News @ M-Media

Blog

  • ေႁမြပါလည္းဆံုး သားလည္းဆံုးမယ့္ ကခ်င္ျပည္သူေတြ (သုိ႔မဟုတ္) ျမန္မာႏုိင္ငံက ေနာက္ထပ္ အေျခအေနဆုိးတစ္ခု

    ေႁမြပါလည္းဆံုး သားလည္းဆံုးမယ့္ ကခ်င္ျပည္သူေတြ (သုိ႔မဟုတ္) ျမန္မာႏုိင္ငံက ေနာက္ထပ္ အေျခအေနဆုိးတစ္ခု

    ဒီဖင္ဘာ ၁၁၊ ၂၀၁၈
    M-Media

    ကမၻာႀကီးက ႐ုိဟင္ဂ်ာျပႆနာကုိ အာ႐ံုစုိက္ေနၾကတဲ့အခ်ိန္ ျမန္မာစစ္တပ္ဟာ ေနာက္ထပ္လူမ်ိဳးစုတစ္ခုကို ပစ္မွတ္ထားေနတယ္လုိ႔ သတင္းေတြ ထြက္လာပါတယ္။

    အုိးအိမ္စြန္႔ခြာ ထြက္ေျပးရသည့္ ကခ်င္ျပည္သူမ်ား ေနထုိင္ရသည့္ စခန္းတစ္ခု

     

    – ရက္စက္ၾကမ္းၾကဳတ္မႈေတြေၾကာင့္ မေကာင္းသတင္းနဲ႔ နာမည္ႀကီးတဲ့ အမွတ္ (၃၃) ေျချမန္တပ္မဟာ လက္ရွိ ျမန္မာႏုိင္ငံေျမာက္ပုိင္းက ကခ်င္ျပည္နယ္မွာ ျပန္လည္ တပ္စြဲထားပါတယ္။

    အေမရိကန္ ဘ႑ာေရးဌာနကေန ပိတ္ဆုိ႔မႈေတြ ျပဳလုပ္ထားတဲ့ အဲဒီတပ္မဟာ ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္က ရခုိင္ျပည္နယ္ေျမာက္ပုိင္းမွာရွိတဲ့ ႐ုိဟင္ဂ်ာ ၇ သိန္းေက်ာ္ကုိ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ဖက္ ထြက္ေျပးေအာင္ လုပ္ေဆာင္ခဲ့တဲ့အဖြဲ႕လည္း ျဖစ္ပါတယ္။

    ဒီတပ္မ စခန္းခ်ရာ ေဒသတုိင္းမွာ လူ႕အခြင့္အေရးခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြျဖစ္တတ္တယ္လုိ႔ ေဒသတြင္း အကူအညီေပးေရး လုပ္သားေတြက ဖြင့္ဟၾကပါတယ္။ ၂၀၁၇ ခုႏွစ္ စက္တင္ဘာလနဲ႔ အခုႏွစ္ၾသဂုတ္လေတြမွာ ရခုိင္ျပည္နယ္က ရြာသားေတြကုိ တရားလက္လြတ္သတ္ျဖတ္မႈ၊ ဖမ္းဆီးေထာင္ခ်မႈ၊ လိင္အၾကမ္းဖက္မႈ၊ ပစ္ခတ္သတ္ျဖတ္မႈနဲ႔ ေမာင္းထုတ္မႈေတြကုိ က်ဴးလြန္ခဲ့တာဟာလည္း ဒီတပ္မက စစ္သားေတြ ျဖစ္ပါတယ္။

    “ဒီလုိလုပ္ရပ္ေတြဟာ ကခ်င္ျပည္သူေတြနဲ႔ မစိမ္းေတာ့ပါဘူး။ ဒီေဒသေတြက တပ္မ ၃၃ ရဲ႕ ရွည္လ်ားတဲ့သမုိင္းေၾကာင္းမွာ ေသြးညႇီနံ႔ကင္းတယ္ဆုိတာ မရွိပါဘူး” လုိ႔ ျမန္မာႏုိင္ငံ လူ႕အခြင့္အေရးဆုိင္ရာ ကၽြမ္းက်င္သူ ေဒးဗစ္ေဘာ့လ္က္ ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။

    ျမန္မာစစ္တပ္နဲ႔ ကခ်င္လြတ္ေျမာက္ေရးတပ္ဖြဲ႕ KIA တုိ႔အၾကား တုိက္ပြဲေတြ ျပင္းထန္လာၿပီး ဧၿပီလက ကခ်င္ျပည္နယ္မွာ တုိက္ပြဲျဖစ္တဲ့အခ်ိန္ ေျချမန္တပ္မ (၃၃) လည္း ပါ၀င္လာတယ္လုိ႔ အရပ္ဖက္အဖြဲ႕အစည္းေတြက ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။

    တပ္မေတာ္လုိ႔ေခၚတဲ့ ျမန္မာစစ္တပ္က တုိက္ခုိက္မႈေတြေၾကာင့္ အခုႏွစ္ ပထမ ၆ လအတြင္း ျပည္သူ ၁၄၀၀၀ ေလာက္ အိုးအိမ္စြန္႔ခြာ ထြက္ေျပးခဲ့ရတယ္လုိ႔ ၂၀၁၈ ခုႏွစ္ စက္တင္ဘာမွာထုတ္ျပန္တဲ့ Myanmar Humanitarian Brief စာတမ္းမွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။

    ထြက္ေျပးရတဲ့ ရြာသားေတြထဲကတစ္ခ်ိဳ႕ဟာ အခုလက္ရွိ ကခ်င္ျပည္နယ္ၿမိဳ႕ေတာ္ ျမစ္ႀကီးနားက ခရစ္ယာန္ဘုရားေက်ာင္းတစ္ခုမွာ ခုိလႈံေနရပါတယ္။

    “တုိက္ခုိက္မႈေတြက ဧၿပီလမွာ စတယ္။ စစ္တပ္က တုိက္ေလယာဥ္ ၄ စင္း ကၽြန္မတုိ႔အေပၚကို ျဖတ္ၿပီး ပစ္ခတ္သြားတယ္။ ေမာ္တာနဲ႔ပစ္သံေတြလည္း ကၽြန္မတုိ႔ ၾကားရပါတယ္။ ကၽြန္မတုိ႔ရြာက လူ ၃ ဦး ဒဏ္ရာရၿပီး တစ္ဦး ေသဆံုးခဲ့ပါတယ္။ လူ ၂၀၀၀ ေလာက္ရွိတဲ့ ကၽြန္မတုိ႔ရြာမွာ အားလံုးက အသိအကၽြမ္းေတြခ်ည္းပါပဲ” လို႔ မၿဖိဳးစုလတ္က ေျပာပါတယ္။

    “ကၽြန္မတုိ႔ လယ္ထဲမွာ ၃ ရက္ေလာက္ ပုန္းေနရၿပီး သက္ႀကီးရြယ္အုိေတြ၊ ေနမေကာင္းသူေတြနဲ႔ ကေလးေတြကုိ ကူညီေပးခဲ့ရတယ္။ ၂ ရက္ ၃ ရက္တစ္ခါေလာက္ ေတာထဲကုိ လွည့္ပတ္ေျပးရၿပီး ၉ ႀကိမ္ေလာက္ အဲဒီလုိ ထြက္ေျပးရပါတယ္။ စစ္တပ္က အေနာက္ကေန လုိက္လာတာေၾကာင့္ ေတာထဲမွာ စခန္းခ်ၿပီး ေနရတယ္။ စစ္ေလယာဥ္သံေတြ၊ ေသနတ္သံေတြ၊ စက္သံေတြ၊ ဒ႐ုန္းသံေတြကုိ တစ္ေန႔လံုးတစ္ညလံုး ၾကားေနရပါတယ္။ သူတုိ႔မ်ား ကၽြန္မတုိ႔ကို မိသြားမလား၊ မိန္းကေလးေတြကို အဓမၼက်င့္မလား၊ အမ်ိဳးသားေတြကုိ ႏွိပ္စက္သတ္ျဖတ္မလားဆုိၿပီး ေၾကာက္ေနရတာပါ”

    ဒီလုိ ထြက္ေျပးရတဲ့အခ်ိန္္မွာ ေမြးကင္းစကေလးငယ္တစ္ဦး၊ အသက္ ၅ ႏွစ္အရြယ္ ေယာက်္ားေလးတစ္ဦးနဲ႔ အသက္ ၆၀ အရြယ္ အဖုိးအုိတစ္ဦးတုိ႔ ေသဆံုးခဲ့တယ္လုိ႔လည္း သူမက ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။ ညြန္႔စိန္မိုးဆုိတဲ့ အျခားရြာသားတစ္ေယာက္က သူတုိ႔ေတြ ေတာ္ေတာ္ကံေကာင္းခဲ့တယ္လုိ႔ ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။

    “အနားကၿမိဳ႕မွာ ကၽြန္မတို႔ မိတ္ေဆြေတြဟာ လူသားတံတုိင္းအျဖစ္ အသံုးျပဳခံရတာ၊ တပ္သားအျဖစ္ အဓမၼစုေဆာင္းတာေတြကို ခံခဲ့ရပါတယ္။ စစ္တပ္က သူတုိ႔ကုိ ေခၚသြားၿပီး ေျမျမႇဳပ္မုိင္းေတြ ေထာင္ထားတဲ့ေနရာမ်ိဳး ေရာက္ရင္ ေယာက်္ားႏွစ္ေယာက္ကုိ အေရွ႕ကေန ေလွ်ာက္ခုိင္းပါတယ္။ တစ္ေယာက္က မုိင္းနင္းမိၿပီး ေပါက္ကြဲသြားပါတယ္”

    ဖက္ဒရယ္စနစ္ကို ပိုရဖုိ႔ ဒါမွမဟုတ္ လြတ္ေျမာက္ဖုိ႔အတြက္ တုိက္ပြဲ၀င္ေနၿပီး အင္အား တစ္ေသာင္းေလာက္ရွိတဲ့ KIA နဲ႔ တုိင္းျပည္ကုိ ထိန္းခ်ဳပ္ဖုိ႔ ႀကိဳးစားေနတဲ့ ျမန္မာ့တပ္မေတာ္တုိ႔ဟာ ၁၉၆၂ ခုႏွစ္ကတည္းကစၿပီး ပဋိပကၡေတြ ျဖစ္ပြားလာခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။

    “ျပႆနာရဲ႕ အဓိကရင္းျမစ္က လူ႕အခြင့္အေရးကို ကာကြယ္ေပးထားတဲ့ စစ္မွန္တဲ့ ဖက္ဒရယ္ ျပည္ေထာင္စုမ်ိဳး ျဖစ္လာေအာင္ေဆာင္ရြက္ဖုိ႔ ကခ်င္ေတြရဲ႕ တစ္စုိက္မတ္မတ္ ေတာင္းဆုိမႈကုိ ျမန္မာအစုိးရက လက္မခံတာျဖစ္ပါတယ္” လုိ႔ ေဘာ့လ္က္က ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။

