Blog

ျမန္မာ-ထုိင္းကုန္သြယ္မႈ လာမည့္ႏွစ္တြင္ ၂ ဆတုိးမည္

ဇြန္ ၃၀၊ ၂၀၁၆
M-Media

– အိမ္နီးခ်င္း ထုိင္းႏုိင္ငံႏွင့္ ကုန္သြယ္မႈကုိ ၂ ဆတုိးရန္ သေဘာတူညီခ်က္ ရရွိခဲ့သည္ဟု ျမန္မာအစုိးရက ယမန္ေန႔တြင္ ေၾကျငာခဲ့ၿပီး ႏွစ္ႏုိင္ငံဆက္ဆံေရး ခုိင္မာရန္ ေဆာက္ရြက္မႈအတြင္း ေနာက္ဆံုးေပၚထြက္လာသည့္ ရလဒ္လည္းျဖစ္သည္။

ထုိင္းဒုတိယ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ႏွင့္ ကာကြယ္ေရး၀န္ႀကီး ပရာ၀စ္ ၀ြန္ဆူ၀မ္ ေနျပည္ေတာ္သုိ႔ လာေရာက္လည္ပတ္စဥ္အတြင္း ၂၀၁၇ ခုႏွစ္တြင္ ႏွစ္ႏုိင္ငံကုန္သြယ္ေရး ကန္ေဒၚလာ ၂၀ ဘီလီယံအထိ ေရာက္ရွိရန္ သတ္မွတ္ခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္ဟု သမၼတ႐ံုးမွ ေျပာေရးဆုိခြင့္ရွိသူ ဦးေဇာ္ေဌးက ေျပာၾကားခဲ့သည္။

“၂၀၁၇ ခုႏွစ္မွာ ျမန္မာနဲ႔ ထုိင္းအၾကား ကုန္သြယ္မႈပမာဏဟာ ေဒၚလာ ၂၀ ဘီလီယံအထိ ျမႇင့္တင္သြားဖုိ႔ ထုိင္းဒုတိယ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္နဲ႔ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကၿပီး ႏွစ္ဖက္စလံုးက သေဘာတူညီခဲ့ၾကပါတယ္”

ထုိ႔ျပင္ လက္ရွိတြင္ ႏွစ္ႏုိင္ငံကုန္သြယ္ေရးပမာဏမွာ ၁၀ ဘီလီယံရွိေနသည္ဟု ၎က ထည့္သြင္းေျပာဆုိခဲ့သည္။

ကုန္သြယ္ေရး၀န္ႀကီးဌာန၏ အခ်က္အလက္မ်ားအရ ျမန္မာႏွင့္ ထုိင္းႏုိင္ငံတုိ႔အၾကား နယ္စပ္ကုန္သြယ္ေရးမွာ တစ္ျဖည္းျဖည္း တုိးတက္ခဲ့ၿပီး ၂၀၁၄-၁၅ ဘ႑ာေရးႏွစ္တြင္ ကန္ေဒၚလာ သန္း ၈၀၀ အထိ ေရာက္ရွိကာ ထုိပမာဏမွာ ေဒၚလာ သန္း ၆၀၀ ရွိခဲ့သည့္ ၂၀၁၂-၁၄ ဘ႑ာေရးႏွစ္ႏွင့္ ႏႈိင္းယွဥ္ပါက ၃ ပံု ၁ ပံု တက္လာျခင္း ျဖစ္သည္။

သမၼတ ဦးထင္ေက်ာ္၊ ႏိုင္ငံေတာ္၏ အတုိင္ပင္ခံပုဂၢိဳလ္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည့္တုိ႔ႏွင့္ ေတြ႕ဆံုခဲ့သည့္ ထုိင္းဒုတိယ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္မွာ ႏွစ္ႏုိင္ငံနယ္စပ္အေရးကိစၥမ်ား အေျဖရွာေရး ျပန္လည္လုပ္ေဆာင္ရန္လည္း ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကသည္။

ၿပီးခဲသည့္ တစ္ပတ္က ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ထုိင္းႏုိင္ငံသုိ႔ သြားေရာက္စဥ္က သူမႏွင့္ ထုိင္း၀န္ႀကီးခ်ဳပ္တုိ႔မွာ က်န္ရွိေနသည့္ နယ္စပ္ျပႆနာမ်ား ေျဖရွင္းေရး ပူးေပါင္းေကာ္မတီတစ္ရပ္ ဖြဲ႕စည္းရန္ သေဘာတူညီခဲ့ၾကသည္။

Ref: mmtimes

June 30, 2016
လြတ္လပ္စြာထုတ္ေဖာ္ခြင့္ကုိ ကန္႔သတ္မႈမ်ားအား ပယ္ဖ်က္ရန္ ျမန္မာအစုိးအရကုိ လူ႕အခြင့္အေရးအဖြဲ႕ တုိက္တြန္း

ဇြန္ ၃၀၊ ၂၀၁၆
M-Media

– ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၏ NLD ပါတီဦးေဆာင္သည့္ ျမန္မာအစုိးရအေနျဖင့္ လြတ္လပ္စြာထုတ္ေဖာ္ခြင့္ကုိ ၿခိမ္းေျခာက္ေနသည့္ ဥပေဒမ်ားအား ျပင္ဆင္ျခင္း သုိ႔မဟုတ္ ပယ္ဖ်က္ျခင္းတုိ႔ ျပဳလုပ္ရမည္ဟု လူ႕အခြင့္အေရးေစာင့္ၾကည့္အဖြဲ႕ Human Rights Watch က ေျပာၾကားလုိက္သည္။

ယမန္ေန႔ကထုတ္ျပန္ခဲ့သည့္ အစီရင္ခံစာတြင္ ထုိကဲ့သုိ႔ ေျပာၾကားလုိက္ျခင္းျဖစ္ၿပီး ဆက္သြယ္ေရးမွ အသေရဖ်က္မႈအထိ နယ္ပယ္မ်ားအတြက္ ျပဌာန္းထားေသာ ဥပေဒမ်ားျဖင့္ ယခုလအတြင္း ဖမ္းဆီးခဲ့သူမ်ားမွာ အနည္းဆံုး ၇၀ ရွိသည္ဟု အစီရင္ခံစာေရးသားသူ လင္ဒါ လက္ခ္ဒီရ္က ေျပာၾကားခဲ့သည္။

Human Rights Watch မွ အႀကီးတန္း သုေတသနပညာရွင္ျဖစ္သူ ေဒးစ္ မက္သီဆန္ကမူ လြတ္လပ္စြာေဖာ္ျပခြင့္ကုိ ကန္႔သတ္ထားသည့္ ဥပေဒမ်ားကုိ ေျဖေလ်ာ့ေပးရန္ NLD အစုိးရ၏ ႀကိဳးပမ္းအားထုတ္မႈမ်ား၊ ႏုိင္ငံေရးအက်ဥ္းသားမ်ားအား လႊတ္ေပးမႈမ်ားအတြက္ ခ်ီးက်ဴးခဲ့ေသာ္လည္း ႏုိင္ငံေရးက်ဥ္းသားမ်ားကုိ ေထာင္က်ေစခဲ့သည့္ ဥပေဒအမ်ားအျပားမွာ ဆက္ရွိေနေသးသည္ဟု ေထာက္ျပခဲ့သည္။

