News @ M-Media

Category: သုတ၊ရသႏွင့္အေထြေထြ

ေဆာင္းပါမ်ား၊ ကဗ်ာမ်ား။ ဝထၳဳမ်ား၊ ဗဟုသုတ ျဖစ္ဖြယ္ရာမ်ား စသျဖင့္

  • “လူကိုၾကည့္ၿပီး၊ တရားစီရင္မွာလား၊ လူမ်ိဳးနဲ႔ဘာသာကိုၾကည့္ၿပီး ဆံုးျဖတ္မွာလား?”

    “လူကိုၾကည့္ၿပီး၊ တရားစီရင္မွာလား၊ လူမ်ိဳးနဲ႔ဘာသာကိုၾကည့္ၿပီး ဆံုးျဖတ္မွာလား?”

    ဧျပီ ၂၃ ၊ ၂၀၁၆
    M-Media
    ေရးသားသူ-ဦးအုန္းေမာင္(ရန္ကင္း) တရားလႊတ္ေတာ္ေရွ႕ေန

    rule of law
    ေျမကြက္တစ္ကြက္အတြင္းမွာ(က)ႏွင့္(ခ)ဆိုတဲ့ သီးျခားစီအေဆာက္အဦး ၂ခု ရွိပါတယ္။ အေဆာက္ အဦးနံပါတ္မတူပါ။ ဒီေျမကြက္နဲ႔ အေဆာက္အဦးေတြရဲ႕ပိုင္ရွင္ေတြက A ပါ၀င္ေသာပုဂၢိဳလ္မ်ားဆိုပါစို႔။ ဒီအေဆာက္အဦးေတြကို လက္ရွိထားစီမံခန္႔ခြဲေနသူေတြကေတာ့ B ပါ၀င္ေသာပုဂၢိဳလ္မ်ားဆိုပါစို႔။ ဒီေျမကြက္နဲ႔ အေဆာက္အဦးေတြကျဖစ္ေပၚလာတဲ့ အက်ိဳးအျမတ္အသီးအပြင့္ေတြကိုလည္း A ႏွင့္ B ပုဂၢိဳလ္မ်ားက ခံစားရယူေနၾကသည္ဆိုပါစို႔။

    ဒီအေဆာက္အဦး(က)ဟာ အမ်ားျပည္သူ၀င္ထြက္အသံုးျပဳရာ ေနရာတစ္ခုျဖစ္ၿပီး A ႏွင့္ B အုပ္စုက ပုဂၢိဳလ္မ်ားလက္ရွိထား စီမံခန္႔ခြဲႀကီးၾကပ္ကြပ္ကဲ လွ်က္ရွိပါတယ္။ အေဆာက္အဦး(ခ)ကေတာ့ ေက်ာင္း အိပ္ ေက်ာင္းစား၊ စာသင္ေက်ာင္းတစ္ေက်ာင္းျဖစ္ၿပီး၊ A ႏွင့္ B အုပ္စုကပုဂၢိဳလ္ေတြကပဲ လက္ရွိထား စီမံခန္႔ခြဲအုပ္ခ်ဳပ္ လွ်က္ရွိပါတယ္။ ဒီေျမကြက္နဲ႔အေဆာက္အဦး ၂ခုမွာရွိတဲ့ ေရႊ႕ေျပာင္းႏုိင္ေသာ ပစၥည္း၊ မေရႊ႕ေျပာင္းႏိုင္ေသာပစၥည္းေတြကလည္း A ႏွင့္ B အုပ္စုက ပုဂၢိဳလ္မ်ားပိုင္ဆိုင္ျခင္း၊ လက္ရွိထားျခင္း၊စီမံခန္႔ခြဲအသံုးျပဳျခင္း ျပဳလုပ္လွ်က္ရွိပါတယ္။

    ဒီအေဆာက္အဦး(ခ)မွာ ေက်ာင္းတက္တဲ့ေက်ာင္းသားေတြနဲ႔ ျပင္ပကပုဂၢိဳလ္ေတြဟာ အေဆာက္အဦး (က)မွာ A ႏွင့္ B တို႔ရဲ႕ခြင့္ျပဳခ်က္နဲ႔ အတူ၀င္ထြက္သြားလာ အသံုးျပဳၾကပါတယ္။ အေဆာက္အဦး(ခ) မွာေတာ့ ေက်ာင္းသားမ်ားေနထိုင္၊ စာသင္ၾကားၾက ပါတယ္။ ေက်ာင္းပိတ္တဲ့ ကာလမွာ ေက်ာင္းသားေတြဟာ ကိုယ့္မိဘရပ္ထံျပန္ၾကပါတယ္။ စာသင္ဆရာေတြကလည္း တာ၀န္ၿပီးဆံုး လို႔ ့ျပန္ၾကပါတယ္။ စာသင္ဆရာေတြကိုေတာ့ တစ္ႏွစ္တစ္ႀကိမ္ေက်ာင္းျပန္ဖြင့္ရင္ အလုပ္ျပန္ေလွ်ာက္ထားခ်က္အရ ခန္႔တဲ့
    စနစ္ကိုက်င့္သံုးပါတယ္။ ေက်ာင္းပိတ္တဲ့ကာလမွာ လုပ္ခ၊ လစာ ခံစားခြင့္မရရွိၾကေတာ့ပါဘူး။

    ေက်ာင္းပိတ္တဲ့ကာလမွာသာမန္အားျဖင့္ ႏွစ္စဥ္၀ါတြင္းကာလျဖစ္ပါတယ္။ ၀ါတြင္းကာလ ကုန္ဆံုးရင္ေက်ာင္းျပန္ဖြင့္ၿပီး၊ ေက်ာင္းျပန္ အပ္ၾကရပါတယ္။ စာသင္ဆရာေတြလည္း အလုပ္ျပန္၀င္ၾကရပါတယ္။ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးတာ၀န္ရွိတဲ့ A ႏွင့္ B တို႔က တာ၀န္ခြဲေ၀ သတ္မွတ္ေပးပါတယ္။ ယခုေက်ာင္းပိတ္ရက္က ေတာ့ ပုံမွန္ေက်ာင္းပိတ္ရက္မဟုတ္ဘဲ အေရးေပၚ အေျခအေန တစ္ခုေၾကာင့္ ေက်ာင္းပိတ္ ထားျခင္းျဖစ္ၿပီး၊ ကာလသတ္မွတ္ခ်က္မရွိပါဘူး၊ တာ၀န္ရွိသူေတြက ဆက္သြယ္ အေၾကာင္းၾကားမွ ေက်ာင္းျပန္တက္ၾကရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။

    ေက်ာင္းျပန္ဖြင့္မယ္လို႔သတင္းရၿပီး  တဆင့္စကားတဆင့္ၾကားသိရွိၾကတဲ့ေက်ာင္းသား အခ်ိဳ႕ေက်ာင္းကို ေရာက္လာၾက ပါတယ္။ ေက်ာင္းသားႀကီးအခ်ိဳ႕ကအေဆာက္အဦး(က)မွာ ေက်ာင္းသားငယ္အခ်ိဳ႕ကို ယာယီေနရာခ်ထားေပး ပါတယ္။ ေက်ာင္း အုပ္ခ်ဳပ္ေရး တာ၀န္ရွိသူေတြက ေက်ာင္းမဖြင့္ေသးလို႔ ႀကိဳတင္ေရာက္ေနတဲ့ ေက်ာင္းသားေတြကို အေဆာက္အဦး(က)မွာ သင့္သလို အဆင္ေျပရန္ ေခတၱယာယီေနထိုင္ဖို႔ စီစဥ္ေပးထားျခင္းျဖစ္ပါတယ္။ စာသင္ဆရာေတြကေတာ့ မေရာက္ရွိၾကေသးသလို အလုပ္တာ၀န္ခန္႔အပ္ျခင္း၊ တာ၀န္ေပးထားျခင္းလည္း မရွိေသးပါဘူး။ ႀကိဳတင္ေရာက္ေနတဲ့ ေက်ာင္းသား အခ်ိဳ႕ရဲ႕ေနထိုင္စားေသာက္ေရးကို ေက်ာင္းအုပ္ခ်ဳပ္ေရးတာ၀န္ရွိတဲ့ A ႏွင့္ B ပုဂၢိဳလ္မ်ားကစီစဥ္ေပးပါတယ္။ ေက်ာင္းလဲ မဖြင့္ရေသး။ စာလည္းမသင္ရေသးပါဘူး။

    ေက်ာင္းသားအခ်ိဳ႕ေရာက္ၿပီး ၂ရက္၊ ၃ရက္ေလာက္အၾကာ၊ ညသန္းေခါင္ေက်ာ္ ေနာက္တစ္ေန႔အကူးေလာက္မွာ အေဆာက္အဦး(က)ရဲ႕မီးအားျမွင့္စက္ထားတဲ့အခန္းကစၿပီး မီးေလာင္မႈျဖစ္ပါတယ္။ ကံအေၾကာင္းမလွလို႔အေဆာက္အဦး(က)မွာ ယာယီညအိပ္တဲ့ေက်ာင္းသားငယ္ေတြထဲက ဆယ္ေယာက္ေက်ာ္မီးေလာင္မႈေၾကာင့္ အသက္ေသဆံုးခဲ့ၾကရပါတယ္။ အခ်ိန္ကာလကေတာ့လူမ်ိဳးေရး၊ ဘာသာေရးပဋိပကၡအၾကမ္းဖက္မႈေတြျဖစ္ေနတဲ့ကာလလို႔ဘဲဆိုၾကပါစို႔။ ယခုလိုဧၿပီလ ေႏြရာသီကာလဆိုပါစို႔။

    တာ၀န္ရွိသူေတြက မီးအားျမွင့္စက္အပူရွိန္လြန္ကဲရာမွမီးေလာင္မႈျဖစ္ေၾကာင္း စံုစမ္းစစ္ေဆးေတြ႕ရွိခ်က္အရ မီးေလာင္မႈနဲ႔လူေသမႈအရ အမႈဖြင့္လွစ္စစ္ေဆးခဲ့ပါတယ္။ စစ္ေဆးေပၚေပါက္ခ်က္အရမီးေလာင္တဲ့ညက ညအိပ္ေရာက္ရွိေနတဲ့ဆရာ C နဲ႔ D ကိုဖမ္းဆီး အေရးယူတရားစြဲခဲ့ပါတယ္။ အမႈနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး၊ ေသဆံုးသူ ေက်ာင္းသားမ်ားရဲ႕မိဘမ်ားက ကံအေၾကာင္းမလွလို႔ သူတို႔ရဲ႕ကေလးေတြေသရျခင္းျဖစ္ၿပီး စြပ္စြဲခံရတဲ့ဆရာ C နဲ႔ D ရဲ႕ျပဳလုပ္မႈေၾကာင့္မဟုတ္၍ တရားႏွင့္ေျဖခြင့္လႊတ္ၿပီး ဆရာေတြအေပၚ အျပစ္ေပးအေရးယူျခင္း မျပဳေစလိုသျဖင့္ အမႈေၾကေအးလႊာမ်ား လက္မွတ္ေရးထိုးတင္ျပခဲ့ပါတယ္။ သက္ေသခံ၀င္ထားပါတယ္။

    အမႈမွာတရားလိုဘက္မွတရားလိုျပသက္ေသအေယာက္(၄၀)ေက်ာ္ အစစ္ခံထြက္ဆိုခဲ့ပါတယ္။ တရားလိုျပသက္ေသေတြထဲမွာ ရဲအရာရွိေတြ၊ မီးသတ္အရာရွိေတြ၊ လွ်ပ္စစ္ဌာနမွတာ၀န္ရွိသူေတြ၊ မီးေလာင္တဲ့အေဆာက္အဦးက တာ၀န္ရွိအုပ္ခ်ဳပ္သူေတြနဲ႔ ၀န္ထမ္းေဟာင္းအခ်ိဳ႕၊ မီးေလာင္စဥ္ကရွိေနတဲ့ေက်ာင္းသား အခ်ိဳ႕၊ ရပ္ကြက္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴးရုံးမွတာ၀န္ရွိသူေတြ၊ လမ္းလံုျခံဳေရးေတြ၊ ၾကက္ေျခနီနဲ႔ရွာေဖြပံုစံသက္ေသေတြပါ၀င္ပါတယ္။ တရားလိုဘက္သက္ေသမ်ား အစစ္ခံထြက္ဆိုခ်က္မ်ား အရ ေအာက္ပါ အခ်က္အလက္ မ်ားေပၚေပါက္ပါတယ္။

    – အပူရွိန္ျမင့္တက္ရာမွ မီးစတင္ေလာင္ကၽြမ္းပါတယ္ဆိုတဲ့ မီးအားျမွင့္စက္ကုိစြပ္စြဲခံရသူ C နဲ႔ D ကပိုင္ဆိုင္ ျခင္း၊ လက္ရွိထားျခင္း၊ စီမံခန္႔ခြဲျခင္း၊ အသံုးျပဳျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း သက္ေသခံခ်က္မရွိဘဲ ေက်ာင္းအုပ္ခ်ဳပ္ေရး တာ၀န္ရွိသူ A ႏွင့္ B ပုဂၢိဳလ္မ်ားကပိုင္ဆိုင္၊ လက္ရွိထား၊ အသံုးျပဳျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း

    – အခင္းျဖစ္ခ်ိန္ကေက်ာင္းျပန္မဖြင့္ေသးဘဲ၊ ေက်ာင္းသားအခ်ိဳ႕ ႀကိဳတင္ေရာက္ေနၿပီး စြပ္စြဲခံရသူဆရာ(၂)ဦး C နဲ႕ D မွာအခင္းျဖစ္ညကအေဆာက္အဦး(က)သို႔လာရာမွ တပည့္မ်ား၀ိုင္း၀န္းေတာင္းဆိုေမတၱာရပ္ခံခ်က္အရ၊ ဆရာ C ကမီးေလာင္တဲ့ အေဆာက္အဦး(က)ရဲ႕ ေအာက္ထပ္မွာေက်ာင္းသားငယ္အခ်ိဳ႕ႏွင့္ ညအိပ္ခဲ့ၿပီး၊ ဆရာ D ကေတာ့မီးမေလာင္တဲ့ သီးျခားအေဆာက္အဦး(ခ)အေပၚထပ္မွာ ေက်ာင္းသားႀကီးအခ်ိဳ႕ႏွင့္ညအိပ္ခဲ့ေၾကာင္း

    – ဆရာ C နဲ႔ D တို႔သည္အခင္းျဖစ္ခ်ိန္က ေက်ာင္းမဖြင့္ေသး၍ ဆရာအျဖစ္ျပန္လည္ေလွ်ာက္ထားျခင္း၊ ဆရာအျဖစ္ခန္႔ထား ခံရျခင္းမရွိေသးသျဖင့္ တာ၀န္မရွိေသးေၾကာင္း၊ စြပ္စြဲခံရသူဆရာ C နဲ႔ D တို႔ဟာအခ်င္းျဖစ္ကာလကတာ၀န္ရွိ လစာစား၀န္ထမ္းမ်ားမဟုတ္ေၾကာင္း ေက်ာင္းအုပ္ခ်ဳပ္ေရးအႀကီးအကဲရဲ႕ထြက္ဆိုခ်က္ရွိေၾကာင္း

