News @ M-Media

Category: ေဆာင္းပါး

  • စီးပြားေရး၊ စီမံခန္႔ခြဲေရးအၿပီး နည္းပညာနယ္ပယ္တြင္ပါ ေနရာယူလာၾကသည့္ အီရန္အမ်ိဳးသမီးမ်ား

    စီးပြားေရး၊ စီမံခန္႔ခြဲေရးအၿပီး နည္းပညာနယ္ပယ္တြင္ပါ ေနရာယူလာၾကသည့္ အီရန္အမ်ိဳးသမီးမ်ား

    ဒီဇင္ဘာ ၁၃၊ ၂၀၁၅
    M-Media

    – အီရန္ရဲ႕ သိပၸံနဲ႔ နည္းပညာေက်ာင္းသားေတြထဲက ၇၀ ရာခုိင္ႏႈန္းဟာ အမ်ိဳးသမီးေတြျဖစ္ၾကၿပီး၊ ေသးငယ္ေပမယ့္ ေအာင္ျမင္ဖုိ႔အလားအလာရွိေနတဲ့ စြန္႔ဦးလုပ္ငန္းငယ္ေလးေတြမွာလည္း အမ်ိဳးသမီးေတြက အမ်ားစုျဖစ္ပါတယ္။ ေနာက္ၿပီး အဲဒီအမ်ိဳးသမီးေတြဟာ ပုိမိုႀကီးမားတဲ့အခန္းက႑ေတြမွာ ပါ၀င္လာဖုိ႔လည္း တုိက္တြန္းအားေပးျခင္း ခံေနရပါတယ္။

    အီရန္ႏုိင္ငံက အမ်ိဳးသမီးေတြနဲ႔ပတ္သက္တဲ့ ၾကားေနၾက ဒ႑ာရီေတြကေတာ့ သူတုိ႔ေတြဟာ ျမင္သာျမင္ရ၊ မၾကားရသူေတြျဖစ္တယ္။ သူတုိ႔ဟာ ကားေမာင္းလုိ႔မရဘူး။ ဒုတိယတန္းစားႏုိင္ငံသားေတြျဖစ္တယ္။ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းေတြ စြန္႔ဦးတီထြင္လုပ္ေဆာင္ဖုိ႔နဲ႔ ပါ၀ါအာဏာရွိတဲ့ေနရာေတြရဖုိ႔ဆုိတာ အိမ္မက္ေတာင္မက္လုိ႔မရတဲ့ အေနအထားမွာ ေနၾကရတယ္ဆုိတာေတြပါပဲ။ ဒီလုိထင္ျမင္ယူဆခ်က္ေတြက လံုး၀ မွားယြင္းပါတယ္။

    အီရန္အမ်ိဳးသမီးေတြဟာ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းေတြကုိ ပုိင္ဆုိင္ၿပီး စီမံခန္႔ခြဲေနၾကတာ ေတာ္ေတာ္ေလးၾကာခဲ့ပါၿပီ။ သူတုိ႔ထဲက အမ်ားစုဟာ အမ်ိဳးသားေတြသာ လႊမ္းမုိးတဲ့ စီးပြားေရးမ်ိဳးျဖစ္တဲ့ ေရနံနဲ႔ သဘာဓာတ္ေငြ႕လုပ္ငန္း၊ ေဆာက္လုပ္ေရးလုပ္ငန္း၊ သတၳဳတြင္းလုပ္ငန္းေတြမွာ ႀကီးႀကီးမာစတာေတြအျဖစ္ လုပ္ကုိင္ေနၾကတာျဖစ္ပါတယ္။ အခုဆုိရင္ေတာ့ အီရန္အမ်ိဳးသမီးေတြဟာ နည္းပညာဘက္ကုိပါ ခုန္ကူးလာၾကပါၿပီ။

    သိပၸံနဲ႔ အင္ဂ်င္နီယာနယ္ပယ္ေတြမွာ ဘြဲ႕ရတဲ့ အမ်ိဳးသမီးအေရအတြက္ ျမင့္တက္လာျခင္းဟာ အီရန္ရဲ႕ ဖူးသစ္စ သိပၸံနယ္ပယ္မွာ အမ်ိဳးသမီးေတြ ပုိမုိပါ၀င္လာဖုိ႔ တြန္းအားျဖစ္ေစမွာ ျဖစ္ပါတယ္။

    အသက္ ၂၀ အရြယ္သာရွိေသးတဲ့ ဂြန္ခ်ီ တာဗူစီဟာ သူရဲ႕ စြန္႔ဦးလုပ္ငန္းျဖစ္တဲ့ Lendem ဖုန္းေဆာ့ဖ္၀ဲကုိ မၾကာေသးမီက ဖန္တီးႏုိင္ခဲ့ပါတယ္။ ဒီေဆာ့ဖ္၀ဲဟာ အီရန္ႏုိင္ငံရဲ နည္းပညာလုပ္ငန္းကုိ အေထာက္အကူျပဳျဖစ္ေစဖုိ႔ ေဆာာင္ရြက္တဲ့ iBridges ညီလာခံမွာ McClure ရဲ႕ “စြန္႔ဦးလုပ္ငန္း ၅၀၀” စာရင္းမွာ ပါ၀င္ခဲ့ပါတယ္။

    ဒီ Lendem ေဆာ့ဖ္၀ဲကေနတစ္ဆင့္ သူငယ္ခ်င္းေတြ၊ လုပ္ေဖာ္ကုိင္ဖက္ေတြနဲ႔ မိတ္ေဆြေတြဟာ ဖုန္းအားသြင္းႀကိဳးလုိ ဟာမ်ိဳးေတြနဲ႔ အျခားပစၥည္းေတြကုိ တစ္ေယာက္နဲ႔တစ္ေယာက္ ငွားရမ္းမွ်ေ၀ သံုးစြဲႏုိင္ၾကပါတယ္။ Lendem ၀ဘ္ဆုိက္မွာေတာ့ ဘယ္သူ႕မွာ ဘာေတြရွိတယ္ဆုိတာမ်ိဳး အၿမဲတမ္း လုိက္လံစူးစမ္းေနၿပီး ငွားၿပီးသားပစၥည္းကုိ ျပန္ေပးဖုိ႔ သတိေပးတာမ်ိဳးေတြလည္း လုပ္ေပးသလုိ၊ ငွားရမ္းဖုိ႔အတြက္ အာမခံေပးတာလည္း လုပ္ေပးပါတယ္။ McClure ကေတာ့ ဒီဖန္တီးမႈကုိ ခ်ီးက်ဴးခဲ့ေပမယ့္ အီရန္အေပၚ ပိတ္ဆုိ႔မႈေတြ မဖယ္ရွားမခ်င္း ရင္းနွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈ လုပ္မွာမဟုတ္ဘူးလုိ႔ ေျပာခဲ့ပါတယ္။

    အီရန္ရဲ႕ ဖူးသစ္စ နည္းပညာလုပ္ငန္းမွာ အေရအတြက္နည္းေပမယ့္ အီရန္အမ်ိဳးသမီးေတြဟာ ေရွ႕ေရာက္ေနပါတယ္။ ရီယာနာဟ္နဲ႔ ဘဟာရာဟ္ ဗာဟီဒီယန္တုိ႔ ညီအမႏွစ္ဦးကေတာ့ ၿမိဳ႕ေတာ္ တီဟီရန္မွာ အမ်ိဳးသမီးစြန္႔ဦးလုပ္ငန္းရွင္မ်ားရဲ႕သီတင္းပတ္ Startup Weekend For Women ကုိ ပထမဆုံး စီစဥ္က်င္းပေပးၿပီး အဲဒီအခမ္းအနားမွာ အမ်ိဳးသမီး စြန္႔ဦးလုပ္ငန္းရွင္ေတြရဲ႕ အယူအဆေတြ၊ ကြန္ယက္ေတြကုိ မွ်ေ၀ေစခဲ့ပါတယ္။

    လက္ရွိ အီရန္လူငယ္အမ်ိဳးသမီးေတြဟ နည္းပညာက႑မွာ လမ္းသစ္ေဖာက္ဖုိ႔ ေတြးေတာစဥ္းစားၾကသူေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ သူတုိ႔အရင္ကတည္းက ဒီလုိ လမ္းသစ္ေဖာက္တဲ့ အမ်ိဳးသမီးေတြ ရွိခဲ့ၿပီး အဲဒီအထဲမွာ ေရွ႕ေဆာင္အမ်ိဳးသမီးျဖစ္တဲ့ ဘဟ္နဇ္ အာရီယာလည္း ပါ၀င္ပါတယ္။

    လြန္ခဲ့တဲ့ ၁၅ ႏွစ္ အီရန္ႏုိင္ငံမွာ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းအငယ္စားဆုိတာ ဘာမွန္း ဘယ္သူမွမသိခင္ကတည္းက အာရီယာနဲ႔ သူရဲ႕ မိတ္ဖက္ေတြဟာ ႏုိင္ငံရဲ႕ ပထမဆံုး IT ေလ့က်င့္ေရးသင္တန္းေက်ာင္း Kahkeshan Institute of Technology ကို တည္ေထာင္ဖြင့္လွစ္ခဲ့သူပါ။

    ဒီသင္တန္းေက်ာင္းကုိ တုိးတက္ဖြံ႕ၿဖိဳးဖုိ႔ ႀကိဳးစားခဲ့တဲ့ ေစာေစာပုိင္းအခ်ိန္တုန္းက သူမႀကံဳေတြ႕ခဲ့ရတဲ့ စိန္ေခၚမႈေတြဟာ သာမန္အမ်ိဳးသမီးေတြ မႀကံဳဖူးတဲ့ အရာေတြပါပဲ။

    “အဲဒီအခ်ိန္တုန္းက အီရန္မွာ အုိင္တီ၀န္ေဆာင္မႈဟာ အစပုိင္ပဲ ရွိပါေသးတယ္။ အဲဒီအခ်ိန္က ကၽြန္မတုိ႔ရဲ႕အတန္းဟာ ပညာရွင္အဆင့္မ်ိဳးပါ။ သင္တန္းေက်ာင္းအႀကီးႀကီးပံုစံ ဟန္ေဆာင္ထားေပမယ္ ့ တကယ္ေတာ့ လူ ၄၊ ၅ ေယာက္ေလာက္ပဲ ရွိပါတယ္။ ကၽြန္မဟာ ဖုန္းေတြကုိ မန္ေနဂ်ာတစ္ေယာက္လုိ၊ နည္းပညာအႀကံေပးတစ္ေယာက္လုိ၊ သာမန္၀န္ထမ္းတစ္ေယာက္လုိ႔ အသံမ်ိဳးစံုသံုးၿပီး ေျဖၾကားခဲ့ရပါတယ္။ ဒီလုိနဲ႔ပဲ ကၽြန္မတုိ႔ အခုလို ႀကီးမားက်ယ္ျပန္႔လာတာ ျဖစ္ပါတယ္” လုိ႔ အာရီယာက ဆိုပါတယ္။

    အာရီယာနဲ႔ အဲဒီသင္တန္းေက်ာင္းကို အတူတည္ေထာင္ခဲ့တဲ့သူေတြဟာ အလ်င္အျမန္ပဲ ၀န္ထမ္းေတြကုိ ၂ ဆတုိးခဲ့ၿပီး အေဆာက္အဦးတစ္ခုလံုးကုိလည္း နည္းပညာစမ္းသပ္ခန္းနဲ႔ ႐ံုးခန္းေနရာေတြပါ ထားႏုိင္ေအာင္ ျပင္ဆင္ခဲ့ၾကပါတယ္။ သင္တန္းေက်ာင္းက ၀န္ထမ္းေတြရဲ႕ ၄၀ ရာခုိင္ႏႈန္းဟာ အမ်ိဳးသမီးေတြျဖစ္ၿပီး ေက်ာင္းသား ၃၇ ရာခုိင္ႏႈန္းကလည္း အမ်ိဳးသမီးေတြျဖစ္ပါတယ္။ ဒါဟာ သင္ေက်ာင္းတစ္ေလွ်ာက္လံုးမွာ အမ်ိဳးသမီးပါ၀င္မႈ ပုိမ်ားလာတာလည္း ျဖစ္ပါတယ္။ အီရန္က စြန္႔ဦးလုပ္ေဆာင္သူ အမ်ိဳးသမီးေတြရဲ႕ေလးစားအားက်စရာ role model ျဖစ္တဲ့ အာရီယာဟာ ကုမၸဏီႀကီးတစ္ခုကို ပုိင္ဆုိင္ေနပါၿပီ။

    ေရနံဓာတုစက္႐ံုကုိ တည္ေထာင္ခဲ့သူ အီရန္အမ်ိဳးသမီးတစ္ဦးကလည္း လြန္ခဲ့တဲ့ႏွစ္ ၂၀ သူ လုငန္းစတင္ခဲ့တဲ့အခ်ိန္က ဘယ္လုိျခားနားမႈေတြ ရွိခဲ့သလဲဆုိတာကုိ ဒီလုိ ျပန္ေျပာင္းေျပာျပခဲ့ပါတယ္။

    “ကၽြန္မတုိ႔ေခတ္တုန္းက အစုိးရအလုပ္မွာ ခန္႔အပ္ခံရဖုိ႔သာ ေမွ်ာ္လင့္ရတာပါ။ ဒါေပမယ့္ ဒီေန႔အခ်ိန္အခါမွာေတာ့ “ငါက ပညာတတ္၊ အခြင့္အလမ္းလည္းရွိတယ္။ ဘာ့ေၾကာင့္ သူမ်ားအတြက္ အလုပ္လုပ္မလဲ။ တကယ္လုိ႔ (ကိုယ္ပုိင္အလုပ္လုပ္ဖုိ႔) ႀကိဳးစားၿပီး က်႐ံႈးရင္ ကုမၸဏီမွာ ဘယ္အခ်ိန္သြားလုပ္လုပ္ ရတာပဲ” လုိ႔ ေျပာေနၾကတဲ့ အမ်ိဳးသမီးေတြ အမ်ားႀကီး ရွိလာပါၿပီ”

