစ္ေကာင္ခတ္သည့္အၾကား အဘယ္သူတို႕ ေျမစာပင္ ျဖစ္ၾကဦးမည္နည္း ? ဘုရားၿပီးျငမ္းဖ်က္ဇာတ္လမ္းမ်ား နားဆင္ၾကရဦးမည္ေလာ ?

    ဆက္၍ဆိုရပါလွ်င္ ျမန္မာျပည္သူျပည္သားတို႕အတြင္း ကိန္းဂဏန္းနံပါတ္မ်ား၊ အတိတ္နိမိတ္ေကာက္ျခင္းမ်ား၊ ယၾတာႏွင့္ဓာတ္ဆင္ဓာတ္ရိုက္ကိစၥမ်ား စသည္တို႕တြင္ ေၾကာက္ခမန္းလိလိ အယူသည္းအစြဲႀကီးလြန္းေလရာ – ထိုသူတို႕၏အယူအဆႏွင့္ဥပါဒါန္၌ ၉ (န၀မ) ဂဏန္းသည္ အထြဋ္အထိပ္အေနအထား ျဖစ္ေနသည္။ ဆင္ျခင္တံုတရားအား လက္ကိုင္မျပဳၾကသျဖင့္ ဆရာစံေတာ္လွန္ေရးတုန္းကလို ဥပါဒါန္ေၾကာင့္ ဥပါဒ္သင့္ရေပါင္းလည္း မနည္းေတာ့။ သို႕တုိင္ အမွတ္ မရိွၾကေသး။ သူတစ္ပါး၏ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈကို ေတြ႕ခ်င္၊ ျမင္ခ်င္၊ လိုခ်င္ၾကေသာ္လည္း မိမိကိုယ္ကို ဦးစြာျပဳျပင္ေျပာင္းလဲရန္ကိုမူ ေမ့ေလ်ာ့လ်က္ရိွေနၾကသည္။ ကၽြႏ္ုပ္တို႕အတြက္ သမိုင္းထဲတြင္ မေရတြက္ႏိုင္ေသာ သင္ခန္းစာမ်ား ရိွပါသည္။ သင္ခန္းစာမ်ားကို သမိုင္းရာဇ၀င္ထဲ ျပန္လည္ပစ္မသြင္းလိုက္ၾကဖို႕ အေရးႀကီးသည္။ အနာဂတ္အတြက္ ျပဒါးတိုင္အျဖစ္ အျမင္ရိွဖို႕ လိုအပ္ေပသည္။ ျမန္မာ့ႏို္င္ငံေရးသမိုင္းလမ္းေၾကာင္းသည္ အမွန္တကယ္ ေနာက္ျပန္မလွည့္ခဲ့ပါက လာလတၱံ႕ေသာ ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏိုင္ငံေတာ္၏သမၼတမွာ န၀မေျမာက္ ျဖစ္ပါေတာ့မည္။ သို႕ျဖစ္၍ ကိုးဂဏန္းအေပၚ အယူႀကီး အစြဲျပင္းထန္လွစြာေသာ ျမန္မာျပည္သူျပည္သားမ်ားအဖို႕ န၀မေျမာက္သမၼတေနရာတြင္ မည္သို႕ေသာ လူစားမ်ဳိး တက္လာမည္နည္း၊ ေကာင္းသည့္နိမိတ္လကၡဏာေလာ၊ အပိုင္းပိုင္းအစိပ္စိပ္ကြဲထြက္ပ်က္စီးမည့္ သေကၤတေလာဟု အေတြးပင္လယ္ထဲ နစ္ေမ်ာေနသည္ထက္ ပိုမိုလက္ေတြ႕က်သည့္ဖက္သို႕ ဦးတည္ၾကေစလိုပါသည္။ အဆံုးအျဖတ္ ဟူသည္ကို အခ်ိန္ကသက္ေသျပသြားမည္ျဖစ္သကဲ့သို႕ ကၽြႏ္ုပ္တို႕လူသားမ်ားႏွင့္လည္း တိုက္ရိုက္သက္ဆိုင္ေနေၾကာင္း သတိခ်ပ္ႏို္င္ၾကပါေစ။

    ( ၾသရသ ေရခ်မ္း )