    – ဆရာ C နဲ႔ D တို႔အခင္းျဖစ္ခ်ိန္က ႀကီးၾကပ္သူဆရာမ်ားအျဖစ္တာ၀န္ရွိေၾကာင္း တရား၀င္ခန္႔အပ္ၿပီးေသာ၀န္ထမ္းျဖစ္ေၾကာင္း သက္ေသခံခ်က္တစ္စံုတစ္ရာ တင္ျပထားႏိုင္ျခင္းမရွိေၾကာင္း

    – မီးစတင္ေလာင္သည့္အေဆာက္အဦးမွာ သီးျခားအေဆာက္အဦး(က)ျဖစ္ၿပီး၊ ေက်ာင္းေဆာင္(ခ)မွာမီးလံုး၀ေလာင္ျခင္းမရွိသည့္ သီးျခားအေဆာက္အဦးျဖစ္ေၾကာင္း

    – အခင္းျဖစ္ကာလက အေဆာက္အဦး(က) ႏွင့္ (ခ) မွာအုပ္ခ်ဳပ္သူမ်ားျဖစ္ၾကသည့္ A ႏွင့္ B ပုဂၢိဳလ္မ်ား လက္ရွိထားစီမံခန္႔ခြဲအုပ္ခ်ဳပ္လွ်က္ရွိေၾကာင္း

    – အခင္းျဖစ္မီးစတင္္ေလာင္ကၽြမ္းသည့္မီးအားျမွင့္စက္ထားရာ အခန္းတြင္ဒီဇယ္ဆီပံုးေတြ႕ရွိသည္ဆိုရာတြင္ ဒီဇယ္ဆီပံုးကို စြပ္စြဲခံရသူဆရာ C နဲ႔ D က၀ယ္ယူထားရွိျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း၊ ထိုသို႔ထားရွိသည္ကိုသိေၾကာင္းလည္း လံုး၀သက္ေသခံခ်က္ မေပၚေပါက္ေၾကာင္း

    – အခင္းျဖစ္မီးစတင္ေလာင္ကၽြမ္းသည့္မီးအားျမွင့္စက္ကို အခင္းျဖစ္ညကစြပ္စြဲခံရသူဆရာ C နဲ႔ D တုိ႔ကကိုင္တြယ္ အသံုးျပဳခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္ဟု သက္ေသခံခ်က္မ်ားလံုး၀မေပၚေပါက္ေၾကာင္း

    – စြပ္စြဲခံရသူ (C) နဲ႔ (D) တို႔၏ မဆင္မျခင္ေပါ့ဆစြာျပဳလုပ္မႈေၾကာင့္ မီးအားျမွင့္စက္အပူလြန္ကဲၿပီး မီးစတင္ေလာင္ကၽြမ္းရျခင္းျဖစ္သည္ဟု သက္ေသခံခ်က္မေပၚေပါက္ေၾကာင္း

    – စာသင္သားကေလးမ်ားေသဆံုးရျခင္းမွာ စြပ္စြဲခံရသူဆရာ (C) နဲ႔ (D) တို႔၏ျပဳလုပ္မႈေၾကာင့္၊ မဆင္မျခင္ေပါ့ဆမႈေၾကာင့္ မီးေလာင္ေသဆံုးရျခင္းျဖစ္သည္ဟု သက္ေသခံခ်က္မေပၚေပါက္ေၾကာင္း

    – စြပ္စြဲအေရးယူျခင္းခံရသည့္ဆရာ (၂)ဦးအနက္ဆရာ (C) ညအိပ္သည့္အေဆာက္အဦး(က)သာ မီးေလာင္ျခင္းျဖစ္ၿပီး ဆရာ (D)ညအိပ္သည့္ သီးျခားေက်ာင္းေဆာင္(ခ) မွာလံုး၀မီးမေလာင္ေၾကာင္း

    – မီးေလာင္သည့္အေဆာက္အဦး(က)ႏွင့္ မီးမေလာင္သည့္ေက်ာင္းေဆာင္(ခ)တို႔မွာ စြပ္စြဲခံရသူဆရာ C နဲ႔ D တို႔ပိုင္ဆိုင္ျခင္းမရွိသည့္အျပင္ လက္ရွိထားစီမံခန္႔ခြဲအုပ္ခ်ဳပ္ႀကီးၾကပ္ေနေသာ ပစၥည္းလည္းမဟုတ္ေၾကာင္း

    – မီးအားျမွင့္စက္အပူလြန္ကဲၿပီး မီးစတင္ေလာင္ကၽြမ္းျခင္းျဖစ္သည္ဆိုေသာ္လည္း အမွန္တကယ္မည္သည့္ေနရာက မီးစတင္ေလာင္ကၽြမ္းျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း တိက်ေသခ်ာသည့္ မ်က္ျမင္သက္ေသအေထာက္အထားလည္းမရွိ၊ မီးေလာင္ကၽြမ္းၿပီးမွ သိမ္းဆည္းထားေသာသက္ေသခံမီးအားျမွင့္စက္မွာလည္း မီးအားျမင့္တက္ခဲ့ေၾကာင္း တိက်ခိုင္လံုသည့္ သိပၸံနည္းက်သက္ေသခံခ်က္လည္းမရွိဘဲ ထင္ျမင္ယူဆခ်က္သာရွိေၾကာင္း

    – အခင္းျဖစ္မီးေလာင္မႈတြင္ စြပ္စြဲခံရသူဆရာ (C) နဲ႔ (D) တို႔၏ေပါ့ဆစြာမဆင္မျခင္ျပဳလုပ္မႈေၾကာင့္ျဖစ္ေၾကာင္း မ်က္ျမင္သက္ေသတစ္ဦးမွ်မရွိေၾကာင္း၊ ကြင္းဆက္ျပတ္ေနေသာထင္ျမင္ယူဆခ်က္သာရွိေၾကာင္း

    – ေသဆံုးသူစာသင္သားေက်ာင္းသားမ်ားကို စြပ္စြဲခံရသူဆရာ (C) နဲ႔ (D) တို႔ကစီမံခန္႔ခြဲေနရာခ်ထားေပးၿပီး တာ၀န္ယူႀကီးၾကပ္လွ်က္ ရွိစဥ္ ေသဆံုးရျခင္းျဖစ္သည္ဟု တရား၀င္တာ၀န္ရွိေၾကာင္း၊ အေထာက္အထားသက္ေသ ခံခ်က္မရွိေၾကာင္း

    – စြပ္စြဲခံရသူဆရာ (D) ညအိပ္သည့္သီးျခားေက်ာင္းေဆာင္အေဆာက္အဦး(ခ)မွာ မီးမေလာင္သည့္အျပင္ ေက်ာင္းသား တစ္ဦးမွ်ေသဆံုးျခင္းမရွိေၾကာင္း

    – စြပ္စြဲခံရသူဆရာ(၂)ဦးသည္ မီးၿငိမ္းသတ္ေရးႏွင့္ ေက်ာင္းသားမ်ားလြတ္ေျမာက္ေရးအတြက္ ႀကိဳးစားလုပ္ေဆာင္ခဲ့ေၾကာင္း

    – အထက္ပါသက္ေသခံခ်က္မ်ားေပၚေပါက္ေနပါလွ်က္ ဆရာ(C)ႏွင့္(D)တို႔သည္ ဆရာေဟာင္းမျဖစ္ၾက၍ မီးအားျမွင့္စက္ႏွင့္ ဒီဇယ္ဆီပံုးထားရွိသည္ကို မသိႏိုင္စရာအေၾကာင္းမရွိေၾကာင္းႏွင့္ မီးအားျမွင့္စက္ႏွင့္ ဒီဇယ္ဆီပံုးကိုစစ္ေဆးရန္ပ်က္ကြက္ေၾကာင္း သံုးသပ္ၿပီး အျပစ္ေပးထားေၾကာင္း

    အကယ္၍သင္သာတရားသူႀကီးျဖစ္သည္ဆိုလွ်င္ ဤအခ်က္မ်ားေပၚေပါက္ေနပါက စြဲခ်က္တင္မည္လား?

    စြပ္စြဲခံရသူဆရာ(၂)ဦးစလံုးကိုျပစ္မႈဆိုင္ရာဥပေဒပုဒ္မ-၂၈၅(ဒုတိယပိုဒ္)ႏွင့္ ပုဒ္မ-၃၀၄(က)တို႔အရ  စြဲခ်က္တင္ခဲ့သည္ဆိုပါစို႔။ ဆရာ(၂)ဦးက အျပစ္မရွိေၾကာင္းျငင္းဆိုၿပီး သက္ေသအျဖစ္ အစစ္ခံခဲ့ကာ တရားခံျပသက္ေသမ်ားတင္ျပခဲ့ပါတယ္။ တရားခံျပသက္ေသမ်ားက စြပ္စြဲခံရသူဆရာ(၂)ဦးအေပၚ ေထာက္ ခံထြက္ဆိုခဲ့ပါတယ္။ တရားလိုျပသက္ေသ အမ်ားစုရဲ႕ထြက္ခ်က္နဲ႔လည္း ထပ္တူျဖစ္ေနတာရွိပါတယ္

    ဒီအခ်က္ေတြကိုတရားခံေတြရဲ႕ ေရွ႕ေနကအေသးစိတ္ေထာက္ျပၿပီးဥပေဒျပဌာန္းခ်က္၊ စီရင္ထံုးေတြနဲ႔ အညီ အျပစ္ မေပးထိုက္ေၾကာင္းေလွ်ာက္လဲ တင္ျပခဲ့တယ္လို႔ ဆိုပါစို႔။

    တရားရုံးက စြပ္စြဲခံရသူဆရာ(၂)ဦးအေပၚျပစ္မႈဆိုင္ရာဥပေဒပုဒ္မ-၂၈၅(ဒုတိယပုဒ္)အရအလုပ္ႏွင့္ ေထာင္ဒဏ္(၂)ႏွစ္စီ၊ ပုဒ္မ-၃၀၄(က)အရအလုပ္ႏွင့္ေထာင္ဒဏ္(၆)ႏွစ္စီကို သီးျခားစီက်ခံေစရန္ အမိန္႔ ခ်မွတ္ခဲ့လို႔ ဆရာ(၂)ဦး ဟာ ျပစ္ဒဏ္(၈)ႏွစ္စီက်ခံေနရသည္ဆိုပါစို႔။

    ဆရာ(၂)ဟာအထက္တရားရုံးအဆင့္ဆင့္သို႔ အယူခံႏွင့္ျပင္ဆင္မႈေတြ ၀င္ေရာက္ရာမွာလည္းပယ္ျခင္း၊ ပလပ္ျခင္းခံရၿပီး ယခုအထူးခံုရံုး(စံုညီ) ၀င္ေရာက္ခြင့္သာ က်န္ရွိေတာ့သည္ဆိုပါစို႔။

    ကဲ……ဒီလိုဆို

    – ဒီအဆာက္အဦး(က) မီးေလာင္မႈမွာအေဆာက္အဦး(၂)ခု၌ တာ၀န္မရွိဘဲ သီးျခားစီညအိပ္ခဲ့မိတဲ့ဆရာ (၂)ဦးမွာတာ၀န္ရွိပါသလား? အျပစ္ရွိပါသလား?

    – မီးမေလာင္၊ လူမေသတဲ့သီးျခားအေဆာက္အဦး(ခ)မွာ တာ၀န္မရွိေသးဘဲ ညအိပ္ခဲ့မိတဲ့ဆရာ(D)မွာ ေရာတာ၀န္ရွိပါသလား? အျပစ္ရွိပါသလား?

    – ဆရာ(၂)ဦးမွာအျပစ္မရွိဘူးလို႔ယူဆရင္ ဘယ္သူေတြမွာတာ၀န္ရွိပါသလဲ? (မေျဖဘဲေနႏိုင္ပါသည္။)

    – မီးေလာင္၊ လူေသတဲ့အေဆာက္အဦး(က) မွာတာ၀န္မရွိဘဲ ညအိပ္ခဲ့မိတဲ့ဆရာ(C)မွာေရာ တာ၀န္ရွိပါသလား? အျပစ္ရွိပါသလား?

    – ဒီဆရာ(၂)ဦးဟာမီးစတင္ေလာင္သည္ဆိုသည့္ မီးအားျမွင့္စက္ကိုေပါ့ဆစြာမဆင္မျခင္အသံုးျပဳခဲ့ၾက တယ္။ မီးျမွင့္စက္နဲ႔ ဒီဇယ္ပံုးကိုစစ္ေဆးရန္ပ်က္ကြက္ခဲ့ၾကတယ္လို႔စြပ္စြဲ၊ သံုးသပ္ခ်က္ဟာအထက္ပါ ေပၚေပါက္ခ်က္မ်ားအရ ခိုင္လံုပါသလား? ဥပေဒနဲ႔ညီညႊတ္ပါသလား?

    – မိဘေတြကေက်ေအးလႊာတင္ထားပါလွ်က္ျပင္းထန္တဲ့ ျပစ္ဒဏ္ခ်မွတ္ခံရတာ ဘာေၾကာင့္လို႔ထင္ပါလဲ?

    – တစ္ဆက္တည္းျဖစ္တဲ့ျဖစ္ရပ္(၂)ခုအတြက္ ျပစ္ဒဏ္ကိုသီးျခားစီက်ခံခိုင္းတာေရာ၊ တရားပါသလား?  မွန္ပါသလား?

    – ျပစ္မႈဆိုင္ရာဥပေဒပုဒ္မ-၂၈၅(ဒုတိယပုဒ္)မွာ မီးေၾကာင့္လူ႔အသက္အႏၱရာယ္ျဖစ္ေစလွ်က္ ျပစ္ဒဏ္ေပး ရန္သတ္မွတ္ ထားျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း ထင္ရွားေနရာယခုျဖစ္ရပ္မွာလည္း မီးေလာင္မႈေၾကာင့္အသက္ဆံုးရႈံး ရသည့္ တစ္ဆက္တည္းျဖစ္ရပ္ျဖစ္ျခင္းေၾကာင့္ ယင္းပုဒ္မျဖင့္သာစီရင္ႏိုင္ပါလွ်က္ ပုဒ္မ-၃၀၄(က) လူ ေသမႈျဖင့္ သီးျခားျပစ္ဒဏ္ထပ္ေပးသင့္ပါသလား? ဥပေဒနဲ႔ညီညႊတ္ပါသလား?

