News @ M-Media

Blog

  • တရားမဝင္ ဗလီ

    တရားမဝင္ ဗလီ

    ဧျပီ ၂၉ ၊ ၂၀၁၇
    Dr-ေဆာင္းလြင္ေအာင္ ေရးသည္။

    ၂၀၁၇ ခုႏွစ္ ဧျပီလ ၁၅ ရက္ေန႔က ဝန္ၾကီးခ်ဴပ္ လီရွန္လြန္းကိုယ္တိုင္ တက္ေရာက္ဖြင့္လွစ္ေပးခဲ့ေသာ စင္ကာပူႏုိင္ငံမွ ဗလီဝတ္ေက်ာင္းေတာ္

    ဒီအဆိုျပဳခ်က္ကို လႊတ္ေတာ္မွာ တင္ျပေပးႏိုင္သူ ဘယ္သူရွိမလဲ။
    အဆိုျပဳခ်က္က—-

    “ျမန္မာမြတ္စလင္ေတြဟာ ျမန္မာ႔လူ႕အဖြဲ႔အစည္းမွာ အျခားတိုင္းရင္းသား ညီအကိုေမာင္ႏွမမ်ားနဲ႔ ျငိမ္းခ်မ္းစြာ အတူ ယွဥ္တြဲေနထိုင္ခဲ့တာ ႏွစ္ေထာင္ခ်ီခဲ့ပါျပီ။ ေရွးဗမာမင္း၊ရခိုင္မင္းမ်ားဟာ မြတ္ဆလင္ေတြအတြက္ ဝတ္ျပဳဆုေတာင္းဖို႕ရာ ဗလီမ်ားတည္ေဆာက္ခြင့္ ေပးခဲ့႐ံုသာမက သူတို႕ကိုယ္တိုင္ ေငြေၾကးစိုက္ထုတ္ လႉဒါန္းခဲ့ၾကပါတယ္။ ကိုလိုနီလက္ေအာက္ ေရာက္ခဲ့စဥ္မွာေရာ၊ လြတ္လပ္ေရးရျပီး ပါလီမန္ဒီမိုကေရစီ လက္ထက္မွာပါ ႏိုင္ငံသားမြတ္စလင္မ်ားအတြက္ ဗလီမ်ား တည္ေဆာက္ခြင့္ေပးခဲ့ပါတယ္။ ၁၉၆၂ စစ္အာဏာသိမ္းျပီးေနာက္ ဘာသာေရး လူမ်ိဳးေရး သပ္လွ်ိဳေသြးခြဲခဲ့စဥ္ကစလို႕ ဗလီအသစ္ေဆာက္ဖို႔ကို မဆိုထားႏွင့္၊ အေဟာင္းကိုေတာင္ ျပဳ ျပင္ထိမ္းသိမ္းဖို႔ အလြန္ခက္ခဲလာခဲ့ပါတယ္။

    တရားမဝင္ သာသနိက အေဆာက္အဦ ေပၚေပါက္ရျခင္း အေၾကာင္းအရင္း
    —————————————————-
    ၁၉၆၂ ဝန္းက်င္မွာ သန္း ၂၀ ေက်ာ္ ၃၀ နီးပါး ရွိခဲ့တဲ့ ျမန္မာ့လူဦးေရဟာ ယေန႕ သန္း ၆၀ နီးနီးျဖစ္လာပါျပီ။ ျမိဳ႕ၾကီးမ်ားအနီးမွာ ျမိဳ႕သစ္ေတြေပၚလာသလို စီးပြါးေရးအရ ေ႐ြ႕ေျပာင္းေနထိုင္မႈေတြ၊ တြင္းထြက္သယံဇာတ ရွာေဖြေတြ႕ရွိမႈေတြကေန ေက်းရြာအသစ္ေတြလဲ ႏွစ္ ၆၀ အတြင္းမွာ အမ်ားအျပား ေပၚထြန္းလာခဲ့ပါတယ္။ အသစ္အသစ္ေသာ ျမိဳ႕ရြာေတြ၊ တိုးပြါးလာတဲ့ လူေတြအတြက္ ေဆး႐ံု၊ ေက်ာင္း၊ ေစ်း စတဲ့ ရုပ္ပိုင္းဆိုင္ရာ အေျခခံအေဆာက္အဦးေတြ လိုအပ္သလို ဝိဉာဏ္ပိုင္းဆိုင္ရာ အေျခခံအေဆာက္အဦးေတြျဖစ္တဲ့ ဝတ္ျပဳဆုေတာင္းဖို႕အေဆာက္အဦးေတြဟာလဲ မရွိမျဖစ္လိုအပ္ပါတယ္။ ဒီလို အေျခခံအေဆာက္အဦးေတြ မရွိဘဲ လူ႕အဖြဲ႔အစည္းတခု ဘယ္လိုမွမရပ္တည္ႏိုင္ပါဘူး။ မရွိရင္ ရွိေအာင္ၾကံဆဖန္တီးၾကရတာပါဘဲ။ ေဆး႐ံု မရွိေတာင္ ဘိေႏၶါဆရာေတာ့ရွိရမယ္။ ေက်ာင္းမရွိေတာင္ ဘုန္းၾကီးေက်ာင္းမွာ စာသင္ၾကလိမ့္မယ္။ ေစ်းမရွိေတာင္ အိမ္ဆိုင္ေလးေတာ့ ရွိမွာပါ။ ဒီလိုဘဲ ဝတ္ျပဳဆုေတာင္းဖို႕အေဆာက္အဦး တည္ေဆာက္ခြင့္ မရသူေတြက ရေအာင္ၾကံဖန္ၾကရင္း တရားမဝင္ ဗလီေတြ၊ တရားမဝင္ခ်ာ႔ခ်္ ေတြဆိုတာ ေပၚေပါက္လာခဲ့ရပါတယ္။

    တရားမဝင္ ဗလီ ျပႆ နာကို အျပီးတိုင္ ေျဖရွင္းခ်င္ရင္ေတာ့ တရားဝင္ ဗလီ ေတြ တည္ေဆာက္ခြင့္ေပးလိုက္ဖို႕ပါဘဲ။

    ျမန္မာမြတ္စလင္တို႔အား တိုက္တြန္းခ်က္
    ——————————————
    တခ်ိန္တည္းမွာ ႏွစ္ ၆၀ အမုန္းတရား မိႈင္းတိုက္ခံထားရမႈေၾကာင့္ ဗလီ ကို ဝတ္ျပဳဆုေတာင္းရာ ဘာသာေရး အေဆာက္အဦးအျဖစ္ မျမင္ႏိုင္သူေတြရွိေနတာကို လက္ခံနားလည္ေပးရပါမယ္။ သူတို႕ေတြ စိတ္ခ်ႏိုင္ေအာင္ အစၥလာမ္ဘာသာဝင္တို႔ဘက္က လိုက္ေလ်ာေပးရပါမယ္။

    ျမန္မာမြတ္စလင္ေတြရဲ႕ အေျခခံရပိုင္ခြင့္ျဖစ္တဲ႔ လြတ္လပ္စြာ ကိုးကြယ္ဝတ္ျပဳဆုေတာင္းႏိုင္ရန္ ဗလီ တည္ေဆာက္ခြင့္ျပဳေပးဖို႕လိုသလို အျမင္မရွင္းသူေတြ စိတ္ခ်ႏိုင္ေအာင္ ဗလီအသစ္ေတြေရာ အေဟာင္းေတြကိုပါ ေလ့လာခြင့္ ေပးသင့္ပါတယ္။ ေသာၾကာေန႕ နဲ႕ အျခားေန႕ထူးေန႕ျမတ္ အခမ္းအနားေတြမွာ ေဟာေျပာမႈေတြကို လာေရာက္ နားေထာင္လိုသူေတြကို အထူးသီးသန္႕ ေနရာေပးသင့္ပါတယ္။ ကေလးငယ္မ်ားကို ဘာသာေရး အသိပညာသင္ၾကားေနမႈေတြကို ေလ့လာခ်င္ရင္လဲ ေလ့လာသင္ၾကားႏိုင္မယ့္ အခြင့္အေရးေပးသင့္ပါတယ္။ အစၥလာမ္ဘာသာေရးအခမ္းအနားေတြမွာ မြတ္စလင္မဟုတ္သူေတြကိုပါ ဖိတ္ၾကားျပီး အစၥလာမ္ အေၾကာင္း၊ ဗလီအေၾကာင္း ေလ့လာခြင့္ေပးသင့္ပါတယ္။

