Category: သုတ၊ရသႏွင့္အေထြေထြ

ဇန္န၀ါရီ ၁၁၊ ၂၀၁၆
M-Media

– ဒုစ႐ုိက္ၿမိဳ႕ေတာ္ မိုင္းလား….

မုိင္းလားဆုိသည္မွာ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္တည္ရွိေသာ ၿမိဳ႕ငယ္ေလးတစ္ခု။ သုိ႔ေသာ္လည္း ေလာင္းကစား၊ ျပည့္တန္ဆာ၊ မူးယစ္ေဆးႏွင့္ တရားမ၀င္ တိရိစၦာန္ကုန္သြယ္မႈတုိ႔ ေပါမ်ားျပန္႔ႏွံ႔သည့္အတြက္ေၾကကာင့္ ျမန္မာအစုိးရ အာဏာပုိင္မ်ားကေတာ့ “အထူးေဒသ ၄” ဟု ေခၚၾကသည္။

ၿမိဳ႕အတြင္းရွိ ေစ်းမ်ားသုိ႔ ေလွ်ာက္ၾကည့္ပါက က်ားလက္သည္းမွ ဆင္သားေရအထိ မည္သည့္ တိရစၦာန္ထြက္ကုန္ကုိမဆုိ ေတြ႕ျမင္နုိင္ၿပီး ထုိထြက္ကုန္အမ်ားစုအား ေဆးဘက္ဆုိင္ရာ ရည္ရြယ္ခ်က္ျဖင့္ ေရာင္းၾက၀ယ္ၾကျခင္းျဖစ္သည္။ အစားအေသာက္အတြက္ ဆုိလွ်င္ေတာ့ ပုရြက္စားေကာင္း၊ ၀က္၀ံနက္ႏွင့္ ျမန္မာ စပါးအံုးေမြးႀကီမ်ားကုိလည္း ေတြ႕ျမင္ႏုိင္ၿပီး သတ္ျဖတ္ထားသည့္ ထုိအေကာင္ပေလာင္မ်ားကုိ စိတ္တုိင္းက် ခုတ္ထစ္ေရာင္းခ်ေပးေလသည္။

ညအိပ္ညေန စီးပြားေရးသမားဆုိလွ်င္ေတာ့ ဇိမ္မယ္မ်ားစာရင္းကုိ နံရံတြင္ကပ္ထားသည့္ ဟုိတယ္မ်ားကုိ ေရြးခ်ယ္ႏုိင္သည္။

ေပ်ာ္စရာရွာသည့္ ကမၻာလွည့္ခရီးသြားမ်ားအတြက္လည္း ျပႆနာမရွိ။ ကာစီႏုိေလာင္းကစား၀ုိင္းမ်ားလည္း မုိင္းလားၿမိဳ႕တစ္း၀ုိက္တြက္ လက္ညိႇဳးထုိးမလြဲသလုိ စိတ္ႂကြေဆးျပား၊ ခုိးရာပါကားႏွင့္ ပစၥတုိမ်ားကိုလည္း ေဖာေဖာသီသီ ရရွိႏုိင္ေလသည္။

ထုိထုိေသာ ဒုစ႐ုိက္လုပ္ငန္းမ်ား တည္ရွိရာ မုိင္းလားၿမိဳ႕မွာ အဘယ္ၿမိဳ႕နည္း။

ၿငိမ္းခ်မ္းေရး သေဘာတူညီခ်က္ ပ်က္သုဥ္းမႈမွ ေပၚထြက္လာသည့္ ၿမိဳ႕ျဖစ္သည္။ ထုိေဒသကုိ စုိင္းလြန္းဟုေခၚသည့္ စစ္ဘုရင္က ကြပ္ကဲအုပ္ခ်ဳပ္ျခင္းျဖစ္သည္။ လက္နက္ကုိင္တပ္သား ေထာင္ေပါင္းမ်ားစြာကုိ စုစည္းၿပီး အာဏာစြန္႔လႊတ္ရန္ ျငင္းဆန္ခဲ့ၿပီးေနာက္ ဆုိင္းလြန္းမွာ လုပ္ခ်င္သည္ကုိ လုပ္ခြင့္ရွိေသာ အာဏာႏွင့္အတူ မုိင္းလားၿမိဳ႕မွာလည္း သီးျခားလြတ္လပ္ေသာၿမိဳ႕ ျဖစ္လာခဲ့သည္။

