မတ္ ၂၈၊ ၂၀၁၄
M-Media
ဘာသာျပန္- မင္းထြဋ္ေကာင္း
လက္ရိွအခါသမယ၌ ျမန္မာ့အထူးေကာ္မရွင္ တစ္ရပ္မွ ေရးဆဲြေနေသာ မ်ိဳးေစာင့္ ဥပေဒမူၾကမ္း အတည္ျပဳခံရလွ်င္ လူနည္းစု၀င္တို႔၏ အခြင့္အေရးမ်ားမွာ ႀကီးႀကီးမားမား ထိခုိက္လာဖြယ္ ရိွသည္။ ဤလအေစာပိုင္းက သမၼတ ဦးသိန္းစိန္သည္ ဥပေဒႏွစ္ရပ္ကို မူၾကမ္းေရးဆြဲရန္ ေကာ္မရွင္တစ္ခု ဖြဲ႕စည္းခဲ့ေၾကာင္း လႊတ္ေတာ္ေျပာခြင့္ရပုဂၢိဳလ္မွ ဆိုသည္။ ၎တို႔အနက္ တစ္ခုသည္ ဘာသာေရးကူးေျပာင္းျခင္း အေပၚတင္းၾကပ္မႈႏွင့္ သက္ဆိုင္ၿပီး ေနာက္တစ္ခုမွာ လူဦးေရတိုးပြားႏႈန္း ထိန္းခ်ဳပ္ေရးႏွင့္ သက္ဆိုင္သည္။
ထိုေကာ္မရွင္အား ဖြဲ႕စည္း ဖန္တီျခင္း၌ ဘာသာေရးႏွင့္ ပတ္သက္၍ တရား၀င္ အသိေပးခ်က္မ်ား မရိွေသာ္လည္း ယင္းဥပေဒ ႏွစ္ရပ္ စလံုးမွာ ျပည္္တြင္းက လူနည္းစု၀င္ မြတ္စ္လင္မ္ လူ႔အဖြဲ႕အစည္းအား ဦးတည္ထားသည္။ ပ႒မဥပေဒတြင္ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ အမ်ဳိးသမီးမ်ား အစၥလာမ္ဘာသာသို႔ ကူးေျပာင္းျခင္းကို အျပင္းစား ကန္႔သတ္မည္ ျဖစ္ၿပီး၊ ဒုတိယဥပေဒတြင္ မြတ္စ္လင္မ္ အိမ္ေထာင္စုမ်ားကို ကေလး ၂ ဦးထက္ ပိုမယူရန္ ကန္႔သတ္မည္ျဖစ္၏။
ဗမာ့လူ႔အသိုင္းအ၀ိုင္း၏ သေဘာထားကို ပြင့္လင္းျမင္သာေသာ နည္းစဥ္ျဖင့္ ေကာ္မရွင္မွ ေမးျမန္းမည္ဟု ဆိုသည္။ မည္သည့္ အဆိုျပဳခ်က္မဆို ဖြဲ႕စည္းပံု အေျခခံဥပေဒ၊ အယူ၀ါဒ အမ်ဳိးမ်ဳိး၊ အမ်ဳိးသားညီညြတ္ေရး၊ ျမန္မာ့ယဥ္ေက်းမႈႏွင့္ ကိုက္ညီရမည္၊ အျခားႏိုင္ငံမ်ားမွ စည္းမ်ဥ္း စည္းကမ္းခ်က္မ်ားကိုလည္း လုပ္ငန္းစဥ္အတြင္း ထည့္သြင္း သံုးသပ္မည္ဟု တရား၀င္အသိေပးထုတ္ျပန္ထားသည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံရိွ ေနရာေဒသ အမ်ားအျပား၌ က်ယ္ျပန္႔ေနေသာ မြတ္စ္လင္မ္ ဆန္႔က်င္ေရး၏ ျပင္းထန္သည့္အေျဖကို ေကာ္မရွင္၌ ေတြ႕ရေပသည္။ လူတစ္သန္း၏ ဆႏၵျပဳလက္မွတ္ျဖင့္ ဗုဒၶဘာသာ အမ်ဳိးသားေရး၀ါဒီ သံဃာတို႔၏ လူထုအၾကား ဥပေဒျပဳေရး တြန္းတိုက္မႈမွာ ထင္ထင္ရွားရွား ျဖစ္လာ၏။ မြတ္စ္လင္မ္ပိုင္ ေစ်းဆိုင္မ်ားအေပၚ ဗုဒၶဘာသာ၀င္တို႔၏ သပိတ္ေမွာက္မွာလည္း ခ်က္ျခင္းျမွင့္တက္လာေနသည္။