    ျပည္ေထာင္စု အစိုးရသို႔ တိုက္တြန္းခ်က္
    —————————————–
    ေခတ္မီ ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္တဲ့ ဒီမိုကေရစီ ႏိုင္ငံေတာ္သစ္ႀကီးကို ခ်ီတက္ေနတဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံဟာ ဒီမိုကေရစီ စံႏႈံးမ်ားနဲ႔အညီ လူနည္းစု ဘာသာတရားတို႔ရဲ႕ လြတ္လပ္စြာ ကိုးကြယ္ခြင့္၊ဘာသာတရားမ်ားအၾကား တန္းတူညီမၽွ ၊ သာတူညီမၽွ အခြင့္အေရးကို အသိအမွတ္ျပဳလ်က္၊
    ●ဘာသာေပါင္းစုံရဲ႕ ဝတ္ျပဳကိုးကြယ္ရာ သာသနိက အေဆာက္အဦမ်ား ေဆာက္လုပ္ခြင့္၊ ျပဳ ျပင္ ထိန္းသိမ္းခြင့္၊မွတ္ပုံတင္ခြင့္ ေပးရန္၊
    ●ပိတ္ထားေသာ ဗလီမ်ား ျပန္လည္ ဖြင့္လွစ္ႏိုင္ဖို႔ စီစဥ္ေဆာင္ရြက္ေပးရန္
    ●အမုန္းတရား အေျခခံၿပီး သာသနိက အေဆာက္အဦမ်ားကို ထိပါးေႏွာက္ယွက္သူမ်ားကို ႏိုင္ငံေတာ္မွ ထိေရာက္စြာ အေရးယူေပးရန္

    (ref: Nay Linn Aung status)

  • သာေကတ ကအစၥလာမ္ စာသင္ေက်ာင္းေလးေက်ာင္း ဘယ္လို ပိတ္ပင္ခံခဲ့ရသလဲ

    သာေကတ ကအစၥလာမ္ စာသင္ေက်ာင္းေလးေက်ာင္း ဘယ္လို ပိတ္ပင္ခံခဲ့ရသလဲ

    ေက်ာ္ဖုန္းေက်ာ္ ေရးသားသည္။

    အစၥလာမ္စာသင္ေက်ာင္းတစ္ေက်ာင္းအား ပိတ္ရန္ ျပင္ဆင္ေနၾကစဥ္။ ဓာတ္ပံု-ေတဇလိႈင္

    ရန္ကုန္ၿမိဳ႕၊ သာေကတၿမိဳ႕နယ္၊ အေနာ္မာ ၁ ရပ္ကြက္မွ အစၥလာမ္စာသင္ေက်ာင္း ေလးေက်ာင္းအား အမ်ိဳးသားေရးအဖြဲ႔ဟု ၎တို႔ကိုယ္ကို အမည္ခံယူထားေသာအဖြဲ႔မွ ရဟန္းႏွင့္လူပုဂၢိဳလ္မ်ားက အၾကပ္ကိုင္ပိတ္ခိုင္းမႈ ဧၿပီ ၂၈ ရက္ေန႔က ျဖစ္ပြားခဲ့သည္။

    သို႔ေသာ္ အဆိုပါ ျဖစ္ရပ္မွာ သာေကတၿမိဳ႕နယ္မွ နယ္ခံဗုဒၶဘာသာဝင္မ်ားႏွင့္ မြတ္ဆလင္ဘာသာဝင္မ်ား အၾကား ျဖစ္ပြားခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္ဟု အမ်ားစုက ထင္မွတ္ေနၾကသည္။

    ထိုျဖစ္စဥ္သည္ အမ်ားထင္မွတ္ထားသည္ႏွင့္ ကြဲလြဲေနသည္ကို ျဖစ္စဥ္အား မျဖစ္မီမွစတင္ကာ ျဖစ္စဥ္ၿပီးဆံုးသည္အထိ အနီးအနားတြင္ Frontier သတင္းေထာက္ႏွင့္ ဓာတ္ပံုသတင္းေထာက္မ်ားက ေစာင့္ၾကည့္ေနခဲ့သျဖင့္ မ်က္ျမင္ ေလ့လာသိရွိခဲ့ရပါသည္။

    ထို႔ေၾကာင့္ ျဖစ္စဥ္ျဖစ္ပြားခဲ့မႈအား အခ်ိန္ကာလႏွင့္တကြ ေရးသား ေဖာ္ျပလိုက္ပါသည္။

    နံနက္ ၉ နာရီ

    မ်ိဳးခ်စ္ျမန္မာရဟန္းေတာ္မ်ားသမဂၢ၏ ဥကၠ႒ ဦးဥာဏဓမၼ၊ အတြင္းေရးမွဴး ဦးသုစိတၱ၊ မေကြးေက်ာင္းတိုက္ဆရာေတာ္တို႔ ဦးပါေမာကၡတို႔ႏွင့္ အမ်ိဳးသားေရးလႈပ္ရွားသူဟု ၎ကုိယ္ကို၎ သံုးစြဲသည့္ ကိုဝင္းကိုကိုလတ္အပါအဝင္ ကိုႏိုင္ဝင္းထြန္း၊ ကိုသက္မ်ိဳးဦးႏွင့္ ကိုေနဝင္းေအာင္တို႔အား ပုဒ္မ ၅၀၅(ခ)ျဖင့္ ကမာရြတ္ၿမိဳ႕နယ္ အာဏာပိုင္မ်ားက တရားစြဲဆိုထားသည့္အမႈ၏ ႐ံုးခ်ိန္းရွိေၾကာင္း ကမာရြတ္ၿမိဳ႕နယ္တရား႐ံုး၏ ေၾကညာသင္ပုုန္းတြင္ ေဖာ္ျပထားသည္။

    အမႈအား ၿမိဳ႕နယ္တရားသူႀကီး ေဒၚသႏၱာရွင္က ၾကားနာစစ္ေဆးမည္ျဖစ္သည္။

    ယင္းအမႈသည္ အေမရိကန္သံ႐ုံးေရွ႕တြင္ ၿပီးခဲ့သည့္ႏွစ္က ဆႏၵျပခဲ့သည့္ကိစၥႏွင့္ ပတ္သက္၍ ကနဦးကက ၿငိမ္းစုစီဥပေဒ ပုဒ္မ ၁၉ ျဖင့္ ဒုၿမိဳ႕နယ္ အေထြေထြအုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴးက ၎တို႔အား တရားစြဲဆိုထားရာမွ ေနာက္ထပ္ ပုဒ္မတိုးစြဲဆိုျခင္း ျဖစ္ပါသည္။ ပုဒ္မ ၁၉ အမႈႏွင့္ ပတ္သက္၍ တရားရင္ဆိုင္ေနသည္မွာ ကာလၾကာျမင့္ေနၿပီျဖစ္ေသာ္လည္း ပုဒ္မ ၅၀၅(ခ)အမႈႏွင့္မူ ပထမဆံုး စတင္ၾကားနာသည့္ေန႔ျဖစ္သည္။

    နံနက္ခင္း အခ်ိန္မွစတင္၍ တရား႐ုံးတဝုုိက္တြင္ လူမ်ားစတင္စု႐ံုး စု႐ံုးျဖစ္ေနၾကသည္။

    ကမာရြတ္တရား႐ံုးသို႔ ကုုိဝင္းကိုကိုလတ္ႏွင့္အဖြဲ႔ ေရာက္ရွိလာၾကစဥ္။ ဓာတ္ပံု-ေတဇလိႈင္

    မြန္းလြဲ ၁ နာရီခန္႔

    ရဟန္းသံဃာအခ်ိဳ႕ႏွင့္ အမ်ားစုက အကၤ်ီလည္ကတံုးအျဖဴႏွင့္ ပုဆိုုးမ်ား ဝတ္ဆင္ထားသည့္ လူႀကီးလူငယ္မ်ား တရား႐ုံးပတ္ဝန္းက်င္သုိ႔ အမ်ားအျပား စုေဝးလာၾကသည္။ ခန္႔မွန္းေျခ ၁၀၀ နီးပါးခန္႔အထိရွိလာသည္။

    မၾကာမီတြင္ အမ်ိဳးသားေရးဝါဒီ ဦးဝီရသူ ကားျဖင့္ ေရာက္ရွိလာသည္။ လူအမ်ားက စု႐ုံးႀကိဳဆိုၾကသည္။ ဦးဝီရသူအား လူအုပ္ၾကားတြင္ တို႔းေဝွ႔ကာ ဓာတ္ပံု႐ုိက္ရန္ႀကိဳးပမ္းသည့္ 7day သတင္းစာမွ ဓာတ္ပံုသတင္းေထာက္ ကိုစိုုင္းေဇာ္ေဇာ္သိုက္အား လူအုပ္က ဝိုင္းဝန္းေအာ္ဟစ္ တြန္းထိုးၾကသည္။ စု႐ံုးစု႐ံုးျဖစ္သြားကာ သတင္းေထာက္က လြတ္ရာသို႔ ထြက္ခြာသြားရသည္။ ထို႔ေနာက္ ခပ္လွမ္းလွမ္း လက္ဖက္ရည္ဆိုင္တြင္ သြားထုိင္ေနေသာသူ႔အား လူငယ္ေျခာက္ဦးခန္႔က ဆိုင္ထဲဝင္ကာ လိုက္လံေမးျမန္းခဲ့သည္။ အေျခအေန ဆက္လက္မတင္းမာေတာ့ဘဲ ၿပီးစီးသြားသည္။

    ဦးဝီရသူက ကမာရြတ္တရား႐ုံးႏွင့္ သံုးအိမ္ေက်ာ္ခန္႔ရွိ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းတစ္ခုသိုု႔ ဝင္ေရာက္သြားသည္။