    အီရန္ႏုိင္ငံမွာ အမ်ိဳးသမီးေတြဟာ မရည္ရြယ္တဲ့ အက်ိဳးဆက္ေတြကေနတစ္ဆင့္ အသက္ေမြး၀မ္းေၾကာင္းက႑မွာ ၾသဇာႀကီးလာပါတယ္။ ၁၉၇၉ ေတာ္လွန္ေရးဟာ တင္းၾကပ္တဲ့ ဘာသာေရးအသုိင္းအ၀ုိင္းကို ျဖစ္လာေစခဲ့ၿပီး အမ်ိဳးသမီးေတြရဲ႕ အခြင့္အေရးေတြလည္း ေလ်ာ့က်ခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ စီးပြားေရး မၿငိမ္မသက္ျဖစ္တဲ့အခ်ိန္မွာ မိမိတုိ႔ရဲ႕ ဇနီးေတြကုိ အလုပ္လုပ္ခြင့္ေပးဖုိ႔ကလြဲလုိ႔ ေရြးခ်ယ္စရာမရွိဘူးဆုိတာ အမ်ိဳးသားေတြက သေဘာေပါက္လာၾကပါတယ္။ တစ္ခ်ိန္တည္းမွာပဲ အစုိးရလည္း အေနာက္ႏုိင္ငံေတြကုိ ယွဥ္ၿပိဳင္ခ်င္လာခဲ့ပါတယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္ အီရန္မွာ အခမဲ့ပညာေရးစနစ္ ျဖစ္လာခဲ့ၿပီး ႏုိင္ငံတစ္၀ွမ္း ၿမိဳ႕ႀကီးေတြနဲ႔ ေက်းလက္ေဒသေတြမွာ အစုိးရတကၠသုိလ္ေတြ အစီအရီေပၚေပါက္လာခဲ့ၾကပါတယ္။ ဒါက အမ်ိဳးသမီးေတြကုိ ပညာသင္ယူခြင့္ ပုိမုိရရွိေစခဲ့ပါတယ္။

    ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္က ကၽြႏ္ေတာ္ အီရန္ကို သြားလည္တဲ့အခ်ိန္တုန္းက ဒီသမုိင္းသင္ခန္းစာကုိ ၾကားခဲ့ရပါတယ္။ စာေရးဆရာ ေဒါက္တာ နီနာ အန္ဆာရီက ဒီအေၾကာင္းနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး မၾကာေသးခင္က ထြက္ရွိခဲ့တဲ့ သူမရဲ႕စာအုပ္ Jewels of Allah: The Untold Story of Women In Iran မွာ ႏႈိက္ႏႈိက္ခၽြတ္ခၽြတ္ ေရးသားထားပါတယ္။

    အီရန္ႏုိင္ငံရဲ႕ အဓိက ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈမွာ ပါ၀င္ကူညီခဲ့ၾကတဲ့ မတူညီတဲ့အသုိင္းအ၀ုိင္းေတြက အမ်ိဳးသမီးေတြဟာ (အီရန္အဓိပတိ) ခုိေမနီရဲ႕ ခ်ီးက်ဴးျခင္းကို ခံခဲ့ရပါတယ္။

    “ကၽြန္ေတာ္တုိ႔တုိင္းျပည္က အမ်ိဳးသမီး ငယ္ေတြ၊ အမ်ိဳးသမီးႀကီးေတြအတြက္ ဂုဏ္ယူပါတယ္။ ၿပီးေတာ့ ဒီအမ်ိဳးသမီးေတြဟာ ပညာေရးနဲ႔ စီးပြားေရးနယ္ပယ္ေတြမွာ တက္တက္ႂကြႂကြ ရွိၾကပါတယ္။ အီရန္အမ်ိဳးသမီးေတြလုိ အမ်ိဳးသမီးေတြရွိတဲ့ ႏုိင္ငံတုိင္းဟာ အမွန္တကယ္ေအာင္ျမင္ပါလိမ့္မယ္”

    ဒီစကားလံုးေတြဟာ အမ်ိဳးသမီးအမ်ားစုကုိ အားအင္ေတြျဖစ္ေစမယ္လု႔ိ ခုိေမနီက မသိရွိခဲ့ပါဘူး။ ခႏၶာကုိယ္ကုိ မျဖစ္မေန လံုၿခံဳေအာင္ ၀တ္စားဆင္ယင္ရမႈကလည္း အီရန္အမ်ိဳးသမီးေတြ အိမ္အလုပ္ေတြကုိ ထားခဲ့ၿပီး စာသင္ဖုိ႔၊ အလုပ္လုပ္ဖုိ႔ သက္ေတာင့္သက္သာျဖစ္ေစခဲ့ပါတယ္။

    အန္ဆာရီနဲ႔ အျခားသူေတြကေတာ့ ဒီေန႔ခတ္ အီရန္ႏုိင္ငံရဲ႕ မိသားစုဘ၀ေတြမွာ အမ်ိဳးသားအမ်ိဳးသမီး တန္းတူညီမွ်မႈဟာ ၁၉၈၀ ျပည့္ႏွစ္ေတြမွာျဖစ္ပြားခဲ့တဲ့ အီရတ္-အီရန္စစ္ပြဲတြင္း အမ်ိဳးသမီးေတြ လုပ္ငန္းခြင့္၀င္ၾကတဲ့ရလဒ္ ျဖစ္တယ္လုိ႔ ဆုိပါတယ္။ အမ်ိဳးသမီးေတြဟာ စီမံခန္႔ခြဲေရတာ၀န္ေတြ၊ ဒါမွမဟုတ္ ဆရာ၀န္အျဖစ္၊ ေရွ႕ေန႔အျဖစ္၊ တရားသူႀကီးေတြအျဖစ္ စတဲ့က႑ေတြမွာ တစ္ေန႔ကုန္တစ္ေန႔ခန္း အလုပ္လုပ္ရတဲ့အခါ အမ်ိဳးသားေတြက ကေလးယ္ေတြကုိ ျပဳစုေစာင့္ေရွာက္ရတာ ပံုမွန္ေတာ့မဟုတ္ပါဘူး။
    လက္ရွိအခ်ိန္မွာ အမ်ိဳးသမီးေတြဟာ အမ်ိဳးသားေတြထက္ပုိနည္းတဲ့ အခြင့္အေရးေတြကုိသာ ပုိင္ဆုိင္ထားၿပီး ခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြအတြက္ ဖမ္းဆီးခံရတာေတြလည္း ရွိေနပါေသးတယ္။ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္က အာဏာရခဲ့တဲ့ သမၼတ႐ူဟာနီကေတာ့ ေျပာင္းလဲမႈေတြလုပ္ေပးမယ္လုိ႔ ကတိျပဳခဲ့ပါတယ္။

    မဲဆြယ္မႈမွာျပဳလုပ္ခဲ့တဲ့ ကတိက၀တ္ေတြထဲမွာ အမ်ိဳးသမီးတြအတြက္ တူညီတဲ့အခြင့္အေရး၊ မွ်တတဲ့အခြင့္အလမ္းေတြကုိ ဖန္တီးေပးမယ္ဆုိတာလည္း ပါ၀င္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ႐ူဟာနီရဲ႕ အီရန္ကုိ ေခတ္မီေအာင္ေဆာင္ရြက္ဖုိ႔ အစီအစဥ္ေတြမွာ တုိးတက္မႈအနည္းငယ္သာ ရွိခဲ့ပါတယ္။ ဘာ့ေၾကာင့္လည္းဆုိေတာ့ လက္ရွိအေျခအေနကုိ ထိန္းသိန္းထားခ်င္တဲ့ အဓိပတိ အယာတုိလာ ခါေမနီဆီကလာတဲ့ ပါ၀ါေၾကာင့္ပါပဲ။

    ဒါေပမယ့္ တာဗူစီလုိ လူငယ္စြန္႔ဦးတီထြင္သူအမ်ိဳးသမီးေတြဟာ အီရန္ရဲ႕လက္ရွိအေျခအေနက က႑တုိင္းကုိ စိန္ေခၚၿပီး ေျပာင္းလဲေနၾကပါတယ္။ တာဗူစီဟာ ၁၉၈၀ ျပည့္လြန္ႏွစ္ေတြက ျဖစ္ခဲ့တဲ့ ေတာ္လွန္ေရးကေန ေပါက္ဖြားလာသူတစ္ဦးျဖစ္ၿပီး အသက္ ၂၀ အရြယ္မွာပဲ ႀကိဳးစားပမ္းစားအလုပ္လုပ္မႈနဲ႔ လြတ္လပ္မႈကုိ ဆာေလာင္ျခင္းတုိ႔အတြက္ သူ႕ေခတ္သူ႕မ်ိဳးဆက္ရဲ႕ ခၽြင္းခ်က္မဲ့ ဥပမာ ျဖစ္လာပါေတာ့တယ္။

    “အီရန္မွာ ဒါကေတာ့ နည္းနည္းထူးဆန္းပါတယ္။ ကၽြန္မအတြက္ေတာ့ တကၠသုိလ္တက္ၿပီး အလုပ္လုပ္ဖုိ႔ပါပဲ။ သူငယ္ခ်င္းေတြနဲ႔ အျပင္ထြက္မလည္ႏုိင္ဘူးေပါ့ရွင္။ ဒါေပမယ့္ ကၽြန္မ ဒီလုိေနရတာကုိ ႏွစ္သက္ပါတယ္။ အလုပ္ကို ခ်စ္ျမတ္ႏုိးၿပီး ကၽြန္မမွာ ေကာင္းမြန္တဲ့ အသင္းအဖြဲ႕တစ္ခုလည္း ရွိေနပါၿပီ။ ကၽြန္မငယ္ငယ္တုန္းက အေဖတုိ႔အေမတုိ႔ဟာ သူတုိ႔ရဲ႕႐ံုးေတြကုိ ေခၚေခၚသြားၿပီး အလုပ္စမ္းလုပ္ခုိင္းတယ္။ ၿပီးေတာ့ ပုိက္ဆံေပးပါတယ္။ မ်ိဳးဆက္အသစ္မွာ လူေတြဟာ အလုပ္လုပ္ရတာကုိ တကယ္ ႀကိဳက္လာမွာပါ။ သူတုိ႔ဟာ မိဘေတြကို မွီခုိေနရတာထက္ ကုိယ့္ပုိက္ဆံကုိယ္ရွာၿပီး ကုိယ္တုိင္သံုးခ်င္လာမယ္။ ဒါဟာ ျမင့္တက္လာေနတဲ့ ယဥ္ေက်းမႈပါပဲ” လုိ႔တာဗူစီက ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။

    ဒီယဥ္ေက်းမႈဟာ အမ်ိဳးသမီးေတြကုိ အလုပ္ခြင့္မွာ ပုိမိုျမင့္မားတဲ့ တန္ဖုိးကုိ ရရွိေစပါတယ္။ ဂ်ာနယ္လစ္တစ္ေယာက္ျဖစ္တဲ့ ရွာဟ္ရမ္ ရွာရစ္ဖ္က ဖာရစီဘာသာစကားနဲ႔ဖာ္ျပတဲ့ ပထမဆံုး အုိင္တီ၀ဘ္ဆုိက္ ITiran.com ကုိ ထူေထာင္ခဲ့ပါတယ္။

    “အရင္က ဒါမ်ိဳး နည္းနည္းပဲရွိပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဒီေန႔မွာေတာ့ အမ်ိဳးသမီး နည္းပညာဂ်ာနယ္လစ္ေတြ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား ရွိလာပါၿပီ။ ကၽြန္မနဲ႔ လုပ္ေဖာ္ကုိင္ဖက္ထဲမွာ ၄ ဦးက အမ်ိဳးသမီးေတြျဖစ္ပါတယ္။ သူတုိ႔နဲ႔ အလုပ္အတူလုပ္ရတာကုိ ကၽြန္မ ဂုဏ္ယူမိပါတယ္” လုိ႔ ရွာရစ္ဖ္က ဆုိပါတယ္။

    စြန္႔ဦးလုပ္ငန္းရွင္တစ္ဦးျဖစ္တဲ့ အီရန္အမ်ိဳးသမီး ဟာမစ္ဒရီဇာ အဟ္မဒီက အီရန္နည္းပညာလုပ္ငန္းနဲ႔ စြန္႔ဦးတီထြင္ လုပ္ငန္းရွင္နယ္ပယ္မွာ အမ်ိဳးသမီးေတြဟာ အားနည္းေနတုန္းပဲလုိ႔ဆုိၿပီး ဒါဟာ အီရန္မွာ တစ္မူထူးတာမ်ိဳး၊ တမင္တကာျဖစ္ေနတာမ်ိဳး မဟုတ္ဘူးလုိ႔ ဆုိပါတယ္။

    “အမ်ိဳးသမီးေတြအေပၚ ခြဲျခားဆက္ဆံမႈေတြ မရွိဘဲ၊ တူညီစြာ ဆက္ဆံခံရပါတယ္။ သူတုိ႔ရဲ႕ တုိးတက္မႈလက္ေၾကာင္းနဲ႔ပတ္သက္လုိ႔လည္း လစ္လ်ဴ႐ႈတာမ်ိဳး မရွိပါဘူး။ လုပ္ငန္းခြင္ေတြမွာ အမ်ိဳးသမီးေတြ ပိုမုိပါ၀င္လာေအာင္ ကၽြန္မတုိ႔ တက္တက္ႂကြႂကြ တုိက္တြန္းသင့္ပါတယ္။ ၿပီးေတာ့ ဘုတ္အဖြဲ႕ေတြမွာလည္း အမ်ိဳးသမီးအဖြဲ႕၀င္ေတြ ပါ၀င္ေအာင္ ကၽြန္မတုိ႔ အေသအခ်ာ လုပ္ေဆာင္သင့္ပါတယ္။ ဒီေျပာင္းလဲမႈေတြကုိ မၾကာခင္မွာ ကၽြန္မတုိ႔ ျမင္လာရမွာပါ” လုိ႔ အဟ္မဒီက ေျပာၾကားခဲ့သည္။

    တကယ္ေတာ့ ဘြဲ႕ႏွစ္ခု၊ သံုးခု ရထားတဲ့အမ်ိဳးသမီးေတြ မ်ားလာျခင္းနဲ႔အတူ လူ႕စြမ္းအားအရင္းအျမစ္ ပုိလွ်ံေနတဲ့ျပႆနာကုိ ေျဖရွင္းရလိမ့္မယ္လုိ႔လည္း အဟ္မဒီက ယံုၾကည္ေနပါတယ္။

    “အီရန္အမ်ိဳးသမီးေတြဟာ သိပ္ေတာ္ၾကတယ္။ ပညာလည္းေတာ္ေတာ္ တတ္ၾကပါတယ္။ သူတုိ႔ကုိ သံုးလုိ႔ေတာင္ မကုန္ပါဘူး။ သူတုိ႔ရဲ႕ ပါရမီကုိ ျဖဳန္းတီးေနသလုိပါပဲ။ သူတုိ႔ကုိ အုိင္တီနဲ႔ အျခားေသာလုပ္ငန္းေတြမွာ လုိအပ္ခ်က္ေၾကာင့္ ၀င္လာတာမ်ိဳးျဖစ္ဖုိ႔ လႈပ္ရွားေဆာင္ရြက္မႈေတြ ရွိရပါေတာ့မယ္”