    * ကိုးကားခ်က္မ်ား *
    ၁။ ကုန္းေဘာင္ရွင္းတမ္း (ေမာင္သန္းေဆြ-ထား၀ယ္)
    ၂။ ကုန္းေဘာင္မင္းဆက္ရုပ္ပံုလႊာ (တင္ႏိုင္တိုး)
    ၃။ ျမန္မာ့စြယ္စံုက်မ္း အတြဲ ၈၊ ၄၊ ၁၄
    ၄။ ေခတ္ေရစီးထဲကပုဂၢိဳလ္မ်ား (သမိုင္းသုေတသနဦးစီးဌာန၊ ေနျပည္ေတာ္)
    ၅။ “ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတမ်ား” ေဆာင္းပါး (ေအာင္စြမ္း၊ Norhtern Star ဂ်ာနယ္၊ ၆.၉.၂၀၁၂)
    ၆။ ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရးသံုးသပ္ခ်က္ဆိုင္ရာ ႏိုင္ငံတကာသတင္းႏွင့္ေဆာင္းပါးမ်ား (အင္တာနက္)
    ၇။ ျမန္မာျပည္တြင္း သတင္းႏွင့္အတင္းမ်ား (အင္တာနက္)

  • ၈.၈.၈၈ ဒီမိုကေရစီ အေရးေတာ္ပံု၂၅ႏွစ္ျပည့္ အမွတ္တရ ေဆာင္းပါး

    ၾသဂုတ္-၇၊ ၂၀၁၃
    M-Media
    ေရးသူ-ေကာင္းမွ်ေ၀

    012

    ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပြဲ မတိုင္မီ၊ ၂၀၀၈ ဖြဲ႔စည္းပံု အေျခခံ ဥပေဒဆႏၵခံပြဲ က်င္းပကာနီးအခ်ိန္က နာဂစ္မုန္တိုင္း ၀င္ေမႊေသာေၾကာင့္ လူေပါင္းတစ္သိန္းေက်ာ္ေသဆံုး၍ လူသိန္းေပါင္းမ်ားစြာ ေလေဘးဒုကၡသည္မ်ားအျဖစ္ ဘ၀ပ်က္ကာ ႀကီးမားေသာဆံုးရႈံးမႈ႕ႏွင့္ ရင္ဆိုင္ခဲ့ရၾကပါသည္။ ယခုသမၼတအျဖစ္တာ၀န္ယူေနေသာ ဦးသိန္းစိန္သည္ ထိုအခ်ိန္က ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ ျဖစ္ပါသည္။ ထိုအခ်ိန္ကာလတြင္ တိုင္းရင္းသား ႏိုင္ငံသား လူမ်ိဳး-ဘာသာေပါင္းစံုမွ လူႀကီး၊ လူငယ္ အရြယ္စံု တို႔သည္ ဒုကၡသည္မ်ားအတြက္ ကယ္ဆယ္ေရး အလွဴပစၥည္းမ်ား၊ ေငြမ်ား အဆက္အျပတ္လွဴဒါန္းခဲ့ၾကပါသည္။ ထိုအခ်ိန္က ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ ဦးသိန္းစိန္အစိုးရအဖြဲ႔သည္ လွဴဒါန္းမႈ႔ အစုစုကို အာဏာသံုး၍ ျပင္းထန္စြာ တားဆီးပိတ္ပင္ျခင္းျပဳခဲ့သည္ကို ျပည္သူမ်ား အမွတ္ရၾကမည္ ထင္ပါသည္။

    ထိုအခ်ိန္က အေမရိကန္မွ ကယ္ဆယ္ေရးပစၥည္း ေပးပို႔ရန္ သေဘၤာႀကီးမ်ားျဖင့္ ထိုင္းႏိုင္ငံသို႔ ေရာက္ရွိခဲ့ေသာ္လည္း ဦးသိန္းစိန္အစိုးရမွ ကူညီခြင့္ မျပဳေသာေၾကာင့္ မစားရတဲ့အမဲ သဲႏွင့္ပက္ျခင္းကို ခံခဲ့ၾကရပါသည္။

