News @ M-Media

Category: သုတ၊ရသႏွင့္အေထြေထြ

ေဆာင္းပါမ်ား၊ ကဗ်ာမ်ား။ ဝထၳဳမ်ား၊ ဗဟုသုတ ျဖစ္ဖြယ္ရာမ်ား စသျဖင့္

  • Police INTERPOL ေရွ႔ေမွာက္က ၀ရမ္းေျပးေအာင္၀င္းခိုင္ လြတ္ေျမာက္ေနဦးမည္ေလာ?

    Police INTERPOL ေရွ႔ေမွာက္က ၀ရမ္းေျပးေအာင္၀င္းခိုင္ လြတ္ေျမာက္ေနဦးမည္ေလာ?

    ဇန္န၀ါရီ-29-2019 ရက္ေန႔ ရန္ကုန္အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ ေလယာဥ္ကြင္းေရွ႔တြင္ ဆရာဦးကိုနီအားလုပ္ၾကံသတ္ျဖတ္မႈတြင္ ၾကီးၾကပ္ၾကိဳးကိုင္ခဲ႔ေသာ တရားခံေျပး ေအာင္၀င္းခံအား ဖမ္းဆီးရမိေရးအတြက္ ျမန္မာနိုင္ငံရဲတပ္ဖြဲ႔မွ ေနျပည္ေတာ္အပါအ၀င္ ျမန္မာျပည္အနံ႔ လိုက္လံစံုစမ္းလွ်က္ရွိသလို အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာရဲအဖြဲ႔ Police INTERPOL ကိုလည္း အေၾကာင္းၾကားထားေၾကာင္း ရဲခ်ဳပ္ေဇာ္၀င္းမွ ဧၿပီ(၁၀)ရက္က ေနျပည္ေတာ္၊ ျပည္ထဲေရး၀န္ႀကီးဌာနမွာ ျပဳလုပ္တဲ့ သတင္းစာ ရွင္းလင္းပြဲမွာ ေျပာၾကားခဲ႔ပါသည္။ (ဗီဒီယို ကိုးကား။ Central News Bureau, April 12)။  ထို႔ေၾကာင္႔ ျပည္တြင္းျပည္ပ အခုလိုခ်ိန္ဆက္စံုစမ္းရင္ျဖင္႔ ထိုတရားခံေျပးအား အျမန္မိနိုင္မည္ဟု ေတြးေတာမိခဲ႔ေသးသည္။ သို႔ျဖစ္၍ ေအာက္ေဖာ္ျပပါ INTERPOL မွ ပံု၊အခ်က္အလက္မ်ားအား ၀င္ေရာက္ေလ႔လာမိသည္။

    INERPOL ၀ဘ္ဆိုဒ္ပါ ေအာင္၀င္းခိုင္ပံု

     

    INTERPOL ျပဌန္းခ်က္-

                “ဤ INTERPOL ၀ဘ္ဆိုဒ္ရွိ အနီေရာင္ Notice ျပ တရားခံသည္ သက္ဆိုင္ရာနိုင္ငံအာဏာပိုင္ (National Central Bureau) မွ ေပးပို႔အေၾကာင္းၾကားလာသည္႔ အခ်က္အလက္မ်ားအား ကမၻာ႔ျပည္သူမ်ားသိရွိေစဖို႔ ေဖာ္ျပထားျခင္းျဖစ္သည္ဟု”  ထို၀ဘ္ဆိုဒ္တြင္ေဖာ္ျပထားသည္။

    ထိုျပဌန္းခ်က္အရဆိုလွ်င္ ၀ဘ္ဆိုဒ္ပါ ေအာင္၀င္းခိုင္ ပံု၊အခ်က္အလက္သည္ ျမန္မာအာဏာပိုင္မ်ာထံမွ ေပးပို႔ထားသည္႔အတိုင္း အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ လူထု၊အာဏာပိုင္မ်ားအတြက္ အခ်က္အလက္မွ်ေ၀ထားျခင္းျဖစ္သည္ဟု ဆိုလိုျခင္းျဖစ္သည္။

    ဒီေနရာမွာ စာဖတ္ပရိတ္သပ္မ်ား သတိခ်ပ္သင္႔သည္က ပံု(၁)-၀ဘ္ဆိုဒ္ပါ ေအာင္၀င္းခိုင္ပံုသည္ ခႏၱာကိုယ္ တစ္၀က္ -ေနာက္ခံ အေဆာက္အဦပါ-ခပ္လွမ္းလွမ္း- မ်က္နွာအနည္းငယ္ေစာင္း အေနအထားမ်ိဴး ျဖစ္ေနျပီး တစ္ျခားရာဇ၀တ္သားပံုမ်ားမွာမူ မ်က္နွာကို အရွင္းသားျမင္ရျခင္းပင္ျဖစ္သည္။

    ပံု(၂)တြင္ေဖာ္ျပထားသည္႔အတိုင္း နိုင္ငံအသီသီးရွိ ေလယဥ္ကြင္း၊နယ္စပ္ဂိတ္ လ၀က မွ မိမိတို႔ေကာင္တာေရွ႔ေရာက္ ခရီးသြားအား ဓာတ္ပံုရိုက္၊ ပတ္စ္ပို႔ scan ဖတ္ျပီး ထိုအခ်က္အလက္မ်ားကို  Facial Recognition Technology Software (FRTS) အသံုးျပဳ၍ INTERPOL မွ ပံု-အခ်က္အလက္တို႔နွင္႔ pixel-match လုပ္ၾကည္႔ျခင္းျဖစ္သည္။ ျပည္ပသို႔ခရီးသြားဖူးသူတိုင္းၾကံဳဖူးပါလိမ္႔မည္။ လ၀ကေကာင္တာမ်ားတြင္ ခပ္နီးနီးရပ္၍ လ၀ကအရာရွိမွ ခရီးသြား၏မ်က္နွာအား clear picture ရိုက္ယူျပီးေနာက္ ထိုရိုက္ကူးသည္႔ ပံု၊ ပတ္စ္ပို႔ပါပံုတို႔ကို FRTS ေပၚမွာ run ရင္း ရာဇ၀တ္ေျပး ဟုတ္မဟုတ္ screen လုပ္ရစျမဲပါ။ ထို႔ေၾကာင္႔ မိမိတို႔ ပတ္စ္ပို႔ပါပံုုသည္ နိုင္ငံတကာစံနႈန္းညီ မရီမျပံဳး ဆံပင္မဖုန္းဘဲ မ်က္နွာပံုရွင္းလင္းရန္လိုအပ္သည္။

