Tag: Ebola

ၾသဂုတ္ ၄၊ ၂၀၁၅
M-Media

– အီဘုိလာကူးစက္မႈသတင္းမ်ားကုိ လေပါင္းမ်ားစြာ ၾကားခဲ့ရျခင္းမရွိသည့္ ဆီရာလီယုိနီႏုိင္ငံ တြန္ကုိလီလီခ႐ုိင္တြင္ ၿပီးခဲ့သည့္တစ္ပတ္က အီဘုိလာျဖင့္ အမ်ိဳးသားတစ္ဦး ေသဆံုးခဲ့ၿပီးေနာက္ ေရာဂါပုိးကူးစက္ေနသူ ၂ ဦးကုိ ထပ္မံေတြ႕ရွိခဲ့ရသည္ဟု တာ၀န္ရွိသူမ်ားက ေျပာၾကားလိုက္သည္။

ေရာဂါပုိးကူးစက္ေနသူမ်ားမွာ ဇူလုိင္လအလယ္ပုိင္းက ေရာဂါကူးစက္ခံရၿပီးေနာက္ ေသဆံုးသြားခဲ့သည့္ ထုိအမ်ိဳးသား၏ ေဆြမ်ိဳးမ်ားျဖစ္သည္ဟု အီဘုိလာ တုန္႔ျပန္ေရးစင္တာက တနဂၤေႏြေန႔တြင္ ေၾကညာခဲ့သည္။

“ဗုိင္းရပ္စ္က ဘယ္မွာရွိလဲဆုိတာ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ အခု သိပါၿပီ။ ၿပီးေတာ့ က်န္ရွိေနတဲ့ ဒီကူးစက္မႈေတြကုိ ၀န္းရံျခင္း၊ ထိန္းခ်ဳပ္ျခင္းနဲ႔ ရွင္းလင္းျခင္းလုပ္ငန္းစဥ္ေတြ ေဆာင္ရြက္ျခင္းအားျဖင့္ ဒီျပန္႔ႏွံ႔မႈကုိ ေျခရာခံေနပါတယ္” ဟု စင္တာ၏ ေျပာေရးဆုိခြင့္ရွိသူ အုိဘီ စီေဆးက ေပာၾကားခဲ့သည္။

အာဏာပုိင္မ်ားကမူ ကူးစက္မႈကုိ ထိန္းခ်ဳပ္ရန္ အလ်င္အျမန္ လုပ္ေဆာင္ေနၾကေသာ္လည္း အဆုိပါကူးစက္မႈမွာ စိတ္ပူစရာျဖစ္သည္ဟု စီေဆးက ဆုိသည္။

အမည္မေဖၚလုိသူ အမ်ိဳးသားတစ္ဦး ၿပီးခဲ့သည့္ သီတင္းပတ္က ေသဆံုးခဲ့ၿပီးေနာက္ အာဏာပိုင္မ်ားမွာ လူ ၅၀၀ ခန္႔ကုိ သီးသန္႔ခြဲထားကာ ေစာင့္ၾကည့္မႈမ်ား ျပဳလုပ္ေနသည္။ ေသဆံုးသြားသူမွာ အီဘုိလာကုိ ၿမိဳ႕ေတာ္ ဖရီးေတာင္းတြင္ ကူးစက္ခဲ့ျခင္းျဖစ္ၿပီး ထုိ႔ေနာက္ ၎ေနထုိင္ရာ ဇာတိသုိ႔ ျပန္သြားခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။

ေဒသတြင္းေဆ႐ံုး၌ ၎အား အဖ်ားရွိေနသည္ကုိ စမ္းသပ္ေတြ႕ရွိခဲ့ရေသာ္လည္း အီဘုိလာ အေရးေပၚဌာနသုိ႔ အေၾကာင္းၾကားခဲ့ျခင္း မရွိေပ။ ထုိ႔ျပင္ မိသားစု၀င္မ်ားကလည္း ထုိအမ်ိဳးသား၏ အေလာင္းကုိ ေရာဂါပုိး ျပန္႔ႏွံျခင္းမရွိေစရန္ ျပဳလုပ္ရသည့္ ေဆာင္ရြက္မႈမ်ား လုပ္ေဆာင္ျခင္းမရွိဘဲ ျမႇဳပ္ႏွံ သၿဂႋဳဟ္ခဲ့ၾကသည္။