    မြန္းလြဲ ၂ နာရီ

    ၿမိဳ႕နယ္တရားသူႀကီး ေဒၚသႏၱာရွင္က အမႈကို စတင္စစ္ေဆးသည္။ တရားခြင္သို႔ ဆရာေတာ္ ဦးေပါေမာကၡ မတက္ေရာက္ဘဲ အမႈတြင္ပါဝင္သည့္ က်န္သံဃာမ်ားႏွင့္ လူပုဂၢိဳလ္မ်ား တက္ေရာက္ၾကသည္။

    ထူးျခားသည္မွာ တရားသူႀကီးသည္ ပံုမွန္တရားသူႀကီးမ်ား ထိုင္ေလ့ရွိသည့္စင္ျမင့္ထက္တြင္ မထိုင္ဘဲ ေရွ႕ေနမ်ား မတ္ရပ္ရပ္ အမႈေလွ်ာက္လဲသည့္ေနရာတြင္ ဖိနပ္ပါခၽြတ္ကာ ရပ္လ်က္ အက်ိဳးအေၾကာင္းကို ရွင္းျပခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။

    တရားသူႀကီးက ၎သည္ေနျပည္ေတာ္သို႔ ေျပာင္းေရႊ႕တာဝန္က်သျဖင့္ ယေန႔လုပ္ငန္းတာဝန္မ်ား လႊဲအပ္ေနေၾကာင္း၊ အမႈအား ေနာက္တရားသူႀကီးက ဆက္လက္စစ္ေဆးမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း ေျပာၾကားသည္။ အမႈသည္ အာမခံေပးလို႔မရသည့္ အမႈျဖစ္ေသာ္လည္း ေနာက္ထပ္ရံုးခ်ိန္းသာ ထပ္ခ်ိန္းလိုက္မည္ျဖစ္ေၾကာင္း ညွိႏိႈင္းေျပာဆိုကာ လာမည့္ေမ ၁၂ ရက္သို႔ ခ်ိန္းဆိုေပးလိုက္သည္။

    ထိုအခ်ိန္တြင္ ဦးဥာဏဓမၼႏွင့္ ဦးသုစိတၱတို႔အပါအဝင္ တရားခြင္တြင္ ၎တို႔ႏွင့္ ယွဥ္တြဲထိုင္ေနေသာ သံဃာမ်ားက ပုဒ္မ ၅၀၅(ခ) တပ္ျခင္းသည္ ဖိႏွိပ္ျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း၊ သံဃာမ်ားအား တရားစြဲလွ်င္ သံဃနာယက ခြင့္ျပဳခ်က္လိုေၾကာင္း၊ ယခုကဲ့သို႔ သံဃနာယက ခြင့္ျပဳခ်က္မပါဘဲ တရားစြဲဆိုျခင္းအား လက္မခံသျဖင့္ အမႈအား ရင္ဆိုင္မည္မဟုတ္ဘဲ ဖမ္းလွ်င္လည္း ခံမည္ျဖစ္ေၾကာင္း၊ သံဃနာယက ခြင့္ျပဳခ်က္မဲ့ တရားစြဲဆိုသည့္အမႈအား လက္ခံသည့္ တရားသူႀကီးသည္လည္း ဥပေဒကို မ်က္ကြယ္ျပဳေၾကာင္း တရားခြင္တြင္ တရားသူႀကီး ေဒၚသႏၱာရွင္ကို ေျပာၾကားခဲ့သည္။ တရားသူႀကီးကမူ ဥပေဒအတိုင္းသာသြားမည္ျဖစ္ၿပီး အျခားအပိုင္းမွာမူ ဆရာေတာ္တို႔၏ သေဘာထားေပၚမူတည္ေၾကာင္း ၎အေနႏွင့္ သေဘာထားမွတ္ခ်က္ မေပးေၾကာင္း ေျဖးညွင္းစြာ တုန္႔ျပန္ေျပာခဲ့သည္။

    တရားခြင္တြင္ လာေရာက္သတင္းယူသည့္ သတင္းေထာက္မ်ားကိုလည္း မွန္မွန္ကန္ကန္ေရးရန္ တရားခြင္မွအထြက္တြင္ သံဃာတစ္ပါးက ေျပာၾကားခဲ့သည္။

    ကမာရြတ္တရား႐ံုးသို႔ ကုုိဝင္းကိုကိုလတ္ႏွင့္အဖြဲ႔ ေရာက္ရွိလာၾကစဥ္။ ဓာတ္ပံု-ေတဇလိႈင္

    မြန္းလဲြ ၂ နာရီခြဲခန္႔

    တရားခြင္မွ ထြက္လာသည့္ သံဃာမ်ားႏွင့္ လူမ်ားအား အျပင္မွေစာင့္ဆိုင္းေနသည့္ လူအုပ္က လက္ခုပ္လက္ဝါးတီးကာ ႀကိဳဆိုုၾကသည္။

    ဦးဝီရသူကမူ တရား႐ံုးအနီးရွိ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းတြင္ တရား႐ံုးဆံုးျဖတ္ခ်က္က်သည္အထ ိေစာင့္ဆိုင္းေနခဲ့သည္။

    မၾကာမီတြင္ အမ်ိဳးသားမ်ား တစ္ဦးႏွင့္တစ္ဦး လက္ခ်ိတ္ကာ ဦးဝီရသူျပန္လည္ထြက္ခြာရန္ စီစဥ္ေပးၾကသည္။ ဦးဝီရသူသည္ ႏွာေခါင္းအုပ္အမည္းကိုစြပ္ၿပီး ကားဆီသို႔ ခပ္မွန္မွန္လွမ္းသြားကာ ကားနားအေရာက္တြင္ သတင္းေထာက္မ်ားအား အနားတိုးလာရန္ေခၚယူခဲ့သည္။ ထို႔ေနာက္ ႏွာေခါင္းအုပ္ကိုခြ်တ္ျပစ္လိုက္ၿပီး သူ႔ပါးစပ္အား တိတ္အနီႏွင့္ အနက္ျဖင့္ ၾကက္ေျခခပ္ ပိတ္ထားသည္အား ထုတ္ေဖာ္ျပၿပီး လက္မေထာင္ကာ ကားထဲဝင္၍ ထြက္ခြာသြားသည္။ လူအုပ္ကထိုအခ်ိန္တြင္ “အမ်ိဳးသားေရးဝါဒ ေအာင္ရမည္၊ ေအာင္ရမည္”ဟု အႀကိမ္ႀကိမ္ ေအာ္ဟစ္ၾကသည္။

    ဦးဝီရသူ တရား႐ံုးမွ ျပန္လည္ မထြက္ခြာမီ ေတြ႔ရစဥ္။ ဓာတ္ပံု-ေတဇလိႈင္

    မြန္းလြဲ ၃ နာရီခန္႔

    တရားရင္ဆိုင္ရေသာ ပုဂၢိဳလ္မ်ားျပန္သြားၿပီးေနာက္ တရား႐ုံးအနီး စုရံုးေနေသာ လူအုပ္အတြင္းမွ အခ်ိဳ႕က သာေကတ အေနာ္မာရပ္ကြက္သို႔ ခ်ီတက္ၾကမည္ျဖစ္ေၾကာင္း ေျပာၾကားသံမ်ား ၾကားရသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ Frontier သတင္းေထာက္က ခ်ဥ္းကပ္ေမးျမန္းရာ ဟုတ္မွန္ေၾကာင္း အခ်ိဳ႕က တုန္႔ျပန္ၾကသည္။

    ကိုဝင္းကိုကိုလတ္အား Frontier သတင္းေထာက္က ဆက္သြယ္ရာ အေနာ္မာသြားမည့္သူမ်ားတြင္ ၎မပါေၾကာင္း၊ မည္သူဦးေဆာင္ေၾကာင္းလည္း မသိေၾကာင္း ျပန္လည္ေျဖၾကားသည္။

    မြန္းလြဲ ၃ နာရီခြဲခန္႔

    သာေကတၿမိဳ႕နယ္၊ အေနာ္မာ ၁ ရပ္ကြက္၊ အေနာ္မာလမ္းမေပၚရွိ ရပ္ကြက္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴး႐ံုးသို႔ ကမာရြတ္မွ ထြက္ခြာလာေသာ လူအုပ္စု ေရာက္ရွိလာသည္။ “ေတာင္သာေလးေက်ာင္းတိုက္ဆရာေတာ္”ဟူေသာ စာတမ္းကတ္ထားသည့္ နံပါတ္အဝါျဖင့္ ကားေပၚမွ ဆင္းလာသည့္ ဆရာေတာ္က ဦးေဆာင္ကာ က်န္သံဃာႏွစ္ပါးႏွင့္ လူအုပ္က ရပ္ကြက္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴးအား ရပ္ကြက္တြင္းရွိ အစၥလာမ္စာသင္ေက်ာင္းမ်ားအား ပိတ္ေပးရန္ စတင္ဖိအားေပး ေျပာဆိုသည္။