    သို႔ေသာ္ Police INTERPOL website မွာေဖာ္ျပထားတဲ႔ ေအာင္၀င္းခိုင္ ပံုကိုၾကည္႔လိုက္ရခ်ိန္ စိုးရိမ္စရာအခ်က္ေပၚလာခဲ႔သည္။ အဲဒါက- တစ္ျခားရာဇ၀တ္သားပံုမ်ားလို ေအာင္၀င္းခိုင္ပံုမွာ မ်က္နွာရွင္းရွင္းျမင္ရသည္႔ အေနအထားမ်ိဴးမဟုတ္သည္ကို သတိထားမိသည္။ ထို႔ေၾကာင္႔ အကယ္၍မ်ား ေအာင္၀င္းခိုင္တစ္ေယာက္ အမွန္တကယ္ နိုင္ငံရပ္ျခားမွာဆိုလွ်င္ျဖင္႔ နိုင္ငံျခားလ၀ကမွာ သူ႔အားအနီးကပ္ဓာတ္ပံုရိုက္ျပီး Interpol မွ ပံုနွင္႔ facial match လုပ္ၾကည္႔မည္ဆိုလွ်င္ မည္သည္႔နည္းနွင္႔မွ် match ျဖစ္နိုင္ေခ်မရွိဘဲ အလြယ္တကူ လြတ္ေျမာက္သြားနိုင္သည္။ သူ၏ Bio data (အမည္၊ေမြးသကၠရာဇ္၊ပတ္စ္ပို႔နံပါတ္) စသည္႔ INTERPOL ပါ အခ်က္အလက္ မ်ားနွင္႔ match ျဖစ္မွသာ ေအာင္၀င္းခိုင္ကို ဖမ္းမိနိုင္ေပမည္။ ဆိုေတာ႔ကာ မိမိအနာဂတ္ ေအးခ်မ္းစြာ ေနနိုင္ေရး ေအာင္၀င္းခိုင္တစ္ေယာက္ ၾကံေကာင္းၾကံရနိုင္သည္။

    ေအာင္၀င္းခိုင္၏အနာဂတ္

     မိမိကိုလည္းမမိ၊မိမိ၏ေနာက္ဆက္တြဲမ်ားလည္းလြတ္ေျမာက္၊အနာဂတ္မွာ ျပစ္မႈစံုကိုေရွာင္ျပီးဘ၀ကို ေအးခ်မ္းစြာ မည္သို႔ျဖတ္သန္းဖို႔ ေအာင္၀င္းခိုင္တစ္ေယာက္ အၾကီးမားဆံုးစဥ္းစားေပလိမ္႔မည္။ ျမန္မာျပည္တြင္း ဆက္လက္ အသက္ရွင္ေနထိုင္ဖို႔ ဆိုသည္မွာလည္း အနာဂတ္မွာ လြန္စြာခက္ခဲနိုင္သည္။ အဘယ္႔ေၾကာင္႔ဆိုေသာ္ သန္း(၅၀)ေသာျပည္သူတို႔၏ သန္း(၁၀၀)ေသာ မ်က္လံုးမ်ားက သူ႔အတြက္ ၾကီးမားေသာ အဟန္႔အတားပင္။ အခ်ိန္မေရြး မိမိအားရိတ္မိ၊ဖမ္းမိနိုင္သည္။ အခ်ိန္ွရွည္ၾကာသြားေသာ္လည္း မိမိ၏ရာဇ၀တ္မႈၾကီး ေပ်ာက္ကြယ္သြားမည္မဟုတ္။ အာဂကိုေန၀င္းလို စိတ္ဓာတ္ရွိ တာ၀န္သိျပည္သူတစ္ေယာက္နွင္႔သာ လမ္းမွာမေတာ္တဆ ေတြ႔လိုက္ရင္ျဖင္႔ ကြင္းဆက္အားလံုးမီးကိုးၾကြက္ေလွ်ာက္မိနိုင္သျဖင္႔ ျပည္တြင္းမွ လက္တစ္ေလာေရွာင္ေန ရန္သည္ အေကာင္းဆံုးနည္းလမ္းျဖစ္ေပမည္ဟု သူစဥ္းစားခဲ႔နိုင္သည္။

    နိုင္ငံျခားတြင္ Bio data ေျပာင္း ေျခရာေဖ်ာက္နိုင္

    ဒါဆို နိုင္ငံျခားမွာ ေခတၱသြားေရွာင္တိမ္းမည္ေလာ။ ေနျပည္ေတာ္တြင္ သူေခ်ရာေဖ်ာက္သြားသည္ဆိုေတာ႔ ေနျပည္ေတာ္ေလယဥ္ကြင္းမွ ထြက္လွ်င္ ၁) ျမန္မာျပည္ေလယဥ္ကြင္းအာဏာပိုင္းမ်ားတြင္ မွတ္တမ္းရွိရမည္။ သြားနိုင္ေခ်ရွိသည္႔ destination မ်ားမွာလည္း သိပ္မမ်ားလွ (ေနျပည္ေတာ္-ကူမင္း၊ဘန္ေကာက္၊ကြာလာလမ္ပူ….)

    တို႔သာ။  နယ္စပ္မွထြက္သြားမည္ဆိုလွ်င္လည္း (ဘဂၤလားေဒရွ္၊အိႏၵိယ၊တရုတ္၊ထိုင္း) တို႔သာရွိသလို တရား၀င္ထြက္သြားပါက နယ္စပ္အာဏာပိုင္မ်ားတြင္ မွတ္တမ္းရွိရမည္။ နယ္စပ္မွခိုးထြက္ျပီး နိုင္ငံျခားတြင္ ပုန္းေအာင္းမည္ဆိုပါက လက္ရွိ Bio data နွင္႔ ေရရွည္ပုန္းေအာင္ေနရန္မျဖစ္နုိင္။

    ဤေနရာတြင္ အေရးၾကီးဆံုး နွစ္ခ်က္က INTERPOL မွ (၁) ဓာတ္ပံုနွင္႔ (၂) အခ်က္အလက္မ်ားသာ။ သို႔ေသာ္ INTERPOL မွ သူ၏လက္ရွိဓာတ္ပံုကို သံုးေနသ၍ နိုင္ငံတကာ လ၀က၊ရဲမ်ား ဖမ္းမည္႔အေျခအေနက လြတ္ေျမာက္နိုင္ရန္ အလားအလာရွိသည္။  အေရးၾကီးသည္က သူ၏ Bio data ကိုပါေျပာင္းနိုင္မွသာ ျပည္တြင္း၊ျပည္ပမွာေနထိုင္စဥ္ အနာဂတ္ေအးခ်မ္းမည္ဟု စဥ္းစားနိုင္ေခ်ရွိသည္။

    ထိုသို႔ဆိုလ်င္ သူ၏ Bio data (အမည္၊ေမြးသကၠရာဇ္၊…)ကို မည္သို႔ေျပာင္းလဲမည္နည္း။ မိမိအားခိုလံႈခြင္႔ေပးမည္႔ နိုင္ငံတစ္နိုင္ငံတြင္ မိမိ၏ Bio data  အတုဖန္တီး (ဆိုလိုသည္က-အမည္၊ေမြးသကၠရာဇ္..အကုန္ေျပာင္းလဲျပီး) ထိုနိုင္ငံတြင္ခိုလံႈ ဘ၀သစ္ကိုစ၊ Residency Status ရ၊အခ်ိန္အတိုင္းအတာတစ္ခုအၾကာ ထိုနိုင္ငံ၏နိုင္ငံသားျဖစ္ျပီး ေအာင္၀င္းခိုင္ဆိုသည္႔ အမည္နွင္႔အတိတ္ကိုေျမျမဳပ္၊ ထိုနိုင္ငံသား ပတ္စ္ပို႔နွင္႔ ကမၻာပတ္သည္ျဖစ္ေစ ျမန္မာနိုင္ငံတြင္ ျပန္လာေနထိုင္သည္ျဖစ္ေစ ျပည္တြင္းျပည္ပ မည္သည္႔နိုင္ငံကမွ် မိမိအား ဖမ္းမိနိုင္ေတာ႔မည္ မဟုတ္သည္႔အျပင္  မိမိ၏တစ္ျခားၾကံရာပါမ်ားလည္း အမႈမွ ကြင္းဆက္ျပတ္သြားနိုင္မည္။ တစ္ဆက္တည္းမွာပဲ ေအးခ်မ္းေသာဘ၀ကို သူဖန္တီးနိုင္မည္ဟု ေအာင္၀င္းခိုင္တစ္ေယာက္ ၾကံေကာင္းၾကံစည္ေပလိမ္႔မည္။