    – ပုဒ္မ-၃၀၄(က)မွာ မီးေၾကာင့္လူေသေစမႈမဟုတ္ဘဲယင္းပုဒ္မပါ အရမ္း သို႔မဟုတ္ မဆင္မျခင္ေပါ့ေလွ်ာ့ ေသာျပဳလုပ္မႈဆိုသည့္ စကားရပ္သည္ ပုဒ္မ-၂၈၅တြင္ပါ၀င္ၿပီးျဖစ္ရာ မီးေၾကာင့္လူေသရျခင္းသည္  ပုဒ္မ-၂၅၈(ဒုတိယပုိဒ္) အျပင္ပုဒ္မ-၃၀၄(က) တြင္ပါအႀကံဳး၀င္ေနပါသလား?

    – စြပ္စြဲခံရသူေတြျပဳလုပ္မႈေၾကာင့္၊ ေပါ့ဆမႈေၾကာင့္၊ မဆင္မျခင္ျပဳလုပ္မႈေၾကာင့္၊ တရား၀င္တာ၀န္ရွိမႈ  ေၾကာင့္မီးေလာင္မႈ၊ လူေသရမႈျဖစ္ေၾကာင္းတုိက္ရိုက္မ်က္ျမင္သက္ေသခံခ်က္မရွိဘဲ ထင္ျမင္ခ်က္၊ ယူဆခ်က္ျဖင့္ ကြင္းဆက္ျပတ္ေနေသာ သက္ေသခံခ်က္ကို ထင္ေၾကးျဖင့္ျပစ္ဒဏ္ခ်မွတ္လွ်င္ ဥပေဒနဲ႔ညီညႊတ္ပါသလား? မွန္ပါသလား? ဘာသာေရးကိုႏိုင္ငံေရး အတြက္အလြဲသံုးစားျပဳျခင္း ျဖစ္ပါသလား?

    အကယ္၍စာဖတ္သူလူႀကီးမင္းသာ ဒီအမႈကိုတရားစီရင္ရမယ္ဆိုရင္ဘ…….

    – လူကိုၾကည့္ၿပီး၊ စီရင္မွာလား၊ လူမ်ိဳးနဲ႔ဘာသာကိုၾကည့္ၿပီးဆံုးျဖတ္မွာလား? အျပစ္ဒဏ္ခ်မွတ္မွာလား။?

    – လူႀကီးမင္းသာေရွ႕ေနဆိုရင္ေရာ ဘာဆက္လုပ္မလဲ။? ဒီပုစၧာကိုေျဖပါ။

    * ထည့္သြင္းေလ့လာသံုးသပ္ရမည့္ ဥပေဒျပဌာန္းခ်က္ကေတာ့
    ျပစ္မႈဆိုင္ရာဥပေဒ(ရာဇသတ္ႀကီး)
    ပုဒ္မ-၂၈၅(ဒုတိယပိုဒ္)
    (၁) တရားခံသည္မီးသို႔မဟုတ္ မီးေလာင္လြယ္ေသာအရာ၀တၳဳကို လက္ရွိျဖစ္ျခင္း
    (၂) မီးသို႔မဟုတ္ မီးေလာင္လြယ္ေသာအရာ၀တၳဳေၾကာင့္ လူ႔အသက္အႏၱရာယ္ျဖစ္ျခင္းမွ ကာကြယ္ရန္ လံုေလာက္ေအာင္ ေနရာတက်မထားဘဲပ်က္ကြက္ျခင္း
    (၃) ယင္းပ်က္ကြက္မႈသည္ သိလ်က္ႏွင့္ေသာ္လည္းေကာင္း၊ ေပါ့ဆ၍ေသာ္လည္းေကာင္းျဖစ္ျခင္း

    စီရက္ထံုးမ်ား
    (၁) “အခင္းျဖစ္ေနရာမွစတင္၍မီးေလာင္မႈျဖစ္ပြားသည့္ အေၾကာင္းေၾကာင့္တရားခံသည္ ဤပုဒ္မအရ ျပစ္မႈက်ဴးလြန္သည္ဟု ယူဆရန္မဟုတ္ေၾကာင္း”

    အစိုးရႏွင့္ မအုန္း၊ ေရြးခ်ယ္ထားသည့္စီရင္ခ်က္မ်ား၊ ေအာက္ျမန္မာျပည္၊ ၁၃၄အမႈ။
    အစိုးရႏွင့္ ေမာင္စိန္၊ ေရြးခ်ယ္ထားသည့္စီရင္ခ်က္မ်ား၊ ေအာက္ျမန္မာျပည္၊ ၅၆၉အမႈ။

    (၂) “တရားခံက အရမ္းျပဳမူ၊ ေပါ့ေလ်ာ့မႈ သို႔မဟုတ္ ျပဳသင့္သည္ကိုမျပဳဘဲ ပ်က္ကြက္မႈေၾကာင့္ျဖစ္သည္ ဟု တရားလိုဘက္မွ သက္ေသအထင္အရွားတင္ျပရန္လိုသည္။”
    အစိုးရႏွင့္ေမာင္ဏ(၁၉၀၂-၀၃)၊ အတြဲ-၁၊ အထက္ျမန္မာျပည္စီရင္ထံုး၊ ၇ (ျပစ္မႈ)။
    မတင္ေရႊႏွင့္ျပည္ေထာင္စု၊ ၁၉၆၅၊ ျမန္မာျပည္စီရင္ထံုး၊ ၆၅၀

    ပုဒ္မ-၃၀၄(က)
    “မည္သူမဆိုျပစ္မႈျပစ္ဒဏ္ထိုက္ေသာလူေသမႈအျဖစ္ျဖင့္ေသာ္လည္းေကာင္း၊ လူသတ္မႈအျဖစ္ျဖင့္ေသာ္လည္း၊ အျပစ္ဒဏ္ခ်မွတ္ျခင္း မခံထိုက္ေသာအရမ္းျပဳလုပ္မႈကိုသို႔တည္းမဟုတ္ ေပါ့ေလ်ာ့ေသာျပဳလုပ္မႈ ကိုျပဳ၍ လူကိုေသေစလွ်င္ထိုသူကို ခုနစ္ႏွစ္အထိ ေထာင္ဒဏ္ တစ္မ်ိဳးမ်ိဳးခ်မွတ္ရမည့္အျပင္ ေငြဒဏ္လည္းခ်မွတ္ႏိုင္ပါသည္။”

    စီရင္ထံုးမ်ား
    ————–
    (၃) “လူေသသည့္အမႈတိုင္းတြင္ တရားခံ၏အရမ္းျပဳလုပ္မႈေၾကာင့္ျဖစ္ရသည္ ဟုတထစ္ခ် ယူဆရန္မဟုတ္ေၾကာင္း၊ တရားခံ၏အရမ္း သို႔မဟုတ္ ေပါ့ေလ်ာ့ေသာ ျပဳလုပ္မႈေၾကာင့္ေသဆံုးရေၾကာင္း သက္ေသအခိုင္အလံုတင္ျပရန္လိုေၾကာင္း၊ ထို႔အျပင္အျခားလူ တစ္ဦး၏ေပါ့ေလ်ာ့မႈေၾကာင့္ ေသဆံုးရျခင္း မဟုတ္ဘဲ တရားခံ၏ျပဳလုပ္မႈႏွင့္ တိုက္ရုိက္သက္ဆုိင္ေၾကာင္းျပသရန္လိုသည္။”
    ေမာင္ဘိုေကႏွင့္ ျပည္ေထာင္စု၊ ၁၉၅၆၊ ျမန္မာျပည္စီရင္ထံုး၊ ၁၀၁(လႊတ္ေတာ္)

    * အရမ္း သို႔မဟုတ္ ေပါ့ေလ်ာ့ေသာျပဳလုပ္မႈအဓိပၸါယ္
    “အရမ္းသို႔မဟုတ္ေပါ့ေလ်ာ့ေသာ ျပဳလုပ္မႈဆိုသည္မွာ ဆင္ျခင္တံုတရားရွိသည့္ သာမန္အသိဥာဏ္ရွိေသာသူတစ္ဦး၏ ျပဳလုပ္မႈမ်ိဳးကို မျပဳလုပ္ဘဲပ်က္ကြက္ျခင္း သို႔မဟုတ္ တစ္ခုခုကို လုပ္ကိုင္ေဆာင္ရြက္ရာ၌
    ထိုကဲ့သို႔ေသာသူမ်ိဳး ျပဳလုပ္လိမ့္မည္မဟုတ္သည့္ ျပဳမူမႈမ်ားကိုျပဳလုပ္ျခင္းကို ဆိုလိုသည္။” ေမာင္ဘိုၾကည္ ႏွင့္ ျပည္ေထာင္စု၊ ၁၉၆၇၊ ျမည္မာျပည္စီရင္ထံုး၊ စာ-၅၆၅

    စီရင္ထံုးမ်ား
    ————–
    (၁) “ျပစ္မႈေျမာက္ေစမည့္အေၾကာင္းအဂၤါရပ္မ်ားစံုလင္ေအာင္ တင္ျပသက္ေသထူရန္ မူလရုံးတရားလိုဘက္၌ တာ၀န္ရွိသည္။ ကြင္းဆက္ျပတ္ေနပါက ထိုကြင္းဆက္ကိုထင္ေၾကးျဖင့္ မဆက္ႏိုင္ေပ”
    ေမာင္ဟန္စိုးႏွင့္ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏိုင္ငံေတာ္၊ ၁၉၈၀၊ မတစ၊ ၆(အထူး)

    (၂) “တရားခံသည္၊ တကယ္ပင္ျပစ္မႈက်ဴးလြန္ေၾကာင္းခိုင္လံုေသာ သက္ေသမရွိဘဲ သံသယေၾကာင္းျဖင့္ ၎အားျပစ္ဒဏ္ စီရင္ျခင္းမျပဳႏုိင္…”
    ေအာ္ဒေရာ္ဖမန္ႏွင့္ ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏိုင္ငံေတာ္၊ ၁၉၆၅၊ မတစ၊ ၅၃၈

    (၃) “ေလွ်ာက္ထားသူမ်ားသည္ အမွန္တကယ္ပင္ျပစ္မႈက်ဴးလြန္ေၾကာင္းခိုင္လံုေသာ သက္ေသအေထာက္ အထားမရွိဘဲ သံသယႏွင့္အျပစ္ဒဏ္စီရင္မည့္အစား တရားလိုဘက္မွ တရားခံအျပစ္ရွိေၾကာင္း သက္ေသ
    ထူရန္ပ်က္ကြက္သည္ ဟု သံုးသပ္၍ တရားခံသက္သာေစမည့္ ေကာက္ခ်က္ကို လက္ခံျခင္းျဖင့္ပို၍ တရား မွ်တ ရာေရာက္မည္။”
    အမ္ေအအာ ရာဇ္ႏွင့္ ႏိုင္ငံေတာ္ (၁၉၇၀၊ အထူးအယူခံအဖြဲ႕၊ ၁၆)

    * ၁၉၇၃-ခုႏွစ္ စကားရပ္မ်ားအနက္အဓိပၸါယ္ဖြင့္ဆိုေရး ဥပေဒပုဒ္မ-၂၂

    “ျပဳလုပ္မႈ သို႔မဟုတ္ ပ်က္ကြက္မႈတစ္ခုခုသည္ ဥပေဒႏွစ္ရပ္ သို႔မဟုတ္ ႏွစ္ရပ္ထက္ပိုေသာ ဥပေဒမ်ားအ ရျပစ္မႈေျမာက္လွ်င္ ျပစ္မႈ က်ဴးလြန္သူကို ယင္းဥပေဒမ်ားအနက္ ဥပေဒတစ္ရပ္ရပ္ျဖင့္သာ တရားစြဲဆိုအျပစ္ေပးရမည္။ ျပစ္မႈ တစ္ရပ္တည္း အတြက္ ျပစ္ဒဏ္တစ္ႀကိမ္ထက္ပို၍ မခံေစရ”

    ဦးအုန္းေမာင္(ရန္ကင္း) တရားလႊတ္ေတာ္ေရွ႕ေန

  • မိတၳီလာအား ျပန္လည္ ကုစားျခင္း

    မိတၳီလာအား ျပန္လည္ ကုစားျခင္း

    အသြင္မတူေသာ လူအုပ္စုႏွစ္စု၏ အၾကမ္းဖက္မႈမ်ားျဖင့္ တစ္စစီေၾကမြခဲ့ရၿပီးေနာက္ သံုးႏွစ္အၾကာတြင္ မိတၳီလာၿမိဳ႕မွာ ဘာသာေပါင္းစံုအေပၚ နားလည္ရန္ အားေပးျမွင့္တင္ေသာ ႀကိဳးပမ္းမႈမ်ားေၾကာင့္ တစ္ျဖည္းျဖည္းျခင္း ျပန္လည္ နလန္ထူလာလ်က္ရွိသည္။

