ကမၻာကို တိုးတက္ေျပာင္းလဲေစခဲ့သည့္ မြတ္စလင္တို႔ ၏ ဆန္းသစ္တီထြင္မႈမ်ား – ၄ (အႏုပညာ)

ဇြန္ ၂ ၊ ၂၀၁၄
M-Media
Credit to -ေအာင္သန္းလြင္ (UCSY)

ေက်ာ္ၾကားတဲ့ ဆင့္ျပန္ခ်က္ေတြ အရ ” အလႅာဟ္အရွင္ျမတ္သည္ ကိုယ္တိုင္လွပေသာ ဂုဏ္ေတာ္မ်ားရွိသကဲ့သို႕ လွပမႈကိုလည္း ခ်စ္ခင္ျမတ္ႏိုးေတာ္မူသည္ ” ဟု တမန္ေတာ္ မိုဟမၼဒ္ (ျငိမ္းခ်မ္းျခင္း သက္ေရာက္ပါေစ) မိန္႕ၾကားေျကာင္း သိရွိရပါတယ္။

ဒီမိန္႕ၾကားခ်က္က မြတ္စလင္ေတြကို လက္ေရးလွ အတတ္ပညာအသံုးျပဳျပီး “အလႅာဟ္” နဲ႕ အျခားဂုဏ္ေတာ္ေတြကို လွပစြာပံုေဖာ္ဖို႕ တြန္းအား တစ္ခုျဖစ္ေစခဲ့ပါတယ္။ လက္ေရးလွအတတ္ပညာဟာ ဗ်ာဒိတ္ရက်မ္းစာ ကုရ္အာန္ က်ေရာက္ျခင္းနဲ႕အတူ မြတ္စလင္ေတြရဲ႕ စိတ္ႏွလံုးထဲက လႈိက္လိႈက္လွဲလွဲ တံု႕ျပန္ခ်က္ အေနနဲ႕ ေပၚထြက္လာတာလို႕လည္း ေျပာႏိုင္ပါတယ္။ လက္ေရးလွအတတ္ပညာဟာ ကုရ္အာန္ က်မ္းစာ စာသားေတြကို လွပစြာ ပံုေဖာ္ရာကေန အရာဝတၳဳေတြ၊ အိမ္ေတြ၊ ဗလီဝတ္ေက်ာင္းေတာ္ေတြကို လွပစြာ ပံုေဖာ္ၾကတဲ့အထိ ေရြ႕လ်ားက်ယ္ျပန္႕လာျပီး ဗိသုကာပညာရပ္ တစ္ခုအျဖစ္ တိုးတက္လာခဲ့ပါတယ္။

ဂ်ီၾသေမႀတီ (အရာဝတၳဳပံုစံ၊ အရြယ္အစား စသည္ေလ့လာျခင္း) ပညာရပ္ဟာ မြတ္စလင္ ကမၻာရဲ႕ အႏုပညာရပ္မွာ အေရးပါတဲ့ အခန္းက႑က ပါဝင္လာခဲ့ပါတယ္။ သူတို႕ဟာ စက္ဝိုင္းေတြကို အေျခခံျပီး ထပ္တလဲလဲ ဆက္စပ္ျခင္း၊ ေခါက္ခ်ိဳးခ်ျခင္း၊ အရြယ္အစားေျပာင္းလဲျခင္း စတာေတြနဲ႕ ထူးျခားျပီး လွပတဲ့ ပံုစံထြက္လာေအာင္ ဖန္တီးယူၾကပါတယ္။ ဒီတင္မက မြတ္စလင္ အႏုပညာရွင္ေတြဟာ ကႏုတ္ပန္းေတြ(Arabesque) ပံုေဖာ္တဲ့ ထိေအာင္ ထူးခြ်န္ေျပာင္ေျမာက္လာၾကတယ္။ ကႏုတ္ပန္းေတြဟာ ဂ်ီၾသေမႀတီ အႏုပညာျဖစ္ျပီး မ်ားစြာေသာ မတူညီတဲ့ ပံုသ႑န္ အရြယ္အစားေတြကို ဆက္စပ္တြဲယွက္ရတဲ့ ပညာရပ္ပဲျဖစ္ပါတယ္။

မြတ္စလင္ေတြရဲ႕ အသိဉာဏ္ အဆင့္ျမင့္မားျပီး ထူးခြ်န္ေျပာင္ေျမာက္တဲ့ အႏုပညာရပ္ရဲ႕ ဥပမာအေနနဲ႕ မၾကာေသးမီကမွ တူရကီႏိုင္ငံ အစၥတန္ဗူျမိဳ႕ (Istanbul) မွာ ေဖာ္ထုတ္ေတြ႕ရွိရတဲ့ ေတာ့ပ္ကာပီ စာလိပ္ ( Topkapi Scroll ) က သက္ေသခံေနပါတယ္။ အဲ့ဒီစာလိပ္ထဲမွာ နံရံေတြနဲ႕ အမိုးခံုးေတြမွာ ပံုေဖာ္တဲ့ မတူညီတဲ့ ဂ်ီၾသေမႀတီ ပံုစံေပါင္း ( ၁၁၄ ) မ်ိဳးပါဝင္ေနတယ္။ အဲ့ဒါဟာ ( ၁၅ ) ရာစုနဲ႕ ( ၁၆ ) ရာစုမွာ အလုပ္လုပ္ခဲ့တဲ့ မ်ားစြာေသာ အေဆာက္အဦးေဆာက္သူေတြ(ဗိသုကာပညာရွင္ေတြ)ရဲ႕ လက္ရာပဲျဖစ္ပါတယ္။

