ဇြန္ ၁၉၊ ၂၀၁၆
M-Media
– ၎တုိ႔၏ လူ႕အခြင့္အေရးမ်ားအတြက္ အၿမဲလုိလုိ ကာကြယ္ေျပာၾကားကာ မားမားမတ္မတ္ ရပ္တည္ေပးေနေသာ ၿဗိတိန္ လႊတ္ေတာ္အမတ္ ဂ်ိဳးေကာ့စ္ အသတ္ခံရမႈက ၿဗိတိန္ရွိ လူနည္းစုမ်ားကုိ တုန္လႈပ္ေျခာက္ျခားေစကာ ပူေဆြးေသာက ေရာက္ေစခဲ့သည္။
ႏွစ္ေပါင္း ၂၀ အတြင္း လႊတ္ေတာ္အမတ္တစ္ေယာက္ ပထမဆံုး လုပ္ႀကံခံရခဲ့သည့္ ထုိအျဖစ္အပ်က္တြက္ ၿဗိတိန္တစ္ႏုိင္ငံလံုးကလည္း ယူႀကံဳးမရ ျဖစ္ၾကရသည္။ အသက္ ၄၁ ႏွစ္အရြယ္ရွိ ဂ်ိဳးေကာ့စ္မွာ ကေလးႏွစ္ေယာက္မိခင္ျဖစ္ၿပီး ဆီးရီးယား ဒုကၡသည္မ်ားမွသည္ ပါလက္စတုိင္းအေရး တက္ႂကြလႈပ္ရွားသူမ်ားအထိ သူမႏွင့္အတူ အလုပ္တြဲလုပ္ခဲ့ေသာ အသင္းအဖြဲ႕မ်ားက သူမ၏ အနစ္နာခံ ေဆာက္ရြက္ခဲ့မႈမ်ားအတြက္ ခ်ီးက်ဴးဂုဏ္ျပဳခဲ့ၾကေလသည္။
ဘတ္တေလႏွင့္ စပန္ေဒသ၏ ေလဘာပါတီ လႊတ္ေတာ္အမတ္ျဖစ္သူ ေကာ့စ္မွာ ၾကာသာပေတးေန႔က သူမ၏ မဲဆႏၵနယ္ျဖစ္ေသာ ၀က္စ္႐ႈိင္းယားရြာရွိ ဘီရ္စေတာလ္ရပ္ကြက္တြင္ ဓား၊ ေသနတ္တုိ႔ျဖင့္ လုပ္ႀကံခံခဲ့ရသည္။ ထုိေနရာက သူမေမြးဖြားရာေဒသႏွင့္ ၅ မုိင္ေပ်ာ့ေပ်ာ့သာ ေ၀းေလသည္။
ႏုိင္ငံေရးသမားဘ၀တြင္ ေကာ့စ္က မတူကြဲျပားစြာညီညြတ္ေရး၊ ဆီးရီးယားပဋိပကၡဒဏ္ ခံစားရသူမ်ားအေရး၊ ကေလးဒုကၡသည္မ်ားအေရး၊ ဂါဇာကမ္းေျမႇာင္အား အစၥေရးက ပိတ္ဆုိ႔ထားမႈေၾကာင့္ အတိဒုကၡေရာက္ေနၾကေသာ ပါလက္စတုိင္းျပည္သူမ်ားအေရးႏွင့္ အစၥလာမ္ေၾကာက္ေရာဂါဒဏ္ ခံစားေနရသည့္ မြတ္စလင္မ်ားအေရး စသည္တုိ႔အတြက္ လႈပ္ရွားေဆာင္ရြက္ခဲ့ေလသည္။
“သူမဟာ နာမည္မႀကီးေပမယ့္ ၾသဇာႀကီးသူတစ္ေယာက္ပါ။ သူရဲ႕အသက္ရွင္သန္မႈက ညီညြတ္ေရး ျဖစ္ေစခဲ့သလုိ၊ သူ႕ရဲ႕ ေသဆံုးမႈကလည္း ညီညြတ္ေရးကုိ ျဖစ္ေစတာပါပဲ” ဟု ေကာ့စ္၏ မဲဆႏၵနယ္အတြင္းရွိ အိႏၵိယ ဂူဂ်ာရတ္နယ္ဖြားမ်ား လူ႕အဖြဲ႕အစည္းႏွင့္ ႏွီးႏြယ္ပတ္သက္ေနသူ ေရွ႕ေန ရာဇီယာ ဂ်ိဳဂီက ေျပာၾကားခဲ့သည္။
