ၾသဂုတ္ ၇၊ ၂၀၁၇
M-Media
ေဂ်႐ုစလင္ရဲ႕ အလ္ဂ်ာဇီးရား ႐ံုးခန္း
– ေဂ်႐ုစလင္ အေျခစိုက္တဲ့ အလ္ဂ်ာဇီးရားသတင္းဌာန႐ံုးက ၀န္ထမ္းေတြအေပၚ အသိအမွတ္ျပဳထားမႈကုိ ႐ုပ္သိမ္းဖုိ႔ အစၥေရးက စီစဥ္ေနၿပီး ဒါဟာ သတင္းဌာနတစ္ခုလံုးကုိ ပိတ္ပစ္ဖုိ႔ ေျခလွမ္းအစလည္း ျဖစ္ပါတယ္။
မေန႔ကျပဳလုပ္ခဲ့တဲ့ သတင္းစာရွင္းလင္းဖြဲမွာ အစၥေရးျပန္ၾကားေရး၀န္ႀကီး ေအယူဘ္ ကာရာက ဒီအစီအစဥ္ကုိ ေၾကျငာလုိက္တာျဖစ္ၿပီး အလ္ဂ်ာဇီးရား႐ံုးေတြကုိ ပိတ္ပစ္ကာ၊ သူတုိ႔အလုပ္ေတြကုိ တားျမစ္လုိက္တဲ့ ဆြန္နီအာရပ္ေလးႏုိင္ငံရဲ႕ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ကုိ အေျခခံတာျဖစ္တယ္လုိ႔ ဆုိပါတယ္။
သူ႕ရဲ႕ ဒီေတာင္းဆုိမႈကုိ ေနာက္တစ္ခါ လႊတ္ေတာ္အစည္းအေ၀းမွာ ေဆြးေႏြးေပးဖုိ႔လည္း ကာရာက ေမွ်ာ္လင့္ေနပါတယ္။
“ကၽြန္ေတာ္ လြတ္လပ္စြာေဆာင္ရြက္ႏုိင္ခြင့္ ရလာဖုိ႔အတြက္ ဥပေဒျပဳေရး လြတ္ေတာ္လမ္းေၾကာင္းကေနတစ္ဆင့္ ဒါကုိလုပ္သြားမွာ။ တတ္ႏုိင္သမွ်ျမန္ျမန္ ဒါကုိ အဆံုးသတ္ဖုိ႔ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ ႀကိဳးစားသြားမွာပါ” လုိ႔ ၀န္ႀကီးက ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။
အသိအမွတ္ျပဳမႈ ႐ုပ္သိမ္းခံရမယ့္ သတင္းေထာက္ေတြက အလ္ဂ်ာဇီးရားရဲ႕ အာရပ္နဲ႔ အဂၤလိပ္အစီအစဥ္ ႏွစ္ခုစလံုးက ျဖစ္ပါတယ္။
ပါလက္စတုိင္းပုိင္နက္ေတြ က်ဴးေက်ာ္ခံေနရတာ၊ ပါလက္စတုိင္းျပည္သူေတြကုိ အစၥေရးက ဖိႏွိပ္သတ္ျဖတ္ေနတာေတြကုိ ေဖာ္ျပမႈအတြက္ အစၥေရးက အလ္ဂ်ာဇီးရားသတင္းဌာနအေပၚ အျမင္မၾကည္တာ ၾကာျမင့္ေနပါၿပီ။
ၿပီးခဲ့တဲ့လက ပါလက္စတုိင္းပုိင္ အေရွ႕ေဂ်႐ုစလင္မွာရွိေနတဲ့ အလ္-အက္ဆာ ဗလီ၀တ္ေက်ာင္းေတာ္ကုိ အပုိင္စီးလုိၿပီး ပါလက္စတုိင္းေတြ ၀င္ေရာက္ခြင့္ကုိ ပုိမုိ တင္းတင္းက်ပ္က်ပ္ ထိန္းခ်ဳပ္လုိတဲ့ အစၥေရးရဲ႕ ေဆာင္ရြက္ခ်က္ေတြကုိ ေျမျပင္အရွိအတုိင္း အလ္ဂ်ာဇီးရားသတင္းဌာနက ေန႔စဥ္လုိလုိ တင္ျပခဲ့မႈ ေနာက္ပုိင္းမွာေတာ့
အစၥေရးဟာ ေဂ်႐ုစလင္က ႐ံုးခန္းကုိ ပိတ္ပစ္ဖုိ႔အထိ ႀကိဳးစားလာပါတယ္။