    အဆိုပါလူအုုပ္စုတြင္ ခန္႔မွန္းေျခ စုစုေပါင္း သံဃာႏွင့္လူ ၁၀၀ ဦးခန္႔ ပါရွိသည္ကို ေတြ႔ရသည္။

    ၎တို႔ အဓိကေျပာဆိုသည္မွာ အစၥလာမ္စာသင္ေက်ာင္းမ်ားသည္ ဘာသာေရးသင္ေက်ာင္းမ်ားသာျဖစ္ၿပီး ဝတ္ျပဳခြင့္ မရွိေၾကာင္း၊ ဝတ္ျပဳေနသည္မွာ တရားမဝင္ေၾကာင္း၊ ထို႔ေၾကာင့္ပိတ္ေပးရန္ အမိန္႔ ထုတ္ေပးရန္ ေတာင္းဆိုၾကသည္။

    အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴးက ၎တြင္ လုပ္ခြင့္မရွိေၾကာင္း၊ ထုိသို႔လုုပ္သည္မွာ ဥပေဒႏွင့္မညီေၾကာင္း ျပန္လည္ေျပာၾကားသည္။

    လူအုပ္စုသည္ တျဖည္းျဖည္းမ်ားလာၿပီးေနာက္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴးလည္း ျပန္လည္ ခြန္းတုန္႔ျပန္မရွင္းႏိုင္ေတာ့ဘဲ အထက္အဆင့္အား ဖုန္းဆက္တိုင္ၾကားခဲ့သည္။

    အစၥလာမ္စာသင္ေက်ာင္းမ်ား ပိတ္ေပးရန္ သံဃာႏွင့္ လူ ၁၀၀ ခန္႔ပါဝင္သည့္ လူအုပ္စုက ေတာင္းဆိုၾကသည္။ ဓာတ္ပံု-ေတဇလိႈင္

    မြန္းလြဲ ၄ နာရီခန္႔

    ၿမိဳ႕နယ္မွဴးႏွင့္ ရဲအရာရွိႀကီးတစ္ဦး ေရာက္ရွိလာသည္။ ဆက္လက္ ရွင္းျပသည္။ မၾကာမီ ၿမိဳ႕နယ္သံဃနာယက ဥကၠ႒ ဆရာေတာ္ဟုသိရသည့္ ဆရာေတာ္တစ္ပါး ေရာက္ရွိလာသည္။ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴး႐ံုးထဲသို႔ သတင္းေထာက္မ်ားမဝင္ရန္ လူအုပ္က တားျမစ္လာသည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ မည္သို႔ညွိႏႈိင္းၾကသည္ကို မသိရေတာ့ေပ။

    တိုင္းေဒသႀကီး ရဲတပ္ဖြဲ႔၊ ဒုတိုင္းမွဴး ရဲမွဴးႀကီးမ်ိဳးေဆြလည္း ရပ္ကြက္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴး႐ုံးေရွ႕သို႔ ေရာက္လာသည္။

    သံဃာမ်ားႏွင့္ ေနာက္ထပ္လူမ်ားလည္း ကားမ်ားျဖင့္ ထပ္ေရာက္လာၾကသည္။

    ေအပီသတင္းဌာနမွ ႐ုပ္သံသတင္းေထာက္ ကိုမင္းၾကည္သိန္း ေရာက္လာၿပီး ရပ္ကြက္႐ံုးေရွ႕တြင္ သတင္းမွတ္တမ္း ႐ိုက္ကူးေနစဥ္ တစ္စံုတစ္ဦး ေျဖၾကားေပးႏုိင္မလားဟု အင္တာဗ်ဴးခြင့္ ေတာင္းသည္။ သတင္းေထာက္ေတြက ေမးေတာ့တစ္မ်ိဳး၊ လႊင့္ေတာ့တမ်ိဳး စသည္ျဖင့္ လူအုပ္တြင္းမွ ေျပာၾကားကာ အျခားမာထန္ေသာ စကားမ်ားလည္း ေျပာလာၾကသည္။ ကိုမင္းၾကည္သိန္းက ထိုသို႔မေျပာရန္ ျပန္လည္ေျပာၾကားသည္။ သံဃာတစ္ပါး ေရာက္လာခ်ိန္တြင္ ကိုမင္းၾကည္သိန္းက သူ႔ကို္ယ္သူ ‘ကၽြန္ေတာ္’ဟု သံုးႏႈန္းေျပာဆိုကာ သံဃာေတာ္ကို ‘တပည့္ေတာ္’ဟု သံုးႏႈန္း မေျပာဆိုသျဖင့္ဟုဆုိကာ ေအာ္ဟစ္ခံရသည္။ သူ႔ကို တစ္ဦးက ထီးႏွင့္႐ိုက္ခဲ့သည္။ တစ္ဦးက ေျခႏွင့္ ကန္သည္။ ဆြဲလားရမ္းလား ျဖစ္ၿပီးေနာက္ ရဲက သတင္းေထာက္မ်ားအား ရပ္ကြက္႐ုံးနားမကပ္ရန္ႏွင့္ အေဝးသြားေနရန္ ႏွင္ထုတ္ၿပီး မ်ဥ္းဝါႀကိဳးမ်ား တားလိုက္ေတာ့သည္။

    ရဲက သတင္းေထာက္မ်ားအား ရပ္ကြက္႐ုံးနားမကပ္ရန္ႏွင့္ အေဝးသြားေနရန္ ႏွင္ထုတ္ခဲ့သည္။ ဓာတ္ပံု-ေတဇလိႈင္

    ညေန ၅ နာရီေက်ာ္

    အေဝးမွေနရသျဖင့္ မည္သို႔ ညွိႏႈိင္းဆံုးျဖတ္လိုက္သည္ကို မသိရေသာ္လည္း အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴး႐ံုးအား လာေရာက္ ဖိအားေပးသည့္အဖြဲ႔မွ လက္ေရြးစင္လူငါးဦးက ရဲမ်ား၊ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴး၊ ရာအိမ္မွဴးအခ်ိဳ႕ႏွင့္ အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္၏ သာေကတၿမိဳ႕နယ္ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္အမတ္ ေဒါက္တာေဝၿဖိဳးေအာင္တို႔ ၿခံရံကာ အစၥလာမ္ဘာသာေရး စာသင္ေက်ာင္းမ်ားအား လိုက္လံေသာ့ခတ္ ခ်ိတ္ပိတ္ၾကေလသည္။

    ထိုသိုု႔ေသာ့ပိတ္သည္အား ဓာတ္ပံု၊ ဗြီဒီယုိမ႐ိုက္ကူးေစရန္ သတင္းေထာက္မ်ားအား ရဲမ်ားက တားျမစ္ခဲ့ၾကသည္။

    ည ၇ နာရီေက်ာ္တြင္ ေက်ာင္းေလးေက်ာင္းလံုးအား ပိတ္ပင္ၿပီးစီးခဲ့သည္။

    လႊတ္ေတာ္အမတ္ ေဒါက္တာေဝၿဖိဳးေအာင္အား ယခုကဲ့သို႔ သူ႔ေရွ႕ေမွာက္တြင္ ျပဳမူေနသည့္ကိစၥအား သတင္းေထာက္မ်ားက ေမးျမန္းရာ မွတ္ခ်က္တစ္စံုတရာေပးရန္ ျငင္းဆိုခဲ့သည္။

    မြတ္ဆလင္ဘာသာဝင္ ၁၀ ဦးခန္႔က မတရားေၾကာင္း ေဒါက္တာေဝၿဖိဳးေအာင္အား ဝိုင္းဝန္းေအာ္ဟစ္တုိင္ၾကသည္။ သို႔ေသာ္ တခဏၾကာၿပီးေနာက္ ၿငိမ္သက္သြားၾကသည္။

    ရဲမွဴးႀကီးမ်ိဳးေဆြက “ရဲက လံုၿခံဳေရးပဲ ယူေပးတာပါ။ ဒီလိုလုပ္တဲ့သူေတြကိုု အေရးယူဖို႔ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးက ဆံုးျဖတ္ပါလိမ့္မယ္” ဟု သတင္းေထာက္မ်ားကို ေျပာၾကားသည္။

    ဘာသာေရး စာသင္ေက်ာင္း စုစုေပါင္း ေလးေက်ာင္းကို ေသာ့ခတ္ပိတ္ခဲ့သည္။ ပိတ္ခံရသည္မွာ အေနာ္မာ အေရွ႕ ၄ လမ္း၊ အေနာက္ ၇ လမ္း၊ အေနာက္ ၁၁ လမ္းႏွင့္ အေရွ႕ ၁၂ လမ္းတို႔မွ အစၥလာမ္ဘာသာေရး စာသင္ေက်ာင္းမ်ား ျဖစ္ၾကသည္။ အေနာက္ ၁၁ လမ္း စာသင္ေက်ာင္းမွ ေမာ္လဝီ ကိုထြန္းထြန္းဝင္း၏ အဆိုအရ တစ္ေက်ာင္းလွ်င္ ေက်ာင္းသား ၂၅၀ ခန္ ႔တက္ေရာက္ေနၾကသျဖင့္ ေက်ာင္းေလးေက်ာင္းတြင္ စုစုေပါင္း ေက်ာင္းသား ၁,၀၀၀ ခန္႔ရွိမည္ဟုသိရသည္။ ေက်ာင္းေလးေက်ာင္းအနက္ ၎၎တာဝန္ထမ္းေဆာင္သည့္ ေက်ာင္းတြင္ တရားဝင္ ဝတ္ျပဳခြင့္ရွိေၾကာင္း၊ စာရြက္ စာတမ္းမ်ားလည္းရွိေၾကာင္း၊ ၁၉၅၈ ခုႏွစ္က ပုဇြန္ေတာင္မွ ဗလီတစ္လံုးအား ဖ်က္ကာ ေနရာေရႊ႔ေျပာင္းေပးရသျဖင့္ ထိုေနရာအား အစားရျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း ၎ကဆိုသည္။