    အီရန္ႏုိင္ငံရဲ႕ နည္းပညာနယ္ပယ္မွာ အမ်ိဳးသမီးေတြပါ၀င္မႈ အေရအတြက္ဟာ ျမင့္တက္လာေနၿပီးအမ်ိဳးသားလုပ္ေဖာ္ကုိင္ဖက္ေတြရဲ႕ ေထာက္ပ့ံမႈနဲ႔သာ ေရွ႕ဆက္ႏုိင္မယ္လုိ႔ တာဗူစီက ဆုိပါတယ္။

    “အမ်ိဳးသမီးေတြဟာ ပုိမိုပါ၀င္သင့္တယ္လုိ႔ ကၽြန္မထင္ၿပီး သူတုိ႔ကလည္း ပုိမိုပါ၀င္ေနၾကပါတယ္။ ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္ စြန္႔ဦးလုပ္ေဆာင္သူေတြကုိ ေတြ႕ဆံုရာမွာ အမ်ိဳးသမီးတည္ေထာင္သူေတြ တစ္ေယာက္မွ မပါ၀င္ပါဘူး။ ဒီေန႔အခ်ိန္မွာေတာ့ နည္းပညာလုပ္ငန္းကုိ တည္ေထာင္သူ ၁၅ ဦးဟာ အမ်ိဳးသမီးေတြျဖစ္ေနၿပီး ဒါဟာ တည္ေထာင္သူေတြရဲ႕ ၁၀ ရာခိုႏႈန္းပမာဏျဖစ္ပါတယ္။ သုညကေန ၁၀ ရာခုိင္ႏႈန္းျဖစ္လာတာဟာ ေကာင္းတဲ့လကၡဏာပါပဲ”

    (Forbes မဂၢဇင္း၏ ၀ဘ္ဆုိက္မွ Set To Take Over Tech: 70% Of Iran’s Science And Engineering Students
    Are Women ေဆာင္းပါးကုိ ဆီေလ်ာေအာင္ ဘာသာျပန္ဆုိသည္)

  • “ကမၻာႀကီးရဲ႕ေခါင္မုိး” လုိ႔ တင္စားခံရတဲ့ တိဘက္က ေၾကာက္မယ္ဖြယ္ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ ျပႆနာမ်ား

    “ကမၻာႀကီးရဲ႕ေခါင္မုိး” လုိ႔ တင္စားခံရတဲ့ တိဘက္က ေၾကာက္မယ္ဖြယ္ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ ျပႆနာမ်ား

    ဒီဇင္ဘာ ၁၁၊ ၂၀၁၅
    M-Media

    tibet

    – ကမၻာ့ေခါင္းေဆာင္ေတြက ပဲရစ္မွာ ရာသီဥတုေျပာင္းလဲမႈအတြက္ ေခါင္းခ်င္း႐ုိက္ေဆြးေႏြးေနၾကတဲ့အခ်ိန္ “ကမၻာႀကီးရဲ႕ ေခါင္မုိး” လုိ႔ တင္စားေခၚေ၀ၚၾကရတဲ့ တိဘက္ႏုိင္ငံကေတာ့ ဆုိးရြားတဲ့ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ဆုိင္ရာ ျပႆနာေတြနဲ႔ ရင္ဆုိင္ေနရပါတယ္။

    ႏုိင္ငံတစ္၀ွမ္းက ေရခဲျပင္ႀကီးေတြဟာ ျမင့္တက္လာတဲ့ အူခ်ိန္ေၾကာင့္ လ်င္လ်င္ျမန္ျမန္ပဲ အရည္ေပ်ာ္ေနတယ္လုိ႔ တိဘက္တက္ႂကြလႈပ္ရွားသူတစ္ဦးက ေျပာပါတယ္။

    “တိဘက္ကုန္းျပင္ျမင့္ႀကီးရဲ႕ ကမၻာလံုးဆုိင္ရာအေရးပါမႈကုိ ကမၻာႀကီး၊ ကုလနဲ႔ ႏုိင္ငံေခါင္းေဆာင္ေတြ၊ ႏုိင္ငံတကာအသုိင္းအ၀ုိင္းေတြက လွည့္ၾကည့္သင့္တယ္လုိ႔ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ ေတာင္းဆုိေနပါတယ္။ ၿပီးေတာ့ တိဘက္ကုန္းျပင္ျမင့္ဟာ ကမၻာ့ ရာသီဥတုဆုိင္ရာ ေဆြးေႏြးမႈေတြမွာ အဓိကအေၾကာင္းအရာ ျဖစ္သင့္ပါတယ္” လုိ႔ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ဆုိင္ရာ သုေတသနပညာရွင္ တမ္ပါ ဂ်ာလ္ဆန္ ဇမ္လ္ဟာက ဒီဇင္ဘာ ၁၀ ရက္ေန႔မွာ ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။

    “ဒါဟာ ပဲရစ္က COP21 (ရာသီဥတုေျပာင္းလဲမႈဆုိင္ရာ ညီလာခံ)အတြက္ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ တုိက္တြန္းခ်င္တဲ့ ကိစၥပါပဲ”

    ဇမ္လ္ဟာ ဟာ ပဲရစ္က အဲဒီညီလာခံကုိ တီဘက္ေပၚလစီေရးရာအသင္း CTA ကုိ ကုိယ္စားျပဳၿပီး တက္ေရာက္ေနတဲ့သူ ျဖစ္ပါတယ္။

    တီဘက္ကုန္းျပင္ျမင့္ဟာ ေရခဲျပင္ေပါင္း ၄၆၀၀၀ တည္ရွိတဲ့ ေနရာျဖစ္ၿပီး အဲဒီ ေရခဲျပင္ေတြဟာ အိႏၵိယရဲ႕ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံေတြအပါအ၀င္ အာရွႏုိင္ငံေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားကုိ စီးဆင္းတဲ့ ျမစ္ေတြရဲ႕ အဓိက ရင္းျမစ္တစ္ခုလည္း ျဖစ္ေနပါတယ္။

    “တိဘက္ကေန ျမစ္ဖ်ားခံစီးဆင္းတဲ့ ေရကုိ အာရွျပည္သူ ၁.၃ ဘီလီယံေလာက္က မွီခုိေနရပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ရာသီဥတုေျပာင္းလဲမႈေၾကာင့္ ဒီေရခဲျပင္ႀကီးေတြဟာ ႏွစ္ဆတုိးအရည္ေပ်ာ္ေနၿပီး ကမၻာႀကီးရဲ႕ အျခားေနရာေတြက ေရခဲျပင္ေတြထက္ ပုိျမန္ျမန္ အရည္ေပ်ာ္ေနတာလည္း ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါဟာ ေရအရင္းအျမစ္ ဖူလံုေရး ျပႆနာပါပဲ” လုိ႔ COP21 ညီလာခံကုိ တက္ေရာက္ေနတဲ့ တီဘက္တက္ႂကြလႈပ္ရွားသူ ေလာ့ဘ္ဆန္ ယန္ဆုိက ေျပာပါတယ္။

    ပင္လယ္ေရမ်က္ႏွာျပင္အထက္ မီတာ ၄၀၀၀ အျမင့္မွာတည္ရွိၿပီး ဟိမ၀ႏၱာေတာင္တန္းရဲ႕ထိပ္မွာ စကြဲယားကီလုိမီတာ ၂.၅ သန္း က်ယ္ျပန္႔တဲ့ တိဘက္ကုန္ျပင္ျမင့္ဟာ ကမၻာေပၚမွာရွိတဲ့ ကုန္းျပင္ျမင့္ေတြထဲမွာ အႀကီးဆံုး ကုန္းျပန္ျမင့္လည္း ျဖစ္ပါတယ္။

    “အႀကီးဆံုးနဲ႔ အေရးပါဆံုး ျမစ္ႀကီး ၆ သြယ္က တီဘက္ကေန ျမစ္ဖ်ားခံလာၿပီး အိႏၵိယနဲ႔ ပါကစၥတန္အပါအ၀င္ ကမၻာေပၚမွာ လူဦးေရအထူထပ္ဆံုး ႏုိင္ငံ ၁၀ ခုစီကုိ စီးဆင္းေနပါတယ္။ တိဘက္ကုန္းျပင္ျမင့္မွာျဖစ္တဲ့ အေျပာင္းအလဲေတြဟာ အဲဒီတုိင္းျပည္ေတြအတြက္လည္း သက္ဆုိင္မႈ ရွိေနမွာပါ။ ခ်က္ျခင္းလက္ငင္းျဖစ္မယ့္ အက်ိဳးဆက္ေတြက ေရႀကီးတာမ်ိဳးနဲ႔ အခ်ိန္အခါမဟုတ္ မုိးရြာသြန္းမႈေတြပါပဲ” လုိ႔ ဇမ္လ္ဟာက ဆုိပါတယ္။

    COP21 ညီလာခံၿပီးဆံုးဖုိ႔ တစ္ရက္သာလုိေတာ့တဲ့အခ်ိန္မွာ ကမၻာ့ေခါင္းေဆာင္ေတြကေတာ့ ကမၻာ့အပူခ်ိန္ကုိ အလ်င္အျမန္ ျမင့္တက္ေစတဲ့ ကာဘြန္ထုတ္လႊတ္မႈ တရား၀င္ေလ်ာ့ခ်ေရး သေဘာတူညီခ်က္ရရွိဖုိ႔ ေနာက္ဆံုး မိနစ္အထိ ေဆြးေႏြးျငင္းခံုေနၾကတုန္းပါပဲ။

    စက္မႈထြန္းကားတဲ့ႏုိင္ငံေတြကေတာ့ အိႏၵိယနဲ႔ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံတုိ႔လုိ ဖြံ႕ၿဖိဳးဆဲႏုိင္ငံေတြ ဒီ၀န္ထုတ္၀န္ပုိးကုိ ပုိမုိမွ်ေ၀ဖုိ႔ အင္တုိက္အားတုိက္ ႀကိဳးစားေနၾကပါတယ္။

    တိဘက္တက္ႂကြလႈပ္ရွားသူေတြကေတာ့ တိဘက္က စီးဆင္းတဲ့ ျမစ္ေၾကာင္းေတြဟာ ကမၻာ့လူဦးေရရဲ႕ ၃ ပံု ၁ ပံုကုိ အေထာက္အကူျပဳေနတာေၾကာင့္ ကမၻာႀကီးဟာ တိဘက္ကုိ လစ္လ်ဴမ႐ႈသင့္ဘူးလုိ႔ ဆုိပါတယ္။

    တ႐ုတ္ဟာ တိဘက္မွာ ဆည္ေတြအမ်ားအျပားေဆာက္ထားၿပီး၊ သတၳဳတြင္းလုပ္ငန္းေတြကုိလည္း ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား လုပ္ကုိင္ေနတာေၾကာင့္ ရလဒ္အေနနဲ႔ တိဘက္က လွည့္လည္သြားလာေနထုိင္သူ လူမ်ိဳး(ေနာ္မဒ္) ေတြဟာ ေျပာင္းေရႊ႕ေပးေနရပါတယ္။

    “တ႐ုတ္ေတြေၾကာင့္ ေနာ္မဒ္လူမ်ိဳး ၂ သန္းေက်ာ္ေလာက္ဟာ သူတုိ႔ရဲ႕ေနရာကေန အုိးအိမ္စြန္႔ခြာ ထြက္ေျပးခဲ့ရပါတယ္။ တိဘက္က ဒီေနာ္မဒ္ေတြရဲ႕ အသက္ေမြး၀မ္းေၾကာင္းမႈဟာ မေရရာမေသခ်ာေတာ့ဘူး။ လူငယ္မ်ိဳးဆက္ေတြဟာလည္း တိဘက္ယဥ္ေက်းမႈနဲ႔ ဘာသာစကားကုိ ဆံုး႐ံႈးခဲ့ရပါတယ္။ တိဘက္ျပည္သူေတြဟာ ရာသီဥတုဆုိး၀ါးမႈရလဒ္ကုိ ေလ်ာ့ပါးသက္သာေစတဲ့၊ လုိက္ေလ်ာညီေထြျဖစ္ေအာင္လုပ္တဲ့ လုပ္ငန္းစဥ္ေတြမွာ ပါ၀င္သင့္ပါတယ္” လုိ႔ ေလာ့ဘ္ဆန္က ေျပာခဲ့ပါတယ္။

    “ေပၚလစီေရးဆြဲတဲ့ေနရာမွာ တိဘက္ေတြရဲ႕အသံကုိလည္း ထည့္သြင္းသင့္ပါတယ္။ တ႐ုတ္အစုိးရကလည္း တိဘက္ျပည္သူေတြဟာ ျပႆနာမဟုတ္ဘဲ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ျပႆနာရဲ႕ အေျဖျဖစ္တယ္ဆုိတာကုိလည္း အသိအမွတ္ျပဳသင့္ပါတယ္” လုိ႔ သူမက ထပ္ေလာင္းေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။

    တိဘက္ျပည္သူေတြကေတာ့ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံဟာ သူတို႔ရဲ႕ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ကုိ လစ္လ်ဴ႐ႈၿပီး သူတုိ႔ရဲ႕ယဥ္ေက်းမႈနဲ႔ ဗုဒၶဘာသာကုိ ဖ်က္ဆီးေနတယ္လုိ႔ စြပ္စြဲခဲ့ၾကပါတယ္။

    တိဘက္ျပည္သူေတြရဲ႕ နာမ္ပုိင္းဆုိင္ရာေခါင္းေဆာင္ျဖစ္တဲ့ ဘုန္းေတာ္ႀကီးဒလုိင္းလားမားကေတာ့ မၾကာေသးမီက ထုတ္ျပန္ခဲ့ဗီဒီယုိမွာ ဒီလုိေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။

    “ဒီစိမ္းလန္းတဲ့ကမၻာႀကီးဟာ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ရဲ႕ တစ္ခုတည္းေသာ ေနအိမ္ႀကီးျဖစ္ၿပီး တိဘက္ကေတာ့ အဲဒီအိမ္ရဲ႕ အမိုးျဖစ္ပါတယ္။ တိဘက္ကုန္းျပင္ျမင့္ဟာ ကာကြယ္ဖုိ႔လုိအပ္ေနၿပီး ဒါဟာ တိဘက္ျပည္သူေတြအတြက္သာ မဟုတ္ဘဲ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ က်န္းမာေရးနဲ႔ ကမၻာႀကီးေရရွည္တည္တံ့ဖုိ႔အတြက္ပါပဲ”