ေသာၾကာေန႔ညေနပုိင္းက အဂၤလန္ေျမာက္ပုိင္းရွိ ၿမိဳ႕ငယ္ေလးတစ္ၿမိဳ႕တြင္ ျပဳလုပ္ခဲ့သည့္ ဂ်ိဳးေကာ့စ္အတြက္ ေအာက္ေမ့ဖြယ္အခမ္းအနားကုိ တက္ေရာက္သူမ်ားတြင္ ဂ်ိဳဂီလည္း ပါ၀င္ခဲ့သည္။
“သူဟာ လူႀကိဳက္မမ်ားတဲ့ ကိစၥေတြ၊ လူေတြက လက္မထည့္ခ်င္ၾကတဲ့ ကိစၥေတြကုိ ေခါင္းခံေျဖရွင္း ေဆာင္ရြက္ေပးသူလည္းျဖစ္ပါတယ္”
လူ႕အဖြဲ႕အစည္းမ်ားအား ေပါင္းကူးေပးသူ
အဆုိပါ ေအာက္ေမ့ဖြယ္အခမ္းအနားကုိ အိႏၵိယမြတ္စလင္လူမႈဖူလံႈေရးအသင္းတြင္ ျပဳလုပ္ခဲ့ၿပီး ဘာသာေပါင္းစံု၊ လူ႕အဖြဲ႕အစည္းေပါင္းစံမွာ လူေပါင္းရာခ်ီ၍ တက္ေရာက္ခဲ့ၾကသည္။
ကြန္ဆာေဗးတစ္ႏုိင္ငံေရးသမားျဖစ္သူ ဆုိက္ယီဒါ ၀ါဆီက ေကာ့စ္မွာ “ႏႈတ္ဆိတ္ေနရသူမ်ား၏ အသံ” “အမုန္းခံရသူမ်ား၏ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္” ျဖစ္ၿပီး သူမဦးေဆာင္လႈပ္ရွားခဲ့သည့္ ကိစၥမ်ားအတြက္ ပါတီ၏ ကန္႔သတ္မႈေဘာင္ကုိ ေက်ာ္လြန္၍ပင္ ေဆာင္ရြက္ေပးေလ့ရွိခဲ့သည္ဟု ၎၏ ေအာက္ေမ့ဖြယ္မိန္႔ခြန္းတြင္ ထည့္သြင္းေျပာၾကားခဲ့သည္။
“ေဒသတြင္းနဲ႔ ေဒသျပင္ပက အစီအစဥ္ေတြ၊ စီမံကိန္းေတြမွာ ကၽြန္ေတာ္ဟာ ဂ်ိဳးနဲ႔ နီးနီးကပ္ကပ္ အလုပ္လုပ္ဖူးပါတယ္။ သူဟာ လူ႕အဖြဲ႕အစည္းမွာ ထင္ရွားသူတစ္ေယာက္ပါ။ လႈပ္ရွားမႈေတြကုိ တတ္ႏုိင္သေလာက္ သြားေရာက္ပါ၀င္ဖုိ႔ကုိ သူ႕ရဲ႕ အဓိကလုပ္ရမယ့္ကိစၥအေနနဲ႔ သတ္မွတ္ထားပါတယ္” ဟု ဘတ္ေလတြင္ လူငယ္အဖြဲ႕မ်ားႏွင့္ ေအာက္ေျခလုပ္ငန္းအဖြဲ႕မ်ားစြာကုိ ဦးစီးလုပ္ေဆာင္ေနသူ အဘ္ဒူလ္ ၀ါဂ်စ္ဒ္က ေျပာၾကားခဲ့သည္။
၀ါဂ်စ္ဒ္မွာ ေဒသတြင္း ထင္ရွားသည့္ စိတ္ပညာရွင္တစ္ေယာက္လည္းျဖစ္သည္။