    ဧရာ၀တီျမစ္အတြင္း ျမင္မေကာင္းေအာင္ ေရစီးႏွင့္ ေမ်ာေနေသာ  အေလာင္းမ်ားကို ၾကက္ေျခနီႏွင့္ေဒသခံ လူမႈေရးအဖြဲ႔မ်ားမွ ဆယ္ယူကာ ေျမျမွပ္သၿဂိဳလ္ျခင္းကိုလည္း တားစီးပိတ္ပင္ကာ ဖမ္းဆီးခ်ဳပ္ေႏွာင္မႈ႕မ်ားပင္ ျပဳလုပ္ခဲ့ၾကသည္ကို ျပန္လည္ အမွတ္ရေစလိုပါသည္။ နာဂစ္ေၾကာင့္ ျပည္သူမ်ား ဒုကၡျဖစ္ကာ စိတ္ေသာကေရာက္ေနၾကသျဖင့္ ကမၻာကပင္ ဆႏၵခံယူပြဲကို အခ်ိန္ေရႊ႕သင့္ေၾကာင္း တိုက္တြန္းခဲ့ၾကေသာ္လည္း ဦးသိန္းစိန္ကိုယ္တိုင္ ႀကံရာပါျဖစ္ခဲ့ေသာ စစ္အစိုးရသည္ ျပည္သူမ်ားကို ငဲ့ညာျခင္းလံုး၀မရွိဘဲ ၊ မိမိတို႔စစ္အစိုးရ အသာစီးရရန္ စီမံေရးစြဲထားေသာ ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒကို အပူတျပင္း အတည္ျပဳ ႏိုင္ေအာင္ ယၾတာကိန္းဂဏန္း၊ ေဗဒင္ကိန္းဂဏန္းအရ ႀကိဳတင္သတ္မွတ္ထားေသာေန႔၌ပင္ ရေအာင္ က်င္းပခဲ့ၾကသည္။

    ယခုအခါ(၂၀၁၀) ေရြးေကာက္ပြဲႏွင့္အတူ ယခင္၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ဦးသိန္းစိန္ ပင္ သမၼတအျဖစ္ တာ၀န္ယူကာ သန္႔ရွင္း ေကာင္းမြန္ေသာ အစိုးရအဖြဲ႕ကဟု အမည္ေပးကာ တက္ေရာက္အုပ္ခ်ဳပ္ေနျပန္ပါသည္။

    ယခု သမၼတဦးသိန္းစိန္လက္ထက္တြင္ ဘာေတြျဖစ္ေနသနည္းဆိုသည္ကို အနဲငယ္မီးေမာင္းထိုးျပလိုပါသည္။ (၂၀၀၈)ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒသည္ အမ်ားျပည္သူက နာဂစ္ဖြဲ႕စည္းပံု အေျခခံဥပေဒဟုပင္ တင္စားေခၚခဲ့ၾကသကဲ့သို႔ ထိုနိမိတ္မေကာင္းေသာ ဖြဲ႔စည္းပံုႏွင့္အတူ ေပၚေပါက္လာေသာ အစိုးရအဖြဲ႔သည္လည္း ဆက္လက္၍ နိမိတ္မေကာင္းျခင္းကို သယ္ေဆာင္လာဟန္တူပါသည္။