မူအရ ျမန္မာႏုိင္ငံ၏ အစိတ္အပုိင္းျဖစ္ေနေသာ္လည္း လက္ေတြ႕တြင္ထုိကဲ့သုိ႔မဟုတ္။ ေဒသအတြင္း အမ်ားဆံုး အသံုးျပဳသည့္ ေငြေၾကးမွာ တ႐ုတ္ယြမ္ေငြျဖစ္သည္။ လွ်စ္စစ္၊ ဖုန္းလုိင္းမ်ားကလည္း တ႐ုတ္ျပည္မွပင္ျဖစ္ၿပီး ေျပာသည့္စကားမွာလည္း တ႐ုတ္စကားျဖစ္သည္။ ထုိ႔ျပင္ အခ်ိန္သတ္မွတ္မႈမွာလည္း ျမန္မာႏုိင္ငံ၏ အျခားေသာ ေဒသမ်ားႏွင့္မတူဘဲ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံ ၿမိဳ႕ေတာ္ေဘဂ်င္း၏ စံေတာ္ခ်ိန္ကုိ အသံုးျပဳေလသည္။

ထုိကဲ့သုိ႔ ကြဲျပားျခားနားေနမႈမွာ ေလာင္းကစားလုပ္ရန္၊ ႏုိင္ငံကူးလက္မွတ္ သုိ႔မဟုတ္ အေထာက္အထားစာရြက္စာရြက္မ်ားကုိ အသံုးျပဳ၀င္ေရာက္ျခင္းကုိ မလုိလားဘဲ တရားမ၀င္ကုန္ပစၥည္းမ်ား၀ယ္ယူရန္အတြက္ တ႐ုတ္ခရီးသြားမ်ား နယ္စပ္ျဖတ္ေက်ာ္ကာ ၀င္ေရာက္လာျခင္းေၾကာင့္လည္း ျဖစ္ေလသည္။

ၿမိဳ႕တြင္းရွိ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းႀကီးမ်ားကုိ တ႐ုတ္သူေဌးႀကီးမ်ားက လွ်ိဳ႕၀ွက္ ပုိင္ဆုိင္ထားၾကၿပီး ၎တုိ႔၏ ကာစီႏုိ၀ုိင္းမ်ား၊ ဟုိတယ္မ်ားကုိ တ႐ုတ္နယ္နမိတ္အျပင္ဘက္ ေငြေၾကးခ၀ါခ်ရာတြင္ အသံုးျပဳၾကသည္။

ျမန္မာႏုိင္ငံႏွင့္ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံတုိ႔တြင္ တရားမ၀င္ဟု သတ္မွတ္ထားသည့္ လုပ္ရပ္မ်ားက မုိင္လားၿမိဳ႕တြင္ အေရးယူခံရမႈ မရွိေသာေၾကာင့္ ၿမိဳ႕အတြင္းတြင္ ဥပေဒစုိးမုိးေရးအဖြဲ႕မ်ား မရွိဟု ေယဘူယ်အားျဖင့္ ယူဆ၍ရသည္။ ထုိ႔ျပင္ တ႐ုတ္ခရီးသြားမ်ား၊ ေစ်းကြက္က်ယ္ျပန္႔လာမႈ၊ ျပည့္တန္ဆာလုပ္ငန္း ျမင့္တက္လာျခင္းႏွင့္ မ်ိဳးတုန္းမည့္အႏၱရာယ္ရွိေနေသာ တိရစၦာန္မ်ား စေတးခံရမႈတုိ႔မွတစ္ဆင့္ ေငြေၾကးမ်ားကလည္း မုိင္းလားၿမိဳ႕ရွိ စီးပြားေရးတြင္ ပုိ၍ပုိ၍ စီး၀င္ေနေလသည္။

ထုိၿမိဳ႕၏ သားရဲတိရိစၦာန္မ်ားကုိ ႏွစ္သက္မႈက မ်ိဳးတုနး္မည့္အႏၱရာယ္ရွိေနသည့္ တိရစၦာန္မ်ိဳးစိတ္မ်ားကုိ ဆုိးရြားစြာ ထိခုိက္ေလသည္။ သား႐ုိင္းတိရစၦာန္မ်ားထိန္းသိမ္းေရး ေဆာင္ရြက္သူမ်ားကေတာ့ မုိင္းလားႏွင့္ ၿမိဳ႕တြင္းရွိ ေစ်း မ်ားကို ထိန္းခ်ဳပ္မႈမရွိေသာေၾကာင့္ တ႐ုတ္ႏွင့္ ျမန္မာအစုိးရတုိ႔ကုိ ျပစ္တင္ေျပာၾကားခဲ့သည္။ ရွားပါးတိရစၦာန္မ်ားႏွင့္ မ်ိဳးတုန္းေတာ့မည့္ တိရစၦာန္မ်ားကို မုိင္းလားတြင္ ေရာင္းခ်ျခင္းက ႏွစ္ႏုိင္ငံစလံုး၏ သစ္ေတာမ်ားတြင္မကဘဲ အာဖရိကကဲ့သုိ႔ ေ၀းလံသည့္ေဒသရွိ သစ္ေတာမ်ားမွ မ်ိဳးတုန္းမည့္အႏၱရာယ္ရွိသည့္ တိရစၦာန္အေရအတြက္ကိုပင္ က်ဆင္းေလသည္။

