ႏိုဝင္ဘာ၊ ၅ ၊ ၂၀၁၂
M-Media
ေဆာင္းပါးရွင္- အလ္ဂ်ာဇီးရာရဲ႕ Asia/Pacific Roving Correspondent Wayne Hay ၏ http://blogs.aljazeera.com/blog/asia/winners-and-losers-myanmar-violence ကို M-Media မွ ဆီေလ်ာ္ေအာင္ဘာသာျပန္ဆိုပါသည္။
ပြင့္လင္း႐ိုးသားမႈမရွိျခင္း ၊ တရားမ်ွတမွဳ႕ ႏွင့္ ရွင္းလင္းေသခ်ာေသာ ႏိုင္ငံေရး သံုးသပ္ခ်က္မ်ား မရွိၿခင္းတို႔ သည္ ရခိုင္ၿပည္နယ္ အၾကမ္းဖက္မႈႏွင့္ တင္းမာမႈ မ်ားကို ပိုမိုၾကီးထြားေတာက္ေလာင္ ေစၿပီး ၊ ျမန္မာႏိုင္ငံ တြင္ ရခိုင္ဗုဒၶဘာသာမ်ားႏွင့္ ရိုဟင္ဂ်ာ မြတ္စလင္မ္မ်ား ၏ ၿပႆနာၿဖစ္ပြားမွဳ႕ အေၾကာင္းအရင္း စုံစမ္း ရွာေဖြၿခင္းတြင္ မ်ားစြာေသာ လစ္ဟာမႈ မ်ားကို ျဖစ္ေစသည္။
ေမလ ကုန္ပိုင္းေလာက္တြင္ ရခိုင္ဗုဒၶဘာသာအမ်ဳိးသမီးအား မုဒိမ္းက်င့္မွဳ႕ေၾကာင့္ ရိုဟင္ဂ်ာသံုးေယာက္ အား ဖမ္းဆီးစီရင္ ခဲ့ျခင္းအား ကြၽႏု္ပ္တို႕ သိျပီးျဖစ္သလို တဖန္ ေနာက္ထပ္ ငါးရက္အၾကာတြင္ ရခိုင္ဗုဒၶ ဘာသာမ်ားရဲ႕ ကလဲ႔စားေခ်မွဳ႕ အေနၿဖင့္ ရိုဟင္ဂ်ာလူမ်ဳိး ဆယ္ဦးအားၾကမ္းၾကဳတ္စြာ အမဲဖ်က္သကဲ့သို႕ သတ္ျဖတ္ခဲ့သည္ကိုလည္း ကြၽႏု္ပ္တို႕ သိျပီးျဖစ္သည္။
(အသတ္ခံရသူ ၁၀ ဦးမွာ ျပည္မ မွ ျမန္မာမြတ္စလင္မ္မ်ားျဖစ္ပါသည္ M-Media)
ထိုလူသတ္မႉမ်ား အတြက္ မည္သည့္တစ္စုံတစ္ဦး မွ ဖမ္းဆီးခံရျခင္းမရွိသည့္အျပင္ ထိုလူသတ္မႈ ၏ ေနာက္တြင္ ေျမာက္မ်ားစြာေသာ လူတို႕ေသဆုံးျခင္း၊ ေထာင္ေပါင္းမ်ားစြာေသာ ေနအိမ္မ်ား ႏွင့္ အျခား အေဆာက္အဦးမ်ား မီး႐ိႈ႕ခံရျခင္းႏွင့္ လူေပါင္း တစ္သိန္းခန္႕ အိုးမဲ့အိမ္မဲ့ျဖစ္ရျခင္းတို႕ျဖင့္ အတိျပီးေသာ အၾကမ္းဖက္ျဖစ္ရပ္မ်ား ဆင့္ကဲ ျဖစ္ပြါးခဲ့ေလသည္။
အစိုးရ၏ တုန္႕ျပန္မႈ သည္ အားနည္းလွေသာေၾကာင့္ ႏိုင္ငံေရးစနစ္အတြင္းပါဝင္လွ်က္ရွိသူမ်ားသည္ ပဋိပကၡတြင္ပါဝင္ပတ္သက္မႈရွိသည္ဟု ယုံၾကည္သူမ်ား၏ ယုံၾကည္မႈကို အားေကာင္းေစသည္။
လက္ေတြ႕က်က် စဥ္းစားၾကည့္ၾကပါစို႕။
အကယ္၍သာ ႏိုင္ငံ့ အာဏာပိုင္မ်ား / အာဏာပိုင္တို႕ႏွင့္ေပါက္ေရာက္သူမ်ားသည္ ပဋိပကၡအား အမွန္တကယ္ရပ္တန္႕ေစလိုခဲ့ပါလွ်င္၊ အစကနဦးကပင္ ရပ္တန္႕ႏိုင္မည္သာ။