    “တုိင္းရင္းသားေတြရဲ႕ ျပည္နယ္ေတြမွာ သယံဇာတေပါႂကြယ္၀ၿပီး ႀကီးမားတဲ့ ဖြံ႕ၿဖိဳးတုိးတက္ေရး စီမံကိန္းေတြ ရွိတာေၾကာင့္ ျမန္မာအစုိးရက ဒီေဒသေတြကုိ ထိန္းခ်ဳပ္ၿပီး တုိင္းျပည္ကုိ တည္ေဆာက္ခ်င္တာပါ”

    တပ္မေတာ္နဲ႔ KIA ႏွစ္ဖြဲ႕စလံုးဟာ သယံဇာတေတြကို မွီခုိရပ္တည္ေနရတာျဖစ္ၿပီး ျမန္မာစစ္တပ္ရဲ႕ ၀င္ေငြအမ်ားစုကုိ ေက်ာက္စိမ္းကေန ရရွိတာ ျဖစ္ပါတယ္။

    “စစ္တပ္က စစ္ေရးလႈပ္ရွားမႈေတြ ေဆာင္ရြက္ေနတဲ့ေဒသဟာ ေတာ္ေတာ္ေလးကို မဟာဗ်ဴဟာက်တဲ့ေဒသေတြျဖစ္ၿပီး ေက်ာက္စိမ္း၊ ပတၱျမားနဲ႔ ကၽြန္းသစ္ထြက္တဲ့ေဒသေတြကုိ သူတုိ႔က အဓိက အာ႐ံုစုိက္တာ ျဖစ္ပါတယ္” လုိ႔ ကခ်င္အမ်ိဳးသမီး ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကြန္ယက္က သုေတသနပညာရွင္ ေဒၚခြန္ဂ်ာက ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။

    “One Belt One Road စီမံကိန္းအပါအ၀င္ ကားလမ္းနဲ႔ ရထားလမ္း စီမံကိန္းေတြလုိ ႏုိင္ငံေတာ္အဆင့္ စီမံကိန္းေတြ ရွိတဲ့ ေဒသေတြဆီကုိလည္း စစ္တပ္က သြားပါတယ္။ KIA က ထိန္းခ်ဳပ္ထားတဲ့ ေဒသေတြကုိ တုိက္ခုိက္တာၾကည့္ရင္ စစ္တပ္ဟာ သယံဇာတႂကြယ္၀တဲ့ ဒါမွမဟုတ္ စီးပြားေရး စီမံကိန္းေတြရွိတဲ့ ေနရာေတြကုိ က်ဴးေက်ာ္၀င္ေရာက္ေနတယ္ဆုိတာ ေတြ႕ရမွာပါ။ ျပည္သူေတြ ထြက္ေျပးရမလားဆုိတာကုိ စစ္တပ္က မၾကည့္ပါဘူး။ တုိက္ဖုိ႔ခုိက္ဖုိ႔ပဲ သိပါတယ္”

    “ရေပါက္ရလမ္း ႀကီးတယ္ေလ။ တ႐ုတ္ရဲ႕ One Belt One Road စီမံကိန္းက ျမန္မာႏုိင္ငံကို ျဖတ္သြားမယ့္ စီးပြားေရး စႀကၤန္လမ္းျဖစ္တယ္။ စီမံကိန္းမွာ အေျခခံအေဆာက္အဦးေတြေဆာက္လုပ္တာ၊ ကားလမ္း၊ ရထားလမ္းေဖာက္ၿပီး တ႐ုတ္ျပည္မႀကီးနဲ႔ ဆက္သြယ္တာေတြ ပါ၀င္တယ္။ ဒီလုိ စီးပြားေရးစႀကၤန္လမ္း ေဖာက္ၿပီးသြားရင္ သူတုိ႔ဆီကထြက္တဲ့ ကုန္ပစၥည္းေတြကုိ ေဒသတြင္းနဲ႔ ကမၻာတစ္၀ွမ္းကုိ ျဖန္႔ၿပီး ပို႔ႏုိင္ပါလိမ့္မယ္”

    အိမ္မျပန္ခ်င္ဘူး

    ၁၇ ႏွစ္ၾကာ အပစ္ရပ္ေရး ၂၀၁၁ ခုႏွစ္မွာ ပ်က္ျပယ္သြားၿပီး ႏိုင္ငံေရးတုိးတက္မႈေတြ မျမင္ရေပမယ့္ အုိးအိမ္စြန္႔ခြာ ထြက္ေျပးရသူအေရအတြက္ ေထာင္နဲ႔ခ်ီ တုိးလာပါတယ္။

    “ဧၿပီလမွာ စစ္တပ္ဟာ ထရပ္ကားေတြနဲ႔ စစ္သား တစ္ေထာင္ေလာက္ကုိ တင္ၿပီး ထြက္သြားတယ္လုိ႔ ကၽြန္မတုိ႔ၾကားတယ္။ ကၽြန္မတုိ႔နားက ေနရာေတြကိုလည္း တုိက္ေလယာဥ္ေတြနဲ႔ ပစ္ခတ္တယ္။ စက္ေသနတ္ပစ္သံေတြကုိလည္း ကၽြန္မတုိ႔ ၾကားပါတယ္။ ကၽြန္မတုိ႔ေၾကာက္ၿပီး ေနာက္ရြာတစ္ရြာကုိထြက္ေျပးကာ အဲဒီမွာ ပုန္းေနၾကတယ္။ တစ္ခ်ိဳ႕ေတြကုိ ျမန္ျမန္ကယ္ထုတ္သြားေပမယ့္ ျပႆနာျဖစ္ေနတဲ့ ေနရာနားက စစ္ေဆးေရးဂိတ္တစ္ခုမွာ လူတစ္ခ်ိဳ႕ က်န္ခဲ့ၿပီး သူတုိ႔အတြက္ တစ္ပတ္စာ စားစရာေတာင္ မေလာက္ပါဘူး” လုိ႔ ကခ်င္ျပည္နယ္အတြင္း ဒုကၡသည္စခန္းတစ္ခုမွာ ေနထုိင္ေနရတဲ့ ေဒၚ သန္းခင္ခင္က ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။

    သူမရဲ႕ သူငယ္ခ်င္းျဖစ္သူ သူရေဇာ္၀င္းက “ကၽြန္ေတာ္တုိ႔နား ရြာေတြက မိတ္ေဆြေတြ ထြက္မေျပးႏုိင္ၾကဘူး။ တုိက္ခုိက္မႈေတြ ျဖစ္ေနၿပီး သူတုိ႔ေခါင္းေပၚကေန က်ည္ဆန္ေတြ ပ်ံ၀ဲေနတာေတာင္မွ သူတုိ႔ကို ထြက္ခြာခြင့္ မေပးပါဘူး။ ရန္သူေတြ တုိက္ခုိက္လုိ႔မရေအာင္ ရြာသားေတြကုိ လူသားတံတုိင္းအျဖစ္ အသံုးျပဳထားၾကတယ္” လုိ႔ ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။

    ႏုိင္ငံတကာ ၾကက္ေျခနီဖြဲ႕လုိ အသင္းအဖြဲ႕ေတြဟာ အဲဒီ ဒုကၡသည္စခန္းေတြကုိသြားၿပီး ကူညီတာ၊ တဲေတြကုိ ျပန္ေဆာက္ေပးတာ၊ လွ်ပ္စစ္မီးနဲ႔ သန္႔ရွင္းတဲ့ေသာက္သံုးေရရမယ့္ တဲအသစ္ေတြ ေဆာက္လုပ္ေပးတာေတြမွာလည္း အခက္အခဲေတြ ရွိေနပါတယ္။

    ဒုကၡသည္စခန္းမွာ ေနေနရတာေတာင္မွာ ျပည္သူေတြက လံုၿခံဳမႈ မရွိပါဘူး။

    ႏုိင္ငံကတာအကူအညီေတြ နည္းတာေၾကာင့္ “စုိးရိမ္မႈေတြ ရွိေနပယ့္ တစ္ခ်ိဳ႕ဟာ သူတုိ႔ရြာကုိ သူတုိ႔ျပန္သြားၾကၿပီး လာမယ့္ေဘး ေျပးေတြ႕ၾကတယ္” လုိ႔ ေဒၚခြန္ဂ်ာက ေျပာပါတယ္။

    “အိမ္ကေနထြက္ေျပးတဲ့အခါ အားလံုးထားခဲ့ရၿပီး လက္ဗလာနဲ႔ အိမ္ျပန္ရတာပါပဲ။ သူတုိ႔ေတြဟာ မုိင္းထိႏုိင္တယ္။ တပ္မေတာ္ရဲ႕ ဖမ္းဆီးသတ္ျဖတ္မႈကိုလည္း ခံရႏုိင္ပါတယ္။ ၂၀၁၇ ခုႏွစ္ကေနစၿပီး ဒုကၡသည္စခန္းေတြက လူ ၅ ဦးကုိ တပ္မေတာ္က ဖမ္းဆီး ႏွိပ္စက္ၿပီး သတ္ျဖတ္ခဲ့တယ္။ အဲဒီထဲမွာ တစ္ေယာက္ အသက္ ၆၅ ႏွစ္အရြယ္ျဖစ္ၿပီး ေနာက္တစ္ေယာက္က မသန္စြမ္းသူပါ”

    ကုိထြန္းၾကည္လြင္က “ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ အိမ္မျပန္ခ်င္ဘူးဗ်။ အႏၱရာယ္မကင္းမွာကုိ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ ေၾကာက္တယ္။ အုိးအိမ္စြန္႔ခြာ ထြက္ေျပးသူေတြ ျပန္မလာခင္အရင္ ပဋိပကၡေတြ ေျဖရွင္းဖို႔ လုိအပ္ပါတယ္” လုိ႔ ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။

    အုိးအိမ္စြန္႔ခြာ ထြက္ေျပးရသူ ေနာက္တစ္ဦးျဖစ္တဲ့ ကုိညြန္႔စိန္မုိးက “အနားက ရြာသားေတြကုိ ျပန္လာဖုိ႔ေျပာၾကတယ္။ သြားတာနဲ႔ သူတုိ႔ အပစ္ခံရတာပဲ။ အဆင္ေျပသြားမယ္လုိ႔ လူတုိင္းက ေျပာေပမယ့္ တုိက္ပြဲမွာ ၾကားညပ္ၿပီး ျပန္ထြက္ေျပးလာရတာပါပဲ” လုိ႔ ဖြင့္ဟခဲ့ပါတယ္။

    ေျမယာသိမ္းမႈ

    ျပည္သူေတြ အုိးအိမ္စြန္႔ခြာ ထြက္ေျပးရၿပီး စခန္းေတြမွာ ပိတ္မိေနတဲ့အခ်ိန္ သူတုိ႔ရဲ႕ေျမယာေတြမွာ တ႐ုတ္ကုမၸဏီေတြက ငွက္ေပ်ာသီးေတြ ၀င္ေရာက္စုိက္ပ်ိဳးၿပီး တ႐ုတ္ႏုိင္ငံကုိ ျပန္လည္တင္ပုိ႔ေနၾကပါတယ္။

