News @ M-Media

Blog

  • ရွရီအာခံု႐ံုးမ်ား အားေကာင္းေစေရး ဆႏၵထုတ္ေဖာ္မႈ မေလးရွားတြင္ ျပဳလုပ္

    ရွရီအာခံု႐ံုးမ်ား အားေကာင္းေစေရး ဆႏၵထုတ္ေဖာ္မႈ မေလးရွားတြင္ ျပဳလုပ္

    ေဖေဖာ္၀ါရီ ၁၉၊ ၂၀၁၇
    M-Media

    – ႏုိင္ငံအတြင္းရွိ ရွရီအာခံု႐ံုးမ်ား အားေကာင္းေစရန္ႏွင့္ ျပင္းထန္ေသာ ျပစ္ဒဏ္မ်ား ေပးႏုိင္ရန္ တင္သြင္းထားသည့္ ဥပေဒျပင္ဆင္ခ်က္မူၾကမ္းကုိ ေထာက္ခံသည့္အေနျဖင့္ မေလးရွားျပည္သူ ေထာင္ေပါင္းမ်ားစြာမွာ ယမန္ေန႔က ၿမိဳ႕ေတာ္ကြာလာလမ္ပူတြင္ ခ်ီတက္ဆႏၵထုတ္ေဖာ္ခဲ့ၾကသည္ဟု သိရသည္။

    အက္ဥပေဒ ၃၅၅ အတြက္ ျပင္ဆင္ခ်က္ျဖစ္ၿပီး PAS ပါတီက တင္သြင္းကာ လာမည့္လ လႊတ္ေတာ္တြင္ ေဆြးေႏြးမည္ျဖစ္သည္။ အဆုိပါ ျပင္ဆင္ခ်က္အရ အစၥလာမ့္ ရွရီအာတရား႐ံုးမ်ားမွာ မြတ္စလင္မ်ား၏ ဘာသာေရးကိစၥႏွင့္ မိသားစုျပႆနာမ်ားကုိ ကုိင္တြယ္ရာတြင္ အျပစ္ရွိသူကုိ ေထာင္ဒဏ္ ႏွစ္ ၃၀ အထိ၊ ႀကိမ္ဒဏ္ ၁၀၀ အထိ အျပစ္ေပးႏုိင္ကာ ဒဏ္ေငြ ကန္ေဒၚလာ ၂၂၀၀၀ အထိ ႐ုိက္ႏုိင္မည္ျဖစ္သည္။

    လက္ရွိတြင္ ရွရီအာခံု႐ံုးမ်ား၏ အျမင့္ဆံုး ျပစ္ဒဏ္မွာ ေထာင္ဒဏ္ ၃ ႏွစ္၊ ႀကိမ္ဒဏ္ ၆ ခ်က္ႏွင့္ ဒဏ္ေငြ ကန္ေဒၚလာ ၁၁၀၀ ျဖစ္သည္။

    ယမန္ေန႔က ျပဳလုပ္ခဲ့သည့္ ခ်ီတက္မႈတြင္ အမ်ားစုမွာ PAS ပါတီကုိ ေထာက္ခံသူမ်ားျဖစ္ၿပီး ယခုျပင္ဆင္ခ်က္က အစၥလာမ့္တရား႐ံုးမ်ားကုိ အားေကာင္းေစကာ၊ မသမာမႈမ်ားကုိ တားဆီးေပးႏုိင္မည္ဟု ေျပာၾကားခဲ့သည္။

    သတိေပးမႈရွိေန

    မေလးရွားလူဦးေရ၏ ၄၀ ရာခုိင္ႏႈန္းမွာ အစၥလာမ္ဘာသာ၀င္မ်ားမဟုတ္ဘဲ ႏုိင္ငံအတြင္း တရားေရးစနစ္ ႏွစ္ခုရွိကာ ဘာသာေရးမစြက္သည့္ တရား႐ံုးမ်ားက ႏုိင္ငံသားေရးရာႏွင့္ ရာဇ၀တ္မႈကိစၥမ်ားကုိ ကုိင္တြယ္သည္။ ရွရီအာခံု႐ံုးမွာ အစၥလာမ္ဘာသာ၀င္မ်ား၏ ဘာသာေရးႏွင့္ လူမႈေရးကိစၥမ်ားကုိ ေဆာင္ရြက္သည္။

    ယခုျပင္ဆင္ခ်က္က တရားမွ်တမႈ၊ သင့္ေလ်ာ္မႈ မရွိဘဲ၊ မေလးရွား၏ ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒႏွင့္ ဆန္႔က်င္ေနသည္ဟု ေ၀ဖန္မႈမ်ားလည္း ရွိေနသည္။

    ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ နာဂ်စ္ ရာဇတ္၏ UMNO ပါတီမွာ PAS ၏ ထုိျပင္ဆင္ခ်က္ကုိ မည္သည့္မွတ္ခ်က္မွမေပးဘဲ ေထာက္ခံသည့္သေဘာ ရွိေနသည္။ UMNO မွာ အစၥလာမ္ဘာသာ၀င္မဟုတ္သည့္ လူမ်ိဳးေရးအေျချပဳ ပါတီငယ္ေလးမ်ားျဖင့္ ညြန္႔ေပါင္းအစုိးရ ဖြဲ႕ထားျခင္းျဖစ္ၿပီး အဆုိပါ ပါတီငယ္ေလးမ်ားက ထုိျပင္ဆင္ခ်က္ႏွင့္ပတ္သက္၍ စုိးရိမ္ေၾကာင္း ေျပာၾကားခဲ့သည္။

    ညြန္႔ေပါင္းအဖြဲ႕မွ တ႐ုတ္လူမ်ိဳး ႏုိင္ငံေရးသမားတစ္ဦးက အဆုိပါျပင္ဆင္ခ်က္ကုိ လႊတ္ေတာ္မွ အတည္ျပဳပါက ရာထူးမွႏႈတ္ထြက္မည္ဟု ေျပာၾကားခဲ့ၿပီး ခရစ္ယာန္အမ်ားစုရွိကာ ဆာရာ၀ပ္ျပည္နယ္မွ အမတ္မ်ားက လႊတ္ေတာ္တြင္ အဆုိပါ ျပင္ဆင္ခ်က္ကုိ ပယ္ခ်သြားမည္ဟု ေျပာၾကားခဲ့သည္။