NLD အစုိးရမွာ ကန္သန္႔ခ်ဳပ္ခ်ယ္ထားသည့္ ဥပေဒအခ်ိဳ႕ကို ဖ်က္သိမ္းခဲ့ၿပီး၊ စစ္အာဏာရွင္လက္ထက္က ပိတ္ပင္ထားသည့္ ဆႏၵျပခြင့္ကုိ ခြင့္ျပဳေပးထားေသာ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ စီတန္းလွည္လည္ေရးဥေဒကဲ့သုိ႔ ဥပေဒမ်ားကုိ ျပင္ဆင္ရန္ အဆုိျပဳထားသည္။ သုိ႔ေသာ္လည္း အဆုိပါ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာစီတန္းလွည့္လည္ေရး ဥပေဒတြင္ ကန္႔သတ္ခ်က္မ်ား ရွိေနေသးၿပီး ဆႏၵျပသူအမ်ားအျပားကုိလည္း ထုိဥပေဒအသံုးျပဳ၍ ဖမ္းဆီးေထာင္ခ်မႈမ်ား ရွိေနသည္။

NLD က ထုိဥပေဒကုိ ျပင္ဆင္ရန္ အဆုိျပဳထားမႈမွာ တုိးတက္မႈတစ္ခု ျဖစ္ေသာ္လည္း လံုေလာက္မႈမရွိေသးဟု Human Rights Watch က ေျပာၾကားခဲ့သည္။

ထုိ႔ျပင္ ဆက္သြယ္ေရးကြန္ယက္မ်ားကို “ေငြညႇစ္ရန္၊ ၿခိမ္းေျခာက္ရန္၊ ေႏွာက္ယွက္ရန္၊ အသေရဖ်က္ရန္၊ စိတ္ဒုကၡေရာက္ေစရန္၊ မသမာၾသဇာ လႊမ္းမုိးေစရန္ သုိ႔မဟုတ္ လႈံ႕ေဆာ္ရန္” သံုးစြဲျခင္းမျပဳရဟူသည့္ ဆက္သြယ္ေရးဥပေဒတြင္ ျပဌာန္းထားမႈကိုလည္း အစီရင္ခံစာတြင္ ေထာက္ျပခဲ့သည္။

Ref: Reuters

June 30, 2016
ေဘးလ္က ဟာဇာ့ဒ္ထက္သာသည္ဟု ဘယ္လ္ဂ်ီယံေနာက္ခံလူ ေျပာ

ဇြန္ ၃၀၊ ၂၀၁၆
M-Media

– ယူ႐ုိကြာတားဖုိင္နယ္တြင္ ေတြ႕ရမည့္ ေ၀းလ္အသင္း၏ တုိက္စစ္မွဴး ဂါရက္ေဘးလ္မွာ မိမိအသင္းေဖာ္ ေအဒင္ဟာဇာ့ဒ္ထက္ အနည္းငယ္သာသည္ဟု ဘယ္လ္ဂ်ီယံေနာက္ခံလူ ေဂ်ာ္ဒန္ လူကာကူက ေျပာၾကားလုိက္သည္။

ေသာၾကာေန႔ညတြင္ ကစားမည့္ အဆုိပါပြဲအတြက္ သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲတြင္ ေျပာၾကားလုိက္ျခင္းျဖစ္ၿပီး ေဘးလ္ႏွင့္ ရမ္ေဆးတုိ႔မွာ မိမိတုိ႔အသင္းအတြက္ အႏၱရာယ္ရွိေသာ ကစားသမား ၂ ဦး ျဖစ္သည္ဟု ဆုိသည္။

“ေဘးလ္ဟာ ဟာဇာ့ဒ္ထက္ နည္းနည္းပုိၿပီး သာႏုိင္ပါတယ္။ သူက ထိပ္တန္းအဆင့္မွာ ပိုၾကာၾကာ ကစားႏုိင္ေနတယ္ေလ။ ကလပ္အသင္းအဆင့္ အေရးပါတဲ့အခ်ိန္ေတြမွာလည္း ေဘးလ္က ေျခစြမ္းျပခဲ့ပါတယ္။ ဟဇာ့ဒ္ကေတာ့ ေျခစြမ္း ဒီေလာက္ မတည္ၿငိမ္ပါဘူး” ဟု လူကာကူက ျပာၾကားခဲ့သည္။

ထုိ႔ျပင္ မိမိတုိ႔မွာ ေဘးလ္ႏွင့္ ရမ္ေဆးတုိ႔အား တားဆီးႏုိင္မည့္ အစီအစဥ္တစ္ခုကုိ ဆြဲမည္ျဖစ္ၿပီး၊ အသင္းလုိက္အေနအထားျဖင့္ ျပန္လည္ တုန္႔ျပန္သြားမည္ဟု ၎က ထပ္ေလာင္းေျပာၾကားခဲ့သည္။

Ref: Goal

June 30, 2016
တပ္မေတာ္ဟာ ႏိုင္ငံထဲမွာကို သူက သီးျခားႏိုင္ငံျဖစ္ေနတယ္ (အင္တာဗ်ဴး)

“အယူအဆနဲ႔ ခံယူခ်က္ကေတာ့ မျပင္ႏိုင္ၾကေသးဘူး”

တပ္မေတာ္ အပါအဝင္ အစုိးရဌာနဆိုင္ရာအရာရိွႀကီးမ်ား သတင္းမီဒီယာအေပၚ အျမင္ေျပာင္းသင့္ေၾကာင္း သတင္းစာဆရာရဲႏိုင္မုိးက တုိက္တြန္းလုိက္သည္

ထက္ေခါင္လင္း

ရန္ကုန္ (Myanmar Now) – တပ္မေတာ္ အပါအဝင္ အစုိးရဌာနဆိုင္ရာအရာရိွႀကီးမ်ားက သတင္းမီဒီယာအေပၚ အျမင္ေျပာင္းလဲႏိုင္ျခင္းမရိွေသးေၾကာင္း ထင္ရွားသည့္ သတင္းစာဆရာတစ္ဦးျဖစ္သည့္ ရဲႏိုင္မိုးက ေဝဖန္လိုက္သည္။ 7DAY သတင္းစာတြင္ “စစ္တကၠသိုလ္ဆင္းညီေနာင္မ်ားအား လက္ရိွအစုိးရႏွင့္ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ရန္ သူရဦးေရႊမန္းတိုက္တြန္း” ေခါင္းစဥ္ျဖင့္ ေရးသားခဲ့ေသာ သတင္းေၾကာင့္ တပ္မေတာ္က 7DAY ကို အမႈဖြင့္သည္အထိ တုန္႔ျပန္ခဲ့ျခင္းႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး ထိုသို႔ ေဝဖန္လိုက္ျခင္း ျဖစ္သည္။
Yangon Journalism School အမည္ရိွ စာနယ္ဇင္းသင္တန္းေက်ာင္း တည္ေထာင္သူ သတင္းစာဆရာ ရဲႏိုင္မိုးသည္ 7DAY သတင္းစာ၏ အႀကံေပးပုဂၢဳိလ္လည္းျဖစ္သည္။ အဂၤါေန႔က Myanmar Now သတင္းေထာက္ ထက္ေခါင္လင္းႏွင့္ ေတြ႔ဆံုစဥ္ သတင္းစာဆရာ ရဲႏိုင္မိုးက 7DAY သတင္းစာ အမႈဖြင့္ခံရျခင္း၊ ျမန္မာႏိုင္ငံသတင္းမီဒီယာေကာင္စီ၏ အခန္းက႑၊ သတင္းသမား၏ ရပ္တည္ခ်က္ တို႔အေၾကာင္း ေျပာျပထားသည္။