    စံုစမ္းေတြ႔ရွိခ်က္အရ အဆုိပါစာသင္ေက်ာင္းမ်ားတြင္ ဝတ္ျပဳၾကသည္မွာလည္း မွန္ကန္ေၾကာင္း သိရသည္။

    ျဖစ္စဥ္ျဖစ္ပြားခဲ့သည့္ေနရာတစ္ဝိုက္တြင္ ရဲတပ္ဖြဲ႔က လံုၿခံဳေရးရယူထားစဥ္။ ဓာတ္ပံု-ေတဇလိႈင္

    အမည္မေဖာ္လိုေသာ မြတ္ဆလင္ဘာသာဝင္ ရာအိမ္မွဴးတစ္ဦးကလည္း “ကၽြန္ေတာ္တို႔ ေအးေအးခ်မ္းခ်မ္း ေနတာကို လာဖ်က္စီးၾကတယ္ဗ်ာ။ အေတာ္စိတ္မေကာင္း ျဖစ္ရတယ္။ ဘာျပႆနာမွလည္း မျဖစ္ဘူးဘဲနဲ႔ ဒီလိုလုုပ္ၾကတယ္။ ဘယ္သူမဆို ကိုယ့္ဝတ္ျပဳတဲ့ေနရာကို ဒီလုိလာပိတ္ရင္ ဘယ္ရင္ထဲ ေကာင္းမလဲ”ဟု Frontier ကိုေျပာသည္။

    ေဒသခံ ဗုဒၶဘာသာဝင္မ်ားႏွင့္ မြတ္ဆလင္ ငါးဦးထက္မနည္းအား ေမးျမန္းခ်က္အရ ယခုလူစုလူေဝးျဖင့္ လာလုပ္သူမ်ားထဲတြင္ ရပ္ကြက္ေဒသခံမ်ား ပါဝင္သည္ကို မေတြ႔ရေၾကာင္း သိရသည္။

    အေနာ္မာရပ္ကြက္တြင္ ေနထုိင္သည့္ အမည္မေဖာ္လိုသည့္ အသက္ ၂၅ ႏွစ္အရြယ္ရွိ ဗုဒၶဘာသာဝင္လူငယ္တစ္ဦးက “ကၽြန္တာ္တို႔ အဲဒီေလာက္ မ႐ိုင္းပါဘူးဗ်ာ။ ဒီမွာေနလာတာၾကာလွၿပီ ဘာျပႆနာမွ မျဖစ္ဖူးဘူး။ ခ်န္ပီယံလိဂ္(ေဘာလံုုး)ပြဲေတြရွိရင္ ည ၁ နာရီ ၂ နာရီ ဒီလိုုပဲ ေလွ်ာက္သြားေနတာ။ ဒီလို လုုပ္တာေတာ့ မေကာင္းဘူးဗ်ာ”ဟု ၎က ေျပာသည္။

    Frontier မွ ကူးယူ၍ ေဖာ္ျပပါသည္။

     

  • အာရဗီစာနွင့္ အေျခခံ ဘာသာေရး စာသင္ေက်ာင္းဆုိသည္မွာ

    အာရဗီစာနွင့္ အေျခခံ ဘာသာေရး စာသင္ေက်ာင္းဆုိသည္မွာ

    ဧျပီ ၂၉ ၊ ၂၀၁၇
    ေမာင္ေမာင္ကို ေရးသည္။

    Photograph: David Sillitoe

    အစၥလမ္ဘာသာဝင္ ကေလးငယ္မ်ား..(၅ႏွစ္မွ ၁၂ႏွစ္ အရြယ္)မ်ားကုိ ဘုရားဝတ္ျပဳတတ္ေအာင္ သင္ၾကားေပးေသာ ေနရာျဖစ္ပါသည္။

    အဂၤလိပ္၊တ႐ုတ္၊ အာဖရိကန္၊ အင္ဒုိနီး႐ွား၊ တကမၻာလုံးရႇိ မြတ္စလင္မ္မ်ား ဘုရားဝတ္ျပဳေသာ အခါ.. အားလုံး အာရဗီဘာသာျဖင့္ ရြတ္ဆုိ ဝတ္ျပဳၾကပါသည္။ ဥပမာ အျခားဘာသာဝင္မ်ား လက္တင္ဘာသာ၊ ပါဠိဘာသာ၊ သကၠ႐ုိက္ဘာသာမ်ားျဖင့္ ရြတ္ဆုိ႐ွိခုိး ကန္ေတာ့သလုိမ်ဳိးျဖစ္ပါသည္။ လူအမ်ားစုက မိမိရြတ္ဆုိသည္ကုိ အျပည့္အဝ နားမလည္ၾကပါ။

    အခ်ဳိ႕က အနည္းငယ္ နားလည္ၾကပါသည္။။ အခ်ဳိ့က လုံးဝ နားမလည္ၾကပါ။

    သုိ႔ေသာ္…ဘာစာရြတ္လွ်င္.. ဦးၫြတ္ရမည္… ဘာစာသားရြတ္ဆုိလွ်င္ မတ္တတ္ျပန္ရပ္ရမည္၊ ဘာစာသားရြတ္ဆုိလွ်င္.. ဦးခ်..ရမည္..စသျဖင့္… လူမ်ဳိးမေရြး… အားလုံးတညီတညာတည္း… လုပ္ေဆာင္ႏုိင္ၾကရေအာင္… ခေလးငယ္မ်ားကုိ သင္ၾကားျပသရပါသည္။

    ရြတ္ဆုိၾကသည္မွာ.. က်မ္းစာ၏ ေနာက္ဆုံးက႑(က႑၃၀)မွ… စာမ်ားကုိ အမ်ားဆုံး ဖတ္ရြတ္ၾကရပါသည္။ တပုိဒ္ျခင္းအားျဖင့္ တုိေတာင္းေသာေၾကာင့္ျဖစ္ပါသည္။ မြတ္စလင္မ္တုိင္း က်ား/မ..မဟူ… ထုိေနာက္ဆုံးက႑၏ စာပုိဒ္၁၀ပုဒ္ခန္႔မွ်.. အလြတ္က်က္မွတ္ရပါသည္။ ထုိမွသာ..ဝတ္ျပဳႏုိင္ၾကမွာျဖစ္ပါသည္။

    က်မ္းစာကုိဖတ္တတ္ရန္..ကၾကီး၊ ခေခြး..သေဘာ.. ဗ်ည္းမ်ားမႇ စသင္ၾကားလွ်င္.. လူႀကီးမ်ားအတြက္.. အျမန္စံနစ္ျဖင့္သင္လွ်င္နာရီ၄၀ သင္႐ုိးျဖင့္သင္ေပးၾကပါသည္။ ကေလးမ်ားကုိေတာ့.. အခ်ိန္မ်ားစြာပုိၾကာေအာင္သင္ရပါသည္။ ဦးစြာပဌမ.. က်မ္းစားမဖတ္ခင္.. ေျခလက္မ်က္ႏွာေဆးေၾကာျခင္း သင္ေပးရပါသည္။ ဘုရားဝတ္ျပဳခါနီး ေျခလက္ေဆးေၾကာ သန္႔စင္ျခင္းႏွင့္အတူတူပါ။ ေရသုံးအနည္းဆုံးႏွင့္ ေဆးေၾကာ သန္႔စင္သည့္ပုံစံ အဆင့္ဆင့္ျဖစ္ပါသည္။

    တကမၻာလုံးရႇိ မြတ္စလင္မ္ မႇန္သမွ်တပုံစံတည္း… ေဆးေၾကာသန္႔စင္ ပုံစံတူၾကပါသည္။

    ဥပမာ..ညာဖက္လက္ေခ်ာင္းေလးမ်ားႏွင့္ လက္ဖဝါးကုိစတင္ေဆး.. ထုိ႔ေနာက္ဘယ္ဖက္ လက္ေခ်ာင္းေလးမ်ားႏွင့္ လက္ဖဝါး…မွ အစခ်ီ၍ေနာက္ဆုံး.. ဘယ္ဖက္ေျခဖ်ားႏွင့္ ေျခေခ်ာင္းေလးမ်ားကုိ ေဆးေၾကာအဆုံးသတ္ပါသည္။ Youtube တြင္ ႐ွာေဖြၾကည့္ရႈႏုိင္ပါသည္..။