    PAS ၏ ျပင္ဆင္ခ်က္အား ေထာက္ခံမႈကုိ ဆန္႔က်င္သည့္ တန္ျပန္ဆႏၵျပမႈတစ္ခုကုိလည္း ကြာလာလမ္ပူၿမိဳ႕ ဆင္ေျခဖံုးတြင္ ယမန္ေန႔က ျပဳလုပ္ခဲ့ၿပီး လူေပါင္း ၁၀၀ ခန္႔ ပါ၀င္ခခဲ့သည္။

    မေလးရွားရွိ အစၥလာမ့္ ခံု႐ံုးမ်ားႏွင့္ ရွရီအာ ဥပေဒမ်ားမွာ မြတ္စလင္မ်ားအတြက္သာျဖစ္ၿပီး မြတ္စလင္မဟုတ္သူမ်ားအေပၚ အက်ံဳး၀င္မႈ မရွိေပ။ သုိ႔ေသာ္လည္း အဆုိပါ ခံု႐ံုမ်ားႏွင့္ တရားစီရင္မႈတြင္ အာဏာအလြဲသံုးစားျပဳမႈမ်ား ရွိသည္ဟု သတင္းမ်ား ထြက္ေပၚခဲ့သည္။

    Ref: Aljazeera

  • သမၼတ၏ တရားလက္လြတ္သတ္ျဖတ္မႈမ်ားကို ဖိလစ္ပုိင္ျပည္သူမ်ား ကန္႔ကြက္

    သမၼတ၏ တရားလက္လြတ္သတ္ျဖတ္မႈမ်ားကို ဖိလစ္ပုိင္ျပည္သူမ်ား ကန္႔ကြက္

    ေဖေဖာ္၀ါရီ ၁၉၊ ၂၀၁၇
    M-Media

    – ဖိလစ္ပုိင္သမၼတ ဒူတာေတး၏ မူးယစ္တုိက္ဖ်က္ေရးစစ္ပြဲ ေခါင္းစဥ္ေအာက္တြင္ တရားလက္လြတ္သတ္ျဖတ္မႈမ်ားကုိ ဆန္႔က်င္ေသာအေနျဖင့္ ခရစ္ယာန္ ကက္သလစ္ဘာသာ၀င္ ေထာင္ေပါင္းမ်ားစြာမွာ ယမန္ေန႔က ၿမိဳ႕ေတာ္မနီလာတြင္ ခ်ီတက္ ဆႏၵျပခဲ့ၾကသည္ဟု သိရသည္။

    “Walk for Life” ဟု အမည္ေပးထားသည့္ အဆုိပါ ဆႏၵျပမႈတြင္ လူေပါင္း ၂ ေသာင္း တက္ေရာက္ခဲ့ၾကသည္ဟု စီစဥ္သူမ်ားက ေျပာၾကားခဲ့ၿပီး၊ ရဲတပ္ဖြဲ႕က ၁ ေသာင္းသာရွိသည္ဟု ဆုိသည္။

    ဆႏၵျပမႈကုိ စေနေန႔ အ႐ုဏ္မတက္ခင္ကတည္းက ျပဳလုပ္ခဲ့ျခင္းျဖစ္ၿပီး ႏုိင္ငံတြင္း အၾကမ္းဖက္ဓေလ့ ျပန္႔ႏွံ႔မႈကုိ ႐ႈတ္ခ်ရန္ ရည္ရြယ္ျခင္းျဖစ္သည္။ ဆႏၵျပသူမ်ားမွာ ဆုေတာင္းမႈမ်ား၊ ဓမၼေတးသီဆုိမႈမ်ားလည္း ျပဳလုပ္ခဲ့ၾကသည္။

    လြန္ခဲ့သည့္ ၈ လ ဒူတာေတး သမၼတအျဖစ္ စတင္တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ကတည္းက ျပဳလုပ္ခဲ့သည့္ မူးယစ္စစ္ပြဲေၾကာင့္ လူေပါင္း ၇၀၀၀ ေက်ာ္ ေသဆံုးခဲ့ၿပီး၊ လူ႕အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈမ်ား ရွိေနသည္ဟု ႏုိင္ငံတကာက ျပင္းျပင္းထန္ထန္ ေ၀ဖန္ထားသည္။

    “ဘုန္းႀကီးတုိ႔ ရပ္တည္ျပရမယ္ေလ။ ဘယ္လုိပဲျဖစ္ျဖစ္ ဒီလုိ တရားလက္လြတ္ သတ္ျဖတ္မႈေတြကုိ မႀကိဳက္ဘူးဆုိတဲ့ ယံုၾကည္သူေတြရဲ႕ အင္အားကုိ ျပၿပီးသားလည္း ျဖစ္သြားတာေပါ့။ ျဖစ္ပ်က္ေနတာေတြအတြက္ စုိးရိမ္မိသလုိ၊ ေဒါသလည္း ထြက္မိတယ္။ ဘာ့ေၾကာင့္လည္းဆုိေတာ့ ဒါဟာ မေကာင္းတဲ့အေျခအေနပါ။ ဘုန္းႀကီးတုိ႔ရဲ႕ လူသားဆန္မႈကုိ ျပသရာ မေရာက္ဘူးေလ” ဟု မနီလာ ဂုိဏ္းအုပ္ဘုန္းေတာ္ႀကီး ဘ႐ုိဒရစ္ ပါဘီလုိက ေျပာၾကားခဲ့သည္။

    ဆႏၵျပသူမ်ားမွာ မူးယစ္ႏွင့္ ဆက္စပ္သည့္ ရာဇ၀တ္မႈမ်ား၊ အျခားျပစ္မႈမ်ားအတြက္ ေသဒဏ္အမိန္႔ကုိ ျပန္လည္အသက္သြင္းသည့္ ဥပေဒကုိလည္း ႐ႈတ္ခ်ခဲ့သည္။