ေမး – တပ္မေတာ္က 7DAY သတင္းစာ အယ္ဒီတာခ်ဳပ္၊ သတင္းေထာက္တို႔ကို အမႈဖြင့္တာနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ဘယ္လိုယူဆပါသလဲ။
ေျဖ – တပ္မေတာ္က 7DAY ကို တရားစြဲတဲ့ကိစၥဟာ တကယ္ေတာ့ 7DAY တစ္ခုထဲကို တရားစြဲတဲ့ အနက္အဓိပၸာယ္မဟုတ္ဘဲနဲ႔ ဒီလိုေျပာင္းလဲေနတဲ့အခ်ိန္မွာေတာင္မွ တပ္ကိုမထိနဲ႔၊ မတို႔နဲ႔ဆိုတဲ့ အရင္အစိုးရအဆက္ဆက္က အယူအဆကိုပဲ ကိုင္တြယ္ထားေနတာကို ျပတယ္လုိ႔ပဲ ျမင္တယ္။ ဒီအေျပာင္းအလဲမွာ တပ္ဟာ သူ႔ရဲ႕အခြင့္အေရးေတြနဲ႔ သူ႔ရဲ႕ ရွိထားၿပီးသား ေနရာကို အဆံုးရံႈးခံမွာမဟုတ္ဘူး ဆိုတဲ့ အဓိပၸာယ္ကိုျပတာလုိ႔ ျမင္တယ္။

ေမး –   ဒီျဖစ္ရပ္မွာ ျမန္မာႏိုင္ငံ သတင္းမီဒီယာေကာင္စီကတဆင့္ ညိွႏိႈင္းရမယ့္အစား တုိက္ရုိက္ အမႈဖြင့္လိုက္တာ ေတြ႔ရတယ္။
ေျဖ – ေကာင္စီကို ဖြဲ႔စည္းထားတာ၊ သတင္းမီဒီယာဥပေဒေတြကို ျပ႒ာန္းထားတာကို တပ္ဘက္က မူအားျဖင့္ လက္ခံတယ္ဆိုတာကို ဟန္ျပလုပ္ေနတဲ့သေဘာျဖစ္ေနတယ္။ ဥပမာ ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္က ေကာင္စီကို ေခၚေတြ႔တာမ်ိဳးေပါ့။ ဒါေပမဲ့ မေက်နပ္လုိ႔ အေရးယူေဆာင္ရြက္မယ္ဆိုတာက်ေတာ့ ေကာင္စီကုိ အသိ မေပးဘူး၊ မီဒီယာဥပေဒမွာ အႀကံဥာဏ္ေပးထားတဲ့ အဆင့္ေတြကိုလည္း မလိုက္နာဘဲနဲ႔ ခ်က္ခ်င္း တရားစြဲဆိုတဲ့ကိစၥ ျဖစ္တဲ့အတြက္ ဦးသိန္းစိန္အစိုးရ လက္ထက္က ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈတခ်ိဳ႕ကိုေရာ NLD ဦးေဆာင္တဲ့ အစိုးရအဖြဲ႔ရဲ႕ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈကိုေရာ မူအားျဖင့္သာ လက္ခံရာျပၿပီးေတာ့ အတြင္းသေဘာမွာ လက္ခံဘူးဆိုတဲ့ ပံုစံမ်ိဳး ေတြ႔ရတယ္။ မီဒီယာဥပေဒကိုလည္း က်င့္သံုးဖုိ႔ သူတို႔ပ်က္ကြက္တယ္။

ေမး – စာနယ္ဇင္းေကာင္စီ လို႔ လူသိမ်ားတဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံသတင္းမီဒီယာေကာင္စီအေနနဲ႔ေရာ ဘယ္လို လုပ္သင့္တယ္လို႔ ထင္လဲ။
ေျဖ – သတင္းမီဒီယာေတြက မွန္မွန္ကန္ကန္ ရပ္တည္မယ္ဆိုရင္၊ သတင္းမီဒီယာေတြ အၿမဲတမ္း မွန္တယ္လို႔ေျပာတာ မဟုတ္ဘူး၊ သတင္းမီဒီယာေတြက လြတ္လြတ္လပ္လပ္ အမီွအခိုကင္းၿပီးေတာ့ လုပ္ႏိုင္ခဲ့မယ္ဆိုရင္၊ စာနယ္ဇင္းေကာင္စီအေနနဲ႔ တကယ္ျဖစ္တဲ့ ျပႆနာေတြအေပၚမွာ သက္ဆိုင္ရာ တပ္မေတာ္ျဖစ္ျဖစ္၊ ဝန္ႀကီးဌာန ျဖစ္ျဖစ္ သူတို႔ကို အသိအမွတ္မျပဳဘဲနဲ႔ တရားစြဲဆိုမႈေတြ ရွိသည့္တိုင္ လ်င္လ်င္ျမန္ျမန္၊ ထက္ထက္ျမက္ျမက္နဲ႔ ဝန္ေဆာင္မႈ ေပးမယ္ ဆိုရင္ တျဖည္းျဖည္းနဲ႔ေတာ့ သတင္းမီဒီယာေတြက ယံုၾကည္လာမွာပဲလုိ႔ ထင္တယ္။

ေမး – သတင္းေလာကမွာ ေကာင္စီကုိ   အေလးမထားၾကတာမ်ဳိး ျဖစ္လာႏိုင္သလား။
ေျဖ – တကယ္လုိ႔ သတင္းမီဒီယာအသိုင္းအဝိုင္းက ေကာင္စီအေပၚမွာ ယံုၾကည္မႈ၊ အားကိုးမႈသာ မရွိဘူးဆိုရင္ေတာ့ ဒီ ေကာင္စီဟာ ရွိသည့္တိုင္ မရွိသလိုျဖစ္ေနမွာပဲ။ စကၠဴေပၚမွာ ေရးထားတဲ့ က်ားလုိပဲ ျဖစ္ေနမယ္။ ဥပေဒမွာကိုက သူတို႔ရဲ႕ လုပ္ပိုင္ခြင့္နဲ႔ အခန္းက႑ကို ေပးထား၊ ျပ႒ာန္းထားတယ္။ ဒါကိုမွ အစိုးရတို႔၊ လံုၿခံဳေရးဆိုင္ရာ အဖြဲ႔အစည္းတို႔က သူတို႔ကို အေလးမထားဘူးဆိုရင္ ေကာင္စီအေနနဲ႔ တစ္ခုတည္းေသာနည္းလမ္းက သတင္းမီဒီယာေတြနဲ႔ လက္တြဲၿပီးေတာ့ မွန္ကန္တဲ့ဘက္က ရပ္တည္ဖုိ႔ပဲ သူတို႔ကိုယ္တိုင္ တိုက္ပြဲဝင္ရမယ္။ ဒါမွ သူတို႔အခန္းက႑ကို ကာကြယ္ႏိုင္မယ္၊ တည္ေဆာက္ႏိုင္မယ္။