    ကခ်င္လူ႕အခြင့္အေရးအဖြဲ႕ေတြက ကခ်င္ျပည္နယ္အတြင္း အဲဒီလုိလုပ္ေနတဲ့ ကုမၸဏီ ၂ ဒါဇင္ေလာက္နဲ႔ နည္းပညာဆုိင္ရာ ကၽြမ္းက်င္သူ ေထာင္ခ်ီရွိတယ္လုိ႔ ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။

    ဒုကၡသည္စခန္းေတြမွာ ေနထုိင္ေနရတဲ့သူေတြဟာ သူတုိ႔ေျမေတြအေပၚ ဒီလုိလုပ္ေနတာကို မသိၾကသူေတြလည္း ရွိသလုိ၊ တ႐ုတ္ကုမၸဏီေတြက စခန္းေတြကို ေအးဂ်င့္ေတြလႊတ္ၿပီး ပုိက္ဆံနည္းနည္းေပးၿပီး ေျမငွားရမ္းတာမ်ိဳးေတြလည္း ရွိပါတယ္။

    ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္မရွိတဲ့ လူေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားက လက္ခံၾကရပါတယ္။ လက္မခံတဲ့သူေတြကုိ အစုိးရက ဒီေျမေတြေပၚမွာ စက္မႈဇုန္ေဆာက္ကာ ကုမၸဏီေတြကို ငွားရမ္းမွာပဲလုိ႔ ၿခိမ္းေျခာက္တာခံရေၾကာင္း ထုိင္းႏုိင္ငံ ကခ်င္အမ်ိဳးသမီးအသင္းရဲ႕ တြဲဖက္အတြင္းေရးမွဴး San Htoi က ေျပာပါတယ္။

    ဒီေျမေပၚမွာ မ်ိဳးဆက္ေပါင္းမ်ားစြာ ေနထုိင္ခဲ့ေပမယ့္ တရား၀င္ စာရြက္စာတမ္းမရွိတာေၾကာင့္ တရားတစ္ေဘာင္ ရင္ဆုိင္ရာမွာလည္း အိုးအိမ္စြန္႔ခြာ ထြက္ေျပးရသူေတြက ႐ံႈးနိမ့္ၾကရပါတယ္။ ေနာက္ဆံုးမွာေတာ့ ျပန္စရာအိမ္ မရွိၾကေတာ့တာ၊ အရဲစြန္႔ ျပန္ၿပီး ကုိယ့္ေနရာကုိယ္ ကာကြယ္ရတာေတြ ျဖစ္လာပါတယ္။

    “ကိုယ့္အိမ္ကိုယ့္ယာကပဲ တရားမ၀င္ျဖစ္လာတာမ်ိဳးေပါ့။ ဧကေထာင္နဲ႔ခ်ီတယ္။ ပဋိပကၡေတြျဖစ္ေနတဲ့ ေဒသေတြကုိ ျပည္သူေတြက ျပန္သြားရင္ တပ္မေတာ္က ဖမ္းဆီးတာ၊ သတ္ျဖတ္တာေတြလည္း ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား ျဖစ္ေနပါတယ္” လုိ႔ ေဒၚခြန္ဂ်ာက ထည့္သြင္းေျပာဆုိခဲ့ပါတယ္။

    Fortify Rights က ထုတ္ျပန္တဲ့ အစီရင္ခံစာမွာ လူသားခ်င္း စာနာေထာက္ထားမႈဆုိင္ရာ အကူအညီ ျငင္းပယ္မႈကုိ လက္နက္တစ္ခုအျဖစ္ အစုိးရနဲ႔ စစ္တပ္အာဏာပုိင္ေတြက အသံုးျပဳေနတာေၾကာင့္ ကခ်င္ျပည္နယ္မွာ အကူအညီ ၀င္ေရာက္ခြင့္ေတြ ေလွ်ာ့က်လာတယ္လုိ႔ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။

    “ႏုိင္ငံတကာ အကူအညီေတြကို အစုိးရက ပိတ္ပင္ေနတာေၾကာင့္ စခန္းကလူေတြ အသက္ရွင္သန္ဖုိ႔ ခက္ခဲလာပါတယ္။ ကခ်င္ျပည္နယ္က တစ္ခ်ိဳ႕ စခန္းေတြမွာ ဘယ္ NGO ရဲ႕ ကူညီေထာက္ပံ့မႈမွ မရဘူး။ ေျပာင္းေရႊ႕လာသူ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားက အဲဒီမွာ မေနခ်င္ၾကေတာ့ဘူး။ သူတုိ႔ရဲ႕ေနရပ္ကုိ သူတုိ႔ ျပန္ခ်င္တယ္။ အႏၱရာယ္ရွိေပမယ့္ သူတုိ႔ေျမေတြ ဆံုး႐ံႈးမွာလည္း ေၾကာက္ၾကတယ္ေလ” လုိ႔ San Htoi က ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။

    ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ အာဏာရလာမယ္ဆုိရင္ အေျခအေနေတြ ေျပာင္းလဲလာလိမ့္မယ္လုိ႔ ၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲမတုိင္ခင္မွာ လူေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားက ေမွ်ာ္လင့္ခဲ့ၾကပါတယ္။

    ကုလသမဂၢရဲ႕ လူသားခ်င္း စာနာေထာက္ထားမႈဆုိင္ရာ ညႇိႏႈိင္းေဆြးေႏြးေရးမွဴး႐ံုးရဲ႕ ျမန္မာႏုိင္ငံ႐ံုးက ျပည္သူ႕ဆက္ဆံေရးနဲ႔ အႀကံေပးအရာရွိ ပီယာရီ ပီရြန္က ၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲၿပီးေနာက္ပုိင္း အစုိးရထိန္းခ်ဳပ္ထားတာမဟုတ္တဲ့ ေဒသေတြမွာ အကူအညီေပးေရးအဖြဲ႕ေတြ ၀င္ေရာက္ခြင့္ရဖုိ႔ ပိုမိုခက္ခဲလာတယ္လုိ႔ ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္

    “၂၀၁၅ မတုိင္ခင္တုန္းက အစုိးရထိန္းခ်ဳပ္ထားတာမဟုတ္တဲ့ ေဒသေတြက စခန္းေတြမွာ သြားေရာက္အကူအညီေပးေရး ခြင့္ျပဳခ်က္ ရေကာင္းရႏုိင္ေပမယ့္ အဲဒီေနာက္ပုိင္း ဒီေဒသေတြနဲ႔ လုံး၀နီးပါး အဆက္အသြယ္ျပတ္သြားပါတယ္။ ေရြးေကာက္ပြဲေနာက္ပုိင္း ကခ်င္ျပည္နယ္က ျပည္သူေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားရဲ႕ အေျခအေနဟာ ပုိမိုဆုိး၀ါးလာခဲ့ပါတယ္။ ဒါဟာ ၀မ္းနည္းစရာေကာင္းတဲ့အခ်က္ပါ”

    လူ႕အခြင့္အေရး ကၽြမ္းက်င္သူျဖစ္တဲ့ ေဘာ့လ္က္က အကူအညီေပးေရး ခြင့္မျပဳတာဟာ ကခ်င္ေတြအေပၚ ျမန္မာစစ္တပ္က အရင္ကတည္းကလုပ္ခဲ့တဲ့ ႀကိဳတင္ႀကံစည္ လူ႕အခြင့္အေရးခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြထဲက တစ္စိတ္တစ္ပုိင္းျဖစ္တယ္လု႔ိ ဆုိပါတယ္။

    “တရားလက္လြတ္သတ္ျဖတ္တာ၊ လိင္အၾကမ္းဖက္တာ၊ ညႇင္းပမ္းတာ၊ လူသားတံတုိင္းအျဖစ္ အသံုးခ်တာ၊ တရားလက္လြတ္ဖမ္းဆီးတာ၊ အကူအညီေတြကုိ ပစ္မွတ္ထားၿပီး ျငင္းပယ္တာလုိ လုပ္ရပ္မ်ိဳးေတြဟာ တစ္ေန႔ထက္တစ္ေန႔ ဆုိးရြားလာပါတယ္။ ဒီလုပ္ရပ္က်ဴးလြန္သူေတြကုိ အေရးမယူႏုိင္သမွ် ကာလပတ္လံုး ဒီလုပ္ရပ္ေတြက ဆက္လက္ ျဖစ္ေပၚေနမွာ ျဖစ္ပါတယ္”

    Ref: Aljazeera

    (အလ္ဂ်ာဇီးရား သတင္းဌာနတြင္ ေဖာ္ျပထားသည့္ The Kachin IDP crisis: Myanmar’s other humanitarian disaster ေဆာင္းပါးကို ေလးေမာင္က ဆီေလ်ာ္ေအာင္ ဘာသာျပန္ဆုိသည္)

  • အီရန္ႏွင့္ ဆက္လက္ကုန္သြယ္ႏုိင္ေရး ဥေရာပက လမ္းေၾကာင္းရွာမည္

    အီရန္ႏွင့္ ဆက္လက္ကုန္သြယ္ႏုိင္ေရး ဥေရာပက လမ္းေၾကာင္းရွာမည္

    ဒီဇင္ဘာ ၁၁၊ ၂၀၁၈
    M-Media

    ဥေရာပသမဂၢ ႏုိင္ငံျခားေရးဆုိင္ရာ အႀကီးအကဲ ဖက္ဒရီကာ

    – အေမရိကန္ရဲ႕ ပိတ္ဆုိ႔မႈေတြကုိ ေက်ာ္ၿပီး ေဒၚလာမဟုတ္တဲ့ေငြေၾကး အသံုးျပဳကာ အီရန္နဲ႔ ကုန္သြယ္မႈေတြ ျပဳလုပ္ႏုိင္ဖုိ႔အတြက္ နည္းလမ္းတစ္ခုကုိ သိပ္မၾကာခင္မွာ ေဖာ္ေဆာင္သြားမယ္လုိ႔ ဥေရာပသမဂၢရဲ႕ ႏုိင္ငံျခားေရးဆုိင္ရာ ေပၚလစီအႀကီးအကဲ ဖက္ဒရီကာ မုိဂ္ဟီရီနီက မေန႔မွာ ေျပာၾကားလုိက္ပါတယ္။

    အီရန္ဟာ ၂၀၁၅ ခုႏွစ္က အင္အားႀကီး ၆ ႏုိင္ငံနဲ႔ ရရွိခဲ့တဲ့ ႏ်ဴသေဘာတူညီခ်က္အတုိင္း မလုိက္နာဘူးလုိ႔ဆုိကာ အေမရိကန္က ေမလမွာ သေဘာတူညီခ်က္ကေန ႏႈတ္ထြက္ခဲ့ၿပီး အီရန္ရဲ႕ ကုန္သြယ္ေရးနဲ႔ စြမ္းအင္က႑ေတြအေပၚ ၾသဂုတ္လနဲ႔ ႏုိ၀င္ဘာလေတြမွာ ပိတ္ဆုိ႔မႈေတြ ျပန္လည္လုပ္ေဆာင္ခဲ့ပါတယ္။