    ဒူတာေတးက ၎၏ မူးယစ္ စစ္ဆင္ေရးမွာ မ်ိဳးဆက္သစ္မ်ားကုိ မူးယစ္အႏၱရာယ္မွ ကာကြယ္ရန္ ေဆာင္ရြက္ျခင္းျဖစ္သည္ဟု ေျပာၾကားထားၿပီး၊ ထုိလုပ္အား ေ၀ဖန္သည့္ ကက္သလစ္အသင္းေတာ္ကုိလည္း အသံုးမက်ေသာ၊ ေၾကာင္သူေတာ္အသင္းအဖြဲ႕ျဖစ္သည္ဟု ေ၀ဖန္ခဲ့သည္။

    Ref : Aljazeera

  • မီဒီယာမွာ အေမရိကန္ျပည္သူမ်ား၏ ရန္သူဟု ထရမ့္ေျပာ

    မီဒီယာမွာ အေမရိကန္ျပည္သူမ်ား၏ ရန္သူဟု ထရမ့္ေျပာ

    ေဖေဖာ္၀ါရီ ၁၉၊ ၂၀၁၇
    M-Media

    – အေမရိကန္သမၼတ ေဒၚနယ္ထရမ့္က မီဒီယာမ်ားအေပၚ ေ၀ဖန္ေျပာဆုိမႈကုိ အရွိန္ျမႇင့္လုိက္ၿပီး မီဒီယာမွာ အေမရိကန္ျပည္သူမ်ား၏ ရန္သူျဖစ္သည္ဟု ေျပာၾကားလုိက္သည္။

    “လုပ္ႀကံသတင္းမီဒီယာေတြ (အသံုးမက်တဲ့ nytimes၊ NBCNews၊ ABC၊ CBS နဲ႔ CNN ေတြ) ဟာ က်ဳပ္ရဲ႕ရန္သူ မဟုတ္ဘူး။ အေမရိကန္ျပည္သူေတြရဲ႕ ရန္သူပဲ” ဟု ဖေလာ္ရီဒါရွိ ၎၏ ေႏြရာသီစံအိမ္သုိ႔ ေရာက္ရွိၿပီးေနာက္ ထရမ့္က Twitter စာမ်က္ႏွာတြင္ ေရးသားခဲ့သည္။

    ေစာေစာပုိင္းက ၎၏ မွတ္ခ်က္တြင္ New York Times၊ CNN ႏွင့္ NBC တုိ႔သာ ပါ၀င္ေသာ္လည္း ေနာက္ပုိင္းတြင္ သတင္းဌာန ၂ ခု ထပ္ျဖည့္ခဲ့သည္။

    ယခင္ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ခဲ့သည့္ အေမရိသမၼတမ်ားမွာ သတင္းမီဒီယာမ်ားကုိ ေ၀ဖန္မႈမ်ား ရွိခဲ့ေသာ္လည္း ထရမ့္၏ ေလသံက အာဏာရွင္တစ္ေယာက္၏ ေလသံႏွင့္ ပုိတူေနသည္ဟု ႏုိင္ငံေရးသံုးသပ္သူမ်ားက ေျပာၾကားခဲ့သည္။

    ထရမ့္က မီဒီယာမ်ားမွာ ၎၏ ျပႆနာမ်ားကုိ သာသာထုိးထုိးေဖာ္ျပၾကၿပီး၊ ၎၏ ေအာင္ျမင္မႈမ်ားကုိ လံုေလာက္သည့္ ေလးစားမႈမျပဟု ပံုမွန္လုိလုိ စြပ္စြဲခဲ့သည္။ ထုိ႔ျပင္ ၾကာသာပေတးေန႔ကျပဳလုပ္ေသာ သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲတြင္ ၎က မီဒီယာက႑ကုိ ျပင္းျပင္းထန္ထန္ ထုိးႏွက္ တုိက္ခုိက္ခဲ့သည္။

    Ref: Aljazeera

  • အၾကမ္းဖက္၀ါဒ၏ ရင္းျမစ္မွာ အစၥလာမ္သာသနာမဟုတ္ဟု ဂ်ာမနီအဓိပတိ ေျပာ

    အၾကမ္းဖက္၀ါဒ၏ ရင္းျမစ္မွာ အစၥလာမ္သာသနာမဟုတ္ဟု ဂ်ာမနီအဓိပတိ ေျပာ

    ေဖေဖာ္၀ါရီ ၁၈၊ ၂၀၁၇
    M-Media

    – အစၥလာမ္ဘာသာမွာ အၾကမ္းဖက္၀ါဒ၏ ရင္းျမစ္မဟုတ္ဘဲ အၾကမ္းဖက္၀ါဒကုိ တုိက္ဖ်က္ရန္အတြက္ မြတ္စလင္အမ်ားစုရွိရာ ႏုိင္ငံမ်ားႏွင့္ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ေရးမွာ အေရးပါသည္ဟု ဂ်ာမနီ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ အိန္ဂ်လာ မာကဲလ္က ေျပာၾကားလုိက္သည္။

    ျမဴးနစ္ၿမိဳ႕တြင္ ယေန႔ က်င္းပျပဳလုပ္ခဲ့ည့္ ႏုိင္ငံတကာ လံုၿခံဳေရးညီလာခံတြင္ ထုိကဲ့သုိ႔ ေျပာၾကားလုိက္ျခင္းျဖစ္ၿပီး အဆုိပါ ညီလာခံသုိ႔ အေမရိကန္ ဒုတိယ သမၼတ မုိက္ပန္႔စ္လည္း တက္ေရာက္ခဲ့သည္။ မာကဲလ္မွာ အေမရိကန္သမၼတ ေဒၚနယ္ထရမ့္က မြတ္စလင္အမ်ားစုရွိရာ ႏုိင္ငံမ်ားကုိ ဗီဇာပိတ္ပင္မႈအတြက္ ေ၀ဖန္ခဲ့သူလည္းျဖစ္သည္။

