ႏုိ၀င္ဘာ ၃၊ ၂၀၁၆
အစၥေရးႏုိင္ငံတည္ေထာင္ေရး ေနာက္ဆက္တြဲအျဖစ္ ပါလက္စတုိင္းမ်ား ၎တုိ႔ေျမမွ အစုလုိက္အၿပံဳလုိက္ ေမာင္းထုတ္ခံရမႈမွ ျမင္ကြင္းတစ္ခု – ပါလက္စတုိင္းေတြ ႏုိင္ငံေပ်ာက္ကာ ဖိႏွိပ္ခ်ဳပ္ခ်ယ္မႈလက္တြင္း ဆင္းသက္ရဖုိ႔ ဦးတည္ေစခဲ့တဲ့ ပါလက္စတုိင္း နယ္ေျမမွာ ဂ်ဴးႏုိင္ငံတည္ေထာင္ေရး ေထာက္ခံတဲ့ ဘဲလ္ဖုိး ေၾကျငာစာတမ္းအတြက္ (Balfour Declaration) ယူေကအေနနဲ႔ ပါလက္စတုိင္းျပည္သူေတြကို တရား၀င္ေတာင္းပန္ဖုိ႔ တုိက္တြန္းေဆာ္ၾသတဲ့ လႈပ္ရွားမႈကုိ ပါလက္စတုိင္းအေရး တက္ႂကြလႈပ္ရွားသူေတြက အဂၤါေန႔မွာ စတင္လုိက္ပါတယ္။
ၿဗိတိန္အထက္လႊတ္ေတာ္မွာ စတင္လုိက္တာျဖစ္ၿပီး ပါလက္စတုိင္းအေရး လႈပ္ရွားသူ အဖြဲ႕ေတြနဲ႔ သူတုိ႔ကုိ ေထာက္ခံသူေတြက ဒီေန႔ ပါလက္စတုိင္းေတြ ႀကံဳေတြ႕ေနရတဲ့ ဒုကၡ၊ သုကၡေတြဟာ ပါလက္စတိုင္းနယ္ေျမမွာ ဂ်ဴးႏုိင္ငံတည္ေထာင္ဖုိ႔ ခြင့္ျပဳခဲ့တဲ့ ၿဗိတိန္ရဲ႕ကတိနဲ႔ ေဒသတြင္း က်ယ္ျပန္႔တဲ့ ၿဗိတိန္ကုိလိုနီ၀ါဒေၾကာင့္ ျဖစ္တယ္လုိ႔ ျပစ္တင္ ေျပာဆုိခဲ့ပါတယ္။
ဒီေတာင္းဆုိလႊာကုိ ေထာက္ခံတဲ့လက္မွတ္ေပါင္း ၁ သိန္းေလာက္ ရခဲ့မယ္ဆုိရင္ေတာ့ ၿဗိတိန္ပါလီမန္ဟာ ဒီကိစၥနဲ႔ပတ္သက္လုိ႔ ေဆြးေႏြးေပးရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
ၿဗိတိန္အထက္လႊတ္ေတာ္ရဲ႕ လႊတ္လပ္ေသာ အဖြဲ႕၀င္ျဖစ္တဲ့ ဘာ႐ုိနက္စ္ ဂ်န္နီ တြန္ဂီကေတာ့ လႊတ္ေတာ္က ပါလက္စတုိင္းအေရးေထာက္ခံတဲ့ လႊတ္ေတာ္အမတ္ေတြအေနနဲ႔ ေတာင္းဆုိလႊာကိစၥ ဘယ္လုိပဲျဖစ္လာပါေစ ဒီလႈပ္ရွားမႈကုိ တြန္းအားေပးရမယ္လုိ႔ တုိက္တြန္းခဲ့ပါတယ္။
“ဒီကိစၥကုိ အခုအခ်ိန္ကေနစၿပီး ေနာက္ႏွစ္အထိ ဆက္လက္တြန္းအားေပးသြားမယ့္လူေတြ ေအာက္လႊတ္ေတာ္နဲ႔ အထက္လႊတ္ေတာ္မွာ ရွိမွာပါ” လုိ႔ တြန္ဂီက ဆုိပါတယ္။
ူယူေကက ပါလက္စတုိင္းသံအဖြဲ႕ရဲ႕ ေထာက္ခံမႈရရွိထားတဲ့ ဒီ တက္ႂကြလႈပ္ရွားသူေတြဟာ ၂၀၁၇ ခုႏွစ္ ႏုိ၀င္ဘာလ ဘဲလ္ဖုိးေၾကျငာစာတမ္း ႏွစ္ ၁၀၀ ျပည့္ေတာ့မယ့္အခ်ိန္မွာ ၿဗိတိန္အေနနဲ႔ ဒီကိစၥအတြက္ တရား၀င္ ၀န္ခ်ေတာင္းပန္ေရး ဖိအားေပးဖုိ႔ ရည္ရြယ္တာျဖစ္ပါတယ္။