    ဒလုိင္းလားမားဟာ ၁၉၅၉ ခုႏွစ္မွာ အိႏၵိယႏုိင္ငံကုိ ေျပာင္းေရႊ႕ခဲ့ရၿပီး အေ၀းေရာက္အစုိးရဖြဲ႕စည္းခဲ့ကာ ႐ံုးခ်ဳပ္ကေတာ့ အိႏၵိယေတာင္ေပၚၿမိဳ႕ေလးျဖစ္တဲ့ ဒါရမ္ဆာလာမွာ တည္ရွိပါတယ္။

    တိဘက္ရဲ႕ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ထိခုိက္ျခင္းဟာ ကမၻာ့ထိပ္သီးအစည္းအေ၀းေတြက ေဆြးေႏြးညႇိႏႈိင္းသူေတြရဲ႕ စကား၀ုိင္းမွာ အာ႐ံုစုိက္မႈ ရမွာမဟုတ္ဘူး ဆုိတာကုိလည္း တက္ႂကြလႈပ္ရွားသူေတြက ရိပ္စားမိၾကပါတယ္။

    “ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ဟာ အစုိးရေတြကိုပဲ မွီခုိလုိ႔မရပါဘူး။ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ အတူတကြ အလုပ္လုပ္ဖုိ႔လုိတယ္။ ဒါဟာ အစုိးရကိစၥမဟုတ္ပါဘူး။ ျပည္သူ႕ကိစၥပါ။ သူတုိ႔ဟာ ရာသီဥတုေျပာင္းလဲမႈကုိ အခံစားရဆံုးသူေတြပါ။ ကၽြန္ေတာ္တို႔ရဲ႕ ရည္ရြယ္ခ်က္က သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ကုိ တကယ္ ဂ႐ုစုိက္တဲ့ အရပ္ဖက္အဖြဲ႕အစည္းေတြ၊ အန္ဂ်ီအုိေတြနဲ႔ သိပၸံပညာရွင္ေတြ ပါ၀င္တဲ့ ကြန္ယက္ေတြ ဖြဲ႕ဖုိပါပဲ” လုိ႔ ေလာ့ဘ္ဆန္က ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။

    (Aljzaeera သတင္းဌာနမွ Roof of the world’ cries for climate action ေဆာင္းပါးကုိ ဆီေလ်ာ္ေအာင္
    ဘာသာျပန္ဆုိသည္)

     

  • ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ သမၼတျဖစ္ဖို႔ တားဆီးထားတဲ့ ၅၉(စ) ယာယီ ဆိုင္းငံ့ ဖို႔ျဖစ္လာမွာလား

    ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ သမၼတျဖစ္ဖို႔ တားဆီးထားတဲ့ ၅၉(စ) ယာယီ ဆိုင္းငံ့ ဖို႔ျဖစ္လာမွာလား

    daw-aung-san-suu-kyi-attends-parliament

    ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အား  ဖြဲ႕စည္းပံုဥပေဒမွ တားဆီးထားသည့္ သမၼတျဖစ္ေရး အခြင့္အလမ္းအတြက္ အျမင္သစ္တစ္မ်ဳိးျဖင့္ တင္ျပလာသည္ကိုေတြ႕ရသည္။

    ၿပီးခဲ့သည့္လ ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ ရႈံးနိမ့္ခဲ့ေသာ USDP ပါတီမွ  အမတ္တစ္ဦး ျဖစ္သည့္ သူရဦးေအာင္ကိုမွ အၾကံျပဳခ်က္တခုကို ေျပာၾကားခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။

    “၂၀၀၈ ဖြဲ႔စည္းပံု အေျခခံ ဥပေဒပါ ပုဒ္မ ၅၉(စ)ကို  ယာယီ ဆိုင္းငံ့ ေစမည့္ အဆိုတစ္ရပ္ကို လာမယ့္ လႊတ္ေတာ္မွာ တင္သြင္းလို႔  လႊတ္ေတာ္အမတ္ ၅၀ ရာခိုင္ႏႈန္းအထက္၏ ေထာက္ခံမဲ ရရိွခဲ့ရင္ အတည္ျပဳႏိုင္ပါတယ္”  ခ်င္းျပည္နယ္၊ ကန္ပက္လက္ၿမိဳ႕နယ္ ကိုယ္စားျပဳ  လက္ရိွ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္အမတ္ သူရဦးေအာင္ကို မွ The Myanmar Times သို႔ ၂၀၁၅ ဒီဇင္ဘာ ၉ ရက္တြင္ ေျပာၾကားခဲ့သည္။

    ပုဒ္မ ၅၉(စ)မတြင္ ခင္ပြန္းသည္ႏွင့္ သားသမီးမ်ားက ႏိုင္ငံျခားသား စာရင္း၀င္ေနသူကို သမၼတ ရာထူးအတြက္ အမည္ တင္သြင္းခြင့္ တားဆီးထား၏။

    သို႔ေသာ္လည္း စစ္တပ္မွ မိမိ ကိုယ္က်ဳိးစီးပြား ကာကြယ္ေရးအတြက္ ေရးဆြဲထားခဲ့သည့္ ၂၀၀၈ အေျခခံဥပေဒ၌ အဆိုပါပုဒ္မအား ဆိုင္းငံ့ရင္ ခြင့္ျပဳထားျခင္း မပါရိွေသာ္လည္း ယခင္ အေျခခံဥပေဒမ်ား၌မူ ထိုသို႔ျပဳလုပ္ခြင့္ရိွေၾကာင္းေတြ႕ရသည္။

    ပုဒ္မ ၅၉(စ) ဖယ္ရွားရန္ သို႔မဟုတ္ အေျပာင္းအလဲျပဳလုပ္ရန္ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ အားလံုး၏ ၇၅ ရာခိုင္ႏႈန္း အထက္ ေထာက္ခံေပးရန္ လိုအပ္ေနသည္။ သို႔ျဖစ္ရာ လႊတ္ေတာ္ႏွစ္ရပ္လံုးရိွ စစ္တပ္အုပ္စုက ၂၅ ရာခုိင္ႏႈန္၏အဆံုးအျဖတ္က အခရာက်ေနေၾကာင္း ေပၚလြင္လ်က္ရိွ၏။

    “လူထုဆႏၵအရ၊ ႏိုင္ငံတကာ အသိုင္းအ၀ိုင္းဆႏၵအရ NLD ဥကၠ႒ကို သမၼတေနရာ တင္ေျမွာက္ေရးအတြက္ လက္ရိွအေနအထားမွာ ပုဒ္မ ၅၉(စ)ကို ေျပာင္းလဲလိုက္ဖို႔ မလိုအပ္ပါဘူး။ လာမယ့္ လႊတ္ေတာ္ အစည္းအေ၀းမွာ ဒီပုဒ္မကို (အသက္၀င္မႈ ဆိုင္းငံ့ထားေရး) အဆိုျပဳခ်က္တစ္ရပ္ကို တင္သြင္းရပါ့မယ္။ တကယ္လို႔ လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ ထက္၀က္ေက်ာ္က ေထာက္ခံမယ္ဆိုရင္ လႊတ္ေတာ္က ဒီအတိုင္းျဖစ္ေစဖို႔ ဆံုးျဖတ္ေပးပါလိမ့္မယ္။ ဒါဆုိရင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို သမၼတအျဖစ္ ေရြးခ်ယ္ႏိုင္ၿပီျဖစ္ပါတယ္” ဟု သူရဦးေအာင္ကိုက ေျပာျပသည္။

    သူရဥိးေအာင္ကိုသည္ ျပည္ေထာင္စု လႊတ္ေတ္ာ နာယက သူရဦးေရႊမန္းႏွင့္ နီးစပ္သူျဖစ္ၿပီး၊ ၿပီးခဲ့သည့္ၾသဂုတ္လအတြင္း ပါတီတြင္းအာဏာသိမ္းပြဲ၌ အျခားေသာ USDP ေခါင္းေဆာင္မ်ားႏွင့္ သေဘာထားကြဲလြဲခဲ့သူတစ္ဦးဟု ေက်ာ္ၾကားသည္။ ၎အျပင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ႏွင့္ ဆက္ဆံေရးေကာင္းကို ဆက္လက္ ထိန္းသိမ္းလိုသူျဖစ္ကာ လႊတ္ေတာ္ထဲတြင္ ေဘးခ်င္းယွဥ္ အတူထိုင္ေလ့ရိွသည္။ သုိ႔ေသာ္ သူသည္ ဤအခြင့္အေရးကို ၾကာရွည္ရေတာ့မည္ မဟုတ္။ သူႏွင့္ဦးေရႊမန္း ႏွစ္ဦးစလံုး ႏို၀င္ဘာ ၈ ေရြးေကာက္ပြဲ၌ ရႈံးနိမ့္သြားခဲ့၍ျဖစ္သည္။

    ပုဒ္မ ၅၉(စ) ဆိုင္းငံ့ေရး စိတ္ကူးႏွင့္ပတ္သက္ၿပီး ဥပေဒကၽြမ္းက်င္ပညာရွင္မ်ားအၾကား အျမင္အမ်ဳိးမ်ဳိးျဖင့္ ေဆြးေႏြးလ်က္ရိွၾကသည္။

    “စစ္တပ္အတြက္ကေတာ့ စြန္႔စားရမယ့္ ေျခလွမ္းပါ။ ဒီအခ်က္က အေျခခံဥပေဒ အေျပာင္းအလဲအေပၚရိွတဲ့ ဗီတို အာဏာကို ထိခိုက္သြားႏိုင္လို႔ပါပဲ၊ အဲ့ဒီဗီတိုအာဏာကိုလည္း ဆိုင္းငံ့ရမယ့္အေနအထား ျဖစ္ေနပါတယ္” ဟု ၀ါရင့္  ႏိုင္ငံေရး သံုးသပ္သ တစ္ဦးက သံုးသပ္သည္။

    NLD ၏ ဥပေဒအႀကံေပး ဦးကိုနီက လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္အမ်ားစု၏ ေထာက္ခံမႈအားျဖင့္ ပုဒ္မ ၅၉(စ) ယာယီဆိုင္းငံ့မႈမွာ နည္းပညာအယူအဆပိုင္းအရ ျဖစ္ႏိုင္သည္ဟု မိမိ ယံုၾကည္ေၾကာင္း၊ သို႔ေသာ္ ၎တို႔ထက္ အေရးအႀကီးဆံုးမွာ စစ္တပ္၏ သေဘာတူေထာက္ခံမႈျဖစ္ေနသျဖင့္ ျဖစ္ႏိုင္ဖြယ္ နည္းပါးေၾကာင္း  ျမန္မာတိုင္းမ္သို႔ ေျပာၾကားသည္။

    ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို သမၼတေနရာ တင္ေျမွာက္ႏိုင္ေရးအတြက္ ပုဒ္မ ၅၉(စ)အား ဖ်က္သိမ္းျခင္းထက္ ယာယီဆိုင္းငံ့ျခင္းကို စစ္တပ္မွ သေဘာတူလိုလားႏိုင္ေျခရိွသည္ဟုလည္း ႏိုင္ငံေရး သံုးသပ္သူ အခ်ဳိ႕မွ သံုးသပ္ေနၾကသည္။

    လႊတ္ေတာ္အမတ္ေနရာ ၈၀ ရာခိုင္ႏႈန္းနီးပါး ရရိွထားသည့္ NLD ပါတီ၏ေခါင္းေဆာင္ အသက္ ၇၀ ႏွစ္အရြယ္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က သူမသည္ သမၼတ ေနရာ ရသည္ျဖစ္ေစ မရသည္ျဖစ္ေစ အနာဂတ္အစိုးရကို ပဲ့ကိုင္ ထိန္းေက်ာင္းေပးသြားမည္ဟု ရွင္းလင္းစြာ ဆိုထားခဲ့ၿပီးျဖစ္သည္။

    ဒီဇင္ဘာ ၄ ရက္က ဗုိလ္ခ်ဳပ္မွဴးႀကီးေဟာင္း ဦးသန္းေရႊႏွင့္ NLD ေခါင္းေဆာင္တို႔၏ ေရွာင္တခင ္ေတြ႕ဆံုခဲ့ခ်ိန္ကစၿပီး ျဖစ္ေပၚလာႏိုင္သည့္ ရလဒ္မ်ားအေပၚ ျငင္းခံုခန္႔မွန္းခ်က္ အမ်ဳိးမ်ဳိးျဖစ္ေနသည္။

    ၾကား၀င္သူအျဖစ္ေဆာင္ရြက္ခဲ့ေသာ အာဏာရွင္ေဟာင္း၏ ေျမးျဖစ္သူ၏စကားမ်ားအရ “ေရြးေကာက္ပြဲအႏိုင္ရၿပီးသည့္ေနာက္ ျမန္မာ့ အနာဂတ္ေခါင္းေဆာင္မွာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္သာ ျဖစ္ပါမည္” ဟု ဦးသန္းေရႊမွ ေျပာၾကားခဲ့ေၾကာင္း သိရသည္။

    အဆိုပါေျပာၾကားခ်က္မ်ား၊ ဒီဇင္ဘာ ၂ ရက္က သမၼတဦးသိန္းစိန္ႏွင့္ စစ္တပ္အႀကီးအကဲ မင္းေအာင္လိႈင္တို႔ႏွင့္ ေတြ႕ဆံုေဆြးေႏြးမႈမ်ား၊ သူရဦးေရႊမန္းႏွင့္ ေဆြးေႏြးေႏြးမႈမ်ား အေပၚမူတည္ၿပီး ပုဒ္မ ၅၉(စ) ဆိုင္းငံ့ေရးျဖစ္ႏိုင္ဖြယ္ရာ ျမင့္မားေနသည္ဟူ၍ မိမိဖက္မွခံစားရေၾကာင္း၊ အဆိုပါေဆြးေႏြးမႈမ်ားမွ ရလဒ္ေကာင္းမ်ား ထြက္ရိွခဲ့ေၾကာင္း၊ နာမည္ပ်က္ စာရင္း၀င္ ေအးရွားေ၀ါလ္ရန္ကုန္ဆိပ္ကမ္းႏွင့္အျခားအခရာက်သည္မ်ားအေပၚ အေမရိကန္၏ ပိတ္ဆို႔မႈေလွ်ာ့ခ်မည့္ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ျဖစ္လာသည္ကို ေတြ႕လာရေၾကာင္း  တရားစီရင္ေရးႏွင့္ဥပေဒေရးရာစိစစ္ေရး ေကာ္မတီေခါင္းေဆာင္သူရဦးေအာင္ကိုက ဆိုသည္။

