News @ M-Media

Author: Ko Lay

  • ရာစုနှစ်အတွင်း အဆိုးရွားဆုံး ရထားတိုက်မှု အိန္ဒိယတွင် ဖြစ်ပွား

    ရာစုနှစ်အတွင်း အဆိုးရွားဆုံး ရထားတိုက်မှု အိန္ဒိယတွင် ဖြစ်ပွား

    ဇွန် ၃၊ ၂၀၂၃
    M-Media

    အိန္ဒိယနိုင်ငံအရှေ့ပိုင်း အိုဒီရှာပြည်နယ်မှာ မနေ့က ရထားချင်း တိုက်မိမှု ဖြစ်ပွားခဲ့ပြီး အနည်းဆုံး ၂၃၃ ဦး သေဆုံးခဲ့ပါတယ်။

    ခရီးသည်တင် ရထားတစ်စင်း လမ်းချော်တိမ်းမှောက်ရာကနေ နောက်ရထားတွေက ထပ်ဆင့် တိုက်မိကြတာ ဖြစ်ပါတယ်။ ဒဏ်ရာရသူ အရေအတွက်က ၉၀၀ လောက် ရှိပါတယ်။

    ရှာဖွေကယ်ဆယ်ရေးတွေ ဆက်လက်လုပ်ဆောင်နေဆဲဖြစ်ပြီး သေဆုံးဒဏ်ရာရသူအရေအတွက် မြင့်တက်လာနိုင်တယ်လို့ ပြည်နယ်တာ၀န်ရှိသူတွေက ပြောပါတယ်။

    အိန္ဒိယဟာ ကမ္ဘာပေါ်မှာ အကြီးဆုံး ရထားလိုင်းကွန်ယက်ရှိတဲ့ နိုင်ငံတွေထဲက တစ်ခုဖြစ်ပါတယ်။ အစိုးရက ဒေါ်လာသန်းချီ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံထားပေးမယ့်လည်း ရထားစနစ်ဟာ အားနည်းနေသေးပြီး မတော်တဆမှုတွေ မကြာခဏ ဖြစ်ပွားလေ့ရှိပါတယ်။

    သမိုင်းတစ်လျှောက် အဆိုးရွားဆုံး မတော်တဆမှုဟာ ၁၉၈၁ ခုနှစ်မှာ ဖြစ်ပွားခဲ့ပါတယ်။ ဘီဟာပြည်နယ်က ခရီးသည်တင်ရထားတစ်စီးဟာ မုန်တိုင်းအတွင်း ခုတ်မောင်းနေစဥ် ရထားလမ်းကျိုးကာ မြစ်ထဲကျသွားခဲ့ပြီး အနည်းဆုံး လူ ၈၀၀ လောက် သေဆုံးခဲ့ပါတယ်။

    Ref: BBC

  • ရုရှားမှာ ပြည်တွင်းလက်နက်ကိုင်ပုန်ကန်မှု မြင်ရတော့မှာလား

    ရုရှားမှာ ပြည်တွင်းလက်နက်ကိုင်ပုန်ကန်မှု မြင်ရတော့မှာလား

    မေ ၂၉၊ ၂၀၂၃

    M-Media 


    – “ကျွန်တော်တို့ရဲ့ အနာဂတ်အစီအစဥ်ဟာ ရုရှားက ပစ်မှတ်သစ်တွေကို တိုက်ခိုက်သွားဖို့ဖြစ်ပါတယ်။ ရုရှားထဲကို ကျွန်တော်တို့ အသေအချာ၀င်မယ်။ စိတ်ရှည်ရှည်ထားပြီး ရက်နည်းနည်းလောက်သာ စောင့်ကြည့်လိုက်ပါ”

    ရုရှားအပျော်တမ်းတပ်ဖွဲ့ (RVC) ရဲ့ တပ်မှူး ဒန်းနစ် ကာပူစတင်ရဲ့ မီဒီယာတွေကို ပြောကြားချက်ဖြစ်ပါတယ်။ 