ယခင္စစ္အစိုးရ သည္ ထင္သာျမင္သာေသာ ပဋိပကၡမ်ားအား ရက္စက္စြာ ႏွိမ္နင္းခဲ့သည္မွာ မၾကာေသးေပ။ ယခုအစိုးရ တစ္စိတ္တစ္ပိုင္းသည္ အရပ္သားအစိုးရ ျဖစ္ေသာ္လည္း တိုင္းျပည္အား လည္ပတ္ေနေစသူမ်ားတြင္ ယခင္လူမ်ားထဲမွ အမ်ားအျပားပါဝင္လွ်က္ရွိသည္။
ႏိုင္ငံေရး ေဝဝါးမႈ
အစိုးရသည္ ယခင္က ျပဳဖူးသကဲ့သို႕၊ ရခိုင္ျပည္နယ္ ၏ လမ္းမ်ားေပၚတြင္ စစ္သားမ်ားျဖင့္ ခ်က္ျခင္း ျဖည့္တင္းႏိုင္ေပသည္။ ရခိုင္ေဒသတစ္ဝွမ္းတြင္ လုံျခဳံေရးတိုးျမႇင့္ခ်ထားသည္ ဟု ေျပာၾကားေသာ္လည္း မ်က္ျမင္အရဆိုလွ်င္ စစ္သားဦးေရသည္ အလြန္႕ အလြန္နည္းပါးလွပါသည္။
၎ပဋိပကၡသည္ ႐ိုးရွင္းေသာ လူမ်ိဳးေရး တင္းမာဆူပူမႈ မွ် မဟုတ္ဆိုသည္ ကို ရည္ညႊန္းသည့္ ႏိုင္ငံေရးေဝဝါးမႈ မ်ားရွိေနသည္။
ျမန္မာ့အာရုံသစ္ စနစ္ အတြင္း၌ အာဏာရွင္အမာခံမ်ား ရွိေနေသးသည့္ အျပင္ ၊ ဒီမိုကေရစီသည္ စစ္တပ္ ၏ အာဏာ ႏွင့္ လႊမ္းမိုးမႈတို႕အား ဖယ္ရွားပစ္သည္ဟု ျမင္ၾကေသာ စစ္တပ္သည္လည္း ရွိေနေသးသည္ ဆိုသည္ကို လြယ္ကူစြာ ေမ့ေပ်ာက္မရႏိုင္ပါ။
လက္နက္ကိုင္တပ္မ်ားသည္သာလွ်င္ ျမန္မာႏိုင္ငံ ၏ ျငိမ္းခ်မ္းေရးကို ထိန္းသိမ္းႏိုင္သူမ်ား ျဖစ္သည္ဟု ၎တို႕က ေစာဒကတက္ အျငင္းဝင္ ခ်င္ၾကမည္။ ပဋိပကၡ ကို စတင္ဖန္တီးမွ မဟုတ္၊ ပဋိပကၡအား ခ်ဳပ္ျငိမ္းရပ္တန္႕ရန္ မျပဳျခင္း ႏွင့္ ျဖစ္သင့္သည္ထက္ ပိုမိုၾကီးထြားေအာင္ အားေပးအားေျမႇာက္ ျပဳျခင္းသည္လည္း စစ္တပ္၏ လုပ္ရပ္ အား ထင္ရွားစြာသက္ေသျပႏိုင္ျခင္းမည္ပါသည္။
ယခင္စစ္တပ္ဗိုလ္ခ်ဳပ္မ်ား၊ အာဏာရွင္အမာခံမ်ား ဦးေဆာင္ ပါဝင္သည့္ တိုင္းျပည္၏ အၾကီးဆုံး ႏိုင္ငံေရးပါတီျဖစ္သည့္ ျပည္ေထာင္စုၾကံ့ခိုင္ေရးႏွင့္ ဖြံ႕ျဖိဳးေရးပါတီ သည္ စစ္တပ္ႏွင့္ ပတ္သက္ဆက္ႏြယ္လွ်က္ရွိသည္။
၎ ျပည္ခိုင္ျဖိဳး (USDP) ပါတီ၏ အၾကီးမားဆုံးျပႆနာမွာ ေဒၚ ေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ဦးေဆာင္ေသာ အတိုက္အခံပါတီ အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ (NLD) ပင္ျဖစ္သည္။
