News @ M-Media

Blog

  • အာရဗီစာနွင့္ အေျခခံ ဘာသာေရး စာသင္ေက်ာင္းဆုိသည္မွာ

    အာရဗီစာနွင့္ အေျခခံ ဘာသာေရး စာသင္ေက်ာင္းဆုိသည္မွာ

    ဧျပီ ၂၉ ၊ ၂၀၁၇
    ေမာင္ေမာင္ကို ေရးသည္။

    Photograph: David Sillitoe

    အစၥလမ္ဘာသာဝင္ ကေလးငယ္မ်ား..(၅ႏွစ္မွ ၁၂ႏွစ္ အရြယ္)မ်ားကုိ ဘုရားဝတ္ျပဳတတ္ေအာင္ သင္ၾကားေပးေသာ ေနရာျဖစ္ပါသည္။

    အဂၤလိပ္၊တ႐ုတ္၊ အာဖရိကန္၊ အင္ဒုိနီး႐ွား၊ တကမၻာလုံးရႇိ မြတ္စလင္မ္မ်ား ဘုရားဝတ္ျပဳေသာ အခါ.. အားလုံး အာရဗီဘာသာျဖင့္ ရြတ္ဆုိ ဝတ္ျပဳၾကပါသည္။ ဥပမာ အျခားဘာသာဝင္မ်ား လက္တင္ဘာသာ၊ ပါဠိဘာသာ၊ သကၠ႐ုိက္ဘာသာမ်ားျဖင့္ ရြတ္ဆုိ႐ွိခုိး ကန္ေတာ့သလုိမ်ဳိးျဖစ္ပါသည္။ လူအမ်ားစုက မိမိရြတ္ဆုိသည္ကုိ အျပည့္အဝ နားမလည္ၾကပါ။

    အခ်ဳိ႕က အနည္းငယ္ နားလည္ၾကပါသည္။။ အခ်ဳိ့က လုံးဝ နားမလည္ၾကပါ။

    သုိ႔ေသာ္…ဘာစာရြတ္လွ်င္.. ဦးၫြတ္ရမည္… ဘာစာသားရြတ္ဆုိလွ်င္ မတ္တတ္ျပန္ရပ္ရမည္၊ ဘာစာသားရြတ္ဆုိလွ်င္.. ဦးခ်..ရမည္..စသျဖင့္… လူမ်ဳိးမေရြး… အားလုံးတညီတညာတည္း… လုပ္ေဆာင္ႏုိင္ၾကရေအာင္… ခေလးငယ္မ်ားကုိ သင္ၾကားျပသရပါသည္။

    ရြတ္ဆုိၾကသည္မွာ.. က်မ္းစာ၏ ေနာက္ဆုံးက႑(က႑၃၀)မွ… စာမ်ားကုိ အမ်ားဆုံး ဖတ္ရြတ္ၾကရပါသည္။ တပုိဒ္ျခင္းအားျဖင့္ တုိေတာင္းေသာေၾကာင့္ျဖစ္ပါသည္။ မြတ္စလင္မ္တုိင္း က်ား/မ..မဟူ… ထုိေနာက္ဆုံးက႑၏ စာပုိဒ္၁၀ပုဒ္ခန္႔မွ်.. အလြတ္က်က္မွတ္ရပါသည္။ ထုိမွသာ..ဝတ္ျပဳႏုိင္ၾကမွာျဖစ္ပါသည္။

    က်မ္းစာကုိဖတ္တတ္ရန္..ကၾကီး၊ ခေခြး..သေဘာ.. ဗ်ည္းမ်ားမႇ စသင္ၾကားလွ်င္.. လူႀကီးမ်ားအတြက္.. အျမန္စံနစ္ျဖင့္သင္လွ်င္နာရီ၄၀ သင္႐ုိးျဖင့္သင္ေပးၾကပါသည္။ ကေလးမ်ားကုိေတာ့.. အခ်ိန္မ်ားစြာပုိၾကာေအာင္သင္ရပါသည္။ ဦးစြာပဌမ.. က်မ္းစားမဖတ္ခင္.. ေျခလက္မ်က္ႏွာေဆးေၾကာျခင္း သင္ေပးရပါသည္။ ဘုရားဝတ္ျပဳခါနီး ေျခလက္ေဆးေၾကာ သန္႔စင္ျခင္းႏွင့္အတူတူပါ။ ေရသုံးအနည္းဆုံးႏွင့္ ေဆးေၾကာ သန္႔စင္သည့္ပုံစံ အဆင့္ဆင့္ျဖစ္ပါသည္။

    တကမၻာလုံးရႇိ မြတ္စလင္မ္ မႇန္သမွ်တပုံစံတည္း… ေဆးေၾကာသန္႔စင္ ပုံစံတူၾကပါသည္။

    ဥပမာ..ညာဖက္လက္ေခ်ာင္းေလးမ်ားႏွင့္ လက္ဖဝါးကုိစတင္ေဆး.. ထုိ႔ေနာက္ဘယ္ဖက္ လက္ေခ်ာင္းေလးမ်ားႏွင့္ လက္ဖဝါး…မွ အစခ်ီ၍ေနာက္ဆုံး.. ဘယ္ဖက္ေျခဖ်ားႏွင့္ ေျခေခ်ာင္းေလးမ်ားကုိ ေဆးေၾကာအဆုံးသတ္ပါသည္။ Youtube တြင္ ႐ွာေဖြၾကည့္ရႈႏုိင္ပါသည္..။

    အာရဗီေက်ာင္း အေျခခံဘာသာေရး စာသင္ေက်ာင္းမ်ားက.. ယင္းသုိ႔ေျခလက္ မ်က္ႏွာေဆးေၾကာသည္မွ အစျပဳ၍ ဘုရားဝတ္ျပဳႏုိင္ေအာင္ က်မ္းစာပါ အာရဗီစာမ်ား ဖတ္ႏုိင္ေအာင္ သင္ၾကားေပးပါသည္။

    က်မ္းစာတြင္ ဘုရားဝတ္ျပဳၾကဟု ပါ႐ွိေသာလည္း… ေနမထြက္ခင္ အာ႐ုံဦး၊ ေနမြန္းလြဲခ်ိန္၊ ေနညဳိခ်ိန္၊ ေနဝင္ၿပီးစအခ်ိန္၊ ညဥ္ဦးခ်ိန္ အစ႐ွိသျဖင့္ အခ်ိန္မ်ားတြင္.. ဦးခ်ဝတ္ျပဳႀကိမ္ေရ သတ္မွတ္ခ်က္မ်ား အေသးစိတ္မပါရႇိပါ။ .တမန္ေတာ္၏ သမားစဥ္.. ထုံးတမ္းစဥ္လာမ်ားမွ ေလ့လာလုိက္နာ၍ က်င့္သုံးၾကရပါသည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ဝတ္ျပဳခ်ိန္ကုိ အတိအက်သိေအာင္.. (ဥပမာ..ေနထြက္ဆဲ… ေနမြန္းတည့္ဆဲ.. ေနဝင္ဆဲ.. အခ်ိန္မ်ားတြင္ ဝတ္ျပဳ၍လုံးဝ မရပါ).. ဝတ္ျပဳစဥ္အတြင္း အႀကိမ္ေရမည္မွ် ပ်တ္ဝတ္ဦးခ်..ရမည္..အစရႇိသျဖင့္…ကေလးမ်ားကုိ သင္ၾကားေပးရပါသည္။