    RVC နဲ့ Freedom of Russia Legion တပ်ဖွဲ့တို့ပေါင်းကာ ယူကရိန်းနယ်စပ်ကနေ ရုရှားဖက် ဘဲလ်ဂိုရော့ဒ် ဒေသထဲ၀င်ပြီး တနင်္လာနေ့နဲ့ အင်္ဂါနေ့တွေမှာ တိုက်ခိုက်မှုတွေ ပြုလုပ်ခဲ့ပါတယ်။ 

    ၂၄ နာရီကြာမြင့်တဲ့ ဒီတိုက်ခိုက်မှုကို အောင်မြင်စွာ တွန်းလှန်နိုင်ခဲ့တယ်လို့ ရုရှားက ထုတ်ပြန်ပြီး တိုက်ခိုက်မှုအတွက် ယူကရိန်းကို စွပ်စွဲခဲ့ပါတယ်။ 

    ယူကရိန်းကတော့ ပူတင်ကိုဆန့်ကျင်တဲ့ ရုရှားလူမျိုးတွေ စုစည်းကာ တိုက်ခိုက်တာဖြစ်ပြီး သူတို့မပါဘူးလို့ ဆိုပါတယ်။ 

    ကာပူစတင်ဟာ မော်စကိုမှာမွေးဖွားတဲ့ ရုရှားလူမျိုးပါ။ ပူတင်လက်ထက် မတရားမှုတွေ၊ ဖိနှိပ်မှုတွေကို တွန်းလှန်ဖို့ RVC ကို ဖွဲ့စည်းထားတာလို့ သူက ပြောပါတယ်။ 

    “အာဏာရှင်ကို တိုက်ထုတ်လို့ရတယ်။ ပူတင်ရဲ့အာဏာ အမြဲမတည်နိုင်ဘူးဆိုတာ ရုရှားပြည်သူတွေကို ကျွန်တော် သက်သေပြချင်ပါတယ်”

    ယူကရိန်းအာဏာပိုင်တွေက သူတို့ကို တိုက်တွန်းအားပေးပေမယ့် လက်နက်ထောက်ပံ့တာ၊ စီမံကွပ်ကဲတာမျိုး မရှိဘူးလို့လည်း ကာပူစတင်က ပြောပါတယ်။ 

    RVC အဖွဲ့ဟာ ရှေ့ဆက်ပြီး ရုရှားနယ်မြေထဲ ၀င်ရောက်တိုက်ခိုက်မှုတွေ လုပ်ဆောင်ဖို့လည်း စီစဥ်ထားပါတယ်။ 

    ကာပူစတင်ဟာ တစ်ကယ်တော့ နာဇီ၀ါဒထောက်ခံသူ ရုရှားအစွန်းရောက်တစ်ဦးပါ။ သူကလည်း သူ့အဖွဲ့ဟာ လက်ယာစွန်းအဖွဲ့ဆိုတာ ၀န်ခံပါတယ်။ 

    နာဇီအလံလွှင့်တာမျိုး၊ နာဇီလို အလေးပြုတာမျိုး မရှိတဲ့အတွက် သူ့ကို နာဇီလို့ခေါ်တာ မကြိုက်ဘူးလို့ ကာပူစတင်က ပြောပါတယ်။ 

    ဘဲလ်ဂိုရော့ဒ်က တိုက်ခိုက်မှုမှာ အမေရိကန်စစ်လက်နက်ပစ္စည်းတွေ အသုံးပြုခဲ့တယ်လို့ ရုရှားဖက်က ထုတ်ပြန်ပြီး၊ အမေရိကန်ကလည်း ဒီကိစ္စကို စုံစမ်းစစ်ဆေးနေပါတယ်။ 

    ကာပူစတင်က ဒီကိစ္စကို တိတိကျကျ အဖြေမပေးခဲ့ပါဘူး။ ယူကရိန်းကို ရုရှားရဲ့ ကျူးကျော်တိုက်ခိုက်မှုမှာ အမေရိကန် စစ်လက်နက်ပစ္စည်း အမြောက်အများ သိမ်းယူရရှိခဲ့ပြီး ဒါတွေကို မှောင်ခိုစျေးကွက်ကနေ ပြန်၀ယ်သုံးနိုင်တယ်လို့သာ ထောက်ပြပြောဆိုခဲ့ပါတယ်။ 