ေမး –     မီဒီယာသမားေတြကို တရားစြဲတဲ့ျဖစ္စဥ္တိုင္းလိုလိုက ရာဇဝတ္နဲ႔ဆိုင္တဲ့ ဥပေဒေတြနဲ႔ပဲ တရားစြဲေနၾကတယ္။ မီဒီယာဥပေဒနဲ႔ တရားစြဲတာကို မေတြ႔ရေသးဘူး။
ေျဖ – မီဒီယာဥပေဒက အသက္ဝင္ေနေပမယ့္ က်င့္သံုးတာ မရွိေသးဘူး။ ဒါဆိုရင္ ဒီဥပေဒရွိေနတာ အလကားပဲေလ။ ဥပေဒထဲမွာ သက္ဆိုင္ရာ ဝန္ႀကီးဌာနေတြက သတင္းမီဒီယာကို စကားေျပာဖုိ႔၊ သတင္းအခ်က္အလက္ေတြကို ဘယ္လိုေပးပါတုိ႔က ျပ႒ာန္းၿပီးသား။ ဒါကို မက်င့္သံုးရင္ေတာ့ ဒီဥပေဒေတြ၊ လုပ္သင့္တဲ့ကိစၥက လက္ရွိ တက္လာတဲ့ အစိုးရအဖြဲ႔အေနနဲ႔ တပ္မေတာ္ကို ထိန္းခ်ဳပ္မႈ၊ ဖိအားေပးမႈ မလုပ္ႏိုင္ရင္ေတာင္မွ အျခားဝန္ႀကီးဌာနေတြက သတင္းမီဒီယာက အခ်က္အလက္ေတာင္းရင္ မေပးတာ၊ ဖုန္းမကိုင္တာ၊ စာမျပန္တာေတြ အမ်ားႀကီးကို ဖိအားေပးသင့္တယ္။ လႊတ္ေတာ္ကလည္း သူတို႔ အတည္ျပဳထားတဲ့ ဥပေဒနဲ႔ ပတ္သက္ရင္ ဖိအားေပးဖုိ႔ လိုမယ္ထင္တယ္။ သတင္းမီဒီယာေတြကလည္း အရင္လို သတင္းရင္းျမစ္ေတြကို ဖုန္းဆက္သြယ္ရံုထက္မကပဲ မီဒီယာဥပေဒနဲ႔ နည္းဥပေဒက ညႊန္ၾကားထားတဲ့အတုိင္း စာတင္၊ အႀကိမ္ႀကိမ္ေတာင္းခံ၊ မရဘူးဆိုရင္ သတင္းထဲမွာ ျပည္သူသိေအာင္ ေဖာ္ျပေပးရင္းနဲ႔ ဖိအားေပးရမယ္။ ကြ်န္ေတာ္တို႔ မီဒီယာသမားေတြကိုယ္တိုင္က မီဒီယာဥပေဒရဲ႕ အက်ိဳးကို ခံစားခ်င္တယ္ဆိုရင္ အဲ့ဒီမွာ ေဖာ္ျပထားတဲ့အတိုင္း ေဆာင္ရြက္ဖုိ႔ေတာ့ လိုမယ္။ ဒီလိုလုပ္လုိ႔မွ မရဘူးဆိုရင္ ဥပေဒကို မလိုက္နာတာဘဲဆိုၿပီး စာနယ္ဇင္းေကာင္စီကိုလည္း တစ္ခုခုေတာ့ ေျပာသင့္တယ္။ ေနာက္ၿပီး ျပန္ၾကားေရးဝန္ႀကီးျဖစ္တဲ့ ဦးေဖျမင့္ကေနတဆင့္လည္း   ေျပာသင့္တယ္။ ဒီလိုဖိအားေပးလုိ႔ လိုခ်င္တာေတြ ရခ်င္မွရမယ္၊ ဒါေပမဲ့ ဖိအားကေတာ့ ေပးရမွာပဲ။

ေမး – တပ္မေတာ္ဆိုတာလည္း အစိုးရအဖြဲ႔ထဲမွာပါတဲ့ အဖြဲ႔အစည္းတစ္ခုပဲ။    မီဒီယာနဲ႔ ဆက္ဆံေရးမွာ ဘယ္လိုကိုင္တြယ္သင့္တယ္လုိ႔ ယူဆလဲ။
ေျဖ – ျပန္ၾကားေရးဝန္ႀကီး ဦးေဖျမင့္က ကာကြယ္ေရးဝန္ႀကီးဌာနအပါအဝင္ တျခားဝန္ႀကီးဌာနအားလံုးရဲ႕ ေျပာေရးဆိုခြင့္ရွိသူေတြကို မီဒီယာဆက္ဆံေရးသင္တန္းေပးတာမ်ိဳး ရွိတယ္။ ကာကြယ္ေရးဝန္ႀကီးဌာနကေန တာဝန္အရ ကိုယ္စားလွယ္ တစ္ဦး၊ ႏွစ္ဦး လာတက္တယ္။ ဒါေပမဲ့ သူ႔ရဲ႕သတင္းထုတ္ျပန္တဲ့ပံုစံ၊ မီဒီယာနဲ႔ဆက္ဆံတဲ့ပံုစံသည္ အရပ္သားအစိုးရအဖြဲ႔က ျဖစ္ေစခ်င္တဲ့ပံုစံကို မသြားဘူး။ ဘာကိုျပလဲဆိုေတာ့ လူ႔အဖြဲ႔အစည္းထဲမွာ တပ္္မေတာ္ဟာ ႏိုင္ငံထဲမွာကို သူက သီးျခားႏိုင္ငံတစ္ႏိုင္ငံျဖစ္ေနတယ္။   ၿပီးေတာ့ အစိုးရအဖြဲ႔ထဲမွာပဲ သူက သီးျခားအစိုးရအဖြဲ႔တစ္ခုျဖစ္ေနတာကို ျမင္ေနရတယ္။

ေမး – ဒါဆို အစိုးရသစ္ရဲ႕ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးက႑အားးေလ်ာ့သြားႏိုင္သလား။
ေျဖ – တပ္နဲ႔ပတ္သက္တဲ့ အေၾကာင္းအရာ၊ ကိစၥေတြမွာေတာ့ လက္ရွိအစိုးရမွာ ႀကီးမားတဲ့စိန္ေခၚမႈေတြ၊ အခက္အခဲေတြ ရင္ဆိုင္ရမွာပဲ။ အစိုးရသစ္တက္လာၿပီး လပိုင္းေတြကိုျပန္ၾကည့္ရင္ တပ္မေတာ္နဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ ကိစၥေတြကို ပါးပါးနပ္နပ္ ေရွာင္တိမ္းဆက္ဆံေနတယ္ဆိုတာကို သြားေတြ႔ရတယ္။ ေရွ႕မွာ ရင္ဆိုင္လာရႏိုင္တဲ့ လံုၿခံဳေရးဆိုင္ရာ ကိစၥရပ္မ်ိဳး ေတြ၊ အခု 7DAY မွာျဖစ္တဲ့ ကိစၥရပ္ကိုၾကည့္မယ္ဆိုရင္လည္း (အင္တာနက္) လူမႈကြန္ရက္ေတြမွာေရာ၊ အျပင္မွာေရာ ေျပာၾကတာက အရပ္သားအစုိးရအဖြဲ႔က ဘာလုပ္ေပးမလဲေပါ့။ အခု ေစ့စပ္ေျပၿငိမ္းသြားတယ္၊ စာနယ္ဇင္းေကာင္စီက အထိုင္အေလ်ာက္ ဝင္ပါခဲ့လုိ႔ ၿပီးသြားတယ္ဆိုေပမယ့္ တကယ္တမ္းသာ မၿပီးဘဲ ဆက္သြားမယ္ဆိုရင္ အရပ္သား အစုိးရအဖြဲ႔က ဘာလုပ္ႏိုင္မလဲ၊ တရားစီရင္ေရးဘက္က ဘာလုပ္ႏိုင္မလဲဆိုတာ ေတာ္ေတာ္ သံသယျဖစ္စရာရွိတယ္။