ဆီရာလီယုိနီႏုိင္ငံတြင္ အီဘုိလာကူးစက္မႈ လံုး၀မရွိေတာ့သည္မွာ ၅ လခန္႔ ၾကာျမင့္ခဲ့ၿပီျဖစ္ၿပီး ယခုမွ ျပန္လည္ ထြက္ေပၚလာျခင္းျဖစ္သည္။

Ref: Aljazeera

ဇြန္ ၁၃၊ ၂၀၁၅
M-Media

– အီဘုိလာဗုိင္းရပ္စ္ပုိး ထပ္မံကူးစက္မႈမ်ား ျဖစ္ေပၚလာၿပီး တစ္လအတြင္း အျမင့္ဆံုးပမာဏအထိ ေရာက္ရွိခဲ့ၿပီးေနာက္ ဆီရာလီယြန္နီႏုိင္ငံ ေျမာက္ပုိင္းရွိ ခ႐ုိင္ႏွစ္ခုကုိ သမၼတ အားန္နက္စ္ ဘုိင္ ကုိ႐ုိမာက ကာဖ်ဴးအမိန္႔ ထုတ္ျပန္လုိက္သည္ဟု သိရသည္။

၂၁ ရက္ၾကာျမင့္မည့္ အဆုိပါကာဖ်ဴးအမိန္႔ကုိ ၿမိဳ႕ေတာ္ ဖရီးေတာင္းသုိ႔ သြားရာလမ္းရွိ ကမ္ဘီယာခ႐ုိင္ႏွင့္ ဂီနီနယ္စပ္ရွိ ေပါ့တ္လုိကုိ ခ႐ုိင္တုိ႔တြင္ ထုတ္ျပန္ခဲ့ျခင္းျဖစ္ၿပီး ေဖာက္ဖ်က္ပါက မည္သူမဆုိ တရားစြဲဆုိခံရမည္ျဖစ္သည္။

အဆုိပါေဒသႏွစ္ခုတြင္ မၾကာေသးမီက ျဖစ္ပြားခဲ့သည့္ ေရာဂါကူးစက္မႈမ်ားေၾကာင့္ ေစာင့္ၾကည့္မႈမ်ား ျပဳလုပ္ေနသည္။ ဆီရာလီယုိနီတြင္ ဇြန္လ ၉ ရက္ေန႔က အီဘုိလာ ကူးစက္မႈ ၇ ခု ေတြ႕ရွိခဲ့ရၿပီး မတ္လ ၂၄ ရက္ေန႔ ေနာက္ပုိင္း တစ္လအတြင္း အျမင့္ဆံုးလည္းျဖစ္သည္ဟု အမ်ိဳးသား အီဘုိလာ တုိက္ဖ်က္ေရးစင္တာ NERC က ေျပာၾကားခဲ့သည္။

၁၈ လတာ ၾကာျမင့္ေနၿပီျဖစ္သည့္ အေနာက္အာဖရိက အီဘုိလာျပန္႔ႏွံ႔မႈတြင္ လူေပါင္း ၁၁၁၀၀ ေက်ာ္ ေသဆံုးခဲ့ၿပီး ယခုလက္ရွိအခ်ိန္တြင္ ကူးစက္မႈႏႈန္းမွာ ေလ်ာ့နည္းလာခဲ့ၿပီ ျဖစ္သည္။

အီဘုိလာျပန္႔ႏွံ႔မႈ အဆုိး၀ါးဆံုး ႏုိင္ငံမ်ားထဲမွ တစ္ခုျဖစ္သည့္ လုိက္ေဘးရီးယားတြင္ ေမလအတြင္းက အီဘုိလာကင္းစင္နယ္ေျမအျဖစ္ ေၾကညာႏုိင္ခဲ့သည္။ ဆီရာလီယြန္နီႏွင့္ ဂီနီႏုိင္ငံမ်ားမွာ လက္ရွိအခ်ိန္အထိ ေန႔စဥ္ ကူးစက္ျပန္႔ႏွံ႔မႈမ်ား ရွိေနဆဲျဖစ္သည္။

Ref: Aljazeera

မတ္ ၂၃၊ ၂၀၁၅
M-Media

– အေနာက္အာဖရိကႏုိင္ငံတြင္ ကူးစက္ျပန္႔ႏွံ႔ခဲ့သည့္ အီဘုိလာဗုိင္းရပ္စ္ပုိးႏွင့္ပတ္သက္၍ ႏုိင္ငံတကာအသုိင္းအ၀ုိင္းမွ တုံ႔ျပန္မႈ ေႏွးေကြးျခင္းေၾကာင့္ ကယ္တင္ႏိုင္သည့္ အသက္ေပါင္းမ်ားစြာ ဆံုး႐ံႈးခဲ့ရသည္ဟု ပဲရစ္အေျခစုိက္ နယ္စည္မျခား ဆရာ၀င္မ်ားအဖြဲ႕ MSF က ေျပာၾကားလုိက္သည္။