    ဝတ္ျပဳရန္ မတ္တပ္ရပ္္စဥ္.. ေျခဖဝါး၂ဘက္မည္မွ် ကြာေဝးရမည္၊ လက္ပုိက္ထားလွ်င္ ဘယ္ဖက္ လက္ေကာက္ဝတ္အား ညာဖက္၏ လက္သန္းႏွင့္ လက္မတုိ႔ျဖင့္ ဆုပ္ပတ္ကုိင္ၿပီး က်န္လက္ေခ်ာင္း၃ေခ်ာင္းကုိ ဘယ္ဖက္ လက္ဖ်ံ႐ုိးေပၚ ဆန္႔တန္းထားရမည္. အထိ..အတိအက်… ေသခ်ာသင္ၾကားေပးၾကရပါသည္။

    ဘုရားဝတ္ျပဳတတ္ၿပီးလ်င္… လူေသကုိေရခ်ဳိးေပးျခင္း နည္းနာ၊ သျဂဳိလ္ျခင္းနည္းနာ. အစရႇိသျဖင့္.. ေမြးကင္းစ ကေလးငယ္ ေမြးဖြားသည့္အခါ ဝတ္ျပဳဖိတ္ေခၚသံျဖင့္.. ဖိတ္ေခၚသည္မွအစ… ေသဆုံးသျဂဳိလ္ၿပီး.. ေသသူအတြက္ ဆုေတာင္းသည္မ်ားအထိ… သင္ၾကားျပသေပးၾကရာပါသည္။

    အသက္ရႇင္ေနစဥ္.. ဥပုသ္လအေၾကာင္း.. ဥပုသ္သီလ ေစာင့္ထိန္ပုံ… ဥပုသ္ေျဖပုံ.. အလႈုအတန္းျပဳလုပ္ပုံ… ဆင္းရဲသားမ်ားအတြက္. .. မလႈုမေနရ… အလွဴငြ..ေပးရျခင္း.. မည္မွ်ေပးရျခင္း.. မည္သူက အလွဴခံပုိင္ခြင့္ ရႇိ/မ႐ွိ… မ်ားေျမာင္လွေသာ… ထုံးတမ္းစဥ္လာမ်ားကုိ.. သင္ၾကားေပးရပါသည္။

    မ်ားေသာအားျဖင့္.. မနက္ (သုိ႔မဟုတ္) ညေန.. ညပုိင္း.. ၂ နာရီခန္႔ ေန႔စဥ္ သင္ၾကားေပးေလ့ရႇိပါသည္။

    စေန၊ တနဂၤေႏြရက္မ်ား တြင္… ပုိမုိ အခ်ိန္ယူ သင္ၾကားေပးၾကပါသည္။

    အက်ဥ္းအားျဖင့္… မြတ္စလငိမ္တုိ႔အတြက္… အာရဗီစာသင္ေက်ာင္းမ်ား.. ဘာအတြက္လုိအပ္သည္ကုိ.. အၾကမ္းအားျဖင့္ ေရးသားတင္ျပျခင္းျဖစ္ပါသည္။

  • ဘာသာေရး ပဋိပကၡ လံႈေဆာ္ေနသူမ်ားကို တားဆီးေပးရန္ ရန္ကုန္တိုင္းဝန္ၾကီးခ်ဴပ္ကို စာပို႔ခဲ့

    ဘာသာေရး ပဋိပကၡ လံႈေဆာ္ေနသူမ်ားကို တားဆီးေပးရန္ ရန္ကုန္တိုင္းဝန္ၾကီးခ်ဴပ္ကို စာပို႔ခဲ့

    ဧျပီ ၂၈ ၊ ၂၀၁၇
    M-Media

    ၂၀၁၇ ခုႏွစ္ ဧျပီလ ၂၈ ရက္ေန႔က ရန္ကုန္တိုင္း သာေကတၿမိဳ႕နယ္ အေနာ္မာရပ္ကြက္ထဲက အစၥလာမ္ဘာသာ စာသင္ေက်ာင္း ႏွစ္ေက်ာင္းမွာ ခြင့္ျပဳခ်က္မရွိပဲ ဝတ္ျပဳေနတဲ့သည့္ဟု စြတ္စြဲကာ ပိတ္ေပးရန္ မ်ိဳးခ်စ္ကြန္ယက္ဆိုတဲ့အဖြဲ႔တခုက ေမာ္ေတာ္ကား အေျမာက္အမ်ားနဲ႔ မေန႔ညေနပုိင္းက ေရာက္လာၿပီး အုပ္ခ်ဳပ္ေရးရံုးမွာ ဖိအားေပးေတာင္းဆိုခဲ့ၾကပါတယ္။

    ယင္းကဲ့သို႔ ဖိအားေပးေတာင္းဆိုမႈေၾကာင့္ ရဲတပ္ဖြဲ႔ႏွင့္ အုပ္ခ်ဴပ္ေရးပိုင္းမွ တရားရံုး၏ ခြင့္ျပဳခ်က္မပါဘဲ စာသင္ေက်ာင္းမ်ားကို ခ်ိပ္ပိတ္ခဲ့ပါတယ္။

    ယင္းျဖစ္စဥ္မ်ား မျဖစ္ပြားခင္ ဘာသာေရးပဋိပကၡျဖစ္ေစ၇န္ လုပ္ေဆာင္ေနမႈမ်ားကို တားဆီးေပးရန္ ႏွင့္ လံုျခံဳေရးစီမံေပးရန္အတြကရန္ကုန္တိုင္းေဒသၾကီး ဝန္ၾကီးခ်ဴပ္ ဦးျဖိဳးမင္းသိန္းထံ သို႔ ဘာသာေရးစာသင္ေက်ာင္းႏွင့္ ဝတ္ျပဳေဆာင္ အုပ္ခ်ဴပ္ေရးအဖြဲ႔မွ ေမတၱာရပ္ခံစာ တစ္ေစာင္ေပးပို႔ခဲ့ပါတယ္။

    ၄င္းစာတြင္ သာေကတ ၊အေနာ္မာ(၁၁)လမ္း မွ အစၥလာမ္ဘာသာေရး ဝတ္ျပဳေဆာင္ႏွင့္ ဘာသာေရးစာသင္ေက်ာင္းဟာ ၁၉၅၉ ခုႏွစ္ ေအာက္ပုဇြန္ေတာင္ရပ္ကြက္မွ ဖ်က္သိမ္းခံခဲ့ရေသာ ဘာသာေရးစာေက်ာင္းႏွင့္ ဝတ္ျပဳေဆာင္အစား ျပန္လည္ေနရာ ခ်ေပးထားတာျဖစ္ေၾကာင္း ေဖာ္ျပထားပါတယ္။


    Image via- Than Lwin Htun  FB(VOA ျမန္မာပိုင္းဌာနမႈး)