ေမး – တပ္မေတာ္လို အင္မတန္ အားေကာင္းတဲ့ အဖြဲ႔အစည္းက ဖိအားေပးတာဟာ တက္ၾကြေနတဲ့ လူငယ္သတင္းေထာက္ေတြ လုပ္ကိုင္ခ်င္တဲ့စိတ္ကို ရိုက္ခ်ိဳးသလိုေရာ မျဖစ္သြားဘူးလား။
ေျဖ – ဒီလိုတရားစြဲဆိုတာက တပ္မေတာ္အရာရွိႀကီးေတြအေနနဲ႔ သတင္းမီဒီယာဆိုတာကို ျပႆနာရွာသူေတြအျဖစ္ မေျပာင္းလဲႏိုင္တဲ့ သူတို႔ရဲ႕အျမင္ကိုထင္ဟပ္ျပတာပဲ။ ဒါဟာ အယူအဆျပႆနာပဲ။ လြန္ခဲ့တဲ့ ၁ဝ ႏွစ္ဝန္းက်င္ကလည္း ကင္မရာေကာက္ကိုင္တာနဲ႔ လံုၿခံဳေရးေတြက ေကာက္ဖမ္းဖုိ႔ အဆင္သင့္ျဖစ္ေနတယ္။ အဲ့ဒီပံုစံဟာ အသြင္သဏၭာန္ေတာ့ ေျပာင္းလာေပမယ့္ အတြင္းက အယူအဆနဲ႔ ခံယူခ်က္ကေတာ့ မျပင္ႏိုင္ၾကေသးဘူး။ ဒီခံယူခ်က္ေတြ ဆက္ရွိေနဦးမယ္ဆိုရင္ေတာ့ သတင္းမီဒီယာနဲ႔ တိုးတိုက္ေနဦးမွာပဲ။ တကယ္ေတာ့ သတင္းမီဒီယာက သတင္းကို ေဖာ္ျပတယ္ဆိုတာ အဲ့ဒီပုဂၢိဳလ္ပဲျဖစ္ျဖစ္၊ အဖြဲ႔အစည္းကိုပဲျဖစ္ျဖစ္ တိုက္ခိုက္ဖို႔ရည္ရြယ္ခ်က္ မဟုတ္ဘူး။ ျပည္သူလူထုက သိပိုင္ခြင့္ရွိတဲ့အတြက္ လူထုကို အသိေပးတာ။ အစိုးရအဖြဲ႔အစည္း၊ တပ္မေတာ္တို႔နဲ႔ ျပည္သူၾကားက ရွိရမယ့္ ဆက္သြယ္ေရးကို သတင္းမီဒီယာက ဝန္ေဆာင္မႈေပးတာ။

ေမး – ဝန္ႀကီးဌာနေတြရဲ႕ ျပန္ၾကားေရးလုပ္ငန္းေတြ တုိးတက္ျဖစ္ထြန္းမႈ ဘယ္ေလာက္ ရိွသလဲ။
ေျဖ – ဦးသိန္းစိန္အစိုးရလက္ထက္ေရာ အခုအစိုးရလက္ထက္မွာပါ ဝန္ႀကီးဌာနက ေျပာေရးဆိုခြင့္ရွိသူေတြကို သတင္းမီဒီယာနဲ႔ ဆက္ဆံေရး သင္တန္းကို ကြ်န္ေတာ္ လုပ္ခဲ့ဖူးပါတယ္။ ဦးသိန္းစိန္အစိုးရလက္ထက္တုန္းက လုပ္ခဲ့တဲ့ သင္တန္းေတြ၊ အလုပ္ရံုေဆြးေႏြးပြဲေတြဟာ မေအာင္ျမင္ဘူးလုိ႔ မွတ္ခ်က္ခ်ခ်င္တယ္။ ဘာ့ေၾကာင့္လဲဆိုရင္ သတင္းမီဒီယာေပၚမွာျမင္တဲ့ အယူအဆကို မေျပာင္းလဲႏိုင္ၾကလုိ႔ပဲ။ တကယ္ေတာ့ သတင္းစာဆရာတစ္ေယာက္အေနနဲ႔ ကြ်န္ေတာ္ အဲ့ဒီအလုပ္ေတြကို မလုပ္ခ်င္ဘူး။   သူတို႔ေတြ သတင္းမီဒီယာကို အင္တာဗ်ဴးေတြ၊ အခ်က္အလက္ေတြ ေပးမွ ဒီအက်ိဳးေက်းဇူးကို ျပည္သူက ခံစားရမွာ။ ဒါ့ေၾကာင့္   ဒီအေရြ႕ကို ဝိုင္းတြန္းတဲ့ေနရာမွာ ကြ်န္ေတာ္ပါခဲ့တာ။ ဒါေပမဲ့ မေအာင္ျမင္ေသးဘူး။ အစိုးရျပန္ၾကားေရးဌာနမွာ ပါခဲ့တာကလည္း အစိုးရပိုင္သတင္းဌာနေတြကို ပုဂၢလိကေပးၿပီး လြတ္လြတ္လပ္လပ္ လုပ္လာမယ္လို႔ ကြ်န္ေတာ္ေမွ်ာ္လင့္ၿပီး ပါခဲ့တာ။ အဲဒါေတြ အခုထိ မလုပ္ေသးေတာ့ ကြ်န္ေတာ္ ေနာက္ျပန္ဆုတ္လိုက္တယ္။ အစိုးရသစ္လက္ထက္မွာ ဝန္ႀကီးဌာနေတြရဲ႕ ေျပာေရးဆိုခြင့္ရွိသူေတြကို သင္တန္းေတြ ေပးခဲ့တာကလည္း အခုခ်ိန္ထိေတာ့ အက်ိဳးသက္ေရာက္မႈ မျမင္ေသးဘူး။ ဒီကိစၥေတြက နည္းစနစ္ကိစၥေတြထက္ အယူအဆနဲ႔ အျမင္ကို ေျပာင္းလဲႏိုင္ဖုိ႔လိုတယ္။

ေမး – ဒီမိုကေရစီေဖာ္ေဆာင္တဲ့ကာလမွာ အစိုးရႏွစ္ဆက္ျဖစ္လာၿပီ။ မီဒီယာ ဘယ္ေလာက္ ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္လာၿပီလဲ။
ေျဖ –   ဒုတိယအစိုးရလက္ထက္ေရာက္လာတယ္ဆိုေပမယ့္ ႏွစ္အေနနဲ႔ျပန္ၾကည့္ရင္ သိပ္မမ်ားေသးဘူး။ ၂ဝ၁၂ ခုႏွစ္ ႏွစ္လယ္ေလာက္ကမွ စတာေလ။ ပုဂၢလိက သတင္းစာေတြဆိုလည္း အခုမွ ၅ ႏွစ္ေလာက္ပဲ ရွိေသးတယ္။ အင္မတန္နည္းပါးတဲ့လစာနဲ႔ အခြင့္အေရးအေပၚမွာ သတင္းေထာက္ လူငယ္ေတြကလည္း အင္မတန္အႏၱရာယ္ႀကီး၊ တာဝန္ႀကီးတဲ့ အလုပ္ေတြကို လုပ္ေနၾကတာ။ ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္မႈနဲ႔ ကြ်မ္းက်င္မႈေတြ အထိုက္အေလ်ာက္ ရွိလာတဲ့တိုင္ေအာင္ အခ်ိန္မေရြး (7DAY သတင္းစာကုိ အမႈဖြင့္ရာမွာ သံုးတဲ့) ပုဒ္မ ၁၃၁ လို အင္မတန္ ေျခာက္ျခားစရာေကာင္းတဲ့ ပုဒ္မႀကီးေတြနဲ႔ ေၾကာက္ရြံ႕မႈေတြကလည္း ပ်ံ႕ႏွံ႔ေနႏိုင္တယ္။ ဒီအခ်က္ေတြ ရွိေနဦးမယ္ဆိုရင္ ေရွ႕မွာ ေနာက္တဆင့္သြားေနတဲ့ လူ႔အဖြဲ႔အစည္းအတြက္ သတင္းစံုစမ္းေထာက္လွမ္းမႈေတြမွာ အဟန္႔အတား ျဖစ္ေနဦးမွာပဲ။ ကြ်မ္းက်င္မႈေတြ ဒီထက္ ပိုေကာင္းလာဖုိ႔လိုတယ္၊ သတင္းအတတ္ပညာနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ ေက်ာင္းေတြ၊ သင္တန္းေတြ ဒီထက္ ပိုလိုအပ္တယ္၊ ႏိုင္ငံတကာထြက္သင္တဲ့ အခြင့္အေရးေတြလည္း လိုအပ္ပါတယ္။