အဆိုပါဗုိင္းရပ္စ္ျပန္႔ႏွံ႔မႈ တစ္ႏွစ္ျပည့္သည့္အခ်ိန္ႏွင့္ တုိက္ဆုိင္စြာ ယေန႔တြင္ထုတ္ျပန္ေသာ အစီရင္ခံစာတြင္ ထုိကဲ့သုိ႔ ေဖာ္ျပလုိက္ျခင္းျဖစ္ၿပီး အဆုိပါ ေရာဂါပုိးျပန္႔ႏွံ႔မႈမွာ ထိန္းခ်ဳပ္၍မရဟု သတိေပးမႈကုိလည္း ပယ္ခ်ခဲ့ၾကကာ ေစာေစာစီးစီး အကူအညီေပးရန္ ေတာင္းဆုိမႈမ်ားကုိလည္း ျပည္တြင္းအစုိးရမ်ားႏွင့္ ကမၻာ့က်န္းမာေရးအဖြဲ႕ႀကီး WHO တုိ႔က လစ္လ်ဴ႐ႈခဲ့ၾကသည္ဟု ဆုိသည္။

အီဘုိလာကူးစက္ျပန္႔ပြားမႈေၾကာင့္ ၿပီးခဲ့သည့္ တစ္ႏွစ္တာအတြင္း လူေပါင္း ၁၀၂၀၀ ေက်ာ္ ေသဆံုးခဲ့ၿပီး ေသဆံုးသူအမ်ားစုမွာ ေရာဂါပုိးဒဏ္ ဆုိးရြားစြာ ခံစားခဲ့ရေသာ အေနာက္အာဖရိကမွ ဂီနီ၊ လုိက္ေဘးရီးယားႏွင့္ ဆီရာလီယုိနီ ႏုိင္ငံတုိ႔မွ ျဖစ္ၾကသည္။

MSF မွာ အီဘုိလာေရာဂါ ျပန္ပြားလာမႈကုိ ၿပီးခဲ့သည့္ႏွစ္ မတ္လကုန္ပုိင္းက ေၾကညာခဲ့ေသာ္လည္း ကမၻာ့က်န္းမာေရးအဖြဲ႕ WHO မွ ပယ္ခ်ခဲ့ၿပီး သံုးလေက်ာ္ၾကာၿပီးေနာက္မွ ေရာဂါပုိး ျပန္႔ပြားကူးစက္ေနေၾကာင္း အတည္ျပဳခဲ့သည္။

ဂီနီႏွင့္ ဆီရာလီယြန္နီ အစုိးရတုိ႔ကလည္း အဆုိပါ ျပႆနာကုိ ေဘးခ်ိတ္ထားၾကၿပီး ဆီယာလီယြန္နီႏုိင္ငံကမူ အခ်က္အလက္အခ်ိဳ႕ကို ထိန္ခ်န္ထားေသာေၾကာင့္ ေရာဂါပုိးကူးစက္ေနသည့္ ေက်းရြာမ်ားကုိ ေဖာ္ထုတ္ရာတြင္ MSF အား တားဆီးပိတ္ပင္သကဲ့သုိ႔ ျဖစ္ေစသည္ဟု အဆိုပါအစီရင္ခံစာတြင္ ထည့္သြင္းေဖာ္ျပထားသည္။

ထုိ႔ျပင္ ၾသဂုတ္လေႏွာင္းပုိင္းတြင္ အဆုိပါႏုိင္ငံမ်ားရွိ ေဆး႐ံု၊ ေဆးေပးခန္းမ်ားတြင္ လူနာမ်ားျဖင့္ ျပည့္လွ်ံသြားေသာေၾကာင့္ က်န္းမာေရးလုပ္သားမ်ားမွာလည္း လူနာမ်ားအား ထားရစ္ကာ ထြက္ေျပးခဲ့ရသည္အထိ ျဖစ္သြားသည္ဟု MSF က ဆုိၿပီး လက္ရွိအခ်ိန္တြင္ အီဘုိလာကူးစက္မႈ ေလ်ာ့က်လာေသာ္လည္း လံုး၀ ရပ္တန္႔သြားျခင္း မရွိေသးေၾကာင္း သတိေပးခဲ့သည္။