    အဘယ့္ေၾကာင့္ဆိုေသာ္ အစိုးရလက္ထက္တြင္ ရခိုင္ျပည္နယ္ပဋိပကၡျဖစ္ျခင္း၊ ကခ်င္ ျပည္တြင္းစစ္ပြဲမ်ားျဖစ္ျခင္း၊ လက္ပံေတာင္းေတာင္တြင္ ဆႏၵေဖၚထုတ္ေသာ သံဃာေတာ္မ်ားကို ႏွိမ္ႏွင္းျခင္း၊ အထက္ျမန္မာျပည္တြင္ ငလ်င္လႈပ္ခတ္ျခင္း၊ မိထၱီလာႏွင့္ ျမန္မာျပည္အလယ္ပိုင္းတြင္ အၾကမ္းဖက္မွဳ႕မ်ားျဖစ္ျခင္း၊ ပဲခူးတိုင္းေဒသႀကီးအေနာက္ျခမ္း ၉ၿမိဳ႕နယ္တြင္ အၾကမ္းဖက္မွဳ႕မ်ား ျဖစ္ျခင္း၊ ရန္ကုန္တိုင္းေဒသႀကီး ဥကၠံၿမိဳ႕နယ္ အပါအ၀င္ရြာအခ်ိဳ႕အၾကမ္းဖက္ခံရျခင္း၊ လားရိႈးျမိဳ႕တြင္ မြတ္စလင္မ္ ဗလီႏွင့္ ေနအိမ္မ်ား မီးရိႈ႕ခံရျခင္း၊ ရွမ္းျပည္နယ္တြင္ တိုက္ပြဲမ်ား ျဖစ္ျခင္း၊ျမန္မာျပည္ၿမိဳ႕နယ္အခ်ိဳ႕တြင္ ေလျပင္းမ်ားတိုက္ခတ္၍ အိမ္မ်ားပ်က္စီးကာ လူေသမွဳ႕မ်ားျဖစ္ျခင္း၊ ေသာက္သံုးေရ ရွားပါးမႈ႕ကို ျမန္မာႏိုင္ငံေဒသအႏွံအျပား ခံစားရျခင္း၊ ကမ္းပါးေျမၿပိဳမႈ႕ေၾကာင့္ မိသားစုမ်ား အိုးအိမ္မဲ့ျခင္း၊ က်ဴးေက်ာ္ဟု ဆိုကာ ေနအိမ္မ်ား ဖ်က္သိမ္း၍ ေနရာအစားမေပးျခင္း၊ စက္ရံု အလုပ္ရံုလုပ္သားမ်ား လုပ္ခလစာနည္းပါး၍ စား၀တ္ေနေရးမေျပလည္ေသာေၾကာင့္ ဆႏၵထုတ္ေဖာ္ပြဲမ်ား က်င္းပျခင္း၊ လယ္ယာေျမမ်ား မတရားသိမ္းပိုက္၍ လယ္ေျမ ပိုင္ဆိုင္မႈ႕ ဆံုးရံႈးနစ္နာျခင္း၊ လယ္ေျမမ်ား အေၾကြးမဆပ္ႏိုင္ေသာေၾကာင့္ လယ္ယာ၀န္ႀကီးမွ ထမင္းတစ္နပ္ေလ်ာ့စားရန္ မိန္႔ႀကားျခင္း၊ ပုပ္ရင္ေပၚမည္ဟူေသာ စကားအရ ၀န္ႀကီးတစ္ပါးက တရုတ္ကေက်းဇူးရွင္ျဖစ္ေၾကာင္း၊ တရုတ္ကို ေၾကာက္ရ ပါေၾကာင္း မုဒိတာစကားမ်ား ေျပာၾကားျခင္း စသည္ စသည္ျဖင့္ မျမင္အပ္၊ မၾကားအပ္၊ မျဖစ္အပ္ေသာ အမဂၤလာအျဖာျဖာကို နားႏွင့္မဆံ့ေအာင္ ၾကားသိခဲ့ရၿပီး ျဖစ္သည္။

    ထိုအနိဌာရံု ျပႆနာအစံုစံုႏွင့္ ပတ္သက္၍ ျပည္သူလူထုမွ တေျမေန၊တေရထဲေသာက္သူမ်ားျဖစ္ကာ ျမန္မာလူမ်ဳိး တို႕၏ ခ်စ္စရာေကာင္းေသာ ေမတၱာ၊ ဂရုဏာ၊ ျဖဴစင္ေသာ စိတ္ဓာတ္ျဖင့္ ကယ္ဆယ္ေရးအလွဴမ်ားကို လွဴၾက၊ တန္းၾက၊ ေပးၾက၊ ကမ္းၾက နွင့္ လက္ပမ္းက်မတတ္ျဖစ္ခဲ့ရၿပီး ျဖစ္သည္။

    သဘာ၀ေဘးအႏၱရာယ္ေၾကာင့္ လွဴရသည္ကိုဆိုလွ်င္ မေထာင္းသာေသာ္လည္း ယခုျဖစ္စဥ္မ်ားတြင္ တိုင္းရင္းသား၊ ႏိုင္ငံသားအခ်င္းခ်င္း သတ္ျဖတ္၊ မီးရိႈ႕၊ လုယက္၊ ဖ်က္စီးမႈ႕မ်ားေၾကာင့္ လွဴရသည္မွာ အေတာမသတ္ႏိုင္ေအာင္ ျဖစ္ရသည္ကို ရင္ထုမနာျဖစ္ရပ္ဟု သံုးသပ္မိပါသည္။