ေမး – သတင္းမီဒီယာေတြနဲ႔ ဆက္ဆံတဲ့ အစိုးရအရာရွိေတြက ဘာေတြ စုိးရိမ္ေနတယ္လို႔ ျမင္သလဲ။
ေျဖ – (မီဒီယာသမားေတြလက္ထဲ) သူတို႔ေပးလိုက္တဲ့ သတင္းအခ်က္အလက္ေတြေၾကာင့္ အထက္က ေက်နပ္ပါ့မလား၊ အေရးယူမလားဆိုတဲ့ အေၾကာက္တရားက ေတာ္ေတာ္ သက္ေရာက္မႈရွိတယ္။ ေျပာေရးဆိုခြင့္ရွိသူေတြဟာ ကြ်န္ေတာ္နဲ႔ စကားေျပာျဖစ္တဲ့အခါတိုင္းမွာ ဒီအေရးကို ေတာ္ေတာ္ညည္းညဴၾကပါတယ္။ ကြ်န္ေတာ္တို႔ သတင္းမီဒီယာေတြဘက္က တခ်ိဳ႕ေသာသူေတြရဲ႕ က်င့္ဝတ္ေဖာက္ဖ်က္မႈေတြကလည္း သူတို႔က သတင္းမီဒီယာေတြအေပၚ စိမ္းကားခ်င္ေအာင္ တြန္းပို႔ရာေရာက္ပါတယ္။ သတင္းမီဒီယာသမားေတြကလည္း တကယ့္ကို ကြ်မ္းက်င္တဲ့သူအျဖစ္ လုပ္ကိုင္ဖုိ႔ေတာ့ လိုပါတယ္။ ဒါကို သတင္းဌာနတစ္ခုခ်င္းစီက ထိန္းသိမ္းသင့္တာေပါ့။ သတင္းသမားေတြကို အႀကံေပးခ်င္တာကေတာ့ ကြ်မ္းက်င္တဲ့သူအျဖစ္ လုပ္ဖုိ႔ပါပဲ။ ဒီလိုျဖစ္ဖုိ႔ကလည္း သတင္းစာပညာရဲ႕ အေျခခံေတြကို လိုက္နာတာပါပဲ၊ သိပ္ထူးျခားဆန္းက်ယ္တဲ့ကိစၥမဟုတ္ပါဘူး။ သတင္းေတြကို ဟန္ခ်က္ညီေအာင္လုပ္ဖုိ႔ လိုမယ္၊ မွ်တဖုိ႔ လိုမယ္၊ တိက်မွန္ကန္ဖုိ႔ လိုမယ္၊ လူတစ္ဦးခ်င္းစီရဲ႕ သူတို႔အေပၚ စြတ္စြဲမႈ၊ အျပင္တင္မႈ အေပၚမွာ ျပန္လည္ေျဖရွင္းခြင့္ကိုလည္း ေလးစားဖုိ႔ လိုပါတယ္။     ။

Myanmar Now သတင္းဌာနမွ ကူးယူေဖာ္ျပသည္။

June 30, 2016
လူ႕အဖြဲ႕အစည္းအတြင္း ျပန္လည္ရင္ၾကားေစ့ရန္ လုိအပ္ေနသည့္ သူရဲသမိန္ေက်းရြာ

ဇြန္ ၃၀၊ ၂၀၁၆
M-Media

တုိက္ခုိက္မႈျဖစ္ၿပီးေနာက္ လံုၿခံဳေရးယူထားသည့္ ရဲမ်ား

– ပဲခူးတုိင္းေဒသႀကီး ေ၀ါၿမိဳ႕နယ္ရွိ သူရဲသမိန္ေက်းရြာတြင္ မြတ္စလင္ရြာသားတစ္ဦး၏ ေနအိမ္တြင္းသုိ႔ ၀င္ေရာက္လုယက္ျခင္း၊ ဗလီ၀တ္ေက်ာင္းေတာ္တစ္လံုးအား ဖ်က္ဆီးျခင္း၊ အမ်ိဳးသားတစ္ဦးအား လက္ေရာက္က်ဴးလြန္ျခင္းတုိ႔ ျဖစ္ပြားၿပီး တစ္ပတ္ၾကာသည္အထိ ရဲတပ္ဖြဲ႕က သံသယရွိသူမ်ားအား ရွာေဖြဖမ္းဆီးမႈမ်ား မလုပ္ေသး။

ေ၀ါၿမိဳ႕နယ္ရွိ အစုိးရတာ၀န္ရွိသူမ်ားကလည္း မိမိတုိ႔အေနျဖင့္ စံုစမ္စစ္ေဆးမႈမ်ား မျပဳလုပ္ရေသးဟု Myanmar Times သုိ႔ အတည္ျပဳေျပာၾကားခဲ့သည္။ ထုိကဲ့သုိ႔ အေရးယူေဆာင္ရြက္မႈ မရွိျခင္းက အထက္အာဏာပုိင္မ်ားမွ တုိက္႐ုိက္ညႊန္ၾကားခ်က္ ျဖစ္ပံုရသည္။

“တစ္ကယ္လုိ႔ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ အခုအခ်ိန္မွာ အေရးယူလုိက္မယ္ဆုိရင္ ျပႆနာကုိ ရပ္တန္႔လုိ႔ရမွာ မဟုတ္ဘဲ၊ အေျခအေနက ပုိဆုိးသြားႏုိင္ပါတယ္” ဟု ပဲခူးတုိင္းေဒသႀကီး ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ ဦး၀င္းသိန္းက ေျပာၾကားခဲ့သည္။

မိမိတုိ႔အား ေစာ္ကားႏွိမ့္ခ်သည္ဟု မြတ္စလင္မ်ားက မွတ္ယူသည့္ ရန္လုိေသာ Facebook ပုိ႔စ္တစ္ခုက ျပႆနာ၏ အစျဖစ္သည္ဆုိသည့္အခ်က္ကုိ သူရဲသမိန္ရြာရွိ လူတုိင္းက လက္ခံၾကသည္။ သုိ႔ေသာ္လည္း တုိက္ခုိက္မႈ၏ ႀကီးက်ယ္မႈ၊ ရြာအေပၚ ႐ုိက္ခတ္မႈႏွင့္ပတ္သက္၍ေတာ့ အျမင္မ်ား ကြဲျပားေနၾကသည္။

ေနာက္ထပ္ ထုိကဲ့သုိ႔ တုိက္ခုိက္မႈျဖစ္မည္ကုိ ေၾကာက္ရြံ႕ျခင္း၊ အၾကမ္းဖက္မႈ ထပ္ျဖစ္မည္ဟု ေကာလဟာလမ်ား ထြက္ေပၚေနျခင္းတုိ႔ေၾကာင့္ မြတ္စလင္ရြာသားမ်ားမွာ အျခားေနရာမ်ားတြင္ သြားေရာက္ခုိလႈံေနရေလသည္။

လူဦးေရ ၁၅၀၀ ေက်ာ္ရွိသည့္ အဆုိပါ ရြာႀကီးတြင္ မြတ္စလင္အေရအတြက္က ၂၆၈ ဦးရွိသည္။ ၎တုိ႔ထဲမွ ၂၀၀ က တုိက္ခုိက္ခံရမည္ကုိ စုိးရိမ္သည့္အတြက္ အျခားရြာမ်ားရွိ ေဆြမ်ိဳးမ်ားထံတြင္ သြားေရာက္ခုိလႈံေနၾကသည္။ ရြာခံ ေရွ႕ေဆာင္အီမာမ္တစ္ဦးက ရမ္ဇာန္ဥပုသ္လ၏ က်န္ရွိသည့္ရက္မ်ားအတြက္ ၎တုိ႔တြင္ ၀တ္ျပဳရာေနရာ မရွိေတာ့ဟု ဖြင့္ဟ ေျပာၾကားခဲ့သည္။