၁၉၁၇ ခုႏွစ္က ၿဗိတိန္ႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး အာသာ ဂ်ိမ္းစ္ ဘဲလ္ဖုိးက ဂရိတ္ၿဗိတိန္နဲ႔ အုိင္ယာလန္ဆုိင္ရာ ဇီယြန္ဖက္ဒေရးရွင္းအႀကီးအကဲ ေလာ့ဒ္ ေရာ့သ္ခ်ိဳင္းကုိ ပါလက္စတုိင္းမွာ ရွိေနတဲ့ လူ႕အဖြဲ႕အစည္းက မႏွစ္ၿမိဳ႕တာမ်ိဳး မရွိဘူးဆုိရင္ ပါလက္စတုိင္းနယ္ေျမအတြင္း ဂ်ဴးႏုိင္ငံတည္ေထာင္ေရး ေထာက္ခံမယ္လုိ႔ ကတိျပဳခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။
“ပါလက္စတုိင္းမွာ ဂ်ဴးလူမ်ိဳးေတြအတြက္ အမ်ိဳးသားႏုိင္ငံ တည္ေထာင္ေရးကုိ သင့္ေလ်ာ္တယ္လုိ႔ ဘုရင့္အစုိးရက ႐ႈျမင္ၿပီး ဒီစီမံကိန္းေအာင္ျမင္ဖုိ႔အတြက္ အေကာင္းဆံုး ႀကိဳးပမ္းအားထုတ္မႈေတြကုိ စီစဥ္ေပးသြားမွာျဖစ္ပါတယ္။ ေနာက္ၿပီး ပါလက္စတုိင္းက ဂ်ဴးမဟုတ္တဲ့ လူ႕အဖြဲ႕အစည္းေတြရဲ႕ တည္ရွိမႈအခြင့္အေရး၊ အျခားႏုိင္ငံေတြက ဂ်ဴးေတြ ခံစားေနရတဲ့ အခြင့္အေရးနဲ႔ ႏုိင္ငံေရးဆုိင္ရာ အဆင့္အတန္းေတြကုိ ယုတ္ေလ်ာ့ေစမယ့္ ဘယ္လုိအရာမွ မလုပ္ရဘူးဆုိတာကုိလည္း ရွင္းရွင္းလင္းလင္း နားလည္ထားပါတယ္” လုိ႔ ဒီေၾကျငာခ်က္မွာ ထည့္သြင္းေဖာ္ျပခဲ့ပါတယ္။
ဒီေၾကျငာခ်က္ ထုတ္ျပန္ၿပီးတဲ့ေနာက္ပုိင္းမွာ ပါလက္စတုိင္းကုိ အုပ္စုိးေနတဲ့ ေအာ္တုိမန္အင္ပါယာဟာ ပထမကမၻာစစ္မွာ မဟာမိတ္တပ္ေတြကို အ႐ံႈးေပးလုိက္ရၿပီး ၿဗိတိန္က ပါလက္စတုိင္းကုိ အုပ္စုိးဖုိ႔ အခြင့္အေရး ရခဲ့ပါတယ္။
ပါလက္စတုိင္းအေရး လႈပ္ရွားေနတဲ့ Palestinian Return Centre (PRC) အဖြဲ႕အႀကီးအကဲ မဂ်စ္ အလ္-ဇီးရ္ကေတာ့ ဒီ ဘဲလ္ဖုိးေၾကျငာခ်က္ဟာ ရာစုႏွစ္တစ္ခု ၾကာေညာင္းေနၿပီျဖစ္တဲ့ ပါလက္စတုိင္းတုိ႔ရဲ႕ ထိခုိက္ခံစားရမႈ အစျဖစ္တယ္လုိ႔ ဆုိပါတယ္။