    RVC မှာ အင်အားဘယ်လောက်ရှိလဲ ဆိုတာကို ကာပူစတင်က မပြောပါဘူး။ 

    ယူကရိန်းက ရုရှားဖက်ကို တန်ပြန်ထိုးစစ်စဖို့ ပြင်ဆင်နေတဲ့အချိန်၊ RVC နဲ့ ပူတင်ကိုဆန့်ကျင်တဲ့ အဖွဲ့တွေက ရုရှားနယ်မြေထဲအထိ ၀င်ရောက်တိုက်ခိုက်တာတွေ လုပ်ဆောင်လာတာပါ။ 

    ကျွမ်းကျင်သူတွေကတော့ ယူကရိန်းစစ်ပွဲရဲ့နောက်ဆက်တွဲ ရုရှားမှာ ပြည်တွင်းလက်နက်ကိုင်ပုန်ကန်မှု ပေါ်လာမယ့် အခြေအနေတွေ ရှိနေပြီလို့ သုံးသပ်နေကြပါတယ်။ 

    Ref: Reuters 

  • ဆန့်ကျင်မှုတွေကြားက အိန္ဒိယရဲ့ လွှတ်တော်သစ်ဖွင့်ပွဲ

    ဆန့်ကျင်မှုတွေကြားက အိန္ဒိယရဲ့ လွှတ်တော်သစ်ဖွင့်ပွဲ

    မေ ၂၈၊ ၂၀၂၃

    M-Media 


    -အိန္ဒိယ၀န်ကြီးချုပ် မိုဒီဟာ ဒီကနေ့မှာ လွှတ်တော်အဆောက်အအုံသစ်ကို ဖွင့်လှစ်ပေးခဲ့ပါတယ်။ 

    ဗြိတိသျှလက်ထက်က ဆောက်လုပ်ခဲ့ပြီး မနှစ်ကအထိ အသုံးပြုခဲ့တဲ့ လွှတ်တော်ဟောင်းရဲ့ အရှေ့မှာ လွှတ်တော်သစ်ကို ဆောက်လုပ်ထားတာပါ။ 

    လွှတ်တော်ဟောင်းကို ပြတိုက်အဖြစ် ထားရှိမှာ ဖြစ်ပါတယ်။ 

    လွှတ်တော်သစ်ဖွင့်ပွဲမှာ နိုင်ငံဦးသျှောင် သမ္မတ ဒရူပါဒီ မာရ်မူကို နေရာမပေးတာနဲ့ ဟိန္ဒူလူမျိုးကြီး၀ါဒီ ဗီဒီ ဆာဗာရ်ကာရဲ့ မွေးနေ့မှာ ဖွင့်ပွဲလုပ်တာတွေကြောင့် အဓိက အတိုက်အခံ ကွန်ဂရက်ပါတီအပါအ၀င် အတိုက်အခံပါတီ ၁၉ ခုက ဒီဖွင့်ပွဲကို သပိတ်မှောက်ခဲ့ပါတယ်။ 

    အိန္ဒိယ နပန်းသမားများအဖွဲ့က ဒီကနေ့မနက်ပိုင်း လွှတ်တော်ရှေ့မှာ ဆန္ဒပြခဲ့ကြပြီး ရဲတပ်ဖွဲ့က အင်အားသုံး ဖမ်းဆီးနှိမ်နှင်းတာတွေ လုပ်ခဲ့ပါတယ်။ 

    လွှတ်တော်သစ်အတွက် ကန်ဒေါ်လာ ၁၁၇ သန်း ကုန်ကျခဲ့ပါတယ်။ အောက်လွှတ်တော်ကို အိန္ဒိယ အမျိုးသား အမှတ်သညာဖြစ်တဲ့ ဒေါင်းပုံစံ၊ အထက်လွှတ်တော်ကို ကြာပွင့်ပုံစံ ဖန်တီးထားပါတယ်။ 

