မိုင္းပြန္ ေစာ္ဘြားႀကီး စပ္စံထြန္း

ဇူလိုင္-၁၃၊၂၀၁၃
M-Media

အာဇာနည္မ်ား အထၳဳပၸတၱိ (အာဇာနည္ေန႔ အထိမ္းအမွတ္)

၁၉၄၇ ခုႏွစ္ ဇူလိုင္လ (၁၉)ရက္ေန႔ဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ အာဇာနည္ေခါင္းေဆာင္ႀကီးမ်ားက်ဆုံးခဲ့တဲ့ ေန႔ျဖစ္ပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ လြတ္လပ္ေရးဖခင္ႀကီး ဗုိလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းအပါအ၀င္ ဦးဘ၀င္း၊ မန္းဘခိုင္၊ မႈိင္းပြန္ေစာ္ဘြားႀကီး စ၀္စံထြန္း၊ ဦးရာဇတ္၊ ဒီးဒုတ္ဦးဘခ်ဳိ၊ သခင္ျမ၊ ဦးအုန္းေမာင္၊ ရဲေဘာ္ကုိေထြး တုိ႔ဟာ တုိင္းျပည္တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ရင္း မသမာသူလူတစ္စုရဲ႕ လုပ္ႀကံမႈေၾကာင့္ ေသြးအုိင္ထဲမွာ အသက္ေပးခဲ့ရသူေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီလုိ အသက္ေသြးေတြေပးခဲ့ၾကတဲ့ အာဇာနည္(၉)ဦးဟာ ျမန္မာျပည္သူျပည္သားေတြရဲ႕ စိတ္ႏွလုံးသားမွာ အၿမဲအမွတ္ထင္ထင္႐ွိခဲ့ပါတယ္ ။ ဒါေၾကာင့္ အာဇာနည္မ်ားရဲ႕ အထၳဳပၸတၱိအက်ဥ္းကုိ M-Media မွ စုစည္းတင္ျပလိုက္ရပါတယ္။
မိုင္းပြန္ ေစာ္ဘြားႀကီး စပ္စံထြန္း (၁၉၀၇ – ၁၉၄၇)

မိုင္းပြန္ေစာ္ဘြားႀကီး စပ္ခြန္ထီးႏွင့္ ေျမာက္နန္းေဆာင္ မဟာေဒဝီ နန္းစိန္ဥ တို႔မွ ၁၉၀၇ ေမလ ၃၁ ရက္ေန႔တြင္ ဖြားျမင္ ျဖစ္သည္။ ေတာင္ႀကီးၿမိဳ႕ ရွမ္းေစာ္ဘြား သားမ်ား အထက္တန္းေက်ာင္းမွ ဆယ္တန္းေအာင္ၿပီး မႏၲေလး ပုလိပ္ အတတ္သင္ေက်ာင္း တက္ခဲ့သည္။ ထို႕ေနာက္ ပုလိပ္အရာရွိ အျဖစ္ ေခတၲ အမႈထမ္းခဲ့သည္။ ၁၉၂၈ ခုတြင္ ေစာ္ဘြား ျဖစ္လာၿပီး မိုင္းပြန္ ေစာ္ဘြားႀကီးဟူ၍ ျဖစ္လာသည္။ ၁၉၃၂ ခု တြင္ မိုးမိတ္ ေစာ္ဘြားႀကီး၏ သမီး စပ္ခင္ေသာင္းႏွင့္ လက္ထပ္သည္။