  • ဗိသုကာလက္ရာ- ယေန႔တုိင္ရွင္က်န္ေနသည့္ မြတ္စလင္တုိ႔၏ အေမြအႏွစ္မ်ား (၄၆)

    ဗိသုကာလက္ရာ- ယေန႔တုိင္ရွင္က်န္ေနသည့္ မြတ္စလင္တုိ႔၏ အေမြအႏွစ္မ်ား (၄၆)

    ဧၿပီ ၂၈၊ ၂၀၁၇
    M-Media

    ရာဇာ တင္ဆက္သည္

    (အပတ္စဥ္ ေသာၾကာေန႔တုိင္း ေဖာ္ျပသြားပါမည္)
    သကၠရာဇ္ ၇၄၀ မွ ၇၅၀ အၾကားတြင္ ေဂ်ာ္ဒန္ႏုိင္ငံ၌ တည္ေဆာက္ခဲ့သည့္ ခီရ္ဘတ္ အလ္-မက္ဖ္ဂ်ီရ္ ဘုရင္၏ နန္းေတာ္မွ စက္၀ုိင္းပံု ျပတင္းေပါက္တစ္ခု။ ယူေကရွိ ဒူရ္ဟမ္ ကက္သလစ္ဘုရားေက်ာင္းမွ ေရာင္စံု မွန္ႏွင့္ ျပဳလုပ္ထားသည့္ စက္၀ုိင္းပုံ ျပတင္းေပါက္မွာ ဤလက္ရာ၏ လႊမ္းမုိးမႈကုိ ခံရသည္ဟု မွတ္ယူထားၾကသည္။
    – ခရစ္ယာန္ ကက္သလစ္ ဘုရာေက်ာင္းေတြက အမုိးခံုးေတြ၊ အလင္းေဖာက္ စက္၀ုိင္းပံု မွန္ျပတင္းေပါက္ေတြ၊ ဘူတာ႐ံုႀကီးေတြက ေလးကုိင္း အမိုးလက္ရာေတြ၊ အျခား ခရစ္ယာန္ဘုရားေက်ာင္းေတြက အမုိးခၽြန္ေတြလုိ ဥေရာပက အေဆာက္အဦး ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားမွာ မတူညီတဲ့ ဗိသုကာလက္ရာေတြ၊ ပံုသ႑ာန္ေတြ ရွိၾကပါတယ္။ ဒီလက္ရာေတြအမ်ားစုဟာ ဗိသုကာနယ္ပယ္မွာ မြတ္စလင္ေတြက ဖြံ႕ၿဖိဳး၊ ျပည့္စံုေစခဲ့တဲ့ လက္ရာေတြျဖစ္ၿပီး စပိန္ႏုိင္ငံေတာင္ပုိင္းနဲ႔ စစၥလီကၽြန္းတုိ႔ကေနတစ္ဆင့္ ဥေရာပကုိ စီးဆင္း ၀င္ေရာက္လာတယ္ဆုိတာကုိ သိမယ္ဆုိရင္ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားက အံ့အားသင့္ၾကမွာပါ။ ဒီလုိ အေဆာက္အဦးေဆာက္လုပ္မႈ ဒီဇုိင္းေတြနဲ႔ အေတြးအေခၚေတြကုိ ဌာေနပညာရွင္ေတြ၊ ခ႐ူးဆိတ္ ခရစ္ယာန္ သာသနာျပဳစစ္သည္ေတြနဲ႔ ေကာ္ဒုိဘာ၊ ကုိင္႐ုိ ဒမတ္စကတ္တုိ႔လုိ မြတ္စလင္ၿမိဳ႕ေတာ္ေတြ၊ မြတ္စလင္ႏုိင္ငံေတြကိုျဖတ္ၿပီး ေဂ်႐ုစလင္ကုိ ဘုရားဖူးသြားေရာက္ၾကတဲ့ ခရစ္ယာန္ဘာသာ၀င္ေတြက ဥေရာပကုိ သယ္ေဆာင္လာၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီ ဒီဇုိင္းေတြဟာ ေရာမေတြရဲ႕ ဒီဇုိင္းအေပၚမွာ ဆန္းသစ္ကာ အင္မတန္ေကာင္းမြန္တဲ့ ေပါင္းစပ္ဖန္တီးမႈေတြကုိ ျပဳလုပ္ထားတာ ျဖစ္ပါတယ္။

    မြတ္စလင္ေတြအတြက္ ဗိသုကာပညာဆုိတာ အလႅာဟ္အရွင္ျမတ္ရဲ႕ အတုိင္းအဆမဲ့ စြမ္းအားေတြလုိ အယူအဆေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားကုိ ေဖာ္က်ဴးရတဲ့ နယ္ပယ္ျဖစ္တာေၾကာင့္ ဂ်ီၾသေမႀတီ ဒီဇုိင္းေတြ၊ သစ္ပင္၊ သစ္ရြက္၊ အခက္၊ အလက္ စတာေတြနဲ႔ ပံုေဖာ္တဲ့ ‘ေအရာဘက္ ဒီဇုိင္း’ (arabesque design) ေတြကုိ ထပ္ခါထပ္ခါ အသံုးျပဳျခင္းအားျဖင့္ ဗိသုကာလက္ရာကုိ ပံုေဖာ္ၾကပါတယ္။ လူပံုနဲ႔ တိရစၦာန္ပံုေတြကုိေတာ့ ဒီလက္ရာေတြမွာ ထည့္သြင္းအသံုးျပဳေလ့ မရွိပါဘူး။ အမုိးခံုးေတြ၊ ေမွ်ာ္စင္ေတြ၊ ကြက္လပ္က်ယ္ႀကီးေတြနဲ႔ အဆံုးအစမဲ့ခံစားမႈ၊ အံ့ခ်ီးဖြယ္ စြမ္းအားေတြရဲ႕ ခံစားမႈေတြကုိ ေဖာ္က်ဴးၿပီးတဲ့ေနာက္ ဒီအေဆာက္အဦးေတြမွာ ကုရ္အာန္က်မ္းစာက က်မ္းခ်က္ေတြကုိ စာပန္းခ်ီနဲ႔ ခ်ယ္မႈန္းၿပီး ၿပီးျပည့္စံုေစၾကပါတယ္။