    IS အၾကမ္းဖက္အဖြဲ႕၊ ဘုိကုိဟရမ္ႏွင့္ ႏုိင္ငံတကာ အၾကမ္းဖက္၀ါဒကုိ တုိက္ဖ်က္ရန္ အစၥလာမ့္ ဓမၼပညာရွင္မ်ား၏ အေရးပါမႈကုိ မာကဲလ္က မီးေမာင္းထုိးျပခဲ့သည္။

    “(အၾကမ္းဖက္၀ါဒနဲ႔ လံုးပမ္းေနရတဲ့ ႏုိင္ငံေတြက) ပထမဆံုး ကူညီေပးရမယ္လုိ႔ ကၽြန္မထင္ပါတယ္။ ဘာ့ေၾကာင့္လည္းဆုိေတာ့ အၾကမ္းဖက္၀ါဒရဲ႕ ရင္းျမစ္ဟာ အစၥလာမ္သာသနာမဟုတ္ဘဲ အစၥလာမ္ကုိ လြဲမွားစြာ နားလည္မႈေၾကာင့္ ျဖစ္တယ္ဆုိတာ ဒီလုိနည္းလမ္းနဲ႔ပဲ လူေတြကို ယံုၾကည္လာေအာင္ လုပ္ႏုိင္မွာပါ။ အစၥလာမ္နာမည္အသံုးခ်ၿပီး က်ဴးလြန္ေနတဲ့ အၾကမ္းဖက္၀ါဒကေန ၿငိမ္းခ်မ္းတဲ့ အစၥလာမ္သာသနာကုိ ခြဲထုတ္ေရး ခုိင္မာတဲ့ နည္းလမ္းတစ္ခုရွာဖုိ႔ အစၥလာမ္ဘာသာေရး ေခါင္းေဆာင္ေတြဆီကေန ကၽြန္မ ေမွ်ာ္လင့္ပါတယ္။ မြတ္စလင္မဟုတ္တဲ့ ကၽြန္မတုိ႔ေတြဟာ ဒါမ်ိဳး မလုပ္ႏုိင္ပါဘူး။ ဒါကုိ အစၥလာမ္ဘာသာေရးေခါင္းေဆာင္ေတြနဲ႔ အာဏာပုိင္ေတြကသာ လုပ္ရမွာပါ” ဟု မာကဲလ္က ေျပာၾကားခဲ့သည္။

    ဥေရာပႏွင့္ ႐ုရွားတုိ႔၏ ဆက္ဆံေရးမွာ စိန္ေခၚမႈအျဖစ္ ဆက္လက္ ရွိေနဆဲဟု မာကဲလ္က အဆုိပါ ညီလာခံတြင္ ေျပာၾကားခဲ့ေသာ္လည္း IS အၾကမ္းဖက္အဖြဲ႕ႏွင့္ ထုိကဲ့သုိ႔ေသာ အဖြဲ႕မ်ားကုိ တုိက္ဖ်က္ရာတြင္ ႐ုရွားႏွင့္ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ရန္ အေရးႀကီးသည္ဟု ဆုိသည္။

    ေဒၚနယ္ထရမ့္၏ ႏုိင္ငံတကာေရးရာမ်ားတြင္ ခ်ဥ္းကပ္မႈမ်ားအေပၚ စုိးရိမ္မႈ၊ ႏုိင္ငံတကာအဖြဲ႕မ်ားႏွင့္ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ရန္ ထရမ့္က စိတ္၀င္စားမႈ နည္းပါးမႈအေပၚ ေၾကာက္ရြံ႕မႈတုိ႔ ရွိေနခ်ိန္တြင္ မာကဲလ္က အီးယူ၊ ေနတုိးအဖြဲ႕ႏွင့္ ကုလတုိ႔ကဲ့သုိ႔ ႏုိင္ငံေပါင္းစံု အဖြဲ႕မ်ားကုိ ဆက္လက္ထိန္းသိမ္းရန္ႏွင့္ အားေကာင္းေစရန္ လုိအပ္မႈကုိ အေလးထား ေျပာၾကားခဲ့သည္။

    Ref: Aljazeera,Anadolu Agency

  • ဖိႏွိပ္မႈမွ လြတ္ေျမာက္ေသာ္လည္း မလံုၿခံဳေသးသည့္ ႐ုိဟင္ဂ်ာ အမ်ိဳးသမီးမ်ား

    ဖိႏွိပ္မႈမွ လြတ္ေျမာက္ေသာ္လည္း မလံုၿခံဳေသးသည့္ ႐ုိဟင္ဂ်ာ အမ်ိဳးသမီးမ်ား

    ေဖေဖာ္၀ါရီ ၁၈၊ ၂၀၁၇
    M-Media

    လူကုန္ကူးခံရသူမ်ားလက္မွ အမ်ိဳးသားတစ္ဦးက ၀ယ္ယူလက္ထပ္ခဲ့ၿပီး ႏွိပ္စက္မႈေၾကာင့္ မိဘထံသုိ႔ ထြက္ေျပးလာရသည့္ ႐ုိဟင္ဂ်ာအမ်ိဳးသမီးငယ္တစ္ဦး။ ခ်ီထားေသာကေလးမွာ ၎၏ ညီမ ျဖစ္သည္။

    – စိမ္းျပာေရာင္ ေခါင္းေဆာင္းပု၀ါကုိ ၀တ္ဆင္ထားသည့္ ပိန္ပိန္ပါးပါး မိန္းကေလးငယ္တစ္ဦးက အၾကမ္းဖက္မႈ ျဖစ္ပြားရာ ျမန္မာႏုိင္ငံ ရခုိင္ျပည္နယ္မွ မေလးရွားသုိ႔ ထြက္ေျပးလာရသည့္အခ်ိန္ ျဖစ္ပ်က္ခဲ့သည္မ်ားကုိ ျပန္ေျပာင္းေျပာျပရင္း မ်က္ရည္ေပါက္ေပါက္ က်လာခဲ့သည္။ ထုိစဥ္က အသက္ ၁၂ ႏွစ္အရြယ္သာရွိေသးသည့္ သူမမွာ မျမင္ဖူးသည့္ အမ်ိဳးသားတစ္ဦးႏွင့္ အတင္းအဓမၼ လက္ထပ္ေပးျခင္းခံခဲ့ရသည္။ ထုိအမ်ိဳးသားက သူမထက္ အသက္ ၁၀ ႏွစ္ေက်ာ္ ပုိႀကီးသည္။