    Frontier Myanmar 1
    မိတၳီလာၿမိဳ႕ ဗဟိုေစ်း အနီးရွိ မြတ္ဆလင္တစ္ဦးပိုင္ လက္ဖက္ရည္ဆိုင္ တစ္ဆိုင္တြင္ ဗုဒၶဘာသာဝင္သံုးဦး ဝင္ေရာက္ ထိုင္လိုက္ၾကၿပီးေနာက္ တိတ္ဆက္ၿငိမ္သက္စြာ စကားေျပာဆိုလ်က္ရွိသည္။ ထိုျမင္ကြင္းမွာ ဖုန္ထူေသာ ကုန္သြယ္ေရးၿမိဳ႕တြင္ ဘာသာမတူသူ လူအုပ္စုႏွစ္စုအၾကားရွိ အၾကမ္းဖက္မႈမ်ားေၾကာင့္ တုန္လႈပ္ေျခာက္ျခားေစခဲ့ရသည့္ လြန္ခဲ့ေသာသံုးႏွစ္ အခ်ိန္ခန္႔ကမူ ေတြးၾကည္၍ပင္ မျဖစ္ႏိုင္ေသာ ျမင္ကြင္းမ်ဳိးျဖစ္သည္။
    .
    အႏွီလက္ဖက္ရည္ဆိုင္အတြင္းရွိ ယခုကဲ့သို႔ေသာျမင္ကြင္းမွာ ေသြးထြက္ သံယိုမႈမ်ားေၾကာင့္ ျဖစ္ပြားခဲ့ရသည့္ မိတၳီလာ လူမႈအသိုင္းအဝိုင္း၏ စိတ္ဒဏ္ရာမ်ားအား တစ္ျဖည္းျဖည္းျခင္း ကုစားခဲ့ၿပီးျဖစ္သည္ဟု ညႊန္းဆိုခဲ့ျခင္းလည္း ျဖစ္ေပသည္။
    .
    မိတၳီလာ၌ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္၊ မတ္လ ၂၀ ရက္ေန႔တြင္ ျဖစ္ပြားခဲ့သည့္ အၾကမ္းဖက္မႈမွာ မြတ္ဆလင္တစ္ဦးပိုင္ ေရႊဆိုင္ တစ္ဆိုင္အတြင္း အခ်င္းမ်ားမႈမွတစ္ဆင့္ ပဋိပကၡတစ္ခုအျဖစ္သို႔ ကူးေျပာင္းသြားခဲ့ရၿပီးေနာက္ သံဃာေတာ္တစ္ပါး သတ္ျဖတ္ခံရၿပီးေနာက္တြင္မႈ ထိန္းမႏိုင္သိမ္းမရ အေျခအေနသို႔ ေရာက္ရွိသြားခဲ့ရသည္။ သံုးရက္ၾကာျဖစ္ပြားခဲ့သည့္ ေသြးထြက္ သံယိုမႈတြင္ မီး႐ိႈ႕မႈမ်ားႏွင့္ ဝင္ေရာက္လုယက္ျခင္းမ်ားျဖစ္ပြားခဲ့ၿပီး လူေပါင္း ၄၃ ဦး ေသဆံုးခဲ့ရသည္။ အမ်ားစုမွာ မြတ္ဆလင္မ်ားျဖစ္ၾကၿပီး အိမ္မ်ားစြာမွာလည္း ျပာက်သြားခဲ့ကာ လူေပါင္း ၁၂,၀၀၀ အိုးမဲ့အိမ္မဲ့ ျဖစ္ခဲ့ရသည္။
    .Frontier Myanmar 2
    မႏၱေလးတိုင္းေဒသႀကီးအတြင္းရွိ လူ ၁၀၀,၀၀၀ ခန္႔ေနထိုင္ေသာ မိတၳီလာၿမိဳ႕မွာ မြတ္ဆလင္ အမ်ားအျပား ေနထိုင္ရာ ၿမိဳ႕တစ္ၿမိဳ႕ျဖစ္သည္။ ရန္ကုန္၊ မႏၱေလး၊ ျမင္းၿခံ၊ ေက်ာက္ပေတာင္းႏွင့္ ေတာင္ႀကီးၿမိဳ႕တို႔၏ လမ္းေလးဂြဆံုၿမိဳ႕ ျဖစ္ၿပီး ျမန္မာႏိုင္ငံအလယ္ပိုင္းတြင္ အေရးပါေသာ ကုန္သြယ္ေရးေဒသတစ္ခုလည္း ျဖစ္သည္။
    .
    “ပဋိပကၡျဖစ္ပြားၿပီး တစ္လေလာက္ပဲၾကာတဲ့အခ်ိန္မွာ ဘာသာေပါင္းစံု လႈပ္ရွားေဆာင္ရြက္မႈေတြကို ကၽြန္ေတာ္တို႔ စတင္ေဆာင္ရြက္ခဲ့ပါတယ္” ဟု မြတ္ဆလင္လူမႈအသိုင္းအဝိုင္း၏ ေခါင္းေဆာင္တစ္ဦးျဖစ္သူ ဦးဆန္းဝင္းရွိန္က လက္ဖက္ရည္ဆိုင္တစ္ဆိုင္တြင္ Frontier က ေတြ႔ဆံုေမးျမန္းစဥ္ ေျပာၾကားခဲ့သည္။
    .
    ဗုဒၶဘာသာဝင္ ဘုန္းေတာ္ႀကီးမ်ားႏွင့္ မြတ္ဆလင္အမ်ဳိးသားမ်ား ပါဝင္သည့္ အဖဲြ႕သည္ ေနအိမ္မီး႐ိႉ႕ခံခဲ့ရသည့္ လူမႈအသိုင္းအဝိုင္းႏွစ္ခုစလံုးမွ လူပုဂၢိဳလ္မ်ားေနထိုင္ရာ စခန္းသို႔ သြားေရာက္လည္ပတ္ခဲ့ၾကသည္ဟုလည္း ၎ကဆိုသည္။
    .Frontier Myanmar 3
    “ကၽြန္ေတာ္တို႔က အိုးမဲ့အိမ္မဲ့ေတြနဲ႔ စကားေျပာခဲ့တယ္။ လိုအပ္တာေတြကို လွဴဒါန္းခဲ့တယ္။ လူေတြက ကၽြန္ေတာ္တို႔ကို [အတူတကြ] ေတြ႔ျမင္ရတဲ့ အေပၚမွာ အံ့ၾသခဲ့ၾကတယ္” ဟုလည္း ၎က ေျပာသည္။
    .
    ဦးဆန္းဝင္းရွိန္၏ အဆိုအရ လူအုပ္စုႏွစ္စုအၾကားတြင္ အၾကမ္းဖက္မႈျဖစ္ပြားၿပီးေနာက္ ႏွစ္လ၊ သံုးလၾကာသည္အထိ တင္းမာမႈမ်ား ျမင့္မားခဲ့သည္။
    .
    “ေျခာက္လေလာက္ ၾကာတဲ့ခါမွာေတာ့ လူအနည္းငယ္ကလဲြၿပီး ပံုမွန္အတိုင္း ျပန္ျဖစ္ခဲ့တယ္” ဟုလည္း ၎ကဆိုသည္။
    ဦးဆန္းဝင္းရွိန္မွာ မိတၳီလာတြင္ အေျခစိုက္သည့္ ဘာသာေပါင္းစံု လႈပ္ရွားေဆာင္ရြက္မႈမ်ား ျမွင့္တင္ေရးအဖဲြ႕တစ္ဖဲြ႕၏ ဒုဥကၠ႒ျဖစ္ၿပီး အစိုးရက ဖဲြ႕စည္းထားသည့္ ခ႐ိုင္အဆင့္ ဘာသာေပါင္းစံုအဖြဲ႔၏ ဒုတိယအတြင္းေရးမွဴးလည္း ျဖစ္သည္။
    .
    “လူအုပ္စုႏွစ္စုအၾကားမွာ ေၾကာက္လန္႔မႈေတြနဲ႔ မလံုၿခံဳမႈေတြ တစ္ဝဲလည္လည္ ျဖစ္ေနခဲ့ပါတယ္” ဟုလည္း ၎က ဆိုသည္။ “ကၽြန္ေတာ့္ရဲ႕ အသက္ ၈၀ အရြယ္မိခင္ျဖစ္သူကလည္း မိတၳီလာ ဇာတိဖြားတစ္ဦးပါ။ သူ႔ဘဝမွာ အခုလို အျဖစ္အပ်က္မ်ဳိးကို တစ္ခါမွ် မႀကံဳခဲ့ဖူးပါဘူး” ဟု ၎၏ အရင္းႏွီးဆံုးသူငယ္ခ်င္းျဖစ္သူ၏ သားျဖစ္သူ အထက္တန္းေက်ာင္းသားတစ္ဦးလည္း ေသဆံုးခဲ့ရသည့္ အၾကမ္းဖက္မႈအတြင္း အသက္ဆံုး႐ံႈးသြားခဲ့ရသူမ်ား အတြက္ ေၾကကဲြဝမ္းနည္းလ်က္ရွိသူ ဦးဆန္းဝင္းရွိန္က ေျပာၾကားသည္။
    .
    အဆိုပါအၾကမ္းဖက္မႈသည္ မိတၳီလာၿမိဳ႕၏ စီးပြားေရးကို အေႏွာက္အယွက္ေပးခဲ့ၿပီး ဗဟိုေစ်းရွိ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ားမွာလည္း သံုးပံုႏွစ္ပံုခန္႔ က်ဆင္းသြားခဲ့ရသည္ဟု စိတ္ဒဏ္ရာ ႏွစ္သိမ့္ေဆြးေႏြးမႈဆိုင္ရာ သင္တန္းတစ္ခုကို တက္ေရာက္ေနသည့္ ၿမိဳ႕ခံတစ္ဦးျဖစ္သူ ကိုေအာင္မ်ဳိးထြဋ္က ဆိုသည္။
    .Frontier Myanmar 4
    အၾကမ္းဖက္မႈ၏ ႐ိုုက္ခိုက္မႈအား ခံစားရဟန္ မရွိေသာ္လည္း စိတ္ဒဏ္ရာမ်ား ခံစားေနရသူမ်ားစြာ ရွိေနေသးဟု ၎ကဆိုသည္။
    .
    “ေသလုေမ်ာပါး ဒဏ္ရာရရခဲ့တဲ့ ကၽြန္ေတာ့္အသိ အမ်ဳိးသားတစ္ဦးက လူၾကားထဲမွာဆိုရင္ သူအဆင္ေျပပါတယ္လို႔ ေျပာဆိုေလ့ရွိေပမယ့္ သူ႔ကို သီးသန္႔ ႏွစ္သိမ့္ေဆြးေႏြးတဲ့အခါမွာ သူေတြ႔ႀကံဳခဲ့ရတာနဲ ႔ပတ္သက္ၿပီး ျပင္းျပင္းထန္ထန္ စိတ္လႈပ္ရွားၿပီး ေျပာေလ့ရွိပါတယ္” ဟု ကိုေအာင္မ်ဳိးထြဋ္က ေျပာၾကားခဲ့သည္။
    .
    မိတၳီလာၿမိဳ႕တြင္းရွိ တင္းမာမႈ ေလ်ာ့က်ေရး ႀကိဳးပမ္းမႈမ်ားတြင္ ပါဝင္ေဆာင္ရြက္ခဲ့ၿပီးျဖစ္သည့္ ၈၈ မ်ဳိးဆက္မွ တက္ႂကြလႈပ္ရွားသူတစ္ဦးျဖစ္သည့္ ကိုထိန္လင္းခိုင္က ဗုဒၶဘာသာႏွင့္ မြတ္ဆလင္ အသိုင္းအဝိုင္းၾကား ဆက္ဆံေရးမ်ား တိုးတက္လာခဲ့ၿပီ ျဖစ္သည္ဟုဆိုသည္။
    .
    ဥပမာအားျဖင့္ ပဋိပကၡအတြင္း ပ်ံလြန္ေတာ္မူသြားခဲ့သည့္ သံဃာေတာ္အား ျပင္းျပင္းထန္ထန္ တိုက္ခိုက္မႈျဖင့္ ေထာင္ဒဏ္ ခ်မွတ္ခံခဲ့ရသူတစ္ဦးမွာ အေထြေထြ လြတ္ၿငိမ္းခ်မ္းသာခြင့္ျဖင့္ ျပန္လည္လြတ္ေျမာက္လာခဲ့ၿပီး မိတၳီလာသို႔ ျပန္လည္ေရာက္ရွိလာသည့္ အခ်ိန္မွ စတင္ကာ ေစာ္ကားေျပာဆိုခံရမႈမ်ား သို႔မဟုတ္ ဖိႏွိပ္ခံရမႈမ်ား ႀကံဳေတြ႕ရျခင္း မရွိခဲ့ဟု ၎က ေထာက္ျပခဲ့သည္။
    .
    “ကၽြန္ေတာ့္အျမင္အရ ပဋိပကၡရဲ႕ အေၾကာင္းအရင္းက ဘာလဲဆိုတာကို ႏွစ္ဖက္စလံုးက နားလည္ခဲ့ၿပီျဖစ္လို႔ ၿငိမ္းၿငိမ္းခ်မ္းခ်မ္း ျပန္ျဖစ္ေနပါၿပီ” ဟု မြတ္ဆလင္တစ္ဦး ငွားရမ္းထားသည့္ ေနအိမ္တစ္အိမ္တြင္ အလွျပင္ဆိုင္ ဖြင့္ထားသည့္ ဗုဒၶဘာသာဝင္ မိသားစုတစ္စုမွ ကိုထင္လင္းခိုင္က ဆိုသည္။
    .
    သို႔ေသာ္ လတ္တေလာ တိုးတက္မႈတြင္ လူမႈအသိုင္းအဝိုင္းအတြင္းရွိ သဟဇာတျဖစ္မႈကို ထိန္းသိမ္းရန္အတြက္ သြယ္ဝိုက္ေသာ ညႊန္းဆိုမႈမ်ားလည္း ရွိေနဖြယ္ရွိသည္။
    .
    The Voice သတင္းဌာန၏ မိတၳီလာအေျခစိုက္ သတင္းေထာက္တစ္ဦးျဖစ္သူ ကိုေက်ာ္စိုးမိုး၏ အဆိုအရ မဘသ၏ အဖဲြ႔ခြဲတစ္ဖဲြ႕ျဖစ္သည္ဟု က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ယံုၾကည္ျခင္းခံထားရသည့္ အမ်ဳိးသားလံုၿခံဳေရးႏွင့္ ကာကြယ္ေရးေကာ္မတီဟု ၎တို႔ကို၎ ေခၚဆိုေနေသာအဖဲြ႕အား လြန္ခဲ့ေသာတစ္လခန္႔က ဖဲြ႕စည္းခဲ့သည္။ မဘသဆိုသည္မွာ အမ်ဳိးဘာသာ သာသနာ ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္ေရးအဖြဲ႔ဟုဆိုသည့္ ဗုဒၶဘာသာ အမ်ဳိးသားေရး အစြန္းေရာက္ အဖြဲ႔အစည္းတစ္ခုု ျဖစ္သည္။
    .
    ဝါဒမိႈင္းတိုက္ေသာ စကားမ်ားျဖန္႔ျဖဴးေနသည့္ အခမ္းအနားမ်ားအား မိတၳီလာၿမိဳ႕၌ တစ္လလ်င္ တစ္ႀကိမ္ သို႔မဟုတ္ ႏွစ္ႀကိမ္ခန္႔ က်င္းပခဲ့သည္ဟုလည္းမိတၳီလာေဒသခံမ်ားကဆိုသည္။
    .
    ထိုအခမ္းအနားမ်ားမွာ ဘာသာမတူသူ လူအုပ္စုအၾကားတြင္ အမုန္းတရားမ်ား ျဖစ္ေပၚေစခဲ့သည္ဟု ဦးဆန္းဝင္းရွိန္က ေျပာဆိုခဲ့ေသာ္ လည္း ကိုထိန္လင္းခိုင္၏ အဆိုအရ ထိုအခမ္းအနားမ်ားကို စိတ္ဝင္စားသူ အေရအတြက္မွာ ေလ်ာ့က်သြားခဲ့ၿပီးျဖစ္သည္။
    .
    မိတၳီလာမွာ ၿပီးခဲ့သည့္ႏွစ္ ႏိုဝင္ဘာေရြးေကာက္ပဲြ၌ အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖဲြ႕ခ်ဳပ္က ျပည္ေထာင္စုႀကံ႕ခိုင္ေရးႏွင့္ ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ေရးပါတီကုိ ႐ံႈးနိမ့္ခဲ့ရသည့္ ရွားရွားပါးပါး မဲဆႏၵနယ္တစ္နယ္ျဖစ္ၿပီး ၂၀၁၃ ခုႏွစ္၊ မတ္လက ျဖစ္ရပ္မွာ ထိုရလဒ္ကို ျဖစ္ေပၚေစေသာ အေၾကာင္းအရင္းတစ္ရပ္ျဖစ္သည္။
    .
    ၂၀၁၂ ခုႏွစ္၊ ၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ပဲြတြင္ လႊတ္ေတာ္အမတ္ေနရာ တစ္ေနရာကို အႏိုင္ရရွိခဲ့သည့္ အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖဲြ႕ခ်ဳပ္၏ ထင္ရွားေသာ အဖဲြ႕ဝင္တစ္ဦးျဖစ္သူ ဦးဝင္းထိန္ကမူ မိမိအႏိုင္ရရွိၿပီးေနာက္ တစ္ႏွစ္အၾကာတြင္ ျဖစ္ပြားခဲသည့္ ေသြးထြက္သံယိုမႈက ၎အား “မိတၳီလာၿမိဳ႕ခံတစ္ဦး ျဖစ္ရျခင္းအတြက္ အရွက္ရေစခဲ့ရၿပီး” ႏိုဝင္ဘာေရြးေကာက္ပဲြ တြင္ ထပ္မံယွဥ္ၿပိဳင္ျခင္း မျပဳခဲ့ဟု ေျပာၾကားသည္။
    .Frontier Myanmar 5
    မိတၳီလာၿမိဳ႕တြင္ ႐ံႈးနိိမ့္ခဲ့ရသည့္ အျခားသူတစ္ဦးမွာ အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီ အင္အားစုပါတီဝင္ ေဒၚခင္ဝိုင္းၾကည္ပင္ ျဖစ္သည္။ ၎မွာ ယခင္က ရန္ကုန္တိုင္းေဒသႀကီး အမ်ဳိးသားလႊတ္ေတာ္မဲဆႏၵနယ္ အမွတ္ (၁) အား ကိုယ္စားျပဳခဲ့ၿပီး ဘာသာကူးေျပာင္းျခင္းဆိုင္ရာဥပေဒအား လႊတ္ေတာ္တြင္ အဆိုျပဳခဲ့သူျဖစ္သည္။
    .
    မိတၳီလာၿမိဳ႕တြင္ အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖဲြ႕ခ်ဳပ္ ႐ံႈးနိမ့္ခဲ့ရျခင္းအတြက္ အေၾကာင္းရင္းအမ်ဳိးမ်ဳိး ေပၚထြက္ခဲ့သည္။
    .
    ကိုေက်ာ္စိုးမိုးကမူ အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖဲြ႕ခ်ဳပ္သည္ မိတၳီလာရွိ မဲ႐ံုမ်ားတြင္ အႏိုင္ရရွိခဲ့ေသာ္လည္း ေက်းရြာမ်ားတြင္ မဲအျပတ္အသတ္ျဖင့္ ႐ံႈးနိမ့္သြားခဲ့ရသည္ဟု ဆိုုသည္။
    .
    အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖဲြ႕ခ်ဳပ္ အႏိုင္ရရွိခဲ့ပါက တိုင္းျပည္အား မြတ္ဆလင္မ်ား လႊမ္းမိုးသြားလိမ့္မည္ဆိုေသာ အန္(န္)အယ္လ္ဒီ ဆန္႔က်င္ေရးလႈပ္ရွားမႈ၏ လႊမ္းမိုးမႈကို ေက်းလက္ေဒသမ်ားရွိ မဲဆႏၵရွင္မ်ား ခံခဲ့ရသည္ဟု ၎က ယံုၾကည္ထားသည္။
    .
    ကိုထိန္လင္းခိုင္ကမူ အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီ အဖဲြ႕ခ်ဳပ္၏ ေအာင္ႏိုင္ေရး လႈပ္ရွားမႈမွာ ထိေရာက္မႈမရွိေသာေၾကာင့္ ႐ံႈးနိမ့္ခဲ့ရျခင္းျဖစ္သည္ဟု ဆိုသည္။
    .
    ၂၀၁၃ ခုႏွစ္တြင္ျဖစ္ပြားခဲ့သည့္ အၾကမ္းဖက္ႏွင့္ပတ္သက္၍ မိတၳီလာၿမိဳ႕တြင္ ျပဳလုပ္ခဲ့သည့္ အင္တာဗ်ဴးအား ေျဖၾကားခဲ့သူမ်ားအားလံုးက ထိုအၾကမ္းဖက္မႈအား ရည္ရြယ္ခ်က္ရွိရွိ စီစဥ္ခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္ဟု ယံုၾကည္ခဲ့ၾကသည္။
    .
    “ဒီပဋိပကၡေနာက္ကြယ္ကေန ႀကိဳးကိုင္ျခယ္လွယ္ေနတဲ့ ပဥၥလက္ လက္တစ္ေခ်ာင္းရွိပါတယ္” ဟု အၾကမ္းဖက္မႈ ျဖစ္ပြားေနစဥ္ မိမိ၏ ေက်ာင္းပရဝုဏ္အတြင္း၌ မြတ္ဆလင္ ၈၀၀ ခန္႔အပါအ၀င္ လူေပါင္း ၁,၀၀၀ ေက်ာ္ ခုိလံႈႏိုုင္ရန္ ေနရာထိုင္ခင္းမ်ား စီစဥ္ေပးခဲ့သည့္အတြက္ က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ ခ်ီးမႊမ္းခံခဲ့ရသည့္ ဆရာေတာ္ ဦးဝိသုဒၶက မိန္႔ၾကားခဲ့သည္။
    .
    အၾကမ္းဖက္မႈမ်ားမျဖစ္ပြားမီအခ်ိန္က မိတၳီလာရွိ ဗုဒၶဘာသာႏွင့္ မြတ္ဆလင္အသိုင္းအဝိုင္းအၾကား မိသားစုဝင္မ်ားကဲ့သို႔ အတူကြေနထိုင္ခဲ့ၾကသည္ဟု ဆရာေတာ္က မိန္႔ၾကားသည္။
    .
    “သူတို႔က [မြတ္ဆလင္မ်ား] ဒီေနရာမွာ ရာစုႏွစ္မ်ားစြာ ေနထိုင္ခဲ့ၾကတာပါ” ဟုလည္း ဆရာေတာ္က မိန္႔ၾကားခဲ့သည္။
    .
    “ပံုမွန္အေျခအေန တစ္ရပ္မွာဆိုရင္ ပဋိပကၡျဖစ္လာစရာ အေၾကာင္းမရွိပါဘူး။ ျဖစ္ရတဲ့ အေၾကာင္းအရင္းကလည္း ရည္ရြက္ခ်က္ရွိရွိ လုပ္ခဲ့လို႔ပါ” ဟု ဆရာေတာ္က မွတ္ခ်က္ျပဳခဲ့သည္။
    .
    ႏွစ္ဖက္စလံုးမွ လူပုဂၢိဳလ္မ်ားအတြက္ မိမိေက်ာင္းဝင္းထဲတြင္ ေနရာထိုင္ခင္းစီစဥ္ေပးၿပီးေနာက္ နာရီပိုင္းမွ်အၾကာတြင္ အတူတကြ စကားေျပာဆိုျခင္းမ်ားႏွင့္ စားနပ္ရိကၡာမ်ား ေဝမွ် စားေသာက္ခဲ့ရသည္ဟုလည္း ဆရာေတာ္က မိန္႔ၾကားခဲ့သည္။
    .
    ပညာေရးမွာ နားလည္မႈတည္ေဆာက္ျခင္းႏွင့္ ပဋိပကၡေရွာင္ရွားျခင္းအတြက္ အေကာင္းဆံုး နည္းလမ္းျဖစ္သည္ဟုလည္း ဆရာေတာ္က မွတ္ခ်က္ျပဳခဲ့သည္။ ဆရာေတာ္မွာ မိတၳီလာၿမိဳ႕ရွိ ဗုဒၶဘာသာ၊ မြတ္ဆလင္၊ ခရစ္ယာန္ႏွင့္ ဟိႏိၵဴအသိုင္းအဝိုင္းမွ ကေလး ၁၅ ဦးစီအား အတူတကြ ပညာသင္ေပးျခင္းကိုလည္း အျခားဘာသာေရး ေခါင္းေဆာင္မ်ားႏွင့္အတူ ေဆာင္ရြက္လ်က္ရွိသည္။
    .
    တင္းမာမႈမ်ား ေလ်ာ့က်သြားၿပီျဖစ္ေသာ္လည္း အၾကမ္းဖက္မႈျဖစ္စဥ္အတြင္း လူမ်ားစြာႀကံဳေတြ႕ခဲ့ရသည့္ စိတ္ဒဏ္ရာမ်ားမွ ျပသေနသည္မွာ ၎တို႔အေနျဖင့္ ပံုမွန္ဘဝမ်ားသို႔ ျပန္လည္ေရာက္ရွိႏိုင္ဖြယ္ နည္းပါးသည္ဟူ၍ပင္ ျဖစ္သည္။
    .
    လူမႈအသိုင္းအဝိုင္းအတြင္း အျပန္အလွန္ နားလည္မႈကို အားေပးျမွင့္တင္ရန္ျပဳလုပ္သည့္ ဘာသာေပါင္းစံု လႈပ္ရွားမႈ အေၾကာင္းအား လက္ဖက္ရည္ဆိုင္တြင္ ဦးဆန္းဝင္းရွိန္က Frontier ကို ေျပာၾကားေနသည့္ စကားဝိုင္းသို႔ အျခားမိတၳီလာ ၿမိဳ႕ခံတစ္ဦးျဖစ္သည့္ ကိုမင္းေအာင္လည္း ဝင္ေရာက္လာသည္။
    .
    “တစ္ဖက္နဲ႔ တစ္ဖက္အၾကားမွာ ရန္ၿငိဳးအခ်ဳိ႕ ရွိေနတုန္းပါပဲ” ဟု မၿငိမ္မသက္မႈအတြင္း တိုက္ခိုက္ခံခဲ့ရသည့္အတြက္ ဦးေခါင္းတြင္ ဒဏ္ရာရရွိကာ ေဆး႐ံုတြင္ ကုသမႈ ခံခဲ့ရသည့္ ကိုမင္းေအာင္က ဆိုသည္။ ေဆး႐ံုတြင္ ၎ရွိေနျခင္း၏ အက်ဳိးဆက္မ်ားကို ဝန္ထမ္းမ်ားက ေၾကာက္လန္႔ေနသည့္အတြက္ ကုသမႈခံယူၿပီးေနာက္တြင္ ေဆး႐ံုမွ ထြက္သြားေပးရန္ ေျပာၾကားျခင္း ခံခဲ့ရသည္ဟုလည္း ၎ကျဖည့္စြက္္ ေျပာၾကားခဲ့သည္။
    .
    ၿမိဳ႕ေနလူထုသည္ မၿငိမ္မသက္မႈမ်ား ေပၚေပါက္ေစမည့္ အျခားမေတာ္တဆျဖစ္ရပ္တစ္ခု ေပၚေပါက္လာႏိုင္ဖြယ္ ရွိသည့္အေပၚတြင္လည္း စိုးရိမ္ပူပန္လ်က္ရွိသည္ဟု ကိုမင္းေအာင္က ဆိုသည္။
    .
    “တရားဥပေဒစိုးမိုးမႈနဲ႔ တရားမွ်တမႈမရွိဘူးဆိုရင္ ပဋိပကၡေတြထပ္ျဖစ္ၿပီး တစ္ႏိုင္ငံလံုးကို ပ်ံ႕ႏွံ႔သြားမယ့္အေပၚမွာ ကၽြန္ေတာ္စိုးရိမ္ပါတယ္” ဟုလည္း ၎ကေျပာသည္။
    .
    ေက်ာ္ဖုန္းေက်ာ္ ေရးသားသည္။
    ေအာင္မင္း ဘာသာျပန္သည္။
    ဓာတ္ပံုမ်ား – ယုယုျမင့္သန္း / အသြင္ကူးေျပာင္းမႈအား ပံုေဖာ္ၾကည့္ျခင္း
    .
    Frontier Myanmar မွ ကူးယူေဖာ္ျပပါသည္။
    .
    http://frontiermyanmar.net/mm/news/1620
    ——————————
    စာေရးသူ ေက်ာ္ဖုန္းေက်ာ္သည္ လြန္ခဲ့သည့္ ငါးႏွစ္က သတင္းသမားဘဝကို ယူနတီ သတင္းဂ်ာနယ္မွ စတင္ခဲ့သည္။ ေရဒီယုိအစီအစဥ္ ထုတ္လုပ္တင္ဆက္သူ၊ အလြတ္တန္း သတင္းသမားအျဖစ္လည္း လုပ္ခဲ့ေသးသလို ႐ုပ္သံသတင္းေထာက္လည္း လုပ္ဖူးသည္။ မဇၩိမတြင္ တာဝန္ခံစာတည္းအျဖစ္ လုပ္ခဲ့ၿပီး ျမန္မာတုိင္းမ္သို႔ ေျပာင္းေ႐ႊ႕ခဲ့သည္။ ယခု Frontier သတင္းမဂၢဇင္း၌ အႀကီးတန္းသတင္းေထာက္အျဖစ္ တာဝန္ထမ္းေဆာင္ေနသည္။

