Tag: Afghanistan

အာဖဂန္ေျမၿပိဳမႈ လူေထာင္ခ်ီေသဆံုး၊ လမ္းပန္းဆက္သြယ္ေရး အခက္အခဲေၾကာင့္ အကူအညီမ်ားလည္း ေႏွာင့္ေႏွးေန

ေမ ၄၊ ၂၀၁၄
M-Media

– အာဖဂန္နစၥတန္ မုိးသည္း ထန္စြာ ရြာသြန္းမႈေၾကာင့္ ဆုိးရြားသည့္ ေျမၿပိဳမႈမ်ား ျဖစ္ေပၚေနၿပီး ေသဆံုးသူမွာ ေထာင္ခ်ီရွိသည္ဟု အာဖဂန္ အာဏာပုိင္မ်ားက ေျပာၾကားခဲ့သည္။

ႏုိင္ငံအေရွ႕ေျမာက္ပုိင္း ဘာဒက္ရွန္ျပည္နယ္တြင္ ၿပီးခဲ့သည့္ ေသာၾကာေန႔မွ စတင္ကာ မုိးသည္းထန္စြာ ရြာသြန္းမႈေၾကာင့္ ေ၀းလံေခါင္ဖ်ားေသာ ဟုိဘုိဘာရစ္ရြာေပၚသုိ႔ ထုထည္ႀကီးမားစြာ ေျမၿပိဳက်ခဲ့ၿပီး မိသားစု ၃၀၀ မွ လူေပါင္း ၂၁၀၀ ေက်ာ္ နစ္ျမဳပ္ေသဆံုးခဲ့သည္ဟု အဆိုပါျပည္နယ္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴး ရွား ၀လီယြတ္လာ အဒီးဘ္က ယေန႔တြင္ ေျပာၾကားခဲ့သည္။

အာဖဂန္အာဏာပုိင္မ်ား၏ ေသဆံုးမႈ သတင္းထုတ္ျပန္ခ်က္အား ထုိေဒသအတြင္းရွိ ကုလသမဂၢ တာ၀န္ရွိသူမ်ားက အတည္ျပဳႏုိင္ျခင္း မရွိေသးဘဲ လူ ၃၅၀ ေသဆံုးေၾကာင္း သတင္းရၿပီး၊ လူအမ်ားအျပား ေပ်ာက္ဆံုးေနေၾကာင္း ေျပာဆုိခဲ့သည္။ ေျမၿပိဳမႈေၾကာင့္ လူေပါင္း ၄၀၀၀ ေက်ာ္အား ေျပာင္းေရႊ႕ေပးခဲ့ရသည္။

ၿပိဳက်ခဲ့သည့္ ေျမအျမင့္မွာ မီတာ ၆၀ ခန္႔ရွိၿပီး အနည္းဆံုး အိမ္ေျခ ၂၅၀ ခန္႔ နစ္ျမဳပ္ခဲ့ကာ ေျမၿပိဳမႈမ်ား ထပ္မံျဖစ္ေပၚမည့္ အႏၱရာယ္ရွိေနသည္ဟု အာဏာပုိင္မ်ားက ထပ္ေလာင္း ေျပာၾကားခဲ့သည္။ ဒုကၡေရာက္ေနသူမ်ား အတြက္ အကူအညီမ်ားကုိ ပုိ႔ေဆာင္ေနေသာ္လည္း လမ္းပန္းဆက္သြယ္ေရး အခက္အခဲေၾကာင့္ ေႏွာင့္ေနးမႈမ်ား ရွိေနသည္။

ကယ္ဆယ္ေရး လုပ္ငန္းမ်ားကုိလည္း လုပ္ေဆာင္ေနၿပီး ၿပိဳက်ေနေသာေျမမ်ားအား ရွင္းလင္းရန္အတြက္ ႀကီးမားသည့္ ယာဥ္မ်ားလုိအပ္ေနသည္။