မြတ္စ္လင္မ္ဆန္႔က်င္ေရးလႈပ္ရွားမႈမ်ားက ျမန္မာျပည္အလယ္ပိုင္းတြင္ အဓိကရုဏ္းမ်ားကို ျဖစ္ပြားသြားေစသည္။ အလားတူစြာပင္ အစိုးရဖက္မွ ဘဂၤါလီဟု ရည္ညႊန္းေလ့ရိွေသာ ႏိုင္ငံမဲ့ ရိုဟင္ဂ်ာမ်ားအေပၚ ခံစားခ်က္ နက္ရိႈင္းမႈက ဘဂၤလားေဒ့ရွ္နယ္စပ္ တစ္ေလွ်ာက္ရိွ ႏိုင္ငံအေနာက္ပိုင္း ရခိုင္ျပည္နယ္ အတြင္း ဖိအားႀကီးမားေစခဲ့သည္။ ညွင္းဆဲခံ ရိုဟင္ဂ်ာမ်ားသည္ အေရွ႕အာရွ အတြင္း အခ်ဳိ႕တဲ့ဆံုးႏွင့္ စြန္႔ပစ္ခံလူတန္းစား တစ္ရပ္ ဟု ဆိုေကာင္းဆိုႏိုင္ေပမည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ႏိုင္ငံေရးအရ ေပါက္ကြဲမႈ ထပ္မံ မေတြ႕ရေသး။ အစိုးရဖက္မွႏိုင္ငံေရးသမားေရာ အတိုက္အခံဖက္မွ ႏိုင္ငံေရးသမားမ်ားပါ မြတ္စ္လင္မ္မ်ား အေရး အေပၚ စူးစိုက္ရပ္တည္သည့္ လူဟူ၍ မေတြ႕ရေသး။ ဤမြတ္စ္လင္မ္ ဆန္႔က်င္ေရးလႈပ္ရွားမႈမွာ – အေနာက္တိုင္းေဒသ အမ်ားစုမွ စိုးရိမ္ေနၾကသည့္ အၾကမ္းဖက္ ၀ါဒ သို႔မဟုတ္ အျခားအခ်က္မ်ား ပါ၀င္ေသာ အေရွ႕အလယ္ပိုင္းရိွ အာရပ္တို႔၏ အံုၾကြမႈမ်ားမွ ျမစ္ဖ်ားခံလာသည္ မဟုတ္။
စင္စစ္မွာေတာ့ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ ဗမာလူမ်ဳိးတို႔ အၾကား အျမစ္တြယ္ေနသည့္ ခံစားခ်က္ အက္ေၾကာင္း ႏွင့္ ၎တို႔ယဥ္ေက်းမႈအတြင္းရိွ ႀကီးႏိုင္ငယ္ညွင္းစရိုက္ ထၾကြလာမႈပင္ျဖစ္သည္။ ထိုအခ်က္သည္ ၁၉ ရာစု အဂၤလိပ္-ျမန္မာ စစ္ပြဲ သံုးႀကိမ္ျဖစ္ပြားမႈမွ ဂယက္ရိုက္လာခဲ့သည္။ ၿဗိတိသွ်ကိုလိုနီေခတ္က အိမ္နီးခ်င္းအိႏိၵိယမွ လူမ်ားကို ပရမ္းပတာ ေျပာင္းေရႊ႕၀င္ေရာက္ အေျခခ်ေစျခင္း၊ ကပ္လ်က္ရိွေနေသာ တရုတ္၊ အိႏိၵယ ႏွင့္ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္၏ လူဦးေရေဖာင္းပြ စိမ့္၀င္လာျခင္းတို႔၌ အေျခတည္ေနေပသည္။
၁၉၆၀ ခုႏွစ္မ်ား အတြင္း အမ်ဳိးသားေရးေခါင္းေဆာင္ေဟာင္းျဖစ္ေသာ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေန၀င္းသည္ အိမ္နီးခ်င္းတို႔၏ လႊမ္းမိုးလာမႈကို ကာကြယ္ရန္ ျမန္မာ့လူဦးေရ တိုးပြားေတာင့္တင္းလာေရး အစိုးရအဖြဲ႕၏ အဆိုကို သေဘာတူ လက္ခံမႈ မျပဳဘဲ တရား၀င္ ပဋိသေႏၶ ဖ်က္ခ်ျခင္းကို တားျမစ္ပိတ္ပင္ခဲ့သည္။ ၎တို႔မွ အယူသည္းလြန္းေသာ္လည္း ဟုတ္တိပတ္တိ အက်ဳိး မျဖစ္ထြန္းလွသည့္ အေျခအျမစ္မဲ့ျမန္မာ့ ယဥ္ေက်းမႈအခ်ဳိ႕ႏွင့္ ပတ္သက္၍ ျပည္ပေလ့လာသူ မ်ားစြာ အဖို႔ အျငင္းပြားစရာျဖစ္ခဲ့သည္။