“သူမဟာ ေပါင္းလုိ႔သင္းလုိ႔ေကာင္းတယ္။ ပြင့္လင္းတယ္။ ၿပီးေတာ့ နားလည္ခံစားေပးႏုိင္သူလည္း ျဖစ္ပါတယ္။ သူနဲ႔ သေဘာထားခ်င္း မတုိင္ဆုိင္ရင္ေတာင္မွ စိတ္ရွည္လက္ရွည္နားေထာင္ေပးပါတယ္”
ေကာ့စ္မွာ လူ႕အဖြဲ႕အစည္းမ်ားၾကား ေပါင္းကူးေပးမႈကုိ အဓိကအာ႐ံုစုိက္လုပ္ေဆာင္ကာ၊ ဘတ္တေလေဒသတြင္း အၾကမ္းဖက္သံသယျဖင့္ ဖမ္းဆီးမႈတစ္ခ်ိဳ႕ ျပဳလုပ္ခဲ့ၿပီးေနာက္ ေဒသအား အၾကမ္းဖက္၀ါဒေဖာက္ဖြားရာျဖစ္သည္ဆုိေသာ ထင္ျမင္ယူဆခ်က္မ်ားကုိ ေခ်ဖ်က္ရန္ ႏွစ္ျမႇဳပ္လုပ္ေဆာင္ေနသူတစ္ဦး ျဖစ္သည္ဟုလည္း ၀ါဂ်စ္ဒ္က ေျပာၾကားခဲ့သည္။
ႏုိင္ငံသားေကာင္းတစ္ေယာက္ ဆံုး႐ံႈးမႈအတြက္ ႏုိင္ငံသားတုိင္းက ပူေဆြး၀မ္းနည္းေနၾကခ်ိန္ ေကာ့စ္အား သတ္ျဖတ္ခဲ့သူ အသက္ ၅၂ ႏွစ္အရြယ္ ေသာမက္စ္ မာအီရ္ကုိ တရား႐ံုးတြင္ နာမည္ေမးသည့္အခါ “ငါ့နာမည္က သစၥာေဖာက္ေတြရဲ႕ ေသမင္းကြ။ ၿဗိတိန္ လြတ္ေျမာက္ပါေစ” ဟု ေျဖၾကားခဲ့သည္။
ေကာ့စ္အား သတ္ျဖတ္သည့္အခ်ိန္တြင္ ၎က Britain First ဟု ဟစ္ေႂကြးခဲ့ေၾကာင္း သတင္းမ်ားက ေဖာ္ျပၾကသည္။ Britain First ဆုိသည္မွာ အဂၤလန္ရွိ လက္ယာစြန္းေရာက္ အဖြဲ႕အစည္းတစ္ခုျဖစ္ၿပီး “စည္း႐ုိးထုိးအဖြဲ႕” ဟု ၎တုိ႔ကိုယ္ကုိ သမုတ္ထားသည္။
ေကာ့စ္၏ ေနာက္ဆံုး စည္း႐ံုးလႈပ္ရွားမႈမ်ားထဲမွ တစ္ခုမွာ ၿဗိတိန္အေနျဖင့္ ဥေရာပသမဂၢမွ မထြက္ေရးျဖစ္သည္။ သူမကေတာ့ ဇြန္လ ၂၃ ရက္ေန႔တြင္ ျပဳလုပ္မည့္ ဥေရာပသမဂၢမွ ထြက္ေရး၊ မထြက္ေရး လူထုဆႏၵခံယူပြဲမတုိင္မီ တစ္ပတ္အလုိတြင္ အသတ္ခံခဲ့ရသည္။
“သူက လက္ယာစြန္းေရာက္ အၾကမ္းဖက္၀ါဒကုိ ဆန္႔က်င္သူပါ။ ေနာက္ၿပီး အစုိးရရဲ႕ အၾကမ္းဖက္ တန္ျပန္တန္ဖ်က္ေရး မဟာဗ်ဴဟာျဖစ္တဲ့ Prevent ဟာ အစၥလာမ့္မစ္အၾကမ္းဖက္၀ါဒလုိ႔ သမုတ္ခံထားရတဲ့ ကိစၥကုိသာ အာ႐ံုစုိက္လုပ္ေဆာင္တာျဖစ္ၿပီး လူ႕အဖြဲ႕အစည္းမွာ သင္းကြဲေစတယ္လုိ႔ ထင္ျမင္ယူဆထားသူလည္း ျဖစ္ပါတယ္” ဟု ၀ါဂ်စ္ဒ္က ထပ္ေလာင္းေျပာၾကားခဲ့သည္။