Al Jazeera and agencies

May 4, 2014
အာဖဂန္တြင္ သမၼတ ေရြးေကာက္ပြဲစၿပီ

ဧျပီ ၅ ၊ ၂၀၁၄
M-Media

– ယခုႏွစ္အကုန္တြင္ ႏုိင္ငံျခားတပ္မ်ားအားလံုး ထြက္ခြာေတာ့မည့္ အစီအစဥ္ရွိေနသည့္ အာဖဂန္နစၥတန္ႏုိင္ငံ၌ အစုိးရေရြးေကာက္ပြဲကုိ ယေန႔တြင္ စတင္က်င္းပေနသည္ဟု သိရသည္။

အဆုိပါေရြးေကာက္ပြဲအတြက္ အစုိးရ၊ အတုိက္အခံႏွင့္ မ်ိဳးႏြယ္စုေခါင္းေဆာင္မ်ားမွာ လေပါင္းမ်ားစြာ အစည္းအေ၀းမ်ား၊ လႈပ္ရွားမႈမ်ား ျပဳလုပ္ခဲ့ရၿပီး ယခင္မူဂ်ာဟစ္ဒင္ တပ္မွဴးမ်ားႏွင့္ တတ္သိပညာရွင္မ်ား ပါ၀င္သည့္ ႏုိင္ငံေရး အသုိင္းအ၀ုိင္းမွ သမၼတျဖစ္ရန္ ေရပန္းစားသူသံုးဦး ထြက္ေပၚလာခဲ့သည္။ ၎တုိ႔မွာ အက္ရွ္ ဂန္နီ အဟ္မဒ္ဇုိင္၊ အဘ္ဒူလာ အဘ္ဒူလာႏွင့္ ဇလ္မုိင္ ရစူလ္တုိ႔ျဖစ္ၾကသည္။

ထုိေရြးေကာက္ပြဲမွာ ႏွစ္ေပါင္း ၅၀၀၀ အတြင္း ပထမဆံုးအႀကိမ္အျဖစ္ အာဖဂန္တြင္ ဒီမုိကေရစီနည္းက် အာဏာလႊဲေျပာင္းေပးေရး ဦးတည္ႏုိင္မည့္ ေရြးေကာက္ပြဲလည္းျဖစ္သည္။ ၎တုိ႔ သံုးဦးအား ေထာက္ခံသူမ်ားမွာ မတိမ္းမယိမ္းျဖစ္ၾကၿပီး ေရြးေကာက္ပြဲရလဒ္ကုိ မခန္႔မွန္းႏုိင္ဟု ေလ့လာသူမ်ားကဆုိသည္။

အာဖဂန္တြင္ မဲေပးႏုိင္သူအေရအတြက္မွာ ၁၂ သန္းခန္႔ရွိၿပီ အဆုိပါေရြးေကာက္ပြဲအား တုိက္ခုိက္မည္ဟု တာလီဘန္တုိ႔က ၿခိမ္းေျခာက္ထားေသာေၾကာင့္ ႏုိင္ငံတစ္၀ွမ္း မဲ႐ံုစုစုပါင္း ၂၀၇၅၂ ႐ံုအတြက္ လံုၿခံဳေရးတပ္ဖြဲ႕ေပါင္း ၃၅၂၀၀၀ ခ်ထားကာ လံုၿခံဳေရးကုိ တင္းၾကပ္စြာေဆာင္ရြက္ထားသည္။

တာလီဘန္မ်ား၏ ၿခိမ္းေျခာက္မႈကုိခံေနရသည့္ အာဖဂန္ႏုိင္ငံ၏ အနာဂတ္အတြက္ ယခုျပဳလုပ္ေသာ ေရြးေကာက္ပြဲမွာ အေရးပါေသာ ေရြးေကာက္ပြဲျဖစ္သည္ကုိ အာဖဂန္ျပည္သူမ်ားက သိၾကေၾကာင္း ၀ါရင့္ႏုိင္ငံေရးေလ့လာသူ ဟာရြန္ မီရ္က Al Jazeera သတင္းဌာနသုိ႔ ေျပာၾကားခဲ့သည္။
Al Jazeera