    သေဘာတူညီခ်က္မွာ ပါ၀င္တဲ့ ဥေရာပ သမဂၢနဲ႔ အျခားႏုိင္ငံေတြက စာခ်ဳပ္အတုိင္း လုိက္နာၿပီး အီရန္နဲ႔ စီးပြားေရးဆက္သြယ္မႈ ဆက္လက္လုပ္ေဆာင္ဖုိ႔အတြက္ ႀကိဳးစားေနပါတယ္။

    မေန႔က ဘရပ္ဆဲလ္မွာျပဳလုပ္တဲ့ ဥေရာပႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးေတြ ေတြ႕ဆံုပြဲမွာ မုိဂ္ဟီရီနီက အီရန္နဲ႔ ကုန္သြယ္ေရး ဆက္လက္လုပ္ေဆာင္ႏုိင္မယ့္ လမ္းေၾကာင္းတစ္ခုကုိ ရွာေဖြေနတယ္လုိ႔ ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။

    “တရား၀င္ စီးပြားေရးလုပ္ေဆာင္မႈေတြကုိ ကာကြယ္ႏုိင္ဖုိ႔နဲ႔ ပိုမိုျမႇင့္တင္ႏုိင္ဖုိ႔အတြက္ လမ္းေၾကာင္းတစ္ခု အခုႏွစ္မကုန္ခင္ ေပၚေပါက္လာဖုိ႔ ကၽြန္မ ေဆာင္ရြက္သြားမွာပါ”

    ဘယ္လုိလမ္းေၾကာင္းမ်ိဳးလည္းဆုိတာ အေသးစိတ္ မေျပာခဲ့ေပမယ့္ လုပ္ေဆာင္မႈေတြက ေတာ္ေတာ္ေလးကုိ ေခ်ာေမြ႕ေနတယ္လုိ႔ သူမက ထည့္သြင္းေျပာဆုိခဲ့ပါတယ္။

    အေမရိကန္ရဲ႕ ပိတ္ဆုိ႔မႈေတြကုိ ေက်ာ္ျဖတ္ၿပီး ဥေရာပနဲ႔ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းေတြ ဆက္လက္လုပ္ေဆာင္ဖုိ႔ အီရန္ဟာ ေဆြးေႏြးမႈေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားကုိ လုပ္ေဆာင္ေနပါတယ္။

    Ref: Press TV

  • ကမၻာေျမကိုေစာင့္ၾကည့္ႏုိင္မည့္ ျပည္တြင္းျဖစ္ ၿဂိဳဟ္တုႏွစ္လံုးကုိ ေဆာ္ဒီ လႊတ္တင္

    ကမၻာေျမကိုေစာင့္ၾကည့္ႏုိင္မည့္ ျပည္တြင္းျဖစ္ ၿဂိဳဟ္တုႏွစ္လံုးကုိ ေဆာ္ဒီ လႊတ္တင္

    ဒီဇင္ဘာ ၁၁၊ ၂၀၁၈
    M-Media

    – ကမၻာေျမျပင္ကုိ ေစာင့္ၾကည့္ေရး လုပ္ငန္းေတြမွာ အသံုးျပဳႏုိင္မယ့္ ျပည္တြင္းျဖစ္ၿဂိဳဟ္တုႏွစ္ခုကုိ ေဆာ္ဒီအာေရဗ်က ၿပီးခဲ့တဲ့တစ္ပတ္မွာ ေအာင္ျမင္စြာ လႊတ္တင္ႏုိင္ခဲ့ပါတယ္။

    Sat 5a နဲ႔ Saudi Sat5b လုိ႔ အမည္ေပးထားတဲ့ အဲဒီ ၿဂိဳဟ္တုႏွစ္ခုကို ေဆာ္ဒီအာေရဗ်ရဲ႕ တိက်မႈျမင့္မားတဲ့ အေ၀းထိန္း ၿဂိဳဟ္တု ဒုတိယမ်ိဳးဆက္ ျဖစ္ၿပီး ‘ကင္းအဘ္ဒူလ္အဇစ္ သိပၸံနဲ႔ နည္းပညာၿမိဳ႕ေတာ္’ (KACST) ကေန ထုတ္လုပ္တာ ျဖစ္ပါတယ္။

    တ႐ုတ္ႏုိင္ငံ ဂ်ိဳခၽြမ္ ၿဂိဳဟ္တုလႊတ္တင္ေရးစင္တာကေန လႊတ္တင္ခဲ့တာျဖစ္ၿပီး ကမၻာရဲ႕ ပတ္လမ္းအနိမ့္ေတြကေန အရည္အေသြးျမင့္ ပံုရိပ္ေတြကုိ ႐ုိက္ကူးကာ ေဆာ္ဒီအစုိးရဌာနေတြဆီ ပို႔ေဆာင္ေပးမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီပံုေတြဟာ ၿမိဳ႕ျပစီမံကိန္းေတြအတြက္ အသံုး၀င္မွာျဖစ္သလုိ ကမၻာေျမျပင္ေပၚက လႈပ္ရွားေျပာင္းလဲမႈေတြကုိ ေစာင့္ၾကည့္ရာမွာလည္း အကူအညီ ျဖစ္ေစမွာ ျဖစ္ပါတယ္။

    လရဲ႕ အေမွာင္ဘက္ျခမ္းကို ေလ့လာေရးဆုိတဲ့ တ႐ုတ္ရဲ႕ Chang’e စီမံကိန္းနဲ႔ပူးေပါင္းကာ KACST ဟာ ၿဂိဳဟ္တု ၁၃ ခု လႊတ္တင္ထားၿပီး ေျမျပင္နဲ႔ ေရျပင္ ေစာင့္ၾကည့္ေရးစနစ္ေတြအတြက္ အသံုးျပဳေနပါတယ္။

    ေဆာ္ဒီရဲ႕ ၂၀၃၀ စီမံကိန္း Vision2030 မွာ ႏုိင္ငံရဲ႕ မဟာဗ်ဴဟာက်တဲ့ နည္းပညာေတြကုိ ျပည္တြင္းမွာပဲ ထုတ္လုပ္အသံုးျပဳႏုိင္ေရး၊ ၿဂိဳဟ္တုတည္ေဆာက္ေရးလုိ အဆင့္ျမင့္နည္းပညာက႑အတြက္ ေဆာ္ဒီလူငယ္ေတြကုိ ပံ့ပုိးေပးေရး လုပ္ငန္းလည္း ပါ၀င္ပါတယ္။

    Ref: Arab News

  • အဂၤါေန႔မနက္ ႏုိင္ငံတကာသတင္းမ်ား

    အဂၤါေန႔မနက္ ႏုိင္ငံတကာသတင္းမ်ား

    ဒီဇင္ဘာ ၁၁၊ ၂၀၁၈
    M-Media

    အခြန္တက္မည့္ကိစၥ ျပည္သူေက်နပ္ေအာင္ လုပ္ေပးမည္ဟု ျပင္သစ္သမၼတေျပာ
    =========================
    လာမယ့္ႏွစ္ကစၿပီး လစာတုိးတာ၊ အၿငိမ္းစားေတြရဲ႕ အခြန္ျမႇင့္တင္ဖုိ႔ စီစဥ္မႈကုိ ဖ်က္သိမ္းတာေတြ လုပ္ေဆာင္သြားမယ္လုိ႔ ျပင္သစ္သမၼတ အီမန္ႏ်ဴယဲလ္ မာခရြန္က မေန႔မွာ ေၾကျငာလုိက္ၿပီး ၾကပ္တည္းမႈ ျပႆနာေတြေၾကာင့္ ၄ ပတ္တာ ၾကာျမင့္ေနတဲ့ ျပည္သူေတြရဲ႕ ဆႏၵျပမႈကုိ အဆံုးသတ္ဖုိ႔ႀကိဳးစားမႈ တစ္စိတ္တစ္ပုိင္းျဖစ္ပါတယ္။ သူ႕ရဲ႕ ေျပာၾကားမႈတစ္ခ်ိဳ႕ဟာ ျပည္သူေတြကုိ ထိခုိက္နာက်င္ေစခဲ့တယ္လုိ႔ မာခရြန္က ၀န္ခ့ဲေပမယ့္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးလုပ္ငန္းကုိေတာ့ ဆက္လက္
    လုပ္ေဆာင္သြားမယ္လုိ႔ ထည့္သြင္းေျပာဆုိခဲ့ပါတယ္။ ၿမိဳ႕ေတာ္ပဲရစ္က ဆႏၵျပမႈေတြေၾကာင့္ ျပင္သစ္စီးပြားေရးမွာ ကန္ေဒၚလာ ၁.၅ ဘီလီယံေလာက္ ပ်က္စီးဆံုး႐ံႈးမႈေတြ ရွိေနပါတယ္။

    1MDB ကိစၥအတြက္ မေလး၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ေဟာင္း ထပ္အဖမ္းခံရ
    ======================
    ေဒၚလာ သန္းရာခ်ီ ေပ်ာက္ဆံုးခဲ့တဲ့ ႏုိင္ငံပုိင္လုပ္ငန္း 1Malaysia Development Berhad (1MDB) ရဲ႕ စာရင္းအင္း ထုတ္ျပန္ခ်က္ကုိ ျပင္ဆင္မႈအတြက္ မေလးရွား ျခစားမႈတုိက္ဖ်က္ေရးေကာ္မရွင္က ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ေဟာင္း နာဂ်စ္ရာဇတ္ကုိ မေန႔မွာ ဖမ္းဆီးခဲ့ပါတယ္။ 1MDB ကုမၸဏီရဲ႕ စာရင္းေတြကုိ စစ္ေဆးၿပီးတဲ့ေနာက္ ထုတ္ျပန္ခ်က္မွာ တစ္ခ်ိဳ႕အခ်က္ေတြကုိ ျဖဳတ္ထားခဲ့ၿပီး ဒီကိစၥကုိ နာဂ်စ္သိခဲ့တယ္လုိ႔ မေလးရွား စာရင္းစစ္ခ်ဳပ္ မဒီနာ မုိဟာမက္က ႏုိ၀င္ဘာလ ၂၅ ရက္ေန႔မွာ
    ထုတ္ျပန္ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။ နာဂ်စ္ဟာ ဒီကိစၥနဲ႔ပတ္သက္လုိ႔ ျခစားမႈတုိက္ဖ်က္ေရးေကာ္မရွင္႐ံုးကုိ လာေရာက္ ထြက္ဆုိစဥ္မွာ ဖမ္းဆီးခံလုိက္ရတာျဖစ္ၿပီး ေနာက္ပုိင္းမွာ အာမခံနဲ႔ ျပန္လည္လြတ္ေျမာက္ခဲ့ပါတယ္။ နာဂ်စ္နဲ႔ 1MDB ဥကၠဌေဟာင္း ေအ႐ူလ္ ကန္ဒါတုိ႔ကုိ ဗုဒၶဟူးေန႔မွာ အစုိးရက တရားစြဲမယ္လုိ႔လည္း သတင္းေတြ ထြက္ေနပါတယ္။ မေလးရွား ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ေဟာင္း နာဂ်စ္ဟာ လက္ရွိျခစားမႈစြဲခ်က္ေတြနဲ႔ တရားစြဲဆုိခံထားရပါတယ္။