ဒီသတင္းဌာနကုိ ပိတ္ပစ္မယ္လုိ႔ အႀကိမ္ႀကိမ္ၿခိမ္းေျခာက္ခဲ့တဲ့ အစၥေရး၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ ေနတန္ယာဟုဟာ ဇူလုိင္လ ၂၇ ရက္ေန႔မွာ ဒီစကားကုိ ထပ္ေျပာခဲ့ၿပီး အလ္ဂ်ာဇီးရားသတင္းဌာနဟာ အၾကမ္းဖက္မႈျဖစ္ေအာင္ ေသြးထုိးလႈံ႕ေဆာ္ေနတယ္လုိ႔ ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။
လက္ရွိမွာ အလ္ဂ်ာဇီးရားသတင္းေထာက္ေတြရဲ႕ အသိအမွတ္ျပဳလက္မွတ္ေတြကုိ ႐ုပ္သိမ္းၿပီးတဲ့ေနာက္ပုိင္း ေဂ်႐ုစလင္က ႐ံုးကုိက ပိတ္ပစ္ဖုိ႔ အစၥေရးက စီစဥ္ေနတာျဖစ္ၿပီး ပါလက္စတုိင္းပုိင္နက္ေတြျဖစ္ကာ အစၥေရးက က်ဴးေက်ာ္သိမ္းပုိက္ ပိတ္ဆုိ႔ထားတဲ့ အေနာက္ဖက္ကမ္းနဲ႔ ဂါဇာေဒသေတြက ႐ံုးေတြကုိကေတာ့ ဒီကိစၥမွာ ပါ၀င္ဖြယ္ မရွိပါဘူး။
ဒီကိစၥကုိ အစၥေရးအစုိးရက ဘယ္ေတာ့ ေဆာင္ရြက္မလဲဆုိတာကုိ ရွင္းရွင္းလင္းလင္း မသိရပါဘူး။
သတင္းဌာန၏ တုန္႔ျပန္မႈ
အလ္-အက္ဆာဗလီကိစၥမွာ မိမိတုိ႔အေနနဲ႔ က်င့္၀တ္မဲ့စြာ ေဖာ္ျပတာမ်ိဳး မရွိဘူးလုိ႔ အလ္-ဂ်ာဇီးရားက သတင္းဌာနက ေျပာၾကားခဲ့ၿပီး၊ အစၥေရးရဲ႕ ဒီလုပ္ရပ္ေတြကုိလည္း ႐ႈတ္ခ်ေၾကာင္း မေန႔ကထုတ္ျပန္တဲ့ ေၾကျငာခ်က္မွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။
“အစၥေရးရဲ႕ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ကေန ထြက္လာမယ့္ အေျခအေနေတြကုိ အနီးကပ္ေစာင့္ၾကည့္ေနမွာျဖစ္ၿပီး၊ ဥပေဒေၾကာင္းအရ လုိအပ္တာေတြ လုပ္သြားမယ္” လို႔ ေၾကျငာခ်က္က ဆုိပါတယ္။
က်ဴးေက်ာ္သိမ္းပုိက္ခံထားရတဲ့ ပါလက္စတုိင္းပုိင္နက္ေတြက သတင္းေတြကုိ က်င့္၀တ္နဲ႔ ညီညြတ္စြာ တိတိက်က် ေဖာ္ျပေပးသြားမယ္လုိ႔လည္း သတင္းဌာနက ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။
သတင္းအဖြဲ႕မ်ားကလည္း ဆန္႔က်င္
ေဘရြတ္ အေမရိကန္တကၠသုိလ္က ရာမီ ခူရီက အစၥေရးရဲ႕ ဒီအစီအစဥ္ကုိ ႐ႈတ္ခ်ခဲ့ၿပီး ဒါဟာ ေဒသတြင္းက အာဏာရွင္ေတြ ပံုမွန္လုပ္ေလ့ရွိတဲ့ လုပ္ရပ္မ်ိဳးျဖစ္တယ္လုိ႔ ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။