သို႔ေသာ္လည္း အခ်ိဳ႕ေသာ ဗုဒၶဘာသာ၀င္အိမ္နီးခ်င္းမ်ားကေတာ့ ထုိတုိက္ခုိက္မႈက အဘယ့္ေၾကာင့္ ဆုိး၀ါးသည့္ ကိစၥတစ္ခုအျဖစ္ သတ္မွတ္ခံရၿပီး၊ ႏုိင္ငံအတြင္းရွိ ဗုဒၶဘာသာႏွင့္ မြတ္စလင္လူ႕အဖြဲအစည္းအၾကား ေနာက္ထပ္ ေပါက္ကြဲႏုိင္သည့္ စိတ္၀မ္းကြဲမႈအျဖစ္ ႏုိင္ငံတကာက မွတ္ယူေနၾကသည္ကုိ နားမလည္ႏုိင္ျဖစ္ေနၾကသည္။

“ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ (ဗုဒၶဘာသာ၀င္ေတြနဲ႔ မြတ္စလင္ေတြ) ဟာ ဒီမွာ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ အတူတကြ ေနထုိင္လာခဲ့ၾကတာပါ။ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ဟာ မိတ္ေဆြ၊ သူငယ္ခ်င္းေတြပါ။ ဒီျပႆနာဟာ ရရွစ္ကုိပဲ ထိခုိက္တာပါ။ အျခား မြတ္စလင္ရြာသားေတြကုိ မထိခုိက္ပါဘူး” ဟု သူရဲသမိန္ရြာသားတစ္ဦးျဖစ္သူ ဦးထြန္းလြင္က ေျပာၾကားခဲ့သည္။

ထုိ႔ျပင္ အဘ္ဒူလ္ရရွစ္မွာ ၎စုိက္ပ်ိဳးခဲ့သည္မ်ားကုိ ရိပ္သိမ္းရျခင္းျဖစ္သည္ဟု ယံုၾကည္ေၾကာင္း ၎က ထပ္ေလာင္းေျပာဆုိခဲ့သည္။

အဆုိပါျပႆနာမွာ ဇြန္လ ၂၁ ရက္ေန႔တြင္ ဆုိရွယ္မီဒီယာမွ စတင္ခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။ ရြာသားတစ္ဦးက ရြာတြင္ေဆာက္ေနေသာ အေဆာက္ဦးတစ္ခုကုိ ဆုိရွယ္မီဒီယာတြင္တင္ကာ ဗလီတစ္လံုးဟု စြပ္စြဲၿပီး အာဏာပုိင္မ်ားအေနျဖင့္ ထုိအေဆာက္အဦးကုိ အဘယ့္ေၾကာင့္ မတားဆီးရသလဲဆုိသည္ကုိ သိလုိသည္ဟု ေတာင္းဆုိခဲ့သည္။

ဖ်က္ဆီးခံခဲ့ရသည့္ ေနရာတစ္ခု

ထုိေမးခြန္းထုတ္ခံရသည့္ အေဆာက္အဦးကုိ ေဆာက္လုပ္သူ အဘ္ဒူလ္ရရွစ္က ထုိကဲ့သုိ႔ လႊင့္တင္မႈအတြက္ အိမ္နီးခ်င္းမ်ားကုိ ႀကိမ္းေမာင္းေျပာဆုိေလသည္။ ၂ ရက္တာၾကာျမင့္ခဲ့ၿပီးေနာက္ လူအုပ္ႀကီး၏ တုိက္ခုိက္မႈ ေပၚထြက္လာခဲ့ၿပီး အဘ္ဒူလ္ ရရွစ္၏ ေနအိမ္ ၿဖိဳဖ်က္ခံခဲ့ရသလုိ၊ ရြာရွိ ဗလီမွာလည္း ဖ်က္ဆီးခံခဲ့ရသည္။ ဂုိေထာင္အျဖစ္ အသံုးျပဳမည္ဟုဆုိသည့္ ေဆာက္လုပ္ဆဲ အဆုိပါအေဆာက္အဦးႏွင့္ မြတ္စလင္သခ်ၤိဳင္းမွာလည္း ထုိဖ်က္ဆီးမႈတြင္ အဆစ္ပါသြားခဲ့သည္။ အဘ္ဒူလ္ ရရွစ္ကေတာ့ လက္ေကာက္၀တ္ႏွင့္ ဦးေခါင္း ဘယ္ဖက္ဂ်ိဳေဇာင္းတြင္ ဒဏ္ရာရရွိခဲ့ၿပီး ေဆး႐ံုတင္ခဲ့ရေလသည္။

“သူက လူေတြကုိ မတရား ႀကိမ္းေမာင္းဆဲဆုိတာေၾကာင့္ ရြာသားေတြက မခံမရပ္ႏုိင္ျဖစ္တာပါ။ သူတုိ႔ေတြ ရရွစ္ရဲ႕အိမ္၊ ဂုိေထာင္နဲ႔ ဗလီကုိပါ ဖ်က္ဆီးလုိက္တယ္။ ကၽြန္ေတာ္ကေတာ့ ဒါ မွားတယ္လုိ႔ မထင္ပါဘူး” ဟု ဦးထြန္းလြင္က ေျပာၾကားခဲ့သည္။

ထုိအၾကမ္းဖက္မႈ ျဖစ္ပြားၿပီးေနာက္ပုိင္း ရြာတြင္ တည္ၿငိမ္ေအးခ်မ္းေရးအတြက္ ရဲတပ္ဖြဲ႕ ၅၀ ေက်ာ္ကုိ ခ်ထားသည္ဟု ေ၀ါၿမိဳ႕နယ္ ရဲတပ္ဖြဲ႕အႀကီးအကဲ ဦးအုန္းလြင္ကဆုိၿပီး ေနာက္ထပ္ ပဋိပကၡျဖစ္ပြားပါက သူရဲသမိန္ရြာ၏ ဂုဏ္သိကၡာကုိ ထိခုိက္ပ်က္ဆီးႏုိင္သည္ဟု ေျပာၾကားခဲ့သည္။

ရရွစ္၏ အိမ္အျပင္ဘက္တြင္ ရဲတပ္ဖြဲ႕၀င္ ၂ ဦးကုိ ခ်ထားၿပီး ရရွစ္ကေတာ့ ၎၏ လံုၿခံဳေရးအတြက္ ရဲတပ္ဖြဲ႕၏ ထိန္းသိမ္းမႈေအာက္တြင္ ေနထုိင္ေနရသည္ဟု ေဒသတာ၀န္ရွိသူမ်ားက ေျပာၾကားခဲ့သည္။ ေက်းရြာရဲကင္းက လက္ရွိအခ်ိန္တြင္ သတင္းေထာက္မ်ားအေနျဖင့္ ရရွစ္ႏွင့္ ေတြ႕ႏုိင္မည္မဟုတ္ဟု ဆုိသည္။ တုိက္ခုိက္မႈျဖစ္ပြားကတည္းက ရရွစ္ကုိ မေတြ႕ရေတာ့ဟု ၎၏ မိသားစုက ေျပာၾကားခဲ့သည္။

“ရဲတပ္ဖြဲ႕က လံုၿခံဳေရးအတြက္ ရွိေနတာပါ။ ကၽြန္မတုိ႔ကုိ ေမးတာျမန္းတာမ်ိဳး မရွိပါဘူး။ ကၽြန္မတုိ႔ ဘာမွ အမွားမလုပ္ထားတဲ့အတြက္ အေရးယူခံရမွာကုိလည္း မစုိးရိမ္ပါဘူး” ဟု ဗုဒၶဘာသာ၀င္ရြာသူတစ္ဦးျဖစ္သူ ေဒၚခင္မ်ိဳးေအးက ေျပာၾကားခဲ့သည္။