    မြတ္စလင္ေတြဟာ အေဆာက္အဦးေတြကုိ ဒီလုိခ်ယ္သရာမွာ မ်က္စိပသာဒကုိ အထူး အာ႐ံုစုိက္ခဲ့ပါတယ္။ ဘာ့ေၾကာင့္လည္းဆုိေတာ့ အစၥလာမ္သာသနာဟာ မလုိအပ္ဘဲ အပုိျဖဳန္းတီးမႈကုိ တားျမစ္ထားေပမယ့္ ဘုရားသခင္ ခ်မွတ္ထားတဲ့ ေဘာင္အတြင္းမွာ ေနထုိင္ေနသမွ် ကာလပတ္လံုး သက္ေသာင့္သက္သာရွိတဲ့ ဘ၀မ်ိဳးမွာ ေနထုိင္စံစားဖုိ႔ ခြင့္ျပဳထားတာေၾကာင့္ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါဟာ မြတ္စလင္ေတြအေနနဲ႔ လူအထင္အျမင္ေသးတဲ့ အေျခအေနမ်ိဳးမွာ မေနထုိင္ရဘူးလုိ႔ ဆုိလုိတာပါ။ “သက္တမ္းကုန္တဲ့အထိ ေနရာမွာမုိ႔လုိ႔ ကမၻာေျမေပၚက လူ႕ဘ၀အတြက္ ႀကိဳးပမ္းပါ။ ဘယ္အခ်ိန္ေသမယ္မွန္း မသိတဲ့အတြက္ ေနာက္တမလြန္အတြက္ အားထုတ္ပါ” ဆုိတဲ့ မြတ္စလင္ေတြရဲ႕ ဆုိ႐ုိးစကားဟာ သူတုိ႔ရဲ႕ ဗိသုပညာအေပၚမွာလည္း သြားေရာက္ ႐ုိက္ခတ္ပါတယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္ တစ္ခုခုလုပ္ေတာ့မယ္ဆုိရင္ က်က္သေရရွိရွိ လွလွပပ လုပ္ၾကတာျဖစ္ပါတယ္။

    ေရာင္စံုအလင္းေဖာက္မွန္ေတြနဲ႔ အလွဆင္ထားတဲ့ ျပတင္းေပါက္ အႀကီးအႀကီးေတြဟာ ဒီ ဆုိ႐ုိးအတြက္ ေကာင္းမြန္တဲ့ ဥပမာတစ္ခုပါပဲ။ ဥေရာပက ခရစ္ယာန္ဘုရားေက်ာင္းေတြရဲ႕ မ်က္ႏွာစာကုိ ၾကည့္လုိက္မယ္ဆုိရင္ အဓိက ၀င္ေပါက္ႀကီးအေပၚက နံရံရဲ႕ လွပမႈ၊ ခ်ယ္သထားမႈေတြကုိ သတိမျပဳဘဲ ေနႏုိင္မွာ မဟုတ္ပါဘူး။ သမုိင္းပညာရွင္ေတြကေတာ့ ဒီ စက္၀ုိင္းပံုစံ ျပတင္းေပါက္ႀကီးေတြကို အစၥလာမ့္အႏုပညာ၊ အူမုိင္ယာမင္းဆက္ ခုိင္ရ္ဘတ္ အလ္-မက္ဖ္ဂ်ာရ္ (Khirbat al-Mafjar) ဘုရင္ရဲ႕ နန္းေတာ္ အျပင္ဘက္နံရံမွာ ေက်ာက္သား ဒါမွမဟုတ္ သစ္သားကုိ ပြင့္ဖက္ ၆ ရြက္ပါတဲ့ ပန္းပံုစံ ထြင္းထားတဲ့ ျပတင္းေပါက္ေတြ။ ရွစ္ေထာင့္ ျပတင္းေပါက္ေတြနဲ႔ ခ်ိတ္ဆက္ေျပာဆုိၾကပါတယ္။ အဲဒီ နန္းေတာ္ႀကီးကုိ သကၠရာဇ္ ၇၄၀ နဲ႔ ၇၅၀ အၾကား ေဂ်ာ္ဒန္ႏုိင္ငံမွာ တည္ေဆာက္ခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။

    ခ႐ူးဆိတ္ ခရစ္ယာန္သာသနာျပဳစစ္သည္ေတြဟာ ဒီလက္ရာေတြကုိ ျမင္ၿပီး ဥေရာပက ခရစ္ယာန္ဘုရားေက်ာင္းေတြမွာ စတင္ ထည့္သြင္းခဲ့ၾကတာပါ။ ပထမဆံုးအေနနဲ႔ Romanesque လုိ႔ေခၚတဲ့ (၁၁ ရာစုေန ၁၂ ရာစုအတြင္း ထြန္းကားခဲ့တဲ့) ဗိသုကာလက္ရာကုိ ဒူရ္ဟမ္ ကက္သလစ္ဘုရားေက်ာင္း (Durham Cathedral) လုိေနရာမ်ိဳးမွာ ေတြ႕ျမင္ရၿပီး ေနာက္ပုိင္းမွာေတာ့ ေဂါ့သစ္ ဗိသုကာလက္ရာ (Gothic architecture)  ေတြ ထြန္းကားခဲ့ပါတယ္။ ေရာင္စံုမွန္ေတြနဲ႔ စီခ်ယ္ထားတဲ့ ဒီလုိ ျပတင္းေပါက္ႀကီးေတြဟာ ဘုရားသခင္ရဲ႕ မ်က္လံုးေတာ္လုိ႔ တင္စားျခင္းခံရတဲ့ အလင္းေတြကို ေဖာက္ကာ အေဆာက္အဦးထဲ ၀င္ေရာက္ေစတဲ့ လုပ္ေဆာင္ခ်က္ ပါ၀င္ပါတယ္။ တစ္ခ်ိဳ႕ေတြက ဒီအယူအဆဟာ ေရာမက ပန္သီယြန္ (Pantheon) ေရွးေဟာင္း ဘုရားေက်ာင္းရဲ႕ အမုိးခံုးမွာ ရွိေနတ့ဲ စက္၀ုိင္းပံု အလင္း၀င္ေပါက္ကေန ဆင္းသက္လာတယ္လုိ႔ ဆုိၾကပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဒီအလင္း၀င္ေပါက္ဟာ ျပတင္းေပါက္ဆုိတာထက္ ေခါင္မုိးေပၚက အေပါက္တစ္ခုမွ်သာ ျဖစ္ပါတယ္။

    ကမၻာတစ္၀ွမ္း မြတ္စလင္ေတြရဲ႕ ဗိသုကာလက္ရာ တစ္ခုခ်င္းနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ ေဖာ္ျပမယ့္ ေနာက္ပုိင္း အပုိင္းေတြက်ရင္ ဒီလက္ရာေတြက ရာစုႏွစ္ေတြအတြင္းမွာ ဥေရာပအေဆာက္အဦးေတြအေပၚ ဘယ္လုိ လႊမ္းမုိးမႈရွိလဲဆုိတာကုိ ျမင္ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။

    ေအာ္တုိမန္အင္ပါယာ၏ မြတ္စလင္ ဗိသုကာပညာရွင္ ဆီနန္ ဒီဇုိင္းထုတ္ တည္ေဆာက္ထားသည့္ အစၥတန္ဘူလ္မွ ဆူေလမာနီယီ ဗလီ၀တ္ေက်ာင္းေတာ္