“အာဏာဆုပ္ကုိင္ထားခ်င္တဲ့ အာဏာရွင္ေတြ အၿမဲတမ္းလုိလုိ ပစ္မွတ္ထားတာက ၂ ခုရွိပါတယ္။ တစ္ခုက မီဒီယာျဖစ္ၿပီး ေနာက္တစ္ခုက ႏုိင္ငံျခားသားေတြပါ။ အာဏာရွင္တုိင္းက မီဒီယာကုိ ပစ္မွတ္ထားပါတယ္”
လန္ဒန္အေျခစုိက္ ဂ်ာနယ္လစ္ဇင္အဖြဲ႕ Ethical Journalism Network ဒါ႐ုိက္တာျဖစ္သူ အုိင္ဒန္ ၀ႈိက္ကလည္း အစၥေရးရဲ႕ ဒီလုပ္ရပ္ဟာ လြတ္လပ္စြာ သတင္းတင္ျပခြင့္ကုိ တုိက္ခုိက္လုိက္တာျဖစ္တယ္လုိ႔ ဆုိပါတယ္။
“တုန္လႈပ္စရာေကာင္းတဲ့ ထုတ္ျပန္ခ်က္ပဲဗ်။ ေဒသတြင္းမွာ တစ္ခုတည္းေသာ ဒီမုိကေရစီႏုိင္ငံ ျဖစ္တယ္ဆုိတဲ့ အစၥေရးရဲ႕ေကၽြးေၾကာ္မႈကုိ ဒါက လံုး၀ဖ်က္ဆီးလုိက္ပါၿပီ။ ဘာ့ေၾကာင့္လည္းဆုိေတာ့ ဒါဟာ ဒီမုိကေရစီရဲ႕ အေရးပါဆံုး အသင္းအဖြဲ႕ေတြထဲက တစ္ခုရဲ႕အေျခကုိ သြားထိလိုက္လုိ႔ပါပဲ။ အလ္ဂ်ာဇီးရားကုိ ဒီလုိတုိက္ခုိက္မႈဟာ လြတ္လပ္တဲ့ ဂ်ာနယ္လစ္ဇင္အားလံုးကုိ တုိက္ခုိက္မႈလည္းျဖစ္ပါတယ္”
The Committee to Protect Journalists ရဲ႕ ေ၀ဖန္မႈမွာ အလ္ဂ်ာဇီးရားသတင္းဌာနကုိ ဆင္ဆာျဖတ္တာ၊ ပိတ္တာေတြ လုပ္တာက ေဒသတြင္းမွာ တည္ၿငိမ္မႈကုိ ေဆာင္က်ဥ္းမေပးႏုိင္ေၾကာင္း၊ သတင္းလြတ္လပ္ခြင့္ရဲ႕ ေဒသတြင္းက အဆုိး၀ါးဆံုးရန္သူေတာ္စာရင္းမွာ အစၥေရးကုိ ထည့္သြင္းလုိက္တာသာျဖစ္ေၾကာင္း၊ ဒီလုိ ဒီမုိကေရစီမက်တဲ့ လုပ္ရပ္ေတြကုိ စြန္႔လႊတ္ၿပီး အလ္ဂ်ာဇီးရားနဲ႔ သတင္းေထာက္အားလံုးကုိ တစ္ႏုိင္ငံလံုးနဲ႔ အစၥေရးက သိမ္းပုိက္ထားတဲ့ ပါလက္စတုိင္းပုိင္နက္ေတြမွာ လြတ္လပ္စြာ သတင္းရယူခြင့္ ျပဳသင့္ေၾကာင္း ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။
ၿပီးခဲ့တဲ့လအနည္းငယ္တုန္းက ေဆာ္ဒီနဲ႔ ေဂ်ာ္ဒန္တုိ႔ဟာ ကာတာအေပၚျပဳလုပ္တဲ့ သံတမန္ေရးအရ ပိတ္ဆုိ႔မႈအတြင္း အလ္ဂ်ာဇီးရားသတင္းဌာနကုိ ပိတ္ပင္ခဲ့ၿပီး၊ ယူေအအီးကလည္း ပိတ္ပင္ထားပါတယ္။
အီဂ်စ္ကေတာ့ လြန္ခဲ့တဲ့ ႏွစ္အနည္းငယ္ကတည္းက အလ္ဂ်ာဇီးရား သတင္းဌာနကုိ ပိတ္ပင္ထားတာျဖစ္ပါတယ္။
Ref: Aljazeera