သား႐ုိင္းတိရစၦာန္ ထိမ္းသိမ္းေစာင့္ေရွာက္ေရးအဖြဲ႕ Traffic မွ ေဒါက္တာနစ္ဂ်မန္က ၿမိဳ႕တြင္းသုိ႔ လွည့္လည္ၾကည့္႐ႈခဲ့ရာ မူလအတုိင္းရွိေနသည့္ ဆင္စြယ္ ၄၉ ေခ်ာင္းႏွင့္ ဆင္စြယ္ျဖင့္လုပ္ထားသည့္ပစၥည္း ၃၃၀၀ ခန္႔ကုိ ေတြ႕ရွိခဲ့သည္ဟု ၎က ေျပာၾကားခဲ့သည္။

“ပုန္းတာကြယ္တာမ်ိဳး လံုး၀မရွိဘူးဗ်။ ေပၚတင္ပဲ။ ေရာင္းေနတဲ့ ပမာဏေတြက ေၾကာက္စရာႀကီး” ဟု ေဒါက္တာ ေျပာၾကားခဲ့သည္။

မုိင္းလားရွိ တရားမ၀င္ကုန္သြယ္မႈမ်ားတြင္ တ႐ုတ္လူမ်ိဳးမ်ား ေျခ႐ႈပ္ေနၾကေသာ္လည္း တ႐ုတ္အစုိးရကေတာ့ ထုိေဒသႏွင့္ အဆက္ျဖတ္ရန္ ႀကိဳးစားခဲ့သည္။ လြန္ခဲ့သည့္ ၁၀ ႏွစ္က ၿမိဳ႕တြင္းရွိ ကာစီႏုိ၀ုိင္းမ်ားအားလံုးကုိ ပိတ္သိမ္းရန္အတြက္ တ႐ုတ္စစ္သားမ်ားမွာ နယ္စပ္ျဖတ္ေက်ာ္ ၀င္ေရာက္လာၾကသည္။ တ႐ုတ္အစုိးရတာ၀န္ရွိသူမ်ားက ၎တုိ႔ေျဖာင္ထားသည့္ ျပည္သူ႕ဘ႑ာမ်ားကုိ ကာစီႏုိေလာင္းကစားတြင္ လာေရာက္ ျဖဳန္းတီးျခင္းေၾကာင့္ျဖစ္ေလသည္။

သုိ႔ေသာ္လည္း စုိင္းလြန္းကေတာ့ တ႐ုတ္နယ္စပ္မွ ၁၀ မုိင္အကြာအေ၀းမွာပင္ ကာစီႏုိေလာင္းကစား႐ံုမ်ားကုိ ထပ္မံတည္ေဆာက္ခဲ့ေလသည္။

၂၀၁၂ ခုႏွစ္တြင္ ေက်ာ္ၾကားလာသည့္ အင္တာနက္ေလာင္းကစားမႈမ်ားကုိ ပိတ္ပစ္ရန္ ႀကိဳးပမ္းမႈအျဖစ္ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံမွာ မုိင္းလားေဒသအတြင္းအသံုးျပဳေနသည့္ ဖုန္းလုိင္းမ်ားကုိ ျဖတ္ေတာက္ပစ္ခဲ့သည္။

သုိ႔ေသာ္လည္း စုိင္းလြန္းက အြန္လုိင္းေလာင္းကစားကုိ ႀကိဳက္ႏွစ္သက္သည့္ စီးပြားေရးသမားမ်ား၏ အိတ္ကပ္ထဲမွ ေငြမ်ားကုိ ႏႈိက္ယူရန္ ၿဂိဳဟ္တုစေလာင္းႀကီးမ်ားကုိ တပ္ဆင္လုိက္ေလသည္။

တ႐ုတ္ႏုိင္ငံက ဆႏၵရွိလွ်င္ မုိင္းလားေဒသအတြင္းသုိ႔ ၎တုိ႔ႏုိင္ငံသားမ်ား ခရီးသြားလာမႈကုိ ပိတ္ပင္ႏုိင္သည္။ သုိ႔ေသာ္လည္း ယူနန္ျပည္နယ္ႏွင့္ မုိင္းလားတုိ႔၏ စီးပြားေရးဆက္သြယ္မႈမွာ အလြန္ခုိင္မာေနၿပီး၊ မုိင္းလားမွ ေငြေၾကးအေျမာက္အျမား စီး၀င္ေနျခင္းေၾကာင့္ ထုိသုိ႔ မလုပ္ျခင္းျဖစ္သည္။ ယူနန္ရွိ လူမႈသိပၸံအကယ္ဒီမွ တ႐ုတ္-ျမန္မာ ဆက္ဆံေရး ကၽြမ္းက်င္သူ ဇူ ဇန္နင္းက