April 5, 2014
ဒီႏွစ္ကုန္တြင္ ႏုိင္ငံျခားတပ္မ်ား တစ္ေယာက္မက်န္ ထြက္သြားေပးရန္ အာဖဂန္သမၼတေတာင္းဆို

မတ္ ၁၇ ၊ ၂၀၁၄
M-Media

– ႏုိင္ငံျခားတပ္မ်ား ဆုတ္ခြာမႈေနာက္ဆံုးရက္ကုိ ယခုႏွစ္ကုန္တြင္ သတ္မွတ္ထားသည့္အတုိင္း ၾကန္႔ၾကာမႈ မရွိဘဲ ထြက္ခြာသြားရန္ အာဖဂန္နစၥတန္ သမၼတ ဟာမစ္ကာဇုိင္းက အေမရိကန္အား တုိက္တြန္းလုိက္သည္ဟု သိရသည္။

အာဖဂန္ပါလီမန္တြင္ ေျပာၾကားခဲ့သည္မိန္႔ခြန္းတြင္ ျပည္တြင္းရွိ အာဖဂန္လံုၿခံဳေရးတပ္ဖြဲ႕မ်ားမွာ ႏုိင္ငံအားကာကြယ္ရန္ လံုေလာက္ေအာင္ ေတာင့္တင္းေနၿပီး ၀ါရွင္တန္၏ အကူအညီ မလုိအပ္ဟု ကာဇုိင္းက ေျပာၾကားခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။

ယခုလက္ရိွတြင္ အာဖဂန္လံုၿခံဳေရး တပ္ဖြဲ႕၀င္မ်ားမွာ ႏုိင္ငံ၏ ၉၃ ရာခုိင္ႏႈန္းကုိ ကာကြယ္ထိန္းခ်ဳပ္ထားႏုိင္သည္။ အေမရိကန္ဦးေဆာင္သည့္ ေနတုိးတပ္ဖြဲ႕မ်ား အေနျဖင့္ အာဖဂန္၏ ျပည္တြင္းေရးရာမ်ားကုိ ဆက္လက္၍ ၀င္ေရာက္ စြက္ဖက္ျခင္းမျပဳရန္လည္း ကာဇုိင္းက သတိေပးခဲ့သည္။

၂၀၁၄ ႏွစ္ကုန္တြင္ ႏုိင္ငံျခားတပ္မ်ားအားလံုး ထြက္သြားၿပီးေနာက္ အေမရိကန္စစ္သား ေထာင္ေပါင္းမ်ားစြာအား အာဖဂန္တြင္ဆက္ရွိေနေစမည့္ လံုၿခံဳးေရး သေဘာတူညီခ်က္အတြက္ အေမရိကန္ႏွင့္ အာဖဂန္တုိ႔အၾကား မတင္မက်ျဖစ္ေနခ်ိန္တြင္ အဆုိပါမွတ္ခ်က္မ်ား ထြက္ေပၚလာျခင္း လည္းျဖစ္သည္။

အေနာက္ႏုိင္ငံမ်ားမွ သံတမန္မ်ားႏွင့္ ကာကြယ္ေရးဆုိင္ရာ တာ၀န္ရွိသူမ်ားက ဖိအားေပးေနေသာ္လည္း သမၼတ ကာဇုိင္းကမူ အေမရိကန္ႏွင့္ ထုိသေဘာတူညီခ်က္ကို လက္မွတ္ထုိးရန္ ျငင္းဆုိထားသည္။ ထုိစာခ်ဳပ္ အတင္းအဓၶမ လက္မွတ္ထုိးခုိင္းရန္အတြက္ အေမရိကန္မွ ကုိလုိနီပံုစံ ေဆာင္ရြက္ေနသည္ဟု ကာဇုိင္းက စြပ္စြဲထားသည္။