    ဒီေနရာမွာ စဥ္းစားစရာပေဟဠိ ျဖစ္လာတာက- အထက္ကသံုးသပ္ျပခဲ႔သလိုမ်ိဴးသာ ေအာင္၀င္းခိုင္မွ သူ၏ Bio data ေတြျဖဳတ္ ဘ၀ကိုဇာတ္ျမဳတ္ကာ အမည္သစ္လူသစ္အသြင္နွင္႔ ျပည္ပနိုင္ငံတစ္ခုခုမွာ ခိုလံႈဖို႔ၾကိဳးစားမည္ဆိုလွ်င္ မည္သည္႔နိုင္ငံမ်ိဴးကို သူသြားျပီးခိုလံႈရန္ ၾကိဳးစားနိုင္မည္နည္း? တပ္မေတာ္အရာရွိေဟာင္း တစ္ဦး ျဖစ္ခဲ႔ဖူးသည္႔ သူ႔အတြက္ မည္သည္႔နိုင္ငံမ်ိဴးက သူ႔ကို ခိုလံႈခြင္႔ေပးနိုင္မည္နည္း? အကယ္၍ထိုသို႔ ေျခရာေဖ်ာက္ရန္ ၾကံစည္ေဆာင္ရြက္ခဲ႔ပါမူ အနာဂတ္မွာ ရာဇ၀တ္ေျပးေအာင္၀င္းခိုင္ကို တရားဥပေဒအဆံုးအမ ခံယူနိုင္ရန္ မည္သို႔မည္ပံု ၾကိဳးစားၾကမည္နည္း? တရားခံဖမ္းမိနိုင္ေရးတြင္ အေရးပါသည္႔ ေအာင္၀င္းခိုင္၏ မ်က္နွာရွင္းရွင္းလင္းလင္း passport size photo ကို ျပည္တြင္းျပည္ပ ရဲဌာန၊ေအဂ်င္စီမ်ားသို႔ ထပ္မံေပးပို႔ထားျခင္းမ်ိဴး သက္ဆိုင္ရာမွ အလ်င္မွီေဆာင္ရြက္သင္႔ပါသေလာ? စသည္တို႔ကို စာဖတ္ပရိတ္သပ္မ်ားဆက္လက္ စဥ္းစားသံုးသပ္သင္႔ပါေၾကာင္း။။။။။

    Dr. Thein Moe Win
    The University of New South Wales
    Sydney, NSW
    Australia

  • ေအာင္ျမင္ႀကီးပြားဖုိ႔အတြက္ အခ်ိန္ေႏွာင္းေနၿပီလုိ႔ ခံစားေနရလား။

    ဧၿပီ ၁၉၊ ၂၀၁၇

    M-Media

    – အရာရာကုိ အသစ္ကျပန္စဖုိ႔ ဘယ္ေတာ့မွ ေနာက္က်တယ္ဆုိတာ မရွိပါဘူး။ ကုိယ့္ကုိယ္ကုိ ယုံၾကည္ပါ။ ျပင္းျပင္
    းထန္ထန္ႀကိဳးစားပါ။ ေအာင္ျမင္မႈဆီကုိ ေလွ်ာက္လွမ္းပါ။

  • ၿမိဳ႕တည္ျခင္း – ယေန႔တုိင္ရွင္က်န္ေနသည့္ မြတ္စလင္တုိ႔၏ အေမြအႏွစ္မ်ား (၄၅)

    ၿမိဳ႕တည္ျခင္း – ယေန႔တုိင္ရွင္က်န္ေနသည့္ မြတ္စလင္တုိ႔၏ အေမြအႏွစ္မ်ား (၄၅)

    ဧၿပီ ၁၄၊ ၂၀၁၇
    M-Media

    ရာဇာ တင္ဆက္သည္

    (အပတ္စဥ္ ေသာၾကာေန႔တုိင္း ေဖာ္ျပသြားပါမည္)
    မြတ္စလင္မ်ား၏ ၿမိဳ႕တည္ေထာင္မႈ နည္းစနစ္မ်ားကုိ ေတြ႕ႏုိင္ဆဲျဖစ္သည့္ စပိန္ႏုိင္ငံမွ ေကာ္ဒုိဘာၿမိဳ႕

    – ဥေရာပရဲ႕ ေရွးေဟာင္းၿမိဳ႕ေလးေတြမွာ ေစ်း၊ ဘုရားေက်ာင္းေတြ၊ ပန္းၿခံေတြပါ၀င္သလုိ မြတ္စလင္ေတြ တည္ေဆာက္ခဲ့တဲ့ ၿမိဳ႕ေတြမွာလည္း ေဒသတြင္း ျပည္သူေတြရဲ႕ လုိအပ္ခ်က္နဲ႔အညီ  စံႏႈန္းေလးခုကုိ  အေျခခံၿပီး ဖန္တီးေပးထားေလ့ ရွိပါတယ္။ အဲဒီစံႏႈန္း ေလးခုကေတာ့ ရာသီဥတုနဲ႔ ပထ၀ီ အေနအထား၊ ဘာသာေရးနဲ႔ ယဥ္ေက်းမႈဆုိင္ရာ ယံုၾကည္ခ်က္ေတြ၊ ရွရီအာ ဥပေဒနဲ႔ တုိင္းရင္းသား လူမ်ိဳးစုေတြကုိ စုစည္းထားရွိမႈေတြ ျဖစ္ပါတယ္။

    မြတ္စလင္ေတြ တည္ေထာင္တဲ့ ၿမိဳ႕ေတြဟာ အလြန္အင္မတန္ ပူျပင္းတဲ့ေဒသမွာ ရွိတာေၾကာင့္ အရိပ္ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား လုိအပ္ပါတယ္။ ဒီလုိအပ္ခ်က္ကုိ ျဖည့္ဆည္းေပးဖုိ႔အတြက္ က်ဥ္းေျမာင္းတဲ့လမ္းေတြ၊ အိမ္တြင္းအရိပ္ရေတဲ့ ေနရာေလးေတြ၊ ကုန္းျပင္ျမင့္ေတြ၊ ဥယ်ာဥ္ေတြကုိ ထည့္သြင္းေလ့ရွိပါတယ္။