“ခရီးသြားလုပ္ငန္းကုိ လံုး၀ ပိတ္ပင္လုိက္ရင္ ကာစီႏုိထက္ကုိ ပုိၿပီး အထိနာမွာပါ။ ျပည္နယ္စီးပြားေရးကုိ ေထာက္ပံ့ ေပးေနတဲ့ လုပ္ငန္းေတြကုိ ေတာ္ေတာ္ေလး ထိခုိက္သြားပါလိမ့္မယ္” ဟု ေျပာၾကားခဲ့သည္။

ကာစီႏုိေလာင္းကစား၀ုိင္းႏွင့္ ဟုုိတယ္အသင္းမ်ား ထပ္မံေဆာက္လုပ္ေနမႈေၾကာင့္ မုိင္းလားၿမိဳ႕ကေတာ့ ဆက္လက္ႀကီးထြားေနအံုးမည္ျဖစ္သည္။ သုိ႔ေသာ္လည္း အေဆာက္အဦးမ်ားက ေဘးအႏၱရာယ္ကင္းရွင္းမႈ လံုး၀မရွိ။ ကုန္က်စားရိတ္မ်ားခုိျခင္းႏွင့္ အလ်င္အျမန္ၿပီးလုိျခင္းတုိ႔ေၾကာင့္ျဖစ္သည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ ငလ်င္လႈပ္ပါက ၿပိဳက်မည့္အႏၱရာယ္ရွိေနသည္။

သုိ႔ေသာ္လည္း ထုိအေၾကာင္းအရင္းက ၿမိဳ႕ပ်က္စီးမည့္ တစ္ခုတည္းေသာ အေၾကာင္းအရင္းေတာ့မဟုတ္။

တစ္ေန႔ေန႔တစ္ခ်ိန္ခ်ိန္ ျမန္မာႏွင့္ တ႐ုတ္အစုိးရကတုိ႔ မုိင္းလား၏ မင္းမဲ့စ႐ိုက္စနစ္ႀကီးကုိ အဆံုးသတ္ရန္အတြက္ အေရးယူမႈ ျပဳလုပ္မည္ဟု ထင္ျမင္ေနသည္မ်ားလည္း ရွိေနသည္။ ထုိက့ဲ့သုိ႔ျဖစ္လာပါက ျပည့္တန္ဆာႏွင့္ ေလာင္းကစားသာသိၾကေသာ ေဒသခံျပည္သူမ်ားအေေနျဖင့္ မည္သုိ႔ ခံစားရမည္နည္း။ စိတ္ႂကြေဆးျပားမ်ားႏွင့္ လက္နက္မ်ားကလည္း မည္သုိ႔ ေရာက္သြားမည္နည္း။

Ref: Viralthread.com

ဇန္န၀ါရီ ၉၊ ၂၀၁၆

– ေန႔တစ္ေန႔ရဲ႕နံနက္ခင္းမွာ ျမန္မာ-တရုတ္နယ္စပ္အနီး ၿငိမ္သက္ေနတဲ့လူ႔အုပ္စု၀င္အားလံုးနီးပါးအတိုင္း ၀မ္းကြဲညီအစ္ကိုေတာ္စပ္တဲ့ လူငယ္ေလးသံုးဦးအတြက္ အရာရာကို စတင္ေျပာင္းလဲသြားေစခဲ့ပါတယ္။ နံနက္ခင္းေနေရာင္ေအာက္ထဲ ဒီကေလးငယ္ေတြက ညစ္စုတ္စုတ္လမ္းငယ္ေလးတစ္ခုမွာ လမ္းေလွ်ာက္ေနခဲ့ၾကတယ္။ အဲ့ဒီအခ်ိန္မွာပဲ ရုတ္တရက္ ႀကီးမားတဲ့ေပါက္ကြဲျခင္းတစ္ခုက တည္ၿငိမ္ေအးခ်မ္းမႈကို တစ္စစီ ေခ်မြပစ္လိုက္တယ္။