    လူအခ်ိဳ႕က ႏိုင္ငံေရးႏွင့္ စီးပြားေရးအတြက္ အသံုးခ်ကာ အိမ္ၾကက္ခ်င္း အိုးမဲသုတ္၍ ခြပ္ခိုင္းသည္ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ ဆံုးရႈံးနစ္နာရေသာ သူမ်ားသည္ ဘာသာ မတူေသာလည္း ျမန္မာႏိုင္ငံသားမ်ားျဖစ္၍ ဗုဒၶဘာသာျမန္မာတို႔၏ စိတ္ရင္းေစတနာ ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ လွဴဒါန္းျခင္း ျပဳၾကရေပသည္။ သို႔ေသာ္လည္း ျပည္သူေတြကို လူတစ္စုက ဖ်က္စီး၊ ျပည္သူမ်ားက ျပန္လွဴႏွင့္ တေျဖးေျဖး ဖ်က္စီးရသူေကာ၊ လွဴဒါန္းသူမ်ားသာ မြဲေတၾကရမည့္ ဘ၀သို႔ ဆိုက္ေရာက္လာၿပီးျဖစ္သည္။ ယခုအခါတြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံအ တြင္း ျပည္သူတစ္ရပ္လံုးမွာ စီးပြားေရးမေကာင္း၍ ခၽြတ္ျခံဳက်ျခင္း၊ လွ်ပ္စီးမီး ၂၄ နာရီပတ္လံုးမရရွိေသာေၾကာင့္ လုပ္ငန္း မလည္ပတ္ႏိုင္ျခင္း၊ မ်ားေၾကာင့္ ဒုကၡေတြ႔ႀကံဳခံစားေနရေသာ အေျခအေနျဖစ္ပါသည္။

    အစိုးရသစ္လက္ထက္တြင္ ျဖစ္ေပၚေနေသာ ပဋိပကၡမ်ား၊ အၾကမ္းဖက္မႈ႕မ်ားကို အစိုးရအဖြဲ႔မွ ႏိုင္ငံေရးေနာက္ ျပန္ဆြဲ မည့္ သူမ်ား၊ ခရိုနီမ်ား၊ ယခင္ႏိုင္ငံအႀကီးအကဲ တာ၀န္ယူခဲ့သူႏွင့္ တပ္မေတာ္မွ ပါ၀င္ေၾကာင္း ျမန္မာျပည္သူအားလံုးမွ သိထား ၾကၿပီး ျဖစ္ပါသည္။

    ထိုျပႆနာမ်ားမွာ ရခိုင္ျပည္နယ္ ပဋိပကၡ၊ ကခ်င္ျပည္တြင္းစစ္ လက္ပံေတာင္းေတာင္အေရးအခင္း၊ မိထၱီလာ အၾကမ္းဖက္မႈ႕မ်ားသည္ ထင္ရွားေသာလုပ္ရပ္မ်ား ျဖစ္ေပသည္။

    ထိုျပႆနာမ်ားကို ႏိုင္ငံေတာ္ အစိုးရမွ ေျဖရွင္းေဆာင္ရြက္ခ်က္မ်ားတြင္လည္း သံသယ၀င္ဘြယ္ရာမ်ား ထင္ရွားစြာ ရွိလာေနပါသည္။ အေၾကာင္းမွာ ရခိုင္ ပဋိပကၡျဖစ္စဥ္မ်ားတြင္ မုဒိမ္းမႈ႕ တရားခံမ်ားအား ေသဒဏ္အမိန္႕ေပးခဲ့ျခင္း၊ ရခိုင္ျပည္နယ္မွ မြတ္စလင္မ္ အမ်ားအျပားကို ပုဒ္မ အမ်ိဳးမ်ိဳးတပ္၍ ေထာင္သြင္းအက်ဥ္းခ်ျခင္း၊ ဦးခင္ေမာင္ေခ်ဆိုသူ ရခိုင္လူမ်ိဳးတစ္ဦး လယ္ကြင္းထဲတြင္ ဘယ္သူသတ္မွန္းမသိဘဲ ေသေနသည္ကို (၁၀)ရက္အတြင္း ေဒသခံ မြတ္စလင္မ္ အခ်ိဳ႕ကို တရားခံအျဖစ္ စြပ္စြဲ၍ ႀကီးေလးေသာျပစ္ဒဏ္မ်ား ခ်မွတ္ျခင္း၊ ရခိုင္ျပည္နယ္မွ မြတ္စလင္မ္်ား စာရင္းေကာက္ရာတြင္ ရိုဟင္ဂ်ာမ်ားက ဘဂၤါလီဟု သတ္မွတ္သည္ကို လက္မခံ ေသာေၾကာင့္  တာ၀န္ရွိပုဂၢိဳလ္တဦးမွ ရိုဟင္ဂ်ာ အမ်ိဳးသမီးအား ၾကမ္းတမ္းစြာ ရိုက္ႏွက္ျခင္းေၾကာင့္ ရိုဟင္ဂ်ာမ်ားမွ မခံမရပ္ ႏိုင္ျဖစ္ကာ ခဲမ်ားျဖင့္ေပါက္သည္ကို ၾသဇာရွိေသာ ရိုဟင္ဂ်ာ(၁၅)ဦး အား ပုဒ္မမ်ား အဆမတန္ တပ္၍ အေရးယူျခင္း၊ မိထီၱလာ အၾကမ္းဖက္မႈ႕ ကိစၥႏွင့္ပတ္သက္၍ ဦးေသာဘိတဟူေသာ သံဃာတစ္ပါးအား သတ္သည္ဟုဆိုကာ မြတ္ဆလင္မ်ားအား ဖမ္းဆီးၿပီး ေထာင္ထဲတြင္ အဓၶမစစ္ေဆးကာ တရားခံျဖစ္လာေစရန္ ဖန္တီးၿပီး ၄င္းမြတ္ဆလင္မ်ားကို အလ်င္အျမန္စစ္ေဆး၍ ႀကီးမားေသာ ျပစ္ဒဏ္မ်ားျဖင့္ အေရးယူျခင္း ျပဳပါသည္။

