မူရင္းေဆာင္းပါးရွင္-Kapil Komireddi
ဘာသာျခား (မြတ္စလင္မ္) မ်ားကို မလုိလားတဲ့ သီရိလကၤာ ဗုဒၶဘာသာ ဘုန္းၾကီးမ်ား ႏုိင္ငံကို မည္သုိ႔ ျခယ္လွယ္ေနသလဲ?
မိမိျပည္တြင္းရိွသူမ်ားမွာ တစ္ေျပးညီႏိုင္ငံသားမ်ားသာျဖစ္သည္၊ အစိုးရအေနႏွင့္ ခြဲျခားဆက္ဆံျခင္း မျပဳပါ ဟု သီရိလကၤာႏိုင္ငံမွ အတည္ျပဳေျပာဆို သြားသည္။
သီရိလကၤာႏိုင္ငံသမၼတ မဟင္းဒါး ရာဂ်ာပတ္ဆာက လူမ်ဳိးေရး သတ္မွတ္ခ်က္ေပၚ အေျခခံၿပီး ႏိုင္ငံေရးအာဏာ အတြက္ လႈပ္ရွားမႈမ်ားမွာ မိမိအား စိတ္ကြက္ေစသည္ဟုဆို၏။ လူမ်ဳိးေပၚမူတည္၍ တာ၀န္ရာထူးသတ္မွတ္ခ်က္ အသီးသီးကို ကန္႕ကြက္ေသာအားျဖင့္ သူက “ လူအဖြဲ႕အစည္းအားလံုးအဖို႕ တန္းတူညီမွ်အခြင့္အေရးရိွမွသာ ဒီႏိုင္ငံထဲ အတူယွဥ္တြဲေနထိုင္ႏိုင္မွာျဖစ္တယ္ ” ဟု မၾကာေသးမီကပင္ အခိုင္အမာေျပာၾကားလိုက္သည္။
၂၀၀၅ ခုႏွစ္ ေရြးေကာက္ပြဲၿပီးခ်ိန္မွစ၍ သီရိလကၤာမွာ လူမ်ဳိးေရး အေျခတည္ ၀ါဒဖက္သို႕ ကူးေျပာင္းလာခဲ့သည္။ ျပင္းထန္ၾကမ္းတမ္းသည့္ ျပည္တြင္းစစ္ အတြင္း ေခ်မႈန္းခံရၿပီးေနာက္ တမီလ္ လူမ်ဳိးတို႕သည္ ေျပလည္ သင့္ျမတ္ေရးျပဳလုပ္ၾကမည့္ အစား တိုင္းျပည္ကို သိကၡာက်ဆင္းေစလ်က္ရွိသည္။ ဥပေဒျပဳသူမ်ားသည္လည္း မ်က္ကန္းမ်ဳိးခ်စ္ လူယုတ္မာမ်ား ျဖစ္လာၾကသည္။ ၄င္းျပင္ သကၤန္းၿခံဳ ဘုန္းေတာ္ႀကီးတို႕ကလည္း မိမိကိုယ္ကို ဆင္ဟာလာ လူမ်ားစုအား ကာကြယ္ေပးသူမ်ားအျဖစ္ ပံုဖမ္းကာ လူနည္းစုတစ္စ ုမဟုတ္ တစ္စုအေပၚ ေန႕စဥ္ႏွင့္အမွ် အျပစ္ရွာ ႏွိပ္ကြပ္လာၾကသည္။
သိရီလကၤာ မွ အဓိကရုဏ္းတခု ျမင္ကြင္း
ယမန္ႏွစ္ ဧၿပီလတြင္ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ အၾကမ္းဖက္သမားတို႕သည္ သီရိလကၤာ အလယ္ပိုင္းရိွ ဗလီ၀တ္ေက်ာင္း တစ္ခုအား ေႏွာင့္ယွက္ခဲ့ၾကသည္။ ဗုဒၶဘာသာသာသနာ့ နယ္ေျမအတြင္း တည္ေဆာက္ထားသည္ဟု စြပ္စြဲကာ ခ်က္ျခင္း ပိတ္ခိုင္းခဲ့သည္။ ရဲအရာရိွမ်ားမွာ ယင္းအမႈကို တားဆီး အေရးယူရမည့္ အစား ျမင္ကြင္းကိုရပ္ၾကည့္ေနသည္ သာမက ၄င္းတို႕အား လြတ္လပ္စြာ သြားလာလႈပ္ရွားခြင့္ပင္ ေပးခဲ့သည္။ ယင္းေစာ္ကားမႈ သတင္းသည္ ကိုလံဘိုရွိ အာဏာပိုင္တို႕ထံ ေပါက္ၾကားေရာက္ရိွသြားေသာအခါ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္က ဗလီ၀တ္ေက်ာင္းေတာ္အား ေရႊ႕ေျပာင္းလိုက္ရန္ မြတ္စ္လင္မ္တို႕ကို အမိန္႕ေပးခဲ့သည္။ မြတ္စ္လင္မ္တို႕အေပၚေျပာင္ေျပာင္တင္းတင္း အၾကမ္းဖက္ေနေသာ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ မ်က္ကန္းမ်ဳိးခ်စ္မ်ားဖက္မွ ဘက္လိုက္ရပ္တည္ၿပီး ယင္းသို႕ လွ်ပ္တစ္ျပက္ဆံုးျဖတ္လိုက္ျခင္းမွာ မိမိႏိုင္ငံသားအားလံုးကို ေစာင့္ေရွာက္သည္ဟူေသာ သီရိလကၤာ၏ ေၾကြးေၾကာ္ခ်က္ကို အရွက္ရသြားေစသည္။
“ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ စြမ္းအားရွင္ တပ္ဖြဲ႕ ” – Bodu Bala Sena (BBS) ဟု ကင္ပြန္းတပ္ထားၾကေသာ အုပ္စုတစ္စုသည္ ကိုလံဘို၌ အေျချပဳလ်က္ စားပိုင္ခြင့္ရိွ အမွတ္တံဆိပ္စံနစ္ Halal System အား ေစာ္ကားရႈတ္ခ်ခဲ့ၾကသည္။ ေထာင္ႏွင့္ခ်ီေသာ ေယာက္်ားမိန္းမမ်ားသည္ အဆိုပါတပ္ဖြဲ႕၀င္ မ်က္ကန္း မ်ဳိးခ်စ္တို႕၏ တရားကိုနာယူရန္ ကိုလံဘိုၿမိဳ႕ေတာ္သို႕ စုရံုးေရာက္ရိွလာခဲ့၏။ “ ငါတို႕ ႏိုင္ငံဟာ ဆင္ဟာလီ လူမ်ဳိးတစ္မ်ဳိးတည္းရဲ႕ တိုင္းျပည္ျဖစ္တယ္။ ငါတို႕ဟာ ဒီတိုင္းျပည္ရဲ႕ သြယ္၀ိုက္ ကာကြယ္ေရးသမားေတြျဖစ္တယ္ ” ဟု သံဃာေတာ္တစ္ဦးမွ ေၾကျငာသည္။ ရက္သတၱပတ ္အနည္းငယ္ လြန္ေျမာက္ၿပီးေသာ္ ဘုန္းႀကီးမ်ားက ကိုလံဘိုရိွ မြတ္စ္လင္မ္ပိုင္ သားသတ္ရံုတစ္ခုကို သားသတ္ျခင္း မျပဳႏို္င္ေအာင္ ၀င္ေရာက္ စီးနင္းခဲ့ၾကသည္။ သို႕ေသာ္ ၄င္းပရ၀ုဏ္အတြင္း ႏြားတစ္ေကာင္ကိုမွ် မေတြ႕ၾကရသျဖင့္ အႀကီးအက်ယ္ စိတ္ပ်က္သြားသည္။ အေၾကာင္းမွာ ကိုလံဘို၌ ႏြားသတ္ျခင္းကို ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ ေမလကတည္းကပင္ ပိတ္ပင္တားျမစ္ ထားၿပီးေသာေၾကာင့္ျဖစ္သည္။ အသားသည္မ်ားက ၿမိဳ႕ျပင္၌သာ ေဆာင္ရြက္ျဖန္႕ျဖဴးလ်က္ရိွသည္။ ယင္းသို႕ ရမယ္ရွာမရသည့္ အေပၚ မေၾကမခ်မ္းျဖစ္ကာ က်န္းမာသန္႕ရွင္းေရးဆိုင္ရာ (ဟလာလ္) အမွတ္တံဆိပ္ထံသို႕ ဘုန္းႀကီးမ်ားမွ ဦးလွည့္ ဆူပူျခင္းျဖစ္သည္။ ရဲ၀န္ထမ္းမ်ားမွ ထိုျဖစ္စဥ္ရပ္၀န္းသို႕ ေရာက္လာၾကေသာ္လည္း ဘုန္းႀကီးမ်ားကိုသာ အားေပးအားေျမွာက္ ျပဳခဲ့ၾကသည္ ဟု BBC မွ တင္ျပသည္။