    IS ကုိ တုိက္ထုတ္ႏုိင္သည့္ တစ္ႏွစ္ျပည့္အခမ္းအနား အီရတ္တြင္က်င္းပ
    =====================
    IS အၾကမ္းဖက္အဖြဲ႕ကို တုိက္ထုတ္ႏုိင္ခဲ့တဲ့ တစ္ႏွစ္ျပည့္အခမ္းအနားကုိ မေန႔က အီရတ္ႏိုင္ငံတစ္၀ွမ္းမွာ က်င္းပျပဳလုပ္ခဲ့ပါတယ္။ ၂၀၁၄ ခုႏွစ္ကစၿပီး IS အၾကမ္းဖက္အဖြဲ႕ဟာ ဒုတိယၿမိဳ႕ေတာ္ မူဆုိးလ္ အပါအ၀င္ အီရတ္ႏိုင္ငံရဲ႕ ၃ ပံု ၁ ပံုေလာက္ကုိ သိမ္းယူခဲ့ပါတယ္။ အီရတ္အစုိးရဟာ ဒီနယ္ေျမေတြကို ျပန္ရဖုိ႔အတြက္ ၃ ႏွစ္ၾကာ တုိက္ခုိက္ခဲ့ရၿပီး ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္ ဒီဇင္ဘာမွာ ျပန္လည္ရရွိခဲ့ပါတယ္။ ဒီဇင္ဘာ ၁၀ ရက္ေန႔ကုိ အီရတ္အစုိးရက အမ်ိဳးသားေန႔အျဖစ္ ေၾကျငာခဲ့ပါတယ္။ IS အၾကမ္းဖက္အဖြဲ႕ဟာ လက္ရွိ အီရတ္ႏုိင္ငံမွာ တုိက္ခုိက္မႈေတြ ဆက္လက္ျပဳလုပ္ေနပါတယ္။

    ေဟာင္ေကာင္တြင္ ဘတ္စ္ကား ဆင္ေျခေလွ်ာမွ ထုိးဆင္းမႈေၾကာင့္ ၄ ဦးေသဆံုး
    =======================
    ေဟာင္ေကာင္မွာ မေန႔က ဘတ္စ္ကားတစ္စီး ဆင္ေျခေလွ်ာကေန ထိုးဆင္းသြားၿပီး လမ္းသြားလမ္းလာေတြကုိ တုိက္မိခဲ့တာေၾကာင့္ အနည္းဆံုး လူ ၄ ဦး ေသဆံုးကာ ၁၁ ဦး ဒဏ္ရာရရွိခဲ့ပါတယ္။ ကားေမာင္းသူ ဆင္းလာၿပီးတဲ့ေနာက္မွာ ကားက အနိမ့္ပုိင္းကို လိမ့္ဆင္းသြားတာျဖစ္ၿပီး ရဲတပ္ဖြဲ႕က ဒ႐ုိင္ဘာဟာ hand break ဆြဲဖုိ႔ ေမ့သြားတာ၊ ဒါမွမဟုတ္ ေသခ်ာမဆြဲခဲ့တာ ျဖစ္မယ္လုိ႔ ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။ ေသဆံုးသူေတြဟာ အသက္ ၇၀ ေက်ာ္အရြယ္ အဖုိး ၂ ဦးနဲ႔ အဖြားႏွစ္ဦးတုိ႔ျဖစ္ၿပီး ဒဏ္ရာရသူေတြထဲမွာ ကားဒ႐ုိင္ဘာလည္း ပါ၀င္ပါတယ္။

    Ref: Aljazeera, CNA, Arab News

  • ျမန္မာနုိင္ငံ၏ ႏုိင္ငံေရး ရပ္ဝန္းမ်ား အေျခခံ ေကာင္းမွ ေမ့ေမ့ဆႏၵ ျပည့္ဝ နုိင္မည္။

    ျမန္မာနုိင္ငံ၏ ႏုိင္ငံေရး ရပ္ဝန္းမ်ား အေျခခံ ေကာင္းမွ ေမ့ေမ့ဆႏၵ ျပည့္ဝ နုိင္မည္။

            ႏုိင္ငံတစ္ခု တည္ျငိမ္စြာ ဖြံ႔ၿဖိဳးတုိ္းတက္ႏုိင္ရန္ နုိင္ငံေရး ပတ္ဝန္းက်င္ ေကာင္းမ်ား (Positive Political Ambience) ဖန္တီး ျပင္ဆင္ ထားဖုိ႔လုိသည္ဟု ပညာရွင္မ်ားက တညီတညြတ္တည္း ဆုိၾက၏။ ဒါဆုိရင္ လက္ရွိ ျမန္မာ ႏိုင္ငံ၏ နုိင္ငံေရးဝန္းက်င္ကုိ ေလ့လာၾကည့္ၾကပါစုိ႔။  

    ၁။ ႏုိင္ငံသားတုိ႔ ပုိင္ဆိုင္ေသာ အာဏာႏွင့္ ဥစၥာပစၥည္းမ်ားကုိ အဓမၼ သိမ္းယူျခင္းျဖင့္ စတင္ သေႏၱတည္။

    ၁၉၆၂ ခုႏွစ္ တြင္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေနဝင္းေခါင္းေဆာင္ေသာ စစ္ေကာင္စီမွ ျပည္သူတုိ႔ ပုိင္ဆုိင္ေသာ နုိင္ငံေတာ္ အာဏာ အရပ္ရပ္ (ဥပေဒၿပဳေရး၊ တရားစီရင္ေရး၊ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး) ကုိ စစ္အာဏာ သိမ္းျခင္းျဖင့္ အေျခခံ ရပ္ဝန္းေကာင္း တစ္ခုမွ စတင္ ထြက္ခြာ သြားခဲ့သည္။

    ႏုိင္ငံျခား ကုမၼဏီႀကီးမ်ားကုိ ေလ်ွာ္ေႀကးေပးေသာ္လည္း ႏုိင္ငံသား ျပည္သူတုိ႔၏ စီးပြားေရး လုပ္ငန္း ငယ္ေလးမ်ားကုိ လုံးဝေလ်ာ္ေႀကး မေပးသည့္ အၿပင္ ႏုိင္ငံေတာ္မွ အသိ အမွတ္ျပဳ ေမာ္ကြန္းဝင္ လက္မွတ္ ေလး တစ္ခု ေတာင္ မေပးဘဲ ျပည္သူပုိင္ သိမ္း သည္ ဟူ၍ အမည္လွလွ ေပးၿပီး ႏုိင္ငံသားမ်ား ပုိင္ဆုိင္ေသာ ဆုိင္ခန္းႏွင့္ ပစၥည္းမ်ားကုိ အဓမၼ သိမ္းယူသြားၾကသည္။

    အဓမၼ ျပည္သူပုိင္ သိမ္းျခင္း ရပ္ဝန္း၏ အက်ဴိးဆက္မ်ားကုိ ၾကည့္ေသာ္ ….

    (က) တုိင္းျပည္၏ ကုန္လုပ္ အရင္းအႏွီးမ်ား ျဖစ္ေသာ စက္ရုံ အလုပ္ရုံမ်ားသည္ ျပည္သူပုိင္သိမ္း အစုိးရ၏ စီမံခန္႔ခြဲပုံ ည့ံဖ်င္းမႈေၾကာင့္ တစတစ ပိတ္သိမ္းလုိက္ၾကရသည္။ အဓမၼ ဓားျပ တုိက္သည့္ သဏၭန္ျဖင့္ ျပည္သူ ပုိင္ သိမ္းယူရာတြင္ ကုန္လုပ္ အရင္းအႏွီး (Hardware) ျဖစ္ေသာ စက္ရုံ မ်ားသာ ရရွိသြားၿပီး လုပ္ငန္း လည္ ပတ္ရာတြင္ အေရးပါသည့္ ကုန္လုပ္ ဆက္ဆံေရး (software) ျဖစ္ေသာ စီမံ ခန္႔ခြဲမႈ ပညာ မပါသြားသည့္ အတြက္ ကုန္ထုတ္လုပ္ေရး လုပ္ငန္းမ်ား အားလုံး ဆုံးရႈံး ကုန္ခဲ့ ၾကေသာေၾကာင့္ တုိင္းျပည္၏ ပုိင္ဆုိင္မႈ (Asset) မ်ား ၿပိဳကြဲကာ ျပည္သူပုိင္သိမ္းၿပီး ႏွစ္ေပါင္း အစိတ္ အၾကာတြင္ အဆင္းရဲဆုံး နုိင္ငံအျဖစ္ ဦးေနဝင္း ကုိယ္တုိင္ ေၾကျငာ ခဲ့ရေလသည္။

    (ခ) ျပည္သူပုိင္ အသိမ္းခံရေသာ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ လာေရာက္ ရင္းႏွီး ျမႈပ္ႏွံေနၾကသည့္ လုပ္ငန္းရွင္မ်ားသည္ မိမိတုိ႔၏ အတြင္းပစၥည္းမ်ားနွင့္ စုေဆာင္းထားေသာ ေငြေၾကးမ်ားကုိ ေမွာင္ခုိ လမ္းေၾကာင္းမ်ားမွ တဆင့္ ေသာ္၎၊ သက္ဆုိင္ရာ သံရုံးမ်ားမွ တဆင့္ေသာ္၎ တုိင္းျပည္ျပင္ပသို႔ ထုတ္ယူ သြားၾကေသာ အခါ ဒုတိယ အႀကိမ္ (Asset) မ်ား ၿပိဳကြဲကာ တုိင္းျပည္တြင္ အခြံသာ က်န္ပါေတာ့သည္။

    (ဂ) သုိ႔ေသာ္ ျပည္သူပိုင္သိမ္း အစုိးရ အေနျဖင့္ အျမင္မွန္ မရဘဲ ႏုိင္ငံျခားသိုိ႔ စြန္႔ခြာသြားသူမ်ား စြန္႕လႊတ္ ခဲ့ၾကေသာ အိမ္ခန္းမ်ား ကုိ ေသာ့တက္ခတ္ၿပီး အုိးအိမ္ခန္းအျဖစ္ ေၾကျငာကာ အစုိးရ ဝန္ထမ္းမ်ားကုိ ေနရာ ခ်ထားေပးေလသည္။ ထုိဝန္ထမ္းမ်ား ပင္စင္ယူေသာ အခါ ထို အိုးအိမ္ တုိက္ခန္းမ်ားကုိ ေရာင္းခ် သြားခဲ့ ၾကေလသည္။ အလကားရ၍ ျမတ္သည္ဟုထင္ေသာ သိမ္းယူထားသည့္ ေျမယာနွင့္ အေဆာက္ အအုံ တခ်ိဳ႔ကုိ ယခု အခါ မူလ ပုိင္ရွင္သုိ႔ ျပန္လည္ ေပးအပ္ေနၾကရ၏။ ေျမယာမ်ား သိမ္းယူစဥ္က ဥပေဒႏွင့္ အညီ မသိမ္း ခဲ့ေလေတာ့ ျပန္လည္ စြန္႔လြတ္ေသာအခါ ပုိင္ဆိုင္မႈ အျငင္းပြားစရာမ်ား ျဖစ္ေပၚေနေလသည္။