    မြတ္စလင္ေတြရဲ႕ ဗိသုကာလက္ရာေတြထဲမွာ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္နဲ႔ ကုိက္ညီတဲ့ ပံုသ႑ာန္မ်ိဳးေတြလည္း ပါ၀င္ပါတယ္။ ေထာင္ေပါင္းမ်ားစြာေသာ ဖေယာင္းတုိင္ေတြ၊ မီးတုိင္ေတြကထြက္တဲ့ မီးခုိးေတြကို ေလွ်ာ့ခ်ဖုိ႔ အတြက္ မြတ္စလင္ ဗိသုကာပညာရွင္ ဆီနန္ (Sinan) ဟာ အစၥတန္ဘူလ္က ဆူေလမာနီယီဗလီ (Suleymaniye) ကုိ တည္ေဆာက္တဲ့အခါမွာ အထပ္ခုိးတစ္ခုကုိ ထည့္သြင္းထားၿပီး အခုိးေငြ႕ေတြဟာ ေလရဲ႕ လွည့္ပတ္မႈေၾကာင့္ ဒီအထပ္ခုိးကေနတစ္ဆင့္ အျပင္ကုိ ထြက္သြားပါတယ္။ တစ္ခ်ိဳ႕ေသာ က်ပ္ခုိးေတြကုိေတာ့ စုေဆာင္းထားၿပီး ဗလီ၀တ္ေက်ာင္းေတာ္က ေရပန္းဆီကုိ ပုိ႔ေပးကာ အဲဒီကေရနဲ႔ ေရာၿပီး မင္ျဖစ္ေအာင္လုပ္ပါတယ္။ ဒီမင္ကုိ စာပန္းခ်ီခ်ယ္မႈန္းရာမွာ အသံုးျပဳပါတယ္။ ေနာက္ၿပီး ဒီမင္ရည္ဟာ ၾကမ္ပိုးေတြ၊ ျခေတြကို ေမာင္းထုတ္ေပးတာေၾကာင့္ စာအုပ္ေတြရဲ႕ သက္တမ္းကုိလည္း တာရွည္ခံေစပါတယ္။

    မြတ္စလင္ဗိသုကာပညာရွင္ ဆီနန္

    တူရကီႏုိင္ငံက ဆူေလမာနီယီ ဗလီ၀တ္ေက်ာင္းေတာ္ဟာ ႏုိင္ငံတစ္၀ွမ္းမွာ အျမင့္ဆံုးနဲ႔ ငလ်င္ဒဏ္အခံႏုိင္ဆံုး မင္နာရတ္ ေမွ်ာ္စင္ေတြကုိ ပုိင္ဆုိင္ထားပါတယ္။ ဒီဗလီ၀တ္ေက်ာင္းေတာ္ဟာ ေအာ္တုိမန္ ဗိသုကာပညာရွင္ ဆီနန္ရဲ႕ လက္ရာလည္းျဖစ္ပါတယ္။  ၁၆ ရာစုအတြင္း ေအာ္တုိမန္ဘုရင္ ၃ ဆက္ လက္ေအာက္မွာ အမႈထမ္းခဲ့တဲ့ ဆီနန္ဟာ အေဆာက္အဦးေပါင္း ၄၇၇ ခုကုိ ဒီဇုိင္းဆြဲ တည္ေဆာက္ေပးခဲ့ၿပီး ဥေရာပမွာ ၁၆ ရာစုအထိ မထြန္းကားေသးတဲ့ ဗိသုကာနဲ႔ ပထ၀ီအေနအထား သဟဇာတျဖစ္စြာ ေပါင္းစပ္မႈရဲ႕ အေရးႀကီးပံုကုိ မီးေမာင္းထုိးျပခဲ့ပါတယ္။ ဆီနန္ရဲ႕ တူရကီဒီဇုိင္းေတြဟာ အမုိးခံုးေတြကို ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲခဲ့ၿပီး အျမင့္နဲ႔ အရြယ္အစား ပုိမိုႀကီးမားေအာင္ ေဆာင္ရြက္ႏုိင္ခဲ့ကာ အရပ္ဖက္ အင္ဂ်င္နီယာေလာကမွာ တစ္မူထူးျခားတဲ့ တုိးတက္မႈတစ္ခုကုိ ျဖစ္ေစခဲ့ပါတယ္။ ၿပီးေတာ့ ဒါဟာ သူ႕ရဲ႕ အမွတ္အသားတစ္ခုလည္း ျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။

    (ကုိးကား- National Geographic ၏ 1001 Inventions – The Enduring Legacy of Muslim Civilization)

    (ကမၻာ့လူ႕အဖြဲ႕အစည္းတြင္ ယေန႔တုိင္ရွင္က်န္ေနသည့္ မြတ္စလင္တုိ႔၏ အေမြအႏွစ္မ်ား – တင္ဆက္ျပီးသမွ် အပုိင္းအားလံုးကို  ဤေနရာ တြင္ ဖတ္႐ႈႏုိင္ပါသည္

  • တ႐ုတ္မြတ္စလင္မ်ား၏ ေဆြမ်ိဳးေမ့မည့္ ႐ုိးရာ အစားအစာမ်ား

    တ႐ုတ္မြတ္စလင္မ်ား၏ ေဆြမ်ိဳးေမ့မည့္ ႐ုိးရာ အစားအစာမ်ား

    ဧၿပီ ၂၈၊ ၂၀၁၇
    M-Media

    နင္ရွာျပည္နယ္ရွိ ဗလီတစ္လံုးတြင္ ၀ါကၽြတ္အီးဒ္ေန႔ ၀တ္ျပဳဆုေတာင္းေနၾကသူမ်ား

    – ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္က ကၽြန္ေတာ္ဟာ မြတ္စလင္တုိ႔ရဲ႕ ရမ္ဇာန္ဥပုလ္လအၿပီး က်င္းပတဲ့ အီဒြလ္ ဖိသီရ္ ၀ါကၽြတ္အီးဒ္ေန႔ကုိ မွီဖုိ႔အတြက္ နင္ရွာျပည္နယ္ကုိ သြားေရာက္ခဲ့ပါတယ္။ ျပည္နယ္ရဲ႕ အႀကီးဆံုး ဗလီ၀တ္ေက်ာင္းေတာ္ေတြထဲက တစ္ခုမွာ ၀ါကၽြတ္အီးဒ္အထိမ္းအမွတ္ မြတ္စလင္ေထာင္နဲ႔ခ်ီ ၀တ္ျပဳေနတာကုိ ကၽြန္ေတာ့္ ၾကည့္႐ႈ
    ခဲ့ပါတယ္။ ၀တ္ျပဳဆုေတာင္းၿပီးေနာက္မွာေတာ့ ဒီေဒသရဲ႕ အိမ္တုိင္းအိမ္တုိင္းက မိသားစုတုိင္းဟာ သုိးသား၊ ဂ်ံဳ၊ အမဲသားေတြနဲ႔ ျပဳလုပ္ထားတဲ့ အစားအေသာက္ေတြနဲ႔အတူ စားပြဲႀကီး က်င္းပၾကေတာ့မွာ ျဖစ္ပါတယ္။

    တ႐ုတ္ႏုိင္ငံမွာ အစၥလာမ္ဘာသာကုိ သက္၀င္ယံုၾကည္သူဦးေးဟာ ၂၃ သန္းနီးပါးေလာက္ရွိၿပီး အာရပ္ႏုိင္ငံေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားထက္ အစၥလာမ္သာသနာ၀င္အေရအတြက္ ပုိမိုမ်ားျပားတဲ့ ႏုိင္ငံတစ္ခုလည္း ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီလုိအစၥလာမ္ဘာသာ၀င္ မ်ားျပားမႈရဲ႕ ရလဒ္တစ္ခုကေတာ့ တ႐ုတ္ဟင္းလ်ာေတြမွာ အမယ္သစ္ေတြ ေပၚ
    ထြက္လာတာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။