အာဖဂန္၏ ႏုိင္ငံေရးပါတီမ်ားကလည္း အေမရိကန္စစ္စခန္းမ်ား အာဖဂန္တြက္ ဆက္ရွိေနပါက အေျခအေနမွာ ဆုိးရြားေနမည္ဟု သတိေပးထားၿပီး၊ ၂၀၀၁ ခုႏွစ္ အာဖဂန္သုိ႔ စတင္က်ဴးေက်ာ္စဥ္ကတည္းက အေမရိကန္ဦးေဆာင္သည့္ တပ္မ်ားမွ အာဖဂန္အမ်ိဳးသမီးမ်ားႏွင့္ ကေလးမ်ားအေပၚ ခြင့္မလႊတ္ႏုိင္ေသာ ရာဇ၀တ္မႈမ်ားကုိ က်ဴးလြန္ထားသည့္အတြက္ ရြံရွာမိေၾကာင္းကုိလည္း ေျပာဆုိခဲ့သည္။

အေမရိကန္တုိ႔၏ ညဘက္စီးနင္းျခင္း၊ စီအုိင္ေအက စီစဥ္သည့္ ဒ႐ုန္းေလယာဥ္မ်ားျဖင့္ တုိက္ခုိက္ျခင္းမ်ားေၾကာင့္ အမ်ိဳးသမီးႏွင့္ ကေလးငယ္ အေျမာက္အျမားအပါအ၀င္ ေထာင္ေပါင္းမ်ားစြာေသာ အာဖဂန္အရပ္သားမ်ားမွာ ေသဆံုးခဲ့ရသည္။
JR/PR/SL

March 17, 2014
အာဖဂန္တြင္ ဒ႐ုန္းေလယာဥ္ျဖင့္ တုိက္ခုိက္ျခင္းေၾကာင့္ အရပ္သား ေသဆံုးမႈ ၃ ဆေက်ာ္ျမင့္တက္လာ

မတ္ ၁၄၊ ၂၀၁၄
M-Media

– အာဖဂန္နစၥတန္ႏုိင္ငံအတြင္း အေမရိကန္၏ ဒ႐ုန္းေလယာဥ္မ်ားျဖင့္ တုိက္ခုိက္မႈေၾကာင့္ ေသဆံုး ဒဏ္ရာရသူမ်ားမွာ ၿပီးခဲ့သည့္ႏွစ္တြင္ ၃ ဆ ခန္႔ျဖစ္လာသည္ဟု ကုလသမဂၢက ေျပာဆိုလုိက္သည္။

အၾကမ္းဖက္မႈတုိက္ဖ်က္ေရးႏွင့္ လူ႕အခြင့္အေရး အထူးကုိယ္စားလွယ္ ဘန္အီမာဆင္က အေမရိကန္မွ ဒ႐ုန္းေလယာဥ္မ်ားျဖင့္ တုိက္ခုိက္မႈေၾကာင့္ အရပ္သားမ်ားေသဆံုးမႈမွာ အာဖဂန္နစၥတန္တြင္ ပုိမိုမ်ားျပားလာသည္ဟု ဗုဒၶဟူးေန႔က သတိေပးခဲ့သည္။

၂၀၁၃ ခုႏွစ္တြင္ ဒ႐ုန္းေလယာဥ္ျဖင့္တုိက္ခုိက္မႈေၾကာင့္ အရပ္သား ၄၅ ဦး ေသဆံုးခဲ့ကာ ၁၄ ဦးဒဏ္ရာရရွိခဲ့ၿပီး ၂၀၁၂ ခုႏွစ္က ရလဒ္ထက္ သံုးဆ တက္လာသည္ဟု အီမာဆန္က ထည့္သြင္းေျပာၾကားခဲ့သည္။ ထုိ႔ျပင္ ၂၀၀၉ ခုႏွစ္မွစတင္ကာ ယီမင္ႏုိင္ငံတြင္ ဒ႐ုန္းေလယာဥ္ျဖင့္ တုိက္ခိုက္မႈေၾကာင့္ အရပ္သား ၅၀၀ နီးပါး ေသဆံုး ဒဏ္ရာရခဲ့သည္ဟု ၎ကဆုိသည္။ ဗိတိန္ေရွ႕ေနတစ္ဦးျဖစ္သူ အီမာဆင္မွာ ကုလသမဂၢ လူ႕အခြင္အေရးေကာင္စီ UNHRC ႏွင့္ ကုလ၏ အေထြေထြ ညီလာခံသုိ႔ လူ႕အခြင့္အေရးဆုိင္ရာ အစီရင္ခံစာမ်ား တင္သြင္းရသူျဖစ္သည္။