    (ဃ) တုိင္းျပည္ ျပာပုံ ဘဝေရာက္မွ မွားမွန္းသိေသာ Policy Makers တုို႔သည္ ၂၀၀၈ ဖြဲ႔စည္းပုံ ပုဒ္မ (၃၅၆) တြင္ နုိင္ငံေတာ္သည္ ႏိုင္ငံသားမ်ား၏ တရားဝင္ ရရွိ ပုိင္ဆုိင္ထားေသာ ေရႊ႔ေျပာင္းႏုိင္ေသာ ပစၥည္း၊ မေရႊ`့ေျပာင္းႏုိင္ေသာ ပစၥည္းမ်ားႏွင္ စပ္လ်င္း၍ ဥပေဒ အရ ကာကြယ္ေပးရမည္ ဟု ထည့္သြင္း ေရးသား လာၾကေသာ္လည္း သူတစ္ပါး၏ ဥစၥာ ပစၥည္းမ်ားကုိ အတင္း အဓမၼ လုယူ၊ ဖ်က္ဆီးတတ္သည့္ ရပ္ဝန္းက တုိင္းရင္းသား ျပည္နယ္ႏွင့္ နယ္စပ္ ေဒသမ်ားတြင္ ယခုတုိ္င္ အားေကာင္းေန ျပန္သည္။

    ၂။ တဖက္ေစာင္းနင္း ဥပေဒ ေရးစြဲ ျပဳစုသည့္ ရပ္ဝန္း စတင္ ျဖစ္တည္လာျခင္း။

    ထုိသူတုိ႔သည္ ဥပေဒမဲ့ ျပည္သူပုိင္ သိမ္းၿပီးေနာက္ ဥပေဒႏွင့္ အနုိင္က်င့္လ်ွင္ တရားမ်ွတ သည္ဟု ယူဆ လာၾကျပန္သည္။ ထုိအခါ ဥပေဒျပဳရာတြင္ လုိက္နာ စံျပဳရမည့္ တရားမ်ွတမႈ ေဘာင္ကုိ ေက်ာ္၍ အိမ္ပုိင္ရွင္ကုိ ဖိႏွိပ္ၿပီး အိမ္ငွားကုိ အသာစီး ေပးထားေသာ အိမ္ရွင္ အိမ္ငွား ဥပေဒကုိ တဖက္သတ္ ျပဌာန္း လုိက္ေသာေၾကာင့္ အိမ္ငွားမ်ားမွ အိမ္ကုိ ဖယ္မေပးဘဲ အပုိင္စီးယူမႈမ်ား ယေန႔တိုင္ ျဖစ္ေပၚေနပါသည္။

    အိမ္ငွား၏ အက်ိဳး အတြက္ ဘက္လိုက္ ျပဌာန္းထားေသာ တရားမ်ွတမႈ ကင္းမဲ့သည့္ တည္ဆဲ အိမ္ရွင္ အိမ္ငွား ဥပေဒ၏ အက်ဳိးဆက္ကုိ ၾကည့္ေသာ္…

    (က) ျမန္မာနုိင္ငံမွ ခ်မ္းသာ သူတုိ႔သည္ ျမန္မာျပည္တြင္ အိမ္ခန္း မဝယ္ရဲေတာ့ဘဲ စကၤာပူ၊ ထုိင္း၊ မေလး၊ ဒူဘုိင္း၊ ေဟာင္ေကာင္၊ တရုတ္ႏွင့္ ဥေရာပ တုိင္းျပည္မ်ားတြင္ လူေန အိမ္ခန္းမ်ား ဝယ္၍ ရင္းႏွီး ျမႈပ္ႏွံ ၾကေလသည္။

    (ခ) အခန္းပုိင္ရွင္ အေနျဖင့္ မိမိပုိင္ အခန္းကုိ လက္လြတ္ရႈံးမႈမွ ကာကြယ္ရန္ အတြက္ ႏွစ္ခ်ဳပ္ႏွင့္ အခန္း ငွားေသာ ဓေလ့ ေပၚေပါက္ လာေသာေၾကာင့္လည္း အိမ္ငွားမ်ား ပုိမုိ အခက္ အခဲ ေတြ႔ၾက ရေလသည္။

    ၃။ တဆင့္တက္၍ လူ႔အခြင့္အေရး စံခ်ိန္ စံညႊန္းမ်ားနွင့္ မကုိက္ညီေသာ ၁၉၈၂ ႏုိင္ငံသား ဥပေဒကုိ ေရးစြဲျပဌာန္း။

    လူတုိ႔၏ ပုိင္ဆုိင္မႈမ်ားကုိ ထိပါးလုိ႔ ရေသာ အခါ ျပည္သူတုိ႔၏ ႏုိင္ငံသား ျဖစ္မႈကို ဆက္လက္ ထိပါး လာသည္ အထိ အတင့္ရဲ လာၾကေလသည္။ ပင္မ ဥပေဒတြင္ အျပစ္လြတ္ေအာင္ေရးၿပီး ဌာနတြင္း ညႊန္ၾကား ခ်က္မ်ားျဖင့္ ခြဲျခားဆက္ဆံ၏။ ႏုိင္ငံသားတို႔ အၾကား ေသြးေႏွာ တံဆိပ္ ကပ္ၿပီး မိမိ အေဖႏွင့္ အေမကုိ ေရြး ခ်ယ္ ခြင့္ မရေသာ ကျပား ကေလး ငယ္မ်ားအား ခြဲျခားဆက္ဆံေသာေၾကာင့္ တုိင္းရင္းသူ၊ တုိင္းရင္းသားႏွင့္ ႏိုင္ငံသား မိဘ တုိ႔မွ ျမန္မာ့ ေျမေပၚတြင္ ေမြးဖြားေသာ ကျပား ကေလးမ်ားမွာ ဧည့္ႏုိင္ငံသားမ်ား ျဖစ္ကုန္၏။

    တည္ဆဲ ႏုိင္ငံတကာ စံႏွင့္ မညီေသာ ၁၉၈၂ ဥပေဒ၏ အက်ိဳးဆက္ကုိ ၾကည့္ေသာ္ ….

    (၁) ျမန္မာ ကျပားမ်ား ႏိုင္ငံျခားသို႔ ထြက္၍ ပညာသင္ၾက၊ အလုပ္ လုပ္ၾကေသာေၾကာင့္ တုိင္းျပည္အတြက္ လူ သား အရင္း အျမစ္ ဆုံးရႈံး၏။ ဤအေျခ အေနကုိ သိေသာ မေလးရွားက My Second Home Visa ေပးၿပီး လူ သား အရင္း အျမစ္နွင့္ ေငြသား ရင္းႏွီး ျမဳပ္ႏွံမႈကုိ စုေဆာင္း၏။ ျမန္မာျပည္မွ ဦးေႏွာက္ႏွင့္ အရင္း အႏွီးမ်ား ယိုစီး ထြက္ကုန္၏။

    (၂) ၁၉၈၂ မွတြက္ေသာ္ ၃၆ ႏွစ္ၾကာသည့္္တုိင္ ႏိုင္ငံသား စိစစ္လုိ႔ မၿပီးႏုိင္ေသာေၾကာင့္ ရခုိင္တြင္ ကမၻာေက်ာ္ ရုိဟင္ဂ်ာ Ethnic Cleansing ျပႆနာ ျဖစ္ေန၏။ ICC သို႔ပင္ အမႈ ေရာက္ေနၿပီ ျဖစ္၏။

    ၄။ ပုတ္သင္ညိဳ အမတ္မ်ားနွင့္ ဖြဲ႔စည္းထားေသာ ဥပေဒျပဳ လႊတ္ေတာ္မ်ား ေပၚေပါက္လာျခင္း     ။

    ၁၉၈၇ ခုႏွစ္တြင္ နုိင္ငံေတာ္ ေကာင္စီဝင္ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ ဦးစိန္လြင္က ျပည္သူမ်ား သုံးစြဲေနေသာ ေငြေၾကး မ်ားကုိ တရားမဝင္ ဖ်က္သိမ္းေၾကာင္း ေၾကျငာၿပီးေနာက္ ထုိေေခတ္ (မ. ဆ. လ)  ျမန္မာ့ဆုိရွယ္လစ္ လမ္းစဥ္ ပါတီ လႊတ္ေတာ္က ထိုေၾကျငာခ်က္ကုိ မဆုိင္းမတြ အတည္ျပဳေပးခဲ့၏။

    ေငြဖ်က္သိမ္းမႈေၾကာင့္ နစ္နာေသာ ျပည္သူမ်ား အုံၾကြဖုိ႔ တာစူလာေသာအခါ ေငြေၾကးဖ်က္ သိမ္းမႈ ကုိ အတည္ျပဳ ေပးခဲ့သည့္ လႊတ္ေတာ္၌ ေထာက္ခံမဲ ေပးခဲ့ေသာ ထန္းတပင္ လႊတ္ေတာ္ ကုိယ္စားလွယ္ကပင္ ေငြေၾကး ဖ်က္သိမ္းမႈသည္ ျပည္သူ လူထုကုိ နစ္နာေစေၾကာင္း အဆုိတင္သြင္း ခဲ့ေလသည္။

    အက်ဳိးဆက္က နယ္စပ္မ်ားတြင္ ျမန္မာေငြကုိ ယုံၾကည္မႈ မရွိေတာ့ဘဲ ေငြေၾကး လဲလွယ္ ရာတြင္ တန္ဖုိးက် သြားပါေတာ့သည္။ နယ္စပ္မွသြင္းေသာ ကုန္ပစၥည္းမွန္ သမ်ွ ေစ်းတက္ သြားပါသည္။

    ထုိသုိ႔ ေနာက္ဆက္တြဲ ကုန္ေစ်းႏႈံး တက္သည့္ ျပႆနာမ်ားကုိ ျပည္သူတုိ႔ အလုူးအလဲ ခံရၿပီးေနာက္ ၂၀၀၈ ဖြဲ႔စည္းပုံ ပုဒ္မ ၃၆ ပုဒ္မခြဲ (င) တြင္ တရားဝင္ ထုတ္ေဝထားေသာ ေငြေၾကးကုိ တရားမဝင္ ေငြေၾကး အျဖစ္ သတ္မွတ္ျခင္း မျပဳရ ဟူ၍ နုိင္ငံေတာ္ အေျခခံမူမ်ားတြင္ ထည့္သြင္းေရးသား လုိက္ရပါေတာ့သည္။

    ပုတ္သင္ညဳိမ်ား တက္ေသာ လႊတ္ေတာ္မွ ဆုံးျဖတ္ခ်က္မ်ား၏ ရလဒ္က ျမန္မာေငြေၾကးကုိ ယုံၾကည္မႈ ကင္းမဲ့သြား ေသာေၾကာင့္ နုိင္ငံျခား ေငြႏွင့္ယွဥ္တုိ္င္း တန္ဖုိး အျမဲ က်ေနေလ့ ရွိ၏။