    ဇင္းက်န္းျပည္နယ္ ကက္ရွ္ဂါရ္မွ သုိးသားအစာသြတ္မုန္႔

    ကမၻာတစ္၀ွမ္းက ဘယ္ေနရာမွာမဆုိ ဟာလာလ္စံခ်ိန္စံညႊန္းမီတဲ့ စားေသာက္ဆုိင္ေတြကို ေတြ႕ႏုိင္သလုိမ်ိဳး တ႐ုတ္ႏုိင္ငံမွာလည္း ေတြ႕ျမင္ႏုိင္ပါတယ္။ ၀က္သားကုိ လံုး၀ ေရွာင္က်ဥ္ၾကၿပီး က်န္တဲ့အသားေတြကုိလည္း ဘာသာေရးသတ္မွတ္ခ်က္နဲ႔အညီ လွီးျဖတ္ရယူထားၾကပါတယ္။ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံမွာ မြတ္စလင္အမ်ားစုရွိတဲ့ ေျမာက္ပုိင္းဟာ ဂ်ံဳထြက္ရာေဒသတစ္ခု ျဖစ္တာေၾကာင့္ စားေသာက္ဆုိင္တုိင္းမွာ ေခါက္ဆြဲနဲ႔ နံျပားေတြကုိ အဓိကထားၿပီး မုန္႔ေတြ လုပ္ၾကပါတယ္။

    အစၥလာမ္ဘာသာ၀င္အမ်ားစုရွိရာ ၿမိဳ႕ေတြရဲ႕ ညေစ်းေတြမွာဆုိရင္ ‘ခၽြမ္းအာ’ လုိ႔ေခၚတဲ့ ကဘတ္စ္ေတြဟာ မပါမျဖစ္ ဟင္းလ်ာတစ္ခုပါ။ ကဘတ္စ္ေတြမွာ မ်ားေသာအားျဖင့္ ဇီရာေစ့ေတြ ျဖဴးထားေလ့ရွိၿပီး ဇီရာဟာ ဒီေဒသက ကဘတ္စ္အတြက္ အသံုးအမ်ားဆံုး ဟင္းခတ္ အေမႊးအႀကိဳင္လည္း ျဖစ္ပါတယ္။ သုိးသားကေတာ့ လူ
    ႀကိဳက္အမ်ားဆံုးျဖစ္ၿပီး ကလီစာကေန၊ ဦးေႏွာက္အထိ အစိတ္အပုိင္းအားလံုးကို ခ်က္ျပဳတ္ကာ စားေသာက္ၾကပါတယ္။ တ႐ုတ္မြတ္စလင္ဟင္းလ်ာေတြက အစပ္ဖက္ကုိ ယိမ္းပါတယ္။ အာလူး၊ ခရမ္းခ်ဥ္သီးနဲ႔ င႐ုပ္ပြေတြဟာ ဟင္းလ်ာတုိင္းမွာ မပါမျဖစ္ သီးႏွံေတြပါပဲ။

    လန္က်ိဳးၿမိဳ႕ရွိ ေဟြ စားေသာက္ဆုိင္တစ္ခုမွ ျမင္ကြင္း

    တ႐ုတ္ႏုိင္ငံမွာ အဓိက တ႐ုတ္မြတ္စလင္လူမ်ိဳးစု ႏွစ္ခုရွိၿပီး ‘ေဟြ’ နဲ႔ ‘၀ီဂါ’ တုိ႔ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီလူမ်ိဳးစုႏွစ္ခုဟာ ဘာသာတူၾကေပမယ့္ ဟင္းလ်ာခ်က္ျပဳတ္မႈ၊ သံုးစြဲတဲ့ ပါ၀င္ပစၥည္းေတြကေတာ့ ေတာ္ေတာ္ေလး ကြဲပါတယ္။

    နင္ရွာျပည္နယ္မွာ အမ်ားစုေနထုိင္ၿပီး ဂန္းဆူ၊ က်င္းဟုိင္၊ ဇင္းက်န္းျပည္နယ္ေတြနဲ႔ တိဘက္မွာ ျပန္ႏွံ႔ေနၾကတဲ့ ေဟြမြတ္စလင္ေတြဟာ အမဲသားနဲ႔ သုိးသားေခါက္ဆြဲေတြကို စြဲစြဲၿမဲၿမဲ စားသံုးမႈအတြက္ လူသိမ်ားပါတယ္။ သန္႔ရွင္းသပ္ရပ္မႈဟာ သူတုိ႔ စားေသာက္ဆုိင္ေတြရဲ႕ အမွတ္အသားလုိျဖစ္ေနၿပီး တစ္ကိုယ္ေရသန္႔ရွင္းမႈရွိဖုိ႔၊ စီးကရက္၊ အရက္နဲ႔ ေလာင္းကစားကုိ ေရွာင္ရွားဖုိ႔ဆုိတဲ့ ဘာသာတရားရဲ႕ သြန္သင္ခ်က္က ေပါက္ဖြားလာတာလည္း ျဖစ္ပါတယ္။ လူမ်ိဳးစုသက္တမ္း ႏွစ္ေပါင္း ၁၂၀၀ ရွိၿပီျဖစ္တဲ့ ေဟြေတြဟာ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံရဲ႕ တုိင္းရင္းသား လူမ်ိဳးတစ္မ်ိဳးျဖစ္ၿပီး ပုိးလမ္းမႀကီးမွာ အေျခခ်ေနထုိင္ၾကတ့ဲ အာရပ္၊ ပါရွန္ကုန္သည္ေတြရဲ႕ အႏြယ္ေတြ ျဖစ္ပါတယ္။

    လန္က်ိဳး အမဲသားေခါက္ဆြဲျပဳတ္

    ေနာက္ပုိင္းႏွစ္ေတြမွာ တ႐ုတ္ရဲ႕ အဓိက လူ႕အဖြဲ႕အစည္းထဲကုိ ေကာင္းမြန္စြာ ၀င္ေရာက္ အသားက်သြားခဲ့ၿပီး၊ သူတုိ႔ရဲ႕ အမွတ္သညာအတြက္ ဘာသာတရားကုိ အဓိကထား သတ္မွတ္ခဲ့တာေၾကာင့္ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံက တရား၀င္လူမ်ိဳးစု ၅၆ စုမွာ ပါ၀င္ခဲ့ပါတယ္။ ေဟြမြတ္စလင္ေတြရဲ႕ ဟင္းလ်ာကုိ ‘က်င္းယန္’ လုိ႔ေခၚၿပီး ဘာသာျပန္ရင္ေတာ့ ‘စစ္မွန္သည့္ အမွန္တရား’ လုိ႔ အဓိပၸါယ္ရပါတယ္။ ‘က်င္း’ ဆုိတဲ့စကားလံုးဟာ ‘စိမ္းျပာေရာင္’ လုိ႔လည္း အဓိပၸါယ္ထြက္ပါတယ္။ ေဟြတုိ႔ရဲ႕ စားေသာက္ဆုိင္တုိင္းမွာ ဒီစိမ္းျပာေရာင္ကုိ အမွတ္လကၡဏာတစ္ခုအျဖစ္ အသံုးျပဳၾကၿပီး၊ ဟာလာလ္အစားအေသာက္ ရရွိႏုိင္တယ္ဆုိတဲ့ အမွတ္အသားလည္း ျဖစ္ပါတယ္။