NLD ပါတီသည္ အလြန္လူၾကိဳက္မ်ားေသာ ပါတီျဖစ္သည္။ ၁၉၉၀ ေရြးေကာက္ပြဲ ၌လည္း NLD ပါတီက အႏိုင္ရရွိခဲ့ျပီးေနာက္ စစ္တပ္ က အာဏာသိမ္းခဲ့သည္။ ၂၀၁၂၊ ဧျပီလ ေရြးေကာက္ပြဲတြင္လည္း NLD ပါတီသည္ လႊတ္ေတာ္အမတ္ေနရာ အမ်ားဆုံးအႏိုင္ရရွိခဲ့သည္။ အကယ္၍ ၂၀၁၅ အေထြေထြေရြး ေကာက္ ပြဲသည္လြတ္လပ္၍ တရားမွ်တေသာေရြးေကာက္ပြဲျဖစ္မည္ဆိုပါက၊USDP ပါတီသည္အခက္ၾကဳံရမည္ျဖစ္ သည္။
ေယဘုယ် တြက္ကိန္း
အထက္ ေရးသား ေဖာ္ျပခ်က္မ်ားသည္ လက္ရွိျဖစ္ပြါးေနေသာ ရခိုင္တင္းမာမႈမ်ားႏွင့္ လုံးဝ မပတ္ သက္သေယာင္ထင္ရေသာ္လည္း၊အခ်ိဳ႕ေသာသူမ်ားသည္ ရခိုင္အၾကမ္းဖက္မႈ အား ၾကိဳးကိုင္ အခြင့္ေကာင္းယူ၍ ၎တို႕၏ လက္ရွိ ရာထူးအေနအထားမ်ားကို ျမဲျမံေအာင္ ျပဳလုပ္ေနၾကရုံမက ယခင္က ရွိခဲ့ေသာ ၎တို႕၏ အေနအထားကို ျပန္လည္ရယူလိုၾကသည္ ဟု ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ လူမႈမီဒီယာ မ်ားတြင္ ဇြန္လဆန္း ပိုင္း ေလာက္ကတည္း က ေယဘုယ် ခန္႕မွန္းတြက္ကိန္းမ်ား ရွိေနခဲ့သည္။
၎တြက္ကိန္း ၏ ေသာ့ခ်က္မွာ USDP ပါတီ ၏ အရာရွိေဟာင္း ၊ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေဟာင္း ေအာင္ေသာင္း ႏွင့္ မြတ္စလင္ ဆန္႕က်င္ေရး နာမည္ၾကီးေသာ ရဟန္းပ်ိဳ (ဝီရသူ မႏၲေလး) တို႕၏ လွ်ိဳ႕ဝွက္ေတြ႕ဆုံ ေဆြးေႏြးမႈပင္ ျဖစ္သည္။
ဝီရသူသည္ မႏၲေလးျမိဳ႕တြင္ ၂၀၀၁ ၌ျဖစ္ပြါးခဲ့ ေသာ ဗုဒၶဘာသာ ႏွင့္ မြတ္စလင္တို႕ ၏ အဓိကရုဏ္းတြင္ ပါဝင္က်ဴးလြန္မႈေၾကာင့္ ေထာင္ ဆယ္ႏွစ္မက က်ခံ ဖူးသူျဖစ္သည္။ ၎သည္ အစိုးရသစ္၏ လြတ္ျငိမ္း ခ်မ္းသာခြင့္ ေၾကာင့္ ယခင္ႏွစ္ကုန္ပိုင္း က ျပန္လည္လြတ္ေျမာက္လာသူျဖစ္သည္။
USDP ပါတီ အထိနာခဲ့သည့္ ဧျပီလ ေရြးေကာက္ပြဲ အျပီးတြင္ အာဏာရွင္ေဟာင္းသန္းေရႊႏွင့္ အလြန္နီးစပ္ သည္ ဟု လူသိမ်ားေသာ ေအာင္ေသာင္း က ဝီရသူ အားေတြ႕ဆုံခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။
ႏိုင္ငံ၏ အာဏာရပါတီ ေခါင္းေဆာင္ တစ္ဦး ႏွင့္ မြတ္စလင္ဆန္႕က်င္ေရးေၾကာင့္ လူသိမ်ားေသာ သာမန္ ဘုန္းၾကီးရဟန္း တစ္ဦးတို႕၏ သမား႐ိုးက်ပုံမွန္ မဟုတ္ေသာ ေတြ႕ဆုံေဆြးေႏြးပြဲ ဓာတ္ပုံမ်ားေပၚထြက္ ခဲ့သည္။