    တဖန္ဥကၠံအေရးအခင္းတြင္လည္း မေတာ္တဆတိုက္မိကာ ရဲစခန္းတြင္ ေက်နပ္ေအာင္ ေဆာင္ရြက္ၿပီးသည့္ေနာက္ မြတ္စလင္မ္ အမ်ိဳးသမီး မ၀င္း၀င္းစိန္ပါ အမ်ိဳးသမီး(၂)ဦးအား ပုမ္မမ်ားတပ္၍ ဖမ္းဆီးစစ္ေဆးျခင္းမ်ား ျပဳလုပ္လ်က္ရွိပါသည္။ တဖန္ လက္ပံေတာင္းေတာင္ အေရးအခင္းတြင္လည္း ေအးခ်မ္းစြာ ဆႏၵထုတ္ေဖာ္ေသာ သံဃာေတာ္မ်ားကို မီးေလာင္ဗံုး မ်ားျဖင့္ ၿဖိဳခြင္းျခင္း ျပဳခဲ့ပါသည္။ တဖက္ကို ျပန္ၾကည့္ပါက ရာဇ၀တ္္မႈ႕မ်ား ျဖစ္ေစရန္ (၉၆၉)ဟူေသာ အမည္လွလွတပ္ကာ လူမ်ိဳးေရး မုန္းတီးေစေသာ ဖရုသာ၀ါစာမ်ားကို ဗုဒၶဘာသာတရားအျဖစ္ တျပည္လံုးအႏွံတြင္ တရားပြဲမ်ား က်င္းပ၍ လွဳံေဆာ္ေဟာေျပာေသာ သဃၤန္းစည္းထားေသာ သံဃာအမည္ခံသူမ်ားအား ဖမ္းဆီးအေရးယူရန္ မဆိုႏွင့္၊ သတိေပးျခင္းပင္ မျပဳလုပ္ခဲ့ျခင္း၊ တဆက္ထဲမွာပင္ ဗုဒၶဘာသာရဟန္းသံဃာအစစ္မ်ားက ဒကာ/ဒကာမ်ား အက်ိဳးအတြက္ ျငိမ္းခ်မ္းစြာ ဆႏၵေဖာ္ထုတ္သည္ကိုမူ ရက္စက္စြာ တံု႕ျပန္ခဲ့ၿပီး ထိုရက္စက္စြာ အမိန္႔ေပးေစခိုင္းသူအား ေဖာ္ထုတ္အေရးယူရန္ ေတာင္းဆို သည္ကို မည္သို႔မွ် တုန္႔ျပန္႔မႈ႕မျပဳသည့္အျပင္ သမၼတႀကီး၏ အေမရိကန္ခရီးစဥ္တြင္ပင္ ဤကိစၥကို နိုင္ငံတကာရဲတပ္ဖြဲ႕၏ မူ၀ါဒအတိုင္းေဆာင္ရြက္ပါသည္ဟု ျပတ္သားစြာ ေျပာဆိုျခင္းကို တုန္လႈပ္ဘြယ္ရာ ၾကားသိရျခင္း၊ ရဲမင္းဦးဆိုေသာ အၾကမ္းဖက္ေခါင္းေဆာင္တဦးကို မေျပာပေလာက္ေသာ ပုဒ္မမ်ားျဖင့္ ဖမ္းဆီးထားၿပီး အခ်ိန္ဆြဲအမႈစစ္ကာ မၾကာမီ လြတ္ေျမာက္ေအာင္ ဖန္တီးရန္