    ၅။ ယုန္ေထာင္ေၾကာင္မိ ဥပေဒ ျပဌာန္းေပးသည့္ လႊတ္ေတာ္ ေပၚေပါက္လာျခင္း။

    နုိင္ငံသားမ်ား၏ အသက္ အိုးအိမ္ႏွင့္ ပုိင္ဆိုင္မႈမ်ားကုိ ဥပေဒႏွင့္ အညီ အကာ အကြယ္ မေပးႏိုင္သည့္ အစုိးရႏွင့္ ႏိုင္ငံတကာ ဥပေဒ စံႏႈန္း၊  လူ႔ အခြင့္ အေရး စံႏႈန္း မ်ားႏွင့္ မကုိက္ညီေသာ ဥပေဒမ်ားကုိ တင္သြင္း အတည္ျပဳေပးသည့္ လႊတ္ေတာ္ ရပ္ဝန္းတြင္ မ်ဳိးခ်စ္ အမည္ခံ မ်က္ကန္း ႏိူင္ငံေရး သမားတုိ႔ ေပၚထြက္လာ၏။

    အမိန္႔ရ မ်က္ကန္းမ်ိဳးခ်စ္တုိ႔က တစ္လင္ တစ္မယား မ်ဳိးခ်စ္ဥပေဒကုိ ျပဌာန္းရန္ ေဆာ္ၾသ ဆႏၵျပၾက၏။ ဥပေဒ တစ္ခု ေရးစြဲရာတြင္ လုိက္နာအပ္ေသာ ဥပေဒ စံႏႈန္းမ်ားကုိ မသိေသာ ဥပေဒ ပညာရွင္မ်ားက ထုိဥပေဒ ကုိ ေရးဆြဲ ေပးၾက၏။ လူ႔ အခြင့္အေရး စံႏႈံး၊ ဥပေဒ စံႏႈန္း မ်ားႏွင့္္ တည္စဲ ၂၀၀၈ ဖြဲ႔စည္းပုံ ဥပေဒတုိ႔ကုိ မသိေသာ လႊတ္ေတာ္ အမတ္မ်ားက ထုိ ဥပေဒ ကုိ အတည္ျပဳေပး ၾကကုန္၏၊

    လူ႔ အဖြဲ႔ အစည္း တစ္ခုကုိ ႏွိပ္ကြပ္ရန္ ရည္ရြယ္ေသာ ဥပေဒမ်ိဳးကုိ မေရးစြဲသင့္ေၾကာင္း အရပ္ဖက္ အဖြဲ႔ အစည္းမ်ားက ကန္႔ကြက္သည့္ၾကားက မ်ိဳးခ်စ္ ဥပေဒ ျပဳသူမ်ားက မ်ိဳးခ်စ္ ဥပေဒသည္ မည္သည့္ လူ႔ အ ဖြဲ႕ အစည္း ကုိမ်ွ မရည္ရြယ္ ပါဟု ျငင္းဆုိကာ လႊတ္ေတာ္ အမတ္ ဦးေအာင္ကုိ (ယခု သာ/ယဥ္ ဝန္ႀကီး) တို႔ ပါဝင္ေသာ လႊတ္ေတာ္က အတည္ ျပဳခဲ့ဲၾကျပီး သမၼတၾကီး ဦးသိန္းစိန္က လက္မွတ္ထုိး ျပဌာန္း ေပးလုိက္သည္။

    ထိုဥပေဒျဖင့္ အေရးယူ ခံရေသာ ဘာသာျခား တစ္ဦးမွ မရွိသည့္ အခါ ထုိမ်ိဳးခ်စ္ ဥပေဒကုိ ယုန္ေထာင္ ေၾကာင္မိ ဥပေဒဟု သုံးႏႈံးသည္ကုိ ၾကည့္ျခင္း အားျဖင့္ ယုန္ဖမ္းရန္ ရည္ရြယ္ေသာ ဥပေဒ ျဖစ္ေၾကာင္း ေပၚလြင္ လာ၏။ ကုိယ့္ရႈး ကုိယ္ပတ္ ခ်ိန္တြင္ အရပ္ဖက္ အဖြဲ႔အစည္းမ်ား ကန္႔ကြက္ ေန သည့္ ၾကားက မရ မက အတည္ ျပဳခဲ့ၾကေသာ ထုိမ်ိဳးခ်စ္ ဥပေဒ ဆုိတာ ႀကီးကုိ ျပန္ျပင္ ဦးမည္ဟု သာ/ယဥ္ ဝန္ ႀကီး ဦးေအာင္ကုိက ဆုိျပန္၏၊ ျမင္သာေအာင္ ေျပာရလ်ွင္ ယုန္ေထာင္ ေၾကာင္မိ ဥပေဒကုိ ယုန္ေထာင္ ယုန္မိ ဥပေဒ ျဖစ္ေအာင္ လည္း ျပင္ဆင္ေရးစြဲရန္ ႏုိင္ငံတကာ စံႏႈန္းက ခြင့္မျပဳပါ။

    ထုိ႔ျပင္တဝ ၂၀၀၈ ဖြဲ႔စည္းပုံ ပုုဒ္မ (၃၆၂၊ ၃၆၃) တုိ႔ အရ နုိင္ငံေတာ္က အသိ အမွတ္ျပဳထားေသာ ဘာသာမ်ားကုိ ကာကြယ္ ေစာင့္ေရွာက္ တာဝန္ ရွိသည့္ သာသနာေရး ဝန္ႀကီး ဆုိသူက ဘာသာ ေပါင္းစုံ ခ်စ္ၾကည္ေရးကုိ စိတ္ထဲ ပါလုိ႔ ုလုပ္ေနတာ မဟုတ္ဘဲ စီးပြားေရး ပိတ္ဆုိ႔မႈ ရန္မွ ကင္းေဝးရန္သာ ရည္ရြယ္ လုပ္ေဆာင္ေနျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္း လူသိရွင္ၾကား ေျပာျပန္၏။

    ထုိသို႔ ႏုိင္ငံတကာ ဥပေဒစံ၊ လူ႕ အခြင့္ အေရး စံႏွင့္ ၂၀၀၈ ဖြဲ႔စည္းပုံတုိ႔ကုိ အေလးမထားေသာ လႊတ္ေတာ္ ကုိယ္စားလွယ္မ်ားႏွင့္ ဖြဲ႔စည္းထားေသာ လႊတ္ေတာ္မ်ဳိးသည္ တရားမ်ွတမႈ မရွိေသာ ဥပေဒမ်ားကုိ ဆက္လက္ ျပဌာန္းၿပီး တိုင္းျပည္ကုိ မတည္ မျငိမ္ျဖစ္ေအာင္ ဆက္လက္ လုပ္ေဆာင္ေနဦးမည္သာ ျဖစ္သည္။

    ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ တရားမ်ွတမႈ (Justice) မရွိပါဟု ျမန္မာ့ နုိင္ငံေရးေလ့လာသူမ်ားက တစုိက္မတ္မတ္ ေျပာေန ၾကျခင္းသည္လည္း အထက္ပါ အိမ္ရွင္ အိမ္ငွားဥပေဒ၊ ၁၉၈၂ ျမန္မာ ႏုိင္ငံသား ဥပေဒႏွင့္ မ်ိဳးခ်စ္ ဥပေဒ တုိ႔ကုိ ဖတ္ရႈ ႀကည့္ၿပီး ေျပာဆုိေန ၾကျခင္းျဖစ္၏။

    ၆။ စီရင္ခ်က္ခ်ရန္ အိတ္ပိတ္စာ ဖြင့္ဖတ္ေပး ရေသာ တရားစီရင္ေရး ရပ္ဝန္း

    လက္ရွိ တရားစီရင္ေရး မ႑ိဳင္၏ သရုပ္သကန္ကုိ ဟာသသရုပ္ေဆာင္ ေအာင္ရဲေထြး သတ္မႈတြင္ တရားရွင္ လႊတ္ေပးလုိက္သည္ကုိ ၾကည့္ရုံျဖင့္ အလြယ္တကူ သေဘာေပါက္နုိင္ပါသည္။

    ဒုတိယ အခ်က္ေထာက္ျပခ်င္တာက အင္ဒင္းရြာ လူ အစုလိုက္ အျပဳံလုိက္ သတ္မႈကုိ ေဖၚထုတ္သည့္ သတင္း ေထာက္မ်ားအား နုိင္ငံေတာ္ လ်ွဳိ႔ ဝွက္ခ်က္ ေပါက္ၾကားမႈျဖင့္ တရားစြဲ ေထာင္ခ်ေသာ အခါ လူ အစု လုိက္ အျပဳံလုိက္ ကုိ ႏုိင္ငံေတာ္က လ်ွဳိ႔ဝွက္စြာ သတ္သည့္ အဓိပၸါယ္ ထြက္ေစ၏၊

    ဦးကုိနီ အမႈ ရုံးခ်ိန္းတြင္ တရားေရး ဌာနကုိ ထမင္းဝေအာင္ စားခုိင္းသူမ်ားလည္း အေရးယူျခင္း မခံၾကရ။

    တရားစီရင္ေရးကုိ အစုိးရက စြက္ဖက္သည့္ ရလဒ္က တရားေရး မ႑ိဳင္ကုိ ျပည္သူတုိ႔ ယုံၾကည္မႈ မရွိၾကေတာ့ျခင္းပင္ ျဖစ္၏။ နုိင္ငံတစ္ခုကုိ အုပ္ခ်ဳပ္ရာတြင္ အသက္ေသြးေၾကာျဖစ္ေသာ (Justice) တရား မ်တမႈကုိ တရားေရးဌာနက ေစာင့္ထိန္းထားသင့္သည္။

     

    ၇။ ဘာသာတရား၏ ျပဌာန္းခ်က္မ်ားကုိ မေလးစားသာ ဘာသာေရး ေခါင္းေဆာင္မ်ား ေပၚထြက္လာ၏။

            ပရြက္ဆိ္တ္တစ္ေကာင္ေတာင္ သတ္ခြင့္ မရွိေသာ ဘာသာတစ္ခု၏ ေခါင္းေဆာင္က လူသတ္မႈ က်ဴးလြန္သူတုိ႔အား ေက်းဇူးတင္ေၾကာင္း လူသိရွင္ၾကား ေျပာၾကားသလုိ လူ႔ အဖြဲ႔အစည္း တစ္ခုကုိ စား စရာ၊ ေနစရာ မရွိေအာင္ လုပ္ေဆာင္သြားမည္ဟူ၍လည္း ႀကဳံးဝါးလုိက္ေသာအခါ လက္ခုပ္ ၾသဘာ ေပးသူမ်ား အလြန္ ေပါမ်ားသည္ကုိ အံ့ၾသဘြယ္ရာ ေတြ႔ရ၏။