  • Sea Cucumber တစ္ေကာင္၏ ရန္ေရွာင္နည္း

    Sea Cucumber တစ္ေကာင္၏ ရန္ေရွာင္နည္း

    ဧျပီ ၂၀ ၊ ၂၀၁၆
    M-Media
    ေအးထြန္း ရွာေဖြတင္ဆက္သည္။
    Bohadschia_argus
    ရန္သူေတြ လာေနတာ ကြၽန္ေတာ္ ေထာက္လွမ္းသိရွိလုိက္တယ္။ သူတုိ႔ေတြ ကြၽန္ေတာ့ကုိ ရန္မရွာေသးဘူး ၊ ပုန္းဖုိ႔ ေဘးမွာ အေပါက္ငယ္ေလးတစ္ခုပဲ ရွိတာ စမ္းသပ္မိတယ္။ ကြၽန္ေတာ့္ ခႏၶာကုိယ္နဲ႔ ဒီတုိင္းဝင္လုိ႔ မဆန္႔ဘူး။

    ဘယ္လုိလုပ္မလဲ၊ ??? လြယ္ပါတယ္။ ကြၽန္ေတာ့္ကုိယ္ ကြၽန္ေတာ္ အရည္ေဖ်ာ္ (Liquefy) ၿပီး အရည္အိတ္ ခႏၶာကုိယ္ျဖစ္ေအာင္ လုပ္လုိက္မယ္ေလ။ ဒါဆုိရင္ ကြၽန္ေတာ္ ဒီအေပါက္ငယ္ေလးထဲ စီးဝင္ပုန္းလုိ႔ရၿပီေပါ႔။