    လုပ္ေဆာင္ေနျခင္း၊ မီထၱီလာဆူပူ အၾကမ္းဖက္မႈ႕မ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ မြတ္စလင္မ္ (၇)ဦးကို ႀကီးေလးေသာ ျပစ္ဒဏ္မ်ား ခ်မွတ္ခဲ့ေသာ္လည္း မြတ္စလင္မ္ မ်ားစြာကို သတ္ျဖတ္ျခင္း၊ ဗလီမ်ားႏွင့္ အိမ္မ်ားကို မီးရိႈ႕ျခင္း၊ ဖ်က္စီးလုယက္ျခင္း ျပဳသူမ်ားကို ဗီဒီယိုမွတ္တမ္းမ်ားတြင္ ထင္ရွားစြာ ေတြ႔ျမင္ရပါလ်က္ အနည္းငယ္ကိုသာ ဖမ္းဆီးထားၿပီး ယခုအခ်ိန္အထိ စစ္ေဆးသည့္အေျခအေန၊ ျပစ္ဒဏ္ခ်မွတ္ျခင္းမ်ားကို ထင္သာ၊ ျမင္သာမရွိေစျခင္း၊ ေတာင္ကုတ္တြင္ ခရီးသြားမြတ္ဆလင္(၁၀)ဦးကို အၾကမ္းဖက္အုပ္စု လူ(၃၀၀)ခန္႔မွ
    ေန႔ခင္းေၾကာင္ေတာင္ သတ္ျဖတ္ခဲ့ျခင္းကို ယခုအခ်ိန္ထိ တရားခံမမိေသးျခင္း၊ ပဲခူးအေနာက္ျခမ္းရွိ ၿမိဳ႕နယ္မ်ားႏွင့္ ဥကၠံၿမိဳ႕အား အၾကမ္းဖက္သူမ်ားအား ျပင္းထန္ေသာ အေရးယူ အျပစ္ေပးျခင္းမ်ား မျပဳလုပ္ျခင္း၊ ကခ်င္ျပည္နယ္တြင္ တရုတ္စီမံကိန္းမ်ား ဟန္႕တားေႏွာင့္ယွက္မႈ႕ မျဖစ္ေစရန္ ကခ်င္လက္နက္ကိုင္တပ္ဖြဲ႔အား ျမန္မာစစ္တပ္မွ အေၾကာင္းမဲ့ ထိုးစစ္ဆင္တိုက္ခိုက္ျခင္းစေသာ တရားဥပေဒစိုးမိုးေရးကို ဘက္လိုက္လုပ္ေဆာင္မႈ႕မ်ား ျမင္ေတြ႕ရသည္ျဖစ္၍ ဦးသိန္းစိန္အစိုးရအဖြဲ႔ကိုယ္တိုင္ ႏိုင္ငံေရး မတည္မျငိမ္ျဖစ္ေအာင္ ဖန္တီးကာ (၂၀၁၅)ေရြးေကာက္ပြဲအား ရပ္တန္႔သြားေစရန္ႏွင့္ တိုင္းျပည္ကေမာက္ကမ ျဖစ္ေအာင္ ဖန္တီးေနသည့္ အသြင္အျပင္မ်ားသာ ျဖစ္ပါသည္။