ဖုန္ေတြသဲမႈန္ေတြ ကင္းစင္သြားတဲ့အခါမွာေတာ့ သူတို႔တစ္ေတြဟာ ေသြအလိမ္းလိမ္းနဲ႔ ေျမျပင္ေပၚမွာ နာက်င္ခံစားျခင္းႀကီးစြာနဲ႔ လူးလိမ့္ေနပါေတာ့တယ္။ သူတို႔ကေတာ့ ျမန္မာ့စစ္မက္ေတြေၾကာင့္ ပ်က္စီးေနတဲ့နယ္စပ္ေဒသအတြင္း စြန္႔ပစ္က်န္ရစ္ေနတဲ့ ေျမျမွဳပ္မိႈင္းမ်ားရဲ႕ ေနာက္ဆံုးဓားစားခံေတြ ျဖစ္သြားရပါၿပီ။

“ကေလးသံုးေယာက္မွာ ႏွစ္ေယာက္က သတိလစ္ေနခဲ့တယ္။အသက္ရွဴမရေတာ့ဘူးလို႔ ညည္းတြားယင္း သတိလည္ေနတဲ့ ကေလးတစ္ေယာက္သာ က်န္ရစ္တယ္။ ဒီကေလးေတြ မရွင္ႏိုင္ေတာ့ဘူးလို႔ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ထင္မွတ္သြားခဲ့ၾကတယ္” လို႔ ဦးေလးတစ္ဦးျဖစ္သူ ေလာက္တံုးက ေျပာျပတယ္။

အဲ့ဒီ ေအာက္တိုဘာလေပါက္ကြဲမႈကေန ကေလးေတြ ျပန္ရွင္လာခဲ့တယ္။ ဒါေပမယ့္ ျပင္းထန္တဲ့ဒဏ္ရာေတြေၾကာင့္ နာလန္ထစ အေျခအေနမွာ ရိွေနဆဲပါ။

အသက္ ၁၀ ႏွစ္အရြယ္ လွ်ဳိပင္စင္းဟာ ေျခေထာက္ေတြ ျပတ္ထြက္သြားတယ္။ သူ႔ခႏၶာအထက္ပိုင္းမွာလည္း ခ်ဳပ္ရာဒဏ္ခ်က္ေတြ အျပည့္ပါပဲ။ အလားတူ အသက္ ၁၀ ႏွစ္အရြယ္ လွ်ဳိပင္က်င္းကလည္း ယာဖက္ဒူးေခါင္းအေရျပားျပန္ဆက္ထားရသလို မ်က္ေစ့တစ္လံုး ကြယ္ခဲ့ရတယ္။ အသက္ ၁၂ အရြယ္ လွ်ဳိက်န္းေရွာင္ကေတာ့ သူမရဲ႕ ယာဖက္ေျခသလံုးထဲ လက္သီးဆုပ္ေလာက္ ေပါက္ထြက္သြားၿပီး တစ္ကိုယ္လံုး ေလာင္ကၽြမ္းသြားရတယ္။ သူမဟာ ေဆးရံုတက္ေနရဆဲ ျဖစ္ၿပီး လြန္ခဲ့တဲ့ႏွစ္လေလာက္က ခႏၶာကိုယ္ထဲ နစ္ျမဳပ္ေနတဲ့ ေျမျမွဳပ္မိႈင္းအစအနေတြကို ဆရာ၀န္ေတြမွ ခြဲစိပ္ထုတ္ယူေနပါတယ္။

ဆယ္စုႏွစ္မ်ားစြာ ျပည္တြင္းစစ္ပြဲကာလအတြင္း စစ္တပ္ သို႔မဟုတ္ လက္နက္ကိုင္တိုင္းရင္းအုပ္စုေတြ ျမဳပ္ႏွံထားခဲ့တဲ့ ေျမျမွဳပ္မိႈ္င္းေတြေၾကာင့္ ေသဆံုး၊ ဒဏ္ရာရခဲ့ၾကသူ ျမန္မာႏိုင္ငံသား ေထာင္ေပါင္းမ်ားစြာအနက္ ဒီကေလးသံုးေယာက္ဟာလည္း အပါအ၀င္ ျဖစ္လာခဲ့ပါတယ္။

ဒီျပႆနာကို မ်က္ေစ့ေရွ႕မွာ ျမင္ေနရလင့္ကစား ျပည္တြင္းစစ္ပဋိပကၡကို အျမစ္ျပတ္ေအာင္ ႀကိဳးပမ္းခ်က္ အလ်ဥ္း မရိွေသးပါဘူး။ မိႈင္းရွင္းလင္းေရးကိစၥဟာလည္း ေရွ႕ဆက္ေနတဲ့ ပဋိပကၡေၾကာင့္ အတားအဆီးျဖစ္ေနရတယ္။ ဒါ့အျပင္ စစ္တပ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးပိုင္းကလည္း ပူးေပါင္းပါ၀င္ေဆာင္ရြက္မႈ မရိွပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ အေျပာင္းလဲျဖစ္ဖို႔ တာစူေနပါၿပီ။