    ဒါနဲ႔ ခင္ဗ်ားက ကြၽန္ေတာ့္ကုိ ေမးမယ္။ တကယ္လုိ႔ ရန္သူေတြဟာ ကြၽန္ေတာ္ မပုန္းရေသးခင္ ျမင္သြားၿပီး ရန္မူၿပီဆုိရင္ေကာ ဘယ္လုိလုပ္မလဲ၊ လြယ္ပါတယ္။ ကြၽန္ေတာ့္ခႏၶာကုိယ္ထဲက အူေတြကုိ အျပင္ကုိ ဆြဲထုတ္ၿပီး ထားခဲ့လုိက္မယ္ ။ဒါဆုိ ရန္သူဟာ အူေတြကုိ အံဩတႀကီး အာရံုစုိက္မိသြားမယ္ေလ။ ဒီအခ်ိန္မွာ ကြၽန္ေတာ္ ထြက္ေျပးမွာေပါ႔။

    “မင္း စိတ္ကူးေတြ ယဥ္ၿပီး ေလွ်ာက္ေျပာေနတာလား” လုိ႔ ခင္ဗ်ား ကြၽန္ေတာ့္ကုိ ေမးမလုိ႔လား။ ဟင့္အင္း၊ ဒါဟာ ကြၽန္ေတာ့္ရဲ႕ ရန္သူ႔ရန္ေရွာင္နည္းလမ္း အစစ္အမွန္ကုိ ေျပာျပေနတာပါ။ဘာလုိ႔လဲဆုိရင္ ကြၽန္ေတာ္က ေရေအာက္ထဲက Sea Cucumber ဆုိတဲ့ သတၱဝါေကာင္ေလ။

    အရည္ျဖစ္သြားလုိ႔ ခင္ဗ်ား ကြၽန္ေတာ့္ကုိ စိတ္ပူေနလား၊ စိတ္မပူပါနဲ႔ ၊ ကြၽန္ေတာ္ အလုိရွိတဲ့အခ်ိန္မွာ ခ်က္ခ်င္း နဂုိပံုစံျဖစ္ေအာင္ ျပန္လုပ္လုိ႔ရပါတယ္။အူေတြ အျပင္ကုိ ထုတ္လုိက္လုိ႔ ခင္ဗ်ား ကြၽန္ေတာ့္ကုိ စိတ္ပူေနလား ၊ စိတ္မပူပါနဲ႔ ၊ ၃ပတ္ကေန ၅ပတ္အတြင္း ကြၽန္ေတာ့္ဆီမွာ အူအသစ္ ျပန္ျဖစ္တည္လာမွာေလ။

    (Extraordinary Animals: An Encyclopedia of Curious and Unusual AnimalsBy Ross Piper , Pg . 54-55)
    (Sea Cucumbers of British Columbia, Southeast Alaska and Puget Sound By Philip Lambert, Royal British Columbia Museum , Pg 19-20)
    (Encyclopedia Of The Aquatic World Edited by Marshall Cavendish Corporation , Pg 1048)

  • ျမန္မာ့စီးပြားေရးကို ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ဆြဲတင္ႏိုင္မလား

    ျမန္မာ့စီးပြားေရးကို ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ဆြဲတင္ႏိုင္မလား

    ဧၿပီ ၁၉၊ ၂၀၁၆

    M-Media
    ap
    ရန္ကုန္ၿမိဳ႕စြန္ရိွ လုပ္ငန္းခြင္၀င္ရန္ ထရပ္ကားေပၚ လုိက္ပါသြားေနေသာ လုပ္သားမ်ားကို ေတြ႕ရစဥ္ (ဓာတ္ပံု – YE AUNG THU/AFP/Getty Images, စက္တင္ဘာ ၂၁၊ ၂၀၁၅)

    – ႏွစ္ေပါင္း ၅၀ လြန္ၿပီးေနာက္ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ပထမဆံုး အရပ္သားဦးေဆာင္ေသာ အစိုးရတစ္ရပ္၏ ေကာက္ေၾကာင္း ထင္ရွားလာၿပီျဖစ္သည္။ ရက္သတၱပတ္အနည္းငယ္အတြင္း မႀကံဳစဖူး ေၾကျငာခ်က္မ်ား တစ္ခုၿပီးတစ္ခု ဆက္တိုက္ ထြက္လာသည္မွာ လူအမ်ားအျပားက စိုးရိမ္မိသည္အထိပင္။ သမၼတသစ္မွာ ဦးထင္ေက်ာ္ျဖစ္ၿပီး ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၏စည္းမ်ဥ္းခံ ေခါင္းေဆာင္တစ္ဦးျဖစ္သည္။ စစ္တပ္ေရးဆြဲထားသည့္ ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒအရ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္သည္ သမၼတရာထူးကို ျငင္းပယ္ခံရေသာ္လည္း ႏိုင္ငံေတာ္အတိုင္ပင္ခံဟူသည့္ ဥေသွ်ာင္ေနရာအား ဖန္တီးလိုက္သည္။ တစ္နည္းအားျဖင့္ သူမသည္ အစိုးရသစ္အား ဦးေဆာင္ကိုင္တြယ္သြားေတာ့မည့္အျဖစ္မွာ အျငင္း၀င္ဖြယ္ မရိွေတာ့ေခ်။

    ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၏ ထိပ္တန္းဦးစားေပးေဆာင္ရြက္မည့္အခ်က္မွာ လြတ္လပ္ေရးရၿပီးကတည္းက ႏိုင္ငံကို ပ်က္စီးေရးလမ္းေၾကာင္းသို႔တြန္းပို႔ခဲ့ေသာ ျပည္တြင္းပဋိပကၡမ်ားအား အဆံုးသတ္ေစရန္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္ငန္းစဥ္ ျပန္လည္ထူေထာင္အသက္သြင္းျခင္းျဖစ္သည္ဟု သူမ၏အဆိုအရ သိရသည္။ စစ္တပ္အာဏာသိမ္းစဥ္ ၁၉၆၂ ခုႏွစ္က ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ ေဒသတြင္း စီးပြားေရးအခိုင္မာဆံုးႏိုင္ငံအျဖစ္ ေခါင္းေမာ့ရင္ေကာ့ႏိုင္ခဲ့သည္။ သို႔ေသာ္ ယခုအခါ အာရွတိုက္၏ ဒုတိယေျမာက္အဆင္းရဲဆံုးႏိုင္ငံ ျဖစ္လ်က္ေနေပၿပီ။ သမၼတေဟာင္း ဦးသိန္းစိန္မွ ၂၀၁၁ ခုႏွစ္တြင္ ခ်မွတ္လိုက္ေသာ သူ၏ ျပန္လည္ျပဳျပင္ေရးအစီအမံေၾကာင့္ ျဖစ္ေပၚလာရသည့္ ဤအရိပ္မည္းႀကီးကို ျပန္လွန္ပစ္ရေတာ့မည္ျဖစ္သည္။ ယမန္ႏွစ္က ႏိုင္ငံစီးပြားေရးပ်မ္းမွ်တိုးတက္မႈ ၆.၅ ရာခိုင္ႏႈန္း ရေစသည့္ သူ၏အားထုတ္မႈမွာ အထင္ႀကီးစရာအသြင္ရွိေသာ္လည္း အနိမ့္ဆံုးအဆင့္ႏွင့္ႏိႈင္းယွဥ္ထားျခင္းသာ ျဖစ္ေနသည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ GDP မွာ ေဒၚလာ ၁၂၀၀ ျဖစ္သျဖင့္ ေဒၚလာ ၆၀၀၀ ခန္႔ရိွေသာ အိမ္နီးခ်င္းထိုင္းႏိုင္ငံႏွင့္ ႏိႈင္းစာပါက အႀကီးအက်ယ္ ကြာဟလြန္းလွ၏။ ႏိုင္ငံ့လူဦးေရ ေလးပံုတစ္ပံုခန္႔မွာ ဆင္းရဲတြင္းနက္ေနဆဲ၊ တစ္ႏို္င္ငံလံုး၏ေလးပံုတစ္ပံုမွ်သာ လွ်ပ္စစ္မီးရရိွေနသည္။ ၎အျပင္ ကားလမ္း၊ ရထားလမ္းႏွင့္ သယ္ယူပို႔ေဆာင္ေရးကြန္ရက္မ်ားကလည္း အေရွ႕ေတာင္အာရွ၌ အဆိုး၀ါးဆံုးအေျခအေန ေရာက္ရိွေနသည္။

    ႏိုင္ငံ့လူဦးေရ ၇၀ ရာခိုင္ႏႈန္းက ေက်းလက္ေနျပည္သူမ်ားျဖစ္ၾကၿပီး ဆင္းရဲႏြမ္းပါးကာ လံုေလာက္ေသာ၀င္ေငြ မရိွၾက။ ထို႔ေၾကာင့္ ၎တို႔ကို ဦးစားေပးရမည္ဟု စီမံကိန္းႏွင့္ဘ႑ာေရး၀န္ႀကီးသစ္ ဦးေက်ာ္၀င္းက ဆိုသည္။ ဤသည္မွာ ယခင္အစိုးရေဟာင္းတို႔၏ ေက်းလက္ဖြံ႕ၿဖိဳးေရးလုပ္ငန္းကို သံေယာင္လိုက္ေနသေယာင္ ထင္ရ၏။ သို႔ေသာ္ ဦးေက်ာ္၀င္းက မိမိ၏စီးပြားေရးမူ၀ါဒသည္ ၀င္ေငြအခ်ဳိးမညီမႈႏွင့္ အခြန္တိုးျမွင့္ေကာက္ခံျခင္း၌လည္း အေလးထားသြားမည္၊ သို႔မွသာ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ဆိုးဆိုး၀ါး၀ါး လိုအပ္ေနေသာ စာသင္ေက်ာင္း၊ လမ္းသစ္မ်ားအတြက္ အစိုးရမွ သံုးစြဲသြားႏုိင္မည္ဟု ေျပာၾကားသည္။ လက္ရိွ၌ ကူညီကယ္ဆယ္ေရးႏွင့္ ဖြံ႕ၿဖိဳးေရးအတြက္ ႏိုင္ငံအတြင္းသို႔ စီး၀င္ေနေသာ ေငြေၾကး အမ်ားအျပား ရိွေနၾကသည္။ အထူးစီးပြားေရးဇုန္သစ္မ်ားတြင္ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံေနေသာ ဂ်ပန္ထံမွလည္း ရရိွေနသည္၊ ဆက္လက္၍လည္း ရရိွေနဦးမည္။ GDP ၏ ၅ ရာခိုင္ႏႈန္းမွ်သာရိွေနေသာ အခြန္အခမ်ားကို တိုးျမွင့္ေဖာ္ေဆာင္ႏိုင္ျခင္းမရိွလွ်င္ ေအာင္ျမင္ႏိုင္သည့္အခြင့္အလမ္း အလြန္နည္းပါးေၾကာင္း အစိုးရကိုယ္တိုင္ကလည္း သိရိွထားေပသည္။

    လႊတ္ေတာ္ရိွ စီးပြားေရးဆိုင္ရာအစုအဖြဲ႕သစ္သည္လည္း အခိုင္အမာယံုၾကည္စိတ္ခ်၍မရေၾကာင္း ေသခ်ာၿပီးျဖစ္သည္။ ဦးေက်ာ္၀င္းအား ၀န္ႀကီးအျဖစ္ ခန္႔အပ္ေၾကာင္း ေၾကျငာၿပီး မေရွးမေႏွာင္းမွာပင္ သူ၏ေဒါက္တာဘြဲ႕မွာ အတုအေယာင္ျဖစ္ေၾကာင္း၊ တကၠသိုလ္အမည္ခံၿပီး ဒီပလိုမာလက္မွတ္တုမ်ား ေပးေနသည့္ ပါကစၥတန္အေျခစိုက္အုပ္စုတစ္ခု၏ ၀က္ဆိုဒ္မွ ရရိွထားျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း ေပၚလြင္သြားခဲ့သည္။ မိမိသည္ ယင္းကိစၥကို အလ်ဥ္း မသိရိွခဲ့ေၾကာင္း ဦးေက်ာ္၀င္းက သတင္းေထာက္မ်ားကို ၀န္ခံေျပာၾကားသည္။ ေသခ်ာသည္မွာ ဦးေက်ာ္၀င္းအား ေရြးခ်ယ္ျခင္းသည္ သူ၏ကၽြမ္းက်င္ေၾကာင့္ မဟုတ္၊ NLD စီးပြားေရးရာေကာ္မတီ၌ ႏွစ္ရွည္လမ်ား အဖြဲ႕၀င္တစ္ဦးျဖစ္ၿပီး ပါတီအေပၚ သစၥာရိွျခင္းေၾကာင့္ဟု ဆိုႏိုင္ေပမည္။

    တစ္ခ်ိန္တည္းမွာပင္ စီးပြားကူးသန္း၀န္ႀကီးအျဖစ္ လ်ာထားခံခဲ့ရသည့္ ဦးသန္းျမင့္သည္လည္း New York Times ၏အဆိုအရ တရား၀င္အသိအမွတ္ျပဳထားျခင္းမရိွေသာေက်ာင္းတစ္ခုမွ ဘြဲ႕ရယူခဲ့ေၾကာင္း ေတြ႕ရိွခဲ့ၾကသည္။ NLD သည္ ကာလရွည္ျမန္မာ့အေရးေစာင့္ၾကည့္ေလ့လာသူ ၾသစေတးလ်ပညာရွင္ Sean Turnell ကဲ့သို႔ ျပင္ပကၽြမ္းက်င္သူမ်ား၏အႀကံဥာဏ္ကို လက္ခံရယူေနေၾကာင္း ယံုမွားသံသယမရိွ။ သို႔ေသာ္ စီးပြားေရးရာအစုအဖြဲ႕သည္ လႊတ္ေတာ္အဆင့္ အရည္အေသြးျပည့္မွီရန္ ေဆာင္ရြက္စရာ အမ်ားအျပားရိွေနေသးသည္။