    အာရဗီေက်ာင္း အေျခခံဘာသာေရး စာသင္ေက်ာင္းမ်ားက.. ယင္းသုိ႔ေျခလက္ မ်က္ႏွာေဆးေၾကာသည္မွ အစျပဳ၍ ဘုရားဝတ္ျပဳႏုိင္ေအာင္ က်မ္းစာပါ အာရဗီစာမ်ား ဖတ္ႏုိင္ေအာင္ သင္ၾကားေပးပါသည္။

    က်မ္းစာတြင္ ဘုရားဝတ္ျပဳၾကဟု ပါ႐ွိေသာလည္း… ေနမထြက္ခင္ အာ႐ုံဦး၊ ေနမြန္းလြဲခ်ိန္၊ ေနညဳိခ်ိန္၊ ေနဝင္ၿပီးစအခ်ိန္၊ ညဥ္ဦးခ်ိန္ အစ႐ွိသျဖင့္ အခ်ိန္မ်ားတြင္.. ဦးခ်ဝတ္ျပဳႀကိမ္ေရ သတ္မွတ္ခ်က္မ်ား အေသးစိတ္မပါရႇိပါ။ .တမန္ေတာ္၏ သမားစဥ္.. ထုံးတမ္းစဥ္လာမ်ားမွ ေလ့လာလုိက္နာ၍ က်င့္သုံးၾကရပါသည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ဝတ္ျပဳခ်ိန္ကုိ အတိအက်သိေအာင္.. (ဥပမာ..ေနထြက္ဆဲ… ေနမြန္းတည့္ဆဲ.. ေနဝင္ဆဲ.. အခ်ိန္မ်ားတြင္ ဝတ္ျပဳ၍လုံးဝ မရပါ).. ဝတ္ျပဳစဥ္အတြင္း အႀကိမ္ေရမည္မွ် ပ်တ္ဝတ္ဦးခ်..ရမည္..အစရႇိသျဖင့္…ကေလးမ်ားကုိ သင္ၾကားေပးရပါသည္။

    ဝတ္ျပဳရန္ မတ္တပ္ရပ္္စဥ္.. ေျခဖဝါး၂ဘက္မည္မွ် ကြာေဝးရမည္၊ လက္ပုိက္ထားလွ်င္ ဘယ္ဖက္ လက္ေကာက္ဝတ္အား ညာဖက္၏ လက္သန္းႏွင့္ လက္မတုိ႔ျဖင့္ ဆုပ္ပတ္ကုိင္ၿပီး က်န္လက္ေခ်ာင္း၃ေခ်ာင္းကုိ ဘယ္ဖက္ လက္ဖ်ံ႐ုိးေပၚ ဆန္႔တန္းထားရမည္. အထိ..အတိအက်… ေသခ်ာသင္ၾကားေပးၾကရပါသည္။

    ဘုရားဝတ္ျပဳတတ္ၿပီးလ်င္… လူေသကုိေရခ်ဳိးေပးျခင္း နည္းနာ၊ သျဂဳိလ္ျခင္းနည္းနာ. အစရႇိသျဖင့္.. ေမြးကင္းစ ကေလးငယ္ ေမြးဖြားသည့္အခါ ဝတ္ျပဳဖိတ္ေခၚသံျဖင့္.. ဖိတ္ေခၚသည္မွအစ… ေသဆုံးသျဂဳိလ္ၿပီး.. ေသသူအတြက္ ဆုေတာင္းသည္မ်ားအထိ… သင္ၾကားျပသေပးၾကရာပါသည္။

    အသက္ရႇင္ေနစဥ္.. ဥပုသ္လအေၾကာင္း.. ဥပုသ္သီလ ေစာင့္ထိန္ပုံ… ဥပုသ္ေျဖပုံ.. အလႈုအတန္းျပဳလုပ္ပုံ… ဆင္းရဲသားမ်ားအတြက္. .. မလႈုမေနရ… အလွဴငြ..ေပးရျခင္း.. မည္မွ်ေပးရျခင္း.. မည္သူက အလွဴခံပုိင္ခြင့္ ရႇိ/မ႐ွိ… မ်ားေျမာင္လွေသာ… ထုံးတမ္းစဥ္လာမ်ားကုိ.. သင္ၾကားေပးရပါသည္။

    မ်ားေသာအားျဖင့္.. မနက္ (သုိ႔မဟုတ္) ညေန.. ညပုိင္း.. ၂ နာရီခန္႔ ေန႔စဥ္ သင္ၾကားေပးေလ့ရႇိပါသည္။

    စေန၊ တနဂၤေႏြရက္မ်ား တြင္… ပုိမုိ အခ်ိန္ယူ သင္ၾကားေပးၾကပါသည္။

    အက်ဥ္းအားျဖင့္… မြတ္စလငိမ္တုိ႔အတြက္… အာရဗီစာသင္ေက်ာင္းမ်ား.. ဘာအတြက္လုိအပ္သည္ကုိ.. အၾကမ္းအားျဖင့္ ေရးသားတင္ျပျခင္းျဖစ္ပါသည္။

  • ဘာသာေရး ပဋိပကၡ လံႈေဆာ္ေနသူမ်ားကို တားဆီးေပးရန္ ရန္ကုန္တိုင္းဝန္ၾကီးခ်ဴပ္ကို စာပို႔ခဲ့

    ဘာသာေရး ပဋိပကၡ လံႈေဆာ္ေနသူမ်ားကို တားဆီးေပးရန္ ရန္ကုန္တိုင္းဝန္ၾကီးခ်ဴပ္ကို စာပို႔ခဲ့

    ဧျပီ ၂၈ ၊ ၂၀၁၇
    M-Media

    ၂၀၁၇ ခုႏွစ္ ဧျပီလ ၂၈ ရက္ေန႔က ရန္ကုန္တိုင္း သာေကတၿမိဳ႕နယ္ အေနာ္မာရပ္ကြက္ထဲက အစၥလာမ္ဘာသာ စာသင္ေက်ာင္း ႏွစ္ေက်ာင္းမွာ ခြင့္ျပဳခ်က္မရွိပဲ ဝတ္ျပဳေနတဲ့သည့္ဟု စြတ္စြဲကာ ပိတ္ေပးရန္ မ်ိဳးခ်စ္ကြန္ယက္ဆိုတဲ့အဖြဲ႔တခုက ေမာ္ေတာ္ကား အေျမာက္အမ်ားနဲ႔ မေန႔ညေနပုိင္းက ေရာက္လာၿပီး အုပ္ခ်ဳပ္ေရးရံုးမွာ ဖိအားေပးေတာင္းဆိုခဲ့ၾကပါတယ္။

    ယင္းကဲ့သို႔ ဖိအားေပးေတာင္းဆိုမႈေၾကာင့္ ရဲတပ္ဖြဲ႔ႏွင့္ အုပ္ခ်ဴပ္ေရးပိုင္းမွ တရားရံုး၏ ခြင့္ျပဳခ်က္မပါဘဲ စာသင္ေက်ာင္းမ်ားကို ခ်ိပ္ပိတ္ခဲ့ပါတယ္။

    ယင္းျဖစ္စဥ္မ်ား မျဖစ္ပြားခင္ ဘာသာေရးပဋိပကၡျဖစ္ေစ၇န္ လုပ္ေဆာင္ေနမႈမ်ားကို တားဆီးေပးရန္ ႏွင့္ လံုျခံဳေရးစီမံေပးရန္အတြကရန္ကုန္တိုင္းေဒသၾကီး ဝန္ၾကီးခ်ဴပ္ ဦးျဖိဳးမင္းသိန္းထံ သို႔ ဘာသာေရးစာသင္ေက်ာင္းႏွင့္ ဝတ္ျပဳေဆာင္ အုပ္ခ်ဴပ္ေရးအဖြဲ႔မွ ေမတၱာရပ္ခံစာ တစ္ေစာင္ေပးပို႔ခဲ့ပါတယ္။

    ၄င္းစာတြင္ သာေကတ ၊အေနာ္မာ(၁၁)လမ္း မွ အစၥလာမ္ဘာသာေရး ဝတ္ျပဳေဆာင္ႏွင့္ ဘာသာေရးစာသင္ေက်ာင္းဟာ ၁၉၅၉ ခုႏွစ္ ေအာက္ပုဇြန္ေတာင္ရပ္ကြက္မွ ဖ်က္သိမ္းခံခဲ့ရေသာ ဘာသာေရးစာေက်ာင္းႏွင့္ ဝတ္ျပဳေဆာင္အစား ျပန္လည္ေနရာ ခ်ေပးထားတာျဖစ္ေၾကာင္း ေဖာ္ျပထားပါတယ္။


    Image via- Than Lwin Htun  FB(VOA ျမန္မာပိုင္းဌာနမႈး)

  • ဗိသုကာလက္ရာ- ယေန႔တုိင္ရွင္က်န္ေနသည့္ မြတ္စလင္တုိ႔၏ အေမြအႏွစ္မ်ား (၄၆)

    ဗိသုကာလက္ရာ- ယေန႔တုိင္ရွင္က်န္ေနသည့္ မြတ္စလင္တုိ႔၏ အေမြအႏွစ္မ်ား (၄၆)