ႏိုင္ငံေရးတိုးတက္မႈျဖစ္ထြန္းလာတာနဲ႔အမွ် မိမိတို႔ဟာ သိပ္မၾကာခင္မွာ အလုပ္ဆက္လုပ္ႏိုင္ပါလိမ့္မယ္လို႔ ေျမျမွဳပ္မိႈင္းနဲ႔ ေပါက္ကြဲေစတတ္ေသာအရာမ်ားရွင္းလင္းေရးေတြကို ေဆာင္ရြက္ေနၾကတဲ့ အဖြဲ႕အစည္းမ်ားရဲ႕ ကိုယ္စားလွယ္ေတြက ေျပာၾကားပါတယ္။

စစ္ထြက္မ်ားနဲ႔ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ဆဲ တပ္မေတာ္အရာရိွမ်ားႀကီးစိုးထားတဲ့ အစုိးရဟာ ႏို၀င္ဘာေရြးေကာက္ပြဲအတြင္း အႀကီးက်ယ္ရႈံးနိမ့္သြားၿပီး၊ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ရဲ႕ အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္က ေသာင္ၿပိဳကမ္းၿပိဳ အႏိုင္ရရိွသြားခဲ့ပါတယ္။ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးသေဘာတူညီခ်က္အသစ္တစ္ရပ္က စာရြက္ေပၚမွာေတာ့ ရိွေနပါၿပီ၊ သို႔ေသာ္လည္း ေျမျမွဳပ္မိႈ္င္းနဲ႔ေပါက္ကြဲေစတဲ့ပစၥည္းမ်ားရွင္းလင္းရာမွာ အဖြဲ႕အုပ္စုအသီးသီးက ပူးေပါင္းပါ၀င္ေရးဆိုတဲ့အခ်က္ကို အဲ့ဒီစာခ်ဳပ္ထဲ ထည့္သြင္းေပးဖုိ႔ လိုအပ္ေနပါတယ္။

“ေနာက္တက္လာမယ့္အစိုးရသစ္အေပၚ ကၽြန္မတို႔ အထူး ေမွ်ာ္လင့္ထားပါတယ္။ အသက္နဲ႔က်န္းမာေရးကို အထူးအႏၲရာယ္ျပဳႏိုင္တဲ့ ေျမျမွဳပ္မိႈင္း(နဲ႔အလားတူေပါက္ကြဲပစၥည္း)ေတြကို ရွင္းလင္းဖယ္ရွားေပးေနတဲ့ NPA လို ႏိုင္ငံတကာအဖြဲ႕အစည္းမ်ားနဲ႔ သူတို႔ လက္တြဲေဆာင္ရြက္မယ္လို႔လည္း ေမွ်ာ္လင့္ရပါတယ္” ဆိုၿပီး Norwegian People’s Aid ရဲ႕ ျမန္မာႏိုင္ငံဒါရိုက္တာ Ingeborg Moa က IRIN သတင္း႒ာနကို ေျပာၾကားပါတယ္။

ျပႆနာအတိမ္အနက္

ျမန္မာႏိုင္ငံဟာ ၁၉၄၈ ခုႏွစ္ လြတ္လပ္ေရးရၿပီးကတည္းက ပဋိပကၡေတြနဲ႔ လံုးေထြးေနခဲ့တယ္။ အဲ့ဒီေနာက္ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္အုပ္စုေတြ အလွ်ဳိလွ်ဳိ ေပၚထြက္လာၿပီး လြတ္ေျမာက္ေရး သို႔မဟုတ္ ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ရရိွေရးအတြက္ စစ္တပ္ကို ေတာ္လွန္တိုက္ခိုက္လာၾကတယ္။ အုပ္စုအသီးသီးကေရာ တပ္မေတာ္ဖက္ကပါ ေျမျမွဳပ္မိႈင္းေတြ ေထာင္ခဲ့ၾကေပမယ့္ အေရအတြက္ ဘယ္ေလာက္မ်ားျပားေၾကာင္း ဘယ္သူမွ မသိၾကေတာ့ပါဘူး။

ေျမျမွဳပ္မိႈင္းနဲ႔ ေပါက္ကြဲေစႏိုင္တဲ့ခဲယမ္းမီးေက်ာက္ေတြေၾကာင့္ ထိခိုက္ဒဏ္ရာရသူမ်ားဟာ ကိုလံဘီယာနဲ႔ အာဖဂန္နစၥတန္ ၿပီးရင္ ျမန္မာႏိုင္ငံက ကမာၻ႕တတိယ အမ်ားအျပားဆံုးအဆင့္မွာ ရိွေနပါတယ္။ မွတ္တမ္းမ်ားအရ ၁၉၉၉ နဲ႔ ၂၀၁၄ ခုႏွစ္အတြင္း ထိခိုက္ေသဆံုးဒဏ္ရာရသူေပါင္း ၃၇၄၅ ဦးရိွေၾကာင္း ဆိုထားပါတယ္။