    အသက္ ၁၃ ႏွစ္သာ ရွိျခင္းေၾကာင့္ Reuters သတင္းဌာနက သူမ၏အမည္ကုိ မေဖာ္ျပ။ သူမွာ ရခုိင္ျပည္နယ္မွ ညႇင္းပမ္းႏွိပ္စက္ျခင္း၊ အၾကမ္းဖက္ျခင္း၊ ခြဲျခားဆက္ဆံေသာ အေျခအေနမ်ားမွ လြတ္ေျမာက္ရာ လြတ္ေျမာက္ေၾကာင္း ထြက္ေျပးလာရသည့္ အျခားေသာ ႐ုိဟင္ဂ်ာမိန္းကေလးငယ္နည္းတူ မေလးရွားရွိ ႐ုိဟင္ဂ်ာ အမ်ိဳးသားမ်ားႏွင့္ လက္ထပ္ရန္ ေရာင္းစားခံရသူမ်ားထဲမွ တစ္ဦးလည္းျဖစ္သည္။

    မေလးရွားသုိ႔ ထြက္ေျပးရာတြင္ မိသားစုႏွင့္ ကြဲသြားၿပီးေနာက္ လူကုန္ကူးသူမ်ား၏လက္ထဲ ေရာက္သြားၿပီး ထုိင္း-မေလးရွား နယ္စပ္အနီး ၾကမ္းတမ္းညစ္ပတ္ေသာ ေတာတြင္းစခန္းတစ္ခုတြင္ အျခားသူမ်ားႏွင့္အတူ ရက္သတၱပတ္အနည္းငယ္ ထိန္းသိမ္းခံခဲ့ရသည္ဟု သူမကဆုိသည္။ ဖမ္းထားသူမ်ားက ႐ုိဟင္ဂ်ာအမ်ိဳးသားတစ္ဦးမွာ ၎အား လက္ထပ္ကာ လြတ္ေျမာက္ေစရန္ ဆႏၵရွိေနသည္ဟု ေျပာၾကားခဲ့သည္။

    “ေအးဂ်င့္ (လူကုန္ကူးသူ) က လူတစ္ေယာက္ဆီ ေရာင္းလုိက္ၿပီလုိ႔ ကၽြန္မကုိ ေျပာေတာ့၊ ကၽြန္မက ရွင္ဘာလုိ႔ အဲလုိ လုပ္ရတာလဲလုိ႔ ျပန္ေမးခဲ့တယ္။ ကၽြန္မ ၀မ္းနည္းမိၿပီး ေၾကာက္လည္းေၾကာက္ပါတယ္” ဟု အဆုိပါ မိန္းကေလးက ကြာလာလမ္ပူတြင္ျပဳလုပ္သည့္ အင္တာဗ်ဴးတစ္ခုတြင္ ေျပာၾကားခဲ့သည္။

    ထုိဇာတ္လမ္းႏွင့္ပတ္သက္၍ Reuters သတင္းဌာနက သီးျခားအတည္ျပဳ၍ မရေသာ္လည္း သူမ၏ မိခင္က သမီးျဖစ္သူမွာ မလြတ္ေျမာက္ခင္ ေတာထဲရွိ စခန္းတြင္ သီတင္းပတ္အနည္းငယ္ ထိန္းသိမ္းခံခဲ့ရသည္ဟု အတည္ျပဳခဲ့သည္။

    ယခု မိန္းကေလးငယ္၏ ဒုကၡမွာ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏုိင္ငံမွ တရားမ၀င္ ၀င္ရာက္လာသူမ်ားဟု ျမန္မာအစုိးရက မွတ္ယူထားၿပီး၊ ကန္႔သတ္အခြင့္အေရးသာေပးထားသည့္ လူနည္းစု ႐ုိဟင္ဂ်ာမြတ္စလင္အမ်ားအျပား ရင္ဆုိင္ႀကံဳေတြ႕ေနရသည့္ ခက္ခဲၾကမ္းတမ္းမႈမ်ား၏ တစ္စြန္းတစ္စ ျမင္ကြင္းသာျဖစ္သည္။

    ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ကတည္းက အၾကမ္းဖက္တုိက္ခုိက္မႈ၊ လူမ်ိဳးစု ပဋိပကၡမ်ားေၾကာင့္ ရာႏွင့္ခ်ီေသာ ႐ုိဟင္ဂ်ာမ်ား ေသဆံုးခဲ့ၿပီး ေထာင္ေသာင္းခ်ီမွာလည္း မေလးရွား၊ ထုိင္း၊ အင္ဒုိနီးရွားႏွင့္ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏုိင္ငံမ်ားသုိ႔ ထြက္ေျပးခုိလႈံခဲ့ရသည္။ ရခုိင္ျပည္နယ္ ေျမာက္ပုိင္းတြင္ လတ္တေလာ ျပဳလုပ္ခဲ့သည့္ စစ္ဆင္ေရး၌လည္း လံုၿခံဳေရးတပ္ဖြဲ႕မ်ားႏွင့္ ရဲတပ္ဖြဲ႕မွာ အစုလုိက္အၿပံဳလုိက္ သတ္ျဖတ္ျခင္း၊ အုပ္စုဖြဲ႕ အဓမၼက်င့္ျခင္း၊ ရြာမ်ားအား မီး႐ႈိ႕ျခင္းတုိ႔ ျပဳလုပ္ေနသည္ဟု ယခုလအေစာပုိင္းက ကုလမွ ထုတ္ျပန္ခဲ့သည့္ စံုစမ္းစစ္ေဆးမႈ အစီရင္ခံစာတြင္ ေဖာ္ျပထားသည္။