    ဘာသာတရားဟာ ယဥ္ေက်းမႈနယ္ပယ္မွာ အေရးပါတာေၾကာင့္ ဗလီ၀တ္ေက်ာင္းေတြဟာ ခရစ္ယာန္ ဘုရားေက်ာင္းေတြလုိပဲ အဓိကအေရးပါတဲ့ အခန္းက႑မွာ ပါ၀င္ပါတယ္။ ဗလီ၀တ္ေက်ာင္းေတာ္ရဲ႕ ပတ္၀န္းက်င္မွာေတာ့ က်ဥ္းေျမာင္း၊ ေကြ႕ေကာက္ၿပီး တိတ္ဆိတ္ေနတဲ့လမ္းေတြက ကြန္ယက္လုိ ျဖန္႔က်က္ေနၿပီး အမ်ားျပည္သူနဲ႔ သက္ဆုိင္တဲ့ ေနရာေတြကေနတစ္ဆင့္ လူေနရပ္ကြက္ေတြဆီ ဦးတည္ေနပါတယ္။

    လူမႈေရးရာနဲ႔ ဥပေဒေရးရာကိစၥေတြကို ဘာသာေရးအာဏာပုိင္ေတြက ကုိင္တြယ္ၾကၿပီး သူတုိ႔ဟာ အမ်ားျပည္သူနဲ႔သက္ဆုိင္တဲ့ အဓိက အသင္းအဖြဲ႕မ်ိဳးျဖစ္တဲ့ ဗလီ၀တ္ေက်ာင္းေတာ္နဲ႔ မလွမ္းမကမ္း အခ်က္အျခာက်တဲ့ ေနရာေတြမွာ ေနထုိင္ၾကပါတယ္။

    ျပည္သူေတြ ဘယ္ေနရာမွာ ဘယ္လုိေနထုိင္ၾကမလဲဆိုတာကုိေတာ့ လူမ်ိဳးနဲ႔ ယဥ္ေက်းမႈဆုိင္ရာ အမွတ္သညာအေပၚမွာ အေျခခံပါတယ္။ အဟ္ယာ (Ahyaa) လုိ႔ေခၚတဲ့ သီးျခားရပ္ကြက္ေတြကုိ လူမ်ိဳးစုအလုိက္ ဖန္တီးထားရွိေပးၿပီး ေျမာက္အာဖရိက မဂ္ရဘ္ၿမိဳမွာဆုိရင္ အာရပ္ ရပ္ကြက္၊ ဂ်ဴးရပ္ကြက္၊ ခရစ္ယာန္ရပ္ကြက္၊ မူးရ္ ရပ္ကြက္၊ အျခားေသာ မ်ိဳးႏြယ္ေတြျဖစ္တဲ့ အန္ဒါလူစီယာ၊ တာ့က္၊ ဘာဘာရ္ ရပ္ကြက္ စသျဖင့္ ထည့္သြင္း တည္ေထာင္ထားေပးထားပါတယ္။ ေျမာက္အာဖရိကက အခ်ိဳ႕ေသာ ၿမိဳ႕ေတြမွာ မြတ္စလင္၊ ခရစ္ယာန္၊ နဲ႔ ဂ်ဴးေတြအတြက္ သီးျခားရပ္ကြက္ေတြ ရွိပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဒါဟာ သီးသီးသန္႔သန္႔ သတ္မွတ္ခ်က္တစ္ခုမ်ိဳး မဟုတ္ဘဲ သူတုိ႔ရဲ႕ စိတ္သေဘာဆႏၵအတုိင္း ႀကိဳက္တဲ့ေနရာမွာ ေနထုိင္ခြင့္ ရွိပါတယ္။ ဒီရပ္ကြက္ေတြက ေဆြမ်ိဳးေတာ္စပ္မႈမ်ိဳး၊ လူမႈသဟဇာတျဖစ္မႈမ်ိဳး၊ လံုၿခံဳမႈမ်ိဳး ပုိရွိေစကာ ဘာသာတရားေတြကို စုေပါင္းက်င့္သံုးႏုိင္တာမ်ိဳးကုိလည္း ျဖစ္ေစပါတယ္။

    ဒီလုိ သီးျခားရပ္ကြက္ေတြ ထားျခင္းအားျဖင့္ လူ႕အဖြဲ႕အစည္းရဲ႕ အေစးကပ္မႈကုိ အဟန္႔အတား ျဖစ္ေစတာေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး။ ကုရ္အာန္က်မ္းေတာ္ျမတ္ က႑ ၄၉၊ ပါဒေတာ္ ၁၃ က ‘အုိ- လူခပ္သိမ္းတုိ႔၊ ဧကန္မလြဲ ငါအရွင္ျမတ္သည္ အသင္တုိ႔အား ေယာက်ၤားတစ္ေယာက္၊ မိန္းမတစ္ေယာက္မွ စတင္ ဖန္ဆင္းေတာ္မူခဲ့၏။ ထုိ႔ျပင္ ငါအရွင္ျမတ္သည္ အသင္တုိ႔အခ်င္းခ်င္း တစ္ဦးကုိတစ္ဦး ခြဲျခာ သိျမင္ မွတ္မိၾကအံ့ေသာငွာ လူမ်ိဳးစုအသီးသီး၊ မ်ိဳးႏြယ္အသြယ္သြယ္ ျပဳလုပ္ေတာ္မူခဲ့၏။ ဧကန္စင္စစ္ အသင္တုိ႔အနက္ အလႅာဟ္အရွင္ျမတ္အား အေၾကာက္ရြံ႕ဆံုး၊ အျပစ္မ်ားမွ အမ်ားဆံုး က်ဥ္ေရွာင္ေသာ သူသည္သာလွ်င္ အလႅာဟ္အရွင္ျမတ္ အထံေတာ္၌ အျမင့္ျမတ္ဆံုးေသာသူ ျဖစ္၏။ စင္စစ္တစ္မူကား အလႅာဟ္အရွင္ျမတ္သည္ အသိေတာ္မူဆံုး၊ အၾကားေတာ္မူဆံုးအရွင္ ျဖစ္ေတာ္မူေပသတည္း’ က်မ္းခ်က္ရဲ႕ ေယဘူယ် သေဘာတရားကုိ သြားၿပီး ေရာင္ျပန္ဟပ္ေနတာပါ။

    ဗလီ၀တ္ကေက်ာင္းေတာ္အနီးမွာေတာ့ လူထုေတြ႕ဆံုပြဲေတြ လုပ္ႏုိင္မယ့္ အဓိကေနရာတစ္ခုကုိ ထားရွိၿပီး၊  ေစ်းတစ္ခုလည္း ပါရွိပါတယ္။ မြတ္စလင္ေတြတည္တဲ့ ၿမိဳ႕ေတြမွာ လူေနရပ္ကြက္ကုိ ကာထားတဲ့ ၿမိဳ႕တံတုိင္းရဲ႕ အနီး ရဲတုိက္တစ္ခုကုိ ေဆာက္လုပ္ထားရွိပါတယ္။

    ေစ်းမွာလည္း ဟင္းခတ္အေမႊးအႀကိဳင္၊ ေရႊဆုိင္တန္း၊ ငါးတန္း၊ ေရေမႊးနဲ႔ အျခား ကုန္စည္ေတြအတြက္ သီးသန္႔ေနရာေတြ သတ္မွတ္ေပးထားၿပီး ဖေယာင္းတုိင္နဲ႔ အေမႊးနံသာေတြကုိေတာ့ ဗလီ၀တ္ေက်ာင္းေတာ္အနီးမွာ ေရာင္းခ်တာ ျဖစ္ပါတယ္။ စာအုပ္ဆုိင္ေတြ၊ စာအုပ္ခ်ဳပ္ လုပ္ငန္းေတြကုိလည္း ဗလီအနီးမွာ ထားရွိပါတယ္။