    “ဆိုင္းငံ့တယ္ဆိုတာ ရုပ္သိမ္းလိုက္တာ မဟုတ္ပါဘူး။ စီးပြားေရးနဲ႔ သံတမန္ေရးရာေတြမွာေတာ့ အခြင့္အာဏာ တည္ေနဦးမွာပါ။ တကယ္လို႔ တိုင္းျပည္ေနာက္ျပန္ဆုတ္ခဲ့ရင္ေတာ့ အဲ့ဒါေတြက ျပန္လည္အသက္၀င္လာမွာပဲ”။

    ပုလဲၿမိဳ႕နယ္ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ ေဒၚခင္စန္းလိႈင္က သူမသည္ သူရဦးေအာင္ကို၏ အျမင္ကို ေထာက္ခံေၾကာင္း ျမန္မာတိုင္းမ္သို႔ ေျပာၾကားသည္။

    “ဒါဟာ ေျပာင္းလဲဖို႔အခြင့္အေရးပါပဲ။ တကယ္လို႔ လူတိုင္းက လက္ခံသေဘာတူမယ္ဆိုရင္ လက္ရိွလႊတ္ေတာ္သက္တမ္း မကုန္ဆံုးခင္ ျဖစ္ေပၚသြားမွာပါ။ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို သမၼတအျဖစ္ လူတိုင္းက ျမင္ေတြ႕ခ်င္ေနၾကတာေလ”။

    သို႔ေသာ္လည္း ယင္းအဆိုျပဳခ်က္အေပၚ USDP အတြင္းပိုင္း၌လည္း အတိုက္အခံျပဳေနသူမ်ား ရိွသည္။

    ဗဟိုအလုပ္အမႈေဆာင္ေဟာင္း ဦးေဇာ္ျမင့္ေဖက “ဒီ(အေျခခံဥပေဒ ဆိုင္းငံ့ျခင္း)ကိစၥကို ကၽြန္ေတာ္ ၾကားၿပီးပါၿပီ။ ဒါေပမယ့္ ကၽြန္ေတာ့္အျမင္အရ ဒါဟာ မျဖစ္ႏိုင္ပါဘူး” ဟု ဆိုသည္။

    ယင္းအေရးအရာကို ဥပေဒကၽြမ္းက်င္ပညာရွင္မ်ားႏွင့္ ေဆြးေႏြးၿပီးျဖစ္ေၾကာင္း သူရဦးေအာင္ကိုက ေျပာၾကားလိုက္ပါသည္။

    “ေဆြးေႏြးမႈေတြကေတာ့ ရိွေနဦးမွာပါပဲ။ အဲ့ဒီေနာက္ အေျဖတစ္ခုကို ကၽြန္ေတာ္တို႔ ေတြ႕ရပါလိမ့္မယ္”။

    xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx

    The Myanmar Times မွ ထူးသန္႔ ေရးသားေသာ New idea floated to allow NLD leader to assume presidency သတင္းေဆာင္းပါးကို ျမင့္မိုရ္ေမာင္ေမာင္မွ ဆီေလ်ာ္ေအာင္ ျပန္ဆိုေရးသားသည္။

  • IS ကုိ လက္နက္ေတြ ဘယ္သူေထာက္ပံ့ေနလဲ

    ဒီဇင္ဘာ ၈၊ ၂၀၁၅
    M-Media

    – အီရတ္နဲ႔ ဆီးရီးယားမွာ IS အဖြဲ႕ရဲ႕ အၾကမ္းဖက္လႈပ္ရွားမႈကုိ အဲဒီအဖြဲ႕ကုိ တုိက္ခုိက္မယ္လုိ႔ ဆုိထားတဲ့ ႏုိင္ငံေတြက လက္နက္ေတြ သြယ္၀ုိက္ေထာက္ပံ့ေပးျခင္းအားျဖင့္ ကူညီေနတယ္လုိ႔ ႏုိင္ငံတကာ လူ႕အခြင့္အေရးအဖြဲ႕တစ္ခုျဖစ္တဲ့ Amnesty International က အဂၤါေန႔မွာထုတ္ျပန္တဲ့ အစီရင္ခံစာမွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။

    Taking Stock: The arming of Islamic State ဆုိတဲ့ေခါင္းစဥ္နဲ႔ ထုတ္ျပန္ခဲ့တဲ့ အဲဒီအစီရင္ခံစာမွာ ဒီလုိ ေဖာ္ျပလုိက္တာျဖစ္ၿပီး ၂၀၀၃ ခုႏွစ္က အေမရိကန္ဦးေဆာင္တဲ့ အီရတ္က်ဴးေက်ာ္စစ္ကလည္း ဒီအၾကမ္းဖက္အဖြဲ႕ကုိ လက္နက္ေတြ တစ္ပံုတစ္ပင္ ရရွိေစခဲ့တယ္လုိ႔ ထည့္သြင္းေဖာ္ျပထားပါတယ္။

    IS အဖြဲ႕ဟာ သူတုိ႔ရဲ႕ လက္နက္ခဲယမ္းေတြကို အီရတ္စစ္တပ္ရဲ႕ လက္နက္တုိက္ေတြကုိ ၀င္စီးရာကေန ရရွိထားတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ တုိက္ပြဲေတြ၊ အီရတ္စစ္တပ္ရဲ႕ အညံ့ခံမႈနဲ႔ တရားမ၀င္ကုန္သြယ္မႈေတြကေန တစ္ဆင့္လည္း သူတုိ႔ဟာ လက္နက္ေတြ ရရွိခဲ့ၿပီး သူတုိ႔အတြက္ လက္နက္ခဲယမ္းဟာ ဖူဖူလုံလံု ျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။

    အစီရင္ခံစာမွာေတာ့ ၂၀၁၄ ခုႏွစ္မွာ အီရတ္ရဲ႕ ဒုတိယအႀကီးဆံုး မူဆုိးလ္ၿမိဳ႕ကုိ IS က သိမ္းပုိက္ၿပီးတဲ့ေနာက္ပုိင္း အီရတ္စစ္တပ္ရဲ႕ လက္နက္တုိက္ေတြကေန အေမရိကန္က ထုတ္လုပ္တဲ့လက္နက္ေတြ စစ္ဘက္ဆုိင္ရာယာဥ္ေတြ အပါအ၀င္ ႏုိင္ငံတကာထုတ္ လက္နက္ေတြကုိ IS က အံုနဲ႔က်င္းနဲ႔ ရရွိခဲ့တယ္လုိ႔ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။ ဒီအၾကမ္းဖက္အဖြဲ႕ကေတာ့ သူတုိ႔ လုယက္ရရွိထားတဲ့ အဲဒီလက္နက္ေတြကုိ ကုိင္ၿပီး စစ္ေရးျပတာကုိ ဆုိရွယ္မီဒီယာေတြမွာေတာင္မွ လႊင့္တင္လုိက္ပါေသးတယ္။

    “အီရတ္ကုိ ဆယ္စုႏွစ္မ်ားစြာ လက္နက္ေတြ အဆီးအတားမရွိ စီး၀င္ခဲ့တာဟာ IS အဖြဲ႕က အဲဒီေဒသေတြကုိ ထိန္းခ်ဳပ္ႏုိင္တဲ့အခါ သေဘာပါလာခဲ့ၿပီး သူတုိ႔ေတြဟာ အ႐ုပ္ဆုိင္ထဲက ကေလးေတြလုိ ျမဴးထူးၾကပါေတာ့တယ္။ ယူေကအပါအ၀င္ အျခားႏုိင္ငံေတြက အမႈမွတ္အမွတ္မဲ့ တင္ပုိ႔ေပးလုိက္တဲ့ လက္နက္ေတြက IS လက္ထဲမွာ အဆံုးသတ္သြားတယ္ဆုိတဲ့ အခ်က္အလက္ဟာ လက္ရွိ လက္နက္ေရာင္း၀ယ္မႈ သေဘာတူညီခ်က္ေတြကုိ ရပ္တန္႔ဖုိ႔ အေၾကာင္းျပခ်က္ေကာင္း ျဖစ္သင့္ပါတယ္” လုိ႔ ယူေက Amnesty အဖြဲ႕ရဲ႕ လက္နက္အစီအစဥ္ဆုိင္ရာ ဒါ႐ုိက္တာျဖစ္သူ အုိလီဗာ စပရာဂူးက ဆုိပါတယ္။

    “အႏၱရာယ္ေတြကုိ ပုိၿပီး ဂ႐ုတစ္စုိက္ တြက္ဆသင့္တယ္။ ၿပီးေတာ့ ရက္စက္ၾကမ္းၾကဳတ္မႈေတြကုိ မီးေလာင္ရာ ေလပင့္ေပးမယ့္ လက္နက္ေရာင္းခ်မႈေတြကုိ တားဆီးဖုိ႔ မေဆာင္ရြက္ခင္ အဆုိးဆံုးအေျခအေနႀကီးကို ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ ေစာင့္မေနသင့္ပါဘူး”

    IS ရဲ႕ လက္နက္တုိက္ထဲက လက္နက္ေတြထဲမွာ လူက အလြယ္ထိန္းခ်ဳပ္လုိ႔ရတဲ့ ေလေၾကာင္းရန္ကာကြယ္ေရးစနစ္ MANPADSေတြ၊ ပဲ့ထိန္း တင့္ဖ်က္ဒံုးက်ည္ေတြ၊ လက္နက္တပ္ တုိက္ပြဲ၀င္ယာဥ္ေတြ၊ ႐ုရွားနဲ႔ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံက ထုတ္လုပ္တဲ့ ကာလာရွင္ေကာ့ဗ္ ႐ုိင္ဖယ္မ်ိဳးစံု၊ အေမရိကန္ထုတ္ M16 ႐ုိင္ဖယ္ေတြနဲ႔ Bushmaster လက္နက္ေတြ ရွိေနပါတယ္။

    “IS လုိ႔ေခၚတဲ့ လက္နက္ကုိင္အုပ္စုဟာ အမ်ိဳးအမ်ိဳးအဖံုဖံုေသာ လက္နက္ေတြကုိ အသံုးျပဳႏုိင္ေနတာက ပစ္စလတ္ခတ္ လက္နက္ေရာင္း၀ယ္မႈဟာ ဒီလုိ ႀကီးမားတဲ့ ရက္စက္ၾကမ္းၾကဳတ္မႈေတြကုိ ျဖစ္ေစတတ္ပါလားဆုိတဲ့ အေကာင္းဆံုးေသာ ဥပမာ တစ္ရပ္ပါပဲ” လုိ႔ Amnesty International က လက္နက္ထိန္းခ်ဳပ္မႈ၊ လုံၿခံဳေရးနဲ႔ လူ႕အခြင့္အေရးဆုိင္ရာ သုေတသနပညာရွင္ ပက္ထရစ္ ၀ီလ္ကန္က ဆုိပါတယ္။

    “ညံ့ဖ်င္းတဲ့စည္းမ်ဥ္းဥပေဒေတြ၊ လြန္ခဲ့တဲ့ ၁၀ စုႏွစ္ေတြအတြင္းမွာ အီရတ္ႏုိင္ငံကုိ လက္နက္အဆီးအတားမရွိ စီးဆင္းမႈေတြကုိ ေစာင့္ၾကည့္အကဲျဖတ္မႈ လစ္ဟာတာေတြက IS နဲ႔ အျခားလက္နက္ကုိင္အုပ္စုေတြ မႀကံဳစဖူး လက္နက္အင္အားကုိ ရရွိေစခဲ့ပါတယ္” လုိ႔ သူက ထပ္ေလာင္းေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။

    ဒါေပမယ့္ အေမရိကန္ေတာ့ ယခင္ကအမွားေတြကေန ရရွိခဲ့တဲ့ သင္ခန္းစာေတြကုိ နာယူမယ့္ပံု မေပၚေသးပါဘူး။ ၂၀၁၁ ခုႏွစ္နဲ႔ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္အၾကားမွာ အေမရိကန္ဟာ အီရတ္အစုိးရနဲ႔ ေဒၚလာဘီလီယံနဲ႔ခ်ီ လက္နက္ေရာင္းခ်မႈ စာခ်ဳပ္ေတြ ခ်ဳပ္ဆုိခဲ့ပါတယ္။ ၂၀၁၄ ခုႏွစ္မွာေတာ့ ေဒၚလာ သန္း ၅၀၀ တန္ဖုိးရွိတဲ့ လက္နက္ငယ္ေတြနဲ႔ ခဲယမ္းေတြကုိ အီရတ္ကုိ ေပးပုိ႔ခဲ့ပါတယ္။

    ၂၀၁၄ ခုႏွစ္ ဒီဇင္ဘာမွာ အေမရိကန္ကြန္ဂရက္ဟာ အာဖဂန္၊ အီရတ္နဲ႔ ဆီးရီးယားႏုိင္ငံေတြလုိ ႏုိင္ငံျခားတုိင္းျပည္ေတြက စစ္ပြဲေတြအတြက္ ေဒၚလာ ဘီလီယံ ၆၀ ေထာက္ပ့ံေပးဖုိ႔အဆုိကုိ အတည္ျပဳခဲ့ပါတယ္။ အလယ္အလတ္သူပုန္ေတြကုိ ေလ့က်င့္ေပးဖို႔ ေဒၚလာ သန္း ၅၀၀ ေလာက္ကုန္ၾကမယ့္ အစီအစဥ္တစ္ခုမွာ လက္တစ္ဆုပ္စာေလာက္သာ လူလူသူသူ ျဖစ္လာတာကလြဲလုိ႔ အစီအစဥ္ အလုပ္မျဖစ္တဲ့အခါမွာေတာ့ အိမ္ျဖဴေတာ္ဟာ ေျခမကုိင္မိ လက္မကုိင္မိ ျဖစ္သြားခဲ့ပါတယ္။