“ၿဗိတိန္ရဲ႕ အခန္းက႑က ပါလက္စတုိင္းေတြ ေမာင္းထုတ္ခံရမႈမွာ တုိက္႐ုိက္ သက္ေရာက္ခဲ့ပါတယ္။ ဒီေန႔ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ ေန႔စဥ္နဲ႔အမွ် ႀကံဳေနရတဲ့ ခံစားမႈဟာလည္း ဘဲလ္ဖုိးေနာက္ဆက္တြဲ ရလဒ္ေၾကာင့္ပါပဲ။ ဒါ့ေၾကာင့္ လြတ္လပ္ေရးရမယ့္အစား ပါလက္စတုိင္းေတြဟာ စစ္ပြဲေတြ၊ ဒုကၡသည္စခန္းေတြ၊ ဒုကၡသည္ေတြ၊ အစုလုိက္အၿပံဳုလိုက္ သတ္ျဖတ္ခံရမႈေတြ၊ အျခားေသာ နာက်င္စရာအျဖစ္အပ်က္ အေျမာက္အမ်ားကုိသာ ရရွိခဲ့ပါတယ္” လို႔ ဇီးရ္က ဖြင့္ဟခဲ့ပါတယ္။
ၿဗိတိန္-ပါလက္စတုိင္း စာေရးဆရာတစ္ဦးျဖစ္တဲ့ ကာရာလ္ ဆဘ္ဘက္ဂ္က ဇီယြန္လႈပ္ရွားမႈအတြက္ ဘဲလ္ဖုိး ကတိက၀တ္ဟာ ဂ်ဴးေတြနဲ႔ အာရပ္ေတြကုိ ေပးခဲ့တဲ့ ေရွ႕ေနာက္မညီတဲ့ ကတိက၀တ္ေတြထဲက တစ္ခုျဖစ္တယ္လုိ႔ ဆုိပါတယ္။
ေနာက္ၿပီး ၿဗိတိန္ဟာ ဂ်ဴးလူမ်ိဳးေတြအတြက္ အမ်ိဳးသားႏုိင္ငံေတာ္ တည္ေထာင္ႏုိင္ေရး ႀကိဳးပမ္းေပးသြားမယ္လုိ႔ ကနဦး ကတိ၀တ္ကို ေနာက္ပုိင္းအစုိးရေတြက ႏုိင္ငံျခားေရးေပၚလီအျဖစ္ သတ္မွတ္ခ့ဲတယ္လုိ႔လည္း ဆာဘတ္ဒ္က ေျပာၾကားပါေသးတယ္။
“ပါလက္စတုိင္းကုိ အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ရသြားတဲ့အခါ (ဂ်ဴးအမ်ိဳးသားႏုိင္ငံ) တည္ေထာင္ေရး ေသခ်ာေစမယ္လုိ႔ ၿဗိတိန္က ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။ ဒါက ဒီကိစၥအတြက္ စိတ္၀င္စားမႈ၊ ေထာက္ခံမႈ သိပ္မျပတဲ့ စာေလးတစ္ေစာင္ကေန မျဖစ္မေနလုပ္ေပးမယ့္ ကတိက၀တ္အျဖစ္သတ္မွတ္တဲ့ ေၾကျငာခ်က္တစ္ခုအသြင္ ႐ုတ္တ႐ုတ္ေျပာင္းသြားတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ၿဗိတိန္ရဲ႕ ပါလက္စတုိင္းကုိ ထိန္းခ်ဳပ္ခြင့္ ရွိေနမႈနဲ႔ ေၾကျငာခ်က္က သေဘာထားေတြကုိ ပါလက္စတုိင္းကေန ဂ်ဴးတုိင္းျပည္ျဖစ္သြားေအာင္ ႏုိင္ငံေရး သေဘာတရားေရးရာအျဖစ္ ေနာက္ပုိင္း ၿဗိတိန္အစုိးရတြက အသံုးျပဳခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္”
ေနာက္ၿပီး ဆဘ္ဘက္ဂ္က ပါလက္စတုိင္းေတြ ႏုိင္ငံလက္မဲ့ျဖစ္သြားမႈမွာ သူ႕ရဲ႕ တာ၀န္ရွိမႈကုိ ၿဗိတိန္က လက္ခံလုိက္ျခင္းအားျဖင့္ အစၥေရး-ပါလက္စတုိင္းျပႆနာမွာ ေရရွည္တည္တံ့တဲ့အေျဖထြက္ေရးအတြက္ ေဆာင္ရြက္ဖုိ႔ တုိင္းျပည္ကုိ ဖိအားေပးရာ ေရာက္ႏုိင္တယ္လုိ႔လည္း ထည့္သြင္းေျပာဆုိခဲ့ပါတယ္။