ရွမ္းျပည္နယ္တြင္ သိပၸံနည္းက် စိုက္ပ်ိဳးေရး လုပ္ငန္းမ်ား ထြန္းကားလာေစရန္ ႀကိဳးပမ္းခဲ့ၿပီး အဂၤလန္ႏိုင္ငံမွ စိုက္ပ်ိဳးေရး ဆိုင္ရာ ေခတ္မီ စာအုပ္မ်ား၊ ကိရိယာ တန္ဆာ ပလာမ်ားႏွင့္ သီးႏွံမ်ိဳးေစ့မ်ားကို မွာယူခဲ့သည္။ ဒုတိယ ကမာၻစစ္ႀကီးၿပီး၍ အဂၤလိပ္မ်ား ျမန္မာႏိုင္ငံသို႕ ျပန္ဝင္လာၿပီးေနာက္ ထုတ္ျပန္ခဲ့ေသာ စကၠဴျဖဴ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးကို ဆန္႕က်င္ခဲ့သူ ျဖစ္သည္။ ေတာင္တန္းႏွင့္ ေျမျပန္႔ေသြးခြဲ၍ အုပ္ခ်ဳပ္သည္ကို မလိုလား၍ ေျမျပန္႔ႏွင့္ေတာင္တန္း စည္းလံုး ညီၫြတ္ေရး အတြက္ ႀကိဳးပမ္းခဲ့သည္။ ပင္လံုစာခ်ဳပ္ကို လက္မွတ္ေရးထိုးခဲ့သည့္ ေစာ္ဘြားတစ္ဦး ျဖစ္သည္။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း ဦးေဆာင္ေသာ ၾကားျဖတ္အစိုးရအဖြဲ႕တြင္ အတိုင္ပင္ခံ ေတာင္တန္းေဒသေရးရာဝန္ႀကီး ျဖစ္လာသည္။ ထို႕ျပင္ တိုင္းျပဳျပည္ျပဳလႊတ္ေတာ္၏ ျပည္ေထာင္စုႏွင့္ ျပည္နယ္ဆိုင္ရာဆပ္ေကာ္မတီ၊ လူနည္းစုဆိုင္ရာ ဆပ္ေကာ္မတီ၏ ဖြဲ႕စည္းပံု အေျခခံ ဥပေဒ ေရးဆြဲေရး ေကာ္မတီမ်ားတြင္ အဖြဲ႕ဝင္လည္း ျဖစ္ခဲ့သည္။

ျမန္မာ့လြတ္လပ္ေရး ဗိမၼာန္ႀကီး ၿပီးခါနီး အခ်ိန္ လြတ္လပ္ေသာ ျမန္မာႏိုင္ငံ တည္ေထာင္ေရး အားသြန္ ႀကိဳးပမ္းေနဆဲတြင္ ထို႔ေနာက္ ၁၉၄၇၊ ဇူလိုင္ ၁၉ ရက္၊ နံနက္ ၁၀း၃၅ နာရီတြင္ အတြင္း၀န္မ်ား႐ံုး (ယခု ၀န္ႀကီးမ်ား႐ံုး)တြင္ ၀န္ႀကီးမ်ား အစည္းအေ၀းက်င္းပေနစဥ္ မ်ဳိးခ်စ္ပါတီေခါင္းေဆာင္ႏွင့္ နန္းရင္း၀န္ေဟာင္း နယ္ခ်ဲ႕လက္ပါးေစ ဂဠဳန္ဦးေစာ၏ ေနာက္လိုက္ လူသတ္သမားတုိ႔၏လုပ္ၾကံျခင္းခံခဲ့ရသည္။ အၾကမ္းဖက္သမားတုိ႔၏ လုပ္ႀကံမႈေၾကာင့္ ဇူလိုင္လ ၂၀ ရက္၊ မြန္းတည့္ ၁၂ နာရီတြင္ ကြယ္လြန္ခဲ့သည္။ အျခား လုပ္ေဖာ္ကိုင္ဖက္ တိုင္းျပည္ေခါင္းေဆာင္ႀကီးမ်ားႏွင့္ အတူ က်ဆံုးခဲ့ရ ေသာ အာဇာနည္တစ္ဦးျဖစ္သည္။

–  အာဇာနည္မ်ား အထၳဳပၸတၱိ – စာေပဗိမာန္။

–  ကိုလိုနီေခတ္ ျမန္မာ့ သမိုင္း အဘိဓာန္ – ျမဟန္၊ ၁၉၉၉ တတိယ အႀကိမ္ထုတ္၊ တကၠသိုလ္မ်ား သမိုင္း သုေတသန ဌာန၊ ဂ်ီအီးစီ (ပညာေရး) သမဝါယမ အသင္း။