    ဒီထက္ပုိဆုိးတာက အလတ္လတ္သူပုန္ေတြဟာ သူတို႔ရဲ႕လက္နက္ေတြကုိ အလ္-ႏူဆရာတပ္ဦးလုိ အဖြဲ႕ေတြကုိ လက္လႊဲခဲ့ၿပီး ဆီးရီးယားကုိ ျဖတ္ေက်ာ္သြားခဲ့တဲ့ အခါမွာေတာ့ အေမရိကန္က ေလ့က်င့္ေပးထားတဲ့ အဲဒီသူပုန္ေတြရဲ႕ လက္နက္ေတြဟာလည္း အၾကမ္းဖက္အုပ္စုေတြလက္ထဲကုိ ေရာက္ရွိသြားခဲ့ျပန္ပါတယ္။

    “ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ဟာ အလ္-ကုိင္းဒါးလုိ အၾကမ္းဖက္အဖြဲ႕ကုိ အမႈမဲ့အမွတ္မဲ့ ကူညီေနသလုိမ်ား၊ အားေပးေနသလုိမ်ား ျဖစ္ေနမလားဆုိၿပီး ေစာေစာပုိင္းကတည္းက စုိးရိမ္မႈေတြရွိခဲ့ပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ့္ရဲ႕ စုိးရိမ္မႈက တကယ္ျဖစ္လာတာကုိ ေတြ႕ရေတာ့ စိတ္မေကာင္းျဖစ္မိပါတယ္” လုိ႔ ကြန္နက္တီကတ္ျပည္နယ္က ဒီမုိကရက္ပါတီ၀င္တစ္ဦးျဖစ္သူ ခရစ္ မာဖီက ေျပာပါတယ္။

    အေမရိကန္ Amnesty International အဖြဲ႕က အေရွ႕အလယ္ပုိင္းနဲ႔ ေျမာက္အာဖရိကဆုိင္ရာ အသိပညာေပးအဖြဲ႕ ဒါ႐ုိက္တာျဖစ္သူ ဆန္ဂ်ီးဗ္ ဘာရီကလည္း ဒီလုိပဲ ေ၀ဖန္ခဲ့ပါတယ္။

    “IS လက္နက္ကုိင္တပ္ဖြဲ႕ကုိ အားနည္းေစဖုိ႔ ေခ်မႈန္းပစ္ဖုိ႔ ဒေရာေသာပါး ေဆာင္ရြက္မႈမွာ အုိဘားမားအစုိးရဟာ ႏိုင္ငံတကာ လူ႕အခြင့္အေရး ၀တၱရားေတြကုိ နင္းေျခမပစ္ဖုိ႔ လုိပါတယ္” လုိ႔ ဘာရီက ဆုိၿပီး ဒီလုိ မဆင္မျခင္ လုပ္ေဆာင္မႈဟာ အီရတ္နဲ႔ ဆီးရီးယားတုိ႔မွာ လူ႕အခြင့္အေရးခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြကုိ အႀကီးအက်ယ္က်ဴးလြန္ေနတဲ့ လက္နက္ကုိင္အုပ္ိစုေတြရဲ႕လက္ထဲကုိ လက္နက္ေတြပုိၿပီး ေရာက္သြားေစဖုိ႔ လမ္းဖြင့္ေပးလုိက္တာလုိ႔ မွတ္ခ်က္ေပးခဲ့ပါတယ္။

    Ref: RT

  • ခြဲျခား ဆက္ဆံခံရမႈမွသည္ နာမည္ေက်ာ္ ဖက္ရွင္ ဒီဇိုင္နာျဖစ္လာသူ

    ခြဲျခား ဆက္ဆံခံရမႈမွသည္ နာမည္ေက်ာ္ ဖက္ရွင္ ဒီဇိုင္နာျဖစ္လာသူ

    ဒီဇင္ဘာ ၄ ၊ ၂၀၁၅
    M-Media
    မိုးေဝ တင္ဆက္သည္။
    9143f7007fa14c86ae4d67bcdff724e8_18
    – ကမၻာတစ္၀ွမ္းတြင္ H&M ဟုသိၾကသည့္ ဆြီဒင္ဖက္ရွင္ကုမၸဏီ Hennes & Mauritz က ၂၀၁၅ ခုႏွစ္ ၎တုိ႔၏ ေစ်းကြက္ျမႇင့္တင္ေရး ဗီဒီယုိတြင္ ဟီဂ်ဘ္ပု၀ါ ၀တ္ဆင္ထားေသာ မြတ္စလင္အမ်ိဳးသမီးတစ္ဦးအား ထည့္သြင္းေဖာ္ျပမႈက ၿပီးခဲ့သည့္သတင္းပတ္မ်ားအတြင္း မီဒီယာမ်ား၌ ေခါင္းႀကီးသတင္း ျဖစ္ခဲ့သည္။

    ထုိကဲ့သုိ႔ ဟီဂ်ဘ္၀တ္ဆင္မႈကုိ ပ႐ုိမုိရွင္းလုပ္ေပးေသာ ဆြီဒင္ဖက္ရွင္လုပ္ငန္းမ်ားတြင္ H&M က ပထမဆံုးေတာ့မဟုတ္။ Ahlens လက္လီအေရာင္းဆုိင္ႀကီးကလည္း ၎တုိ႔၏ ၂၀၁၅ အေရာင္းျမႇင့္တင္ေရး ဗီဒီယုိတြင္ ဟီဂ်ဘ္၀တ္ဆင္ထားသည့္ မြတ္စလင္အမ်ိဳးသမီးအား ထည့္သြင္းေဖာ္ျပခဲ့သည္။

    အဆုိပါ အျဖစ္အပ်က္ႏွစ္ခုစလံုးအတြက္ ခ်ီးက်ဴးမႈမ်ား ရရွိခဲ့ေသာ္လည္း ေ၀ဖန္မႈမ်ား ရွိခဲ့ၿပီး တစ္ခ်ိဳ႕က ထုိကုမၸဏီမ်ားမွာ “ဟီဂ်ဘ္ပု၀ါကုိ သာမန္၀တ္စားဆင္ယင္မႈမ်ိဳး ျဖစ္ေအာင္လုပ္ကာ အမ်ိဳးသမီးမ်ားအား ဖိႏွိပ္ခ်ဳပ္ခ်ယ္မႈကုိ အားေပးေနသည္” ဟု စြပ္စြဲၾကသည္။

    ေဂ်ာ္ဒန္မိဘမွ ဆြီဒင္တြင္ ေမြးဖြားခဲ့သည့္ မြတ္စလင္ဒီဇုိင္နာ အီမန္ အလ္ဒီဘီကေတာ့ ထုိသေဘာထားမ်ားႏွင့္ပတ္သက္၍ ေနသားက်ေနၿပီ ျဖစ္သည္။

    သူမ၏ ဒီဇုိင္းေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားက အရည္အေသြးေကာင္းၿပီး ေစ်းႀကီးသည့္ ေခါင္းေဆာင္းပု၀ါမ်ားျဖစ္ၿပီး ဆြီဒင္၊ ပဲရစ္၊ နယူးေယာက္ႏွင့္ ဒူဘုိင္းတုိ႔ရွိ သီးသန္႔ဆုိင္ႀကီးမ်ားတြင္ ေရာင္းခ်ၾကသည္။

    ေရွ႕ေဆာင္အီမာမ္၏ သမီး
    ———————————
    သုိ႔ေသာ္လည္း ဖက္ရွယ္နယ္ပယ္သုိ႔ သူမ၏ ေျခခ်မႈမွာ ပန္းခင္းေသာလမ္း မဟုတ္ခဲ့။ မၾကာေသးမီက အၿငိမ္းစားယူသြားခဲ့သည့္ ေရွ႕ေဆာင္အီမာမ္၏ သမီးတစ္ေယာက္အျဖစ္ အလ္ဒီဘီမွာ စေတာ့ဟုမ္းရွိ ဘာသာေရးကုိင္း႐ႈိင္းေသာ မိသားစုတြင္ ႀကီးျပင္းလာသူျဖစ္သည္။ ၁၉၉၀ ျပည့္ႏွစ္မ်ားက စေတာ့ဟုမ္းရွိ  တစ္ခုတည္းေသာ ဗလီ၀တ္ေက်ာင္းေတာ္မွာ အေဆာက္အအံုတစ္ခု၏ ေျမေအာက္ခန္းတြင္ ရွိၿပီး လူမႈေရးစင္တာႏွင့္ ပူးတြဲဖြင့္လွစ္ထားသည့္ ေနရာသာ ျဖစ္သည္။

    စုေပါင္း၀တ္ျပဳရန္၊ ဓမၼစာအုပ္မ်ား ၀ယ္ရန္၊ ကုရ္အာန္က်မ္းေတာ္ျမတ္ သင္ၾကားရန္ႏွင့္ ဟာလာအစားအေသာက္မ်ား ၀ယ္ယူရန္တြက္ တစ္ႏုိင္ငံလံုးမွ မြတ္စလင္မ်ားမွာ ထုိ၀တ္ေက်ာင္းေတာ္အတြင္းသုိ႔ လာေရာက္ၾကရသည္။ စေန၊ တနဂၤေႏြႏွင့္ အျခားပိတ္ရက္မ်ားတြင္ ထုိဗလီ၀တ္ေက်ာင္းေတာ္၌ စု႐ံုးၾကၿပီး သာသနာေရးအသိပညာမ်ားကုိ မွ်ေ၀ၾကသည္။

    ထုိ အသိုင္းအ၀ုိင္းေလးထဲတြင္ ေရွ႕ေဆာင္အီမာမ္တစ္ဦး၏ သမီးက မည္ကဲ့သုိ႔ ျပဳမူေနထုိင္ရမည္ဆုိသည့္ သတ္မွတ္ခ်က္မ်ားလည္း ရွိေနသည္။

    “ကၽြန္မ အသက္ ၆ ႏွစ္အရြယ္မွာ ဟီဂ်ဘ္ပု၀ါ စ၀တ္တယ္။ အရြယ္ေရာက္လာတဲ့အထိ ကၽြန္မကုိ မိသားစုက ေစာင့္ၾကည့္ခဲ့ၾကပါတယ္။ မိတ္ကပ္လိမ္းတာ၊ က်န္တဲ့မြတ္စလင္လူ႕အဖြဲ႕အစည္းနဲ႔ ျခားနားတဲ့ ကိစၥေတြ ေဆာင္ရြက္တာကုိ မိသားစုက လက္မခံခဲ့ပါဘူး။ ကၽြန္မမွာ တာ၀န္ေတြ တစ္ပံုတစ္ပင္ရွိေနတယ္၊ ျဖည့္ဆည္းရမယ့္ အခန္းက႑တစ္ခုလည္း ရွိေနတယ္လုိ႔ ကၽြန္မ ခံစားခဲ့ရပါတယ္” ဟု အသက္ ၃၀ ရွိျဖစ္သည့္ အလ္ဒီဘီက ေျပာၾကားခဲ့သည္။
    ae35b0b4e9674e90b2aaac5504af4cb2_18
    သုိ႔ေသာ္လည္း ဖက္ရွင္အေပၚ သူမ၏ စိတ္၀င္စားမႈက တစ္ျဖည္းျဖည္းျဖင့္ ႀကီးထြားလာခဲ့သည္။

    “အေမနဲ႔ အေမ့သူငယ္ခ်င္းေတြ၀တ္တဲ့ တူညီၿခံဳထည္ေတြ၊ တစ္ေရာင္တည္းသာျဖစ္ေနတဲ့ ေခါင္းေဆာင္းပု၀ါေတြကုိ ၾကည့္ၿပီး ကၽြန္မ ႏွစ္သက္ေလ့မရွိတာကုိ မွတ္မိပါတယ္။ သူတုိ႔ဟာ အၿမဲတမ္း ပံုတုံးႀကီးေတြ ၀တ္ေလ့ရွိၿပီး အဲဒီအခ်ိန္တုန္းကလည္း အိေႁႏၵသိကၡာရွိတဲ့ ၀တ္စံုဆုိလုိ႔ ဆုိင္ေတြမွာ ဒါမ်ိဳးေတြပဲရွိတာကုိး” ဟု သူမက ရွင္းျပသည္။

    အသက္ ၁၆ ႏွစ္အရြယ္တြင္ အလ္ဒီဘီတစ္ေယာက္ အထက္တန္းေက်ာင္း၌ ဖက္ရွင္ပညာကုိ စတင္သင္ၾကားခဲ့ၿပီး အ၀တ္အစားမ်ားဖန္တီးေရး သူမ၏ ၀ါသနာအတြက္ စြန္႔ဦးတီထြင္မႈအခန္းက႑ ရွိေနသည္ကိုလည္း သူမက အလ်င္အျမန္ သေဘာေပါက္ခဲ့ေလသည္။ ထုိ႔ေနာက္ ဘြဲ႕၀တ္စံုႏွင့္ မဂၤလာေဆာင္၀တ္စံုမ်ားကို တီထြင္ဖန္တီးခဲ့ၿပီး ထုိလက္ရာမ်ားမွာ ဖက္ရွင္က်သေလာက္ အိေႁႏၵသိကၡာရွိသည့္ ၀တ္စံုမ်ားလည္း ျဖစ္ခဲ့သည္။

    “သူငယ္ခ်င္းေတြ ေဆြမ်ိဴညာတကာေတြလုိ ကၽြန္မနဲ႔ နီးစပ္တဲ့အသုိင္းအ၀ုိင္းက မွာယူမႈအနည္းငယ္ေတာ့ ရွိခဲ့ပါတယ္”

    တကၠသုိလ္တြင္ အလ္ဒီဘီတစ္ေယာက္ ဂ်ာနယ္လစ္ႏွင့္ ဥပေဒဘာသာရပ္ကုိ သင္ယူခဲ့သည္။ သုိ႔ေသာ္လည္း တစ္ႏွစ္တာ က်င္လည္ခဲ့ၿပီးေနာက္ တစ္ႏွစ္နားရန္ ဆံုးျဖတ္ခဲ့ေလသည္။

    fdc41ca293f346f4a3c186e4afc12219_18

    ဟီဂ်ဘ္ ဘက္သုိ႔ တစ္ဖန္ျပန္လွည့္
    ———————————
    ေက်ာင္းနားသည့္ ထုိတစ္ႏွစ္က သူ႕အမတြက္ အလြန္တန္ဖုိးရွိခဲ့ၿပီး ဖက္ရွင္ေလာက တကယ့္လက္ေတြ႕ ေရာင္းခ်မႈတြင္ မည္သုိ႔ အလုပ္လုပ္သည္ဆုိသည္ကုိလည္း သိခဲ့ရသည္။ သုိ႔ေသာ္လည္း ထိုကာလတြင္ပင္ အလ္ဒီဘီမွာ ဟီဂ်ဘ္ဆန္႔က်င္ေရး ခြဲျခားဆက္ဆံမႈမ်ားကုိလည္း ပထမဆံုး ခံစားခဲ့ရေလသည္။