ၿပီးခဲ့သည့္ႏွစ္အတြင္း အာဖဂန္နစၥတန္တြင္ ဒ႐ုန္းေလယာဥ္ျဖင့္ တုိက္ခုိက္မႈ အႀကိမ္ ၅၀၀ ေက်ာ္ ျပဳလုပ္ခဲ့သည္ဟု ပင္တဂြန္မွ သတင္းထုတ္ျပန္ထားသည္။

အာဖဂန္၊ ပါကစၥတန္၊ ယီမင္ႏွင့္ အျခားေသာ ေဒသားမ်ားတြင္ ျပဳလုပ္ခဲ့သည့္ ဒ႐ုန္းေလယာဥ္မ်ားျဖင့္ တုိက္ခုိက္မႈမ်ားအတြက္ လြတ္လပ္ေသာ စံုစမ္းစစ္ေဆးမႈမ်ားျပဳလုပ္ရန္ UNHRC က တနလၤာေန႔တြင္ တုိက္တြန္းခဲ့ၿပီး၊ စာမ်က္ႏွာ ၂၁ မ်က္ႏွာပါသည့္ အစီရင္ခံစာတစ္ေစာင္ကုိလည္း ထုတ္ျပန္ခဲ့သည္။ ထုိအစီရင္ခံစာတြင္ ကမၻာတစ္၀ွမ္း အေမရိကန္တုိ႔ျပဳလုပ္ခဲ့သည့္ ဒ႐ုန္းတုိက္ခုိက္မႈမ်ားေၾကာင့္ အရပ္သားမ်ားေသဆံုးခဲ့ရျခင္းမ်ား အတြက္ စံုစမ္းမႈမ်ားကုိ ျပဳလုပ္ရန္ ေတာင္းဆုိထားသည္။

အေမရိကန္ႏုိင္ငံမွာ အာဖဂန္၊ ပါကစၥတန္၊ ယီမင္ႏွင့္ ဆုိမာလီယာႏုိင္ငံမ်ားတြင္ တရားမ၀င္ ဒ႐ုန္းတုိက္ခုိက္မႈမ်ားကုိ ျပဳလုပ္ေနသည္။ စစ္ေသြးၾကြမ်ားအား ပစ္မွတ္ထားသည္ဟု ၀ါရွင္တန္က ေျပာဆုိထားေသာ္လည္း ေသဆံုးဒဏ္ရာရသူမ်ားမွာ အရပ္သားမ်ားသာျဖစ္ၾကသည္ဟု ထုိေဒသမ်ားရွိ သတင္းရင္းျမစ္မ်ားအရ သိရသည္။ ကုလသမဂၢကလည္း အေမရိကန္၏ ထုိတုိက္ခုိက္မႈမ်ားမွာ ႏုိင္ငံတကာ ဥပေဒႏွင့္ ဆန္႔က်င္သည္ဟု ေျပာၾကားထားသည္။ သုိ႔ေသာ္လည္း အေမရိကန္ကမူ ရပ္တန္႔ျခင္းမရွိေပ။
Press TV

(Photo: Reuters)