    မေလးရွားလည္း ေ၀ဖန္ခံရ

    ျမန္မာႏုိင္ငံမွ ထြက္ေျပးလာရသည့္ ႐ုိဟင္ဂ်ာအမ်ိဳးသမီးမ်ားမွာ ၎တုိ႔ ခုိလႈံရာႏုိင္ငံမွ ႐ုိဟင္ဂ်ာအမ်ိဳးသားမ်ားကုိ လက္ထပ္ရမႈမွာ ပံုမွန္လုိလုိျဖစ္ေနၿပီး၊ ထုိလက္ထပ္ထိမ္းျမားမႈကုိ မ်ားေသာအားျဖင့္ မိသားစုမ်ားက စီစဥ္ျခင္းျဖစ္သည္ဟု လူ႕အခြင့္အေရးအဖြဲ႕မ်ားက ဆုိၾကသည္။ ထုိထိမ္းျမားမႈအခ်ိဳ႕တြင္ အသက္မျပည့္ေသးေသာ ကေလးငယ္မ်ားလည္း ပါ၀င္ေလသည္။

    သုိ႔ေသာ္လည္း လူကုန္ကူးသူမ်ား၏ သားေကာင္ျဖစ္ကာ ႐ုိဟင္ဂ်ာအမ်ိဳးသားမ်ားထံသုိ႔ ေရာင္းစားခံရသည့္ အမ်ိဳးသမီးငယ္ အေရအတြက္မွာလည္း တုိး၍ လာေနသည္။

    အေရွ႕ေတာင္အာရွအေျခစုိက္ ေျပာင္းေရႊ႕အေျခခ်သူႏွင့္ ဒုကၡသည္ ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္ေရအဖြဲ႕ Fortify Rights မွ အမႈေဆာင္ဒါ႐ုိက္တာ မက္သယူး စမစ္က ရခုိင္ျပည္နယ္တြင္ အၾကမ္းဖက္တုိက္ခုိက္မႈ ျမင့္တက္လာၿပီးနာက္ပုိင္း ကေလးသတုိ႔သမီးအေရအတြက္မွာလည္း သိသိသာသာ ျမင့္တက္လာသည္ကုိ မိမိတုိ႔အဖြဲ႕က ေတြ႕ခဲ့ရေၾကာင္း ေျပာၾကားခဲ့သည္။

    လက္ထပ္ရန္အတြက္ အမ်ိဳးသမီးငယ္ မည္မွ် ေရာင္းစားခံခဲ့ရသည္ဆုိသည့္ တရား၀င္အခ်က္အလက္မ်ားမရွိ။ ၂၀၁၅ ခုႏွစ္တြင္ UNHCR မွ ထုတ္ျပန္ေသာ အစီရင္ခံစာတစ္ခု၌ မေလရွား၌ ႐ုိဟင္ဂ်ာ ကေလးသတုိ႔သမီး ၁၂၀ ခန္႔ရွိသည္ဟု ေဖာ္ျပထားၿပီး ၎တုိ႔ထဲမွ မည္မွ်မွာ လူကုန္ကူးမႈ၏ သားေကာင္မ်ား ျဖစ္ခဲ့သည္ကုိ ရွင္းရွင္းလင္းလင္း မသိရဟု ဆုိသည္။

    ရခုိင္ျပည္နယ္မွ အၾကမ္းဖက္မႈ၊ ႐ုိဟင္ဂ်ာတုိ႔၏ ဒုကၡသုကၡအေပၚ ကုိင္တြယ္မႈႏွင့္ပတ္သက္၍ မေလးရွား၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ နာဂ်စ္ရာဇတ္က ၿပီးခဲ့သည့္လအနည္းငယ္အတြင္း ျမန္မာအစုိးရအား ျပင္းျပင္းထန္ထန္ ေ၀ဖန္ခဲ့သည္။

    သုိ႔ေသာ္လည္း ကုလ၏ ဒုကၡသည္ဆုိင္ရာ သေဘာတူညီခ်က္တြင္ လက္မွတ္ေရးထုိးထားျခင္းမရွိသည့္ မေလးရွားႏုိင္ငံမွာ ႐ုိဟင္ဂ်ာမ်ားကုိ တရား၀င္အလုပ္လုပ္ခြင့္၊ က်န္းမာေရး ေစာင့္ေရွာက္မႈ ရယူပုိင္ခြင့္၊ ပညာသင္ၾကားခြင့္ စသည္တုိ႔မေပးဘဲ တရားမ၀င္ ေရႊ႕ေျပာင္းလာသူမ်ားအျဖစ္ ဆက္ဆံေနျခင္းေၾကာင့္ ခုိလႈံလာသူ ႐ုိဟင္ဂ်ာမ်ားကုိ ႏွိပ္စက္မႈတြင္ ႀကံရာပါျဖစ္ေနသည္ဟု လူ႕အခြင့္အေရးအဖြဲ႕မ်ားက ဆုိၾကသည္။ ႐ုိဟင္ဂ်ာမ်ားမွာ စားေသာက္ဆုိင္မ်ား၊ ေဆာက္လုပ္ေရးလုပ္ငန္းမ်ားတြင္ တရားမ၀င္အလုပ္လုပ္ကာ ဆင္းဆင္းရဲရဲျဖင့္ ေနၾကရသည္။

    မေလးရွားအစုိးရက ႐ုိဟင္ဂ်ာ ၃၀၀ ခန္႔ကုိ အလုပ္ေပးရန္ အစီအစဥ္ကုိ ယခုလတြင္ စတင္ခဲ့ၿပီး လူ႕အခြင့္အေရးအဖြဲ႕မ်ားကလည္း ထုိလုပ္ရပ္ကုိ ႀကိဳဆုိခဲ့သည္။

    အသက္မျပည့္သူမ်ား လက္ထပ္မႈကုိ ခြင့္ျပဳထား

    မြတ္စလင္အမ်ားစုရွိရာ မေလးရွားႏိုင္ငံတြင္ အသက္မျပည္သူမ်ား လက္ထပ္မႈကုိ (ႁခြင္းခ်က္ျဖင့္) ခြင့္ျပဳထားသည္။ အသက္ ၁၆ ႏွစ္ေအာက္ မြတ္စလင္မိန္းကေလငယ္မ်ားမွာ ရရွီအာခံု႐ံုး၏ ခြင့္ျပဳခ်က္ကုိ ယူ၍ အိမ္ေထာင္ျပဳခြင့္ရွိသည္။ သုိ႔ေသာ္လည္း အသက္မျပည့္ေသးသည့္ ႐ုိဟင္ဂ်ာမိန္းကေလးမ်ား လက္ထပ္မႈတြင္ေတာ့ အဆုိပါ ခံု႐ံုးက ပါ၀င္ပတ္သက္ျခင္းမရွိ။ ႐ုိဟင္ဂ်ာ အီမာမ္မ်ားက စီစဥ္ၾကၿပီး၊ လက္ထပ္စာခ်ဳပ္ကလည္း မေလးရွားဥပေဒအရ တရား၀င္သည့္ဆုိသည့္ ေဖာ္ျပခ်က္မ်ိဳး မပါ၀င္။