BBS အၾကမ္းဖက္အုပ္စု၏ အထူးဦးစားေပးရည္မွန္းခ်က္ျဖစ္သည့္ တိရစာၦန္မ်ားအားကာကြယ္ေရး မွသည္ မြတ္စ္လင္မ္ အမ်ဳိးသမီးတို႕၏အ၀တ္အစားမ်ားအား လွန္ေလ်ာၾကည့္ရႈလိုျခင္း အဆင့္သို႕ ေရာက္လာၾကသည္။ ကိုလံဘို ၿမဳိ႕လယ္လမ္းေပၚတြင္ မြတ္စ္လင္မ္အမ်ဳိးသမီးတစ္ဦးမွာ တံေတြးျဖင့္ အေထြးခံရၿပီး၊ ဘူတာရံုတစ္ခု၌ လံုၿခံဳစြာ ၀တ္စားဆင္ယင္ထားသည့္ မြတ္စ္လင္မ္အမ်ဳိးသမီး ေလးဦးထက္မနည္း လူရမ္းကားတစ္စု၏ တိုက္ခိုက္ျခင္းကို ခံရသည္။
ရာစုတစ္ခုနီးပါး တိုင္ေအာင္ ဗုဒၶဘာသာ၀င္တို႕သည္ တိုင္းတစ္ပါးသား လူနည္းစုမ်ားမွ အသံုးခ်မႈခံလိုက္ရ သေယာင္ေယာင္ ယုတ္မာေသာ လံၾကဳပ္ ဇာတ္လမ္းမ်ားကို အသံုးျပဳ၍ ဆင္ဟာလီလူမ်ားစုတို႕၏ မူလအသိတရား၌ ညစ္ညမ္းမႈမ်ား ျပန္႕ႏွံ႕သြားေအာင္ ထိုးဆြမႈျပဳခဲ့ၾကသည္။ “ ဆင္ဟာလီ လူမ်ဳိးတို႕က ဒီကၽြန္းကို နိဗၺာန္တမွ် ထင္ရွားလွပသာယာေအာင္ ဖန္တီးခဲ့ၾကတာပါ။ အရိုင္းအစိုင္း ဖ်က္ဆီးေရးသမားေတြေၾကာင့္ ဒီကၽြန္းက ပ်က္စီးသြားရတယ္။ တိရစာၦန္ေတြကို ရက္စက္ၾကမ္းၾကဳတ္စြာ သတ္ျဖတ္ျခင္း၊ ခိုး၀ွက္ျခင္း၊ ကာေမသုမိစာၦစာရကံက်ဴးလြန္ျခင္း၊ မုသားဆိုျခင္း၊ မူးယစ္ေသစာေသာက္စားျခင္း အေလ့အထေတြအတြက္ ခရစ္ယာန္၀ါဒ နဲ႕ ဟိႏၵဴ၀ါဒမွာ တာ၀န္ရိွတယ္ ” ဟု Anagarika Dharmapala က ၂၀ ရာစု အစပိုင္းတြင္ ေရးသားေဖာ္ျပခဲ့သည္။
လက္ေတြ႕၌မူ ခရစ္ယာန္တို႕သည္ သီရိလကၤာရိွ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ ဆင္ဟာလီ လူမ်ားစုအေပၚ ထူးထူးျခားျခား လႊမ္းမိုးျခယ္လွယ္ျခင္း မရိွခဲ့ၾကေခ်။ ဆင္ဟာလီတို႕၏အုပ္ခ်ဳပ္ေရးကို ၿဖိဳလဲရန္ႀကိဳးစားခဲ့ေသာ ဟိႏၵဴဘာသာ၀င္တမီလ္အုပ္စုမ်ားကသာ ၂၀၀၉ ခုႏွစ္တြင္ ရက္စက္မႈကို လက္ဦးခံခဲ့ရျခင္းျဖစ္သည္။ သို႕ေသာ္ စိတ္၏ လံုၿခံဳမႈမရိွေသာ လူမ်ားစုမွာ မိမိတို႕သာလွ်င္ သာျမတ္မႈရိွေၾကာင္း ျပသႏိုင္ရန္အတြက္ အျခားလူနည္းစု၀င္တို႕အတြင္းမွ အားနည္းခ်က္မ်ားကို မျပတ္ရွာေဖြႀကိဳးပမ္းေလ့ရိွသည္။