    ထပ္မံေရွဆက္ရပါလွ်င္ အစိုးရသစ္၏ စီးပြားေရးရာဦးစားေပးမႈမ်ားမွာ ကနဦးပိုင္းတြင္ စစ္တပ္ႏွင့္ထိပ္တိုက္ေတြ႕ဖြယ္ရိွၿပီး၊ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ဦးေဆာင္ေသာ အရပ္ဖက္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးအဖြဲ႕သစ္ႏွင့္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မ်ား၏ဘက္ေတာ္သားအုပ္စုေဟာင္းအၾကား အားၿပိဳင္မႈလည္း ျဖစ္သည္။ စီမံကိန္းႏွင့္ဘ႑ာေရး၀န္ႀကီး႒ာနႏွင့္ပတ္သက္၍ သယံဇာတႏွင့္ပတ္၀န္းက်င္ထိန္းသိမ္းေရး၀န္ႀကီး႒ာနႏွင့္ စိုက္ပ်ဳိးေရး၊ ေမြးျမဴေရးႏွင့္ ဆည္ေျမာင္း၀န္ႀကီး႒ာနအျဖစ္ ၀န္ႀကီး႒ာနသစ္ႏွစ္ခု ထပ္မံခြဲျခမ္းလိုက္ျခင္းကလည္း ပဋိပကၡျဖစ္လာႏိုင္စရာရိွေနသည္။ ဤနယ္ပယ္ႏွစ္ရပ္စလံုးတြင္ စစ္တပ္ႏွင့္ ၎တို႔၏ခရိုနီလုပ္ငန္းရွင္မ်ားက အခိုင္အမာႀကီးစိုးထားသည္ျဖစ္၍ အစိုးရ၏ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းစဥ္တစ္ခုလံုး ေရရွည္တိုးတက္လာေအာင္ NLD သည္ မည္မွ်အထိ ထိုးေဖာက္ေဆာင္ရြက္ရမည္ျဖစ္ေၾကာင္း သိႏိုင္ေပသည္။ အလားတူစြာပင္ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ေနရာ ေလးပံုတစ္ပံုအထိ အပိုင္စီးထားေသာ စစ္တပ္က ႏိုင္ငံ့အက်ဳိးအျမတ္အမ်ားဆံုးရရိွသည့္ ကုမၸဏီႀကီးႏွစ္ခုကိုလည္း ထိန္းသိမ္းထားဆဲျဖစ္ေနသည္။

    ျမန္မာႏိုင္ငံလူဦးေရ ၇၀ ရာခိုင္ႏႈန္းခန္႔မွာ မဖြံ႕ၿဖိဳးေသးေသာ ေဒသမ်ားတြင္ ေနထိုင္လ်က္ရိွၾကၿပီး၊ ၅၄ ရာခိုင္ႏႈန္း၀န္းက်င္မွာ အမ်ားအားျဖင့္ ျပည္တြင္းတစ္ႏိုင္တစ္ပိုင္လုပ္ငန္းမ်ားတြင္ လုပ္ကိုင္ေနၾကသည္ဟု ၀န္ႀကီးသစ္က ဆိုထားသည္။ သို႔ေသာ္ ဤက႑မွာ GDP ၏ ၄၀ ရာခိုင္ႏႈန္းမွ်သာ ရိွသျဖင့္ အေျခအေနမေကာင္း။ အဓိကထုတ္ကုန္ျဖစ္ေသာ ဆန္စပါးသည္လည္း ေလာက္ေလာက္လားလား ဖူလံုမႈမရိွယံုသာမက အိမ္နီးခ်င္း ဘဂၤလားေဒ့ရွ္( ၆၀ ရာခုိင္ႏႈန္း)ႏွင့္ ဗီယက္နမ္(၁၁၄ ရာခိုင္ႏႈန္း)ထက္ပင္ နိမ့္က်ေနေပသည္။

    ထိုသို႔ျဖစ္ရေသာအေၾကာင္းရင္းမ်ားစြာအနက္တစ္ခုမွာ လယ္သမားမ်ားသည္ မိမိတို႔၏လယ္ယာေျမပိုင္ဆိုင္မႈ လံုၿခံဳစိတ္ခ်ျခင္းမရိွေသာေၾကာင့္ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံႏိုင္ျခင္း မရိွၾက။ လြန္ခဲ့ေသာႏွစ္အနည္းငယ္အတြင္းလည္း စစ္တပ္အရာရိွမ်ား၏ ထင္တိုင္းႀကဲ ေျမယာသိမ္းဆည္းမႈ၊ ပိတ္ပင္မႈမ်ားေၾကာင့္ စိုက္ပ်ဳိးေျမ လက္မဲ့ျဖစ္ေနရသည္။ ခန္းမွန္းသံုးသပ္ခ်က္တစ္ခုအရ စိုက္ပ်ဳိးႏိုင္သည့္ေျမယာမ်ားမွာ ေလးပံုတစ္ပံုခန္႔မွ်သာ က်န္ေတာ့သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ေျမယာပိုင္ဆိုင္မႈအခြင့္အေရးကိစၥကို ဦးစားေပးလုပ္ေဆာင္သြားရမည္ဟု ဦးေက်ာ္၀င္းက ဆိုသည္။ အစိုးရေဟာင္းသည္ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္တြင္ ေျမယာပိုင္ဆိုင္မႈအေထာက္အထားမ်ား ျပဳလုပ္ခြင့္ေပးေသာ္လည္း အားနည္းေပ်ာ့ညံ့သည္သာမက အဓမၼေျမသိမ္းမႈတို႔ကို ေျဖရွင္းေရး၌ အသံုးခ်ရန္သာျဖစ္ခဲ့သည္။ ေျမယာဥပေဒမ်ား အခိုင္အမာရိွပါေသာ္လည္း ပိုင္ရွင္ျဖစ္သူပင္လွ်င္ လက္၀ယ္ပိုင္ပိုင္မရရိွႏိုင္ၾက၊ ေျမသိမ္းဆည္းခံရသူတို႔ကလည္း နစ္နာေၾကးမ်ား ေတာင္းဆိုၾကေပဦးမည္။ ပိုင္ဆိုင္မႈအာမခံခ်က္မရိွေသးပါက လယ္သမားတို႔သည္ စိုက္ပ်ဳိးေရးလုပ္ငန္းဆိုင္ရာ မည္သည့္ေနရာမွမွ တိုးတက္ျဖစ္ထြန္းေအာင္ ရင္းႏွီးလုပ္ကိုင္ၾကမည္မဟုတ္ေခ်။ ျမန္မာႏိုင္ငံေက်းလက္ေရးရာကၽြမ္းက်င္သူ Debbie Aung Taylor က ဤသို႔ ဆိုထားပါသည္။

    “ဒီကလယ္သမားေတြဟာ စြန္႔ဦးတီထြင္စိတ္ ရိွၾကပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အဲ့ဒီအတြက္ ဘာအခြင့္အေရးမွ အေပးမခံၾကရဘူး”။

    သဘာ၀သယံဇာတ တူးေဖာ္ထုတ္လုပ္ေရးအပိုင္းက႑သည္လည္း ပို၍ပင္ ထိရွလြယ္လြန္းေန၏။ စစ္အစိုးရအုပ္စုေဟာင္းမွာ ကခ်င္ျပည္နယ္ ေက်ာက္စိမ္းတူးေဖာ္ေရးအက်ဳိးအျမတ္အမ်ားစုကို ဒလေဟာရယူထားျခင္းကဲ့သို႔ ႏိုင္ငံ့သယံဇာတမ်ားအား လုယက္သိမ္းပိုက္ျခင္းျဖင့္ ခ်မ္းသာၾကြယ္၀ခဲ့ၾကသည္။ ၎တို႔သည္ ႏိုင္ငံေတာ္ဘ႑ာထဲသို႔ မဆိုစေလာက္မွ်သာ ၀င္ေရာက္ခဲ့ၾကၿပီး၊ တူးေဖာ္ေရးလုပ္ငန္းေဆာင္ရြက္သူမ်ား၊ ေျမယာသိမ္းပိုက္ခံရသူမ်ားအား ျပန္လည္ေပးဆပ္ပင္လွ်င္ မရိွသေလာက္ နည္းပါးလွေပသည္။ ႏိုင္ငံတကာျခစားမႈမ်ားကို အထူးျပဳေလ့လာေသာ Global Witness အဖြဲ႕က ၂၀၁၄ ခုႏွစ္၌ ေက်ာက္စိမ္းတစ္မ်ဳိးတည္းမွာပင္ အေမရိကန္ေဒၚလာ ၃၁ ဘီလီယံအထိ စာရင္းေပ်ာက္ေရာင္းခ်မႈ ရိွခဲ့သည္ဟု ထုတ္ေဖာ္ထား၏။ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ တရား၀င္ ျပည္ပပို႔ကုန္စုစုေပါင္းတန္ဖိုးကား ေဒၚလာ ၁၁ ဘီလီယံမွ်သာ ရိွေနသည္ကို ေတြ႕ရေလသည္။

    ဤသို႔ေသာ အခ်ဳိးမညီမွ်မႈမ်ားေၾကာင္း အစိုးရသစ္အေနျဖင့္ ေရွ႕ဆက္လုပ္ကိုင္ရန္ ေငြအင္အား လိုအပ္ေပေတာ့မည္။ သတၳဳတူးေဖာ္ေရးကုမၸဏီမ်ားအတြင္း အေျခခံက်က် ေျပာင္းလဲျပဳျပင္ဖို႔လည္း လိုအပ္လာေပမည္။ ထိုအခါ အစိုးရသစ္သည္ စစ္တပ္၏ခရိုနီမ်ား၊ ၎တို႔၏အက်ဳိးတူပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္သူမ်ားႏွင့္ ထိပ္တိုက္ေတြ႕ရေတာ့မည္ျဖစ္၏။

    ၎တို႔အနက္ အခ်ဳိ႕က ေျပာင္းလဲရန္ဆႏၵရိွေၾကာင္း၊ NLD ႏွင့္ လက္တြဲလုပ္ေဆာင္လိုေၾကာင္း လကၡဏာကို ျပသၾကသည္။ အျမင္က်ယ္ျခင္းႏွင့္ ၿပိဳင္ဆိုင္ျခင္းသေဘာတရားကို လက္ခံႏိုင္ေပလိမ့္မည္။ သို႔ေသာ္ ထိုသို႔မဟုတ္ၾကသူက မ်ားသည္။ ဆက္သြယ္ေရးႏွင့္မီဒီယာကဲ့သို႔ေသာ က႑အနည္းအက်ဥ္းေလာက္သာ ပြင့္လင္းသည့္ ၿပိဳင္ဆိုင္မႈဖက္သို႔ တိုး၀င္လာၾကေသာ္လည္း အမ်ားစုမွာ ကန္႔သတ္ခံထားရဆဲျဖစ္၏။ ေဒၚစုၾကည္သည္ စစ္တပ္၏အက်ဳိးစီးပြားႏွင့္စပ္လ်ဥ္း၍ မည္သည့္အတိုင္းအတာႏွင့္ မည္သို႔ရင္ဆိုင္မည္ကို ရွင္းလင္းစြာ မသိရေသး။ မည္သို႔ဆိုေစ ဆယ္စုႏွစ္မ်ားစြာ ကေမာက္ကမျဖစ္ေနမႈမွ နာလန္ျပန္ထူႏိုင္ျခင္းရိွမရိွဟူသည္ သူမ၏ အေျဖရွာမႈ၌ မူတည္ေနမည္ျဖစ္ေပသည္။

    ရန္ကုန္ၿမိဳ႕စြန္ရိွ လုပ္ငန္းခြင္၀င္ရန္ ထရပ္ကားေပၚ လုိက္ပါသြားေနေသာ လုပ္သားမ်ားကို ေတြ႕ရစဥ္ (ဓာတ္ပံု – YE AUNG THU/AFP/Getty Images, စက္တင္ဘာ ၂၁၊ ၂၀၁၅)

    (Foreign Policy မွ Richard Cockett ေရးသားေသာ “Can Aung San Suu Kyi Save Burma’s Economy?” ေဆာင္းပါးကိုမွီး၍ ျမင့္မိုရ္ေမာင္ေမာင္ မွ ျပန္ဆိုေရးသားသည္။)

  • မႏၱေလးတကၠသိုလ္ကို ပစ္မထားၾကပါႏွင့္

    မႏၱေလးတကၠသိုလ္ကို ပစ္မထားၾကပါႏွင့္

    Mandalay University

    ဆူးငွက္

    တကယ္ေတာ့ မႏၲေလးတကၠသိုလ္ဟာ ျမန္မာလူမ်ဳိး မ်ားရဲ႕ ဝံသာႏုစိတ္နဲ႔ ဇာတိမာန္သက္သက္ကတစ္ဆင့္ အေျမာ္အျမင္ႀကီးစြာ ေပၚေပါက္ ခဲ့ရတဲ့ ျမန္မာေတြ မ်ဳိးေစ့ခ်၊ ပ်ဳိးေထာင္၊ ေပါင္းသင္၊ ရွင္သန္၊ ႀကီးထြား၊ ပြင့္လန္းခဲ့တဲ့ ျမန္မာအမ်ဳိးသားတကၠသိုလ္ႀကီး ျဖစ္ပါ တယ္။ အဂၤလိပ္ အစိုးရရဲ႕ တကၠသိုလ္အက္ဥပေဒကို မေက်နပ္လို႔ ရန္ကုန္တကၠ သိုလ္ေက်ာင္းသားေတြ စတင္ ခဲ့တဲ့ သပိတ္တိုက္ပြဲရဲ႕ အသီးအပြင့္ လည္းျဖစ္ပါတယ္။ ဒီအသီးအပြင့္ေၾကာင့္ ၁၉၂၅ ခုႏွစ္မွာ မႏၲေလး ၿမိဳ႕မိၿမိဳ႕ဖမ်ား အားထုတ္မႈနဲ႔ မႏၲေလးဥပစာေကာလိပ္ ဖြင့္လွစ္ခြင့္ရခဲ့တယ္။

    ၁၉၂ဝ ျပည့္ႏွစ္ ပထမေက်ာင္းသားသပိတ္ႀကီး စတင္ ေပၚေပါက္ လာခဲ့ၿပီးေနာက္ အမ်ဳိးသားေက်ာင္း၊ အမ်ဳိး သားေကာလိပ္နဲ႔ အမ်ဳိးသားပညာေရး ေတာင္းဆိုမႈေတြနဲ႔ အတူ အထက္ဗမာျပည္ မႏၲေလးၿမိဳ႕မွာလည္း ဥပစာ ေကာလိပ္တစ္ခုဖြင့္လွစ္ေပးဖို႔ မႏၲေလးမွာရွိၾကတဲ့ ဗဟို စည္ဦးဘဦး၊ ေက်ာက္စာဝန္ေတာ္စိန္ခိုႏွင့္ ရေသ့ႀကီး ဦးခႏၲီတို႔ ဦးေဆာင္ၿပီး မႏၲေလးၿမိဳ႕လူထုက ေတာင္းဆိုၾက ပါတယ္။ အကယ္၍ အဂၤလိပ္အစိုးရက မလိုက္ေလ်ာရင္ မႏၲေလးၿမိဳ႕ လူထုအေနနဲ႔ ကိုယ့္အလွဴေငြနဲ႔ကို၊ ကိုယ့္ၿမိဳ႕မွာ ကိုယ့္ေကာလိပ္ ကိုယ္ကိုယ္တိုင္ ဖြင့္ၾက မယ္လို႔တင္ျပလာၾကတယ္။ ႏိုင္ငံေရးမ်က္ႏွာစာ မွာလည္း ဂ်ီစီဘီေအ ဦးခ်စ္လႈိင္က ဦးေဆာင္ၿပီး ေတာင္းဆိုၾက တယ္။ တစ္ဆက္တည္း ဝံသာႏုေခါင္းေဆာင္ ဦးဘေဘ က ဥပေဒျပဳေကာင္စီမွာ ၁၉၂ဝ ျပည့္ႏွစ္ တကၠသိုလ္ အက္ဥပေဒကို ျပင္ဆင္ဖို႔ ဥပေဒအၾကမ္း တင္ခဲ့တယ္။ ပထမအဆင့္အေနနဲ႔ ၁၉၂၄ ခုႏွစ္ ဧၿပီလမွာ အစိုးရက ဥပေဒကို ျပင္ဆင္ဖို႔ အတည္ျပဳေပးခဲ့ရတယ္။ ဒါ့အျပင္ ၁၉၂၄ ခုႏွစ္ ျပင္ဆင္ခ်က္ ဥပေဒအရ အထက္ဗမာျပည္မွာ ဥပစာေကာလိပ္ကို စတင္ ဖြင့္လွစ္ဖို႔ ေကာ္မတီဖြဲ႕စည္း ႏိုင္ခဲ့တယ္။ ဒါေၾကာင့္ အထက္ဗမာျပည္ အတြက္ ဥပစာ ေကာလိပ္ကို မႏၲေလးၿမိဳ႕ေတာင္ျပင္ ေဗာဓိကုန္းရပ္ကြက္ မွာရွိတဲ့ သိပၸံေက်ာင္းဝင္းထဲက တစ္ထပ္အုတ္တိုက္နီ ကေလးမွာ ၁၉၂၅ ခုႏွစ္ ဇူလိုင္ ၄ ရက္မွာ စတင္ ဖြင့္လွစ္ခဲ့ပါတယ္။