    ေဆာင္းပါးအစတြင္ ေဖာ္ျပထားသည့္ မိန္းကေလးမွာ လက္ထပ္ၿပီးေနာက္ မေလးရွားအေရွ႕ဘက္ ကမ္း႐ုိးတမ္းၿမိဳ႕ျဖစ္ေသာ ကြမ္တန္သုိ႔ ေခၚေဆာင္သြားျခင္းခံရၿပီး၊ ခင္ပြန္းျဖစ္သူက ၎အား ခ်ဳပ္ခ်ယ္ကာ ႏွိပ္စက္မႈျပဳသည္ဆုိသည္ကုိ သိပ္မၾကာမီပင္ သိလုိက္ရသည္။ သူမ၏ မုိဘုိင္းဖုန္းကုိ သိမ္းပုိက္လုိက္ၿပီး၊ မိသားစုႏွင့္လည္း ေတြ႕ခြင့္မေပးေတာ့။ ရက္ေပါင္းမ်ားစြာ အိမ္ထဲတြင္ တစ္ေယာက္တည္းနရသည္။

    လက္ထပ္ၿပီး ၈ လအၾကာတြင္ေတာ့ သူမမွာ မိဘမ်ား၊ ေမာင္ႏွမ ၄ ဦးႏွင့္ အဆက္အသြယ္ျပန္ရသည္။ ဖခင္ျဖစ္သူက ကြမ္တန္သို႔လာၿပီး သူမကုိ ကယ္ထုတ္သြားသည္။

    သူမ၏ ခင္ပြန္းျဖစ္သူက ယခုအျဖစ္အပ်က္အတြက္ ဖုန္းျဖင့္ေမးျမန္းမႈကုိ ေျဖၾကားျခင္းမျပဳခဲ့။

    လက္ရွိတြင္ သူမမွာ ကြာလာလာမ္ပူၿမိဳ႕ ဆင္ေျခဖုံး ရြာငယ္ေလးမွ အခန္းက်ဥ္းေလးထဲတြင္ မိသားစုႏွင့္အတူ ေနထုိင္ရသည္။

    ေဘးကင္းၿပီလားဟု ေမးျမန္းသည့္အခါတြင္ေတာ့ ကြာရွင္းမေပးသည့္ခင္ပြန္းထံ ျပန္ေကာင္းျပန္ရႏုိင္သည္ကုိ ေၾကာက္ရြံ႕ေနသည္ဟု ေျပာၾကားခဲ့သည္။

    ႐ုိဟင္ဂ်ာဒုကၡသည္တစ္ေယာက္ျဖစ္ၿပီး ႐ုိဟင္ဂ်ာ အမ်ိဳးသမီး ဖြံ႕ၿဖိဳးေရးကြန္ယက္ကုိ ဖြဲ႕စည္းတည္ေထာင္ခဲ့သူ ရွရီဖာ ရွာကီရာက ႐ုိဟင္ဂ်ာမ်ားမွာ မေလးရွားတြင္ တရား၀င္အေျခအေနမ်ိဳးမဟုတ္ဘဲ၊ ၎တုိ႔၏ လက္ထပ္ထိမ္းျမားမႈမွာလည္း အစုိးရ၏ တရား၀င္အသိအမွတ္ျပဳျခင္းကုိ မခံရဟု ေျပာၾကားခဲ့သည္။ ထုိအခ်င္းအရာက ကေလးမ်ား ပါ၀င္ေနသည့္အတုိင္ေအာင္ အိမ္တြင္းအၾကမ္းဖက္မႈျဖစ္စဥ္တြင္ ဥပေဒစုိးမုိးေရးအဖြဲ႕မ်ားက ၀င္ေရာက္ေျဖရွင္းရန္ ခက္ခဲေစသည္ဟု ဆုိသည္။

    “သူတုိ႔ (႐ုိဟင္ဂ်ာ)ေတြက တရား၀င္ အေျခအေနမ်ိဳး မဟုတ္တာေၾကာင့္ ေရွ႕ေနေတြ၊ ရဲတပ္ဖြဲ႕ေတြကုိ အကူအညီေတာင္းတာဟာ မလြယ္ပါဘူး။ အသက္မျပည့္ေသးသူေတြ လက္ထပ္တဲ့ အျဖစ္အပ်က္ေတြကုိ တုိင္ၾကားတာေတာင္မွ ရဲတပ္ဖြဲ႕က အေရးမယူပါဘူး” ဟု ရရွီဖာက ေျပာၾကားခဲ့သည္။ သူမမွာ ႐ုိဟင္ဂ်ာ အမ်ိဳးသမီးမ်ားအား အႀကံေပးမႈႏွင့္ ကူညီမႈမ်ားကုိ ျပဳလုပ္ေပးေနသည္။

    ဂုဏ္သိကၡာရွိေသာဘ၀

    ကုလသမဂၢ၏ အခ်က္အလက္မ်ားအရ မေလးရွားတြင္ ေနထုိင္သည့္ ႐ုိဟင္ဂ်ာအေရအတြက္မွာ ၅၆၀၀၀ ခန္႔ ရွိေနသည္ဟုဆုိသည္။ ေျပာင္းေရႊ႕အေျခခ်သူ အဖြဲ႕မ်ားက အေထာက္အထားမရွိသူ အမ်ားအျပား ရွိေနေသာေၾကာင့္ အေရအတြက္မွာ ပုိမုိျမင့္မားႏုိင္သည္ဟု ေျပာၾကားခဲ့သည္။ ႐ုိဟင္ဂ်ာလူ႕အဖြဲ႕အစည္းက ၿမိဳ႕ေတာ္ ကြာလာလမ္ပူ တစ္၀ုိက္ရွိ ခ်ိဳ႕တဲ့သည့္ ဆင္ေျခဖုန္းမ်ားတြင္ ေနထုိင္ေနရသည္။