လက္ရိွအျဖစ္အပ်က္သည္ ရာဂ်ာပတ္ဆာ ၏ ႏိုင္ငံေရးအာဏာခိုင္မာေစေအာင္ျပဳလုပ္ေသာ နည္းလမ္းတစ္ရပ္ျဖစ္သည္။ အစိုးရ၏ ၾသဇာအႀကီးဆံုး ရာထူးမ်ား၌ မိမိ၏ မိသားစု၀င္မ်ားကိုသာ ခန္႕အပ္ထားသည္။ ဆင္ဟာလာ အမ်ဳိးသားေရး၀ါဒီမ်ားမွာ ၄င္းတို႕ေကၽြးေမြးထားေသာ အေျခခံ အင္အားစုမွ ေပါက္ဖြားလာျခင္းျဖစ္သည္။ အတိတ္ကာလမွ အျပန္အလွန္အဓိကရုဏ္းတို႕အား အဆံုးသတ္လိုက္သည့္ မြတ္စ္လင္မ္မ်ားမွာ တမီလ္မ်ားႏွင့္ ရင္ေဘာင္တန္းလာႏိုင္ၾကၿပီျဖစ္သည္။ ထိုအခ်က္ေၾကာင့္ သည္းခံျခင္းႏွင့္ေမတၱာတရားအေၾကာင္းကို သမၼတက တဖြဖြ ေျပာဆိုေနသည့္တိုင္ ၄င္း၏ညီျဖစ္သူ ကာကြယ္ေရးဌာနအတြင္း၀န္ ဂိုတာဘာယာ က ဗုဒၶဘာသာ၀င္ရဟန္းတုမ်ား၏ BBS ဂိုဏ္းကို ဖန္တီးလိုက္ျခင္းျဖစ္၏။ လတ္တစ္ေလာက်င္းပသြားခဲ့ေသာ BBS အခမ္းအနားတြင္ ယင္းဂိုဏ္းသားမ်ား အားလံုးကို မိမိတို႕၏ အမ်ဳိးဘာသာသာသနာႏွင့္တိုင္းျပည္ကို ကာကြယ္သူမ်ားအျဖစ္ အမႊမ္းတင္ခဲ့ၿပီး “ ဒီ ဘုန္းေတာ္ႀကီးေတြအေပၚ ဘယ္သူမွ သံသယ မထားရ။ အသင္တို႕ကို အားေပးကူညီဖို႕ ကၽြႏု္ပ္တို႕ ဒီကို လာေရာက္ရျခင္း ျဖစ္တယ္ ” ဟု ေျပာၾကားသြားသည္။
မိမိတို႕၏ႏိုင္ငံသည္ ရာဂ်ာပတ္ဆာ လက္ေအာက္ေရာက္မွ ဆင္ဟာလီ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ အေျမာက္အမ်ား ခ်ဳိးႏွိမ္ခံရသည္ (သိကၡာက်ဆင္းရသည္)။ သို႕ပါေသာ္လည္း သူတို႕သည္ တမီလ္ ႏွင့္ မြတ္စ္လင္မ္မ်ားကဲ့သို႕ ယေန႕သီရိလကၤာႏိုင္ငံ၌ အသံတိတ္လ်က္ ရိွေပသည္။
** The Daily Beast တြင္ အိႏိၵယဂ်ာနယ္လစ္ Kapil Komireddi ေရးသားေသာ What Intolerant Buddhist Monks Are Doing To Sri Lanka ေဆာင္းပါးကို သစၥာခ်ဳိ မွ တိုက္ရိုက္ျမန္မာျပန္ဆိုေဖာ္ျပျခင္းျဖစ္သည္။ **
What Intolerant Buddhist Monks Are Doing To Sri Lanka 