    ဧၿပီ ၂၈၊ ၂၀၁၇
    M-Media

    ရာဇာ တင္ဆက္သည္

    (အပတ္စဥ္ ေသာၾကာေန႔တုိင္း ေဖာ္ျပသြားပါမည္)
    သကၠရာဇ္ ၇၄၀ မွ ၇၅၀ အၾကားတြင္ ေဂ်ာ္ဒန္ႏုိင္ငံ၌ တည္ေဆာက္ခဲ့သည့္ ခီရ္ဘတ္ အလ္-မက္ဖ္ဂ်ီရ္ ဘုရင္၏ နန္းေတာ္မွ စက္၀ုိင္းပံု ျပတင္းေပါက္တစ္ခု။ ယူေကရွိ ဒူရ္ဟမ္ ကက္သလစ္ဘုရားေက်ာင္းမွ ေရာင္စံု မွန္ႏွင့္ ျပဳလုပ္ထားသည့္ စက္၀ုိင္းပုံ ျပတင္းေပါက္မွာ ဤလက္ရာ၏ လႊမ္းမုိးမႈကုိ ခံရသည္ဟု မွတ္ယူထားၾကသည္။
    – ခရစ္ယာန္ ကက္သလစ္ ဘုရာေက်ာင္းေတြက အမုိးခံုးေတြ၊ အလင္းေဖာက္ စက္၀ုိင္းပံု မွန္ျပတင္းေပါက္ေတြ၊ ဘူတာ႐ံုႀကီးေတြက ေလးကုိင္း အမိုးလက္ရာေတြ၊ အျခား ခရစ္ယာန္ဘုရားေက်ာင္းေတြက အမုိးခၽြန္ေတြလုိ ဥေရာပက အေဆာက္အဦး ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားမွာ မတူညီတဲ့ ဗိသုကာလက္ရာေတြ၊ ပံုသ႑ာန္ေတြ ရွိၾကပါတယ္။ ဒီလက္ရာေတြအမ်ားစုဟာ ဗိသုကာနယ္ပယ္မွာ မြတ္စလင္ေတြက ဖြံ႕ၿဖိဳး၊ ျပည့္စံုေစခဲ့တဲ့ လက္ရာေတြျဖစ္ၿပီး စပိန္ႏုိင္ငံေတာင္ပုိင္းနဲ႔ စစၥလီကၽြန္းတုိ႔ကေနတစ္ဆင့္ ဥေရာပကုိ စီးဆင္း ၀င္ေရာက္လာတယ္ဆုိတာကုိ သိမယ္ဆုိရင္ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားက အံ့အားသင့္ၾကမွာပါ။ ဒီလုိ အေဆာက္အဦးေဆာက္လုပ္မႈ ဒီဇုိင္းေတြနဲ႔ အေတြးအေခၚေတြကုိ ဌာေနပညာရွင္ေတြ၊ ခ႐ူးဆိတ္ ခရစ္ယာန္ သာသနာျပဳစစ္သည္ေတြနဲ႔ ေကာ္ဒုိဘာ၊ ကုိင္႐ုိ ဒမတ္စကတ္တုိ႔လုိ မြတ္စလင္ၿမိဳ႕ေတာ္ေတြ၊ မြတ္စလင္ႏုိင္ငံေတြကိုျဖတ္ၿပီး ေဂ်႐ုစလင္ကုိ ဘုရားဖူးသြားေရာက္ၾကတဲ့ ခရစ္ယာန္ဘာသာ၀င္ေတြက ဥေရာပကုိ သယ္ေဆာင္လာၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီ ဒီဇုိင္းေတြဟာ ေရာမေတြရဲ႕ ဒီဇုိင္းအေပၚမွာ ဆန္းသစ္ကာ အင္မတန္ေကာင္းမြန္တဲ့ ေပါင္းစပ္ဖန္တီးမႈေတြကုိ ျပဳလုပ္ထားတာ ျဖစ္ပါတယ္။

    မြတ္စလင္ေတြအတြက္ ဗိသုကာပညာဆုိတာ အလႅာဟ္အရွင္ျမတ္ရဲ႕ အတုိင္းအဆမဲ့ စြမ္းအားေတြလုိ အယူအဆေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားကုိ ေဖာ္က်ဴးရတဲ့ နယ္ပယ္ျဖစ္တာေၾကာင့္ ဂ်ီၾသေမႀတီ ဒီဇုိင္းေတြ၊ သစ္ပင္၊ သစ္ရြက္၊ အခက္၊ အလက္ စတာေတြနဲ႔ ပံုေဖာ္တဲ့ ‘ေအရာဘက္ ဒီဇုိင္း’ (arabesque design) ေတြကုိ ထပ္ခါထပ္ခါ အသံုးျပဳျခင္းအားျဖင့္ ဗိသုကာလက္ရာကုိ ပံုေဖာ္ၾကပါတယ္။ လူပံုနဲ႔ တိရစၦာန္ပံုေတြကုိေတာ့ ဒီလက္ရာေတြမွာ ထည့္သြင္းအသံုးျပဳေလ့ မရွိပါဘူး။ အမုိးခံုးေတြ၊ ေမွ်ာ္စင္ေတြ၊ ကြက္လပ္က်ယ္ႀကီးေတြနဲ႔ အဆံုးအစမဲ့ခံစားမႈ၊ အံ့ခ်ီးဖြယ္ စြမ္းအားေတြရဲ႕ ခံစားမႈေတြကုိ ေဖာ္က်ဴးၿပီးတဲ့ေနာက္ ဒီအေဆာက္အဦးေတြမွာ ကုရ္အာန္က်မ္းစာက က်မ္းခ်က္ေတြကုိ စာပန္းခ်ီနဲ႔ ခ်ယ္မႈန္းၿပီး ၿပီးျပည့္စံုေစၾကပါတယ္။

    မြတ္စလင္ေတြဟာ အေဆာက္အဦးေတြကုိ ဒီလုိခ်ယ္သရာမွာ မ်က္စိပသာဒကုိ အထူး အာ႐ံုစုိက္ခဲ့ပါတယ္။ ဘာ့ေၾကာင့္လည္းဆုိေတာ့ အစၥလာမ္သာသနာဟာ မလုိအပ္ဘဲ အပုိျဖဳန္းတီးမႈကုိ တားျမစ္ထားေပမယ့္ ဘုရားသခင္ ခ်မွတ္ထားတဲ့ ေဘာင္အတြင္းမွာ ေနထုိင္ေနသမွ် ကာလပတ္လံုး သက္ေသာင့္သက္သာရွိတဲ့ ဘ၀မ်ိဳးမွာ ေနထုိင္စံစားဖုိ႔ ခြင့္ျပဳထားတာေၾကာင့္ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါဟာ မြတ္စလင္ေတြအေနနဲ႔ လူအထင္အျမင္ေသးတဲ့ အေျခအေနမ်ိဳးမွာ မေနထုိင္ရဘူးလုိ႔ ဆုိလုိတာပါ။ “သက္တမ္းကုန္တဲ့အထိ ေနရာမွာမုိ႔လုိ႔ ကမၻာေျမေပၚက လူ႕ဘ၀အတြက္ ႀကိဳးပမ္းပါ။ ဘယ္အခ်ိန္ေသမယ္မွန္း မသိတဲ့အတြက္ ေနာက္တမလြန္အတြက္ အားထုတ္ပါ” ဆုိတဲ့ မြတ္စလင္ေတြရဲ႕ ဆုိ႐ုိးစကားဟာ သူတုိ႔ရဲ႕ ဗိသုပညာအေပၚမွာလည္း သြားေရာက္ ႐ုိက္ခတ္ပါတယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္ တစ္ခုခုလုပ္ေတာ့မယ္ဆုိရင္ က်က္သေရရွိရွိ လွလွပပ လုပ္ၾကတာျဖစ္ပါတယ္။

    ေရာင္စံုအလင္းေဖာက္မွန္ေတြနဲ႔ အလွဆင္ထားတဲ့ ျပတင္းေပါက္ အႀကီးအႀကီးေတြဟာ ဒီ ဆုိ႐ုိးအတြက္ ေကာင္းမြန္တဲ့ ဥပမာတစ္ခုပါပဲ။ ဥေရာပက ခရစ္ယာန္ဘုရားေက်ာင္းေတြရဲ႕ မ်က္ႏွာစာကုိ ၾကည့္လုိက္မယ္ဆုိရင္ အဓိက ၀င္ေပါက္ႀကီးအေပၚက နံရံရဲ႕ လွပမႈ၊ ခ်ယ္သထားမႈေတြကုိ သတိမျပဳဘဲ ေနႏုိင္မွာ မဟုတ္ပါဘူး။ သမုိင္းပညာရွင္ေတြကေတာ့ ဒီ စက္၀ုိင္းပံုစံ ျပတင္းေပါက္ႀကီးေတြကို အစၥလာမ့္အႏုပညာ၊ အူမုိင္ယာမင္းဆက္ ခုိင္ရ္ဘတ္ အလ္-မက္ဖ္ဂ်ာရ္ (Khirbat al-Mafjar) ဘုရင္ရဲ႕ နန္းေတာ္ အျပင္ဘက္နံရံမွာ ေက်ာက္သား ဒါမွမဟုတ္ သစ္သားကုိ ပြင့္ဖက္ ၆ ရြက္ပါတဲ့ ပန္းပံုစံ ထြင္းထားတဲ့ ျပတင္းေပါက္ေတြ။ ရွစ္ေထာင့္ ျပတင္းေပါက္ေတြနဲ႔ ခ်ိတ္ဆက္ေျပာဆုိၾကပါတယ္။ အဲဒီ နန္းေတာ္ႀကီးကုိ သကၠရာဇ္ ၇၄၀ နဲ႔ ၇၅၀ အၾကား ေဂ်ာ္ဒန္ႏုိင္ငံမွာ တည္ေဆာက္ခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။