    Reuters သတင္းဌာနက အင္တာဗ်ဴးခဲ့သည့္ အမ်ိဳသားမ်ားက ဖယ္ထုတ္ျခင္းခံထားရၿပီး၊ လူဦးေရနည္းပါးသည့္ ၎တုိ႔ လူ႕အဖြဲ႕အစည္းတြင္ လူငယ္အမ်ိဳသားမ်ားအတြက္ အိမ္ေထာင္ဖက္တစ္ေယာက္ ရွာေဖြျခင္း၊ မိသားစုတစ္ခု ထူေထာင္ျခင္းက ၎တုိ႔၏ လူမႈအဆင့္အတန္းကုိ တုိးတက္ေစရန္၊ ပံုမွန္ဘ၀တစ္ခုကို ဖန္တီးရန္ နည္းလမ္းတစ္ခု ျဖစ္ေနသည္ဟု ဆုိသည္။

    မေလးရွားရွိ ႐ုိဟင္ဂ်ာ လူ႕အဖြဲ႕အစည္းတြင္ အသက္ျပည့္သည့္ အမ်ိဳးသမီးမ်ား ရွားပါးျခင္းက ကေလးသတုိ႔သမီးမ်ားကုိ ေတာင္းဆုိမႈကုိ ျဖစ္ေပၚလာေစၿပီး၊ အခ်ိဳ႕ေသာမိသားစုမ်ားကလည္း လက္ထပ္ျခင္းက မိသားစု ၀န္ထုတ္၀န္ပုိး ေလွ်ာ့ခ်စရာ နည္းလမ္းတစ္ခုအျဖစ္ ႐ႈျမင္ေနၾကသည္ဟု ကေလး ၃ ဦးႏွင့္ ကြာလာလမ္ပူတြင္ ေနထုိင္ေနသည့္ အသက္ ၂၃ ႏွစ္အရြယ္ ဘီလာလ္ ဟုိစုိင္ ရွာမီယာက ေျပာၾကားခဲ့သည္။ ၎၏ ညီမျဖစ္သူမွာလည္း ကေလးသူတုိ႔သမီး ျဖစ္ေနသည္။

    အလီဟုသာ သိရသည့္ လူပြဲစားေဟာင္းျဖစ္သူက ႐ုိဟင္ဂ်ာ ကေလးသူတုိ႔သမီးမ်ား၏ ေတာင္းဆုိမႈမွာ ျမင့္မားေနသည္ဟု Reuters သတင္းဌာနသုိ႔ ေျပာၾကားခဲ့သည္။ လူကုန္ကူးအဖြဲ႕မ်ားမွာ မိန္းကေလးငယ္တစ္ဦးအား မိသားစုဆီျပန္ပုိ႔ျခင္း၊ သုိ႔မဟုတ္ အမ်ိဳးသားတစ္ဦးထံ ေရာင္းစားျခင္းတုိ႔မွ မေလးရင္းဂစ္ ၇၀၀၀ အထိ ရရွိၾကသည္။

    အလီမွာ ထုိင္း-မေလးရွား နယ္စပ္အနီး ေတာထဲမွ လူကုန္ကူးစခန္းကုိ အေစာင့္လုပ္ေပးခဲ့ဖူးသည္။ တစ္ဦးတည္းသြားလာေသာ၊ သုိ႔မဟုတ္ မိသားစုက ေငြေပးရန္ မတတ္ႏုိင္ေသာ အမ်ိဳးသမီးမ်ား၊ မိန္းကေလးငယ္မ်ားမွာ ေရာင္းစားခံရသည္ အလီက ဆုိသည္။

    “အသက္ ၁၅ ႏွစ္ ၁၆ ႏွစ္ေလာက္ရွိတဲ့ ေကာင္မေလးေတြလည္း ပါတယ္ဗ်။ သူတုိ႔မွာ ေရြးခ်ယ္စရာ မရွိေတာ့ဘူး”

    အသက္ ၁၈ ႏွစ္အရြယ္ ယာစမင္း ဇုိကီရ္ အဟ္မဒ္က ကြာလာလမ္ပူတြင္ ျမက္ရိတ္ေသာ သူမ၏ခင္ပြန္းမွာ လြန္ခဲ့သည့္ ၂ ႏွစ္အရင္ လူကုန္ကူးသူကုိ ရင္းဂစ္ ၃၅၀၀ ေပး၍ သူမအား လက္ထပ္ခဲ့ပံုကုိ ျပန္ေျပာင္းေျပာျပခဲ့သည္။

    သူမ မေလးရွားသုိ႔ ေရာက္ရွိရန္ ၉ လ ၾကာျမင့္ခဲ့ၿပီး ဆုိးရြားေသာ ထုိခရီးစဥ္တြင္ ေရလမ္းခရီး၊ ၾကမ္းတမ္းေသာ ေတာလမ္းခရီးတုိ႔ကုိ ျဖတ္သန္းခဲ့ရကာ အငတ္ငတ္အျပတ္ျပတ္ ျဖစ္ခဲ့ရသည္။

    “ကၽြန္မ ေရြးစရာမရွိပါဘူး။ ေဖးမမႈ၊ ကာကြယ္မႈ လုိအပ္တာေၾကာင့္ သူ႕ကုိ လက္ထပ္ခဲ့ရတာပါ။ ဂုဏ္သိကၡာရွိစြာနဲ႔ အသက္ရွင္ေနထုိင္ခ်င္တယ္ေလ” ဟု ယာစမင္းကဆုိၿပီး၊ သူမ၏ ခင္ပြန္းကေတာ့ မွတ္ခ်က္ေပးရန္ ျငင္းဆုိခဲ့ေလသည္။

    Ref: CNA