၎တို႕အဘယ္ေၾကာင့္ ေတြ႕ဆုံ ခဲ့ပါသနည္း? မည္သည့္ရွင္းလင္းေျဖရွင္းခ်က္မွ် မရွိခဲ့ပါ။ သို႕ရာတြင္ ရခိုင္ အၾကမ္းဖက္မႈစတင္ျပီးေနာက္၊ ႐ိုဟင္ဂ်ာမ်ားသည္ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ တရားဝင္ႏိုင္ငံသားမ်ား မဟုတ္၊ ၎တို႕ အား ဖမ္းဆီးျပီးေနာက္ အျခားႏိုင္ငံသို႕ ပို႕ေဆာင္ရမည္ ဟူေသာ သမၼတသိန္းစိန္ ၏ အဆိုအား ေထာက္ခံ ရန္ လမ္းမ်ားေပၚသို႕ထြက္၍ ခ်ီတက္ၾကသည့္ ဘုန္းၾကီးမ်ား ၏ ေရွ႕တန္းတြင္ ဝီရသူသည္ ဦးစီးဦးေဆာင္ အျဖစ္ ပါဝင္ခဲ့ေလသည္။
အေနာက္ဖက္ (ရခိုင္) ရွိ တိုက္ခိုက္မႈမ်ားေၾကာင့္ USDP မည္သည့္အက်ိဳးအျမတ္ရရွိသနည္း?
ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ ရုတ္ခ်ည္းႏိုင္ငံေရး အေျပာင္းအလဲအတြက္ အဆင္သင့္မျဖစ္ေသးေၾကာင္း မျငိမ္မသက္ မႈမ်ားက သက္ေသျဖစ္သည္ ဟု အာဏာရွင္အမာခံ မ်ားက ေျပာေကာင္းေျပာႏိုင္သည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ တက္ႂကြစြာလႈပ္ရွားရာ၌ အေတြ႕အၾကဳံမ်ားစြာရွိျပီး၊ ႏိုင္ငံေရးသမား အေတြ႕အၾကဳံနည္း ေသာ သူမ်ိဳးကို အလိုမရွိဘဲ၊ တိုင္းျပည္အုပ္ခ်ဳပ္ရာ၌ အေတြ႕အၾကဳံရင့္က်က္ေသာ တည္ျငိမ္လက္ပိုင္ရွင္ မ်ားကိုသာ အလိုရွိသည္ဟုထိုသူမ်ား ကေျပာေကာင္းေျပာၾကေပလိမ့္မည္။
အက်ပ္အတည္းမ်ားၾကားက စုၾကည္
တိုက္ခိုက္မႈ ပဋိပကၡမ်ားသည္ ေအာင္ဆန္းစုၾကည္ အား အလြန္ခက္ခဲေသာ အေျခအေနသို႕ ေရာက္ရွိ ေစသည္။ သူမသည္ လူ႕အခြင့္အေရး၊ တရားဥပေဒစိုးမိုးေရး ႏွင့္ တရားမွ်တမႈ အတြက္ ၾကာရွည္စြာ တိုက္ပြဲ ဝင္လာသူျဖစ္သည္။ ယခုမူ သူမသည္ လႊတ္ေတာ္ အမတ္ တစ္ဦးအျဖစ္ စနစ္အတြင္းအလုပ္လုပ္ေနရသူ ျဖစ္ေနျပီး၊ သူမ၏ ႏိုင္ငံမွ ရာေထာင္ခ်ီေသာ ျပည္သူ အေပါင္းတို႕သည္ သူမ၏ ႏိုင္ငံ ၌ပင္ တစ္ေန႕တစ္ျခား ခြဲျခားဆက္ဆံခံေနရခ်ိန္တြင္ သူမ အေနျဖင့္ ေဆာင္ရြက္စဲ လုပ္ငန္းမ်ားကို ဆက္လက္ေဆာင္ရြက္ သြားရန္ ကမာၻ က သူမအား ေမွ်ာ္လင့္လွ်က္ရွိေပသည္။