    ဖက္ရွင္ဆုိင္ငယ္တစ္ခု၏ အျပင္ဘက္တြင္ အေရာင္းစာေရးအလုပ္အတြက္ လူေခၚထားသည့္ ေၾကာ္ျငာေၾကာင့္ အလုပ္သြားေလွ်ာက္သည္ကုိ သူမ မွတ္မိေနသည္။

    “အဲဒီေနရာအတြက္ စံုစမ္းဖုိ႔ ကၽြန္မ အထဲ၀င္သြားေတာ့ လူခန္႔ထားၿပီးၿပီလုိ႔ အေျပာခံခဲ့ရပါတယ္။ ကၽြန္မ သိပ္မယံုတာေၾကာင့္ ဟီဂ်ဘ္မ၀တ္ထားတဲ့ သူငယ္ခ်င္းတစ္ေယာက္ကုိ အဲဒီဆုိင္ကုိ ျပန္လႊတ္ခဲ့ပါတယ္။ သူက ေမးတဲ့အခါမွာေတာ့ ဘယ္ေတာ့ေလာက္ အလုပ္စ၀င္လုိ႔ရမလဲလုိ႔ ဆုိင္က ျပန္ေျပာခဲ့တယ္” ဟု သူမက ေျပာၾကားခဲ့သည္။

    အလုပ္အကုိင္ရွာေဖြေပးသည့္ စင္တာမွတစ္ဆင့္ အေရာင္းစာေရးအလုပ္ကုိ သူမ ရွာေဖြခဲ့ရသည့္ အခ်ိန္လည္း ရွိခဲ့သည္။ ထုိအခ်ိန္တြင္ေတာ့ တာ၀န္ခံက အလုပ္လုပ္ရာတြင္ ဘာသာေရးမပါရဟု သူမကုိ ေျပာခဲ့သည္။

    “အဲဒီလူက ကၽြန္မကုိ ဟီဂ်ဘ္ခၽြတ္လုိက္တာ ပုိေကာင္းမယ္လုိ႔ ေျပာခဲ့ပါတယ္” ဟု သူမ ေတြ႕ႀကံဳရမႈကုိ အလ္ဒီဘီက ေျပာၾကားခဲ့သည္။

    ထုိအျဖစ္အပ်က္မ်ားအတြက္ စိတ္ပ်က္အားေလ်ာ့ရေသာ္လည္း ဆံုးျဖတ္ခ်က္ ျပတ္သားသည့္ အလ္ဒီဘီမွာ တကၠသုိလ္ျပန္တက္ခဲ့ၿပီး ၂၀၁၂ ခုႏွစ္တြင္ ႐ုပ္သံဂ်ာနာလစ္ဇင္ ဘာသာရပ္၊ ဥပေဒဘာသာရပ္တုိ႔ျဖင့္ ဘြဲ႕ရခဲ့သည္။

    ေနာက္ဆံုးတြင္ေတာ့ ဖက္ရွင္ဆုိင္ငယ္တစ္ခုတြင္ အခ်ိန္ပုိင္းအလုပ္ ရခဲ့သည္။ သုိ႔ေသာ္လည္း ပထမဆံုးအေနျဖင့္ သူမ၏ ေခါင္းေဆာင္းပု၀ါအတြက္ ဆန္းသစ္မႈအခ်ိဳ႕ ျပဳလုပ္ခဲ့ရေလသည္။

    “(ဟီဂ်ဘ္၀တ္တဲ့ပံုစံကုိ) ေျပာင္းလဲဖုိ႔ ကၽြန္မ ႀကိဳးစားခဲ့ရပါတယ္။ မ်က္ႏွာတစ္၀ုိက္မွာ ရစ္ပတ္ရမယ့္အစား အာဖရိက႐ုိးရာ ေခါင္းေဆာင္ပု၀ါေတြလုိ အားလံုးကုိ အေနာက္မွာ စုခ်ည္ခဲ့တယ္။ အဲဒီပံုစံအတုိင္း အင္တာဗ်ဴးသြားခဲ့ၿပီး အလုပ္ရခဲ့ပါတယ္” ဟု သူမက ေျပာၾကားခဲ့သည္။

    ေစ်း၀ယ္သူမ်ားက သူမ၏ ဒီဇုိင္းအား ခ်ီးက်ဴးမႈကုိလည္း အလ္ဒီဘီက ျပန္ေျပာင္းေျပာျပခဲ့သည္။

    db289e652e51454297f6ee7a8e11d5a1_18

    “ကၽြန္မရဲ႕ ယံုၾကည္ခ်က္ အယူ၀ါဒကုိ မထိခုိက္ေစတဲ့ ေျပာင္းလဲမႈအခ်ိဳ႕ကုိ လုပ္ႏုိင္ခဲ့တယ္လုိ႔ ကၽြန္မ ခံစားရပါတယ္။ ၿပီးေတာ့ ဒီေျပာင္းလဲမႈကုိ ကၽြန္မရဲ႕ သာသနာနဲ႔ ဆြီဒင္လူ႕အဖြဲ႕အစည္းကလည္း လက္ခံႏုိင္ပါလိမ့္မယ္” ဟု သူမက ေျပာၾကားခဲ့သည္။

    ၂၀၀၆ ခုႏွစ္တြင္ ဆြီဒင္႐ုပ္သံလုိင္း TV4 ၏ ဟီဂ်ဘ္ပု၀ါစတုိင္မ်ားအေၾကာင္း ေဆြးေႏြးေသာ မနက္ပုိင္း အစီအစဥ္တြင္ အျခားေသာ မြတ္စလင္ဒီဇုိင္နာမ်ားႏွင့္အတူ အလ္ဒီဘီတစ္ေယာက္ ေပၚလာခဲ့သည္။

    “ထုိအစီအစဥ္ၿပီး ေနာက္ပုိင္းမွာ ဆြီဒင္ထိပ္တန္းသတင္းစာ Aftonbladet က ဆြီဒင္မွာရွိတဲ့ ကုန္တုိက္ေတြကုိ သြားၿပီး ေခါင္းေဆာင္းပု၀ါ ေရာင္းခ်ဖုိ႔နဲ႔ မြတ္စလင္ဖက္ရွင္ေတြအတြက္ ေနရာေပးဖုိ႔ စဥ္းစားေနလားလုိ႔ ေမးျမန္းခဲ့ပါတယ္” ဟု အလ္ဒီဘီက ရွင္းျပခဲ့သည္။

    အေျဖကေတာ့ “No” ဟု ရခဲ့ေၾကာင္း သတင္းစာက သူမကုိ ျပန္ေျပာခဲ့ေလသည္။

    ထုိ႔ေနာက္တြင္ေတာ့ အလ္ဒီဘီက မြတ္စလင္ဖက္ရွင္မ်ားကုိ ပိုမိုေခတ္မီေအာင္ ေဆာင္ရြက္ေရးႏွင့္ ပတ္သက္၍ အေသအခ်ာကုိ စဥ္းစားလာခဲ့သည္။ ထုိးေဖာက္မႈမရွိေသးသည့္ မြတ္စလင္အမ်ိဳးသမီးမ်ား၏ အ၀တ္အစားေစ်းကြက္ႀကီးမွာ မည္မွ်ေလာက္ ႀကီးမားသည္ကုိ သိရွိလာသည့္အခ်ိန္တြင္ ကုန္တုိက္မ်ားက ၎တုိ႔၏ သေဘာထားကုိ ေျပာင္းလဲမည္ဟု သူမက အေသအခ်ာ သိလာခဲ့သည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ အလ္ဒီဘီမွာ “႐ုိး႐ုိးယဥ္ယဥ္” ဖက္ရွင္စီးပြားေရးလုပ္ငန္းကို စတင္ခဲ့ေလေတာ့သည္။

    723c5361fc1e4d35870cf8db99c05993_18

    လစ္ဟာမႈတစ္ခု ျဖည့္ဆည္းျခင္း
    ———————————
    “ႏွစ္အနည္းငယ္က ဟီဂ်ဘ္ေခါင္းေဆာင္းပု၀ါကုိ ေရာင္းခ်ဖုိ႔ ျငင္းဆုိခဲ့တဲ့ ကုန္တုိက္အခ်ိဳ႕ဟာ အခုေတာ့ လုိလုိလားလားကုိ ေရာင္းခ်ေနၿပီး မြတ္စလင္ဖက္ရွင္ေတြကေန အက်ိဳးအျမတ္ေတြ ရယူေနတာကုိ ၾကည့္ရျမင္ရတာ စိတ္၀င္စားစရာပါပဲ” ဟု အလ္ဒီဘီက ေျပာၾကားခဲ့သည္။

    ထုိဖက္ရွင္ေစ်းကြက္က ႀကီးထြားလာေနသည့္ ေစ်းကြက္တစ္ခုျဖစ္သည္။ Thomson Reuters မွ ၂၀၁၄-၁၅ အတြက္ ထုတ္ျပန္သည့္ အစီရင္ခံစာတြင္ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္ ကမၻာတစ္၀ွမ္းရွိ မြတ္စလင္မ်ားက အ၀တ္အစားႏွင့္ ဖိနပ္တုိ႔အတြက္ သံုးစြဲမႈမွာ ကန္ေဒၚလာ ၂၂၆ ဘီလီယံရွိသည္ဟု ေဖာ္ျပထားသည္။ ၂၀၁၉ ခုႏွစ္တြင္ ၄၈၄ ဘီလီယံအထိ တုိးတက္မည္ဟုလည္း ခန္႔မွန္းထားသည္။

    ကမၻာတစ္၀ွမ္းရွိ သန္းႏွင့္ခ်ီေသာ မြတ္စလင္ေစ်း၀ယ္သူမ်ားအတြက္ Mango ႏွင့္ DKNY ကဲ့သုိ႔ေသာ တံဆိပ္မ်ားက မြတ္စလင္မ်ား ဥပုသ္သီလေဆာက္တည္သည့္ ရမ္ဇာန္ဥပုသ္လတြင္ အီးဒ္ပြဲေတာ္အတြက္ အဆင္မ်ားကုိသာ ေရာင္းခ်ေပးသည္။

    အလ္ဒီဘီက ထုိ ေစ်းကြက္လစ္ဟာမႈႀကီးကုိ သတိျပဳမိခဲ့ေလသည္။ သူမက ေဖာက္သည္မ်ားကုိ ေမးျမန္းဆန္းစစ္ၿပီးေနာက္ အမ်ားစုက အသင့္၀တ္ ေခါင္းေဆာင္းပု၀ါမ်ားကုိ ၀ယ္ယူ၀တ္ဆင္ခ်င္သည္ကုိ သူမက သိရွိခဲ့သည္။ ထုိအခ်က္က ေခါင္းေပါင္းမ်ားဖန္တီးရန္ ရရွိသည့္ အေတြးလည္း ျဖစ္ခဲ့သည္။ အခုလက္ရွိတြင္ Happy Turan ဟုေခၚသည့္ သီးသန္႔ ေခါင္းေပါင္းအဆင္ဒီဇုိင္းတစ္ခု သူမတြင္ ရွိေနၿပီျဖစ္သည္။ ထူးျခားသည့္ ပံုစံမ်ားျဖင့္ ဖန္တီးထားေသာ အဆုိပါေခါင္းေပါင္းမ်ားကုိ မြတ္စလင္မ်ားတင္မဟုတ္ဘဲ မြတ္စလင္မဟုတ္သူမ်ားအၾကားတြင္ပင္ ေရပန္းစားေနသည္။

    သုိ႔ေသာ္လည္း အဆုိပါ ေခါင္းေဆာင္းပု၀ါမ်ားကုိသာ အလ္ဒီဘီက ဒီဇုိင္းထုတ္သည္မဟုတ္။

    “မြတ္စလင္ဖက္ရွင္သမားေတြအတြက္ သင့္ေတာ္တဲ့ အ၀တ္အစားေတြကုိလည္း ကၽြန္မ ဖန္တီးပါတယ္” ဟု အလ္ဒီဘီက ေျပာၾကားခဲ့သည္။

    သုိ႔ေသာ္လည္း သူမ၏ ဖန္တီမႈမ်ားမွာ လြယ္လြယ္ႏွင့္ ေပါက္ခဲ့သည္မဟုတ္။

    “ကၽြန္မလုပ္ေနတာေတြကုိ လူေတြလက္ခံလာဖုိ႔ ႏွစ္ေတာ္ေတာ္ ၾကာခဲ့ပါတယ္”

    ၂၀၀၁ ခုႏွစ္တြင္ ေခတ္ေပၚမြတ္စလင္ဖက္ရွင္အား စတင္ေဖာ္ထုတ္ခဲ့သည့္အခ်ိန္က ရင္ဆုိင္ခဲ့ရသည့္ ေ၀ဖန္မႈမ်ားကုိလည္း သူမက ျပန္ျပာင္းေျပာျပသည္။ သူမကုိေ၀ဖန္သူမ်ားက အုပ္စုႏွစ္စုျဖစ္ၿပီး မြတ္စလင္မ်ားႏွင့္ ဆြီဒင္အမ်ိဳးသားေရး၀ါဒီမ်ားျဖစ္သည္။

    ၎၏ တီထြင္ဆန္းသစ္မႈမ်ားကုိ မႏွစ္ၿမိဳ႕သည့္ မြတ္စလင္အခ်ိဳ႕ႏွင့္ပတ္သက္၍ အလ္ဒီဘီက “ဥေရာပကုိေရာက္လာတဲ့ မြတ္စလင္အခ်ိဳ႕က ဖယ္က်ဥ္ခံရမႈကို ခံစားေနရတယ္လုိ႔ ကၽြန္မ ထင္ပါတယ္။ ၿပီးေတာ့ သူတုိ႔ရဲ႕ ယဥ္ေက်းမႈနဲ႔ ဘာသာတရား က႑တုိင္းကုိလည္း တတ္ႏုိင္သမွ် လက္မလႊတ္ခ်င္ၾကဘူး။ အဲဒီလုိ လက္လႊတ္လုိက္ရၿပီဆုိရင္ ဆံုး႐ံႈးသြားတယ္လုိ႔ သူတုိ႔ ခံစားရပါတယ္” ဟု ေျပာၾကားခဲ့သည္။