    တ႐ုတ္ႏုိင္ငံ ဂန္းဆူျပည္နယ္ၿမိဳ႕ေတာ္ ‘လန္က်ိဳး’ ကုိ အစြဲျပဳမွည့္ေခၚတဲ့ လန္က်ိဳး အမဲသား ေခါက္ဆြဲျပဳတ္ကို အဓိကထားေရာင္းတဲ့ ဆုိင္ပုိင္ရွင္အမ်ားစုဟာလည္း ေဟြေတြပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ မုန္လာဥ၀ါ၊ လန္က်ိဳးၿမိဳ႕ရဲ႕ အျပင္ဘက္ လယ္ေတာေတြထဲမွာ ေမြးထားတဲ့ အမဲသား၊ လက္လုပ္ေခါက္ဆြဲေတြကုိ အရသာရွိရဲ႕ င႐ုပ္ဆီ၊ င႐ုပ္
    ေကာင္းေတြနဲ႔ ေပါင္းစပ္ခ်ဳက္ျပဳတ္ထားတဲ့ ဒီ ေခါက္ဆြဲျပဳတ္ဟာ ေလွ်ာေပၚမွာ စြဲၿငိသြားမယ့္ အရသာမ်ိဳးကုိ ေပးစြမ္းႏုိင္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။

    ၁၉၁၅ ခုႏွစ္မွာ ေဟြလူမ်ိဳးစုကေန ဆင္းသက္လာတဲ့ မာေဘာင္ဇီဆုိတဲ့ မြတ္စလင္အမ်ိဳးသားတစ္ဦးဟာ ဒီလန္က်ိဳးေခါက္ဆြဲျပဳတ္ကုိ တီထြင္ခဲ့တာျဖစ္ၿပီး ေဟြလူမ်ိဳးေတြထဲမွာ လူႀကိဳက္မ်ားခဲ့ပါတယ္။ အခုအခ်ိန္မွာေတာ့ ႏုိင္ငံတစ္၀ွမ္း လန္က်ိဳးေခါက္ဆြဲျပဳတ္ဆုိင္ေပါင္း ၂ ေသာင္းေက်ာ္ေလာက္ ရွိေနၿပီး ဒါဟာ အနည္းဆံုး ခန္႔မွန္း တြက္ခ်က္ထားတာျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဒီဆုိင္ေတြကုိ တစ္ဦးတည္းက ကုိင္ထားတာ၊ ဗဟုိက ထိန္းခ်ဳပ္ထားတာမ်ိဳး မရွိပါဘူး။ လန္က်ိဳး ေခါက္ဆြဲရဲ႕ ဂုဏ္သတင္းဟာ စြန္႔ဦးစီပြားေရးလုပ္ငန္းရွင္ေတြေၾကာင့္လည္း ပုိမုိေက်ာ္ၾကားလာခဲ့ၿပီး ေခါက္ဆြဲျပဳတ္ေကာင္းေကာင္းတစ္ခြက္ ရဖုိ႔အတြက္ ဘာေတြက အေရးပါလဲဆုိတဲ့ ျငင္းခုန္မႈအေပၚမွာ ထုိးတက္လာတဲ့ စီးပြားေရး တစ္ခုလည္းျဖစ္ပါတယ္။

    ေဟြမြတ္စလင္မ်ား၏ ေခါက္ဆြဲဟင္း

    ေဟြမြတ္စလင္ေတြဟာ ခ်က္နည္းျပဳတ္နည္းမွာ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံတစ္၀ွမ္းလံုးက တိဘက္လူ႕အဖြဲ႕အစည္းေတြနဲ႔ ထူးျခားတဲ့ ဆက္ဆံေရး ရွိပါတယ္။ တိဘက္က ၿမိဳ႕အမ်ားစုမွာ ႏွစ္ေပါင္း ရာနဲ႔ခ်ီ ေနထုိင္ခဲ့ၾကတဲ့ မြတ္စလင္လူ႕အဖြဲ႕အစည္းေလးေတြကုိ ေတြ႕ပါတယ္။ ဗုဒၶဘာသာက သားေကာင္ေတြသတ္ျဖတ္တဲ့အလုပ္ကုိ အားမေပးတဲ့အတြက္ တိဘက္ေတြဟာ သူတုိ႔စားတဲ့ အသားေတြကို ကုိယ္တုိင္သတ္ျဖတ္ျခင္း မျပဳတာေၾကာင့္ တိဘက္ေဒသက ေဟြမြတ္စလင္ေတြဟာ ကစုိင္အလုပ္ကုိ မ်ိဳး႐ုိးနဲ႔ခ်ီၿပီး လုပ္ကုိင္ၾကပါတယ္။ တိဘက္ေတြက ေဟြမြတ္စလင္ေတြကုိ ႏြားေမႊးရွည္ကုိ ေငြသားနဲ႔ေရာင္းၿပီး၊ ေဟြေတြက ဒီႏြားေတြကို ေပၚကာ ေစ်းမွာ တိဘက္ေတြအတြက္အသား ျပန္ေရာင္းၾကပါတယ္။

    လန္က်ိဳးၿမိဳ႕မွ လမ္းေဘးေစ်းသည္တစ္ဦး

    တာ့က္အႏြယ္ေတြျဖစ္တဲ့ ၀ီဂါေတြကေတာ့ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံ အေနာက္ေျမာက္ပုိင္း ႐ုရွား၊ အာဖဂန္၊ အိႏၵိယတုိ႔နဲ႔ ထိစပ္ေနတဲ့ ကုိယ္ပုိင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ရ ဇင္းက်န္းျပည္နယ္မွာ အဓိက ေနထုိင္ပါတယ္။ ေဟြေတြနဲ႔မတူတာက ၀ီဂါေတြဟာ ယူေရးရွားသြင္ျပင္လကၡဏာေပါက္ေနၿပီး ကုိယ္ပုိင္ ဘာသာစကားကုိ အသံုးျပဳကာ သူတုိ႔ရဲ႕ ဟင္း
    လ်ာေတြကလည္း အလယ္အာရွ၊ အေရွ႕အလယ္ပုိင္းနဲ႔ တ႐ုတ္ဟင္းလ်ာေတြကုိ ေပါင္းစပ္ထားတာပါ။