    ဤျပႆနာမ်ား၏ အရင္းအျမစ္မွာ ၂၀၁၂ၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ (NLD)ပါတီ အျပတ္အသတ္အႏိုင္ရျခင္း၊ လႊတ္ေတာ္တြင္၂၅ရာခိုင္ႏႈန္းပါ၀င္ေနေသာ တပ္မေတာ္သား ကိုယ္စားလွယ္မ်ားကို ျပည္သူႏွင့္ မီဒီယာမ်ားမွ ဆန္႔က်င္ေနျခင္း၊ ၂၀၀၈ဖြဲ႕စည္းပံု အေျခခံဥပေဒအား ျပင္ဆင္ရန္ ေတာင္းဆိုျခင္းႏွင့္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္မွ က်မသမၼတ လုပ္ခ်င္တယ္ဟူေသာ အေၾကာင္းတရားမ်ားေၾကာင့္ ျဖစ္ေပၚလာသည္ဟု ျပဳရမည္ျဖစ္ပါသည္။

    ယခုအခါတြင္ တေျဖးေျဖးႏွင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံမွ ပညာတတ္ပုဂၢိဳလ္အခ်ိဳ႕နွင့္ ဒီမိုကရက္တစ္ ေခါင္းေဆာင္အခ်ိဳ႕ကိုပင္ အခ်ိဳ႕ေသာကိစၥမ်ားတြင္ အေလးထားသည့္ အသြင္ေဆာင္၍ တာ၀န္အခ်ိဳ႕အပ္ႏွင္းကာ လုပ္ေဆာင္ေစၿပီး စည္းရံုးသိမ္းသြင္း ထားၿပီး ျဖစ္သည္ဟု မွတ္ယူရပါသည္။

    သို႕ျဖစ္ပါ၍ ျပႆနာတစ္ခုၿပီးသည္ႏွင့္ ျပႆနာတစ္ခု ဆက္လက္ျဖစ္ေစရန္ ေဆာင္ရြက္ေနၿပီးျဖစ္သည္။ အေၾကာင္းမွာ ရွမ္းျပည္္နယ္တြင္ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းမ်ား ဖ်က္စီးကာ သံဃာမ်ားကို အတင္းအဓမၼလူ၀တ္လဲေစျခင္း၊ ကခ်င္ျပည္နယ္ ဒုကၡသည္စခန္းအခ်ိဳ႕တြင္ ေဒသခံမဟုတ္ေသာ လူငယ္မ်ားမွ အုပ္စုဖြဲ႕၍ ကခ်င္ဒုကၡသည္မ်ားအား ရန္ျပဳျခင္း၊ မုဒိမ္းက်င့္ရန္ ႀကိဳးပမ္းျခင္းႏွင့္ တနသၤာရီတိုင္းတြင္ ဆိုင္ကယ္စီး လူငယ္အုပ္စုမ်ားမွ အျပစ္မဲ့အရပ္သားအခ်ိဳ႕အား ၀င္ေရာက္ ရိုက္ႏွက္ျခင္း၊ ဆိုင္မ်ားအား ဖ်က္စီးျခင္း စေသာ အၾကမ္းဖက္လုပ္ရပ္မ်ားျဖင့္ ထပ္မံပ်ိဳးထားသည္ကို ေတြ႔ျမင္လာရပါသည္။

    သို႔ျဖစ္ပါ၍ (၂၀၁၅) မတိုင္မီ ျပည္သူအခ်င္းခ်င္း အိုးမဲသုတ္၍ ျပႆနာျဖစ္ေစရန္ လုပ္ေဆာင္ျခင္း ၊ ေထာက္လွမ္းေရး ေဟာင္းႏွင့္ သင္တန္းေပးထားေသာ အၾကမ္းဖက္သမားမ်ား၊ ဒီမိုကရက္တစ္ပါတီမ်ားတြင္ ေစလႊတ္ထားေသာ သူလ်ိဳမ်ား၊ ခံစားခြင့္မ်ားစြာ ေပးထားေသာ ခံယူခ်က္မရွိေသာ ပညာတတ္မ်ား ၊ ဗုဒၶဘာသာမ်ား ေလးစားၾကည္ညိဳေသာ ရဟန္း သံဃာမ်ား ေနရာတြင္ သဃၤန္းစည္းထားေသာ ၀ိနည္းႏွင့္ မညီေသာ ဗုဒၶ၀ါဒီမဟုတ္ေသာ အတၱ၀ါဒီမ်ားအား နည္းမ်ိဳးစံုအသံုးခ်၍ ႀကီးမားေသာ ဆူပူအၾကမ္းဖက္မႈမ်ား၊ တိုင္းျပည္မတည္ျငိမ္မႈ႕မ်ားကို အက်ိဳးေမွ်ာ္၍ ဆက္လက္လုပ္ေဆာင္ဦးမည္သာ ျဖစ္သည္။

    ယုတ္စြအဆံုးနိဂံုးခ်ဳပ္တြင္ ဗုဒၶသာသနာလည္း ပ်က္သုဥ္း၊ တိုင္းျပည္သည္လည္း ေပ်ာက္ဆံုးၿပီး လက္ရွိအစိုးရအဖြဲ႔ အာဏာတည္ျမဲေရးႏွင့္ သူတို႔၏ ေက်းဇူးရွင္ဟု ေၾကျငာထားေသာ တရုတ္ႀကီးေကာင္းစားေရးသာ လုပ္ေဆာင္ရန္ ၀န္မေလး သူမ်ား ျဖစ္ပါေသာေၾကာင့္  ျပည္သူမ်ားစုေပါင္း၍ (၈၈)ထံုး ႏွလံုးမူရန္ အပူတျပင္းလိုအပ္ေနၿပီ ျဖစ္ပါေၾကာင္း။

    (ေကာင္းမွ်ေ၀)