ဤကမ္ပိန္းအား ဦးေဆာင္ေနေသာ ဗုဒၶသံဃာတို႔၏ သရုပ္သကန္ကို ခန္႔မွန္း တြက္ဆ မရႏိုင္ေခ်။ ဘာသာေရးျပႆနာ အျဖစ္ အခြံစြပ္ ပံုေဖာ္ေနေသာ ဘုန္းေတာ္ႀကီး တစ္ပါး၏ေၾကျငာေျပာဆိုခ်က္ႏွင့္ စပ္လ်ဥ္း၍ ဗမာလူမ်ုဳိး အသိုင္းအ၀ိုင္း၌ လူသိရွင္ၾကား ေ၀ဖန္ႏိုင္သူမွာ လက္တစ္ဆုပ္စာမွ်သာ ရိွေန၏။ ဗမာလူမ်ဳိးတို႔၏ ဘုန္းႀကီး ၀ါဒႏွင့္ႏိႈင္းစာလွ်င္ အေမရိကန္ရိွ လက္်ာယိမ္း အစြန္းေရာက္ ခရစ္ယာန္မ်ားပင္လွ်င္ အေမရိကန္ႏိုင္ငံေရးၾသဇာေအာက္၌ ေသးႏုပ္ေန ရသည္။ ၂၀၀၈ ဖြဲ႕စည္းပံု အေျခခံ ဥပေဒက အမ်ဳိးသား စည္းလံုးညီညြတ္မႈ၊ စာရိတၱ ႏွင့္ လူထုေကာင္းက်ဳိးကို ေရွ႕ရႈလ်က္ အျခားဘာသာ တရားတို႔၏ က်င့္သံုးခြင့္မ်ားအား ေလးစားၾကရမည္ဟု သီအိုရီအရသာ ဆိုထားပါသည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ ၂၀၁၁ ခုႏွစ္ မတ္လကတည္းက စစ္တပ္တစ္ပိုင္း အရပ္သား တစ္ပိုင္း အစိုးရကို ဖန္တီး၍ ျပည္ေထာင္စု သမၼတျမန္မာႏိုင္ငံေတာ္ အျဖစ္ ေၾကျငာၿပီး ထင္ရွားစြာ လွမ္းထြက္လာခဲ့သည္။ စစ္တပ္၏ တိုက္ရိုက္အုပ္ခ်ဳပ္မႈအဆံုးသတ္ၿပီး အလြန္တိုေတာင္းေသာ ကာလတစ္ရပ္အတြင္း အစိုးရႏွင့္ျပည္သူတို႔ အၾကား ကြာဟခ်က္က မခန္႔မွန္းႏိုင္ေလာက္ေအာင္ က်ယ္ျပန္႔ေနရာယူသြားခဲ့သည္။
ႏိုင္ငံေရးတံခါးဖြင့္၏။ ဆင္ဆာကိစၥ စခန္းသိမ္းသြား၏။ လြတ္လပ္စြာ စုေ၀းခြင့္ ေပး၏။ အလုပ္သမားသမဂၢမ်ားလည္း ဖြဲ႕စည္းႏိုင္ခဲ့၏။ ဗဟု၀ါဒ၏အစပ်ဳိးမႈ ထင္ရွားလာ၏။ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးႏွင့္တရား ဥပေဒျပဳေရး က႑တို႔ အၾကားရိွ ျခားနားခ်က္အေၾကာင္း ေဖာ္ထုတ္ေျပာဆိုမႈကိုလည္း လက္ေတြ႕ျမင္ရ၏။ သို႔ေသာ္ လူမ်ားစု ဗုဒၶဘာသာ ဗမာမ်ားႏွင့္ လူနည္းစု၀င္ တိုင္းရင္းအုပ္စုမ်ား အၾကား ျပႆနာမ်ားက ရိွေနဆဲ။ မွန္သားျပင္မ်က္ႏွာၾကက္မ်ား (အထက္မွ ေစာင့္ၾကပ္ ထိန္းခ်ဳပ္ျခင္းမ်ား) က ႀကီးစိုးေနဆဲ သာမက လူမ်ဳိးႏွင့္ ဘာသာေရးဆိုင္ရာ လူနည္းစု၀င္မ်ား အဖို႔ ရဟန္း သံဃာမ်ားသည္ ေတာအုပ္ သို႔မဟုတ္ လူသူ ကင္းေ၀းရာ ၀န္းက်င္၌ ဘာ၀နာ တရားပြားမ်ား၍ ဓမၼတရားရွာေဖြက်င့္ႀကံျခင္း ကဲ့သို႔ မိမိတို႔ဘာသာတရားမ်ားတြင္ မရိွေသာ ဒ႑ာရီဆန္စြာထူးျခားသည့္ ဗုဒၶ၀ါဒလမ္းစဥ္အေပၚ အေနာက္တိုင္းသား မ်ားစြာတို႔က အလြန္ေလးစား ၾကည္ညိဳၾက၏။ ၿခံဳငံုဆိုရလွ်င္ ဗုဒၶဘာသာ၀င္မ်ားထံ၌ ဘာသာေရးအရ စစ္ဆင္မႈသည္ မရိွခဲ့၊ ဗုဒၶစာေပမ်ားမွာလည္း ခႏၱီစ တရားႏွင့္ လူသား၀ါဒမ်ားျဖင့္သာ ထံုမႊမ္းေနခဲ့၏။ သို႔တေစ ယင္း အခ်က္အလက္မ်ားကိုသာၾကည့္၍ အာရွသမိုင္းကို သံုးသပ္ျခင္းသည္ ေတာင္ကုန္းေပၚမွ ဓမၼသဘင္အားျဖင့္ အေနာက္တိုင္း ဥေရာပစစ္ပြဲမ်ား သမိုင္းအား သံုးသပ္ျခင္းႏွင့္ အလားသ႑ာန္ တူညီေနေပသည္။
ျမန္မာ၊ သီရိလကၤာ၊ ထိုင္း၊ ဗီယက္နမ္၊ တရုတ္၊ ဂ်ပန္ ႏွင့္ ကိုးရီးယားရိွ ဗုဒၶဘာသာသံဃာမ်ားသည္ ႏိုင္ငံေရး အခန္းက႑မ်ား၌လည္ေကာင္း၊ ရံဖန္ရံခါ ႏိုင္ငံေရး ကစားကြက္ခင္း အၾကမ္းဖက္မႈမ်ား၌ လည္းေကာင္း ပါ၀င္ခဲ့ၾကၿပီးျဖစ္သည္။ သို႔ျဖစ္၍ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္း လက္ရိွ ဘာသာေရးဖိႏွိပ္မႈ အေျခအေနမ်ားမွာ အသစ္ျဖစ္တည္ျခင္း မဟုတ္၊ သို႔ေသာ္လည္း အလြန္ပင္ ရုပ္ပ်က္ဆင္း ပ်က္ႏိုင္လွသည္။ အေၾကာင္းကား အစိုးရမွ တာ၀န္ယူထားေသာ ဒီမိုကေရစီ နည္းက်ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈ အႏွစ္သာရမ်ားကို အျမစ္မွ လွန္ေနျခင္းေၾကာင့္ ျဖစ္ေပသည္။
ျမန္မာ့ရာဇ၀င္တစ္ေလွ်ာက္ ခမ္းနားထည္၀ါခ်က္ တစ္ခုျဖစ္ေသာ အမ်ဳိးသမီး အခြင့္အေရးမ်ားကို ၎တို႔က အတြင္းက်က် ထိန္းခ်ဳပ္လိုလ်က္ရိွေနသည္။ လူမ်ဳိးေရး၊ ဘာသာေရးလူ႔ အစုအေ၀းအၾကား မုန္းတီးမႈႏွင့္အၿငိဳးအာဃာတကို ျဖစ္ေပၚေစႏိုင္ေသာ ဘာသာေရး လူမ်ဳိးေရးဆိုင္ရာ မည္သည့္ ခြဲျခားခ်ဳိးႏိွမ္ကိုမွ် မျပဳလုပ္ရဟု အေျခခံဥပေဒက ျပ႒ာန္းထား၏။