“တရားမဲ့တဲ့လုပ္ရပ္အတြက္ တာ၀န္ယူလုိက္ရင္ ေနာက္ပုိင္းအစုိးရေတြအေနနဲ႔ ဒီျပႆနာကုိ ထပ္ၿပီး ေရွာင္လႊဲလုိ႔မရဘူးဆုိတဲ့ သေဘာ သက္ေရာက္သြားမွာပါ။ ေနာက္ၿပီး ဒီေန႔ျဖစ္ေနတဲ့ အျခေနေတြကုိ မွ်ေ၀ခံစားေရး တာ၀န္ရွိေနတယ္ဆုိတာကိုလည္း အဆင့္တစ္ခုမွာ ၿဗိတိန္က လက္ခံသြားေစမွာျဖစ္ကာ၊ အသက္မ၀င္ေတာ့တဲ့ ႏွစ္ႏုိင္ငံတည္ေရးအေျဖအတြက္ သံေယာင္လုိက္ေနတာထက္ ပုိၿပီး လုပ္ေဆာင္ရမယ့္ သေဘာလည္း သက္ေရာက္သြားမွာ ျဖစ္ပါတယ္”
ၿဗိတိန္ႏုိင္ငံျခားေရးနဲ႔ ဓနသဟာယေရးရာ႐ံုးက ေျပာေရးဆုိခြင့္ရွိသူတစ္ဦးက မိမိတုိ႔အစုိးရအေနနဲ႔ ဘဲလ္ဖုိးေၾကျငာခ်က္ရဲ႕အေပၚ မႏွစ္ၿမိဳ႕မႈေတြကုိ အသိအမွတ္ျပဳေပမယ့္ ေတာင္းပန္မွာမဟုတ္ဘူးလုိ႔ ဆုိပါတယ္။
“ဘဲလ္ဖုိးေၾကျငာစာတမ္းဟာ သမုိင္း၀င္ေၾကျငာခ်က္တစ္ခုျဖစ္ၿပီး ၿဗိတိန္အစုိးရက အဲဒီအတြက္ ေတာင္းပန္မွာ မဟုတ္ပါဘူး။ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကို ပုိမိုေဆာင္က်င္းေပးႏုိင္မယ့္ ေျခလွမ္းေတြ လွမ္းႏုိင္ေရး အစၥေရးနဲ႔ ပါလက္စတုိင္းတုိ႔ကုိ တုိက္တြန္းဖုိ႔ အဓိကထား လုပ္ေဆာင္သြားမွာပါ။ ဒါေပမယ့္ ဘဲလ္ဖုိးေၾကျငာစာတမ္းနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး လူေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားက မႏွစ္ၿမိဳ႕တာကုိ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ အသိအမွတ္ျပဳၿပီး သင့္ေလ်ာ္တဲ့ ရာျပည့္အခမ္းအနားကုိလည္း လုပ္ေဆာင္သြားမွာပါ။ ယူေက ရပ္တည္လာခဲ့တဲ့ အေျခအေနကေတာ့ ရွင္းပါတယ္။ နယ္ေျမလႊဲေျပာင္းမႈ၊ ေဂ်႐ုစလင္ကုိ ႏွစ္ႏုိင္ငံစလံုးရဲ႕ ၿမိဳ႕ေတာ္အျဖစ္၊ ဒုကၡသည္ေတြ ေနထုိင္ရာအျဖစ္ မွ်ေ၀သံုးစြဲမႈနဲ႔အတူ ၁၉၆၇ ခုႏွစ္ နယ္ေျမပုိင္းျခားမႈကုိ အေျခခံကာ တည္ၿငိမ္ၿပီး အခ်ဳပ္အျခာအာဏာပုိင္ ပါလက္စတုိင္းႏုိင္ငံနဲ႔ လံုၿခံဳတဲ့ အစၥေရးႏုိင္ငံတုိ႔ အတူယွဥ္တြဲတည္ရွိေရး ေဆြးေႏြးအေျဖရွာမႈကုိ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ ေထာက္ခံပါတယ္”
Ref: Aljazeera