    အေနာက္တုိင္းမွာ ေဆာက္လုပ္ထားတာလုိမ်ိဳး ရဲတုိက္ဟာ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴး စံအိမ္ျဖစ္ၿပီး ကုိယ္ပုိင္ ၿခံ၀င္းနဲ႔ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီေနရာေလးဟာ သီးသန္႔ ေဒသေလးတစ္ခုုလိုျဖစ္ေနၿပီး ဗလီ၀တ္ေက်ာင္းေတာ္တစ္လံုး၊ အေစာင့္ေတြ၊ ႐ံုးခန္းေတြနဲ႔ ၀န္းထမ္းေတြ ေနထုိင္ရာ အိမ္ေတြလည္း ရွိပါတယ္။

    ဗလီ၀တ္ေက်ာင္းေတာ္အနားမွာ စုေ၀းျဖစ္တည္ၾကတဲ့ ရပ္ကြက္ေတြဟာ ဗလီက ၀တ္ျပဳဖုိ႔ႏႈိးေဆာ္သူ (မုအ္ဇင္) ရဲ႕ ႏႈိးေဆာ္သံကုိ ၾကားႏုိင္ေလာက္တဲ့ ေနရာအထိပဲ အိမ္ေျခေတြ ရွိၾကပါတယ္။ လူေနသိပ္သည္းၾကတဲ့ ဒီရပ္ကြက္ေတြမွာ ကုိယ္ပုိင္ဗလီ၊ စာသင္ေက်ာင္း၊ မုန္႔ဖုတ္လုပ္ငန္းနဲ႔ ေစ်းဆုိင္ေတြ ရွိၾကၿပီး ကုိယ္ပုိင္ ၀င္ေပါက္ထြက္ေပါက္ေတြကုိလည္း ထားရွိပါတယ္။ ဒီ၀င္ေပါက္ထြက္ေပါက္ေတြကုိ ညဖက္က်ရင္ ပိတ္ၿပီး အိပ္ၾကပါတယ္။

    ဒီရပ္ကြက္ေတြကုိၿခံဳၿပီး ခုိင္ခန္႔တဲ့ ၿမိဳ႕တံတုိင္းတစ္ခု ကာရံထားကာ တံတုိင္းအျပင္ဘက္မွာေတာ့ မြတ္စလင္၊ ခရစ္ယာန္နဲ႔ ဂ်ဴးေတြရဲ႕ သုႆာန္ေတြ တည္ရွိပါတယ္။ ၿမိဳ႕တံတုိင္းရဲ႕ အဓိက၀င္ေပါက္နဲ႔ အလြန္ေလးမွာပဲ ပုဂၢလိက ပန္းၿခံေတြ၊ လယ္ကြင္းေတြ ထားရွိၾကၿပီး၊ တိရစၦာန္အေရာင္းဆုိင္ေတြ ပါ၀င္တဲ့ အပတ္စဥ္ေစ်းကိုလည္း ၿမိဳ႕တံတုိင္းအျပင္ဘက္မွာ ပံုမွန္ ဖြင့္လွစ္ၾကပါတယ္။

    မြတ္စလင္ေတြအုပ္စုိးတ့ဲအခ်ိန္တုန္းက အင္မတန္ တုိးတက္ထြန္းကားတဲ့ ၿမိဳ႕တစ္ၿမိဳ႕ဟာ ‘၉ ရာစုရဲ႕ နယူးေယာက္’ လုိ႔ တင္စားျခင္းခံရတဲ့ စပိန္ႏုိင္ငံက ေကာ္ဒုိဘာၿမိဳ႕ျဖစ္ပါတယ္။ BBC က An Islamic History of Europe အစီအစဥ္ကုိ တင္ဆက္သူ သတင္းေထာက္ ရာဂ်ီဟ္ အုိမာရ္က “(ေကာ္ဒုိဘာၿမိဳ႕ရဲ႕) ႐ုပ္ပုိင္းဆုိင္ရာ အေျခအေနေတြဟာ မြတ္စလင္ေတြရဲ႕ ထူးျခားၿပီး တီထြင္ဖန္တီးမႈရွိတဲ့ သေဘာသဘာ၀ကုိ ေဖာ္ျပေနပါတယ္။ မြတ္စလင္ေတြဟာ အတိတ္ကအေျခအေနတြကို တုိးတက္ေအာင္လုပ္ကာ၊ ၿမိဳ႕ကုိ ေခတ္မီေအာင္ ေဆာင္ရြက္ခဲ့ၿပီး အုပ္ခ်ဳပ္သူေတြအတြက္မဟုတ္ဘဲ လူတုိင္းအတြက္ ေနထုိင္ဖုိ႔ ပုိေကာင္းတဲ့ ေနရာတစ္ခုအျဖစ္ ဖန္တီးခဲ့ပါတယ္။ စာၾကည့္တုိက္ေတြ၊ အခမဲ့ စာသင္ေက်ာင္းေတြ၊ ေရေပးေ၀ေရးစနစ္ကုိ ရရွိတဲ့ ေနအိမ္ေတြ၊ အျခားေသာအရာေတြလည္း ရွိခဲ့ပါတယ္။ လမ္းေတြခင္းထားတာ၊ လမ္းမီးေတြ တပ္ဆင္ေပးထားတဲ့ စနစ္မ်ိဳးဟာ ေနာက္ထပ္ ႏွစ္ေပါင္း ၇၀၀ ေက်ာ္ေလာက္အထိ လန္ဒန္နဲ႔ ပဲရစ္ၿမိဳ႕မွာ မရွိခဲ့တဲ့ ၀န္ေဆာင္မႈေတြျဖစ္ပါတယ္” လုိ႔ ဖြင့္ဟခဲ့ပါတယ္။

    ဒီလမ္းမီးေတြဟာ ဆီအသံုးျပဳၿပီး ထြန္းညႇိတဲ့ မီးတုတ္ေတြ၊ မီးအိမ္ေတြျဖစ္ၾကၿပီး ေန၀င္တာနဲ႔ ထြန္းေပးတာ ျဖစ္ပါတယ္။  ခ႐ုိင္တစ္ခုခ်င္းစီမွာ ဒီမီးအိမ္ေတြကို ထိန္းသိမ္းေစာင့္ေရွာက္ဖုိ႔အတြက္ သီးသန္႔ ၀န္ထမ္းေတြကုိ ခန္႔ထားပါတယ္။ သံုးၿပီးသားမီးတုတ္ေတြကုိ ျမည္းနဲ႔လာသိမ္းၿပီး ၿမိဳ႕ျပင္က အထူး သတ္မွတ္ထားတဲ့ အမႈိက္ပုံမွာ သြားေရာက္ စြန္႔ပစ္ၾကပါတယ္။ မြတ္စလင္ေတြ ဖန္တီးခဲ့တဲ့ ၿမိဳ႕ေတြရဲ႕ လမ္းေတြေအာက္မွာ ေရႏႈတ္ေျမာင္းစနစ္လည္း ပါ၀င္ၿပီး လမ္းေတြကိုလည္း ေန႔စဥ္ သန္႔ရွင္းၾကတာပါ။