    Ref: BBC 

  • ရင်ထဲမှာ ပန်းတွေ ပွင့်မနေပါဘူး

    ရင်ထဲမှာ ပန်းတွေ ပွင့်မနေပါဘူး

    ရာသီကုန် ရလဒ်နဲ့ပတ်သက်လို့ ကျွန်တော်တို့ သိပ်ပြီး ကျေနပ်တာတော့ မဟုတ်ပါဘူး။ အချိန်နည်းနည်းကြာသွားလို့ နေသာထိုင်သာရှိသွားရင် ရလဒ်ကိုသုံးသပ်ပြီး ဂုဏ်ယူမိချင်လည်း မိလိမ့်မယ်။ အခုကတော့ တော်တော် ခံစားနေရပါတယ်။  

    ရာသီတစ်လျှောက်လုံးရှိခဲ့တဲ့ ကျွန်တော်တို့အဆင့်နဲ့ဆိုရင် ဒုတိယနေရာဟာ ကျေနပ်စရာ မဟုတ်ပါဘူး။ ရာသီမစခင် အနေအထားမျိုးနဲ့က ဒုတိယနေရာရတာဟာ အောင်မြင်မှု ဖြစ်ပေမယ့် ထိပ်ဆုံးရောက်နေမှတော့ ချန်ပီယံ ဖြစ်ချင်တာပေါ့။ ဒီအတွက် စိတ်ပျက်တာက ကောင်းမွန်တဲ့ လက္ခဏာဖြစ်တယ်။ 

    မာတင် အိုဒီဂတ် (အာဆင်နယ် ကွင်းလယ်လူ)

  • မြန်မာနိုင်ငံမှ ချင်းဒုက္ခသည်များကို ဓားစားခံလုပ်ကာ နိုင်ငံရေးအမြတ်ထုတ်လာသည့် အိန္ဒိယအစိုးရ

    မြန်မာနိုင်ငံမှ ချင်းဒုက္ခသည်များကို ဓားစားခံလုပ်ကာ နိုင်ငံရေးအမြတ်ထုတ်လာသည့် အိန္ဒိယအစိုးရ

    မေ ၂၆၊ ၂၀၂၃

    M-Media 


    -မကြာသေးခင်က မဏိပူရပြည်နယ်မှာ ဖြစ်ပွားခဲ့တဲ့ လူမျိုးရေးအဓိကရုဏ်းနဲ့ပတ်သက်ပြီး အိန္ဒိယအစိုးရဟာ မြန်မာနိုင်ငံက၀င်လာတဲ့ ချင်းလူမျိုး ဒုက္ခသည်တွေအပေါ် ၀ေဖန်ပြစ်တင်လာပါတယ်။ 

    မဏိပူရပြည်နယ်ဟာ လူမျိုးစုံတဲ့ပြည်နယ် ဖြစ်ပါတယ်။ ဟိန္ဒူလူများစုမှာ ပါ၀င်တဲ့ ကသည်းလူမျိုးတွေက နိုင်ငံရေးကို စိုးမိုးထားပြီး ခရစ်ယာန်ဘာသာကို ကိုးကွယ်ကြတဲ့ နာဂနဲ့ ကူကီးလူမျိုးတွေက လူနည်းစုတွေ ဖြစ်ပါတယ်။

    ကူကီးတွေဟာ မြန်မာနိုင်ငံက ချင်းလူမျိုးတွေနဲ့ သွေးနီးပြီး စစ်အာဏာသိမ်းမှုကြောင့် ဒုက္ခရောက်ကြတဲ့ ချင်းလူမျိုးတွေကို ကူညီသူတွေလည်း ဖြစ်ပါတယ်။

    ကသည်းလူမျိုးတွေက ပြည်နယ်တွင်းမှာ ရှိနေတဲ့ လူနည်းစု တိုင်းရင်းသားတွေနည်းတူ အထူးအခွင့်အရေး ပိုတောင်းတာကို လူမျိုးစုတွေက ကန့်ကွက်ရာကနေ ဧပြီနဲ့ မေလအတွင်း မဏိပူရမှာ လူမျိုးရေးအဓိကရုဏ်း အကြီးအကျယ် ဖြစ်ပွားခဲ့ပါတယ်။