March 14, 2014
အာဖဂန္စစ္ပြဲမွာ မထုိက္တန္ဟု အေမရိကန္ျပည္သူ ၃ ပံု ၂ ပံုခန္႔က ယူဆေန

ဒီဇင္ဘာ ၂၄၊ ၂၀၁၃
M-Media

– အၾကမ္းဖက္ တိုက္ဖ်က္ေရးဟု ေခါင္းစဥ္တပ္ကာ အာဖဂန္နစၥတန္ႏုိင္ငံအား အေမရိကန္က ၁၂ ႏွစ္ၾကာ က်ဴးေက်ာ္ တုိက္ခုိက္ခဲ့သည့္ စစ္ပြဲမွာ ထုိက္တန္ေသာ စစ္ပြဲမဟုတ္ဟု အေမရိကန္ႏုိင္ငံသား ၃ ပံု ၂ ပံုက ယူဆေနေၾကာင္း မၾကာေသးမီက ျပဳလုပ္ခဲ့သည့္ စစ္တမ္းေကာက္ယူမႈအရ သိရသည္။

Langer Research Associates of New York သုေသသန အဖြဲ႕မွ ကမကထျပဳကာ အေမရိကန္ရွိ သတင္းေအဂ်င္စီမ်ားျဖစ္ၾကသည့္ ABC News ႏွင့္ Washington Post တုိ႔ ပူးေပါင္း၍ စစ္တမ္းေကာက္ယူခဲ့ျခင္းျဖစ္ၿပီး ေတြ႕ဆံုးေမးျမန္းသူ ၆၆ ရာခုိင္ႏႈန္းက အာဖဂန္စစ္ပြဲ အတြက္ ေပးဆပ္ခဲ့ ရသည့္ ေငြေၾကးမ်ားႏွင့္ စစ္သားမ်ား၏ အသက္မ်ားမွာ မထုိက္တန္ဟု ေျပာၾကားခဲ့ၿပီး လစ္ဘရယ္ သမားမ်ားဟု ခံယူထားသူမ်ား၏ ၇၈ ရာခုိင္ႏႈန္း ကလည္း ထုိကဲ့သုိ႔ပင္ ယူဆေနၾကသည္။

ထုိ႔ျပင္ ဒီမုိကရက္မ်ား၏ ၆၁ ရာခုိင္ႏႈန္း၊ ရီပက္ဘလစ္ကန္မ်ား၏ ၅၄ ရာခုိင္ႏႈန္းႏွင့္ မည္သည့္ ႏုိင္ငံေရးအဖြဲ႕တြင္မွ မပါ၀င္သူ ၇၁ ရာခုိင္ႏႈန္းက ထုိစစ္ပြဲအတြက္ ေနာင္တရခဲ့သည္ဟု ဖြင့္ဟေျပာဆုိခဲ့သည္။

၂၀၀၁ ခုႏွစ္က ျဖစ္ပြားခဲ့သည့္ ၉/၁၁ အၾကမ္းဖက္တုိက္ခုိက္မႈအား အုိစာမာဘင္လာဒင္ ဦးေဆာင္သည့္ အလ္ကုိင္းဒါးအဖြဲ႕ ျပဳလုပ္သည္ဟု စြပ္စြဲကာ၊ ကုလသမဂၢ၏ စည္းမ်ဥ္းစည္းကမ္းႏွင့္ ႏုိင္ငံတကာ ဥပေဒမ်ားကုိ ခ်ိဳးေဖာက္၍ ထုိစဥ္က သမၼျဖစ္သူ ေဂ်ာ့ ဘုရွ္က အုိစာမာဘင္လာဒင္ရွိသည္ဟု ယူဆရသည့္ အာဖဂန္ နစၥတန္အား တုိက္ခုိက္ရန္ အမိန္႔ေပးခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။ ၁၂ ႏွစ္ ၾကာျမင့္ခဲ့ၿပီျဖစ္သည့္ အဆုိပါစစ္ပြဲေၾကာင့္ အာဖဂန္ျပည္သူ သိန္းခ်ီ၍ ေသဆံုးခဲ့ရၿပီး အမ်ားအျပားမွာလည္း ဒုကၡသည္ဘ၀သုိ႔ ေရာက္ရွိခဲ့ၾကရသည္။

ဓါတ္ပံုအညႊန္း- စစ္ပြဲဒဏ္ခံရေသာ အာဖဂန္ကေလးငယ္မ်ား

Ref: The5thestate
Photo AFP

December 24, 2013