    ေနခ်င္စရာၿမိဳ႕ကေလး

    လြန္ခဲ့တဲ့ ႏွစ္ေပါင္း တစ္ေထာင္အရင္က မြတ္စလင္ေတြ တည္ခဲ့တဲ့ ၿမိဳ႕ပံုစံမ်ိဳးကုိ ၾကည့္ခ်င္သူေတြအေနနဲ႔ ကံေကာင္းတယ္လုိ႔ ေျပာလုိ႔ရပါတယ္။ စပိန္က ၿမိဳ႕ေတြျဖစ္တဲ့ ေကာ္ဒုိဘာနဲ႔ ဆီးဗီးလ္ၿမိဳ႕ေတြဟာ အရင္က ရွိခဲ့တဲ့ ၿမိဳ႕ေဟာင္း ပံုစံအတုိင္းပဲ မပ်က္မယြင္း ရွိေနၿပီး မြတ္စလင္ေတြ အုပ္စုိးခဲ့စဥ္အခ်ိန္ လူသားေတြ ဘယ္လုိ ရွင္သန္ ေနထုိင္ၾကလဲဆုိတာနဲ႔ပတ္သက္လုိ႔ တစ္ေစ့တစ္ေစာင္း ေတြ႕ျမင္ႏုိင္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။

    မြတ္စလင္လူ႕အဖြဲ႕အစည္းမွာ ဗလီ၀တ္ေက်ာင္းေတာ္ကုိ ဗဟုိျပဳကာ ၿမိဳ႕တည္ၾကၿပီး ဒီဗလီ၀တ္ေက်ာင္းေတာ္ဟာ ဘာသာေရးနဲ႔ လူမႈဘ၀မွာ အေရးပါတဲ့ ေနရာတစ္ခု ျဖစ္ပါတယ္။ ဗလီရဲ႕ အနီးမွာ ေစ်းတစ္ခုရွိၿပီး အစားအေသာက္၊ ဟင္းခပ္အေမႊးအႀကိဳင္၊ ဖေယာင္းတုိင္း၊ ေရေမႊး စတာေတြကုိ ကုန္သည္ေတြက ေရာင္း၀ယ္ ေဖာက္ကားၾကပါတယ္။ လူစည္ကားရာ ေနရာေတြမွာ စာအုပ္ဆုိင္ေတြ၊ စာၾကည့္တုိက္ေတြနဲ႔ က်န္းမာေရးေစာင့္ေရွာက္မႈစင္တာေတြလည္း ရွိပါတယ္။

    တကယ္ေတာ့ ေစာေစာပုိင္းေဆး႐ံုေတြဟာ မြတ္စလင္လူ႕အဖြဲ႕အစည္းမွာ က်ယ္ျပန္႔တဲ့ အခန္းက႑ကေန ပါ၀င္ခဲ့ပါတယ္။ က်န္းမာေရးေစာင့္ေရွာက္ကုသမႈနဲ႔ ျပန္လည္ထူေထာင္ေရးကုိ လုပ္ေဆာင္ေပးသလုိ၊ စိတ္ေရာဂါခံစားေနရတဲ့သူေတြအတြက္ ခုိလႈံရာေနရာလည္း ျဖစ္ပါတယ္။ ေနာက္ၿပီး ဒီေဆး႐ံုေတြကုိ သက္ႀကီး ေစာင့္ေရွာက္မႈေဂဟာ အထူးသျဖင့္ ခ်ိဳ႕တဲ့သူေဂဟာအျဖစ္လည္း အသံုးျပဳပါတယ္။ မြတ္စလင္လူ႕အဖြဲ႕အစည္းမွာ ဒီလုိေဆး႐ံုေတြ ပထမဆံုး ေပၚထြက္လာတာက ဒမတ္စကတ္နဲ႔ ဘဂၢဒတ္ၿမိဳ႕ေတြမွာပါ။ ေနာက္ပုိင္းမွာေတာ့ ကုိင္႐ုိၿမိဳ႕မွာ အဟ္မဒ္ အစ္ဗေန႔ တူလန္ ေဆး႐ံု (Ahmad ibn Tulun) ေပၚထြက္လာခဲ့ၿပီး သကၠရာဇ္ ၈၇၂ နဲ႔ ၈၇၄ ၾကားမွာ ေဆာက္လုပ္ခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။

    ‘ဟမ္မန္းစ္’ (Hammams) လုိ႔ေခၚတဲ့ ေရခ်ိဳးခန္းေတြကလည္း ၿမိဳ႕တုိင္းမွာ မပါအျဖစ္ ေနရာတစ္ခုပါ။ တစ္ခါတစ္ရံမွာ ေႂကြျပားေတြကပ္ နံရံေတြ၊ ေရပန္းေတြ၊ လွပစြာ ခ်ယ္သထားတဲ့ ေရကန္ေတြနဲ႔ ႀကီးက်ယ္ခမ္းနားတဲ့ အေဆာက္အဦးေတြအျဖစ္လည္း ေတြ႕ရတတ္ပါတယ္။ ေရေႏြးေငြ႕ခန္း၊ ေရပူကန္၊ ေရေအးေရကူကန္တုိ႔ပါ၀င္တဲ့ ဒီ ေရခ်ိဳးခန္းေတြကို သြားေရာက္တာဟာ အဲဒီအခ်ိန္တုန္းက မြတ္စလင္ေတြရဲ႕ ေန႔စဥ္ လုပ္ေဆာင္တဲ့ ကိစၥရပ္ေတြထဲက တစ္ခု ျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။ အမ်ိဳးသမီးေတြနဲ႔ အမ်ိဳးသားေတြအတြက္ သီးသန္႔ အခ်ိန္ခြဲျထားၿပီး ဒီလုိ ေရခ်ိဳးခန္းေတြကုိ သြားေရာက္တာဟာ အျမင္ေတြ ဖယ္လွယ္တာ၊ မိတ္ေဆြ သူငယ္ခ်င္းေတြနဲ႔ ေတြ႕ဆံုတာေတြလုိ လူမႈေရး အေတြ႕အႀကံဳ အခြင့္အလမ္းကုိ အျပည့္အ၀ ရရွိေစပါတယ္။

    ၾကက္ပ်ံမက်စည္ကားတဲ့ ၿမိဳ႕လယ္ေကာင္ကေန လမ္းက်ဥ္းက်ဥ္းေလးအတုိင္း ထြက္လာမယ္ဆုိရင္ လူေနရပ္ကြက္ေတြကုိ ေတြ႕ျမင္ႏုိင္မွာျဖစ္ပါတယ္။ ၿခံတြင္းကြက္လပ္ေတြ၊ ပန္းၿခံေတြပါ၀င္တဲ့ အဲဒီအိမ္ေတြဟာ နံရံအျမင့္ႀကီးေတြနဲ႔ ကာရံထားၿပီး လူတစ္ေယာက္ ကုလားအုပ္ေပၚတက္ကာ ေခ်ာင္းၾကည့္ဖုိ႔ေတာင္ မလြယ္ပါဘူး။ အဲဒီေခတ္အခါက ဥေရာပၿမိဳ႕ေတြနဲ႔ ႏႈိင္းယွဥ္ၾကည့္မယ္ဆုိရင္ မြတ္စလင္ေတြရဲ႕ ဒီၿမိဳ႕ေတြဟာ ေသေသသပ္သပ္ခင္းထားတဲ့လမ္းေတြ၊ အမႈိက္သိမ္းစနစ္၊ ေရႏႈန္ေျမာင္းေတြနဲ႔ တုိးတက္ေနတာကုိ ေတြ႕ရမွာျဖစ္ပါတယ္။