    နှစ်ဖက်လူ့အဖွဲ့အစည်းမှာ အနည်းဆုံး လူ ၇၀ လောက် သေဆုံးခဲ့ပြီး ၄၈၀၀၀ လောက် အိုးအိမ်စွန့်ခွာ ထွက်ပြေးခဲ့ရပါတယ်။ လူနေအိမ်တွေ၊ ဘုရားကျောင်းတွေ တော်တော်များများလည်း မီးရှို့ဖျက်ဆီးခံခဲ့ရပါတယ်။

    ဟိန္ဒူအမျိုးသားရေးပါတီ BJP အုပ်စိုးတဲ့ အိန္ဒိယအစိုးရက ဒီပြဿနာမှာ မြန်မာနိုင်ငံက ၀င်ရောက်လာတဲ့ ချင်းလူမျိုးတွေ အဓိကပါ၀င်တယ်လို့ ပြစ်တင်ပြောဆိုပါတယ်။

    “စစ်အာဏာသိမ်းပြီးနောက်ပိုင်း ဒုက္ခသည်တွေ အများအပြား၀င်လာပြီး ပြည်တွင်းမှာ ပြဿနာတွေဖြစ်အောင် ဖန်တီးတာကို ကျွန်တော်တို့ ပထမဆုံး မြင်ရတာပါ” လို့ BJP အစိုးရရဲ့ ပြည်ထဲရေး၀န်ကြီးဟောင်း၊ အိန္ဒိယ အရှေ့မြောက်ပိုင်းဆိုင်ရာ တွဲဖက်အတွင်းရေးမှူးဟောင်း Gopal Krishna Pillai က ပြောပါတယ်။ 

    မဏိပူရပြည်နယ်အစိုးရကို BJP ပါတီ၀င် ကသည်းလူမျိုးတွေက လွှမ်းမိုးထားပါတယ်။ 

    “မြန်မာပြည်က ဒုက္ခသည်တွေလို့ ခေါ်ရင် ကျွန်တော်တို့ အရမ်းစိတ်ဆိုးတယ်။ ဒီပြဿနာကို နိုင်ငံရေးအမြတ်ထုတ်ဖို့ အဲဒီလို ခေါ်ကြတာ။ နိုင်ငံတကာကိစ္စဖြစ်အောင်လုပ်မယ်။ ပြီးရင် အစိုးရက ကျွန်တော်တို့ကို အရေးယူမှာပါ” လို့ ကသည်းလူအုပ်စု တိုက်ခိုက်မီးရှို့မှုကြောင့် ပြည်နယ်မြို့တော် အင်ဖာလ်ကနေ ထွက်ပြေးလာရတဲ့ ကူကီးလူမျိုး Letminlal Hoakip က ပြောပါတယ်။ 

    လွှတ်တော်အမတ်ဟောင်း Kim Gangte ကလည်း အဓိကရုဏ်းကြောင့် အင်ဖာလ်ကနေ ထွက်ပြေးခဲ့ရပါတယ်။ ဒီပြဿနာကို ပိုဆိုးလာအောင် BJP အစိုးရက ဖန်တီးတာလို့ သူမက ဆိုပါတယ်။ 

    “ဘာသာရေးလွတ်လပ်ခွင့်ကို လူတိုင်းခံစားနိုင်ရမယ့် အိန္ဒိယလို ဒီမိုကရေစီနိုင်ငံမျိုးမှာ ခရစ်ယာန်ဘုရားကျောင်း ၂၀၀ ကျော် ဘာဖြစ်လို့ မီးရှို့ခံလိုက်ရတာလဲ။ မီဒီယာမှာ သူတစ်ပြန်ကိုယ်တစ်ပြန် စွပ်စွဲပြောဆိုနေကြတဲ့ လူ့အဖွဲ့အစည်းရဲ့ ဒေါသတွေ ပြေပျောက်အောင် အစိုးရခေါင်းဆောင်တွေက ကြိုတင်တားဆီးမှု မရှိတာဟာ ၀မ်းနည်းစရာပါပဲ” 