    ဘာသာတရား၏ တားျမစ္ခ်က္၊ ဥပေဒတုိ႔၏ ကန္႔သတ္ခ်က္တို႔ကုိ ေက်ာ္လြန္၍ အမုန္းတရား ေဟာ ၾကားေသာ ဘာသာေရး ေခါင္းေဆာင္တုိ႔ေၾကာင့္ ျမန္မာ နုိင္ငံ အႏွံ႔တြင္ ဘာသာျခား မဝင္ရ ဆုိင္းဘုတ္မ်ား ပလူပ်ံ ေအာင္ ေထာင္လာၾက၏။

    ဘာသာ သာသနာ ဆိုင္ရာ ျပစ္မႈမ်ားႏွင့္ ဆုိင္ေသာ ရာဇသတ္ႀကီး အခန္း (၁၅) ပါ ပုဒ္မ ၂၉၅၊ ၂၉၅ (က)၊ ၂၉၆၊ ၂၉၇၊ ၂၉၈ တုိ႔သည္ လူမ်ားစု ကုိးကြယ္ေသာ သာသာႀကီးကုိ ကာကြယ္ဖို႔ အတြက္သာ အသက္ ဝင္ၿပီး လူ နည္းစု ကုိးကြယ္ေသာ ဘာသာ သာသနာကုိ ဖ်က္ဆီးသူ၊ ေဆာ္ကားသူမ်ား အတြက္ စာအုပ္ထဲမွာ သာ ရွိေသာ ဥပေဒတုိ႔ ျဖစ္ကုန္၏။

    အမိန္႔ရ အမုန္းတရား လြတ္လပ္စြာ ပြားခြင့္ ရျခင္း၏ ရလဒ္မွာ ႏုိင္ငံတကာ ရင္းႏွီး ျမႈပ္ႏွံမႈ မ်ားကုိ တားဆီးေသာ ျပည္တြင္း မျငိမသက္္မႈ မ်ားကုိ ျဖစ္ေပၚေစ၏။ ထုိ႔ေၾကာင့္ ဆင္းရဲတြင္း နက္ေစ၏။

    ၈။ ဆြံ႔အ နားမၾကားသည့္ အျပင္ မ်က္ေစ့ပါ ကန္းေသာေခါင္းေဆာင္တုိ႔ ေပၚေပါက္လာျခင္း။

    တခါက မ်က္ေစ့ တဖက္ လပ္ေနေသာ ေရတပ္ဗုိလ္ခ်ဳပ္ တစ္ဦးသည္ စစ္ပြဲကုိ ရပ္တန္႔ရန္ ႏုိင္ငံေတာ္ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္က ေထာင္ျပေသာ အခ်က္ျပ အလံကုိ မျမင္ဟန္ ေဆာင္ၿပီး စစ္ပြဲကုိ ဆက္တုိက္၏။ ထုေျခလႊာ တင္ရေသာ အခါ လပ္ေနေသာ မ်က္ေစ့ ဘက္မွ အလံျပ၍ မျမင္ပါဟုဆုိေသာေၾကာင့္ American Idiom တစ္ခု ေပၚထြက္လာ၏။ Authorities were turning a blind eye to the human rights. ဟူ၏။

    နားေကာင္းေသာ၊ မ်က္ေစ့ ႏွစ္ဖက္လုံးျမင္ေသာ ျမန္မာေခါင္းေဆာင္တုိ႔သည္လည္း တုိင္းျပည္တြင္း ျဖစ္ပ်က္ေနေသာ မတရား မႈမ်ားကုိ မၾကားဟန္၊ မျမင္ဟန္ ေဆာင္ကုန္ၾက၏။ မတရားမႈ ျပဳသူႏွင့္ ခံရသူ အၾကား၊ ၾကားေန ဝါဒ က်င့္သုံးသူပါ ဟူ၍လည္း ဆင္ေျခ ေပးေသာ ေခါင္းေဆာင္လည္း က်ြနု္ပ္တုိ႔၏ ျမန္မာ ျပည္ႀကီးတြင္ ရွိ၏။ မတရား ျပဳမႈကို မသိ က်ိဳးက်ြန္ ျပဳသူသည္ က်ဴးလြန္သူ ကုိ အားေပး၊ အားေျမွာက္ ျပဳရာ ေရာက္၏။

    ကမၻာသိ လူ႔ အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မႈမ်ားကုိ မတားျမစ္ဘဲ ႏူတ္ဆိပ္ကာ ၾကားေနခဲ့သည့္ ႏုိင္ငံ ေခါင္းေဆာင္ တစ္ဦးသည္ ေနာက္ဆုံးတြင္ ထိုအျပစ္ အတြက္ ယခုထက္ တန္ဖုိးႀကီးႀကီး ပုိမုိ ေပးဆပ္ရန္ ရွိေသး၏။ နုိင္ငံေပါင္းခ်ဳပ္ အသင္းႀကီးတြင္ ကန္႔ကြက္မဲ ေပးမည့္ ႏုိင္ငံတုိ႔က တုိင္းျပည္ အတြင္းရွိ လုပ္ပုိင္ခြင့္ တုိ႔ကုိ ေမ်ွာ္လင့္ကုန္၏။ ဗီတုိ အာဏာ ပုိင္ေသာ ႏိုင္ငံ ႀကီးကမူ ျမန္မာႏုိင္ငံ၏ သယံဇာတ တုိ႔ကုိ မ်က္ေစာင္း ထုိးေလ၏။

    ၉။ ထုိ႔ေၾကာင့္ ဤရပ္ဝန္းတြင္ ျဖစ္ထြန္း အားသန္ေနေသာ အႏႈတ္ လကၡဏာမ်ား။

            (က) ဆြံ႔အ နားမၾကား သည့္အျပင္ မ်က္ေစ့ အျမင္ပါ မႈံဝါးေနေသာ ေခါင္းေဆာင္မ်ား ေပၚထြက္ေန၏။

    (ခ) ႏုိင္ငံေရး က်ပ္ မျပည့္ေသာ မ်ိဳးခ်စ္မ်ား ရွိ၏။

    (ဂ) နုိင္ငံတကာ ဥပေဒ စံမ်ားႏွင့္ မယဥ္ပါးေသာ ဥပေဒ ပညာရွင္ အမ်ားစု ရွိ၏။

    (ဃ) မဲဆြယ္စဥ္က ဘာသာ လူမ်ိဳး မခြဲျခား ေသာ္လည္း လႊတ္ေတာ္ အတြင္း ေရာက္ေသာအခါ

    လူမ်ိဳးတူ ဘာသာတူ သူ မ်ားကုိသာ ကုိယ္စားျပဳေသာ လႊတ္ေတာ္ အမတ္မင္းမ်ားလည္း  ရွိ၏။

    (င) ဥပေဒက မည္သို႔ပင္ ဆုိေစကာမႈ အထက္က ေပးပုိ႔ထားေသာ အမိန္႔စာကုိ စီရင္ခ်က္ အျဖစ္

    ဖတ္ျပသည့္ တရားသူႀကီးမ်ား လည္းရွိ၏။ တရားစီရင္ေရး က႑တြင္ အဂတိ လုိက္စားမႈက ေတာ့

    ဆုိဖြယ္ မရွိ။ အစဥ္ အလာ၊ ရုိးရာ ဓေလ့ ျဖစ္လ်ွက္ ရွိ၏။

    (စ) တရားခံကုိ ျမင္လ်ွက္ ဖမ္း၍ မမိေသာ ရဲမ်ား လည္းရွိ၏၊ ရာဇသတ္ႀကီး စာအုပ္ အခန္း (၁၅) ပါ

    ပုဒ္မ တုိ႔သည္ ဗုဒၶဘာသာကုိ ထိပါးေဆာ္ကားသူမ်ားကုိသာ ကပ္ေသာ ပုဒ္မတို႔ ျဖစ္ကုန္၏။

    (ဆ) ဖြဲ႔စည္းပုံက အပ္ႏွင္းထားေသာ အာဏာကုိ အျပည့္ အဝ အသုံး မခ်တတ္ေသာ ရုပ္ေသး သမၼတ

    လည္း ရွိ၏။

    (ဇ) ၂၀၀၈ ဖြဲ႔စည္းပုံကုိ မသိ၍ မလုိက္နာေသာ၊ ထို႔ထက္မက ခ်ိဳးေဖါက္ေသာ အစုိးရ အဖြဲ႔ဝင္

    ဝန္ႀကီးမ်ားလည္း ရွိကုန္၏။

    (စ်) သတ္ျခင္း ျဖတ္ျခင္းႏွင့္ လုျခင္း ယက္ျခင္း တုိ႔သည္ မဆန္း ဆုိသည့္ သူမ်ားလည္း အမ်ဳိးသား

    ႏိုင္ငံေရးတြင္ တြင္က်ယ္စြာ ပါဝင္ေနၾက၏။

    (ည) အစုိးရနွင့္ လႊတ္ေတာ္ကုိ ေစာင့္ၾကည့္ တည့္မတ္ရန္ အားေကာင္းသည့္ အရပ္ဖက္ အဖြဲ႔

    အစည္းႏွင့္ မီဒီယာမ်ားလည္း မရွိပါ။

    ၁၀။ ျမန္မာျပည္ႀကီး အမွန္တကယ္ ေျပာင္းလဲသြားေအာင္ လုပ္ေဆာင္ခ်င္တယ္ဆုိရင္ အရင္ဆုံး ထုိရပ္ဝန္းမ်ားကုိ

         ေကာင္းေအာင္ ျပင္ဆင္ေပးပါ။

    အကယ္၍ အသင္သည္ ထုိသို႔ေသာ အဖက္ဖက္က ယိုယြင္းေနေသာ ရပ္ဝန္းမ်ားကုိ မျပဳျပင္ဘဲ ျမန္မာ နုိင္ငံသည္   ေနာင္ အႏွစ္ ၂၀ အၾကာတြင္ စကၤာပူကုိ ေက်ာ္တက္မည္ဟု ေျပာအ့ံ၊ ထုိ အေျပာသည္ ႏိုင္ငံ တကာ ေခါင္းေဆာင္မ်ား အၾကား အပ်င္းေျပ ဟာသ တစ္ခုထက္ ပိုမည္ဟု မထင္။

    ဤစာရႈသူ အေနျဖင့္ ေမ့ေမ့ ဆႏၵမ်ား အမွန္တကယ္ ျပည့္ဝေစခ်င္လ်င္ ေဖၚျပပါ ရပ္ဝန္းမ်ား ေကာင္း မြန္လာေအာင္ ေမေမ တစ္ဦးတည္းကုိသာ အားကုိး မေနဘဲ။ ႏႈတ္၏ ေစာင္မျခင္း၊ လက္၏ ေစာင္မျခင္းမ်ား အျပင္ အရပ္ဖက္ အဖြဲ႔ အစည္းႏွင့္ မီဒီယာမ်ား ဒီ့ထက္ ပုိမုိ အားေကာင္း လာေအာင္ ကုိယ္တုိင္ ဝုိင္းဝန္း ကူညီ ၾကပါရန္ တုိက္တြန္းအပ္ပါသည္။

     

    ေလးစားစြာျဖင့္

    ေမာင္သမာဓိ