    ၁၀ ရာစုမွာ ေကာ္ဒုိဘာၿမိဳ႕ဟာ ကမၻာ့အတုိးတက္ဆံုး ၿမိဳ႕ေတြထဲက တစ္ၿမိဳ႕ျဖစ္ခဲ့ၿပီး ညေမွာင္သြားရင္ ေရနံဆီမီးအိမ္ေတြနဲ႔ လမ္းမီးထြန္းတဲ့ စနစ္ေတာင္ ရွိေနပါၿပီ။ အေရွ႕ဘက္ကုိ ၾကည့္မယ္ဆုိရင္လည္း မြတ္စလင္အုပ္စုိးတဲ့ အီဂ်စ္မွာ အထပ္ျမင့္အေဆာက္အဦးေတြ၊ ေခါင္မုိးေပၚမွာ ျပဳလုပ္ထားတဲ့ ပန္းၿခံေတြေတာင္ ရွိခဲ့ပါတယ္။

    မြတ္စလင္လူ႕အဖြဲ႕အစည္းမွာ ပန္းၿခံေတြဟာ ကမၻာေျမေပၚက နိဗၺာန္ျဖစ္တယ္လုိ႔ မွတ္ယူထားၾကပတယ္။ တရားဘ၀နာစီးျဖန္းမႈကုိ ျမႇင့္တင္ဖုိ႔ဆုိတဲ့ ရည္ရြယ္ခ်က္နဲ႔ ၈ ရာစုေနာက္ပုိင္းမွာ စပိန္ကေန၊ အိႏၵိယအထိ မြတ္စလင္ကမၻာတစ္၀ွမ္းမွာ ပန္းၿခံေတြ၊ ဥယ်ာဥ္ၿခံ စုိက္ပ်ိဳးျခင္းလုပ္ငန္းေတြဟာ ျပန္႔ႏွံ႔ခဲ့ပါတယ္။ မီးဖုိေဆာင္အတြက ဟင္းသီးဟင္းရြက္ေတြကုိ ရရွိေစတဲ့ ဒီပန္းၿခံေတြရဲ႕ ထူးျခားတဲ့ သြင္ျပင္လကၡဏာေတြဟာ ဒီေန႔ခတ္ ဥယ်ာဥ္ၿခံေတြအထိ လႊမ္းမုိးေနတုန္း ျဖစ္ပါတယ္။

    ပန္းေမႊ႕ရာေတြ၊ ေရတိမ္ေျမာင္းေတြ၊ ေရပန္းေတြဟာ ၉ ရာစု ဥယ်ာဥ္ၿခံေတြမွာ ထည့္သြင္းခဲ့ၾကတဲ့ အဆင္တန္ဆာ အသစ္ေတြျဖစ္ပါတယ္။ ဒီလို ပန္းၿခံေတြကုိ ဂရာနာဒါက အလ္ဟမ္ဘရာ (Alhambra) ေဒသ၊ အိႏၵိယက တဂ်္မဟာလ္ (Taj Mahal) တုိ႔မွာ ေတြ႕ျမင္ႏုိင္ၿပီး ဥေရာပကေတာ့ ရာစုႏွစ္ ေတာ္ေတာ္ၾကာၿပီးတဲ့ေနာက္ပုိင္းမွာမွ ပန္းၿခံေတြမွာ ဒီလုိအရာေတြ ထည့္သြင္းခဲ့တာပါ။

    ပန္းၿခံမွာ ေရပန္းေတြ၊ ေရကန္ေတြထားတာဟာ မြတ္စလင္ကမၻာက ဗလီေတြနဲ႔ နန္းေတာ္ေတြမွာ ေတာ္ေတာ္ေလး လူႀကိဳက္မ်ားခဲ့ပါတယ္။ မြတ္စလင္ကမၻာက ၿမိဳ႕ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားမွာ ေရရွားပါးေပမယ့္ ၉ ရာစုလုိ အခ်ိန္မ်ိဳးမွာေတာင္ ဉာဏ္ႀကီးရွင္ အင္ဂ်င္နီယာေတြက သူတုိ႔ရဲ႕ ကၽြမ္းက်င္မႈေတြနဲ႔ ရင္သပ္႐ႈေမာစရာ ေရပန္းေတြကုိ ဖန္တီးခဲ့ၾကပါတယ္။ ဒီလုိေရပန္းေတြဟာ အေပါက္ငယ္ေလးေတြကေန ပံုသ႑ာန္အမ်ိဳးမ်ိဳးနဲ႔ ပန္းထြက္ၿပီး ေနာက္ပုိင္းမွာ အခ်ိန္ကုိသိရွိႏုိင္မယ့္ စနစ္ကုိ ေရပန္းေတြမွာ ထည့္သြင္းေပးခဲ့ၾကပါတယ္။

    (ကုိးကား- National Geographic ၏ 1001 Inventions – The Enduring Legacy of Muslim Civilization)

    (ကမၻာ့လူ႕အဖြဲ႕အစည္းတြင္ ယေန႔တုိင္ရွင္က်န္ေနသည့္ မြတ္စလင္တုိ႔၏ အေမြအႏွစ္မ်ား – တင္ဆက္ျပီးသမွ် အပုိင္းအားလံုးကို  ဤေနရာ တြင္ ဖတ္႐ႈႏုိင္ပါသည္

  • ဆီးရီးယား ထိပ္တန္းအာကာသပညာရွင္ စစ္ပြဲေၾကာင့္ ဒုကၡသည္ဘ၀ေရာက္ခဲ့ရ

    ဆီးရီးယား ထိပ္တန္းအာကာသပညာရွင္ စစ္ပြဲေၾကာင့္ ဒုကၡသည္ဘ၀ေရာက္ခဲ့ရ

    ဧၿပီ ၁၃၊ ၂၀၁၇
    M-Media

    – ဆီးရီးယားက ဒုကၡသည္ေတြထဲမွာ မုိဟာမက္ ဖာရစ္ဆုိတဲ့ လူတစ္ေယာက္ ပါ၀င္လာတယ္ဆုိတာ သိပ္ေတာ့ အံ့ၾသစရာမဟုတ္ပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ အံ့ၾသစရာက ဖာရစ္မွာ အျခားဆီးရီးယားျပည္သူေတြနဲ႔ မတူတဲ့ ၀ိေသသေတြ ရွိေနတာပါ။

    ဖာရစ္ဟာ အာကာသထဲကုိ သြားေရာက္ဖူးတဲ့ ဆီးရီးယားႏုိင္ငံရဲ႕ တစ္ဦးတည္းေသာ အာကပညာရွင္ျဖစ္ၿပီး အာရပ္ကမၻာရဲ႕ ဒုတိယေျမာက္ပုဂိၢဳလ္ ျဖစ္ပါတယ္။ လက္ရွိ တူရကီမွာ ခုိလႈံေနရတဲ့ ဖာရစ္ဟာ အာဆတ္အစုိးရဖက္ကေန ဘက္ေျပာင္းသြားတဲ့ သူေတြထဲမွာ ႀကီးႀကီးမာစတာတစ္ေယာက္လည္း ျဖစ္ပါတယ္။