ၿပီးခဲ့သည့္ ႏွစ္ပတ္ေက်ာ္အတြင္း ပထမဦးဆံုးအျဖစ္ ေသာၾကာေန႔က လုိက္ေဘးရီးယားတြင္ အီဘုိလာကူးစက္သူတစ္ဦးကုိ ထပ္မံေတြ႕ရွိခဲ့ရၿပီး ဆီရာလီယြန္နီႏုိင္ငံကလည္း ႏုိင္ငံတစ္၀ွမ္း တံခါးပိတ္ ရွာေဖြမႈမ်ားကုိ ျပဳလုပ္ေနသည္။ ဂီနီႏုိင္ငံတြင္ ယခုႏွစ္အေစာပုိင္းက ကူးစက္မႈ ေလ်ာ့က်လာခဲ့ေသာ္လည္း ေနာက္ပုိင္းတြင္ ကူးစက္မႈမ်ား ျပန္လည္ ျမင့္တက္လာခဲ့သည္။

Ref: Time

မတ္ ၁၊ ၂၀၁၅
M-Media

– မိမိ၏ သက္ေတာ္ေစာင့္မ်ားထဲမွတစ္ဦးမွာ အီဘုိလာျဖင့္ ေသဆံုးခဲ့ၿပီးေနာက္ပုိင္း ဆီရာလီယြန္နီ၏ ဒုတိယသမၼတ ဆမ္ ဆူမာနာက အီဘုိလာစုိးရိမ္ရမႈေၾကာင့္ ၎ကုိယ္တုိင္ သီးသန္႔ေနထုိင္ေနသည္ဟု အစိုးရက ေျပာေရးဆုိခြင့္ရွိသူက ေျပာၾကားလုိက္ၿပီး အဆုိပါ ဗုိင္းရပ္စ္ျပန္႔ႏွံ႔မႈကုိ တြန္းလွန္ေရးအတြက္ ခရီးသြားမႈ ကန္႔သတ္ခ်က္မ်ားကုိလည္း ဆီယာလီယုိက ျပန္လည္ သတ္မွတ္ထားသည္။

ေသဆံုးသြားသည့္ ဆူမာနာ၏သက္ေတာ္ေစာင့္မွာ အသက္ ၄၂ ႏွစ္အရြယ္ ဂၽြန္ ကုိ႐ုိမာဆုိသူျဖစ္ၿပီး ေသာၾကာေန႔က အီဘုိလာျဖင့္ ေသဆံုးခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ ဆူမာနာက ႀကိဳတင္ကာကြယ္မႈအျဖစ္ ၎တုိ႔၏အိမ္တြင္ သီးသန္႔ေနထုိင္ခဲ့ကာ က်န္းမာေရးတာ၀န္ရွိသူမ်ားက ေဆာင္ရြက္ေနေသာ စမ္းသပ္စစ္ေဆးမႈအေျဖကုိ ေစာင့္ဆုိင္းေနသည္။

ဒုတိယသမၼတအေနျဖင့္ အႏၱရာယ္ရွိေသာ အေနအထားတြင္ မရွိေသာ္လည္း ေရာဂါပုိး ေပါက္ဖြားကူးစက္ႏုိင္သည့္ အခ်ိန္ကာလျဖစ္ေသာ ၂၁ ရက္အထိ ႐ံုးသုိ႔မသြားရန္ ဆံုးျဖတ္ခဲ့ၿပီး ေနအိမ္မွေန၍ အလုပ္မ်ားကုိ လုပ္ေဆာင္သြားမည္ျဖစ္သည္။

ဆီရာလီယြန္နီတြင္ ၿပီးခဲ့သည့္တစ္ပတ္အတြင္း အီဘုိလာကူးစက္သူ ၁၈ ဦးရွိခဲ့ၿပီး ယခင္တစ္ပတ္ထက္ ၂ ဦးတုိးလာခဲ့ကာ
ထုိပမာဏမွာ ႏုိင္ငံအတြင္း ယခင္လမ်ား၌ ေရာဂါကူးစက္မႈႏႈန္းေလ်ာ့က်မႈကုိ ပ်က္ဆီးေစခဲ့သည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ ခရီးသြားလာမႈ
ကန္႔သတ္ခ်က္မ်ားကုိ အစိုးရက ယမန္ေန႔တြင္ ေၾကညာခဲ့သည္။

Ref: Aljazeera