ေက်ာ္ၾကားတဲ့ ႀကိဳးထံုး မွန္ကူကြက္ ပံုစံကို အဂၤလန္ ဘုရင္ ဟင္နရီ (King Henry VIII) ရဲ႕ ရုပ္ပံုလႊာက ဝတ္ရံုအနားနဲ႕ လိုက္ကာေတြမွာ ပံုေဖာ္ အသံုးျပဳထားတာကိုပံုပါ အတိုင္းေတြ႕ရပါလိမ့္မယ္။

ကမၻာေက်ာ္ အီတလီ ပန္းခ်ီပန္းပု ဆရာ လီယိုနာဒို ဒါဗင္စီဟာ ကႏုတ္ပန္းေတြ (Arabesque) ရဲ႕ ရႊင္ျမဴးဖြယ္ေကာင္းတဲ့ လက္ရာကို သိရွိျပီး ရႈပ္ေထြးခက္ခဲတဲ့ ပံုစံေတြကို အခ်ိန္ေပးျပီး တြက္ထုတ္ေနေလ့ရွိပါတယ္။

(1001 Inventions : Muslim Heritage in Our World)

အဂၤလန္ႏိုင္ငံ သိပၸံ၊နည္းပညာ ႏွင့္ ယဥ္ေက်းမႈ ေဖာင္ေဒးရွင္းမွ ပံုႏွိပ္သည္။ (Foundation for Science, Technology and Civilisation (FSTC), UK)

“ကြ်ႏ္ုပ္တို႕ကမၻာရွိ မြတ္စလင္မ်ားကေပးခဲ့ေသာ အေမြအႏွစ္မ်ား” စာအုပ္မွ အက်ဥ္းထုတ္ႏႈတ္ခ်က္
==========================
ကမၻာကို တိုးတက္ေျပာင္းလဲေစခဲ့သည့္ မြတ္စလင္တို႔၏ ဆန္းသစ္ တီထြင္မႈမ်ား – ၁ (စာသင္ေက်ာင္းမ်ား) ဖတ္ရန္
http://www.m-mediagroup.com/news/27979

ကမၻာကို တိုးတက္ေျပာင္းလဲေစခဲ့သည့္ မြတ္စလင္တို႔ ၏ ဆန္းသစ္တီထြင္မႈမ်ား – ၂ (ဓာတုေဗဒပညာရပ္)
http://www.m-mediagroup.com/news/28107

ကမၻာကို တိုးတက္ေျပာင္းလဲေစခဲ့သည့္ မြတ္စလင္တို႔ ၏ ဆန္းသစ္တီထြင္မႈမ်ား – ၃ (ေဆးပညာ)
http://www.m-mediagroup.com/news/28166

(အစၥလာမ့္ တီထြင္ဆန္းသစ္မႈမ်ားကို ေဖာ္ျပရျခင္းအေၾကာင္း)

ယေန႕ကာလမွာ ကမၻာ့လူသားထုတိုးတက္ေရးအတြက္ အစၥလာမ္ကမၻာကျပဳလုပ္ခဲ့တဲ့ အေရးပါအရာ ေရာက္လွတဲ့ ျဖည့္စြက္ခ်က္ေတြကို အသိ နည္းေနႀကပါေသးတယ္။ ႏွစ္ေပါင္း ( ၅ဝဝ ) ေက်ာ္မွ် အစၥလာမ္က သိပၸံပညာရပ္ေတြမွာ ကမၻာကို ဦးေဆာင္ခဲ့ရံုမွ်မက စည္းစနစ္က်တဲ့ အသိပညာရွာေဖြမႈေတြမွာ တက္တက္ႀကြႀကြ ရွိေနခဲ့ႀကတဲ့ တစ္ခုတည္းေသာ လူသားမ်ိဳးႏြယ္ အစိတ္အပိုင္းျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။

( ၈ ) ရာစုအလယ္က စလို႕ သိပၸံနဲဲ႕ ပညာေရးဟာ ဘဂၢဒက္ျမိဳ႕ေတာ္ကိုအေျချပဳတဲ့ တန္ခုိးႀကီး အစၥလာမ့့္ အင္ပါယာေအာက္မွာ မြတ္စလင္ေတြရဲ႕ လႊမ္းမိုးမႈအျဖစ္နဲ႕ အႀကီးအက်ယ္ထြန္းကားေနခဲ့ပါတယ္။ ဒီတိုးတက္မႈအေနအထားဟာ ေနာင္ ႏွစ္ေပါင္း (၅ဝဝ) ႀကာျပီးတဲ့အခါ မြတ္စလင္ေတြ ႏိုင္ငံေရးအရ က်ဆင္းလာတဲ့ အခ်ိန္ကိုေက်ာ္လြန္ျပီးတဲ့တိုင္ေအာင္ ရွိေနခဲ့ပါတယ္။

အစၥလာမ့္ တီထြင္ဆန္းသစ္မႈမ်ား အျဖစ္နဲ႕ ေဖာ္ျပသြားမယ့္ ေဆာင္းပါးေတြဟာ အစၥလာမ့္ ေရႊေခတ္လို႕ေခၚတဲ့ ကာလေတြမွာ မြတ္စလင္ေတြဟာ အသိပညာရွာေဖြရာမွာနဲ႕ အေရးပါအရာေရာက္လွတဲ့ လူ႕သမိုင္း တိုးတက္ေရးေတြမွာ ဘယ္ေလာက္ေတာင္ ထူးခြ်န္ေျပာင္ေျမာက္စြာျဖည့္စြက္ခဲ့ၾကသလဲ ဆုိတာကို ေဖာ္ျပသြားဖို႕ရည္ရြယ္ပါတယ္။

ေအာင္သန္းလြင္ (UCSY)