သူမ၏ တုန္႕ျပန္မႈမ်ားမွာ မည္သို႕မွ် အရာမထင္ေပ။ သူမသည္ မည္သည့္ဘက္ကိုမွ် ဘက္လိုက္ ေထာက္ခံမည္မဟုတ္၊ မည္သူေကာင္း၏၊ မည္သူဆိုး၏ ဆိုသည္ကို ဆုံးျဖတ္သည့္ “လူ႕စ႐ိုက္အား ဦးေဆာင္မႈ” မ်ိဳးကိုလည္း သူမက်င့္သုံးမည္ မဟုတ္ဟူေသာအားနည္း ေပ်ာ့ညံ့သည့္ ေျပာၾကားခ်က္အခ်ိဳ႕ ကိုသာ ထုတ္ျပႏိုင္ခဲ့သည္။
အေျပာင္းအလဲကို မလိုလား ၾက ေသာ USDP ပါတီ ႏွင့္ စစ္တပ္ လက္ေဟာင္းၾကီးမ်ားသည္ NLD ေခါင္း ေဆာင္အေနျဖင့္ လက္ရွိအေျခအေန အားမည္သို႕ကိုင္တြယ္မည္နည္း ဆိုသည္ကို ေပ်ာ္ရႊင္ စြာၾကည့္ေနၾက ေပလိမ့္မည္။
႐ိုဟင္ဂ်ာ မ်ား အားေထာက္ခံ၍ ေျပာၾကားရန္ ႏိုင္ငံျခားအစိုးရမ်ားႏွင့္ လူ႕အခြင့္အေရးအဖြဲ႕အစည္းမ်ား ၏ ဖိအားေပးမႈ မ်ား ေအာက္တြင္ သူမေရာက္ရွိမည္ဆိုသည္ကို ၎တို႕သိရွိၾကျပီး၊ အကယ္၍ သူမသည္ ရခိုင္ ဗုဒၶဘာသာဝင္မ်ားအား ဆန္႕က်င္ေျပာၾကားပါ က ျပည္တြင္ေထာက္ခံမႈမ်ားကိုဆုံးရွုံး ရမည့္ အႏၲရာယ္ ရွိ ေၾကာင္းကို လည္း သူမက သိရွိေနေပသည္။
ျပည္တြင္းေထာက္ခံမႈ ဆုံးရွုံးျခင္းသည္ ေထာက္ခံမဲဆုံးရွုံးျခင္းပင္။ ဒီမိုကေရစီ အေရးလႈပ္ရွားသူ တစ္ဦး ၏ ဘဝထက္စာလွ်င္၊ စစ္အာဏာရွင္ ႏိုင္ငံအျဖစ္မွ ေျပာင္းလဲခဲ့ေသာ ပူပူေႏြးေႏြးလတ္လတ္ဆတ္ဆတ္ ႏိုင္ငံ ရွိ ႏိုင္ငံေရး သမားတစ္ဦး ၏ ဘဝ သည္ မည္သို႕မည္ႏွယ္ ရွိသည္ကို သူမ စတင္ သိရွိခံစားေနရေပ လိမ့္မည္ ျဖစ္ႏိုင္၏။
ရခိုင္အေရးအခင္းေနာက္ကြယ္ အမွန္တရား အား ကြၽႏု္ပ္တို႕ မည္သည့္အခါမွ် မသိရွိႏိုင္မည္မွာ ျဖစ္ေကာင္း ျဖစ္ႏိုင္သည္။ သို႕ေသာ္ တိုင္းျပည္ ၏ ထိုအစိတ္အပိုင္း ရွိ မြတ္စလင္ ႏွင့္ ဗုဒၶဘာသာဝင္မ်ားသည္ ဆုံးရွုံး သူမ်ား သာျဖစ္ၾကသည္ကို ကြၽႏု္ပ္တို႕သိရွိၾကေပသည္။ အဆိုပါ အေရးအခင္းမ်ားသည္ ဒီမိုကေရစီျမန္မာ ႏိုင္ငံ ၏ ေန႕သစ္ဦးမ်ား၌ ျဖစ္ေပၚခဲ့သည္ ကို လည္းေကာင္း၊ အေျပာင္းအလဲကိုမလိုလားေသာ အင္အားစု မ်ားသည္ တိုင္းျပည္၏ အနာဂတ္ အားဆုံးျဖတ္ရာတြင္ ၾကီးမားေသာအခန္းက႑မွ ယေန႕တိုင္ပါဝင္ လွ်က္ရွိေၾကာင္း ႏိုင္ငံတကာ အသိုင္းအဝိုင္း က ေလ့လာလွ်က္ရွိေနမည္ ျဖစ္ေပေတာ့သည္။