    အခုမႏၲေလးတကၠသိုလ္ဝင္းထဲ အဝင္မုခ္ဦး အေက်ာ္လမ္းအေရွ႕ဘက္က အုတ္တိုက္နီေလးပါ။ တကၠသိုလ္သက္တမ္းတစ္ေလွ်ာက္လုံး အင္ဂ်င္နီယာ ႐ုံး အျဖစ္ ဖြင့္လွစ္ခဲ့တဲ့ေနရာေလးပါပဲ။ အခုလက္ရွိျမင္ေနရ တဲ့ မႏၲေလး တကၠသိုလ္ ပင္မအေဆာက္အအံုႀကီးကေတာ့ ၁၉၂၁ ခုႏွစ္မွာ အုတ္ျမစ္ခ်ၿပီး ၁၉၂၄ ခုႏွစ္မွာ စိုက္ပ်ဳိး ေရး သိပၸံ႐ုံးအျဖစ္ ဖြင့္လွစ္ခဲ့တာပါ။

    မႏၲေလးဥပစာေကာလိပ္ စၿပီးဖြင့္လွစ္ေတာ့ ေကာလိပ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးအဖြဲ႕မွာ ကပၸတိန္ေက်ာ္ၫြန္႔က သဘာပတိအျဖစ္ေဆာင္ရြက္တယ္။ မစၥတာ ထင္ဝီ (M.A)က ေက်ာင္းအုပ္ႀကီးနဲ႔ အဂၤလိပ္ဘာသာကထိက၊ ဦးဖိုးသာ (M.Sc)က ႐ူပေဗဒနဲ႔ ဓာတုေဗဒကထိက၊ ဦးလွေပၚဦး (M.A) က သခ်ၤာကထိက၊ ဦးဘက်ား(B.A)က ပါဠိျမန္မာစာ၊ မစၥတာအက္စ္ဒါမိုဒါရမ္က သိပၸံ ပညာ နည္းျပတို႔ ျဖစ္ၾကတယ္။ မႏၲေလးဥပစာေကာလိပ္ စဖြင့္ေတာ့ ေက်ာင္း သူႏွစ္ေယာက္အပါအဝင္ ေက်ာင္းသား ၃၁ ေယာက္ရွိတယ္။ ဖြင့္လို႔ တစ္ႏွစ္အၾကာ ၁၉၂၆ ခုႏွစ္ ၾသဂုတ္လေရာက္ေတာ့ ဥပေဒျပဳေကာင္ စီမွာ ေရႊေတာင္ ၾကားပါတီက မႏၲေလးဥပစာေကာလိပ္က ေက်ာင္းသား နည္းလို႔ ပိတ္ပါဆိုၿပီး အဆိုတင္တယ္။ ဒါေပမယ့္ မေအာင္ျမင္ခဲ့ဘူး။ မႏၲေလးဥပစာ ပိတ္ပင္ေရးအစီအစဥ္ ကေတာ့ ေဒသစြဲ၊ ပုဂၢိဳလ္စြဲအေနနဲ႔ ေနာက္မဆုတ္ဘူး။ ၁၉၃ဝ ျပည့္ႏွစ္ေရာက္ေတာ့ မႏၲေလးဥပစာေကာလိပ္ပိတ္ ေရး အစီအစဥ္နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး မႏၲေလးၿမိဳ႕ ၿမိဳ႕မိၿမိဳ႕ဖေတြ ကလည္း ကန္႔ကြက္ၾကတယ္။ အိမ္ေတာ္ရာ ၁၄ ခန္း ဇရပ္မွာလည္း ေက်ာင္းသားေတြက ရဟန္းပ်ဳိသမဂၢ၊ ေစ်းခ်ဳိေတာ္၊ မႏၲေလးၿမိဳ႕ခံေတြနဲ႔အတူ ကန္႔ကြက္သပိတ္ ေမွာက္ၾကတယ္။ ဒါေၾကာင့္ မႏၲေလးဥပစာေကာလိပ္ ပိတ္ေရးကိစၥဟာ ေအာင္ျမင္မသြားခဲ့ပါဘူး။ အဂၤလိပ္အစိုးရ အေနနဲ႔ ကမၻာ့ႏိုင္ငံေရးခ်ိန္ခြင္လွ်ာ အေျပာင္းအလဲေၾကာင့္ အက်ပ္အတည္း က်ေရာက္ေနတာေၾကာင့္လည္းျဖစ္ပါတယ္။ ဒီလိုနဲ႔စစ္ႀကီးျဖစ္ပြားေတာ့ ဖြင့္လွစ္ဆဲမႏၲေလး ဥပစာေကာလိပ္ကို ဥပစာေကာလိပ္ရဲ႕ ေက်ာင္းသား ေဟာင္းတစ္ေယာက္ျဖစ္ခဲ့ၿပီး လက္ရွိဥပစာေကာလိပ္ ဓာတုေဗဒဆရာျဖစ္သူ ဦးကိုေလး (ေဇယ်ာေမာင္)က ေစာင့္ေရွာက္ရတယ္။ မႏၲေလးကိုလည္း စစ္ေရာက္ေရာ ဥပစာေကာလိပ္လည္း ပိတ္လိုက္ရတယ္။

    စစ္ႀကီးၿပီးေတာ့ မႏၲေလးဥပစာေကာလိပ္ျပန္ဖြင့္လွစ္ ႏိုင္ေရးကို ဆရာႀကီးဦးရာဇတ္နဲ႔ ဆရာဦးကိုေလး (ေဇယ်ာေမာင္)တို႔ပဲ ျပန္လည္ ဦးေဆာင္ ေဆာင္ရြက္ၾက တယ္။ အဂၤလိပ္အစိုးရအေနနဲ႔ကေတာ့ မသိလိုက္မသိ ဘာသာပါပဲ။ စစ္ႀကီးအၿပီး ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းဦးေဆာင္တဲ့ ဖဆပလအစိုးရ ဖြဲ႕ေတာ့ ဦးရာဇတ္ ဝန္ႀကီးတာဝန္အယူ ရန္ကုန္ေရာက္စဥ္ မႏၲေလးဥပစာေကာလိပ္ဖြင့္လွစ္ႏိုင္ေရးကို ဆရာဦးကိုေလးနဲ႔ ထပ္မံႀကိဳးစား ၾကျပန္တယ္။ ဒါေၾကာင့္ ၁၉၄၇ ခုႏွစ္ ေမ ၂၉ ရက္မွာပဲ ဆရာဦးကိုေလး (ေဇယ်ာေမာင္)ကို ေက်ာင္းအုပ္ႀကီးအျဖစ္ခန္႔အပ္ၿပီး မႏၲေလး ဥပစာေကာလိပ္ ျပန္လည္ဖြင့္လွစ္ဖို႔ တာဝန္ေပး လိုက္ပါတယ္။

    စစ္ႀကီးေၾကာင့္ ပ်က္စီးသြားတဲ့ ပရိေဘာဂေတြ၊ ေက်ာင္းေဆာင္ေတြ ျပန္ လည္ ရရွိဖို႔ အခက္အခဲအမ်ဳိးမ်ဳိးကို ဆရာဦးကိုေလး(ေဇယ်ာေမာင္)ဟာ ႀကိဳးစားေက်ာ္ျဖတ္ၿပီး ၁၉၄၈ ခုႏွစ္ ဇြန္လေရာက္မွ မႏၲေလးယူနီဗာ စီတီေကာလိပ္ အျဖစ္ ျပန္လည္ဖြင့္လွစ္ႏိုင္ခဲ့တာပါ။ စိုက္ပ်ဳိးေရးသိပၸံ႐ုံး အျဖစ္ အသုံးျပဳဆဲျဖစ္တဲ့ ပင္မအေဆာင္ႀကီးကိုလည္း မႏၲေလးယူနီဗာ စီတီေကာလိပ္ ပင္မစာသင္ေဆာင္ႀကီး အျဖစ္ ခမ္းနားစြာ ဖြင့္လွစ္ႏိုင္ခဲ့ ပါတယ္။ မႏၲေလးယူနီဗာ စီတီေကာလိပ္ဖြင့္ပြဲကို မႏၲေလးၿမိဳ႕ လူထုကလည္း ဝမ္းပန္းတသာ ပါဝင္ဆင္ႏႊဲၾကတယ္။

    မႏၲေလးယူနီဗာစီတီေကာလိပ္ဖြင့္လွစ္ႏိုင္ေရးကို အစြမ္းကုန္ႀကိဳးစားခဲ့တဲ့ ဆရာႀကီး ဦးရာဇတ္ကေတာ့ ဖြင့္ပြဲမတိုင္ခင္ ၁၉၄၇ ခုႏွစ္ ဇူလိုင္ ၁၉ ရက္ကပဲ မသမာသူတို႔ လုပ္ႀကံမႈေၾကာင့္ ကြယ္လြန္ခဲ့ရွာၿပီေပါ့။

    ဒီဥပစာေကာလိပ္ကလည္း အတိုက္အခံ အခက္ အခဲအမ်ဳိးမ်ဳိးၾကားက ႐ုန္းကန္ၿပီး ဆရာႀကီးဦးရာဇတ္နဲ႔ ဆရာဦးကိုေလး (ေဇယ်ာေမာင္) တို႔ ေက်းဇူးေၾကာင့္ ၁၉၄၈ ခုႏွစ္ ဇြန္လမွာ မႏၲေလးယူနီဗာစီတီေကာလိပ္ အျဖစ္ အဆင့္ျမႇင့္တင္ ဖြင့္လွစ္ႏိုင္ခဲ့ၿပီးတဲ့ေနာက္ ၿမိဳ႕မိၿမိဳ႕ဖေတြ ဆက္လက္ အားထုတ္ႀကိဳးပမ္းခဲ့ၾကလို႔လည္း ၁၉၅၈ ခုႏွစ္ ဇြန္ ၁ ရက္မွာ မႏၲေလး တကၠသိုလ္အျဖစ္ သီးျခား ရပ္တည္ခဲ့တယ္။ ေျပာင္းလဲလာတဲ့ ပညာေရး စနစ္ ေတြေၾကာင့္ ၁၉၆၄ ခုႏွစ္မွာ မႏၲေလးဝိဇၨာႏွင့္ သိပၸံ တကၠသိုလ္ အသြင္ေျပာင္းခဲ့ရတယ္။ ၁၉၈ဝ ျပည့္ႏွစ္မွာ ေတာ့ မႏၲေလးတကၠသိုလ္ဆိုတဲ့ မူလအမည္နဲ႔ တည္ရွိခဲ့ တာပါ။

    မႏၲေလးဥပစာေကာလိပ္မွသည္ မႏၲေလးတကၠသိုလ္ ဆိုတဲ့ ျဖတ္သန္းမႈ သမိုင္းရွည္ႀကီးအတြင္း ဒီတကၠသိုလ္ ႀကီးက ဂုဏ္ေရာင္ေျပာင္တဲ့ ႏိုင္ငံေရး သမားေတြ၊ ကဗ်ာဆရာ၊ စာေရးဆရာ၊ သတင္းစာဆရာႀကီးေတြ၊ အရပ္ ဘက္၊ စစ္ဘက္ဆိုင္ရာ အမႈထမ္းေတြ၊ ဌာနဆိုင္ ရာ ပညာရွင္ႀကီးေတြ၊ ပါေမာကၡႀကီးေတြ ေမြးထုတ္ေပးခဲ့ ႐ုံမက အႏုပညာရွင္ေပါင္းမ်ားစြာ၊ အားကစားသမား ေပါင္းမ်ားစြာလည္း ေမြးထုတ္ေပးခဲ့ပါတယ္။

    အခု… ေခတ္ေျပာင္း စနစ္ေျပာင္းခ်ိန္ ရန္ကုန္ တကၠသိုလ္ႀကီးရဲ႕ ျပန္ လည္ေမြးဖြားျခင္း အတိတ္ေကာင္း နိမိတ္ေကာင္းေတြနဲ႔အတူ သမိုင္းအစဥ္အလာႀကီးမားတဲ့ မႏၲေလးတကၠသိုလ္ႀကီးကလည္း ဒီအခ်ိန္အခါေကာင္းမွာ လမ္းေၾကာင္းမွန္ေပၚ ျပန္လည္ႏိုးထ ရွင္သန္ဖို႔ ေကာင္းပါ တယ္။

    တကယ္ေတာ့ ၁၉၂၅ ခုႏွစ္မွာ ဖြင့္လွစ္ခဲ့တဲ့ မႏၲေလး ဥပစာေကာလိပ္ဟာ ၂ဝ၁၆ ခုႏွစ္မွာ ၉၁ ႏွစ္တင္းတင္း ျပည့္ပါၿပီ။ ဒါဟာ မႏၲေလးအတြက္ သာမက တစ္မ်ဳိးသား လုံးအတြက္ ေကာင္းေမြပါပဲ။

    ပညာေရးကို အထူးဦးစားေပးၿပီး ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲၾကမယ့္ ေခတ္ေျပာင္း စနစ္ေျပာင္းမွာ သက္ေတာ္ရွည္ မႏၲေလး တကၠသိုလ္ကိုလည္း ပစ္မထား ၾကပါႏွင့္…။ ။

    ၁၉၊၄၊ ၂၀၁၆ ေၾကးမံု သတင္းစာမွ ကူးယူေဖာ္ျပသည္။