ကမၻာလံုးဆုိင္ရာ ျပႆနာ
သူမ မကြယ္လြန္ခင္ ၂ လအရင္ ဧၿပီလက ေကာ့စ္မွာ ၿဗိတိန္လႊတ္ေတာ္တြင္ ဆီးရီးယားအေရးႏွင့္ပတ္သက္၍ ဂ႐ုဏာသက္ဖြယ္ေကာင္းသည့္ မိန္႔ခြန္းတစ္ခုကုိ ေျပာၾကားခဲ့ၿပီး ၿဗိတိန္အစုိးရေနျဖင့္ ကေလးဒုကၡသည္မ်ားကုိ လက္ခံရန္ တုိက္တြန္းခဲ့သည္။
“ဘယ္ကေလးမ်ိဳးမွ မႀကံဳေတြခဲ့ရဘူးတဲ့ အေျခအေနမ်ိဳးေတြကုိ အဲဒီကေလးေတြက ေတြ႕ႀကံဳခံစားေနရပါတယ္။ ၿပီးေတာ့ ကၽြန္မရဲ႕ သားသမီးရတနာေလး ၂ ေယာက္သာ ဒီလုိႀကံဳေတြ႕ရမယ္ဆုိရင္ အဲဒီငရဲတြင္းထဲကေန သူတုိ႔ေလးေတြကို ဆြဲထုတ္ဖုိ႔ ကၽြန္မ အသက္စြန္႔ရလည္း မမႈပါဘူး” ဟု ေကာ့စ္က ေျပာၾကားခဲ့သည္။
‘ေယာ့ခ္႐ႈိင္းယား ဆီးရီးယားအသင္း’ က ေကာ့စ္မွာ ဆီးရီးယားျပည္သူမ်ား၏ ဒုကၡသုကၡမ်ားကုိ မီးေမာင္းထုိးျပေသာ လႊတ္ေတာ္အမတ္ အနည္းငယ္ထဲမွ တစ္ဦးျဖစ္သည္ဟု ေျပာၾကားခဲ့သည္။
“သူမဟာ ေလယာဥ္မပ်ံသန္းရဇုန္ သတ္မွတ္ေပးဖုိ႔ ေဆာ္ၾသခဲ့သူျဖစ္ၿပီး၊ ဆီးရီးယားသမၼတ ဘာရွာ အလ္အာဆဒ္ကို ဆန္႔က်င္တဲ့ဘက္မွာ ခုိင္မာစြာရပ္တည္ဖုိ႔ ၿဗိတိန္အစုိးရကုိလည္း တုိက္တြန္းခဲ့သူပါ။ ၿပီးေတာ့ ခုိကုိးရာမဲ့ ကေလးဒုကၡသည္ေတြကုိ ေထာက္ပံ့အားေပးဖုိ႔၊ ဆီးရီးယားက အ၀ုိင္းခံထားရတဲ့ေဒသေတြမွာ ေလေၾကာင္းကေန အကူအညီေတြ ခ်ေပးဖုိ႔ ပါလီမန္မွာ စည္း႐ံုးလႈံ႕ေဆာ္မႈေတြလည္း ျပဳလုပ္ခဲ့ပါတယ္” ဟု အသင္း၏ ေျပာေရးဆုိခြင့္ရွိသူ ဇာကီ ကဖ္ အလ္-ဂါဇာလ္က ေျပာၾကားခဲ့သည္။