    မြန်မာနိုင်ငံက ၀င်လာတဲ့ ချင်းတွေဟာ မဏိပူရက ကူကီးတွေနဲ့ပေါင်းပြီး ဘိန်းစိုက်တာ၊ ဘိန်းရောင်း၀ယ်တာတွေ လုပ်နေတယ်လို့ မဏိပူရပြည်နယ် ၀န်ကြီးချုပ်က မတ်လအတွင်းမှာ ပြောကြားဖူးပါတယ်။

    နိုင်ငံရေး လေ့လာစောင့်ကြည့်သူတွေက BJP အစိုးရဟာ လူမျိုးစုတွေကို ဓားစာခံလုပ်ကာ နိုင်ငံရေးအမြတ်ထုတ်နေတယ်လို့ သုံးသပ်ပါတယ်။ 

    “အခုဆိုရင် ကူကီးတွေကို ခိုး၀င်လာသူတွေလို့ တံဆိပ်ကပ်ဖို့ ပိုလွယ်သွားပြီ။ နယ်ခြားမသတ်မှတ်ခင် နှစ်ရာပေါင်းများစွာကတည်းက ကူကီးတွေဟာ မဏိပူရမှာ နေထိုင်ခဲ့ကြတာပါ” လို့ ဒေလီအခြေစိုက် သုတေသနအဖွဲ့ Center for Policy Research က ကျွမ်းကျင်သူ  Angshuman Choudhury က ပြောပါတယ်။ 

    အဓိကရုဏ်းလေ့လာရေး အဖွဲ့အ၀င်တစ်ဦးအဖြစ် မဏိပူရကို အခုလအတွင်း သွားရောက်လေ့လာခဲ့တဲ့ အတိုက်အခံ Indian National Congress ပါတီက Ajoy Kumar ကလည်း BJP အစိုးရဟာ လူ့အဖွဲ့အစည်းတွေအကြား အကွဲအပြဲတွေဖြစ်အောင် ဖန်တီးနေတယ်လို့ ဗုဒ္ဓဟူးနေ့က သတင်းစာရှင်းလင်းပွဲမှာ ပြောကြားခဲ့ပါတယ်။ 

    “အထူးအခွင့်အရေးရ လူမျိုးစုစာရင်းမှာပါ၀င်တဲ့ ကျွန်တော်တို့ နိုင်ငံသားတွေဟာ ခိုး၀င်၊ မူးယစ်ရာဇာ၊ ဘိန်းစိုက်သူတွေလို့ ကင်းပွန်းတပ်ခံလာရပါတယ်” 

    မြန်မာနိုင်ငံမှာ စစ်အာဏာသိမ်းပြီးနောက်ပိုင်း ၀င်လာတဲ့ ချင်းလူမျိုး ဒုက္ခသည်တွေကို နှိမ်နှင်းဖို့အတွက် ကသည်းလူမျိုးတွေက တောင်းဆိုတာကြောင့် မဏိပူရအစိုးရဟာ ဒုက္ခသည်တွေ နေထိုင်တဲ့ နေရာတွေကို ဖျက်ဆီးရှင်းလင်းတာ၊ မောင်းထုတ်တာတွေ လုပ်လာပါတယ်။ 

    ပြည်နယ်လွှတ်တော်မှာ ရှိနေကြတဲ့ ကူကီးလွှတ်တော်အမတ်တွေက အဓိကရုဏ်းတွေ၊ BJP ရဲ့ လူမျိုးရေး အမြတ်ထုတ်မှုတွေကြောင့် ကူကီးတွေကို ပြည်နယ်သီးသန့်ခွဲထုတ်ကာ အုပ်ချုပ်ရေးထားရှိဖို့ ဗဟိုအစိုးရကို တောင်းဆိုမှု ပြုလုပ်ထားပါတယ်။

    Ref: Washington Post