အကယ္၍ ထုိအျဖစ္အတြက္ ေနာက္ဆက္တြဲရလဒ္ကုိ ရင္ဆုိင္ရမည္ဆုိပါက ထုိလူမွာ ရြာသားမ်ားကုိ ဆဲဆုိႀကိမ္းေမာင္း၍ ျပႆနာလုပ္ခဲ့သူပင္ ျဖစ္ရမည္ဟု သူမက ထပ္ေလာင္းေျပာၾကားခဲ့သည္။

“ဗလီၿဖိဳခံခဲ့ရတဲ့အတြက္ ဘယ္သူ႕ကုိ အျပစ္တင္ရမလဲ။ ရြာသားေတြက တအားေဒါသထြက္ေနလုိ႔ ဒီလုိလုပ္လုိက္ၾကတာပါ”

အဘ္ဒူလ္ရရွစ္၏ ဖခင္ျဖစ္သူ ဦးအီဘရာဟင္က အျငင္းပြားမႈကုိ သင့္ေတာ္သည့္နည္းလမ္းမ်ားျဖင့္ ေျဖရွင္းရမည့္အစား ဗုဒၶဘာသာ၀င္ႏွင့္ မြတ္စလင္မ်ားအၾကား ထုိကဲ့သုိ႔ အၾကမ္းဖက္မႈ ျဖစ္ပြားခဲ့သည့္အတြက္ အလြန္တုန္လႈပ္မိသည္ဟု ဆုိသည္။

“ရရွစ္ႀကိမ္းေမာင္းလုိ႔ သူတုိ႔ မေက်နပ္ဘူးဆုိရင္ ရဲတုိင္ႏုိင္တာပဲေလ။ ဥပေဒနည္းလမ္းေတြအရ သူတုိ႔ အကူအညီ ရယူရမွာေပါ့။ ဒါေပမယ့္ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔အိမ္ကုိ သူတုိ႔ ဖ်က္ဆီးတယ္။ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ ပုိက္ဆံေတြနဲ႔ လက္၀က္လက္စားေတြကုိလည္း ယူသြားတယ္။ ကၽြန္ေတာ္ကေတာ့ ဒါဟာ သက္သက္အႏုိင္က်င့္တာလုိ႔ ထင္ပါတယ္” ဟု ဦးအီဘရာဟင္က ေျပာၾကားခဲ့သည္။

ထုိျပႆနာ၏ ေနာက္ဆက္တြဲရလဒ္မ်ားကုိ မိမိတုိ႔မိသားစုမွ ေက်ာ္လြန္ကာ တစ္ျခားသူမ်ား ခံစားခဲ့ၾကရၿပီး ရြာရွိ မြတ္စလင္မ်ားမွာ ၎တုိ႔၏ အသက္အုိးအိမ္အတြက္ စုိးရိမ္ေသာေၾကာင့္၊ ေနအိမ္မ်ားကုိ စြန္႔ခြာခဲ့ရသည္၏ ၎က ထပ္ေလာင္းေျပာၾကားခဲ့သည္။

ျပႆနာမွာ မွားယြင္းသည့္စြပ္စြဲမႈမ်ားေၾကာင့္ စတင္ခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္ဟုလည္း ဦးအီဘရာဟင္က ဆုိသည္။ ရရွစ္ေဆာက္လုပ္ေနသည့္ အေဆာက္ဦးက ၎၏ အိမ္ေဆာက္ပစၥည္းေရာင္း၀ယ္ေရး လုပ္ငန္းအတြက္ ပစၥည္းမ်ားထားရွိရန္ ရည္ရြယ္ျခင္းျဖစ္သည္။

“ဗလီမွာ ဘုရား၀တ္ျပဳဖုိ႔ လာသူက ၁၀ ေယာက္ေတာင္မျပည့္ပါဘူး။ ဘာ့ေၾကာင့္ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔က ေနာက္ထပ္ ဗလီတစ္လံုး ထပ္ေဆာက္ရမွာလဲ” ဟု ဦးအီဘရာဟင္က ဆုိသည္။

ရြာရွိဗလီမွ ေရွ႕ေဆာင္အီမာမ္တစ္ဦးျဖစ္သူ ဦးဒူးက မြတ္စလင္မ်ား အုိးအိမ္စြန္႔ခြာထြက္ေျပးေနရမႈမွာ ယာယီသာျဖစ္မည္ဟု ေမွ်ာ္လင့္ေၾကာင္း ေျပာၾကားခဲ့သည္။

“ရမ္ဇာန္ဥပုသ္လရဲ႕ က်န္တဲ့ရက္ေတြမွာ သူတုိ႔ေတြဟာ ေဆြမ်ိဳးေတြအိမ္မွာ သြားေနၾကပါတယ္။ သူတုိ႔က ေၾကာက္ရြံ႕ေနၾကတယ္။ တုိက္ခုိက္မႈျဖစ္ၿပီးေနာက္ပုိင္း သူတို႔ဟာ ၂ ရက္ေလာက္ ရဲစခန္းမွာ သြားအိပ္ခဲ့ရတယ္ေလ”

ပဲခူးတုိင္းေဒသႀကီး ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ ဦး၀င္းသိန္းကေတာ့ မိမိတုိ႔အစုိးရမွာ ဖ်က္ဆီးခံရသည့္ဗလီ ျပဳျပင္ေရး ကူညီသြားမည္ျဖစ္ၿပီး ယခုလက္ရွိတြင္ မြတ္စလင္မ်ားအေနျဖင့္ အိမ္တစ္လံုးတြင္ စုးေပါင္း၀တ္ျပဳၾကရန္ အႀကံျပဳခဲ့သည္ဟု ဆုိသည္။

သူရဲသမိန္ရြာမွ ရြာသားအမ်ားစု၏ ေန႔စဥ္ဘ၀မွာ ပံုမွန္ျပန္ျဖစ္ေနပံုရေသာ္လည္း တင္းမာမႈမ်ားကေတာ့ တၿမံဳ႕ၿမံဳ႕ ဆက္လက္ရွိေနဆဲျဖစ္ကာ လူေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားမွာလည္း အုိးအိမ္စြန္႔ခြာ ထြက္ေျပးေနရသည္။ တုိင္းေဒသႀကီးအစုိးရက ဇြန္လ ၂၇ ရက္ေန႔တြင္ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ ၆ ဦးႏွင့္ မြတ္စလင္ ၄ ဦးပါ၀င္ေသာ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ေရး အဖြဲ႕ကုိ ဖြဲ႕စည္းေပးခဲ့သည္။ အဆုိပါအဖြဲ႕မွာ ရရွစ္အပါအ၀င္ အုိးအိမ္စြန္႔ခြာရသူမ်ား ျပန္လာသည့္အခါ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ ျပန္လည္အတူယွဥ္တြဲေနထုိင္ႏုိင္ေရး ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ျဖင့္ လူ႕အဖြဲ႕အစည္း ၂ ခုအၾကား ယံုၾကည္မႈတည္ေဆာက္ေရးကုိ ေဆာင္ရြက္ရမည္ ျဖစ္ေပသည္။

Ref: mmtimes

(Myanmar Times တြင္ ေဖာ္ျပထားသည့္ Sectarian tensions linger in the wake of mob attack ေဆာင္းပါးကုိ ေလးေမာင္မွ ဆီေလ်ာေအာင္ ဘာသာျပန္ဆုိသည္။)

June 30, 2016