သို႔ျဖစ္ရာ အသစ္ဖန္တီးလိုက္ေသာ ေကာ္မရွင္သည္ တရုတ္ျပည္၏ “မိသားစုတစ္စုလွ်င္ ရင္ေသြး တစ္ဦးသာယူေရး” ေပၚလစီကို လက္ကိုင္ရန္ ဒိြဟ မရိွၿပီ။ သို႔ပင္သို႔ျငား အာဏာရွင္စံနစ္က်င့္သံုးေသာ တရုတ္ႏိုင္ငံသည္ပင္လွ်င္ ဤမူ၀ါဒကို လူနည္းစု၀င္မ်ားအေပၚ ကြက္ၾကားမိုး မရြာခဲ့။ (တစ္ႏို္င္ငံလံုးအတိုင္းအတာႏွင့္ ျဖစ္၏)။ ရာဇ၀င္၌ ဘာသာေရး၊ လူမ်ဳိးေရးႏွင့္ မကင္းလြတ္ေသာ အလားတူ စိတ္ပ်က္ဖြယ္သာဓကမ်ားစြာ ရိွခဲ့ၿပီ။ ဘယ္အရာတစ္ခုမွ် ေကာင္းက်ဳိးျဖစ္ထြန္းမႈ မရိွခဲ့ပါေလ။
ဤျပႆနာကို လာမည့္ ၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲ (ႏွင့္) မြတ္စ္လင္မ္ဆန္႔က်င္ေရး အေရၿခံဳ၍ အားေပးေထာက္ခံမႈ အရယူမည့္ ေခါင္းေဆာင္ အသီးသီးတို႔၏ေနရာယူမႈတို႔က ထပ္မံ ရႈပ္ေထြးေစဦးမည္ျဖစ္သည္။ အကယ္၍ ၂၀၁၄ သန္းေခါင္စာရင္း ရလဒ္မ်ားက ေနာက္ဆံုးေကာက္ယူခဲ့သည့္ ၁၉၈၃ ခုႏွစ္ထက္ ဗုဒၶဘာသာ၀င္မဟုတ္သူ လူဦးေရ အဆမတန္ က်ယ္ျပန္ ႔မ်ားျပားေနပါလွ်င္ အသြင္ကူးေျပာင္းေရး ကာလ၏မလံုၿခံဳမႈက ပိုမိုဆိုး၀ါးျပင္းထန္လာေပဦးမည္။
ဘာသာေရးလူမ်ဳိးေရး တင္းမာမႈတို႔၏ ေလာင္စာျဖစ္မလာေအာင္ အာဏာပိုင္ႏွင့္အရပ္ဖက္လူ႔အဖြဲ႕အစည္းမ်ားမွ သန္းေခါင္စာရင္းရလဒ္မ်ားကို က်င္လည္ထိေရာက္စြာ ကိုင္တြယ္ဖို႔လိုသည္။ ျမန္မာ့လြတ္လပ္ေရးအဓြန္႔ရွည္ရန္၊ ဗမာ့ယဥ္ေက်းမႈထိန္းသိမ္းရန္အတြက္ အမ်ဳိးသားေရး၀ါဒက အေရးႀကီးသည္ဟူေသာအဆိုကို ဒီမိုကေရစီနည္းလမ္းမက်ေသာ လူမႈေရးအစဥ္အလာႏွင့္လႈပ္ရွားမႈမ်ားအားျဖင့္ ၿဖိဳလွဲႏိုင္လိမ့္မည္ မဟုတ္။ အေမွ်ာ္အျမင္ႀကီးစြာ ႏွီးေႏွာတိုင္ပင္မႈ ႀကီးစိုးလာမွသာလွ်င္ ပန္းတိုင္ေရာက္ေတာ့မည္ဟု ျပည္ပေလ့လာသူမ်ားက ေမွ်ာ္လင့္ႏိုင္ပါေတာ့သည္။
=====================
Asia Times မွ David I Steinberg ၏ သံုးသပ္ခ်က္ေဆာင္းပါးျဖစ္ေသာ Laws enforce discrimination in Myanmar ကို ‘မင္းထြဋ္ေကာင္း ‘ မွ ျမန္မာလိုဆီေလ်ာ္ေအာင္ ျပန္ဆိုထားျခင္းျဖစ္သည္။
David I Steinberg သည္ ေဂ်ာ့ဂ်္ေတာင္းတကၠသိုလ္၊ ႏိုင္ငံျခားေရးရာဌာနမွ အာရွေရးရာ ဂုဏ္ထူးေဆာင္ ဧည့္ပါေမာကၡတစ္ဦး၊ ၎အျပင္ ဂၽြန္စ္ေဟာ့ပ္ကင္းစ္ တကၠသိုလ္၊ အဆင့္ျမင့္ႏိုင္ငံတကာေရးရာဘာသာရပ္အတြက္ ဧည့္သည္ေတာ္ပညာရွင္တစ္ဦး ျဖစ္သည္။