    ႐ုရွားစကားကုိ ေကာင္းေကာင္းေျပာတတ္တဲ့ ဖာရစ္ဟာ ၁၉၈၇ ခုႏွစ္မွာ ဆုိဗီယက္အဖြဲ႕နဲ႔အတူ ၂၀၀၁ ခုႏွစ္အထိ ကမၻာပတ္လမ္းေၾကာင္းက အႀကီးဆံုး ၿဂိဳဟ္တုျဖစ္တဲ့ Mir အာကာသစခန္းကို သြားေရာက္ခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီမွာ သူဟာ တစ္ပတ္တာ ေနထုိင္ခဲ့ၿပီး စမ္းသပ္မႈေတြ၊ ဆီးရီးယားႏုိင္ငံကုိ ဓာတ္ပံု႐ုိက္မႈေတြ ျပဳလုပ္ခဲ့ပါတယ္။

    သာမန္မိသားစုက ဆင္းသက္လာတဲ့ ဖာရစ္ဟာ ေလယာဥ္မွဴးျဖစ္ၿပီ ၂ ႏွစ္အၾကာမွာပဲ ဆုိဗီယက္ မဟာမိတ္ေတြအတြက္ ေမာ္စကုိမွာတက္ရမယ့္ သင္တန္းကုိ တက္ေရာက္ဖုိ႔ အေရြးခံခဲ့ရပါတယ္။

    အာကာသမွာ ေနခဲ့ရဲ့အခ်ိန္ဟာ ဖာရစ္ရဲ႕ ဘ၀အျမင္ကုိ ေျပာင္းလဲေစခဲ့ပါတယ္။

    “အာကာသယာဥ္ရဲ႕ ျပတင္းေပါက္ကေန ကမၻာႀကီးကုိၾကည့္ဖူးတဲ့အခါ သူတုိ႔၊ ငါတုိ႔ဆုိတာ မရွိသလုိ၊ ႏုိင္ငံေရးဆုိတာလည္း မရွိပါဘူး” လုိ႔ ဖာရစ္က Gurdian သတင္းစာကုိ ေျပာဖူးပါတယ္။

    အာကာသသုိ႔ သြားေရာက္ခဲ့သည့္ ဖာရစ္ (လယ္) ႏွင့္ သူ၏အဖြဲ႕

    သူဟာ ‘အာရပ္ကမၻာရဲ႕ နီးလ္ အမ္းစထေရာင္း’ လုိ႔ ရည္ညႊန္းခံခဲ့ရၿပီး ကမၻာေျမကုိ ျပန္လည္ေရာက္ရွိတဲ့ အခါမွာေတာ့ ဆီးရီးယားႏုိင္ငံရဲ႕ အမ်ိဳးသား သူရဲေကာင္းအျဖစ္ သတ္မွတ္ခံခဲ့ရပါတယ္။ ေလဆိပ္တစ္ခု၊ လမ္းေတြကုိလည္း သူ႕ရဲ႕ နာမည္မွည့္ကာ ဂုဏ္ျပဳခဲ့ပါတယ္။

    ဖာရစ္ဟာ ဆီးရီးယားလူငယ္ေတြကုိ အာကာသ၊ နကၡတေဗဒဆုိင္ရာနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ပုိမုိသင္ၾကားလုိတာေၾကာင့္ ႏုိင္ငံအတြင္း အာကာသသိပၸံစင္တာ တည္ေထာင္ေရး တုိက္တြန္းခဲ့ေပမယ့္ အဲဒီအခ်ိန္က သမၼတ ဟာဖက္ဇ္ အလ္-အာဆတ္ (လက္ရွိ သမၼတ ဘာရွာ အလ္-အာဆတ္၏ ဖခင္) က သူ႕ရဲ႕ ေတာင္းဆုိမႈကုိ လက္မခံခဲ့ပါဘူး။ ဒါ့ေၾကာင့္ ေလေၾကာင္းေကာလိပ္မွာ တုိက္ေလယာဥ္နည္းျပအျဖစ္ ဖာရစ္က တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ခဲ့ရၿပီး ဗုိလ္ခ်ဳပ္ရာထူးကုိ ရရွိခဲ့ပါတယ္။

    အစုိးရဆန္႔က်င္ေရး ဆႏၵျပမႈေတြကေန အၾကမ္းဖက္မႈကုိ ေျပာင္းသြားၿပီး အစုိးရကလည္း အရပ္သားေတြကုိ တုိက္ခုိက္လာတဲ့အခါ ဖာရစ္ဟာ ႏုိင္ငံကေန ထြက္ေျပးၿပီး လက္ရွိ တူရကီႏုိင္ငံက အစၥတန္ဘူလ္ၿမိဳ႕မွာ ေနထုိင္ေနပါတယ္။

    အသက္ ၆၉ ႏွစ္အရြယ္ ဖာရစ္ဟာ သူ႕ရဲ႕ ေမြးရပ္ဇာတိ အဲလစ္ပုိကုိ တစ္ေန႔ေန႔တစ္ခ်ိန္ခ်ိန္မွာ ျပန္သြားမယ္လုိ႔ စိတ္ကူးေနပါတယ္။

    လက္ရွိမွာ တူရကီကုိ ၀င္ေရာက္လာတဲ့ ဆီးရီးယားဒုကၡသည္အေရးနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး တူရကီအစုိးရကုိ အႀကံဉာဏ္ေပးမႈေတြ လုပ္ေနၿပီး စပိန္က အာဆတ္ဆန္႔က်င္ေရးအဖြဲ႕ ‘ဒီမုိကေရစီ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈဆုိင္ရာ ဆီးရီးယား အမ်ိဳးသား ညႇိႏႈိင္းေရး ေကာ္မတီ’ ရဲ႕ အဖြဲ႕၀င္တစ္ဦးလည္းျဖစ္ပါတယ္။

    Ref: Globalcitizen

  • ကုိယ္စြမ္းကုိယ္စ (Quote)

    ကုိယ္စြမ္းကုိယ္စ (Quote)

    ဧၿပီ ၁၁၊ ၂၀၁၇
    M-Media

    အေတာင္မ်ားျဖင့္ ေမြးဖြားလာသူ သင္က အဘယ့္ေၾကာင့္ တြားသြားကာ ဘ၀ကုိ ျဖတ္သန္းေနပါသနည္း (႐ူမီ)

    ႐ူမီ ဘယ္သူလဲ
    —————–
    ႐ူမီမွာ ၁၃ ရာစု ပါရွန္း ကဗ်ာဆရာ၊ အစၥလာမ့္ဒႆနညာရွင္ႏွင္ ဆူဖီသူေတာ္စင္ျဖစ္ၿပီး ၎ေရးသားခဲ့သည့္ ကဗ်ာမ်ားမွာ အထူးေက်ာ္ၾကားသည္။ ၎၏ ကဗ်ာမ်ားကုိ ဘာသာစကားေပါင္းစံုျဖင့္ ဘာသာျပန္ဆုိကာ ျဖန္႔ခ်ီၾကၿပီးအေမရိကန္တြင္ ယေန႔အခ်ိန္အထိ ေရာင္းအားအေကာင္းဆံုး စာအုပ္ျဖစ္ေနဆဲျဖစ္သည္။