“ဒါဟာ အနိမ့္ဆံုးကိန္းဂဏန္းမွ်သာ ျဖစ္ပါတယ္။ Mine Free Myanmar အဖြဲ႕ကေတာ့ လူ ေလးေသာင္းအထက္မွာရိွတယ္လို႔ ခန္႔မွန္းထားပါတယ္” လို႔ ႏိုင္ငံတကာ ေျမျမွဳပ္မိႈင္းနဲ႔ ေပါက္ကြဲေစႏိုင္ေသာခဲယမ္းမီးေက်ာက္မ်ား တားဆီးေရးလႈပ္ရွားမႈအဖြဲ႕ Monitor က ထုတ္ေ၀တဲ့ ႏို၀င္ဘာ ၁၀ ရက္ အစီရင္ခံစာအရ သိရိွရပါတယ္။

အဆုိပါေဖာ္ျပခ်က္မွာ – ထိခိုက္ေသဆံုးဒဏ္ရာသူအေရအတြက္ကို စာရင္းေကာက္ယူျပဳစုဖို႔ ႀကိဳးပမ္းခ်က္မွန္သမွ် အာဏာပိုင္မ်ားဖက္က တစ္နည္းမဟုတ္တစ္နည္းနဲ႔ ဖံုးကြယ္လိုက္ျခင္းကိုခံရေၾကာင္း ဆိုပါတယ္။

ယခုႏွစ္ ႏို၀င္ဘာလထုတ္ အဲ့ဒီအဖြဲ႕ရဲ႕ ၂၀၁၄ အစီရင္ခံစာအရ ျမန္မာႏိုင္ငံဟာ အစိုးရမဟုတ္တဲ့ လက္နက္ကိုင္အုပ္စုမ်ားက တန္ျပန္ေျမျမွဳပ္မိႈင္း သို႔မဟုတ္ လက္လုပ္ေပါက္ကြဲပစၥည္း အသံုးျပဳအမ်ားဆံုး ၁၀ ႏိုင္ငံအနက္ အပါအ၀င္ျဖစ္တယ္လို႔ ေရးသားထားပါတယ္။

အစိုးရဖက္အပိုင္းမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံနဲ႔အတူ အိႏိၵယ၊ ပါကစၥတန္၊ ေတာင္ကိုးရီးယားတို႔ဟာ ေျမျမွဳပ္မိႈင္းကို အားတက္သေရာထုတ္လုပ္တဲ့ႏိုင္ငံမ်ားအျဖစ္ စာရင္းသြင္းထားပါတယ္။ ၂၀၁၄ ခုႏွစ္အတြင္း ဒီမိႈင္းေတြကို ကမာၻေပၚမွာ ျပန္လည္ဆန္းသစ္အသံုးျပဳေနတာက ဆီးရီးယား၊ ေျမာက္ကိုးရီးယားနဲ႔ ျမန္မာ – သံုးႏိုင္ငံသာ ရိွေနပါတယ္။

ေအာက္တိုဘာ ေျမျမွဳပ္မိႈင္းေပါက္ကြဲမႈက ရခဲတဲ့ဒဏ္ရာေတြ အနာက်က္စျပဳေနၿပီျဖစ္တဲ့ လွ်ဳိပင္စင္း (ဓာတ္ပံု – Ann Wang/ IRIN)

အထူးသတိထားက်င့္သံုးရမယ့္ အေကာင္းျမင္၀ါဒ

NPA ရဲ႕ ျမန္မာႏိုင္ငံဆိုင္ရာဒါရိုက္တာ Moa က သူမတို႔ရဲ႕အဖြဲ႕လိုမ်ဳိး အုပ္စုမ်ားက ေျမျမွဳပ္မိႈင္းေတြကို ရွင္းလင္းႏိုင္ဖို႔ အေရအတြက္ ဘယ္ေလာက္က်န္ရိွေနတယ္၊ ဘယ္မွာ ရိွေနၾကတယ္ဆိုတာကို ကြင္းဆင္းလုပ္ငန္းေတြ မေဆာင္ရြက္ႏိုင္ေသးေၾကာင္း၊ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ တစ္ႏိုင္ငံလံုးအပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးသေဘာတူညီခ်က္ NCA ကို လက္မွတ္အရင္ထုိးႏိုင္ဖို႔ အစိုးရနဲ႔လက္နက္ကိုင္တိုင္းရင္းအုပ္စုမ်ားက လိုလားေနေၾကာင္း ေျပာၾကားပါတယ္။ အခ်ဳိ႕အုပ္စုမ်ားဟာ ေအာက္တိုဘာလအတြင္း ေနာက္ဆံုးထား လက္မွတ္ထိုးရမယ္လို႔ အတန္တန္ သတိေပးထားခဲ့ၿပီးလည္း ျဖစ္ပါတယ္။