    ခ႐ူးဆိတ္ ခရစ္ယာန္သာသနာျပဳစစ္သည္ေတြဟာ ဒီလက္ရာေတြကုိ ျမင္ၿပီး ဥေရာပက ခရစ္ယာန္ဘုရားေက်ာင္းေတြမွာ စတင္ ထည့္သြင္းခဲ့ၾကတာပါ။ ပထမဆံုးအေနနဲ႔ Romanesque လုိ႔ေခၚတဲ့ (၁၁ ရာစုေန ၁၂ ရာစုအတြင္း ထြန္းကားခဲ့တဲ့) ဗိသုကာလက္ရာကုိ ဒူရ္ဟမ္ ကက္သလစ္ဘုရားေက်ာင္း (Durham Cathedral) လုိေနရာမ်ိဳးမွာ ေတြ႕ျမင္ရၿပီး ေနာက္ပုိင္းမွာေတာ့ ေဂါ့သစ္ ဗိသုကာလက္ရာ (Gothic architecture)  ေတြ ထြန္းကားခဲ့ပါတယ္။ ေရာင္စံုမွန္ေတြနဲ႔ စီခ်ယ္ထားတဲ့ ဒီလုိ ျပတင္းေပါက္ႀကီးေတြဟာ ဘုရားသခင္ရဲ႕ မ်က္လံုးေတာ္လုိ႔ တင္စားျခင္းခံရတဲ့ အလင္းေတြကို ေဖာက္ကာ အေဆာက္အဦးထဲ ၀င္ေရာက္ေစတဲ့ လုပ္ေဆာင္ခ်က္ ပါ၀င္ပါတယ္။ တစ္ခ်ိဳ႕ေတြက ဒီအယူအဆဟာ ေရာမက ပန္သီယြန္ (Pantheon) ေရွးေဟာင္း ဘုရားေက်ာင္းရဲ႕ အမုိးခံုးမွာ ရွိေနတ့ဲ စက္၀ုိင္းပံု အလင္း၀င္ေပါက္ကေန ဆင္းသက္လာတယ္လုိ႔ ဆုိၾကပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဒီအလင္း၀င္ေပါက္ဟာ ျပတင္းေပါက္ဆုိတာထက္ ေခါင္မုိးေပၚက အေပါက္တစ္ခုမွ်သာ ျဖစ္ပါတယ္။

    ကမၻာတစ္၀ွမ္း မြတ္စလင္ေတြရဲ႕ ဗိသုကာလက္ရာ တစ္ခုခ်င္းနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ ေဖာ္ျပမယ့္ ေနာက္ပုိင္း အပုိင္းေတြက်ရင္ ဒီလက္ရာေတြက ရာစုႏွစ္ေတြအတြင္းမွာ ဥေရာပအေဆာက္အဦးေတြအေပၚ ဘယ္လုိ လႊမ္းမုိးမႈရွိလဲဆုိတာကုိ ျမင္ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။

    ေအာ္တုိမန္အင္ပါယာ၏ မြတ္စလင္ ဗိသုကာပညာရွင္ ဆီနန္ ဒီဇုိင္းထုတ္ တည္ေဆာက္ထားသည့္ အစၥတန္ဘူလ္မွ ဆူေလမာနီယီ ဗလီ၀တ္ေက်ာင္းေတာ္

    မြတ္စလင္ေတြရဲ႕ ဗိသုကာလက္ရာေတြထဲမွာ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္နဲ႔ ကုိက္ညီတဲ့ ပံုသ႑ာန္မ်ိဳးေတြလည္း ပါ၀င္ပါတယ္။ ေထာင္ေပါင္းမ်ားစြာေသာ ဖေယာင္းတုိင္ေတြ၊ မီးတုိင္ေတြကထြက္တဲ့ မီးခုိးေတြကို ေလွ်ာ့ခ်ဖုိ႔ အတြက္ မြတ္စလင္ ဗိသုကာပညာရွင္ ဆီနန္ (Sinan) ဟာ အစၥတန္ဘူလ္က ဆူေလမာနီယီဗလီ (Suleymaniye) ကုိ တည္ေဆာက္တဲ့အခါမွာ အထပ္ခုိးတစ္ခုကုိ ထည့္သြင္းထားၿပီး အခုိးေငြ႕ေတြဟာ ေလရဲ႕ လွည့္ပတ္မႈေၾကာင့္ ဒီအထပ္ခုိးကေနတစ္ဆင့္ အျပင္ကုိ ထြက္သြားပါတယ္။ တစ္ခ်ိဳ႕ေသာ က်ပ္ခုိးေတြကုိေတာ့ စုေဆာင္းထားၿပီး ဗလီ၀တ္ေက်ာင္းေတာ္က ေရပန္းဆီကုိ ပုိ႔ေပးကာ အဲဒီကေရနဲ႔ ေရာၿပီး မင္ျဖစ္ေအာင္လုပ္ပါတယ္။ ဒီမင္ကုိ စာပန္းခ်ီခ်ယ္မႈန္းရာမွာ အသံုးျပဳပါတယ္။ ေနာက္ၿပီး ဒီမင္ရည္ဟာ ၾကမ္ပိုးေတြ၊ ျခေတြကို ေမာင္းထုတ္ေပးတာေၾကာင့္ စာအုပ္ေတြရဲ႕ သက္တမ္းကုိလည္း တာရွည္ခံေစပါတယ္။

    မြတ္စလင္ဗိသုကာပညာရွင္ ဆီနန္

    တူရကီႏုိင္ငံက ဆူေလမာနီယီ ဗလီ၀တ္ေက်ာင္းေတာ္ဟာ ႏုိင္ငံတစ္၀ွမ္းမွာ အျမင့္ဆံုးနဲ႔ ငလ်င္ဒဏ္အခံႏုိင္ဆံုး မင္နာရတ္ ေမွ်ာ္စင္ေတြကုိ ပုိင္ဆုိင္ထားပါတယ္။ ဒီဗလီ၀တ္ေက်ာင္းေတာ္ဟာ ေအာ္တုိမန္ ဗိသုကာပညာရွင္ ဆီနန္ရဲ႕ လက္ရာလည္းျဖစ္ပါတယ္။  ၁၆ ရာစုအတြင္း ေအာ္တုိမန္ဘုရင္ ၃ ဆက္ လက္ေအာက္မွာ အမႈထမ္းခဲ့တဲ့ ဆီနန္ဟာ အေဆာက္အဦးေပါင္း ၄၇၇ ခုကုိ ဒီဇုိင္းဆြဲ တည္ေဆာက္ေပးခဲ့ၿပီး ဥေရာပမွာ ၁၆ ရာစုအထိ မထြန္းကားေသးတဲ့ ဗိသုကာနဲ႔ ပထ၀ီအေနအထား သဟဇာတျဖစ္စြာ ေပါင္းစပ္မႈရဲ႕ အေရးႀကီးပံုကုိ မီးေမာင္းထုိးျပခဲ့ပါတယ္။ ဆီနန္ရဲ႕ တူရကီဒီဇုိင္းေတြဟာ အမုိးခံုးေတြကို ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲခဲ့ၿပီး အျမင့္နဲ႔ အရြယ္အစား ပုိမိုႀကီးမားေအာင္ ေဆာင္ရြက္ႏုိင္ခဲ့ကာ အရပ္ဖက္ အင္ဂ်င္နီယာေလာကမွာ တစ္မူထူးျခားတဲ့ တုိးတက္မႈတစ္ခုကုိ ျဖစ္ေစခဲ့ပါတယ္။ ၿပီးေတာ့ ဒါဟာ သူ႕ရဲ႕ အမွတ္အသားတစ္ခုလည္း ျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။

    (ကုိးကား- National Geographic ၏ 1001 Inventions – The Enduring Legacy of Muslim Civilization)

    (ကမၻာ့လူ႕အဖြဲ႕အစည္းတြင္ ယေန႔တုိင္ရွင္က်န္ေနသည့္ မြတ္စလင္တုိ႔၏ အေမြအႏွစ္မ်ား – တင္ဆက္ျပီးသမွ် အပုိင္းအားလံုးကို  ဤေနရာ တြင္ ဖတ္႐ႈႏုိင္ပါသည္