“သူဟာ မ်က္ႏွာျမင္ခ်င္ခင္ပါေစဆုိတဲ့ ဆုေတာင္းနဲ႔ ျပည့္သူတစ္ေယာက္ပါ။ သူမရဲ႕ ေျပာင္ေျမာက္တဲ့ လူသားဆန္မႈကုိလည္း တစ္သက္လံုး အမွတ္ရေနၾကမွာပါ။ ဂ်ိဳးဟာ ႀကီးက်ယ္တဲ့ သမုိင္းေကာင္းတစ္ခုကုိ ထားသြားခဲ့ၿပီး၊ ဘယ္ေတာ့မွ အေမ့ခံရမယ့္ လူမ်ိဳးလည္း မဟုတ္ပါဘူး”
ေကာ့စ္မွာ ၿဗိတိန္ပါလီမန္ရွိ ပါလက္စတိုင္းအေရး ေဆာင္ရြက္ေနေသာ အဖြဲ႕မ်ားတြင္ တက္ႂကြစြာ ပါ၀င္ေဆာင္ရြက္ေနသူျဖစ္သည္ဟု သူမ၏ ၀ဘ္ဆုိက္တြင္ ေဖာ္ျပထားမႈအရ သိရသည္။
“အခမ္းအနားေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားမွာ ကၽြန္ေတာ္ဟာ ဒီကိစၥအတြက္ သူနဲ႔ မွ်ေ၀ေျပာၾကားခြင့္ ရခဲ့ပါတယ္။ သူမဟာ ပါလက္စတုိင္းအတြက္ ဂ႐ုဏာအျပည့္နဲ႔ ေဆာင္ရြက္ေနသူတစ္ယာက္ပါ။ ပါလက္စတုိင္း ကေလးငယ္ေတြ ဖမ္းဆီးခံရတာ၊ ဂါဇာကမ္းေျမႇာင္ ပိတ္ဆုိ႔ခံရတာ၊ အစၥေရးကုိ သပိတ္ေမွာက္ခြင့္၊ အျခားကိစၥေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးလည္း ေထာက္ျပေ၀ဖန္မႈေတြ ျပဳလုပ္ခဲ့ပါတယ္” ဟု ပါလက္စတုိင္း ေသြးစည္းညီညြတ္ေရးလႈပ္ရွားမႈအဖြဲ႕၏ ဥကၠဌျဖစ္သူ ဟုဂ်္ လန္နင္းက ေျပာၾကားခဲ့ေလသည္။
“သူမ အသတ္ခံရမႈဟာ သူမရဲ႕ မိသားစုနဲ႔ သူငယ္ခ်င္းမိတ္ေဆြအတြက္သာမက သူမ တက္ႂကြလႈပ္ရွားစြာ ေဆာင္ရြက္ေနတဲ့ ကိစၥေတြအတြက္ အစားထုိးမရတဲ့ ဆံုး႐ံႈးမႈပါပဲ။ သူဟာ လူတုိင္း လြမ္းဆြတ္သတိရေနမယ့္ ၾကယ္တစ္ပြင့္ပါ”
ၿဗိတိန္မြတ္စလင္ေကာင္စီအႀကီးအကဲ ႐ွဴဂ်ာ ရွာဖီကေတာ့ ေကာ့စ္၏ လႈပ္ရွားေဆာင္ရြက္မႈမ်ားက “ျပည္တြင္းႏွင့္ ျပည္ပရွိ ျပည္သူေျမာက္မ်ားစြာအတြက္ အျပဳသေဘာေဆာင္သည့္ သက္ေရာက္မႈမ်ား ရွိခဲ့သည္” ဟု မွတ္ခ်က္ျပဳခဲ့ေလသည္။
Ref: Aljazeera
(Aljazeera တြင္ ေဖာ္ျထားသည့္ Jo Cox: Minority communities pay tribute to slain UK MP ေဆာင္းပါးကုိ ေလးေမာင္မွ ဆီေလ်္ာေအာင္ ဘာသာျပန္ဆုိသည္။)
