ေအာက္တုိဘာ ၄၊ ၂၀၁၈
M-Media
– အီရန္အေပၚ အေမရိကန္က ျပဳလုပ္ထားတဲ့ ပိတ္ဆုိ႔မႈေတြထဲက လူသားခ်င္း စာနာေထာက္ထားမႈဆုိင္ရာ ကုန္စည္ေတြနဲ႔ အရပ္ဖက္ေလေၾကာင္းပစၥည္းေတြနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ ပိတ္ဆုိ႔မႈကုိ ယာယီဖယ္ရွားဖုိ႔အတြက္ ႏုိင္ငံတကာ ခုံသမာဓိ႐ံုး (ICJ) က မေန႔မွာ ဆံုးျဖတ္လုိက္ပါတယ္။
၂၀၁၅ ခုႏွစ္က အင္အားႀကီးႏုိင္ငံ ၆ ႏုိင္ငံနဲ႔ အီရန္တုိ႔ ရရွိထားတဲ့ ႏ်ဴသေဘာတူညီခ်က္ကေန ႏႈတ္ထြက္ေၾကာင္း ထရမ့္က ေမလမွာ ေၾကျငာၿပီးေနာက္ပုိင္း အေမရိကန္က အီရန္အေပၚ ပိတ္ဆုိ႔မႈေတြ ထပ္မံလုပ္ေဆာင္ခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။
အီရန္နဲ႔ ႏုိင္ငံတကာအသုိင္းအ၀ုိင္းက အေမရိကန္ရဲ႕ ဒီလုပ္ရပ္ဟာ ႏုိင္ငံတကာ ဥပေဒေတြနဲ႔ ညီညြတ္မႈမရွိဘူးလုိ႔ ကန္႔ကြက္ေ၀ဖန္ကာ ဒီကိစၥအတြက္ ICJ ကုိ တုိင္ၾကားခဲ့ပါတယ္။
“လူသားခ်င္းစာနာေထာက္ထားမႈဆုိင္ရာဖက္က ၾကည့္မယ္ဆုိရင္ အီရန္ႏုိင္ငံထဲ ဒီလုိ ကုန္ပစၥည္းေတြ ၀င္ေရာက္မႈကုိ ဟန္႔တားတဲ့ ဘယ္လုိနည္းလမ္းမ်ိဳးမဆုိ အေမရိကန္က ဖယ္ရွားေပးရပါမယ္” လုိ႔ ICJ ရဲ႕ မေန႔က အမိန္႔မွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။
ဒီအမိန္႔ဟာ တရား၀င္ျဖစ္ေပမယ့္ အေမရိကန္ဟာ ICJ မွ မပါ၀င္ေတာ့တာေၾကာင့္ လက္ေတြ႕ အေကာင္အထည္ေဖာ္ဖုိ႔ မလြယ္ကူပါဘူး။
“အီရန္ဟာ မွန္ကန္ၿပီး အီရန္ျပည္သူေတြအေပၚ အေမရိကန္ရဲ႕ ပိတ္ဆုိ႔မႈေတြဟာ တရားမ၀င္ဘဲ ရက္စက္ရာေရာက္ေနတယဆိုတာ ဒီဆံုးျဖတ္ခ်က္က ထပ္မံ သက္ေသျပလုိက္တာပါ” လုိ႔ အီရန္ႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးဌာနက ထုတ္ျပန္တဲ့ ေၾကျငာခ်က္မွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။
အီရန္ကိစၥကုိ စစ္ေဆးေနစဥ္အတြင္း အေမရိကန္ရဲ႕ ပိတ္ဆုိ႔မႈအားလံုး ရပ္ဆုိင္းထားေရး အေမရိကန္ကုိ အမိန္႔ေပးဖုိ႔လည္း အီရန္က ICJ ကုိ တုိက္တြန္းထားပါတယ္။
အရပ္ဖက္ေလေၾကာင္းနယ္ပယ္နဲ႔ပတ္သက္ၿပီး အေမရိကန္ရဲ႕ ပိတ္ဆုိ႔မႈဟာ အီရန္အတြက္ ေတာ္ေတာ္ေလး အထိနာေစၿပီး၊ အီရန္ကေတာ့ ပိတ္ဆုိ႔မႈအားလံုး ICJ က ဖယ္ရွားတာကုိ လုိခ်င္ေနတာ ျဖစ္ပါတယ္။
ICJ ကုိ အီရန္ရဲ႕တုိက္ၾကားမႈဟာ ခံုသမာဓိ႐ံုးကုိ အလြဲသံုးစားလုပ္ရာ ေရာက္တယ္လုိ႔ အေမရိကန္က ေ၀ဖန္ျပစ္တင္ထားပါတယ္။
Ref: Aljazeera