    လက္လုပ္ေခါက္ဆြဲကုိ သိုးသား၊ အာလူး၊ ခရမ္းခ်ဥ္သီး၊ ၾကက္သြန္၊ င႐ုပ္ေကာင္းမႈန္႔ေတြနဲ႔ ေရာေႏွာကာ သုိးသားအဆီနဲ႔ ခ်က္ျပဳတ္တဲ့ လဂ္မန္ ေခါက္ဆြဲဟာ ဇင္က်န္းျပည္နယ္မွာ ထင္ရွားပါတယ္။ ေနာက္ထပ္ ၀ီဂါေတြရဲ႕ ထူးျခားတဲ့ ဟင္းတစ္မယ္ကေတာ့ ‘ဒါပန္ဂ်ီ’ လုိ႔ေခၚတဲ့ ‘ၾကက္ေဒါင္းလန္း’ ဟင္းျဖစ္ပါတယ္။ ျပဳတ္ေၾကာ္အ
    စပ္လုပ္ထားတဲ့ ၾကက္သားကုိ၊ င႐ုပ္သီး၊ င႐ုပ္ေကာင္းမႈန္႔ေတြနဲ႔ ေပါင္းစပ္ဖန္တီးထားၿပီး မ်ားေသာအားျဖင့္ ေခါက္ဆြဲနဲ႔ ေရာသမကာ စားသံုးၾကပါတယ္။

    ဇင္းက်န္းရွိ ၾကက္ေဒါင္းလန္းဟင္း

    ၀ီဂါေတြမွာ ကုိယ္ပုိင္ နံျပားဖုတ္နည္းလည္းရွိၿပီး စဥ့္အုိးနဲ႔ ႐ုိက္တာပါ။ ဖုတ္ထားတဲ့ မုန္႔ေတြကလည္း ၀ီဂါေတြရဲ႕ လူမႈဘ၀မွာ အေရးပါတဲ့ ေနာက္ထပ္ အစားအစာတစ္ခု ျဖစ္ပါတယ္။ ‘ဂီရ္ဒါနန္’ လို႔ေခၚတဲ့ နံျပားတစ္မ်ိဳးဟာ ေပါင္မုန္႔အကြင္းနဲ႔ အရသာေရာ၊ ပံုစံပါ တူပါတယ္။ ၿပီးေတာ့ မုန္႔ညက္နဲ႔ဖုတ္တဲ့ မုန္ေတြ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားလည္း ရွိၿပီး စပ်ဥ္သီးေျခာက္ေတြ၊ သစ္သီးအေစ့ေတြ ပါ၀င္ေလ့ရွိပါတယ္။

    နိဂံုးခ်ဳပ္ရမယ္ဆုိရင္ေတာ့ တ႐ုတ္မြတ္စလင္ေတြရဲ႕ အေစားအေသာက္ေတြက မ်ားျပားလြန္းၿပီး သံုးတဲ့အသားက သိပ္မ်ားေပမယ့္ အရသာဖက္မွာေတာ့ စံုလင္လွပါတယ္။ ေဟြေတြရဲ႕ ဟင္းလ်ာေတြဟာ ေခါက္ဆြဲကုိအဓိကထားၿပီး တ႐ုတ္အရသာဖက္ကုိ ပုိယိမ္းပါတယ္။ ၀ီဂါေတြကေတာ့ တာက့္႐ုိးရာအရသာ လႊမ္းမုိးပါတယ္။ ဒီလူမ်ိဳးစုႏွစ္ခုစလံုးဟာ သိုးသား၊ ဇီရာနဲ႔ ဂ်ံဳေတြကို အသံုးျပဳရာမွာေတာ့ လက္ဖြာပါတယ္။

    ဇင္းက်န္းျပည္နယ္ ကက္ရွ္ဂါရ္ၿမိဳ႕မွ ဂီရ္ဒါ နံျပား

    Ref: Munchies

  • ေျမာက္ကုိရီးယားကိစၥ ႀကီးမားသည့္ ျပႆနာျဖစ္လာႏုိင္သည္ဟု ထရမ့္ေျပာ

    ေျမာက္ကုိရီးယားကိစၥ ႀကီးမားသည့္ ျပႆနာျဖစ္လာႏုိင္သည္ဟု ထရမ့္ေျပာ

    ဧၿပီ ၂၈၊ ၂၀၁၇
    M-Media

    – ေျမာက္ကုိရီးယားႏွင့္ လက္ရွိ လိပ္ခဲတည္းလည္းျဖစ္ေနမႈ အေျခအေနမွာ ျပႆနာႀကီးတစ္ခု ျဖစ္လာႏုိင္ၿပီး၊ မိမိအေနျဖင့္ သံတမန္ေရးအရ ေျဖရွင္းမႈကုိ ပုိမိုလုိလားသည္ဟု အေမရိကန္သမၼတ ေဒၚနယ္ထရမ့္က ေျပာၾကားလုိက္သည္။

    ယမန္ေန႔က အိမ္ျဖဴေတာ္၌ Reuters သတင္းဌာနႏွင့္ ျပဳလုပ္သည့္ အင္တာဗ်ဴးတြင္ ေျပာၾကားလုိက္ျခင္းျဖစ္ၿပီး အေမရိကန္သမၼတမ်ားအဆက္ဆက္ကုိ ဒုကၡေရာက္ေစခဲ့သည့္ ထုိျပႆနာအား ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ ေျဖရွင္းလုိေၾကာင္း စီးပြားေရးဆုိင္ရာ ပိတ္ဆုိ႔မႈအသစ္မ်ားကို ျပဳလုပ္ရန္ ရည္ရြယ္ထားၿပီး စစ္ေရးအရ အေရးယူမႈကုိလည္း
    ဖယ္မထားေၾကာင္း ထည့္သြင္းေျပာဆုိခဲ့သည္။

    ေျမာက္ကုိရီးယားမွာ ကမၻာ့ႀကီး၏ အႀကီးဆံုး စိန္ေခၚမႈျဖစ္သည္ဟုလည္း ထရမ့္က မွတ္ခ်က္ျပဳခဲ့သည္။

    ေျမာက္ကုိရီးယားအား ႀကိဳးကုိင္ႏုိင္မႈတြင္ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံ၏ ကူညီမႈအတြက္ တ႐ုတ္သမၼတ ရွီက်င့္ဖ်င္ကုိ ထရမ့္က ထည့္သြင္း ခ်ီးက်ဴးခဲ့ၿပီး လူေကာင္းတစ္ေယာက္ျဖစ္ၾကာင္း၊ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံႏွင့္ တ႐ုတ္ျပည္သူမ်ားကုိ ခ်စ္ေၾကာင္း ေျပာၾကားခဲ့သည္။

    ကုလသမဂၢဆုိင္ရာ အေမရိကန္သံအမတ္ ရက္ဇ္ တီလာဆန္အေနျဖင့္ ေျမာက္ကုိရီးယား၏ ႏ်ဴႏွင့္ ဒံုးက်ည္အစီအစဥ္အတြက္ ပိတ္ဆုိ႔မႈမ်ား ထပ္မံျပဳလုပ္ရန္ ကုလကုိ ဖိအားေပးသြားမည္ဟုလည္း ထရမ့္က ဗုဒၶဟူးေန႔တြင္ ေျပာၾကားခဲ့သည္။

    Ref: Aljazeera