“NCA သေဘာတူလက္မွတ္ထိုးၿပီးတဲ့ေန႔ကတည္းက ကၽြန္မတို႔ရဲ႕ ေရွ႕ဆက္လုပ္ငန္းစဥ္မ်ားနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ျဖစ္ႏိုင္ေခ်မ်ားကို တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္အုပ္စုအခ်ဳိ႕နဲ႔ ေဆြးေႏြးခ်က္အသစ္ေတြ လုပ္ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဒီေဆြးေႏြးခ်က္ေတြအေပၚ နယ္ေျမသစ္ေတြမွာပါ လက္ေတြ႕ကြင္းဆင္းေဆာင္ရြက္ႏိုင္ဖို႔ ကၽြန္မတို႔ ေစာင့္ဆိုင္းေနရဆဲျဖစ္ေနပါတယ္” လို႔ သူမက ဆိုပါတယ္။

NCA ဟာ ဘယ္အတိုင္းအတာထိ အက်ဳိးသက္ေရာက္မႈရိွမလဲလို႔ ေမးခြန္းထုတ္စရာ ျဖစ္လို႔ေနပါၿပီ။ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္အုပ္စု ၁၅ ဖြဲ႕အနက္ ၈ ဖြဲ႕တည္းကိုသာ လက္မွတ္ထိုးဖို႔ ဖိတ္ေခၚခဲ့ၿပီး၊ ေနာက္တစ္ဖက္မွာ အစိုးရက က်န္အုပ္စုေတြနဲ႔ တက္တက္ၾကြၾကြ ပဋိပကၡဖန္တီးလ်က္ရိွေနပါတယ္။ NLD ဦးေဆာင္တဲ့အစိုးရသစ္က ၿငိမ္းခ်မ္းေရးရင္ၾကားေစ့မႈကို တစ္ေက်ာ့ျပန္ေဆာင္ရြက္သြားႏိုင္မယ္လို႔ ေမွ်ာ္လင့္ေနရပါတယ္။

တကယ္လို႔ ေျပာဆိုေဆြးေႏြးၿပီးတဲ့အတိုင္း ေရွ႕ဆက္လုပ္ကိုင္ေဆာင္ရြက္သြားႏိုင္ခဲ့တယ္၊ မိႈင္းရွင္းေရးအတြက္ လံုၿခံဳေရးအျပည့္အ၀ရခဲ့တယ္ဆိုလွ်င္ပင္ ေထာင္နဲ႔ခ်ီေသာ မိႈင္းဒဏ္သင့္သူမ်ားအတြက္ သိပ္ေနာက္က်ေနပါၿပီ။

လွ်ဳိပင္က်င္းဟာ မိႈင္းထိခံခဲ့ရကတည္းက စိတ္က်ေ၀ဒနာခံစားေနရၿပီး စကားတစ္ခြန္းမွ မေျပာဆိုေတာ့ပါ။ သူ႔ဒဏ္ရာ ေပ်ာက္ကင္းသြားဖို႔ – အနာက်က္ျမန္ေစဖို႔အတြက္ မျဖစ္မေနလမ္းေလွ်ာက္ေလ့က်င့္ခန္းလုပ္ရမယ္လို႔ ဆရာ၀န္မ်ားက ေျပာဆိုေပမယ့္ သူက ျငင္းဆန္ေနေၾကာင္း၊ ပံုမွန္ဘ၀ျပန္မရႏိုင္ေတာ့မွာ စိုးရိမ္ေၾကာင္း သူ႔မိခင္က ဆိုပါတယ္။

“သူ႔ကို ေက်ာင္းထြက္ခိုင္းရေတာ့မယ္။ သူ႔ယာဖက္မ်က္လံုးကလည္း ကြယ္သြားၿပီဆိုေတာ့ ကၽြန္မ ဘာဆက္လုပ္ရေတာ့မွာလဲရွင္”။

Ref: IRIN
(Ann Wang ၏ Why can’t Myanmar clear its landmines ? ေဆာင္းပါးကို ျမင့္မိုရ္ေမာင္ေမာင္ မွ ဆီေလ်ာ္ေအာင္ ျပန္ဆိုသည္။)