    သုိ႔ေသာ္လည္း သူမအား သံသယမ်က္စိျဖင့္ ၾကည့္ၾကသူမ်ားကုိ အလ္ဒီဘီက အႏုိင္ယူခဲ့သည္။

    “တစ္ခ်ိန္က ကၽြန္မကုိ ေတာ္ေတာ္ေ၀ဖန္ခဲ့ၾကတဲ့သူေတြဟာ ဒီေန႔မွာေတာ့ ကၽြန္မေဖာက္သည္ေတြ ျဖစ္ေနပါၿပီ” ဟု သူမက ဖြင့္ဟခဲ့သည္။

    ၉/၁၁ တိုက္ခုိက္မႈ ေနာက္ပုိင္းတြင္ အလွည့္အေျပာင္းတစ္ခု ျဖစ္လာခဲ့သည္ဟု အလ္ဒီဘီက ဆုိသည္။

    မြတ္စလင္မ်ားအေပၚ ရန္လုိတုိက္ခုိက္မႈမ်ား ျမင့္တက္လာခဲ့ၿပီး ဟီဂ်ဘ္ပု၀ါ ၀တ္ဆင္ထားသည့္ အမ်ိဳးသမီးမ်ားမွာလည္း မလံုမၿခံဳ ခံစားရလာသည္။ တစ္ခ်ိဳ႕က ဟီဂ်ဘ္အား မ၀တ္ဆင္ေတာ့ရန္ ေရြးခ်ယ္ခဲ့သည္။ အလ္ဒီဘီကဲ့သုိ႔ အျခားသူမ်ားကေတာ့ အဆုိပါဟီဂ်ဘ္ကုိ ေခတ္မီဆန္းသစ္ေအာင္ ေဆာင္ရြက္ၾကေလေတာ့သည္။

    အလ္ဒီဘီအတြက္ ထုိသုိ႔ေဆာင္ရြက္ျခင္းက ဖက္ရွင္ဒီဇုိင္း တီထြင္ဖန္တီးျခင္းထက္ကုိ ပုိေလသည္။ ယခင္က ဆြီဒင္တြင္ ၀တ္စားဆင္ယင္မႈႏွင့္ စပ္လ်ဥ္း၍ သတ္မွတ္ထားသည့္ စည္းမ်ဥ္းစည္းကမ္းမ်ားေၾကာင့္ မြတ္စလင္အမ်ိဳးသမီးမ်ားမွာ အလုပ္ေလွ်ာက္ရာတြင္ မည္မွ် အခက္အခဲႏွင့္ ရင္ဆုိင္ရသည္ကုိ သူမက ရွင္းျပခဲ့သည္။

    သုိ႔ေသာ္လည္း ရဲတပ္ဖြဲ႕၀င္ မြတ္စလင္အမ်ိဳးသမီးမ်ား ၀တ္ဆင္ရန္အတြက္ ယူနီေဖာင္း ဟီဂ်ဘ္ပု၀ါကုိ ဖန္တီးရန္  ၂၀၀၇ ခုႏွစ္တြင္ ဆြီဒင္ရဲတပ္ဖြဲ႕က အလ္ဒီဘီအား တာ၀န္ေပးခဲ့သည္။ ယခုအခ်ိန္တြင္ေတာ့ သူမ၏ ဟီဂ်ဘ္ပု၀ါ ဒီဇုိင္းက ဆြီဒင္မြတ္စလင္ရဲေမမ်ားအတြက္ ယူနီေဖာင္းအျဖစ္ အသံုးျပဳေနၿပီျဖစ္သည္။ ထုိ႔ျပင္ ဆြီဒင္စစ္တပ္၊ မီးသတ္၊ ေဆးဘက္ဆုိင္ရာႏွင့္ ေဆး႐ံုမ်ားတြင္ အသံုးျပဳရန္အတြက္ ဟီဂ်ဘ္ပု၀ါကုိလည္း သူမပင္ ဒီဇုိင္းဆြဲ ဖန္တီးေနသည္။

    “မြတ္စလင္ေတြအေပၚမွာရွိေနတဲ့ မေကာင္းျမင္မႈေတြကုိ ဖယ္ရွားဖုိ႔အတြက္ ကၽြန္မက ဖက္ရွင္ကုိ လက္နက္တစ္ခုအျဖစ္ အသံုးခ်ပါတယ္။ မြတ္စလင္အမ်ိဳးသမီးေတြဟာ ဖိႏွိပ္ခံေနရတယ္ဆုိတဲ့ အေနာက္တုိင္းက ျမင္ေနတဲ့ပံုရိပ္နဲ႔၊ အဲဒီပံုရိပ္ေၾကာင့္ မြတ္စလင္အမ်ိဳးသမီးေတြ လူ႕အဖြဲ႕အစည္းကေန ကင္းကြာသြားတာကုိလည္း ကၽြန္မ တြန္းလွန္ခ်င္ပါတယ္။ ကၽြန္မတုိ႔ဟာ လုပ္ႏုိင္တယ္၊ မလုပ္ႏုိင္ဘူးဆုိတာကုိ လူ႕အဖြဲ႕အစည္းက သတ္မွတ္တာမ်ိဳးထက္ အေျဖရွာေဖြျခင္းအားျဖင့္ လူ႕အဖြဲ႕အစည္းမွာ ထူျခားမႈတစ္ခုကို လုပ္ေဆာင္ဖုိ႔ ကၽြန္မ ႀကိဳးစားခဲ့ပါတယ္”

    ဖက္ရွင္ျဖင့္ေျပာင္းလဲျခင္း
    ———————————
    သူမ၏ ႀကိဳးပမ္းမႈက လူတုိင္းအေပၚတြင္ေတာ့ လႊမ္းမုိးႏုိင္းျခင္းမရွိ။ မြတ္စလင္ဖက္ရွင္မ်ားကို ေခတ္မီေအာင္ ဖန္တီးမႈကို ေရွး႐ုိးစြဲ မြတ္စလင္မ်ားႏွင့္ ဆီြဒင္လက္ယာစြန္းေရာက္မ်ားက မႀကိဳက္လွ။

    “၂၀၁၁ ကစလုိ႔ ဆြီဒင္အမ်ိဳးသားေရး၀ါဒီေတြက ကၽြန္မကိုဦးတည္တဲ့ အမုန္းတရားျဖန္႔ျဖဴးမႈကုိ လုပ္ေဆာင္ၾကၿပီး ၿခိမ္ေျခာက္တာမ်ိဳးေတြလည္း ရွိပါတယ္”

    ဖုန္း၊ မက္ေဆ့ခ်္၊ Facebook၊ အီးေမးလ္ျဖင့္လည္းေကာင္း ၎၏ ဘေလာ့ဂ္တြင္ မွတ္ခ်က္ေရးျခင္းျဖင့္ လည္းေကာင္း အလ္ဒီဘီက ၿခိမ္းေျခာက္မႈမ်ားစြာကုိ ခံခဲ့ရသည္။

    “သတိထားေန ခင္ဗ်ားအိမ္ရဲ႕ ၀ရန္တာမွာရပ္ေနရင္း ေျခေခ်ာ္က်ေသသြားမယ္။ ဘာမွတ္ေနလဲ” ဟူေသာ မွတ္ခ်က္မ်ားလည္း ပါသည္။

    အခ်ိဳ႕ေသာ အင္တာနက္စကား၀ုိင္းမ်ားတြင္ အလ္ဒီဘီမွာ အသက္ရွင္ရန္ မထုိက္တန္ဟုပင္ ေဆြးေႏြးမႈမ်ား ရွိခဲ့သည္။ မြတ္စလင္ရဲေမမ်ားအတြက္ ဟီဂ်ဘ္ပု၀ါဒီဇုိင္း အပ္ႏွံခံရၿပီးေနာက္ပုိင္းတြင္ ၿခိမ္းေျခာက္မႈက ပုိမိုမ်ားျပားလာသည္ဟု သူမက ေျပာၾကားခဲ့သည္။ သုိ႔ေသာ္လည္း အလ္ဒီဘီတစ္ေယာက္ ဆိတ္ဆိတ္သာ ေနခဲ့ေလသည္။

    “ဆြီဒင္ရဲတပ္ဖြဲ႕မွာ ဟီဂ်ဘ္ပု၀ါ ၀တ္ဆင္ထားတဲ့ မြတ္စလင္အမ်ိးသမီးေတြကုိ ေတြ႕ျမင္ရတဲ့အတြက္ သိပ္ကုိဂုဏ္ယူၿပီး အရမ္းလည္း ေလးစားအားက်ပါတယ္။ တစ္ခုခုမွာ စြန္႔ဦးလုပ္ေဆာင္သူျဖစ္ဖုိ႔ဆုိတာ သိပ္ေတာ့မလြယ္ပါဘူး။ တာ၀န္ခံမႈက အရမ္းႀကီးတယ္။ ဒါေပမယ့္ ကၽြန္မတုိ႔ မျဖစ္မေနလုပ္ရပါမယ္”

    ယေန႔တြင္ေတာ့ အလ္ဒီဘီ၏  Haute Couture ေခါင္းေပါင္းမ်ားကုိ ဆြီဒင္ရွိ နာမည္ႀကီးကုန္တုိက္မ်ားတြင္ ေရာင္းခ်ေနၿပီျဖစ္သည္။ သူမက ယူေကေစ်းကြက္ကုိ ထုိးေဖာက္ရန္ ေမွ်ာ္လင့္ေနသည္။

    “အခုအခ်ိန္မွာ ကၽြန္မရဲ႕အ၀တ္အစားေတြ၊ ေခါင္းေပါင္းေတြကုိ ဘာသာေပါင္းစံုက၊ မ်ိဳး႐ုိးေပါင္းစံုက အမ်ိဳးသမီးေတြ ၀တ္ဆင္ေနၾက ပါတယ္။ တစ္ခ်ိဳ႕ေတြက အဲဒီေခါင္းေပါင္းေတြကုိ စုေဆာင္းၾကတယ္။ ဖိႏွိပ္ခ်ဳပ္ခ်ယ္မႈ အရာတစ္ခုလုိ႔ ႐ႈျမင္ေနရာကေန ႏွစ္ၿခိဳက္စရာ ဖက္ရွင္တစ္ခုအျဖစ္ ေျပာင္းလဲသြားတာမ်ိဳးကုိ ေတြ႕ရတာဟာ သိပ္ကုိ စိတ္၀င္စားစရာေကာင္းပါတယ္” ဟု သူမက ထပ္ေလာင္းေျပာၾကားခဲ့သည္။

    ဟီဂ်ဘ္ပု၀ါ ၀တ္ဆင္သည့္ မြတ္စလင္အမ်ိဳးသမီးမ်ားမွာ ၎တုိ႔၏ ၀တ္စားဆင္ယင္မႈကုိ မေျပာင္းလဲဘဲ ဖက္ရွင္လုပ္ငန္းႏွင့္ အျခားေသာလုပ္းငန္မ်ားတြင္ ၀င္ေရာက္လုပ္ကုိင္လာႏုိင္ၿပီဟု အလ္ဒီဘီက ၀န္ခံေျပာၾကားခဲ့သည္။

    သုိ႔ေသာ္လည္း သူမက “လူတုိင္းဟာ ကုိယ့္အထုပ္ကုိယ္ထမ္း ကုိယ့္လမ္းကုိယ္ ေလွ်ာက္ရတာပါပဲ။ ဆြီဒင္မွာ အရာရာတုိင္း ေျပာင္းလဲသြားမယ့္ ေနာက္ႏွစ္ ၁၀၀ ေလာက္ကုိ ကၽြန္မ မေစာင့္ႏုိင္ပါဘူး။ ေျပာင္းလဲမႈအခ်ိဳ႕ကုိ ကၽြန္မ လုပ္ခဲ့ရတယ္။ ၿပီးေတာ့ ကၽြန္မအတြက္ အလုပ္ျဖစ္မယ့္ အေျဖေတြကုိ ရွာေဖြခဲ့ရပါတယ္” ဟု ေျပာၾကားခဲ့သည္။

    “ကၽြန္မဟာ မိန္းမဆန္တယ္လုိ႔ ခံစားရၿပီး အေရာင္းအေသြးစံုတဲ့၊ သဘာပတ္၀န္းက်င္နဲ႔ လုိက္ေလ်ာညီေထြမႈရွိတဲ့ အ၀တ္အစားေတြကုိ ၀တ္ခ်င္တယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္ ကၽြန္မ အဲဒါေတြကုိ တီထြင္ဖန္တီးခဲ့ပါတယ္” ဟု ဥေရာပအမ်ိဳးသမီးငယ္အျဖစ္ စတုိင္က်မႈအတြက္ သူမ၏ ဆႏၵကုိ ေျပာျပခဲ့သည္။

    “ျပသနာေတြကုိ ေျဖရွင္းဖုိ႔၊ မြတ္စလင္အမ်ိဳးသမီးေတြ အလုပ္ခြင္ ပုိ၀င္ေရးကုိ ခြင္ျပဳဖုိ႔အတြက္ ႏုိင္ငံေရးနည္းလမ္းအရ အေျဖရွာဖုိ႔ အခ်ိန္ေတာ္ၾကာမယ္ဆုိတာ ကၽြန္မ ေစာေစာပုိင္းကတည္းက သတိျပဳမိခဲ့ပါတယ္။ ဖက္ရွင္ကေန တစ္ဆင့္ ျပႆနာ ေတာ္ေတ္ာမ်ားမ်ားကုိ ေျဖရွင္းႏုိင္မယ္၊ လူ႕အဖြဲ႕အစည္းမွာ ပုိမို၀င္ဆံ့လာႏုိင္မယ္လုိ႔လည္း ကၽြန္မ ခံစားမိပါတယ္”

    “ဖက္ရွင္ဟာ အႏုပညာျဖစ္တယ္။ အႏုပညာဟာ အျပဳသေဘာေဆာင္ၿပီး (မြတ္စလင္အမ်ိဳးသမီးေတြဟာ) ဖိႏွိပ္ခံေနရတယ္ဆုိတာ့ တစ္လြဲယူဆခ်က္ေတြကုိလည္း ေခ်ဖ်က္ေမာင္းထုတ္ႏုိင္ပါတယ္။ ကၽြန္မကေတာ့ ဆက္ၿပီး အ၀တ္အစားေတြကုိ ဖန္တီးသြားခ်င္ပါတယ္။ ဒါက လူေတြအတြက္ အခြင့္အလမ္းေတြ ေျပာင္းလဲမႈေတြကုိ ေဆာင္က်ဥ္းေပးလာပါလိမ့္မယ္”

    ref:Al Jazeera